EK J HAVA KALİTESİ VE GÜRÜLTÜ MODELLEME RAPORU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "EK J HAVA KALİTESİ VE GÜRÜLTÜ MODELLEME RAPORU"

Transkript

1 EK J HAVA KALİTESİ VE GÜRÜLTÜ MODELLEME RAPORU YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU

2 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER TABLOLAR LİSTESİ ŞEKİLLER LİSTESİ KISALTMALAR LİSTESİ Sayfa i ii iii iv J.1. GİRİŞ 1 J.2. HAVA KALİTESİNE ETKİNİN AZALTILMASI 1 J.2.1. Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği Standartları 1 J.2.2. Uluslararası Hava Kalitesi Standartları 2 J.2.3. Mevcut Hava Kalitesi 3 J.2.4. Projeyle İlgili Hava Emisyonu Kaynakları 3 J.2.5. Metodoloji 6 J.2.6. Model Sonuçları 7 J.2.7. Genel Değerlendirme 17 J.3. GÜRÜLTÜ ETKİSİNİN AZALTILMASI 19 J.3.1. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Standartları J.3.2. Uluslararası Gürültü Standartları 19 J.3.3. Gürültü Kaynakları 20 J.3.4. Gürültü Düzeylerinin Tahmini Metodoloji 20 J.3.5. Sonuçlar İnşaat Aşaması 23 J.3.6. Sonuçlar Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği EKLER Ek J1. Baraj inşaatında (servis yolları dahil) ve relokasyon yollarının yapımında kullanılacak ekipman ve makinaların listesi Ek J2. Malzeme ocakları ve inşaat üniteleri haritası ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F İçindekiler Sf i / iv

3 TABLOLAR LİSTESİ Tablo J.2.1. Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde Belirlenmiş UVS ve KVS Değerleri Tablo J.2.2. Çeşitli Kirleticiler için 1999/30/EC Komisyon Yönetmeliği nde Belirlenen Limit Değerler Tablo J.2.3. Toz Çökelmesi Eşik Değerleri 3 Tablo J.2.4. Araçlardan Yayılımlar (USEPA, 1977) 5 Tablo J.2.5. Parçacık Madde Kategorileri (CARB, 1993) 5 Tablo J.2.6. Servis Yolları, Artvin-Bayburt ve Artvin-Erzurum Relokasyon Yollarında Tahmin Edilen Günlük Ortalama Trafik Tablo J.2.7. Hesaplanmış Maksimum Yer Düzeyi Konsantrasyon Değerleri (İnşaat Aşaması) Tablo J.2.8. Sıkıştırma Tesisinden 3 m Uzakta Hesaplanan Maksimum Toz Konsantrasyonu Değerleri (İnşaat Aşaması) Tablo J.2.9. Maksimum Çökelme Değerleri (İnşaat Aşaması) 9 Tablo J Hesaplanan Maksimum Yer Seviyesi Konsantrasyon Değerleri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) Tablo J Maksimum Çökelme Değerleri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) Sayfa Tablo J.3.1. İnşaat Faaliyetleri için Kabul Edilebilir Gürültü Düzeyleri 19 Tablo J.3.2. Yerleşim Alanlarında Yol Trafiği için Kabul Edilebilir Gürültü Düzeyleri Tablo J.3.3. Uluslararası Referans Limit Değerleri 20 Tablo J.3.4. İnşaat Ekipmanlarının Gürültü Düzeyleri, Kaynak Tipleri ve Çalışma Yerleri (Yer Üstü ve Dış Mekan Ekipmanı) Tablo J.3.5. Projeyle İlişkin Gürültü Kaynakları ve Potansiyel Alıcılar 21 Tablo J.3.6. Aşamalara Göre Gürültü Kaynakları 22 Tablo J.3.7. Yeni Relokasyon Yolları Boyunca Yer Alan Yerleşimlerde Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri Tablo J.3.8. Azalma Önlemlerinden Sonra Çevreli ve Tekkale Köylerinde Arta Kalan Gürültü Düzeyleri ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F İçindekiler Sf ii / iv

4 ŞEKİLLERİN LİSTESİ Sayfa Şekil J.2.1. CO için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) 10 Şekil J.2.2. HC için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) 10 Şekil J.2.3. NO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) 11 Şekil J.2.4. Pb için Yıllık Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) 11 Şekil J.2.5. SO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) 12 Şekil J.2.6. PM için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) 12 Şekil J.2.7. CO için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) 14 Şekil J.2.8. HC için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) 14 Şekil J.2.9. NO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) 15 Şekil J Pb için Yıllık Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) 15 Şekil J SO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) 16 Şekil J PM için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) 16 Şekil J.3.1. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (Arpacık Köyü) (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.2. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (İşhan Köyü) (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.3. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (Sebzeciler Köyü) (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.4. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (Irmakyanı Köyü) (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.5. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (Morkaya Köyü) (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.6. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (Çevreli ve Tekkale Köyleri Yol yapımı) (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.7. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (Çevreli ve Tekkale Köyleri Yol Kazımı ve Doldurulması) (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.8. Uzaklıkla Tahmin Edilen Gürültü Düzeyleri (Arpacık, İşhan, Sebzeciler, Irmakyanı ve Çevreli köyleri (İnşaat Aşaması) Şekil J.3.9. Artvin Erzurum Relokasyon Yolu ndaki Gürültü Dağılımı Grafiği (Sınıf II, 3000 araç/gün) (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) Şekil J Artvin Bayburt Relokasyon Yolu ndaki Gürültü Dağılımı Grafiği (Sınıf III, 3000 araç/gün) (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F İçindekiler Sf iii / iv

