BULTEN. İGEDER den Bir Kasım Geleneği. Eğitim Değer Üretme Sürecidir. Prof. Dr. Mehmet Şişman İle Röportaj

Transkript

1 İSTANBUL GÖNÜLLÜ EĞİTİMCİLER DERNEĞİ 2010 Sayı 1 BULTEN İGEDER den Bir Kasım Geleneği Eğitim Değer Üretme Sürecidir. Prof. Dr. Mehmet Şişman İle Röportaj İGEDER de Branşlar Zirve Yapıyor Geleceğin Eğitimcilerini Yetiştiriyoruz: İGEDER Eğitim Akademisi İGEDER e Özgü Bir Heyecan: Ünlemler Marifet İltifata Tabiidir: İyi Örnekler Yazar Öğretmenler 2006

2 İÇİNDEKİLER 7 İGEDER de Branşlar Zirve Yapıyor 18 İGEDER, Geleceğin Eğitimcilerini Yetiştiriyor: Eğitim Akademisi 20 Bir fikri olanlar İGEDER de: Konferanslar İGEDER den Bir İlk: İGEDER Eğitimcilerin Marifet İltifata Tabiidir: 10 Ulusal Öğretmenim Sempozyumu 28 Dikkatini Çekiyor: Ünlemler 31 İyi Örnekler 12 Eğitim Değer Üretme Sürecidir. Prof. Dr. Mehmet Şişman ile Röportaj 34 Gönüllü Öğretmen Zümreleri Öğretmen Merkezli Etkinliklerin Adresi İGEDER Neler Yapıyor?...2 İGEDER in Kısa Tarihi...6 İGEDER de Branşlar Zirve Yapıyor...7 İGEDER den Bir İlk: Ulusal Öğretmenim Sempozyumu...10 Eğitim Değer Üretme Sürecidir. Prof. Dr. Mehmet Şişman ile Röportaj...12 İGEDER den Naif ve Samimi Bir Etkinlik: Eğitim Okumaları...16 İGEDER, Geleceğin Eğitimcilerini Yetiştiriyor: Eğitim Akademisi...18 Bir fikri olanlar İGEDER de: Konferanslar...20 Birlikte Çözüm Arıyoruz: Çalıştaylar...21 Dostluğu Pekiştirmek İçin: Ziyaretler...22 Yayınlar...24 Öğretmenlerle Birlikte Öğretmeni Merkeze Alan Projeler...26 İGEDER Eğitimcilerin Dikkatini Çekiyor: Ünlemler...28 İGEDER Eser Meslektaşlarını Gündeme Taşıyor: Yazar Öğretmenler...30 Marifet İltifata Tabiidir: İyi Örnekler...31 Hayat Boyu Öğrenmeyi Somutlaştırdık: Kurslar...32 Bilgi Çağının İletişim Kanalı: İnternet te İGEDER...33 Öğretmen Merkezli Etkinliklerin Adresi: Gönüllü Öğretmen Zümreleri...34.Okul Öncesi Öğretmenleri Etkileşim Toplantıları...35 Kamp, Gezi, Eğitim ve İstişare Toplantıları...36

3 İGEDER BÜLTENİ 2010 Sayı 1 İstanbul Gönüllü Eğitimciler Derneği Adına Sahibi Dr. İbrahim Hakan KARATAŞ Genel Yayın Yönetmeni Resul ARICI Yazı İşleri Müdürü İhsan ERKUL Yayın Kurulu Nihat MORGÜL İsmail CİHANGİR Adil GÜLMEZ M. Cüneyt ANCIN Nazif YILMAZ Gökhan ERENOĞLU Yazı ve Fotoğraflar Yahya DEPREM Muhammet Halil KAYA Yayının Türü Yerel süreli yayın Grafik-Tasarım Fatih AKBULUT Baskı Yılı ve Yeri İstanbul, 2010 Bu bülten, İGEDER faaliyetlerini tanıtmak amacıyla hazırlanmış ücretsiz bir yayındır Bulgurlu Mh. Libadiye Cd. Şafak Apt. No: 46/8 Üsküdar - İstanbul igedermerkez@gmail.com Gönüllü Eğitimcileriz Biz Süreli yayınlara zaman vurgusu ile başlamak adettendir. Çünkü belli aralıklarla aynı işe aynı heyecanla yeniden soyunmak gerekir. Bu adet, bir yayının ilk sayısı için de geçerli midir? sorusu geliyorsa aklınıza onun da cevabını hemen verelim: Evet, geçerlidir. Çünkü bir süreli yayına soyunan her kurum aynı zamanda gelecek sayıların da sorumluluğunu ve riskini göze alarak çıkar yola. Hele yayının adında İGEDER gibi kısa zamanda derinden ve güçlü bir dalga oluşturmayı başarmış bir kurumun imzası varsa yılı boyunca süren müzakereler ve istişareler neticesinde Kasım 2006 da 12 öğretmen tarafından kurulan ve 2 Aralık 2006 da açılışı yapılan Derneğimiz geride bıraktığı dolu dolu beş yılı ile örnek bir sivil toplum hareketi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Temel misyonu öğretmenlerin kişisel, sosyal ve meslekî gelişmelerine katkı sağlayacak etkinlik üretmek olan İGEDER; sivil yapısı, katılımcı yönetim anlayışı, içtenliği, özgüveni ve paylaşımcılığı ile kısa zamanda e yakın öğretmenin gönlünü kazandı. Geliştirdiği projeler ve etkinliklerle yurdun dört bir köşesinden in üzerinde öğretmene ulaştı. Bu yıl ikincisini düzenleyeceğimiz Ulusal Öğretmenim Sempozyumu ile akademi, siyaset ve bürokrasi dünyasının dikkatini çekmeyi başardı. 7. dönemine başlayan Eğitim Akademisi ile öğretmen adayları için bir derinleşme ve özgüven merkezi haline geldi. Dört ayrı branş zirvesiyle her öğretmenin kendini özgürce ifade etme imkanı bulduğu bir paylaşım mekânı oldu. Düzenlediği seminerler, konferanslar, çalıştaylar, geziler, kamplar ile her branştan yüzlerce öğretmeni ülkenin her köşesinde defalarca bir araya getirmeyi başardı. Geliştirdiği materyal sitesi ile nitelikli ve işlevsel bir doküman sitesinin nasıl olacağını örneklendirdi. Ve en nahif ve derinden süregiden Eğitim Okumaları ile dört yıl boyunca elliyi aşkın seçkin eseri gruplar halinde okuyarak müzakere etti. 5. yaşına girerken İGEDER bir sivil toplum kuruluşu olarak hesap verebilirlik, saydamlık ve gelişmeye açıklık ilkeleri gereği tüm yapıp ettiklerini takdirinize sunuyor. Gücünü katılımcılarının görüş farklılıklarından alan ve öğretmenin bir toplum için rolünün bilincinde olan Derneğimiz yakın gelecekte çok daha fazla sayıda katılımcısı ile özgün projeler üretmeye devam edecek. Saygılarımla Dr. İbrahim Hakan KARATAŞ

