Doğru yerde doğru enerji

Transkript

1 Doğru yerde doğru enerji ZORLU ENERJİ 2013 FAALİYET RAPORU

2 İçindekiler Giriş 4 Başlıca Operasyonel ve Finansal Göstergeler : Zorlu Enerji Açısından Önemli Gelişmelerin Olduğu Bir Yıl 8 Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı 12 Yönetim Kurulu 14 Genel Müdür ün Mesajı 20 Üst Yönetim 22 Zorlu Enerji Hakkında 24 Zorlu Enerji Grubu nun Faaliyet Alanları 26 Zorlu Enerji nin Türkiye deki Kurulu Gücü ve Devam Eden/Planlanan Yatırımları 29 Zorlu Enerji nin Yurt Dışı Faaliyetleri 30 Zorlu Grubu 2013 yılına bakış Yılında Türkiye de Enerji Sektörü 37 Zorlu Enerji nin Güç Kaynakları Yılında Zorlu Enerji 38 Zorlu Enerji nin Yatırımları, Elektrik Üretimi ve Satışı 39 Zorlu Enerji nin yerli ve yenilenebilir enerji yatırımları 42 Zorlu Enerji nin Yurt Dışı Yatırımları Doğru yerde doğru enerji olarak özetlenebilecek stratejimizle sürdürülebilir bir gelecek ve enerjide arz güvenliği için kaynakların verimli kullanılması, yerli ve yenilenebilir kaynaklara odaklanılması konusunda yüksek bir bilinçle hareket ediyoruz. %45 kurulu gücümüzde yerli ve yenilenebilir kaynakların payı

3 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 1 Sürdürülebilirlik 46 Sürdürülebilirlik 46 Zorlu Enerji ve Sürdürülebilirlik 48 İnsan Kaynakları 50 İş Güvenliği ve Çalışan Sağlığı 51 Çevre 52 Kurumsal Sosyal Sorumluluk Raporlar ve Finansal Bilgiler 54 Risk Yönetimi 56 İç Denetim Bölümü ve Faaliyetleri 57 Yönetim Kurulu Kararı 58 Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu 74 Kâr Dağıtım Önerisi 75 Bağlılık Raporu Sonuç Bölümü 77 Bağımsız Denetçi Raporu 172 Yatırımcı Bilgileri Giriş Türkiye nin enerjisine güveniyoruz. Ülkemizin kaynaklarını değerlendirme, jeotermal başta olmak üzere yenilenebilir enerji yatırımlarımızı artırma hedefimizi sürekli ileri taşıyoruz. 877 MW Toplam kurulu gücümüz 2.283,6 milyon kwh 2013 yılı elektrik üretimimiz

4 2 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Üretim ve rekabet gücümüzün yanı sıra, yenilikçi ve nitelikli çözümlerimizle Türkiye nin enerjisine enerji katıyoruz. Zorlu Enerji, yüksek kapasiteli üretim gücü, nitelikli insan kaynağı, dengeli portföyü, kaynak çeşitliliği ve yenilikçi çözümler üretme yetkinliği ile enerjinin arz güvenliğini ve sürdürülebilirliğini destekleyen projelere yatırım yapmaktadır.

5 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 3 Giriş

6 4 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Başlıca Operasyonel ve Finansal Göstergeler Zorlu Enerji fonlama kabiliyetiyle 2013 yılında da yatırımlarını sürdürmüş, olumsuz konjonktüre karşın üretim ve satış seviyelerini korumayı başarmıştır. Özet Bilanço (bin TL) 31/12/ /12/2012 Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Toplam Varlıklar Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Özkaynaklar Toplam Kaynaklar Brüt Borç * Net Borç * Özet Gelir Tablosu (bin TL) 31/12/ /12/2012 Hasılat Esas Faaliyet Kârı/(Zararı) (5.491) VAFÖK** Dönem Kârı/(Zararı)*** ( ) Brüt Kâr Marjı %2,3 %0,8 VAFÖK Marjı %17,7 %12,1 * Rosmiks BV den olan TL ( : TL) tutarındaki uzun vadeli diğer alacak, finansal borçlar içerisinde yer alan ve HSBC Bank PLC önderliğinde biraraya gelen banka ve finans kuruluşlarından temin edilen fonlamanın bir parçası olarak düşünüldüğünden brüt borç hesaplamasında, toplam borç tutarından düşülmek suretiyle dikkate alınmıştır. Net borç hesaplanırken ise, nakit ve nakit benzerleri brüt borç tutarından düşülmüştür. ** Esas faaliyetlerden diğer gelirler ve giderler eklenmemiştir. *** Net dönem zararı, ana ortaklık payları kısmını ifade etmektedir.

7 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 5 VAFÖK ve VAFÖK marjı (Zorlu Enerji) Ortaklık Yapısı Giriş %17, %17, %12,1 VAFÖK (milyon TL) VAFÖK Marjı (%) Üretim Zorlu Holding A.Ş. %45,7 Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. %17,5 Halka Açık %32,0 Diğer %4, ELEKTRİK (kwh) BUHAR (ton) Satış ELEKTRİK (Üretim) (kwh)* ELEKTRİK (Ticari ) (kwh) BUHAR (ton) KULLANMA ve SOĞUTMA SUYU, KARBONDİOKSİT GAZI (m 3 ) * Rosmiks LLC, tarihi itibarıyla Zorlu Holding A.Ş. ye devredildiğinden dolayı, Aralık 2012 tarihi itibarıyla yaptığı kwh elektrik satışı ve gcal ısı satışı ile aynı miktardaki üretim miktarları, yukarıda yer alan satış ve üretim tablolarında yer almamaktadır. Ayrıca Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından 21 Temmuz 2013 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan Ortak Kontrole Tabi İşletme Birleşmelerinin Muhasebeleştirilmesi kapsamında, 31 Aralık 2012 tarihli finansallar üzerinde gerekli değişiklikler yapıldığından, Zorlu Doğal Elektrik Üretim A.Ş. nin 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla mevcut kwh elektrik satışı ile m 3 kullanma, soğutma suyu ve karbondioksit gazı satışı ve kwh elektrik üretimi yukarıda yer alan satış ve üretim tablolarına dahil edilmiştir. Özet Fiyat Bilgisi (TL) 2013 Hisse Adedi Halka Açık Hisse Adedi Yıllık En Yüksek Fiyat 1,68 Yıllık En Düşük Fiyat 0,97 Yıl sonu Fiyatı 1,04 Piyasa Değeri** ** itibarıyla 2013 yıl sonu itibarıyla Zorlu Enerji nin piyasa değeri 520 milyon TL dir.