5 KISALTMALAR LİSTESİ KONSORSİYUM DOGUS İnşaat ve Ticaret A.S. (Lider), ALSTOM (İsviçre) Ltd., ALSTOM Power Hydro, ALSTOM Power Hydraulique, ALSTOM Brasil Ltda, COYNE et BELLIER Bureau d Ingénieurs Conseils, ve DOLSAR Mühendislik Ltd. Şti. den oluşan konsorsiyum dba A-ağırlıklı desibel DİE İstatistik Enstitüsü DMI Devlet Meteoroloji İşleri ENCON ENCON Çevre Danışmanlık Ltd. Sti. ISCST3 Industrial Source Complex - Short Term 3 Model (Hava Kalitesi Modeli) UVS Uzun Vadeli Sınır Değer (hava kalitesi) Leq Eşdeğer Gürültü Düzey OSD Otomotiv Sanayi Derneği PM Partikül Madde KVS Kısa Vadeli Sınır Değer (hava kalitesi) TCK Karayolları Genel Müdürlüğü ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F İçindekiler Sf iv / iv

6 J.1. Giriş Bu ek, inşaat faaliyetleri ve relokasyon yollarının gelecekteki trafiği de dahil olmak üzere, hava kalitesi ve gürültü etkilerini azaltma çalışmalarını anlatmaktadır. J.2. Hava Kalitesine Etkinin Azaltılması Bu bölüm, relokasyon yolları inşaatı ve relokasyon yollarının gelecekteki trafiğinin hava kalitesine etkisi de dahil olmakla birlikte, Yusufeli Projesi nin inşaat aşamasının hava kalitesine etkisiyle ilgilidir. J.2.1. Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği Standartları Parçacıklar boyut ve kompozisyon açısından büyük çeşitlilik gösterebilir. PM10 (10μm den az ölçülen parçacıklar) standardı insanların soluyabilme ihtimalinin olduğu bu parçacıkları tanımlamak üzere düzenlenmiştir, ve PM10 atmosferdeki partikül maddelerin genellikle kabul edilen ölçütü olmuştur. Bu anlamda, hem Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği (2 Kasım 1986 tarih, No ) hem de Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Hakkında Yönetmelik (7 Ekim 2004 tarih, No ) ve de 22 Nisan 1999 tarihli 1999/30/EC Komisyon Yönetmeliği, limit değerlerini PM10 olarak belirler. Unutulmamalıdır ki, toplam PM hesaplamalarda kullanılmıştır, ancak ileriki bölümlerde yer aldığı üzere, 10μm den fazla ölçülen parçacıklar toplamın sadece %0.6 sını oluşturmaktadır. Dolayısıyla, uygulamada modelin tüm konsantrasyon ölçümlerinin PM10 a göre yürütüldüğü söylenebilir. Tablo J.2.1 farklı kirleticiler için uyulması gereken uzun vadeli sınır değer (UVS) ve kısa vadeli sınır değer (KVS) listesini sunmaktadır. Tablo J.2.1. Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde Belirlenmiş UVS ve KVS Değerleri KİRLETİCİLER UVS KVS SO 2 (µg/m 3 ) NO 2 (µg/m 3 ) HC (µg/m 3 ) CO (µg/m 3 ) 10,000 30,000 PM10 (µg/m 3 ) PM de Kurşun ve kurşun bileşimleri (µg/m 3 ) 2 - Çözünmüş Parçacık Madde (mg/m 2 / gün) Uzun Vadeli Sınır Değer [UVS] tüm ölçümlerin aritmetik ortalamasıdır. Genellikle işlemlerde bir yıl süreli bir periyod kullanılmıştır. Kısa Vadeli Sınır Değer [KVS] maksimum günlük ortalama değer ya da istatistiksel açıdan tüm gözlem değerleri azalan biçimde sıralandığında tüm görüntülenen sonuçların %95 ini aşmayan değerdir. Çözünmüş parçacık madde için, KVS en yüksek aylık ortalama değerdir. UVS de olduğu gibi hesaplamalarda bir yıllık bir periyod kullanılmıştır. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 1 / 31

7 J.2.2. Uluslararası Hava Kalitesi Standartları 22 Nisan 1999 tarihli 1999/30/EC Komisyon Yönetmeliği, bir bütün olarak insan sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerin önlenmesi ya da azaltılması amacıyla limit değerleri ve SO 2, NO 2, parçacık madde (PM10) ve ortamdaki havada bulunan kurşun için uyarı eşiklerini belirler. Tablo J.2.2 ortamdaki havada bulunan kirleticiler için 1999/30/EC Komisyon Yönetmeliği nde verilen yıllık ve günlük limit değerlerini listelemektedir. Tablo J.2.2. Çeşitli Kirleticiler için 1999/30/EC Komisyon Yönetmeliği nde Belirlenen Limit Değerler SO 2 İnsan sağlığının korunması için günlük limit değer Ortalama Periyod 24 Saat Limit Değer 125 µg/m 3, bir takvim yılı boyunca 3 kereden fazla aşılmamak kaydıyla Ekosistemlerin korunması için Takvim yılı ve kış limit değer (1 Ekim den 31 Mart a) 20 µg/m 3 CO Maksimum günlük 8 Saat 10,000 µg/m 3 NO 2 Saatlik limit değer İnsan sağlığının korunması için yıllık limit değer PM10 *1 ) [Düzey 1 (2005 yılından başlayarak)] İnsan sağlığının korunması için 24 saatlik limit değer 1 Saat 200 µg/m 3 NO 2, bir takvim yılı boyunca 18 kereden fazla aşılmamak kaydıyla Takvim yılı 40 µg/m 3 NO 2 24 saat İnsan sağlığının korunması için Takvim yılı yıllık limit değer Lead İnsan sağlığının korunması için Takvim yılı yıllık limit değer *1) PM parçacık madde boyutu < 10 µg yi ifade etmektedir. 50 µg/m 3 PM10, bir takvim yılı boyunca 25 kereden fazla aşılmamak kaydıyla 40 µg/m 3 PM µg/m 3 * Çökelen tozlar veya sorun yaratan toz konusu karmaşıktır ve toz sorununun algılanışı (örneğin pencere eşiği veya araba gövdesi gibi temiz yüzeylerde gözlenmesi gibi) özneldir. Ancak, yönerge standartları aşağıda belirtilen bazı ülkelerce düzenlenmiştir (Tablo J.2.3). Bu tablodaki çeşitliliğin geniş olması uygunluk için anlamlı standartların belirlenmesindeki zorluğu göz önüne sermektedir; ancak sorun genellikle mg/m 2 /gün düzeyinde çökelmiş toz olarak kabul edilmektedir. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 2 / 31