4 İGEDER NE YAPIYOR? Öğretmenim Sempozyumu Her yıl kasım ayında düzenlenir. Ulusal çapta gerçekleştirilen Sempozyumu da belirlenen tema etrafında öğretmenler tarafından hazırlanan bildiriler sunulur. Öğretmen Zirveleri Her yıl iki ya da üç ayrı öğretmenler zirvesi düzenlenir. Her zirve bir branşın öğretmenlerinin buluşmasını sağlanır. Gün boyu devam eden Zirvelerde örnek ders işlenişi ve branşa özel konular üzerine müzakereler yapılır. Etkileşim Toplantıları Birkaç branş öğretmeninin kendi belirledikleri periyotlarla dernek merkezinde ya da başka mekanlarda buluşarak belirledikleri konularda paylaşımlarda bulundukları kısa süreli toplantılardır. Eğitim Akademisi 4 yıldır devam eden Eğitim Akademisi Eğitim Fakültelerinde okumakta olan öğremen adaylarının meslekte derinleşmesine katkı sağlamak amacıyla yürütülen bir destek eğitimidir. Eğitim Okumaları Bir taraftan eğitimde derinleşirken bir taraftan da güncel kitapları takip etmek isteyen öğretmenlerin iki haftada bir kitap okuyarak dernek merkezinde müzakere etmeleri şeklinde 4 yıldır devam eden etkinlik. Konferanslar Eğitime ya da gündeme dair konuları uzmanlarından dinlemek amacıyla iki ayda bir düzenlenir. 5 yılda dernek merkezinde 30 dan fazla uzman öğretmenlerle buluştu. Seminerler Dernek merkezinde ihtiyaç duyuldukça gerçekleşir. Eğitimle doğrudan ya da dolaylı konularda öğretmenlerin kişisel ve mesleki gelişimlerine katkıda bulunacak uzmanlar tarafından verilir. 4 yılda 10 dan fazla seminerci İGEDER de öğretmenlerle buluştu. Çalıştaylar Eğitime dair çeşitli sorunlara çözüm üretmek amacıyla konuya ilgi duyan öğretmenlerin katılımıyla gerçekleşir. Çalıştay raporları web sayfamızdan yayınlarak kamuoyuna sunulur. 2 Araştırmalar Eğitime ve özellikle öğretmene ilişkin konularda literatür taraması ve alan araştırması ile hazırlanır. Hazırlanan araştırma raporları alan uzmanlarınca incelenir ve ilgili kurumlara ulaştırılır. Geziler Şehir içi, şehir dışı ve ülke aşırı geziler planlanır ve ilan edilir. İGEDER üyesi öğretmen rehberler eşliğinde gezilir. Kamplar Yarı yıl ve yaz tatillerinde İstanbul da ve Anadolu da çeşitli şehirlerde kişilik kamplar düzenlenir. Kamplara aynı branştan öğretmenler katılır. 2-3 günlük kamplarda öğretmenler hem dinlenir hem de farklı şehirlerden meslektaşlarıyla deneyimlerini paylaşma imkanı bulur. Ziyaretler İstanbul da ve Anadolu da görev yapan İGEER gönüllüsü öğretmenler ve yöneticiler ziyaret edilir. Etkinlik icra eden, göreve yeni başlayan, bi sıkıntı ile karşılaşan meslektaşlarımıza öncelik verilir. Ayrıca ilgili resmi ve özel kurumlar ile isivil toplum kuruluşları da ziyaret edilir. İGEDER beş yılda 50 den fazla şehre giderek onlarca ziyaret gerçekleştirdi. Yayınlar Her sempozyumda ve zirvede sunulan bildiriler kitap olarak İGEDER tarafından basılır. Ayrıca öğretmenlerin eğitime dair eserleri imkanlar ölçüsünde Dernek tarafından basılır. Örğretmenlere katkısı olacak çeşitli başucu kitaplarının basımı teşvik edilir. Projeler İGEDER, gerek kendi imkanlarıyla gerek yurt içi ve yurt dışı hibelerle yürütebileceği projeler hazırlar. Ayrıca proje geliştiren öğretmenlere danışmanlık ve fon konusunda yardımcı olur. Kurslar Öğretmenlerin kişisel ve mesleki gelişimlerine katkısı olan ve talep edilen kurslar düzenler. İGEDER de bazı kurslar dört yıldırdevam ediyor.

5 İnternet Üzerinden Yürütülen Faaliyetler Materyal Sitesi sitesi İGEDER in hazırladığı materyal paylaşım sitesidir. Sitede yer alan dokümanlar İGEDER üyeleri tarafından hazırlanarak siteye yüklenir. İGEDER üyesi gönüllü editörler tarafından kontrol edilen dokümanlar paylaşıma açılır. Yazar Öğretmenler Telif, derleme ya da çeviri eser hazırlayan ve yayımlayan öğretmenler tanıtlır. İGEDER web sayfasında bulunan formu doldurarak başvuran öğretmenlerin eserleri İGEDER web sayfasına da eklenir. İyi Örnekler Okullarında ya da okul dışında eğitim ile ilgili örnek teşkil edecek özgün çalışmalar tanıtılır. İGEDER web sayfasında bulunan formu doldurarak başvuran öğretmenlerin çalışmaları İGEDER web sayfasına da eklenir. Eğitim Literatürü Eğitim alanında yapılan akademik çalışmalar ile diğer yayınlar izlenir ve İGEDER web sayfasına eklenir. Kitaplar, tezler, raporlar, araştırmalar ve makaleler yanında güncel yazılar da arşive eklenir. Öğretmen Gündemi Her ayın ilk günü o ay öğretmenin eğitim ile ilgili haberdar olması gereken gün ve haftalar ile önemli tarihler listelenerek eposta yoluyla İGEDER üyelerine duyurulur ve web sayfasında yayınlanır. İnsan Kaynakları Öğretmen arayan kurumların yayınladığı ilanlar ile Derneğe ulaşan öğretmen talepleri İGEDER sayfasından yayınlanır ve İGEDER üyelerine eposta yoluyla duyurulur. Ayrıca iş arayan öğretmenler İGEDER web sayfasındaki formu doldurarak özgeçmişlerini yayınlayabilirler. Kardeş Okullar Eğitim ile ilgili ihtiyaçlarını karşılamak isteyen okullar ile bu ihtiyaçları karşılayabilecek durumdaki okulların buluşmasını sağlamak amacıyla İGEDER web sayfasında bağış talep eden ve bağış yapacak okulların kaydolabildiği veritabanı oluşturulmuştur. İGEDER i KİM YÖNETİYOR? İGEDER Başkanları İsmail CİHANGİR, Kasım 2006-Kasım 2007 Sinan AYDIN, Kasım 2007-Kasım 2009 Yönetim Kurulu Üyeleri Dr. İbrahim Hakan KARATAŞ, Başkan Kasım Fatih Üniversitesi Eğitim Fakültesi İsmail CİHANGİR, Başkan Yardımcısı Emekli Edebiyat Öğretmeni Sinan AYDIN, Başkan Yardımcısı Üsküdar İhsan Kurşunoğlu İOO, Müdür Yardımcısı Resul ARICI, İGEDER Genel Sekreteri DKAB Nihat MORGÜL, Yönetim Kurulu Üyesi Pendik AİHL, Meslek Dersleri Öğretmeni Yönetim Kurulu (Yedekler) Mustafa TOP Ümraniye İrfan Koleji, DKAB Cüneyt ANCIN Dosteller İşitme Engelliler ERÇEM AO ve İOO, Müdür Yardımcısı Nazif YILMAZ Kadıköy AİHL, Meslek Dersleri Öğretmeni İhsan ERKUL Maltepe AİHL, Müdür Yardımcısı Şenol BIÇAK Ümraniye İrfan Koleji, Sınıf Öğretmeni Denetleme Kurulu Turhan ATEŞÇİ Ümraniye İrfan Koleji, Genel Müdür Ali ÇİFTÇİ Sosyal Meskenler İÖO, DKAB Hüseyin ARSLAN Ümraniye AİHL, Meslek Dersleri Öğretmeni Denetleme Kurulu (Yedekler) Ahmet MEYDAN Üsküdar Esatpaşa AİHL, Meslek Dersleri Öğretmeni Gökhan ERENOĞLU Ümraniye M. Vasıf Karslıgil İOO, DKAB Dr. Faruk KANGER Kadıköy AİHL, Meslek Dersleri Öğretmeni 3

6 2006 Biz Kimiz? Öğretmenlerin profesyonel, kişisel ve sosyal gelişimine katkıda bulunmak amacıyla bir grup öğretmen tarafından kurulmuş bir sivil toplum kuruluşuyuz. Niçin Varız? Eğitim hizmetlerinin yürütülmesinde temel işlev gören öğretmene yasalar çerçevesinde maddî imkânlar sunmak, danışmanlık yapmak, uluslararası standartlarda proje üretmek ve geliştirmek suretiyle ülkemizin geleceği olan çocuklarımızın ve gençlerimizin eğitimine destek olmak için varız. Ne Olmak İstiyoruz? Eğitim alanında en iyi hizmet veren, en geniş alana yayılmış ve en yüksek sayıda katılımcısı olan eğitim derneği olmak istiyoruz. İlkelerimiz Eğitimin kutsal ve millî bir görev olduğu bilincini taşımak Bilimsel ve profesyonel bir hizmet anlayışını benimsemek Özveri ve paylaşımın gerekliliğine inanmak Millî ve manevi değerlere duyarlı olmak Her türlü ayrımcılıktan ve önyargıdan uzak olmak Demokratik bir yönetim anlayışına sahip olmak İnsanlığın evrensel kazanımlarını dikkate almak 4