8 6 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş 2013: Zorlu Enerji Açısından Önemli Gelişmelerin Olduğu Bir Yıl 80 MW kurulu güce sahip Kızıldere II jeotermal santrali ve 56,4 MW gücündeki Pakistan rüzgar santralinin açılışı yıl içerisinde gerçekleştirilmiştir. Kızıldere II Jeotermal Santrali nin açılışı yapıldı. Denizli nin Sarayköy ilçesinde 250 milyon ABD dolarlık yatırımla iki fazda hayata geçirilen Kızıldere II Jeotermal Santrali, 80 MW kurulu gücü ile Türkiye nin en büyük jeotermal santrali olmasının yanı sıra, dünyanın en büyük 10 jeotermal santralinden biridir. ADÜAŞ ın özelleştirilmesi kapsamında 2008 yılında Şirketimizce devralınan Kızıldere I Jeotermal Santrali nin mevcut 15 MW lık kapasitesine ek olarak 2013 yılında tamamlanan Kızıldere II Jeotermal Santrali ile birlikte Türkiye nin jeotermal potansiyeli en yüksek sahalarından biri olan Kızıldere de toplam 95 MW kurulu güce ulaşılmıştır. Santral, sera ve konut ısıtılmasıyla jeotermal enerjinin entegre kullanımı açısından da Türkiye de bir ilk olma özelliğini taşımaktadır. Pakistan Rüzgar Santrali nin açılışı yapıldı. Zorlu Enerji nin %100 hissesine sahip olduğu Zorlu Enerji Pakistan tarafından, 151 milyon ABD doları yatırımla Jhimpir bölgesinde hayata geçirilen 56,4 MW gücündeki rüzgar santrali, 26 Temmuz 2013 tarihi itibarıyla ticari elektrik satışına başlamıştır. Pakistan ın ilk rüzgar santrali olma özelliğine sahip olan tesisin yılda 159 milyon kwh elektrik üretmesi planlanmaktadır. Gharo-Keti-Bandar- Hyderabad rüzgar koridorunda yer alan Santral, Pakistan ın yenilenebilir enerji kurulu gücünün artışına ve petrolde dışa bağımlılığının azaltılmasına önemli ölçüde katkıda bulunacaktır. Zorlu Enerji Pakistan, santralin üretim kapasitesini 300 MW a kadar yükseltme opsiyonuna sahiptir. 20 yıl boyunca 350 bin hanenin aydınlanmasını sağlayacak olan Santral, Project Finance dergisi tarafından 2011 yılında, Ortadoğu nun En İyi Yenilenebilir Enerji Finansmanı Ödülü ne layık görülmüştür. Zorlu Enerji nin İsrail deki Dorad Kombine Çevrim Doğal Gaz Santrali iletim şebekesine bağlandı. Zorlu Enerji nin %25 oranında ortak olduğu İsrail in Ashkelon bölgesinde yatırım çalışmaları devam eden 840 MW kapasiteli Dorad Kombine Çevrim Doğal Gaz Santrali Temmuz 2013 te ülkenin elektrik iletim şebekesine bağlanmıştır. Santralin, 2014 yılı içinde ticari işletmeye geçmesi planlanmaktadır. Zorlu Doğal Denizli Sarayköy de yeni bir jeotermal santrali kurmak üzere EPDK ya başvurdu. Zorlu Enerji nin %100 hissesine sahip olduğu Zorlu Doğal Elektrik Üretimi A.Ş. (Zorlu Doğal) Denizli nin Sarayköy ilçesinde yaptığı incelemeler sonucunda, yeni bir jeotermal santrali kurmak üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu na (EPDK) 100 MW lık üretim lisansı başvurusunda bulunmuştur. Bitlis ve çevresindeki jeotermal kaynakların enerji üretiminde değerlendirilmesi amacıyla Nemrut Jeotermal Elektrik Üretimi Anonim Şirketi kuruldu. Bitlis ve çevresindeki jeotermal kaynakların enerji üretiminde değerlendirilmesi amacıyla Zorlu Enerji nin %75 ve Rarik-Turkison Enerji İnşaat Maden Proje Ltd. Şti. nin %25 oranında kurucu ortaklığında, Nemrut Jeotermal Elektrik Üretimi Anonim Şirketi kurulmuştur. Şirket, Bitlis in Tatvan ilçesinde geçerli olmak üzere 30 yıl süreli Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular İşletme Ruhsatı ve 3 Haziran 2014 tarihine kadar geçerliliği olan Jeotermal ve Doğal Kaynaklar Arama Ruhsatı almıştır.

9 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 7 Giriş Zorlu Enerji ilk kez gerçekleştirdiği tahvil ihracıyla yatırımlarına kaynak sağlarken finansman kaynaklarını da çeşitlendirdi. Zorlu Enerji yıl içinde nitelikli yatırımcılara yönelik gerçekleştirdiği iki ayrı tahvil ihracı ile toplam 356,2 milyon TL lik yeni finansman sağlamıştır. Tahvil ihracı ile borçlanma vadesi uzatılmış, fonlama kaynakları çeşitlendirilmiş ve yeni yatırımlar için kaynak yaratılmıştır. Zorlu Enerji World Finance tarafından, En İyi Kurumsal Yönetim (Best Corporate Governance) Ödülü ne layık görüldü. Zorlu Enerji, dünyanın önde gelen finans yayınlarından World Finance tarafından, En İyi Kurumsal Yönetim (Best Corporate Governance) Ödülü ne layık görülmüştür. Zorlu Enerji, yapılan oylamada Türkiye nin en iyi kurumsal yönetim uygulamalarına sahip şirketi seçilmiştir. Zorlu Enerji nin %100 oranında hissesine sahip olduğu Zorlu Doğal Türkiye nin İklim Performans Liderleri Ödülü nü aldı. Sera gazı salımı ve iklim değişikliği riskleri yönetim stratejilerini kamuyla şeffaf bir şekilde paylaşan Zorlu Doğal, Karbon Saydamlık Projesi nde gönüllü raporlama yapan ve dereceye giren tek enerji şirketi olmuştur. Zorlu Doğal, 2013 yılında Karbon Saydamlık Projesi (Carbon Disclosure Project - CDP) platformunu kullanarak iklim değişikliği stratejilerini açıklayan şirketler arasında yapılan performans derecelendirmesinde, en yüksek ikinci grup olan B grubunda yer alarak, Türkiye nin İklim Performans Liderleri Ödülü nü almaya hak kazanmıştır. Zorlu Enerji CDP raporlaması yapan dört enerji şirketi arasında en yüksek skoru alan şirket oldu. Zorlu Enerji, Borsa İstanbul-100 (BIST 100) e dahil olan ve raporlama yapan 4 enerji şirketinden en yüksek performans skorunu alan şirket olmuştur. Şirket, 2011 yılında da Türkiye nin Karbon Saydamlık Lideri Ödülü nü alan ilk enerji şirketidir. Zorlu Enerji European Business Awards kapsamında Ulusal Şampiyon unvanını aldı. Zorlu Enerji, sürdürülebilirlik ve kurumsal sorumluluk alanındaki çalışmalarıyla iş dünyasının en prestijli ödüllerinden European Business Awards (Avrupa İş Dünyası Ödülleri) kapsamında Ulusal Şampiyon unvanını almıştır. European Business Awards kapsamında Avrupa da önemli başarılara imza atmış farklı sektörlerden şirketler; inovasyon, liderlik, sosyal sorumluluk, pazarlama, büyüme stratejisi ve süreç yönetimi gibi kategorilerde değerlendirilmektedir. Zorlu Enerji yarışmanın Çevresel ve Kurumsal Sürdürülebilirlik (Environmental and Corporate Sustainability) kategorisinde; ülkemizden Ulusal Şampiyon seçilen kırk kuruluştan birisi olmuştur. Zorlu Enerji, Gökçedağ RES ile uluslararası alanda aldığı ödüllere bir yenisini ekledi. Zorlu Enerji, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (European Bank for Reconstruction and Development-EBRD) tarafından Sürdürülebilirlik Ödülleri nde Gökçedağ Rüzgar Santrali ile Çevresel ve Sosyal Performans kategorisinde Sürdürülebilirlik Ödülü ne layık görülmüştür. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası tarafından verilen Sürdürülebilirlik Ödülleri, sosyal, çevresel, enerji verimliliği ve iklim değişikliği alanlarında başarılı, sürdürülebilir çalışmalar gerçekleştiren projeleri ödüllendirmektedir. Zorlu Enerji, Avrupa Komisyonu tarafından düzenlenen Avrupa Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ödülü Türkiye Yarışması nın Liderlik kategorisinde, üçüncülük ödülünün sahibi oldu. Yarışmaya, TOÇEV (Tüvana Okuma İstekli Çocuk Vakfı) işbirliğiyle hayata geçirilen Enerji Draması projesi ile katılan Zorlu Enerji, 50 şirket ve 62 proje arasından öne çıkmayı başarmıştır. Enerji draması ile çocuklara enerji kaynakları ve sürdürülebilir enerjinin önemi hakkında interaktif bir kurgu ile bilgi aktarımı hedeflenmiştir. Türkiye de bir enerji şirketi tarafından yürütülen ulusal ölçekteki ilk enerji eğitim projesi ile 6 ayda 60 okulda gerçekleşen 247 etkinlikte çocuğa ulaşılmıştır. Zorlu Enerji, 2012 yılı faaliyet raporu ile ikinci kez MerComm Galaxy Altın Ödülü nü kazandı. Zorlu Enerji 2012 Faaliyet Raporu ile Mercomm tarafından düzenlenen yarışmanın Enerji Tasarım kategorisinde Altın Ödül e layık görülmüştür. Zorlu Enerji nin 2012 yılı faaliyet raporu, Bizim Enerjimiz Türkiye nin Enerjisi düşüncesi ile Şirket in gücünü aldığı yerli ve yenilebilir kaynaklara vurgu yapılarak hazırlanmıştır.