8 Tablo J.2.3. Toz Çökelmesi Eşik Değerleri Kaynak Ülke Aylık Ortalama Değer (mg/m 2 /gün) Batı Avustralya Washington Eyaleti, ABD Almanya (TA Luft 350 Sayı ) 650 Türkiye Anlamı Konfor kaybı algılanması Hava kalitesinde kabul edilemez azalma 187 Yerleşim alanı sorun eşiği Bu değerin altında önemli bir sorun oluşturma beklenmemekte (aylıkları temel alan yıllık ortalama [uzun dönem]) 12 ayın maksimumu (kısa dönem) Tüm ölçümlerin aritmetik ortalaması (uzun dönem) Maksimum aylık ortalama (kısa dönem) J.2.3. Mevcut Hava Kalitesi Yusufeli İlçesi nde önemli boyutta endüstriyel faaliyet söz konusu değildir ve bölgedeki nüfus yoğunluğu da fazla değildir, yani fazlaca emisyon kaynağı bulunmamaktadır. Artvin İli ndeki tek önemli endüstriyel faaliyet, Yusufeli nin 150 km kuzeyinde yer alan Murgul İlçesi ndeki bakır madenciliğidir. Artvin ili veya ilçelerine ait herhangi bir hava kalitesi ölçümü bulunmamaktadır. Bazı büyük şehir merkezleri (ve bazı büyük ilçe merkezleri) için parçacık madde (PM) ve sülfür dioksit (SO 2 ) verileri Devlet İstatistik Enstitüsü nden (DİE) temin edilebilmektedir. Ancak, kırsal alanlara ait hiçbir hava kalitesi ölçümü bulunmamaktadır. Türkiye nin diğer şehir merkezlerine ait veriler, ortalama SO 2 ve PM konsantrasyonlarının öncelikle fosil yakıtların yerel amaçlarla artan kullanımına bağlı olarak, genellikle kış aylarında daha yüksek olduğunu göstermektedir. J.2.4. Projeyle İlgili Hava Emisyonu Kaynakları Sıradaki inceleme relokasyon yolları, servis yolları, baraj ve diğer yardımcı hizmetlerin inşaatı sırasındaki tüm faaliyetlerden ve bölgeye ve bölgeden (relokasyon yolları ve yan yollar üzerinde) hareket eden inşaat ekipmanlarından kaynaklanan hava emisyonlarını belirlemektedir. İnşaatın tamamlanmasından sonra, Artvin- Bayburt ve Artvin-Erzurum relokasyon yollarının gelecekteki trafiği temel emisyon kaynağı olarak görülmüştür. Relokasyon yollarının gelecekteki trafiğiyle karşılaştırıldığında ihmal edilebilir boyutta olmasına rağmen, sürekli servis yollarında Yusufeli HES operasyonu için öngörülen barajla ilgili trafik de dahil edilmiştir. İnceleme toz ve gaz emisyonlarının ikisini de kapsamaktadır. Kullanılan bilgi proje inşaatı çalışma planları ve relokasyon yolları için proje trafik tasarısına (Karayolları Genel Müdürlüğü, TCK) dayanmaktadır. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 3 / 31