7 İGEDER Kuruluş Bildirgesi TÜRKİYE NİN GELECEĞİNE KATKI İÇİN... Türkiye genç bir ülke! Nüfusunun yüzde 50 si 20 yaşın altında... Yüzde 75 i 40 yaşın altında. 65 yaş üzeri nüfus sadece yüzde beş. Bu bir kaç rakam Türkiye için büyük bir umudu anlatıyor. Türkiye, geçmişindeki yüceliş çağları gibi geleceğin yıldızı olabilecek bir ülke. Bunun tek şartı eğitilmiş insan gücü. Bunun tek şartı, genç nüfusunu Türkiye nin geleceğini omuzlarında taşıyacak bir donanıma kavuşturmak. Eğer genç nüfusuna emek verebilirse, Çocuklarının yüreğini ve dimağını yüce ideallerle ve bilimle donatabilirse... Türkiye yi tutacak güç yoktur. Gençlik demek, geleceğin tohumu demek! Bizim medeniyetimiz, beşikten mezara ilmi öğütler. Onun için 7 den 70 e her bir insan eğitim sürecinin içinde olmalıdır. Ama gençlik... Genç nüfus... Çok daha yoğun, çok daha titiz, çok daha özenli bir emeği hak ediyor. İnsan israfını önlemek için... Çocuklarımızın özgül ağırlığını yükseltmek için... Türkiye için... İşte, gönüllü eğitimciler hareketi bunun için yola çıkıyor. Bir gönül hamlesi bu Bir eğitime katkı hamlesi... Türkiye nin geleceğini inşa seferberliğine katılacak alın teri, göz nuru, el emeği... İnsan israfı önlensin diye yola çıkıyoruz. Bir tek çocuğumuz yollarda kalmasın diye. Bir tek çocuğumuz ıskartaya çıkmasın diye. Bir tek çocuğumuzun gelecek umudu sönmesin diye. Türkiye, insanî kalkınma açısından Birleşmiş Milletler in yaptığı sıralamada 185 ülke arasında 78 inci sırada. Bu yakışmıyor büyük bir uygarlığın çocuklarına. Yeniden bir tırmanışa geçmek lazım. Birim insanımızda en büyük değeri yoğunlaştırmak lazım. İsraf edecek insanımız yok, kaybedecek zamanımız yok. Sanki bir kader maçı heyecanında... Sanki en hayatî vuruşu yapacakmış gibi. Kimin emeği varsa koymalı ortaya... Kalp emeği... Zihin emeği... El emeği... Bir çocuğun önünü açabilmek Bir çocuğun gözlerinde sevinç pırıltısı oluşturabilmek Bir çocuğa gelecek umudu taşıyabilmek... Gönüllü eğitimcilik bunun için... Birileri gönüllü olarak yola çıkmalı. Bu, Türkiye sevdası demek. Öğretmen, öğrenci, baba, anne, genç, yaşlı... Herkes gönüllü eğitimci olabilir. Okulda bir tuğlanın anlamı var. Bir silgi, bir tebeşir, bir kitap, defter, bir öğretmen yüreği... Türkiye nin geleceğinin hamuru bunlar olmalı. İstanbul Gönüllü Eğitimciler Derneği, eğitimin bütün unsurlarını gönül potasında buluşturuyor ve Türkiye ye adıyor. Yıldızlaşmış bir Türkiye için el ele

8 İGEDER in Kısa Tarihi Kasım 2006 da 11 gönüllü öğretmen tarafından kurulan İGEDER ilk günkü heyecanını kaybetmeden inançla ve azimle çalışmalarını sürdürüyor. Mayıs 2006 Bir öğretmenler derneği kurma fikri gelişti. Haziran 2006 Dernek kurma fikri özel bir toplantıda etraflıca tartışıldı ve konu ile ilgili şahıslardan fikir alındı. Temmuz 2006 Kurulacak derneğin tüzük taslağı Yalova da gerçekleştirilen iki günlük kampta belirlendi Eylül 2006 Dernek kurucuları belirlendi ve dernek açılışı için resmi işlemler başlatıldı. Geçici Yönetim Kurulu belirlendi ve Dernek Tüzüğü Dernekler Müdürlüğü ne teslim edildi. Kasım 2006 Dernek Tüzüğü Dernekler Müdürlüğü tarafından tasdik edildi. Kurumsal İnternet sitesi ve tanıtım CD si hazırlandı. 2 Aralık 2006 Üsküdar Altunizade Kültür Merkezi nde 240 gönüllünün katılımıyla icra edilen açılış töreninde İGEDER in kurulduğu kamuoyuna duyuruldu. Mart 2007 Çeşitli branşlarda ve görevlerde 30 un üzerinde eğitimcinin katılımıyla Danışma Kurulu toplandı ve derneğin konumu ve işlevi yeniden etraflıca tartışıldı.. Nisan 2007 İlk Olağan Kongre icra edildi. Temmuz 2007 Çanakkale Seddülbahir Köyü nde gerçekleştirilen 3 günlük kurucular kampında derneğin vizyonu, misyonu ve ilkeleri belirlendi. Yakın ve orta vadede gerçekleştirilecek projeler hazırlandı. İstanbul Gönüllü Eğitimciler Derneği Kurucuları No Adı ve Soyadı Doğum Yeri ve Tarihi Mesleği Kurumu 1 İsmail CİHANGİR Tokat 1955 Öğretmen Emekli 2 Sinan AYDIN Erzincan 1972 Öğretmen Üsküdar İhsan Kurşunoğlu İÖO 3 İbrahim Hakan KARATAŞ Erzurum 1974 Öğretmen Ümraniye Lisesi 4 Yakup YILMAZ Çanakkale 1973 Öğretmen Ümraniye Pınarbaşı İÖO 5 Nazif YILMAZ Kayseri 1971 Öğretmen Sultanbeyli AİHL 6 Hüseyin KÜÇÜK Trabzon 1977 Öğretmen Ümraniye Zehra Garing İÖO 7 Şenol BIÇAK Sakarya 1972 Öğretmen Ümraniye Özel İrfan Koleji 8 İhsan ERKUL Ağrı 1972 Öğretmen Maltepe AİHL 9 Hüseyin ARSLAN Bartın 1969 Öğretmen Kadıköy AİHL 10 Ali ÇİFTÇİ Amasya 1974 Öğretmen Üsküdar Sosyal Meskenler İÖO 11 Adem ASLAN Sinop 1977 Öğretmen Göztepe İÖO 6

9 İGEDER DE BRANŞLAR ZİRVE YAPIYOR Temel misyonu öğretmenlerin mesleki gelişimine ortam hazırlamak olan İGEDER öğretmenleri zümre arkadaşlarıyla buluşturuyor. Son iki yılda dört ayrı zirveye ev sahipliği yapan İGEDER, gönüllü öğretmenlerin, kişisel deneyimlerini meslektaşlarıyla paylaşmalarını sağlıyor. Sınıf Öğretmenleri Zirvesi - 25 Nisan 2009 Üsküdar Belediyesi nin sponsorluğunda gerçekleşen Zirve ye İstanbul dışında Balıkesir, Kayseri, Ankara, Gaziantep, Kocaeli illerinden yaklaşık yüz öğretmen katıldı. Sınıf Öğretmenleri Zirvesi 25 Nisan 2009 da Çamlıca Sabahattin Zaim Eğitim Merkezi nde gerçekleştirildi. İGEDER yönetim kurulu başkanı Sinan AYDIN ın açış konuşmasıyla başlayan zirvenin Örnek Ders İşlenişi ve Müzakeresi adlı iki oturumunda yedi bildiri sunuldu. Sınıf Öğretmenleri Zirvesi nde Sunulan Bildiriler İsmail GÜNDAY, Bulmaca Yöntemiyle Kavram Öğretimi Melek ERKEN, Ahlâk Eğitiminde Empatinin Yeri ve Önemi Mehmet Çağrı GÖK, Deney ve Etkinliklerle Maddeyi Tanıyalım İsmail Soner UNAN, Matematik Öğretiminde Görsel Materyallerin Kullanımı Mehmet Salih YAŞAR, Silgisiz Eğitim Hüseyin AKAR, Eğitimde Farklı Uygulamalar Ayhan SERT, Fıkralarla Matematik Öğretimi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Selahattin TURAN ın Sınıf Öğrenmelerinin İyileştirilmesi adlı konferansı ilgiyle izlendi. Konferans sonrasında Sınıf İçinde Öğrenci Davranışlarının Yönetilmesi ve Eğitimde Teknoloji Kullanımının Faydaları ve Sorunları: Akıllı Tahta, Projeksiyon Örneği konulu üç ayrı salonda çalışma grupları oluşturulup yeni uygulamalar paylaşıldı. Program sonunda yapılan değerlendirmede Zirve nin öğretmenler üzerinde büyük bir heyecan oluşturduğu gözlendi. Sınıf Öğretmenleri Zirvesi okunan sonuç bildirisi ile sona erdi. 7