10 8 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı Ülkemiz jeopolitik konumu ve sahip olduğu enerji potansiyeli ile enerji sektöründe bölgesel bir güç olma yolunda önemli fırsatlara sahiptir. Zeki Zorlu Yönetim Kurulu Başkanı

11 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 9 Giriş 2013 yılı ile birlikte küresel ekonomide toparlanma eğilimi belirginleşmiştir yılı ile birlikte küresel krizin başlangıcından itibaren beş yılı geride bırakırken, küresel ekonomideki toparlanmanın kademeli olarak belirginleştiği izlenmektedir. Küresel büyümenin daha ziyade gelişmiş ülkeler lehine ivmelendiği, gelişmekte olan ülkelerin ise büyümede ivme kaybına uğradığı bir dönem olan 2013 yılında ABD nin yeniden büyüme sürecine girdiği, Japonya nın deflasyon ve durgunluktan çıkmaya başladığı görülmüştür. Öte yandan Euro Bölgesi nden de sınırlı da olsa olumlu veriler gelmeye başlamıştır. Genişlemeci para politikalarından çıkışın ilk adımı olarak nitelendirilebilecek FED in tahvil alımını azaltmaya başlama kararına karşı, gelişmiş ülke piyasaları daha güçlü kalırken, özellikle politik, enflasyon ve cari açık gibi iç kırılganlıkları olan gelişmekte olan ekonomilerde finansal oynaklığın ciddi artış gösterdiği gözlenmiştir. Sürdürülebilir büyüme patikasında kalma başarısını gösteren Türkiye, 2013 yılında %4 oranında büyüme gerçekleştirmiştir. İki derecelendirme kuruluşu tarafından ülke kredi notumuzun yatırım yapılabilir ülke seviyesine çıkarılmasına karşılık, konjonktürel şartların sermaye hareketlerine etkisi ve artan dış ticaret açığı, cari açığın halen ekonominin yumuşak karnı olarak kalmasında etken olmuştur. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) nın giderek sıkılaşan para politikası ve yüksek faiz seviyeleri, buna koşut TL nin değer kaybı ekonomik faaliyet üzerinde ve şirket bilançolarında olumsuz etkilerini göstermiştir. Zorlayıcı makroekonomik koşullarda başarılı sınavlar veren ülkemizin, genç nüfusu, büyük ve dinamik iç pazarı, stratejik coğrafi konumu gibi son derece güçlü özellikleri sayesinde, istikrarlı büyüme yolculuğunu sürdüreceğine ve uzun vadede yatırımları çeken ülke konumunu güçlendirerek koruyacağına inanıyoruz. Dünyadaki dengeler yeni baştan kuruluyor, enerji talebi her geçen gün artıyor. Dünyadaki dengelerin yeni baştan kurulmaya başladığı bu dönemde, dünya enerji talebi ve buna bağlı olarak küresel enerji yatırımları da, küresel ölçekte sürekli olarak artış göstermekte, bu talebin özellikle batıdan doğuya doğru kaydığı gözlenmektedir. Dünya enerji piyasasında yaşanan gelişmeler ülkemizi de jeostratejik bir konuma taşımaktadır. Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı projesi, Irak ile ilişkilerimizin hem gaz hem de petrol konusunda daha sağlam hale getirilmesi, önemli miktarda açık deniz gaz rezervleri olan İsrail ile ekonomik ilişkilerimizin geliştirilmesi ile ülkemizin beş yıl içinde dünyanın en önemli enerji merkezlerinden biri haline gelmesi beklenmektedir. Nabucco nun geçerliliğini yitirmesi ile Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı, Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı, Kıbrıs ve İsrail gazının Türkiye üzerinden taşınması projeleri piyasaya, Rusya nın dışında da kaynak girişi sağlayacak, bu da Türkiye nin bölgedeki gücünü artıracaktır.

12 10 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Yurt içinde olduğu gibi yurt dışında da önemli projelere imza atan Zorlu Enerji, Pakistan ın ilk özel sektör enerji yatırımını tamamlayarak ülkenin ilk rüzgar santralinin kurulumunu gerçekleştirmiş ve santral 2013 yılında ticari üretime geçmiştir. Kızıldere II Türkiye nin en büyük, dünyanın ise sayılı büyük jeotermal enerji santrallerinden biri olarak portföyümüzdeki yerini aldı. Dışa bağımlılığın azaltılmasında en önemli adımlardan biri özel sektör yatırımlarının önünün açılmasıdır. Ülkemiz jeopolitik konumu ve sahip olduğu enerji potansiyeli ile enerji sektöründe bölgesel bir güç olma yolunda önemli fırsatlara sahiptir. Bu süreçte makroekonomik açıdan sektörümüzün karşılaştığı en büyük tehdit, enerji alanında yüksek oranda dışa bağımlılığımızdır yılında elektrik üretiminin %44 ü doğal gazdan, %25 i hidrolikten, %25 i kömür ve linyitten ve %3 ü de rüzgardan sağlanmıştır. Doğal gazın %98 i, petrolün ise %92 si ithal edilmektedir. Bu verilerin de açıkça gösterdiği gibi, dışa bağımlılığımızı azaltmak için enerji kaynaklarında çeşitlendirmeye gitmemiz ve sektörde gündemde olan mevzuat ve düzenlemeleri bir an önce tamamlamamız gerekmektedir yılında ülkemizde düzenleme ve kaynak çeşitlendirme açısından önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), Haziran ayında ülkemizin ilk güneş enerjisi için lisans başvurularını toplamış, aralarında Grubumuzun da yer aldığı birçok sektör oyuncusu 600 MW lık lisans için toplam 8 bin 900 MW lık başvuruda bulunmuştur yılında sektördeki diğer bir gündem maddesi, EPDK nın serbest tüketici limitini 5 bin kwh olarak belirlemesi olmuştur yılının başında ise EPDK nın kararı doğrultusunda, serbest tüketici limiti kwh a indirilmiştir. Bu limitin aşağıya çekilmesi, Türkiye elektrik piyasasının daha rekabetçi bir yapıya kavuşacağının da göstergesi sayılabilir. Öte yandan Enerji Borsası nın kurulması için atılan adımlar da, sektörün liberalleşme sürecinde olumlu bir gelişme olmuştur. Doğal Gaz Piyasası Kanunu, elektrik piyasasına ve enerji borsasına ilişkin düzenlemelerin tamamlayıcısıdır. Bu çerçevede, Kanun daki değişiklik çalışmalarının da sektör açısından olumlu sonuçlanması beklenmektedir. Tüm bu gelişmeler ile özel sektörün daha aktif bir rol üstlenebileceği, şeffaf, öngörülebilir, eşit, taraflar arasında ayrım gözetmeyen ve maliyet bazlı bir fiyatlandırmanın uygulandığı, çapraz sübvansiyon içermeyen bir piyasa yapısının oluşturulması hedeflenmektedir.