9 İnşaat Faaliyetlerinden Kirletici Emisyonu Yan yollar ve relokasyon yollarındaki kazı ve doldurma gibi inşaat faaliyetleri ve malzeme alanlarıyla relokasyon yollarındaki patlamaların, modelde taşıma araçları ve inşaat ekipmanlarının hareketlerinin neden olduğu emisyona (toza) eşlik ettiği varsayılmıştır. İnşaat faaliyetleri ve süreleri inşaat programına göredir. Doldurma ve kazı miktarları inşaat çalışma planından alınmıştır. Baraj inşaatı (servis yolları ve yan yollar dahil) ve relokasyon yolları inşaatı için ekipman listesi Ek J1 de verilmiştir. Tüm makinalardan yayılan maddeler aynıdır: egzoz gazları ve toz. Diğer inşaat faaliyetleri (sıkıştırma, eleme) toz üretir. Emisyon oranları aşağıda Tablo J.2.4 da verilmiştir ( dizel benzin kolonu ağır vasıtalar içindir [ve dolayısıyla inşaat makineleri için de]). Sıkıştırma, Öğütme, Taşıma ve Depolama gibi İnşaat İşleri Süresince Toz Yayıcı Faaliyetler İnşaat sırasında potansiyel toz kaynakları, hafriyat makinaları ve bozuk yüzeylerdeki ekipmanlar, kazılan maddelerin yüklenmesi, boşaltılması ve taşınması, kazılmış maddelerin geçici depolanması, ve bozuk yüzeylerden ve kazılmış madde yığınlarından rüzgar nedeniyle tozların yayılmasıdır. Hafriyat makinaları malzeme alanlarına, sıkıştırma tesisleri, betonlama tesisleri, baraj bölgesine ve relokasyon yolları boyunca inşaat alanlarına gidip gelecektir. Sıkıştırma tesisi Yeniköy yakınındaki taş ocağındadır, ve baraj bölgesiyle Oltu ve Tortum nehirleri boyunca geriye kalan malzeme alanlarının hemen hemen ortasındadır. Malzeme alanları ve inşaat tesislerinin yerleri Ek J2 de sunulmuştur. Araçlardan Kirletici Emisyonu: İnşaat Makinaları ve Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği Araçlardan birincil egzoz yayılımları NO 2, CO, HC, SO 2, PM ve PM deki kurşundur. Bu çalışmada, kurşun emisyonu diğerlerine göre çok daha az olmasına rağmen, egzoz PM inin kurşun içerdiği için özellikle önemli olduğu unutulmadan, yukarıdaki altı kirleticinin tümü için konsantrasyon tahminleri yapılmıştır. Kurşun emisyonunun sadece gelecekteki relokasyon yollarını kullanacak olan otomobiller ve inşaat sırasında servis yollarıyla yan yolları kullanan birkaç otomobilden olacağı unutulmamalıdır. İnşaat makinaları ve gelecekteki relokasyon yollarını kullanacak ağır vasıtalar (kamyonlar) kurşun içermeyen dizel benzinli olacaklardır. Egzoz emisyonuna ek olarak, stabilize yollardan PM emisyonları (toz) modellemede dikkate alınmıştır. Emisyon özellikleri aracın yaşı, motor hızı, çalışma sıcaklığı, ortam sıcaklığı, basınç, benzin tipi ve kalitesi gibi parametrelere bağlıdır. Tablo J yılında ABD de ortalama bir araç için ölçülen kurşunlu benzin ve dizel benzin kirleticilerinin emisyonunu listelemektedir. Türk Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) nin hazırladığı 2001 Türkiye de Motorlu Taşıt Envanteri ne göre, Türkiye deki araçların en az %75 i 1977 dekinden çok daha yenidir [OSD, Kasım < deki değerlerin kullanılmasının nedeni eski araçların motorlarının zayıf (yüksek) emisyon oranına sahip olduğu varsayımıyla hesaplamalardaki güvenlik faktörünü arttırmaktır. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 4 / 31

10 Tablo J.2.4. Araçlardan Yayılımlar (USEPA, 1977) EMİSYONLAR (g/km/araç) KİRLETİCİLER Kurşunlu Benzin Dizel Benzin Nitrojen Oksitler (NO x ) Karbon Monoksit (CO) Sülfür Dioksit (SO 2 ) Hidrokarbonlar (HC) Parçacık Madde (PM) Kurşun (Pb) Dizel benzin kurşun içermez. Çalışmada kullanılan hava kalitesi modeli (Bölüm J.2.5 te açıklanmıştır) egzoz emisyonlarındaki PM nin çökelme hesapları için parçacık çapına göre dört farklı sınıfa ayrılmasını gerektirmektedir. Tablo J.2.5 te parametreler ve bunların bu dört kategoriye karşılık gelen değerleri verilmiştir. Tablo J.2.5. Parçacık Madde Kategorileri (CARB, 1993) KATEGORİ Çap (mikron) Parçacık Oranı # (Kurşunlu Benzin) Parçacık Oranı # (Dizel Benzin) Ortalama Parçacık Oranı # Ortalama Parçacık Çapı (mikron) # Ağırlıklı. Proje bölgesinin relokasyon yolları için tahmin edilen gelecekteki trafik yükü Tablo J.2.6 da verilmiştir. Bu tahminler Karayolları Genel Müdürlüğü nün yaptığı trafik tahminlerine dayanmaktadır. Tablodan görüldüğü üzere, toplam trafik yoğunluğunun %70 ini otomobiller ve %30 unu ağır vasıtalar oluşturmaktadır. Hesaplamalar otomobillerin kurşunlu benzin, ağır vasıtaların da dizel benzin kullandığı varsayımıyla yapılmıştır. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 5 / 31