10 Türkçe - Edebiyat Öğretmenleri Zirvesi - 23 Mayıs 2009 Türkçe - Edebiyat Öğretmenleri Zirvesi 23 Mayıs 2009 da Çamlıca Sabahattin Zaim Eğitim Merkezi nde gerçekleştirildi. Zirve nin açılış konuşmasını İGEDER Yönetim Kurulu Başkanı Sinan AYDIN yaptı. İki oturum hâlinde yapılan zirvede sekiz tebliğ sunuldu. Türkçe - Edebiyat Öğretmenleri Zirvesi nde Sunulan Bildiriler Dr. Yakup YILMAZ, Klasik Türk Edebiyatı Unsurlarının Türkçe Dersi Yazma Öğretiminde Değerlendirilmesi Pınar KURT, Dil Bilgisi Öğretiminde Resimlerin Öğrenmeye Katkısı Bican Veysel YILDIZ, Yağmur Hatıraları Yazı Atölyesi Projesi Ahmet ÖZCAN, Edebiyat Öğretiminde Yeni Bir Yaklaşım Denemesi Davut AKSOY, Sıfırlama Dr. İbrahim Hakan KARATAŞ, Oluşturmacılık Yaklaşımında Yazma Çalışması Zuhal SARIKAYA (Sunan Arzu Ülker), Noktalama İşaretleri Tiyatroda Mustafa KUĞU, Edebiyat ve Sinema Tebliğlerin ardından Prof. Dr. Mahmut KAYA Türk Eğitim Tarihinde Öğretmen adlı bir de konferans verdi. Konferansın ardından da ilâ arasında Okuma- Yazma Becerisi Kazandırma ve Sürdürme Stratejisi, Etkinliklerle Türkçe Öğretimi ve Yeni Programda Dil Yanlışları adlı çalıştaylara geçildi. Türkçe ve Edebiyat Öğretmenleri Zirvesi okunan sonuç bildirisi ile sona erdi. Tarih Öğretmenleri Zirvesi - 6 Mart 2010 Sorumlu Öğretmen: Enver ÇAKMAK - M. Cüneyt ANCIN Tarih Öğretmenleri Zirvesi 6 Mart Cumartesi günü Çamlıca Sabahattin Zaim Eğitim Merkezinde gerçekleştirildi. Üç bölümden oluşan zirve programı İGEDER Yönetim Kurulu Başkanı Dr. İbrahim Hakan KARATAŞ ın yaptığı açılış konuşmasının ardından Tebliğler ve Müzakere oturumuyla başladı. Üç bölümden oluşan zirvenin ilk bölümünde dört tebliğ sunuldu. Tarih Öğretmenleri Zirvesi nde Sunulan Bildiriler M. Cüneyt ANCIN, Sivil Tarih: Hemen Şimdi! Kenan KURADA (Sunan Yavuz DEĞİRMENCİOĞLU) Kavram Haritaları İle Tarih Öğretimi Mesut KOCAMAN, Tarihi Romanların Tarih Dersinde İşlenişi: İsimle Ateş Arasında Örneği Hüseyin TÜRKARSLAN, Tarih Dersi: İçerik ve İşleniş Zirvenin konferans bölümünde Tarih Bizim Neyimiz Olur? konulu konuşmasıyla Prof. Dr. İsmail KARA öğretmenler tarafından ilgiyle dinlendi. Tarih öğretmenleri Forum bölümünde Yeni Tarih Müfredatı ve Ders Kitapları, Tarih Öğretiminde Materyal Kullanımı ve Popüler Tarih Anlayışının Tarih Bilincinin Oluşumundaki Rolü konularında bilgi ve deneyimlerini paylaştılar. Genel bir değerlendirme yapılan kapanış oturumunun ardından katılımcılara sertifikaları dağıtıldı. 8

11 Okul Öncesi Öğretmenleri Zirvesi - 15 Mayıs 2010 Sorumlu Öğretmen: Didem ÖZKARAKAYA BAYINDIR Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan yöneticilerin, öğretmenlerin ve üniversitelerin okul öncesi öğretmenliği bölümlerinde okuyan öğrencilerin büyük ilgi gösterdiği zirve yaklaşık 300 öğretmenin katılımıyla Ümraniye İrfan Koleji Konferans Salonu nda 15 Mayıs 2010 Cumartesi günü gerçekleştirildi. Zirve nin açılış konuşmasını yapan Dernek Başkanı Dr. İbrahim Hakan KARATAŞ, nitelikli ve özgürlükçü bir eğitim sürecinin insan olma onurunun gereği olduğunu belirtti. Karataş, Büyük medeniyetleri ancak özgür ve potansiyelinin farkında bireyler inşa edebilir. dedi. Üç oturum hâlinde yapılan zirvenin ilk bölümünde sekiz tebliğ sunuldu. Okul öncesi eğitiminde uygulanan özgün proje ve etkinliklerin tanıtıldığı tebliğlerin ardından Prof. Dr. Fatma Şahin de Okul Öncesinde Problem ve Proje Tabanlı Öğretim konulu bir sunum yaptı. Katılımcıların ilgiyle izlediği konferansta Prof. Şahin, okul öncesi öğrencilerin bilimsel yaklaşımları özümseme, problem tanımlama ve proje geliştirme becerilerini geliştirmeye yönelik pratik önerilerini paylaştı. Öğretmen yetiştirme ile ilgili büyük sıkıntıların yaşandığı gözlemlenen forumda, okul öncesi öğretmenlerinin mesleki bilgiyle beraber işini severek yapmaları gerektiği vurgulandı. Okul öncesi eğitiminde uygulanan özgün proje ve etkinliklerin tanıtıldığı tebliğlerin ardından Prof. Dr. Fatma Şahin de Okul Öncesinde Problem ve Proje Tabanlı Öğretim konulu bir sunum yaptı. Kapanış ve değerlendirme oturumunda Gönüllü Öğretmen Zümreleri koordinatörü Gökhan ERENOĞLU; İGEDER in branşlara yönelik zirve faaliyetlerine devam edeceğini söyledi. Kasım ayında yapılacak olan Ulusal Öğretmenim Sempozyumu nda bu sefer okul öncesi öğretmenlerini de görmek istediğini belirtti. Forum bölümünde Bizi Biz Yapan Erdemlerimiz: Okul Öncesinde Değerler Aktarımı ve Okul Öncesi Eğitimin Zorunlu Hale Getirilmesi ve Okul Öncesi Alanda Çalışacak Öğretmenlerin Yetiştirilmesi konuları tartışıldı. Değerler eğitimi ile ilgili tartışmada aktarılacak değerlerin evrensel insani değerler olduğu ve değerler eğitiminde ideolojik yaklaşımlardan uzak durulması gerektiği sonucu öne çıktı. 9

12 İGEDER, her yıl Kasım ayında Ulusal Öğretmenim Sempozyumu düzenliyor. Yalnızca öğretmenlerin ya da öğretmenlik yapmış olanların bildiri sunduğu Sempozyum da yurdun dört bir yanından öğretmenler İstanbul da buluşuyor. Bildiri sunacak öğretmenlerin yol, yemek ve otel masrafları İGEDER tarafından karşılanıyor. İGEDER DEN BİR İLK ULUSAL ÖĞRETMENİM SEMPOZYUMU I. Ulusal Öğretmenim Sempozyumu I. Ulusal Öğretmenim Sempozyumu 500 öğretmenin katılımıyla 21 Kasım 2009 Cumartesi günü İstanbul Zübeyde Hanım Öğretmenevi nde gerçekleştirildi. İTO nun sponsor olduğu sempozyumda eş zamanlı yedi oturumda 24 bildiri sunuldu. Sempozyumun açılış konuşmasını İGEDER Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Aydın yaptı. Aydın, konuşmasında Dernek olarak temel çıkış noktamızı Öğretmenlerin sorunlarını yine öğretmenlerin çözeceğine olan inancımızdır. şeklinde özetledi. İTO Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Ahmet N. Helvacı da yaptığı konuşmada eğitimin, üzerinde en fazla kafa yorulması gereken sorunlarımızdan biri olduğunu, İGEDER e bu anlamda müteşekkir olduklarını ifade etti. İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Ahmet Faik Güler ve Maltepe İlçe Milli Eğitim Müdürü Faik Kaptan da birer selamlama konuşması yaptılar. Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz yaptığı konuşmada öğretmenliğin bir gönül işi olduğunu vurgulayarak sınıfa bir mabede girer gibi girmek gerektiğini belirtti. İGEDER Öğretmenim Sempozyumu Eğitimi Konuşmak, Eğitime Farklı Bakışlar, Eğitim Yönetimi ve İletişim, Proje Geliştirme ve Uygulama, Sınıf Ortamı ve Bireysel Farklılıklar, Bir Meslek Olarak Öğretmenlik ve Özgün Etkinlik Örnekleri adlı yedi oturum sonunda gerçekleştirilen sertifika ve plaket töreniyle sona erdi. Sempozyum düzenleme kurulu ve İGEDER Gönüllü Öğretmen Zümreleri adına kapanış konuşmasını Gökhan ERENOĞLU yaptı. Öğretmenlerin sivil ortamlarda kendilerini daha hızlı bir şekilde geliştirebileceklerini sözlerine ekleyen Erenoğlu, bu sebeple İGEDER in gelecek yıllardaki en büyük hedefinin Öğretmen Şurası nı toplamak olduğunu vurguladı. 12

13 II. Ulusal Öğretmenim Sempozyumu 27 Kasım 2010 da gerçekleştirilecek olan Sempozyum un ana teması Okulun Geleceği- Geleceğin Okulu olarak belirlendi. Akademik içeriği, seçkin akademisyen ve öğretmenlerden oluşan bir hakem kurulunca denetlenen Sempozyum un Düzenleme Kurulu ise tamamen öğretmenlerden oluşuyor. Poster sunumların da yapılacağı Sempozyum sabahtan akşama kadar devam edecek. Sempozyum da Geçmişten Geleceğe Bakış, Küresel Perspektif, Özel Öğretim ve Rehberlik, Okulu Tartışmak 1-2 ve Uygulama Örnekleri 1-2 başlıklı yedi oturumda toplam 25 bildiri sunulacak. Sempozyumun açılış konuşmasını İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Dr. Muammer YILDIZ yapacak. İlk oturumda Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü Daire Başkanı İbrahim Halil Altınok MEB Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Öğretmen Yeterlilikleri konulu bir sunum yapacak. Sempozyumun kapanış ve değerlendirme oturumunu Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selahattin Turan yönetecek. Prof. Dr. Selahattin TURAN II. Öğretmenim Sempozyumu Hakem Kurulu Yaklaşık bin öğretmenin katılımının beklendiği Sempozyuma, İGEDER in kurumsal web sayfasından online olarak kayıt yapılabiliyor. I. Öğretmenim Sempozyumu Programı - 21 Kasım 2009 II. Öğretmenim Sempozyumu Düzenleme Kurulu Dr. Muammer YILDIZ İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Gökhan Erenoğlu - M. Vasıf Karslıgil İÖO Didem BAYINDIR - Okul Öncesi Öğretmeni İhsan ERKUL - Maltepe İHL Md. Yrd. İsmail CİHANGİR - İGEDER Resul ARICI - İGEDER M. Cüneyt ANCIN - Dosteller İşitme Engelliler İÖO Md. Yrd. Nihat MORGÜL - Pendik İHL Meslek Dersleri Öğretmeni Özge AKDEMİR - İsmihan İsmet Süzer İÖO Sınıf Öğretmeni Pınar KURT - M. Vasıf Karslıgil İÖO Türkçe Öğretmeni II. Öğretmenim Sempozyumu Programı - 27 Kasım