13 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu yılını, gücümüzü aldığımız Grubumuzun 60. kuruluş yıldönümüne yakışır başarılarla taçlandırdık. Giriş Yurt içi ve yurt dışında öncü projelerde imzamız var yılını, gücümüzü aldığımız Grubumuzun 60. kuruluş yıldönümüne yakışır başarılarla taçlandırdık. Stratejik bir açılım alanı olarak gördüğümüz jeotermal enerjide, Kızıldere deki santral yatırımlarımızla büyük bir adım attık. Kızıldere II Jeotermal Santrali, Türkiye nin en büyük, dünyanın ise sayılı büyük jeotermal enerji santrallerinden biri olarak portföyümüzdeki yerini alırken, bu alandaki proje ve yatırımlarımızı çok yönlü olarak sürdürmekteyiz. Yurt içinde olduğu gibi yurt dışında da önemli projelere imza atan Zorlu Enerji, Pakistan ın ilk özel sektör enerji yatırımını tamamlayarak ülkenin ilk rüzgar santralinin kurulumunu gerçekleştirmiş ve santral 2013 yılında ticari üretime geçmiştir. İsrail de ortaklığımızın bulunduğu Dorad Kombine Çevrim Doğal Gaz Santrali nde ise 2013 yılında şalt merkezi iletim şebekesine bağlanmıştır yılında tamamlamayı planladığımız bu santralimizin yanı sıra çalışmaları devam eden diğer projelerimizle İsrail pazarında önde gelen özel sektör elektrik üreticilerinden biri olmayı öngörüyoruz. Büyüme stratejimiz çerçevesinde, kurulu gücümüzün %45 ini oluşturan yenilenebilir kaynakların oranını artırmak üzere jeotermal, hidroelektrik ve rüzgar enerjisi yatırımlarımız kapsamındaki yoğun çalışmalarımız sürmektedir. Sürdürülebilir bir gelecek için doğaya saygılı, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızı ekonomiye ve enerji sektörüne kazandıracağız. Zorlu Enerji olarak, kurumsal sorumluluk çalışmalarımız kapsamında hem sektörümüze hem de dünyamızın sürdürülebilirliğine katkı sağlayan projeleri hayata geçirmeyi hedefliyoruz. Bu anlayış doğrultusunda kurumsal sorumluluk alanlarımızı çevre ve eğitim olarak belirledik. Bu alandaki projelerimizi, faaliyette olduğumuz bölgelerde, yerel halkın sosyal ve ekonomik hayatına katkıda bulunacak şekilde tasarlamaya özen gösteriyoruz. Sürdürülebilirliği bir iş anlayışı olarak benimseyen Zorlu Enerji, enerji yatırımlarını gerçekleştirmeye muktedir güçlü kurumsal ve finansal yapısı ile sektörünün öncü ve vazgeçilmez oyuncularından biri olarak konumlanmıştır. Şirketimiz 2014 yılında da, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızı ekonomiye ve enerji sektörüne kazandırmaya, duyarlı, sorumlu ve öncü bir kuruluş olarak ülkemize değer katmaya devam edecektir. Türkiye nin enerjisine güveniyoruz, enerjimizi sürdürülebilir kılmak için özveriyle çalışıyoruz. Emekleri için tüm çalışanlarımıza, destekleri için hissedarlarımıza ve tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunuyorum. Zeki Zorlu Yönetim Kurulu Başkanı

14 12 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Yönetim Kurulu Zeki ZORLU Yönetim Kurulu Başkanı Ali Akın TARI Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Olgun ZORLU Yönetim Kurulu Üyesi Selen ZORLU MELİK Yönetim Kurulu Üyesi ( Denizli) Zeki Zorlu, çalışma hayatına Denizli Babadağ da, tekstil sektöründe faaliyet gösteren aile şirketinde başladı. İlk tekstil mağazasını Trabzon da açan Zeki Zorlu, 1976 yılında Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. yi kurdu. Tekstil sektöründe yeni yatırımlarının yanı sıra, 1993 yılında enerji, 1994 yılında Vestel i satın alarak elektronik ve beyaz eşya, 2006 yılında da gayrimenkul sektörüne girdi. Zorlu Holding günümüzde bünyesindeki 60 şirkette, 25 bin kişiye istihdam sağlamaktadır. Zeki Zorlu, Zorlu Holding in Yönetim Kurulu Eş Başkanlığı görevinin yanında Zorlu Grubu nun tekstil ve enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerinin Yönetim Kurulu Başkanlığı nı da yürütmektedir. ( Koruköy) Ali Akın Tarı, İstanbul Hukuk Fakültesi nden mezun oldu. Çalışma hayatına 1972 yılında Maliye Bakanlığı nda Hesap Uzmanı olarak başladı, ardından Baş Hesap Uzmanlığı, Hesap Uzmanları Kurulu Başkan Yardımcılığı ve İstanbul Grup Başkanlığı görevlerinde bulundu yılında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Kurul Üyeliği ne atanan Ali Akın Tarı aynı yıl Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Fon Kurulu Üyeliği ne de seçildi yılında görev süresi dolan Tarı, Maliye Bakanlığı nda Bakanlık Müşavirliği görevini üstlendi yılında Dilerbank Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu Üyesi olan Tarı, 2011 yılından bu yana da Diler Holding Yönetim Kurulu Üyeliği ni sürdürmektedir. Yeminli Mali Müşavir ve Bağımsız Denetçi belgelerine sahip Tarı, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığının yanı sıra, Vestel Elektronik ve Beyaz Eşya şirketlerinde de Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev almaktadır. ( Trabzon) Olgun Zorlu, İngiltere de tamamladığı yükseköğreniminin ardından 1986 yılında iş hayatına atılarak Zorlu Grubu nun tekstil şirketlerinde yöneticilik deneyimi kazandı yılından itibaren Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaya başladı. Olgun Zorlu, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği nin yanı sıra halen Zorlu Holding ve bağlı şirketlerinin Yönetim Kurulu Üyeliği görevini de yürütmektedir. ( Trabzon) Selen Zorlu Melik, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü nden mezun oldu. Çalışma yaşamına 1998 yılında Denizbank ta başladı. Denizbank Bursa Şubesi ndeki stajın ardından 1999 yılında aynı bankada Management Trainee (MT) programına katıldı. Denizbank Genel Müdürlüğü nde çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 2001 yılında California Üniversitesi nde (ABD/Berkeley) Pazarlama Diploma Programı na katıldı yılında Korteks İplik Fabrikası nda çalışmaya başlayan Selen Zorlu Melik, 2004 yılında Korteks Yönetim Kurulu Üyeliği ne atandı yılından bu yana Zorlu Enerji Grubu Başkan Yardımcılığı ve Yönetim Kurulu Üyeliği nin yanı sıra Zorlu Grubu na bağlı çeşitli şirketlerde Yönetim Kurulu Üyeliği görevini yürütmektedir yılı Nisan ayı itibarıyla Zorlu Enerji Grubu Başkanlığı na vekalet etmektedir.