11 Tablo J.2.6. Servis Yolları, Artvin-Bayburt ve Artvin-Erzurum Relokasyon Yollarında Tahmin Edilen Günlük Ortalama Trafik Araç Tipi Trafik Yoğunluğu 1 (araç/gün) Oran 2 (%) Artvin-Bayburt Relokasyon Yolu Otomobil Ağır Vasıta TOPLAM Artvin-Erzurum Relokasyon Yolu Otomobil Ağır Vasıta TOPLAM Servis Yolları Otomobil Ağır Vasıta 8 44 TOPLAM Trafik yoğunluğu Karayolları Genel Müdürlüğü (TCK) nün Sınıf 1 ve Sınıf 2 yolları proje kriterlerinden alınmıştır. TCK tarafından Artvin-Erzurum yolu Sınıf 1, Artvin-Bayburt relokasyon yolu da Sınıf 2 yolu olarak planlanmıştır. Geometrik standartlar Sınıf 1 ve Sınıf 2 için aynıdır, aralarında tahmin edilen trafik yükü açısından bir fark vardır. 2 Ağır vasıtaların oranı Karayolları (TCK) nın Doğu Karadeniz Kıyısı kırsalındaki yollara ait trafik verilerine dayanmaktadır. J.2.5. Metodoloji ISCST3 Modeli Emisyonların hava kalitesi üzerindeki potansiyel etkileri USEPA (Birleşik Devletler Çevre Koruma Dairesi) tarafından geliştirilmiş ISCST3 (Endüstriyel Kaynak Kompleksi Kısa Dönem 3) modeli yardımıyla tahmin edilmiştir. En çok kullanılan bilgisayar modellerinden biri olan ISCST3, saatlik, günlük ve yıllık yer düzeyi konsantrasyonları ve kaynak emisyon verilerine dayalı çökelme tahminleri yapılmasını sağlamaktadır. Model nokta, alan veya hacim kaynaklar gibi farklı kaynaklarla ilgilenmektedir, ve aerodinamik dalgalar, türbülans ve çökelmeyi de dikkate almaktadır. Doğrusal kaynaklar (konveyörler, yollar, vb.) bir hacim kaynakları serisi veya uzatılmış alan kaynakları olarak de tanımlanabilir. Yani hareketli kaynaklardan oluşan emisyonlar doğrusal kaynaklarla modellenebilir (örneğin inşaat yollarında hareket eden kamyonlardan yayılım). Modelde, göz önüne alınan alan polar veya kartezyen koordinatlara göre tanımlanabilir ve yer düzeyi hesapları hem alanın içinde yer alan noktalar hem de uzaktaki alıcılar ve atmosferin belli yükseklikleri için yapılabilir. Ayrıca, modelde yüksek arazileri de dikkate alan bir seçenek vardır. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 6 / 31

12 Modellemede Kullanılan Yöntem Yer düzeyi konsantrasyonları ve çeşitli kaynaklardan Parçacık Madde (PM) emisyonu sonucu kuru çökelme miktarları, PM deki NO 2, CO, HC, SO 2, kurşun ve taşıt hareketleri nedeniyle ortaya çıkan PM, alanın topografik ve meteorolojik koşullarını dikkate alan modelin yardımıyla tahmin edilmiştir. Meteoroloji verileri modele bütün bir yıl için saatlik bazda eklenmiştir; bu girdi dosyasında rüzgarın hızı, çevre sıcaklığı, stabilite sınıfı, kırsal karışık yükseklik, kentsel karışık yükseklik, rüzgar profili, düşey potansiyel sıcaklık ölçütleri, sürtünme hızı, Monin-Obukhov uzunluğu, yüzey pürüzlülük uzunluğu, çökelti kodu ve çökelti oranı bilgilerini içermektedir. Artvin DMİ istasyonunun meteorolojik verileri (2003) modelleme amacıyla kullanılmıştır. Yan yollar, Artvin-Bayburt ve Artvin-Erzurum Relokasyon Yolları, servis yolları, taş malzeme alanları, sızdırmaz malzeme alanları, filtre malzeme alanları, yönetim binaları, kaya depolama alanları, ve eleme ve sıkıştırma-eleme alanları emisyon kaynakları olarak modellenmiştir. Malzeme alanları ve diğer inşaat bölgelerindeki hafriyat faaliyetleri (baraj bölgesinde sahanın hazırlanması ve yönetim binalarının inşa edilmesi için), sıkıştırma, eleme ve malzemelerin geçici biçimde depolanması toz yaratacaktır. Tüm bu kaynaklar (malzeme alanları, depo alanları ve inşaat bölgeleri) alansal kaynaklar olarak tanımlanmıştır. Tüm yollar (yan yollar, servis yolları ve relokasyon yolları) uzatılmış alan kaynakları serisi biçiminde tanımlanmıştır. Yol inşaatından kaynaklanan emisyonlar toz üretecektir (kazı ve doldurma, stabilize yolların inşaat makinalarınca kullanılması) ve bu yolları kullanan inşaat makinaları egzoz gazı üretecektir. Egzoz gazı ve bazı parçacık maddeler gelecekteki relokasyon yolları trafiğinden meydana gelecektir. Bu iki aşama (yolların inşası ve kullanımı) ayrı ayrı modellenmiştir. İlgilenilen alan 500 m x 500 m lik parçalara bölünmüştür. Alıcılar bu bölümlerin kesişim noktalarına ve yerleşim alanları gibi diğer bazı kritik noktalara yerleştirilmiştir. Koordinat sistemi noktaları dışında yerleşim alanları için ek alıcı noktaları tanımlanmıştır. J.2.6. Model Sonuçları Yukarıda söz edilen kirleticiler ve kuru PM çökelmesinin yer düzeyi konsantrasyonları için hesaplar ISCST3 ile yapılmıştır. Modelin çıktıları Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde belirlenen kabul edilebilir limitlerle karşılaştırılmış ve sonuçlar incelenmiştir. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 7 / 31