14 «Eğitim değer üretme sürecidir.» 10 yıl öğretmenlik hizmetinin ardından akademiye intisap eden Prof. Dr. Mehmet ŞİŞMAN uygulamadaki deneyimlerini teoriyle buluşturan ender bilim insanlarımızdan. Şişman la eğitim ve öğretmen üzerine etraflı bir sohbet yaptık. Hocam sizce Türk Eğitim Sisteminin temel sorunu nedir? Eğitimin sorunlarıyla sürekli yüzleşiyoruz. Tabi eğitim sisteminin sorunları çok boyutlu. Bunları temelde insani, fiziki ve finansal kaynaklarla ilgili olmak üzere belli başlıklar altında toplamak mümkün olabilir. Hâlbuki bana göre temel sorun insan kaynağıyla ilgili. Yani, Eğitimle ilgili olarak çok iyi altyapılar, donanımlar, teknolojiler sağlayabilirsiniz, çok iyi materyal üretebilirsiniz ama tüm bunları kullanarak istediğiniz eğitimle ilgili sonuçları insan oluşturacaktır. Öğretmen ve yönetici olmak üzere bunu iki boyutta düşünmek daha uygun olur. Dolayısıyla insan kaynaklarının niteliğini geliştirmedikçe diğer kaynakları artırmak bana göre çok anlam ifade etmiyor. Sayın hocam, müdürlerin istihdamı, atanması sürecinde ne gibi sorunlar yaşanıyor? Bunlar nasıl aşılabilir? Bir defa şunu ifade edeyim ki Türkiye de eğitim yöneticiliği ve okul yöneticiliği yakın zamanlara kadar ayrı bir uzmanlık alanı olarak kabul edilmemiştir. Bakanlık son zamanlarda bir takım standartlar geliştirmeye çalışıyor. Bana göre yöneticiliğin de bir okulu olmalı. Çok iyi bir öğretmen çok iyi bir yönetici olamayabiliyor. Dolayısıyla bu konuda bana göre bir takım standartlar yeterlilikler geliştirme ve bunlara sahip olma durumuna göre yönetici kadrolarına atama yapmak gerekir. Ama maalesef yönetici atamayı düzenleyen doksanlı yıllarda geliştirilen yönetmelik en sık değiştirilen yönetmeliklerden biridir. Okul, müdür kadar başarılıdır Hocam burada şunu mu söylüyorsunuz? Yönetici öğretmen olsun ama yönetici vasıfları taşıyan bir kimlik ve kişilik oluşsun bunun da eğitimini alsın. Ama bunun anlamı işletmeci bir kişi okul müdürlüğü yapsın değil. Okul müdürü mutlaka eğitimi bilecektir. Eğitim yöneticilerinin sahip olması gereken nitelikleri ya da yeterlilikleri ifade ederken bunları belli başlıklar altında toplarız: teknik yeterlilikler, insani yeterlilikler, kavramsal yeterlilikler gibi. Yani sadece yönetimle ilgili Prof. Dr. Mehmet ŞİŞMAN Kimdir? Eğitim Yönetimi, Teftişi, Ekonomisi ve Planlaması becerilere sahip olması yetmez. Anabilim Dalı Öğretim Üyesi İnsan ilişkileri 1976 Atatürk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı konusunda iyi bölümünden mezun oldu yılları bir iletişimci olması gerekir. arasında öğrnadetmenlik yaptı yılında yüksek lisansını, 1993 yılında doktorasını Eğitim yöneticiliği ile ilgili yüksek tamamladı de doçent, 2003 te lisans ya da profesör oldu yılları arasında doktora programları Anadolu Üniversitesi nde, 1995 ten itibaren yapılabi- lir den beri Eskişehir Osmangazi Üniversitesi nde çalıştı. Birçok yayını da bulunan Şişman, Eskişehir ABD de eğitim Osmangazi Ünivesitesi Eğitim Fakültesi yöneticilerini Dekanlığı görevini y ürütmektedir. yetiştirmeye dönük lisansüstü programlar açılmaya başlanmıştır. O günden bugüne yöneticiler lisansüstü programlar içinde yetiştirilmektedir. Bugün birçok okul müdürü bırakın yüksek lisans seviyesine sahip olmayı doktora seviyesine sahiptir. Maalesef bakanlığımızın bu konuda özendirici tedbirleri de yok. Bana göre bakanlık bir proje kapsamında bütün eğitim ve okul yöneticilerinin en az yüksek lisans derecesine sahip kılmayı hedeflemelidir. Tabi bu bir anda olmayabilir. Yaz okulları açılabilir. Yüz yüze eğitimle desteklenebilir. Eğitim fakülteleriyle bölgesel, il düzeyinde işbirliği yapılabilir. Yetişmiş insan gücü var, bunlardan yararlanılabilir. Yani artık bir uzmanlık alanı olarak kabul etmek zorundayız eğitim yöneticiliğini. Okul, müdür kadar başarılıdır der, Aytaç Bey. Çünkü öğretmenin başarısının da ön şartı orada gerçekten öğretmeni yetiştiren, motive eden, onun için gerekli gelişim ortamını hazırlayan müdürdür. İyi bir müdürün eline düşerse bir öğretmen iyi bir şekilde yetişebilir. Dolayısıyla müdür öğretmenin performansı açısından da önemlidir. Bazı müdürler, gerçekten öğretmenlerinin yetişmesi 12