15 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 13 Giriş Bekir Cem KÖKSAL Yönetim Kurulu Üyesi ( Ankara) 1988 yılında Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünü bitiren Bekir Cem Köksal, 1990 yılında Bilkent Üniversitesi nde yüksek lisansını tamamladı ve 2001 yılları arasında bankacılık sektöründe görev yaptı yılında Denizbank ta Genel Müdür Yardımcısı olarak göreve başlayan Köksal, 2002 yılında Vestel e Finanstan Sorumlu Başkan olarak katıldı. Vestel de Finans tan Sorumlu İcra Kurulu Üyesi olarak görevine devam etmekte olan Bekir Cem Köksal, aynı zamanda Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. nin Yönetim Kurulu Üyesidir. Hacı Ahmet KILIÇOĞLU Yönetim Kurulu Üyesi ( Giresun) Hacı Ahmet Kılıçoğlu, İngiltere deki University of Essex ten ekonomi dalında lisans ve yüksek lisans derecelerini aldı. Çalışma hayatına 1979 yılında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nda başladı de Türkiye İş Bankası nda Uzman Yardımcısı olarak görev alan Kılıçoğlu, bir dönem özel sektörde çalıştıktan sonra, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ve F-16 uçak projesinde idari görevlerde bulundu. Türk Eximbank ta da çalışan Kılıçoğlu, bu kurumda çeşitli kademelerde bulunduktan sonra, yılları arasında Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı. 12 yıl boyunca, Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi olan Kılıçoğlu, daha sonra Dünya Eximbankları Birliği (The Berne Union) Başkanlığı na seçildi. İslam Kalkınma Bankası Başkan Danışmanlığı görevinde de bulunan Hacı Ahmet Kılıçoğlu, Denizbank Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev yaptı yılında Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği ne getirilen Kılıçoğlu, Vestel Elektronik ve Beyaz Eşya şirketlerindeki Yönetim Kurulu Üyeliklerinin yanı sıra Doğan Yayın Holding Yönetim Kurulu Üyeliği ve Türk Eğitim Derneği Başkan Vekilliği görevlerini de sürdürmektedir. Burak İ. OKAY Yönetim Kurulu Üyesi ( Ankara) Burak İ. Okay, 1990 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi nden mezun oldu. New York ta tamamladığı Uluslararası Hukuk Sertifikası programı sonrası Türkiye İş Bankası Hukuk Müşavirliği nde çalışmaya başladı. Ardından sırasıyla Garanti Bankası, MNG Bank, Nortel Networks Netaş ta çalıştı ve Bener Hukuk Bürosu nda yöneticilik yaptı yılında Zorlu Grubu na katılarak Grubun tüm şirketlerine hizmet veren hukuk bölümünün yapılandırılmasını sağlayan Okay, Grubun Hukuk Koordinatörlüğü nün yanı sıra 2007 den bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır.

16 14 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Genel Müdür ün Mesajı Türkiye de enerji sektörünün gündeminin ilk sıralarında, enerji ihtiyacını karşılamak, bunu yaparken enerjide dışa bağımlılığımızı azaltmak, kaynakları çeşitlendirmek ve verimli kullanmak konuları gelmektedir. İbrahim Sinan Ak Genel Müdür

17 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 15 Kurulma çalışmaları devam eden Enerji Borsası (EPİAŞ) enerji sektöründe liberalleşme süreci açısından son derece olumlu bir adım olacaktır. Giriş Enerjide dışa bağımlı olmamız cari açığın en büyük nedenlerinden biridir yılında, küresel ekonominin kaderini belirleyecek nitelikte bir gelişme olan FED in para politikasındaki değişim sonrasındaki süreçte, gelişmekte olan ekonomilerden sermaye çıkışları yaşanırken, faiz oranları artmış, borsalar ve ulusal para birimleri değer kaybetmeye başlamıştır. Bu durum Türkiye açısından cari açık riskinin bir kez daha derinlemesine irdelenmesini gerektirmektedir. The Economist dergisinin ve JP Morgan bankasının yaptığı analizlere göre Türkiye; milli gelirine ve rezervlerine oranla, cari açığı ve dış finansman ihtiyacı en yüksek ülkeler arasında bulunmaktadır. Ülkemizde cari açığa en büyük etkiyi enerji sektörü ithalatı yapmaktadır. Enerji üretimimizin yüksek oranda ithal enerjiye dayalı olması gerçeği, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmanın önemini en çarpıcı şekilde ortaya koymaktadır. Artan enerji talebini karşılamak için özel sektörün rolünün artması ve yenilenebilir kaynaklara yatırım yapılması gerekiyor. Ülkemizin kalkınma hızına paralel olarak yıllık elektrik enerjisi tüketim artışı son 30 yıldır ortalama %7 seviyelerinde gerçekleşmiştir yıl sonu itibarıyla kurulu gücü MW a ulaşan Türkiye de enerji sektörünün gündeminin ilk sıralarında, enerji ihtiyacını karşılamak, bunu yaparken enerjide dışa bağımlılığımızı azaltmak, kaynakları çeşitlendirmek ve verimli kullanmak konuları gelmektedir. Ülkemizin artan enerji talebini karşılamak ve dışa bağımlılığı azaltmak için ise gerekli önlemlerin şimdiden alınması ve yeni yatırımların hızla devam etmesi gerekmektedir te MW kurulu kapasite hedeflenmesine karşın, mevcut piyasa koşulları sektörün özel sektör yatırımlarının istenilen boyutta gerçekleşememesine neden olmaktadır. Kamunun kademeli olarak etkisini azaltması ve özel sektör yatırımcılarının önünün açılması için gerekli düzenlemelerin tamamlanması ve özelleştirmelerin sonuçlanması önemli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan 2014 Yılı Yatırım Programı nda açıklanan veriler de bu görüşümüzü destekler niteliktedir. Programa göre; kamunun elektrik sektöründeki yatırımlar için ayırdığı kaynak, geçen yıla göre %20 azalacaktır. Enerji yatırımlarına ayrılan kaynağın azalması ile, enerjinin toplam kamu yatırımları içindeki payı da gerileyecektir. Bu süreçte özel sektör yatırımlarının hız kazanabilmesi, öngörülebilir serbest bir piyasa yapısı ile rekabete dayalı bir piyasa ortamının tesisi ile mümkün olacaktır. Kurulma çalışmaları devam eden Enerji Borsası (EPİAŞ) enerji sektöründe liberalleşme süreci açısından son derece olumlu bir adım olacaktır. Yatırımcıların gelecekle ilgili stratejilerini daha rahat belirlemesine imkan verecek olan Enerji Borsası ile şeffaf, öngörülebilir ve likit bir piyasa oluşması söz konusu olacak, 2023 yılına kadar milyar ABD dolarına ulaşacağı tahmin edilen yatırım ihtiyacı da daha kolay karşılanacaktır. Bu olumlu sürecin bir yansıması olarak 2013 yılı özelleştirmeler açısından da son derece hareketli geçmiştir. Özelleştirilme süreçleri başlatılmış olan, EÜAŞ a ait toplamda yaklaşık MW kapasiteye sahip, 28 adedi hidroelektrik, 18 adedi termik olmak üzere, toplam 46 adet elektrik santralinden 3 termik santralin özelleştirilme çalışmaları tamamlanmıştır. İhalelerin 2016 yılına kadar sonuçlandırılması hedeflenmektedir. Dağıtım tarafına baktığımızda, 2013 yılında devir süreci devam eden 8 dağıtım bölgesinin hisse devirleri tamamlanarak Türkiye de bulunan 21 elektrik dağıtım bölgesinin tamamı özelleştirilmiştir. Ülkemizde, liberal bir piyasa tesis edilmesi yolunda atılan adımlar tamamlandığında özel sektör yatırımları da hız kazanacaktır.