13 İnşaat Aşaması Tablo J.2.7 de NO 2, CO, HC, SO 2, PM ve PM deki Kurşun un maksimum yer düzeyi konsantrasyon tahminleri listelenmiştir. Tabloda verilen değerler belirlenen alıcı noktalardan herhangi birinde ortaya çıkan hesaplanmış maksimum değerlerdir. Bu maksimum değerlerin hiçbiri yerleşim alanlarında gözlenmemiştir. Kaynaklara (inşaat bölgelerine) en yakın alıcılarda gözlenmişlerdir. Diğer yerlere (alıcı noktaları) ait sonuçlar analiz edildiğinde, bunların çok daha düşük olduğu görülmüştür. Eş konsantrasyon eğrileri Şekil J.2.1 J.2.6 da günlük ortalama değerler biçiminde verilmiştir; çünkü günlük ortalama değerler yıllık ortalama değerlerden daha yüksektir (günlük [kısa dönem] limiti bulunmayan kurşun dışında). Bu şekillerde görüldüğü üzere, yer düzeyi konsantrasyonları emisyon kaynakları (malzeme alanları ve inşaat bölgeleri) etrafında daha yüksektir ve uzaklık arttıkça düşer (modelin girdileri yerel meteoroloji ve topografinin bir fonksiyonu olarak). Günlük ortalama PM dışında, bu değerlerin hepsi Türkiye deki ve AB deki kabul edilebilir düzeylerin altındadır (Tablo J.2.7), ve bu maksimum değerler en kötü durumun koşullarını yansıttığından (örneğin maksimum değerler genellikle dağılımın en az olduğu soğuk koşullarda ortaya çıkar) hava kalitesi üzerinde herhangi bir önemli etki beklenmemektedir. Tahmin edildiği gibi, yoğun hafriyat faaliyetleri yüksek PM değerlerine yol açmaktadır ve dolayısıyla maksimum PM değerleri kabul edilebilir limitlere diğer parametrelerden (egzoz gazlarından) daha yakındır. Hesaplanan PM değerleri Türkiye deki kabul edilebilir düzeyin altındadır ama AB ninkinin altında değildir (Tablo J.2.7). Toz emisyonunu minimize edecek azaltıcı önlemler Bölüm J.2.7 de verilmiştir. Tablo J.2.7. Hesaplanmış Maksimum Yer Düzeyi Konsantrasyon Değerleri (İnşaat Aşaması) Parametre Maksimum Konsantrasyon (µg/m 3 ) Kabul Edilebilir Limitler (Türkiye) (µg/m 3 ) Kabul Edilebilir Limitler (AB) (µg/m 3 ) Günlük (NO 2 ) Yıllık (NO 2 ) Günlük (CO) 12 30,000 10,000 2 Yıllık (CO) 5 10,000 Günlük (SO 2 ) Yıllık (SO 2 ) Günlük (HC) Günlük (PM) * 50 3,4 Yıllık (PM) * 40 3 Yıllık (Pb) saatlik limit değeri 200 µg NO 2 /m 3 aşımı 18 gün/yıl dan fazla olmamak üzere 2 günlük 8-saat ortalaması 3 PM10 için 4 aşım 25 gün/yıl dan fazla olmamak üzere ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 8 / 31

14 Türk Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne göre yükleme, ayırma, eleme, taşıma, sıkıştırma ve öğütme işlemlerinin yürütüldüğü yerlerde, her bir kaynaktan 3 m uzaktaki toz konsantrasyonu (PM10) baskın rüzgar yönü göz önüne alınarak 3 mg/nm 3 ü aşmayabilir. Dolayısıyla, modelleme çalışmaları sıkıştırma (elemeyle birlikte) tesislerinde (Yeniköy yakınındaki taş ocağına yakın) toz emisyonunun belirlenmesi amacıyla da yürütülmüştür. Hesaplanan maksimum toz konsantrasyonu değerleri Tablo J.2.8 de sunulmuştur. Tablodan görüldüğü üzere, bu kaynaktan 3m uzaktaki toz konsantrasyonu Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği nde yer alan kabul edilebilir limitin altındadır. Tablo J.2.8. Sıkıştırma Tesisinden 3 m Uzakta Hesaplanan Maksimum Toz Konsantrasyonu Değerleri (İnşaat Aşaması) Tesis Konsantrasyon (mg/m 3 ) Kabul Edilebilir Limit (Türkiye) (mg/m 3 ) Sıkıştırıcı + Eleme PM çökelme miktarları (yukarıdaki bölümlerde açıklanan bütün toz üreten kaynaklardan) yukarda açıklandığı gibi hesaplanmıştır. Maksimum çökelme miktarları Tablo J.2.9 da sunulmuştur. Tablo J.2.9. Maksimum Çökelme Değerleri (İnşaat Aşaması) Kabul Edilebilir Limit Maksimum Çökelme (Türkiye) (mg/m 2 gün) PM (mg /m 2 / gün) (KVS) (mg /m 2 / gün) (UVS) PM çökelme sonuçları Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde belirlenen limit değerlerle karşılaştırıldığında, tahmin edilen değerlerin limit değerlerden düşük olduğu görülebilir. Dolayısıyla, çökelmeye bağlı herhangi önemli bir etki beklenmemektedir. Ayrıca, hem kısa dönem hem de uzun vade PM çökelme değerleri Almanya nın toz sorunu eşiğinin altında, ancak Batı Avustralya ve Washington Eyaleti nin eşik değerlerinin üzerindedir (Tablo J.2.3). Maksimum değerler en kötü durum koşullarını yansıttığından (örneğin maksimum değerler genellikle dağılımın en az olduğu soğuk koşullarda ortaya çıkar) herhangi önemli bir etki beklenmemektedir. Toz emisyonunu minimize edecek azaltıcı önlemler Bölüm J.2.7 de verilmiştir. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 9 / 31

15 ÇIRALI 30,000 µg/m3 DEREIÇI BAHÇELI SEBZECILER TEKKALE YUSUFELI IR MA KYA NI YENIKOY KINALIÇAM ISH AN PAMUKCULAR ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇ KAYA relokasyon yolları inşaat tesisleri ve malzeme alanları Şekil J.2.1. CO için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) ÇIRALI µg/m DEREIÇI SEBZECILER BAHÇELI YENIKOY YUSUFELI IRMAKYANI ISHAN PAMUKCULAR TE KKALE KINALIÇAM ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEV RELI DARICA ALANBASI M ORKAY A KILIÇKAYA relokasyon yolları inşaat tesisleri ve malzeme alanları Şekil J.2.2. HC için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 10 / 31