15 için çok gayret ediyor. Çeşitli seminerler, konferanslar okulda ya da okul dışında yönlendiriyor ve bunlara katılmalarını sağlıyor. Dünyada genel olarak okul müdürlüğü ifadesi yerine okul liderliği, eğitim liderliği ifadesi kullanılıyor. Bu şu demektir: Sadece okuldaki öğrenme sürecine liderlik yapan kişi değil de aynı zamanda okulun insan kaynaklarını sürekli olarak geliştirmek için çalışan kişi olmak durumundadır. Can alıcı bir konu da öğretmen yetiştirme meselesi. Öğretmen yetiştirme sistemimiz nasıl? Yeterli mi? Öğretmen yetiştirme sistemimiz 150 yılı aşkın bir geçmişe sahip. Dünyada öğretmen yetiştirme okulları açılması aşağı yukarı 1800 lü yılların ortaları. Bizde de aşağı yukarı diğer gelişmiş ülkelere paralel olarak 1840 lardan itibaren ilk öğretmen okulu açılıyor. O günden bugüne biz öğretmen yetiştirmeyle ilgili problemi hep tartışmışızdır. Hala da tartışmaya devam ediyoruz. Cumhuriyetin ilk yıllarında Mustafa Necati Bey, Türkiye bu gidişle yüzyıl ilköğretime öğretmen yetiştirme sorununu çözemeyecek diyor. Hakikaten Cumhuriyetin ilanından bugüne kadar 80 yılı aşkın zaman geçti. Biz hala öğretmen yetiştirme sorununu çözebilmiş değiliz. Evet, birçok modeller denendi. Köy enstitüleri, öğretmen okulları, eğitim enstitüleri, yüksek öğretim okulları, teknik öğretmen okulları, mesleki teknik eğitim vs. Şu anda gelinen noktada temel kaynak eğitim fakülteleri ancak bunun dışında sertifika verilerek öğretmenlik meslek bilgisi, formasyon programları vasıtasıyla da öğretmen yetiştirme uygulamaları devam ediyor. Ama bana göre öğretmenlik niteliği açısından baktığımızda çok sorunlu bir uygulama. Eğitim fakülteleri iyi öğretmen yetiştirme niyet ve gayretini sürdürüyor. Ancak eğitim fakültelerinin birbirleri arasında uyumu, koordinasyonu var mı? Eğitim fakülteleri üniversitelere sonradan eklenmedir. Yani 1980 den sonra eğitim yüksek okulları, eğitim fakültelerine dönüştürüldü. Eğitim fakülteleri kampüslerin dışında kalmış ve üniversiteler ile bütünleşmemiştir lı yıllardan Dünya Bankası desteğiyle bir proje kapsamında eğitim fakültelerinde yeniden yapılandırma yapıldı. Programları yenilendi. Standartlar oluşturulmaya çalışıldı. Şu anda standart programlar uygulanıyor. Ama tabi ki bunun sakıncaları tartışılabilir. Bana göre standart program sorunlu. Yani değişen bir toplumda ve dünyada standart, değişmez bir program oluşturmak mümkün değil. Bir de kurumlar arasında bir rekabet olmalı, farklılıklar olabilmeli. Seçmeli dersleri bile YÖK ün izniyle açabiliyorsak bunda sıkıntı vardır. Hiçbir fakültede ders programı YÖK tarafından belirlenmemeli. Yani eğitim fakültelerine bu anlamda biraz daha inisiyatif verilmesi gerekir. Ancak fakülteler arasında bir koordinasyon olduğu söylenemez. Zaten eğitim fakültelerinin pek çoğu yeni kuruldu. 80 kadar eğitim fakültesi var zannedersem. Kadrolar yönünden çok yetersiz. Bunun için yurtdışına başta Amerika olmak üzere binlerce öğrenci gönderildi. Lisansüstü, doktora için ama bunlar da maalesef önemli ölçüde fire veriyor. Benim fakültem adına 10 kişi kadar eleman var Amerika da ama henüz seferinden dönen yok. Yüzde elli atmış oranında fire verdiğini biliyorum. Çok verimli olmadı o uygulama. Doktora programlarını burada yaygınlaştırmak gerekiyor. Öğretmenlik yaşayarak öğrenilir. Sayın Hocam, eğitim fakültelerinden çıkan öğrencilere teorik bilgilerin verildiği fakat proje çalışmaları, eğitimi hayatla ilişkilendirerek yürütme ve staj programları konusunda yeterli çalışmaların yapılması nasıl sağlanmalı? Öğretmen eğitimini iki aşamada düşünmemiz gerekir. Bir hizmet öncesi öğretmenlik eğitimi, iki hizmet içinde eğitim. Hizmet öncesinde eğitime bir başlangıç ve hazırlık eğitimi de diyebiliriz. Aslında eğitim fakültesinde öğretmen mesleğe hazırlanır. Meslek, mesleğin işini yaparak, yaşayarak öğrenilir. Onun için staj, uygulama gibi çalışmalar son derece önemli. Eğitim fakültelerinde yeniden yapılanma çalışmaları sonucunda uygulamaya dönük derslerin sayısı artırıldı. Okul deneyimi, öğretmenlik uygulaması adı altında kredili dersler konuldu. Dolayısıyla öğrencinin öğrencilik süresince okulda daha çok zaman geçirmesi, okuldaki havayı teneffüs etmesi amaçlandı. Bakanlıkla üniversite arasında uygulama yönünden daha çok işbirliğine ihtiyacımız var. Yani bu konuda gelişmiş ülkelere baktığımızda öğretmen eğitiminde yüzde elli teorik eğitim yüzde elli uygulama olarak düşünülmekte. Bizde ise yüzde onun çok daha altındadır. Özellikle Avrupa ülkelerinde öğretmenin bizzat okul ortamında gözleyerek, araştırma yaparak ders anlatarak yoğun bir şekilde uygulamanın içinde olması öngörülüyor. Tabi bu kapsamda önemli bir husus karşımıza çıkıyor: rehber öğretmen. Okuldaki rehber öğretmen fakültedeki öğretim üyesi kadar değerli oluyor bu noktada. Adayı okula uygulamaya gönderiyorsunuz, rehber öğretmen şöyle diyor: Kardeşim başka bir iş bulamadın mı, öğretmenliği neden seçtin? Öncelikle ona teşekkür ederek başlamalı rehber öğretmen, Böyle bir mesleği tercih ettiği için sizi kutlarım. demek varken, ya kardeşim başka yapacak iş mi bulamadın diye söze başlayınca tabi adayda müthiş bir motivasyon kaybı oluyor. Ben bunları yaşayan öğrencilerimden dinliyorum. Maalesef bu tür kötü örnekler var. Tabi uygulamalarla ilgili sıkıntılarımız var. İstediğimiz etkili verimli sonuçları elde edemiyoruz. Bir defa kalabalık bir öğrenci grubu gönderiyoruz okullara. Uzun süreli gözlem yapmak önemli bir konu ama bu pek mümkün olmuyor. Belki farklı öğretmenleri gözleme imkanı verilmeli öğrencilere. Bir dönem öğretmenlik uygulaması dersleri veriliyor ve sadece gözleme dayalı. Ben ilk atandığım zaman hatırlıyorum elime otuz beş saatlik bir program iliştirmişlerdi ve ben fen-edebiyat fakültesinde on beş saat uygulama yapmış biriydim. Usta bir öğretmenin yanında usta-çırak iliş- 13

16 kisi ile öğretmen yetiştirmek en güzeli olacaktır. Öğretmen her şeyden önce bir ahlaki otorite olacak. Öğretmen herkes için bir rol modeli olacak. Geleneksel toplumlarda bu böyledir. Modern toplumlarda bu farklı olarak alınıyor ama biz de böyle değil. Atatürk, Öğretmenler yeni nesil sizin eseriniz olacaktır demiştir. Yani hep karakter eğitimine vurgu yapmıştır. Rehber öğretmenler özenle seçilmeli. Başarılı öğretmenler arasından seçilmeli. OECD ülkelerinde rehber öğretmenlerinin en az yüksek lisans seviyesinde olması kabul ediliyor. Tabi şimdi maddi yönden destekleniyor. Artık eğitim fakültelerinde bu yeniden yapılandırmayla biz onları uygulamalarda bir öğretim elemanı olarak görevlendiriyoruz. Fakülteden bir danışman atıyoruz okuldan da bir rehber öğretmen atıyoruz. Birlikte koordine ediyorlar. Bu çerçevede topluma hizmet uygulamaları diye bir ders konuldu programa. Bana göre çok çok önemli bir ders. Yani öğrenci bir takım sosyal projelere katılacak bir dönem boyunca araştırma yapıyor gözlem yapıyor. Sonunda yaptığı çalışmaları raporlaştırıyor. Dolayısıyla sosyal sorumluluk duygusu gelişmiş oluyor. Yani toplumun içinde oluyor. Çocuk esirge kurumu, hastane, okul, belediye birçok ortamda yapılabiliyor bu proje çalışmaları son zamanlarda belki konulan en iyi derslerden diyebilirim. Değerler eğitimi nasıl yürütülüyor fakültelerde? Değerler eğitimi konusu Türkiye de son zamanlarda gündeme gelen bir konu. Değerler eğitimi konusu tamam batılı ülkelerde gelişmiş ülkelerde daha eskiye dayanan bir tartışma konusudur. Özellikle Avustralya da gördüğüm kadarıyla gündeme çok gelen bir konu. Amerika da daha çok karakter eğitimi kapsamında gündeme geliyor. Ama birbirine paralel konular içeriyor. Avrupa da da daha çok moral eğitim şeklinde yürütülüyor. Bizde değerler eğitimi şeklinde bu kavram daha çok ön plana çıktı. Bununla ilgili bakanlık uluslararası bir toplantı yaptı. Bazı okulların girişimleri var. İstanbul da bildiğim kadarıyla bir değerler eğitimi merkezi şeklinde bir girişim var. Bunların ürettiği bir takım araçlar var. Bana göre çok stratejik bir konu değerler konusu. İşin esası şu: Eğitim bir anlam, değer üretme sürecidir. Dolayısıyla insanın bu anlamlar, değerler etrafında bir yaşam tasarlaması, hayatını bunlara göre yönlendirmesi gerekiyor. Eğitimin asli işlevi de bu zaten. Aristo dan bugüne kadar yapılan eğitim tanımlarına baktığımız zaman erdemli insan yetiştirme eğitim temel işlevlerinden birisidir. Maalesef bugün eğitim söz konusu olduğunda daha çok kapitalist, liberal ve ekonomik değerler ortaya çıkıyor. Eğitim, okul ekonomik kavramlarla ifade ediliyor. Bana göre bu anlayış son derece sakat. Eğitim salt bir meslek edindirme süreci değil insanın ekonomik getirilerini artırma aracı değil. Elbette ekonomik işlevleri de var. Bunun yanında sosyal kültürel etkisini unutmamak lazım. Türkiye de eğitim fakültelerinin alt birimi konumunda Anadolu öğretmen liselerinin çok cazip orta öğretim kurumları haline geldiğini sanıyorum. Sayısı 265 e kadar ulaşmış. Bu güzel bir şey eğitim fakülteleri ile Anadolu öğretmen liseleri arasında nasıl sağlıklı bir iletişim kurulabilir? Eğitim fakültelerine başarılı öğrencileri çekip öğretmenliği daha prestijli bir meslek haline getirmek için neler yapılabilir? Türkiye de öğretmen olabilmenin ön şartı lisans düzeyinde eğitime sahip olmaktır. Hal böyle olunca bizde öğretmen liseleri öğretmen yetiştiren bir kurum olarak görülemez. Bu okullar belki bir hazırlık safhası olarak görülebilir. Bana göre orta öğretimde aşırı şekilde uzmanlaşmaya karşıyım, yani okul çeşitlenmesine karşıyım. Öğretmen lisesi, sosyal bilimler lisesi vs. yetmiş seksen dolayında lise çeşidi oluştu. Sınavla öğrenci seçiliyor, akıllı öğrenciler fen lisesine Anadolu lisesine gidiyor, diğer taraftan sözüm ona geri zekalı, aptal olanlar da meslek lisesine gidiyor. Bu son derece yanlış bir algı ve yaftalama. Yeteneklere dayalı bir seçme sistemi geliştirmemiz lazım. Bir defa eğitim fakültelerine ÖSS ile öğrenci seçmek son derece yanlış bir uygulama. Öğretmenliğin içermesi gereken özelliklere bakılmalı. Alternatif seçme yöntemleri olmalı. Öğretmen liselerini seçen öğrenciler gerçekten öğretmen mi olmak istiyorlar yoksa artı puanlardan istifade edip diğerlerinin bir adım önünde yüksek öğretime veya bir yere yerleşebilmek için mi? Yani ben ortaöğretimde meslek tercihinin çok uygun olmadığını düşünüyorum. Bu düşüncenizin temelinde öğrencilere orta öğretimde mesleklerle ilgili yeterli bilgi verilemediği mi yatmaktadır? İnsanların ilgileri tercihleri zaman içinde değişebilir. Sen meslek lisesine gittin oradan başka bir alana gidemezsin demek olmaz. İnsan yeni ilgilerini, yönlerini keşfeder. İnsanlara yatay dikey her yöne değişim fırsatı sağlamak gerekli. Hizmet İçi Eğitim Algısı Değişmeli Bu mesleği daha prestijli hala getirmek için harp akademisi, polis akademisi gibi bir eğitim sistemi kurulabilir mi? Eğitim Akademisi; eğitim kadrolarını, eğitim sistemini, eğitim stratejilerini yöneterek bu konuda daha donanımlı bir müessese olabilir mi? Aynı zamanda eğitimde soru ve sorunları tespit ederek onların giderilmesi konusun- 14