18 16 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Zorlu Grubu nun 60. yılını ve Zorlu Enerji Grubu nun 20. yılını kutladığı 2013 yılında sonuçlandırdığımız yatırımlarımız ve projelerimizde kaydettiğimiz ilerlemelerle başarılı bir döneme imza attık. %45 Yenilenebilir enerji kaynaklarını 2013 yıl sonu itibarıyla kurulu gücümüzün %45 ine ulaştırmış bulunuyoruz. Sürdürülebilirlik anlayışımız yatırımlarımıza yön veriyor. Sürdürülebilir bir kalkınmadan söz edebilmek için, güvenli ve sürdürülebilir enerji arzının çevre ve kültür değerlerini de koruyan bir anlayışla sağlanması gerekmektedir. Bu noktada dünya genelinde de hakim olan yerli ve yenilenebilir kaynaklara yönelme yaklaşımı Türkiye nin de enerji gündemine girmiştir. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı nca yayımlanan Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi nde, yeni yapılacak yatırımlarda yerli kaynakların payının artırılmasının ve aynı zamanda yenilenebilir kaynakların payının en az %30 düzeyine çıkarılmasının öncelikli olarak hedeflendiği belirtilmiştir. Bu hedef, sektöre yön vermesi açısından son derece önemlidir. Enerji sektörünün önemli oyuncularından biri olarak, dünyamıza, gelecek nesillere ve doğal kaynaklara karşı sorumluluğumuzun bilinciyle faaliyetlerimizi ve yatırımlarımızı yönlendiriyoruz. Sürdürülebilirliği iş anlayışının odağına yerleştiren Zorlu Enerji, tüm iş süreçlerine de entegre etme hedefiyle hareket etmektedir. Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarıyla elektrik üretimi, emniyetli ve güvenilir enerji tedariki, doğal kaynakların tasarruflu ve dengeli kullanımı, enerji verimliliği faaliyetlerimizin temel eksenlerini oluşturmaktadır. Ülkemizin zengin yenilenebilir kaynak çeşitliliğini değerlendirmek üzere hızlandırdığımız çalışmalarımız sonucunda yenilenebilir enerji kaynaklarını 2013 yıl sonu itibarıyla kurulu gücümüzün %45 ine ulaştırmış bulunuyoruz. Zorlu Enerji nin yatırımları açısından önemli bir eşik olan 2013 yılında, üretime geçen santrallerimizin katkısı kârlılığımıza yansımaya başladı. Zorlu Grubu nun 60. yılını ve Zorlu Enerji Grubu nun 20. yılını kutladığı 2013 yılında sonuçlandırdığımız yatırımlarımız ve projelerimizde kaydettiğimiz ilerlemelerle başarılı bir döneme imza attık yılında 576 milyon TL olan ciromuzu 2013 yılında %11 oranında artırarak 636 milyon TL ye ulaştırdık yılı toplam yatırım harcamalarımız ise 191 milyon ABD doları olarak gerçekleşti yıl sonunda gerçekleştirilen yeniden yapılandırma kapsamında Rusya daki yatırımlarımızın Zorlu Holding e devredilmesinin ardından üretim portföyümüz daha kârlı bir hale gelirken, yıl içinde devreye aldığımız santrallerle birlikte portföyümüzün içinde yenilenebilir enerjinin payını da artırdık. Yeni devreye giren santrallerimizin 2013 mali sonuçlarına kısmi katkıda bulunmasına karşın portföy yapımızdaki bu değişim

19 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 17 Giriş faaliyet kâr marjlarımıza oldukça olumlu yansıdı. Bu paralelde 2012 yılında 70 milyon TL olan VAFÖK rakamımızı 2013 yılında 113 milyon TL ye ulaştırdık. VAFÖK marjımızı da %12,1 den %17,7 ye yükselttik. Yeni devreye aldığımız santrallerin ilk tüm faaliyet yılı olacak 2014 te kârlılığa daha fazla katkıda bulunmasını bekliyoruz yılındaki bir diğer önemli gelişme, ilk kez gerçekleştirdiğimiz tahvil ihraçlarıyla yatırımlarımıza ilave kaynak sağlarken, finansman kaynaklarımızı da çeşitlendirmemiz oldu. Nitelikli yatırımcılara yönelik gerçekleştirdiğimiz iki ayrı tahvil ihracı vasıtayla toplam 356,2 milyon TL lik yeni finansman sağladık yılında devreye alınan santrallerimizle kurulu gücümüz 877 MW a ulaştı. Bugün yurt içinde, 7 hidroelektrik (Tokat, Eskişehir, Kars, Rize, Erzurum, Tunceli, Erzincan), 1 rüzgar (Osmaniye- Gökçedağ), 2 jeotermal (Denizli- Kızıldere) ve Yalova, Bursa, Lüleburgaz, Kayseri ve Ankara da bulunan 5 doğal gaz santralinden oluşan tesislerimizle 821 MW kurulu güce sahibiz. Pakistan da kurulu 56,4 MW gücündeki rüzgar enerji santralimizle birlikte toplam kurulu gücümüz 877 MW a ulaşmaktadır. Jeotermal kaynaklar stratejik önceliğimizi oluşturmaktadır. Büyüme haritamızın en önemli ekseni olarak gördüğümüz jeotermal kaynaklar Zorlu Enerji için son derece stratejik bir öneme sahiptir yılına kadar ülkemizin 2023 jeotermal kurulu güç hedefinin yarısına ulaşmayı planlıyoruz. Bu kapsamda, ülkemizin en büyük jeotermal sahası olan Kızıldere de 15 MW lık santralimize ek olarak 80 MW lık ikinci santralin de inşasını tamamladık ve 2013 yılında açılışını gerçekleştirdik. Türkiye nin en büyük jeotermal santralini ülkemize armağan ederek jeotermal enerjide toplam 95 MW kurulu güce ulaştık. Yeni devreye alınan 80 MW lık Kızıldere II, YEKDEM kapsamında 10 yıl boyunca 10,5 ABD dolar cent garantili fiyattan elektrik satışı gerçekleştirebilecektir. Bu kapsamda 2014 yılında YEKDEM e satış yapılmaya başlanmıştır yılında yeni jeotermal yatırım çalışmalarının da tohumlarını attık. Manisa-Alaşehir jeotermal sahamızda sondaj çalışmalarımızı sürdürmekteyiz. 45 MW kurulu güce sahip olacak tesisimizi 2015 sonunda faaliyete alma hedefiyle çalışıyoruz. Yine Denizli nin Sarayköy ilçesindeki Karataş mevkiinde yürüttüğümüz jeotermal kaynak araştırmalarımız olumlu sonuçlar verdi ve burada 100 MW gücünde bir jeotermal elektrik santrali kurmak üzere lisans başvurusunda bulunduk. Bitlis ve çevresindeki jeotermal kaynakların enerji üretiminde değerlendirilmesi konusunda da araştırmalar yapıyoruz. Hidroelektrik yatırım stratejimiz kapsamındaki çalışmalarımızı ise, Dalaman Çayı üzerindeki 124 MW lık Sami Soydam Hidroelektrik Santrali Projesi ve Harşit Çayı üzerinde planlanan 30 MW gücündeki Tirebolu Hidroelektrik Santrali Projesi ne yoğunlaştırdık. Bunların yanı sıra; Osmaniye bölgesinde iki yeni rüzgar santrali daha kurmak üzere çalışmalarımızı hızlandırdık. Düzce Akçakoca ve Manisa Soma da ithal kömüre dayalı; İzmir Aliağa ve Kırklareli Kıyıköy de ise doğal gaza dayalı santral kurmak için EPDK ya önlisans başvurularımızı yaptık. Ayrıca, toplam 80 MW kurulu güce sahip olacak 5 adet güneş santrali için başvurumuzu gerçekleştirdik. Asya ve Orta Doğu enerji pazarında da adından sıkça söz edilen oyuncu olmak için önemli yatırımlar yapıyoruz. Türkiye nin yanı sıra Asya ve Orta Doğu da enerji talebi hızla artan pazarlarda fırsatları değerlendirerek bölgesel bir güç konumuna gelmek için yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Bu anlamda da 2013 yılı bizim için oldukça verimli bir çalışma yılı olmuştur.