16 ÇIRALI µg/m BAHÇELI DEREIÇI SEBZECILER YUSUFELI IRMA KYA NI YENIKOY ISH AN PAMUKCULAR TEKKALE KINALIÇAM ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇKAYA relokasyon yolları inşaat tesisleri ve malzeme alanları Şekil J.2.3. NO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) ÇIRALI µg/m3 DEREIÇI BAHÇELI SEBZECILER YENIKOY YUSUFE LI IRMAKYANI ISH AN PAMUKCULAR TEKKALE KINA LIÇ AM ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇKAYA relokasyon yolları inşaat tesisleri ve malzeme alanları Şekil J.2.4. Pb için Yıllık Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 11 / 31

17 ÇIRALI µg/m DEREIÇI SEBZECILER BAHÇELI YENIKOY YUSUFELI IR MA KYA NI ISH AN PAMUKCULAR TEKK ALE KINA LIÇ AM ÇELTIKD UZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇKAYA relokasyon yolları inşaat tesisleri ve malzeme alanları Şekil J.2.5. SO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) ÇIRALI DEREIÇI SEBZECILER BAHÇELI YENIKOY YUSUFELI IR MA KYA NI ISH AN PAMUKCULAR TEKKALE KINALIÇAM ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇKAYA µg/m relokasyon yolları inşaat tesisleri ve malzeme alanları Şekil J.2.6. PM için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (İnşaat) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 12 / 31

18 Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği Tablo J.2.10 da NO 2, CO, HC, SO 2, PM ve PM deki kurşunun tahmin edilen maksimum yer seviyesi konsantrasyonları verilmiştir (relokasyon yollarının gelecekteki trafiği için Tablo J.2.6 ya bakınız). Bu tabloda verilen değerler belirlenmiş alıcı noktalarından herhangi birinde hesaplanmış maksimum değerlerdir. Diğer yerlerdeki (alıcı noktaları) sonuçlar analiz edildiğinde, onların çok daha düşük olduğu görülmüştür. Günlük ortalama değerler yıllık ortalama değerlerden daha yüksek olduğundan (günlük [kısa dönem] limiti bulunmayan kurşun hariç) günlük ortalama değerler için eş konsantrasyon eğrileri Şekil J Şekil J.2.12 de verilmiştir. Bu şekillerden görüldüğü üzere, yer seviyesi konsantrasyonları emisyon kaynağı (relokasyon yolları) etrafında daha yüksektir ve uzaklık arttıkça azalır (modelin girdileri yerel meteoroloji ve topografinin bir fonksiyonu olarak). Tablo J.2.10 da görüldüğü gibi, bu değerlerin tümü Türkiye nin kabul edilebilir düzeylerinin altındadır. AB limitleri yalnızca kurşun için aşılmıştır. Bu maksimum değerler en kötü durum koşullarını yansıttığından (örneğin eski araçların motorlarının zayıf [yüksek] emisyon oranına sahip olduğu katı varsayımı) hava kalitesi üzerinde herhangi önemli bir etki beklenmemektedir. Hesaplanan kurşun değerleri Türkiye nin kabul edilebilir düzeylerinin altındayken AB nin kabul edilebilir düzeylerinin altında değildir (Tablo J.2.10). Bunun nedeni büyük olasılıkla zayıf [yüksek] emisyon oranlarına sahip motorları olan eski araçların modelleme çalışmasında kullanılmış olmasıdır. Dolayısıyla, gerçek emisyonların model sonuçlarından daha düşük olacağı söylenebilir. Tablo J Hesaplanan Maksimum Yer Seviyesi Konsantrasyon Değerleri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) Parametre Maksimum Konsantrasyon (µg/m 3 ) Kabul Edilebilir Limitler (Türkiye) (µg/m 3 ) Kabul Edilebilir Limitler (AB) (µg/m 3 ) Günlük (NO 2 ) Yıllık (NO 2 ) Günlük (CO) ,000 10,000 2 Yıllık (CO) ,000 Günlük (SO 2 ) Yıllık (SO 2 ) Günlük (HC) Günlük (PM) ,4 Yıllık (PM) Yıllık (Pb) saatlik limit değeri 200 µg NO 2 /m 3 aşımı 18 gün/yıl dan fazla olmamak üzere 2 günlük 8-saat ortalaması 3 PM10 için 4 aşım 25 gün/yıl dan fazla olmamak üzere ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 13 / 31

19 PM çökelme miktarları (relokasyon yollarının gelecekteki trafiğinden) yukarda anlatılan biçimde hesaplanmıştır. Maksimum çökelme miktarları Tablo J.2.11 de sunulmuştur ÇIRALI 30,000 µg/m3 DEREIÇI BAHÇELI SEBZECILER YENIKOY YUSUFELI IRMA KYA NI ISH AN PAMUKCULAR TEKKALE KINALIÇAM ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇKAYA relokasyon yolları rezervuar alanı Şekil J.2.7. CO için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) ÇIRA LI 140 µg/m BAHÇELI DEREIÇI SEBZECILER YENIKOY YUSUFELI IRMAKYANI ISHAN PAMUKC ULAR TEKK ALE KINALIÇA M ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORK AYA KILIÇK AYA relokasyon yolları rezervuar alanı Şekil J.2.8. HC için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 14 / 31