17 da entelektüel bir birikimle çalışmaların yapıldığı bir merkez olarak eğitim akademisi iyi bir çözüm olmaz mı? Eğitim akademisinin temeli rahmetli Turgut Özal tarafından atılmıştı. O günden bugüne inşaatlar ne haldedir? Ama bir türlü bu kurum icraata geçmedi. Yasası çıkmadı. Akademi üst düzey yönetici kadrolarını yetiştirmek için tasarlanmıştır. Öğretmen yetiştirmek amaçlı değil. Öğretmen yetiştirme ile yönetici yetiştirmeyi birbirinden ayrı düşünmek lazım. Türkiye de dolayında öğretmen var. Bunların hepsini nasıl akademide eğiteceksiniz? Eğitimi hayat boyu öğrenme içinde değerlendirmemiz lazım. Yani hizmet içi eğitim algısını değiştirmek lazım. Bu biraz demode oldu. Bunu sadece kurumlardan da beklememek gerekir. Öğretmenin kendi kendine öğrenmesi, kendi kendini yetiştirmesi istihdam eden kuruluşlar tarafından ona bu konuda destekler sağlanması gerekir. Bildiğim kadarıyla Garanti Bankasının Öğretmen Akademisi vasıtasıyla yaptığı bir takım çalışmalar var bu konuda. İGEDER in çalışmaları var. Herkes taşın altına elini koymalı bu konuda. Eğitim sadece öğretmenlerin okulların işi değil, herkesin işi. Bu konuda bütün toplumsal hareketlerin işe destek vermesi gerekiyor. Herkesin bu konuda aktif rol üstlenmesi gerekir. Eğitim akademileri öğretmen yetiştirmek için tasarlanmamalı. Eğitim yöneticileri yetiştirmek için tasarlanmalıdır. Dünyada özel okullarda ciddi bir artış olmasına rağmen Türkiye deki oran % 3 civarında. Özel okullar neden gelişemiyor? Eğitim devletin bir işlevi değildir. Bana göre bu modern ulus devletin doğmasıyla meydana gelmiştir. Modern ulus devlet kendi varlığını inşa etmek ve sürdürmek için milli eğitim sistemleri kurmuştur. Bana göre milli eğitimle mille devlet paralel gelişmiştir. Milli devleti ayakta tutan milli eğitim olagelmiştir. Tabi burada ortak bir eğitim sisteminin verilmesi, ortak değerlerin güçlendirilmesi gibi kavramlara vurgu yapılmıştır. Algılanan budur. Günümüze geldiğimizde ise çok kültürlü toplumlar, çok kültürlü eğitim, çok kültürlü okul gibi tartışmalar gündeme gelmeye başladı. Ortak değerler şuanda önemli bir sorun alanı. Çünkü değerler her geçen gün farklılaşıyor. Dolayısıyla böyle bir ortamda milli bütünleşmeyi birleşmeyi nasıl sağlayabiliriz, sürdürebiliriz? Önemli bir sorun haline geliyor. Artık bütün toplumlar eğitimi finanse etmede zorlanıyor. Başta yüksek öğretim alanı olmak üzere. Ama buna karşılık şöyle bir ikilem de çıkıyor. Üniversite bir taraftan akademi çalışmaları yapacak, bir tarafından da ekonomik faaliyetlere girecek. Ama artık sadece bekleyen değil üreten bir üniversite anlayışına doğru geçiyor dünya. Bu noktada eğitimde özelleşme kaçınılmaz olarak bütün ülkelerde gündeme geliyor. Sovyetler Birliğinde bile % 20 lerde galiba. Biz dünyada en düşük ülkeler arasındayız. Elbette eğitim alanında devlet olacaktır. Çünkü eğitim kar getirmeyen bir yatırım alanı. Ama eğitimin sosyal çıktıları vardır. Dolayısıyla devlet eğitim alanına kaynak ayırma durumundadır. Özel sektörün açmadığı yerlerde devlet devreye girmelidir. Ama teşvik edilmeli. Eğitim maliyetlerini hesapladığımızda karşımıza çok büyük rakamlar çıkıyor. Bir öğrencinin devlete maliyetine baktığımızda küçümsenmeyecek rakamlar karşımıza çıkıyor. Belki o parayı belki daha azını özel sektöre vermek düşünülebilir. Son zamanlarda tabi kamu yönetiminde zihniyet değişimi meydana geldi. Türkiye de de daha şeffaf, daha hesap verebilir, daha sorumlu bir kamu yönetimi anlayışı geliştirmeye çalışıyorlar. Bu bağlamda maliyetlerle ilgili bir takım çalışmalar yapılıyor. Sayın hocam yeni müfredat hem ilköğretim hem ortaöğretimde uygulanıyor. Geri dönüşler nasıl? Yine aynı konuya geliyoruz yani eğitimde temel sorun insan kaynakları. Programlarınızı yenileyebilirsiniz. Okulların altyapısı son derece mükemmel olabilir. Her okula internet bağlayabilirsiniz. Ama öncelikle bunu işletecek insan zihniyeti sağlamamışsa bana göre belli sonuçlar elde etmeniz mümkün değil. Öğretmen şunu diyor Ben 35 yıllık öğretmenim. Bana bu yaştan sonra yeni bir şey mi öğreteceksiniz diyor. Bu programları uygulayacak öğretmenlerin zihni dönüşüme hazır olmaları gerekiyor. Bu yönde yeterince bilgilendirme yapılmadı. Hazırlanırken çok kısa bir süre içinde hazırlandı. Hemen uygulanmaya geçildi. Ne okul yönetimi ne öğretmen ne öğrenci ne veli bunun felsefesini kavrayamadı. Bu çalışmalarda eğitim fakültelerinden yardım, destek isteniyor. Ama bunlar da çok böyle ilgiyle izlenen toplantılar olmadı maalesef. Ben de katıldım o toplantılardan birisine dinleyici olarak, bu konuda tek başına program değişikliği yetmiyor. Buna uygun ortamlar hazırlanılmalı. Buna göre ölçme değerlendirme sistemleri kurmak gerekiyor. Sizin programınız yapılandırmacı öğretim yöntemine göre oluşturulmuş ama sizin ölçme değerlendirme sisteminiz klasik. Öğretmeniniz klasik. Ama müfredat yeni, bunlar uyumlu olmuyor. Dolayısıyla umumi bakmak, çok boyutlu bakmak lazım ve çok da abartmamak lazım diye düşünüyorum. Yapılandırmacı sistem geldi bütün sorunlar çözüldü diye düşünmemek lazım. Böyle bir sihirli değnek yok. 15