20 18 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Zorlu Grubu olarak, yurt içi ve yurt dışında yürüttüğümüz tüm faaliyetlerimizde dünyamıza ve kaynaklarımıza karşı sorumluluğumuz olduğunun bilinciyle hareket etmekteyiz yılında, Zorlu Doğal, Karbon Saydamlık Projesi nde gönüllü raporlama yapan ve dereceye giren tek enerji şirketi olmuştur. Sürdürülebilirlik raporumuz, enerji sektörünün ilk, Türkiye nin üçüncü GRI A seviyesindeki sürdürülebilirlik raporu olma özelliğini taşımaktadır. Zorlu Enerji, inşasını tamamladığı Pakistan ın ilk rüzgar santralini 2013 yılında devreye almıştır. 56,4 MW kurulu güce sahip santral, Temmuz 2013 itibarıyla Pakistan Ulusal İletim ve Dağıtım Şirketi ne (NTDC) ticari elektrik satışına başlamıştır. Kurulu kapasitesini 300 MW a kadar yükseltme opsiyonuna sahip olduğumuz Jhimpir de bulunan santralimiz, 20 yıl boyunca Pakistan da bulunan 350 bin haneyi aydınlatacaktır. İsrail de ortaklığımızın bulunduğu 840 MW kapasiteli Dorad Kombine Çevrim Doğal Gaz Santrali nin 400 kw şalt merkezi iletim şebekesine bağlanmıştır. Santralin, 2014 yılının ikinci çeyreğinden itibaren tam kapasite ile üretime başlaması planlanmaktadır. Yine İsrail de bulunan ve ortağı olduğumuz toplam kurulu güçleri 175 MW olacak Ashdod ve Ramat Negev Doğal Gaz santrallerinin inşaat çalışmaları da devam etmekte; bir diğer projemiz Solad ile ilgili finansman çalışmalarımız da sürmektedir. Sürdürülebilirlik çalışmalarımızı kamu ile şeffaf bir şekilde paylaşıyoruz. Zorlu Grubu olarak, yurt içi ve yurt dışında yürüttüğümüz tüm faaliyetlerimizde dünyamıza ve kaynaklarımıza karşı sorumluluğumuz olduğunun bilinciyle hareket etmekteyiz. Bu doğrultuda, sera gazı salımı ve iklim değişikliği riskleri yönetim stratejilerimizi kamuyla şeffaf bir şekilde paylaşmaktayız yılında Grup şirketlerimizden Zorlu Doğal, Karbon Saydamlık Projesi nde gönüllü raporlama yapan ve dereceye giren tek enerji şirketi olmuştur. Zorlu Doğal, 2013 yılında Karbon Saydamlık Projesi (Carbon Disclosure Project - CDP) platformunu kullanarak iklim değişikliği stratejilerini açıklayan şirketler arasında yapılan Performans Derecelendirmesi nde, en yüksek ikinci grup olan B grubunda yer alarak, Türkiye nin İklim Performans Liderleri Ödülü nü de almaya hak kazanmıştır. Sürdürülebilirlik konusundaki çalışmalarımızı, hazırladığımız ikinci sürdürülebilirlik raporumuzda paydaşlarımızın bilgisine sunduk. Sürdürülebilirlik performansımızı aktaran, enerji ve sürdürülebilirlik yönetimine bakış açımızı, gelecek planlarımızı ve hedeflerimizi yansıtan raporumuz; uluslararası arenada faaliyet gösteren şirketlerin raporlama standardı Global Reporting Initiative (GRI) tarafından da onaylandı. Sürdürülebilirlik raporumuz, enerji sektörünün ilk, Türkiye nin üçüncü GRI A seviyesindeki sürdürülebilirlik raporu olma özelliğini taşımaktadır.

21 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 19 Sektörün öncüsü olma ve uluslararası arenada rekabet gücümüzü artırma yolunda emin adımlarla ilerliyoruz. Giriş Yarınlarımızı emanet edeceğimiz çocuklarımıza, enerji kaynaklarını ve bu kaynakların verimli kullanımını anlatıyoruz. Enerji kaynaklarını yarınlara da bırakmak üzere çalışmalar yapan bir kurum olarak; kaynaklarımızı, bizlerden sonra kullanacak, koruyacak ve yönetecek olan çocuklarımıza yönelik projeler de geliştirdik. Onlara bu alanda ihtiyaç duyabilecekleri bilgileri ve deneyimleri aktarabilmek amacıyla Enerjimiz Çocuklar İçin sloganıyla özel bir sosyal sorumluluk projesini hayata geçirdik. Enerjimiz Çocuklar İçin adlı projemiz, Türkiye de bir enerji şirketi tarafından yürütülen ulusal ölçekteki ilk enerji eğitim projesi olmuştur. Temel olarak 6-12 yaş arasındaki çocuklara ulaşmayı hedeflediğimiz bu çalışmayla, 120 binin üzerinde çocuğumuzla tanıştık. Bu eğitim faaliyetlerimizin diğer bir adımı olarak TOÇEV ile Türkiye nin ilk enerji konulu gösterisi ni hazırladık. İnteraktif olarak kurgulanan oyunumuzla Türkiye turnesine çıktık; yatırımlarımızın bulunduğu 15 ilde, oyunumuzla, 15 binden fazla çocuğa ulaştık. Onlara çevre için temiz enerjinin önemini ve gerekliliğini anlattık. Enerji dramamızın yarattığı etki ile Avrupa Komisyonu tarafından düzenlenen Avrupa Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ödülü Türkiye Yarışması nın Liderlik kategorisinde üçüncülük ödülünün sahibi olduk. Çocuklarımıza her kanaldan ulaşarak enerjiyi anlatmak için dijital medyayı da kullandık. Çocuklar hazırladığımız web sitesi aracılığıyla enerji kaynaklarımızı ve enerji konusunda önemli buluşlara imza atan mucitlerin çalışmalarını anlatan videoları izleyerek bilgilenirken, enerji konusundaki ödevlerine ve projelerine de kaynak ediniyorlar. Ayrıca, Enerji Avcıları oyunu ile de enerjiyi verimli kullanma yollarını, oynayarak ve eğlenerek öğreniyorlar. Enerjimiz Çocuklar İçin projesinin bir diğer ayağında da çocuklar için hazırlanan enerji temalı kitaplar bulunuyor. Bugüne kadar, anlatımını ve tasarımını çocukların çok sevdiği Zorlu ile Rüzgar Enerjisi, Zorlu ile Doğal Gaz, Zorlu ile Jeotermal Enerji, Zorlu ile Su Enerjisi ve Zorlu ile Karbon Ayak İzi kitaplarını çocuklar ile buluşturduk yılında istikrarlı bir şekilde büyümeye devam edeceğiz. Tohumlarını attığımız yatırımlarımızın meyvelerini toplamaya başladığımız ve finansal anlamda büyüme trendine girdiğimiz 2013 ün ardından 2014 yılında da istikrarlı bir şekilde büyümeye devam edeceğiz. Zorlu Enerji olarak, Türkiye nin kaynak çeşitliliğine katkı sağlamak hedefiyle, yerli ve yenilenebilir kaynaklarına odaklanarak, katma değer yaratan, istihdamı destekleyen sürdürülebilir projeler gerçekleştirmeyi sürdüreceğiz. Sektörün öncüsü olma ve uluslararası arenada rekabet gücünü artırma yolunda emin adımlarla ilerleyen Zorlu Enerji yi bugünlere taşıyan çalışanlarımıza; her zaman bize büyük destek veren Yönetim Kurulumuz, hissedarlarımız ve diğer paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunuyorum. İbrahim Sinan Ak Genel Müdür