18 İGEDER den naif ve samimi bir etkinlik EĞİTİM OKUMALARI Eğitim üzerine düşünen, okuyan ve okuduklarını paylaşmak isteyen ya da başkalarının okumalarından yararlanmak isteyen herkesin katılabildiği Eğitim Okumaları beş yıldır aralıksız sürüyor. Hayat boyu öğrenme ilkesinden hareketle okumayı, dinlemeyi ve anlamayı seven eğitimcilerin birlikte geçirdikleri zamanları artırmayı ve bu zamanı kişisel gelişimleri için verimli kullanmalarına yardımcı olmayı amaçlayan Eğitim Okumaları nda kitap seçimi de tamamen katılımcıların taleplerine bağlı. İki haftada bir toplanan okuma grupları, yaklaşık iki saat boyunca okunan kitabı etraflıca tartışıyor, ilişkili konuları müzakere ediyor ve müzakere notlarını oluşturdukları e-posta grupları aracılığıyla birbirleriyle paylaşıyor. Okuma gruplarının seçtiği kitaplar derneğimiz tarafından temin edilmektedir. Ara ikramlarla da renklendirilen eğitim okumaları giderek daha çok öğretmenimizin ilgisine mazhar olmaktadır. KİTAP LİSTESİ No Kitap Adı Yazarı Yayınevi 1 Galatasaray Mekteb-i Sultânî sinde Sekiz Yıl Ahmet Yüksel Özemre Kubbealtı 2 Bir Öğretmen Varmış Oralarda Abdullah Demirtaş 3 MEB Eğitim Faaliyetleri Erdoğan Başar Meb 4 Türk Eğitimcileri Hüseyin Akyüz Tbmm 5 Çağdaş Eğitim Sistemleri İrfan Erdoğan Sistem 6 Sömürgecilik ve Eğitim Philips g. Altoach, gail p kely İnsan 7 Özgür Eğitim Joel spring çev. A.Ekmekçi Ayrıntı 8 Yüreğin Pedogojisi Paulo Freire Ütopya 9 Ezilenlerin Pedegojisi Paulo Freire Ayrıntı 10 Eğitimde Etik Felicity Haynes Ayrıntı 11 Eğitim ve İktidar Kemal İnal Ütopya 12 Ders Kitapları ve Sosyalleşme Nuri Doğan Bağlam 13 Ortaçağda Yüksek Öğretim George Makdisi Gelenek 14 Her Okuldan Adam Çıkmaz Harun Odabaşı Zaman 15 İnsan: İki Hayat İki Saadet Ragip El-İsfahanî İnsan 16 Eğitimin Gayeleri Sofi Huri Meb 17 Batı da Devlet ve Çocuk Kurşat Bumin Alan 16

19 No Kitap Adı Yazarı Yayınevi 18 Çağdaş Küresel Medeniyet Teoman Duralı Dergah 19 Ego, Hayatın Kaynağı, Manası ve Haysiyeti Ayn Rand Plato film 20 Yılların İzi Mahir İz Kitabevi 21 Ali Ulvi KURUCU Hatıralar 1, 2, 3 Kaynak 22 Hâce Musa Topbaş Dr. Adem ergül Erkam 23 Hayrettin Karaman Hatıralar 1, 2, 3 İz 24 Din ve Medenileşme İsmail Kara Dergah 25 Kutuz Hoca İsmail Kara Dergah 26 Gizli Dünya Devleti Yahudilik Masonluk Gary Allen 27 Eğitimde Mükemmellik Arayışı Mehmet Şişman Pegem 28 Bir İktisatçının Portresi Sabri Ülgener Ahmet Güner Eren 29 Hayatım İbret Aynası Ahmet Muhtar Büyükçınar Marifet 30 Dağı Delen Irmak Kemal Karpat Emin Tanrıyar İmge Omzumda Hemençe Ali Kemal Saran Kurtuba 32 İslam da Modernleşme Bedri Gencer Lotus 33 Cumhuriyetin Dindar Kadınları Fatma K.Barbarosoğlu Profil 34 Tutunamayanlar Oğuz Atay İletişim 35 Özgür Eğitim Joel Spring Ayrıntı 36 Eğitim Üzerine İ. Kant İz 37 İki Darbe Arasında İskender Pala Kapı 38 Çalınmış Miras George Granville M. James Yarın 39 Siyasal İstiareler Rasim Özdenören İz 40 Türkiye nin Zihin Tarihi Hilmi Yavuz Timaş 41 Yavaşla Dr. Kemal sayar Timaş 42 Yol Ayrımı Kemal Tahir İthaki 43 Bilimler Tarihçesi Fuat Sezgin Timaş 44 Fizik Ötesi açısından Ufuklar ve daha Ötesi Sezai Karakoç Diriliş 45 Türklerin Psikolojisi Erol Göka Timaş 46 Celalüttin Harezemşah Şehabeddin Ahmedünnesevi Meb 47 Dahiler ve deliler Mehmet Niyazi Ötüken 48 Kürt Sorunu Altan Tan Timaş 49 Montesorri Metodu Maria Montessori Özgür 50 Şah ve Sultan İskender Pala Kapı 51 Siret-i Meryem Sibel Eraslan Timaş 17

20 İGEDER, Geleceğin Eğitimcilerini Yetiştiriyor İGEDER, eğitim fakültelerinde okuyan öğrencileri Eğitim Akademisinde buluşturuyor. Branş ayrımı olmaksızın her eğitim fakültesi öğrencisinin katılabildiği seminerler iki dönem halinde cumartesi günleri yapılıyor. Daimi eğitimcilerin yürüttüğü seminerler her ay bir misafir eğitimcinin katılımıyla zenginleşiyor. İGEDER Eğitim Akademisi Giriş Seminerleri; Eğitim Klasikleri, Eğitim Araştırmaları, Değerler Eğitimi Seminerlerde okunacak kitap ve makaleler Dernek tarafından temin edilerek katılımcılara sunulmaktadır. Katılımın ve eğitim materyallerinin ücretsiz olduğu Akademi de giriş seminerlerinden oluşan ilk 2 dönemi başarıyla tamamlayan öğrenciler 2. ve 3. yıllarda uygulamaya dönük çalışmalar, araştırmalar ve projeler tasarlıyor. Kasım 2010 da 7. dönem seminerleri başlayan İGEDER Eğitim Akademisi, Anadolu daki gönüllü eğitimcilerin gayretiyle eğitim fakültesi olan tüm illerde yaygınlaştırılıyor. İGEDER Eğitim Akademisine davet edilen misafir seminerciler 1. Doç. Dr. Ahmet Şirin, Eğitim Sosyal ve Felsefi Temelleri 2. Yusuf Alp AYDIN, Ailenin Eğitimdeki Yeri ve Aile/Yetişkin Eğitimi 3. Asım GÜLTEKİN, Eğitimde Medyanın Rolü ve Öğretmen Medya İlişkisi 4. Ahmet TAŞGETİREN, Öğretmenin Temel Nitelikleri 5. Hüseyin AKAR, Öğretmenlik Sanatı 6. Dr. Faruk KANGER, Rol Ve Model Olarak Örnek Öğretmen 7. Yrd. Doç. Dr. Halil KURT, Akademik Çalışmalara Hazırlık 8. Dr. Adem ERGÜL, Eğitim Metodolojisi Katılmak için İGEDER EĞİTİM AKADEMİSİ SEMİNER PROGRAMI I. KADEME (Giriş) I. Seminer: Eğitim Okumaları II. Seminer: Eğitim Araştırmaları ve Öğretmenlik Uygulamaları III. Seminer: Değerler Eğitimi Cumartesi günleri 3 oturum yapılır. Kitap listesi-14 Adet III. KADEME (Seminer, Proje, Staj) I. Seminer: Eğitim Okumaları II. Seminer: Proje ve Araştırma Çalışmaları III. Seminer: Değerler Eğitimi IV. Seminer: Staj Programı Cumartesi günleri 2 oturum yapılır. Kitap listesi-14 Adet II. KADEME (Seminer, Atölye, Proje) I. Seminer: Eğitim Okumaları II. Seminer: Atölye Çalışmaları ve Uygulamaları III. Seminer: Değerler Eğitimi Cumartesi günleri 2 oturum yapılır. Kitap listesi-14 Adet 2 Proje Görevi VI. KADEME (Bitirme Ödevi, Yurtdışı İncelemesi) I. Seminer: Bitirme Ödevi II. Seminer: Yurtdışı incelemesi ve gezisi III. Seminer: Eğitim Okumaları IV. Seminer: Staj ve Öğretmenlik Uygulamaları Cumartesi günleri 1 oturum yapılır. Kitap listesi-14 Adet ÇALIŞMA ALANI: Programda 5 tür çalışma yapılır. 1. Seminer 2. Okuma 3. Atölye 4. Alan çalışması 5. Proje EĞİTMEN: Programda 4 tür eğitmen bulunur. 1. Daimi Seminerci: Belli bir semineri an az 2-3 hafta devam ettirecek seminerciler 2. Misafir Seminerci: Belli bir konuda sadece tek seminer için davet edilen seminerciler. 3. Proje Rehberi: Öğrencilerin bireysel ya da ekip halinde yaptıkları projeleri takip eden uzmanlar. 4. Atölye Moderatörü: Atölye çalışmalarını yürütecek uzmanlar. KİTAP LİSTESİ: Programda her yıl en az 14 kitap okunur. Okuma listesi için 100 eser belirlenir. Bunlardan ilk yıl okutulacaklar sabittir. Diğer kademelerde öğrenciler seçme hakkını kullanabilirler. 18