22 20 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Üst Yönetim İ. Sinan AK Genel Müdür Hüseyin MORKOYUN Mali İşler Direktörü Ali KINDAP Genel Müdür Yardımcısı A. Yağmur ÖZDEMİR Genel Müdür Yardımcısı ( Ankara) Sinan Ak, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü nden 1995 yılında mezun oldu. Çalışma yaşamına Evgin Yatırım Menkul Değerler A.Ş. de yatırım uzmanı olarak başladı. Ardından, ABD deki Old Dominion University de MBA yaptı yılları arasında Vestel Komünikasyon da Finans Şefi, yılları arasında ise Vestel Beyaz Eşya da Finans Müdürü olarak çalışan Ak, 2006 yılında Zorlu Enerji Grubu na katıldı yılına kadar Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Finans ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Sinan Ak, Ocak 2012 den bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. de Genel Müdür olarak görevine devam etmektedir. ( İstanbul) Hüseyin Morkoyun, çalışma yaşamına Halis Toprak Holding finans departmanında başladı yılları arasında Hürriyet Ofset Gazetecilik ve Matbaa A.Ş. Mali İşler departmanında üstlendiği çeşitli görevlerin ardından Muhasebe Müdürü oldu yılları arasında Vestel Pazarlama A.Ş. de Finansman Müdürü olarak görev yaptı yılından itibaren Zorlu Doğal Gaz Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Hüseyin Morkoyun, 15 Mart 2012 tarihinde Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Mali İşler Direktörlüğü ne atandı. ( Çankırı) Ali Kındap, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü nden 1990 yılında mezun oldu. Çalışma hayatına GAMA Şirketler Grubu nda başlayan Kındap, Meteksan A.Ş. ve Güriş Mühendislik İnşaat ve Mühendislik A.Ş. de görev yaptı yılında Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. de Genel Müdür Yardımcısı olarak Zorlu Enerji Grubu na katılan Ali Kındap, 2011 yılından bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. de Termik Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmektedir. ( Ankara) A. Yağmur Özdemir, Doğu Akdeniz Üniversitesi Ekonomi Fakültesi nden 2000 yılında mezun oldu. Bilgi Üniversitesi nde Ekonomi Hukuku, Karachi Üniversitesi nde Executive MBA ve İngiliz Hukuku yüksek lisans programlarını tamamladı. Çalışma hayatına 2000 yılında Arthur Andersen şirketinde denetçi olarak başladı. Daha sonra yılları arasında Ernst&Young da çalıştı yılları arasında Vestel Elektronik Grubu nda Finansal Kontrolör olarak görev aldı yılında Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. de Proje Finansman Müdürü olarak göreve başlayan Yağmur Özdemir, 2012 de Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. de Yatırımlar ve Proje Finansman Müdürü olarak görev yaptı Ekim ayından bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. de Yatırımlar (HES ve RES) ve Proje Finansmandan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir.

23 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu 21 Giriş Aydın AKAT Genel Müdür Yardımcısı ( Erzincan) Aydın Akat, 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Bölümü Ön Lisans programını tamamladı ve 1996 yılında İstanbul Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü nden mezun oldu. İş hayatına 1990 yılında Cevahirler İnşaat ta başladı ve yılları arasında Tekfen İnşaat bünyesindeki projelerde görev aldı yılında Zorlu Enerji Grubu na katılan Akat, Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. de Proje Yöneticisi olarak çalıştı yılları arasında Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. Mühendislik Müdürü olarak görev yapan Akat, Ekim 2012 itibarıyla Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. de Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir. İnanç SALMAN Genel Müdür Yardımcısı ( İstanbul) İnanç Salman, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesi nden mezun oldu. Lisans eğitiminin ardından İstanbul Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü nden doktora derecesi aldı yılında Zorlu Grubu na katılan İnanç Salman, yılları arasında Zorlu Holding İnsan Kaynakları departmanında görev aldı yılında Zorlu Enerji Grubu na katılmasının ardından sırasıyla; Proje Mühendisi, Organizasyon Geliştirme Yöneticisi ve Organizasyon Geliştirme Müdürü olarak görev yaptı. İnanç Salman, Ekim 2013 itibarıyla Zorlu Enerji Ticaret ve Planlama Genel Müdür Yardımcısı olarak görevine devam etmektedir. Öniz SAYIT İnsan Kaynakları Direktörü ( İzmir) Öniz Sayıt, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi nden 2001 yılında mezun oldu. Ardından, Boğaziçi Üniversitesi nde İnsan Kaynakları Uzmanlık Programını tamamladı ve Yıldız Teknik Üniversitesi nde MBA derecesi aldı yılları arasında Akkök Grubu nda, yılları arasında ise Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. de insan kaynakları departmanlarında görev yaptı yılında Zorlu Enerji Grubu na katılan Öniz Sayıt, Ekim 2013 itibarıyla Zorlu Enerji Grubu İnsan Kaynakları Direktörü olarak görevine devam etmektedir.

24 22 Zorlu Enerji 2013 Faaliyet Raporu Giriş Zorlu Enerji Hakkında Zorlu Enerji bugün Türkiye ve yurt dışında oluşturduğu dengeli portföyü, deneyimi ve piyasadaki güçlü konumu ile sektörün önde gelen oyuncularından biridir. Kısaca Zorlu Enerji 1993 yılında Zorlu Enerji Grubu nun ilk şirketi olarak faaliyete geçen Zorlu Enerji bugün Türkiye ve yurt dışında oluşturduğu dengeli portföyü, deneyimi ve piyasadaki güçlü konumu ile sektörün önde gelen oyuncularından biridir. Zorlu Enerji, Asya ve Orta Doğu da enerji talebinin arttığı ve yatırım ihtiyacı bulunan pazarlardaki gelişim potansiyelini değerlendirmek üzere yurt dışı yatırımlarını sürdürmektedir yıl sonu itibarıyla Zorlu Enerji nin toplam kurulu gücü 877 MW tır. Zorlu Enerji nin kurulu gücü, yurt içinde 7 hidroelektrik, 1 rüzgar, 2 jeotermal, 5 doğal gaz santralinden ve yurt dışında Pakistan daki rüzgar santralinden oluşmaktadır. Zorlu Enerji nin %100 bağlı ortaklığı olan Zorlu Enerji Pakistan Limited in Pakistan ın Jhimpir bölgesinde inşa ettiği rüzgar enerjisi santrali ülkenin ilk yabancı yatırımla hayata geçen rüzgar santralidir. İsrail de faaliyet gösteren sayılı özel sektör enerji şirketlerinden biri olan Zorlu Enerji nin bu ülkede devam eden 3 santral projesi yatırımı bulunmaktadır. Şirket in %25 oranında ortağı olduğu ve Ashkelon bölgesinde yatırımı devam eden 840 MW kurulu güce sahip olacak Dorad Doğal Gaz Santrali, 2013 yılı Temmuz ayında şehir şebekesine bağlanmıştır. Şirket in %42,15 oranında ortağı olduğu ve toplamda 175 MW kurulu güce sahip olacak Ashdod ve Ramat Negev doğal gaz kojenerasyon santrallerinin inşaat çalışmaları ise devam etmektedir. Zorlu Enerji nin sürdürülebilir ve yaşanabilir bir dünya bırakmaktaki gayret ve vizyonundan hareketle, yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları üretim portföyünde önemli bir yer tutmaktadır. Zorlu Enerji katma değer yaratan, istihdamı destekleyen ve her yönüyle sürdürülebilirliğe katkı sağlayan projeler gerçekleştirmek üzere ülkemizin yenilenebilir kaynak çeşitliliği yaratma hedefine destek olmaya devam etmektedir.