20 ÇIRALI 300 µg/m BAHÇELI DEREIÇI SEBZECILER YUSUFELI IRMAKYANI YENIKOY ISHAN PAMUKCULAR TEKKALE KINALIÇAM ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇKAYA relokasyon yolları rezervuar alanı Şekil J.2.9. NO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) ÇIRALI 2.0µg/m BAHÇELI DEREIÇI SEBZECILER TEKKALE YUSUFELI IR MA KYA NI YENIKOY KINALIÇAM ISH AN PAMUKCULAR ÇELTIKDUZU ARPACIK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇKAYA relokasyon yolları rezervuar alanı Şekil J Pb için Yıllık Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 15 / 31

21 ÇIRALI 300 µg/m BAHÇELI DER EIÇI SEBZECILER YUSUFELI IR MA KYA NI YENIKOY ISH A N PAMUKCULAR TEKKALE KINALIÇAM ÇELTIKDUZU AR PAC IK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇ KAYA relokasyon yolları rezervuar alanı Şekil J SO 2 için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) ÇIRALI 300 µg/m BAHÇELI DER EIÇI SEBZECILER YENIKOY YUSUFELI IR MA KYA NI ISH A N PAMUKCULAR TEKKALE KINALIÇAM ÇELTIKDUZU AR PAC IK ÇEVRELI DARICA ALANBASI MORKAYA KILIÇ KAYA relokasyon yolları rezervuar alanı Şekil J PM için Günlük Ortalama Eş Konsantrasyon Eğrileri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 16 / 31

22 Tablo J Maksimum Çökelme Değerleri (Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği) Kabul Edilebilir Limitler Maksimum Çökelme (Türkiye) (mg/m 2 gün) PM (mg/m 2.gün) (KVS) (mg/m 2.gün) (UVS) PM çökelme sonuçları Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde belirlenen limit değerlerle karşılaştırıldığında, tahmin edilen değerlerin bu limitlerin altında olduğu görülmektedir. Dolayısıyla, çökelmeye bağlı önemli bir etki beklenmemektedir. Ayrıca, hem kısa dönem hem de uzun vadede PM çökelme değerleri, çeşitli ülkelerin tozlanma sorunu eşik değerinin altındadır (Tablo J.2.3). J.2.7. Genel Değerlendirme Proje alanı etrafında hava kirliliğine neden olacak herhangi bir emisyon kaynağı bulunmamaktadır. Yusufeli İlçesinde önemli bir endüstriyel faaliyet yoktur ve bölgedeki nüfus yoğun değildir, yani burada fazla emisyon kaynağı bulunmamaktadır. Dolayısıyla, Yusufeli İlçesi ve Yusufeli Kasabası nda hava kalitesi problemi yoktur. Artvin ilindeki tek önemli endüstriyel faaliyet, Yusufeli nin 150 km kuzeyinde yer alan Murgul İlçesi ndeki bakır madenidir. İnşaat Aşaması Önerilen Yusufeli Projesi ndeki inşaat faaliyetlerinden kaynaklanan emisyonlar ve bu emisyonları yerel hava kalitesi üzerindeki etkiler modelleme çalışmalarıyla değerlendirilmiştir. NO 2, CO, HC, SO 2, parçacık maddedeki (PM) kurşun ve PM nin yer seviyesindeki konsantrasyonları tahmin edilmiştir ve bu değerler Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde verilen limitler ve uluslararası standartlarla karşılaştırılmıştır. Modelleme sonuçları tüm öngörülen konsantrasyonların Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde belirlenen limit değerlerin altında olduğunu göstermiştir. Ayrıca, sıkıştırma ve eleme tesislerindeki toz yayılımının tahmin edilmesi için yürütülen çalışmalar, bu kanatan 3 m uzaktaki toz konsantrasyonunun Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği nde verilen kabul edilebilir limitin altında olduğunu göstermiştir. Maksimum PM değerlerinin (günlük ve yıllık) dışında, öngörülen değerlerin hepsi AB nin kabul edilebilir limitlerinin de altındadır. Maksimum değerler en kötü durum koşullarını yansıttığından (örneğin maksimum değerler genellikle dağılımın en az olduğu soğuk koşullarda ortaya çıktığı ve eski araçların motorlarının zayıf [yüksek] emisyon oranına sahip olduğu katı varsayımı) ve etkili azaltmayla, hava kalitesi üzerinde önemli bir etki beklenmemektedir. Bu maksimum değerler inşaat bölgeleri (örneğin malzeme alanlarında hafriyat faaliyetleri, baraj bölgesinde saha hazırlıkları, kazı ve doldurma faaliyetleri vb.) yakınında gözlenmiştir. Maksimum değerlerin hiçbiri yerleşim alanlarında gözlenmemiştir. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 17 / 31

23 Yer seviyesi konsantrasyonlarına ek olarak, çökelmeye bağlı PM emisyonunun etkilerini tahmin etmek amacıyla çökelme hesapları yapılmıştır. PM çökelme sonuçları Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde belirlenen limit değerler ve bazı ülkelerin yönergeleri ile karşılaştırıldığında, tahmin edilen değerlerin limit değerlerin genellikle altında olduğu görülebilir; ancak en katı limitler aşılmıştır. Maksimum değerler en kötü durum koşullarını yansıttığından (örneğin maksimum değerler genellikle dağılımın en az olduğu soğuk koşullarda ortaya çıkar) herhangi önemli bir etki beklenmemektedir. Azaltma İnşaat aşaması Tamamen uyulacak olan azaltıcı önlemler, Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 7. Maddesinde verilmiştir. Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 7. Maddesinde belirlendiği üzere, uygulanabilir ve gerekli durumlarda toz üreten faaliyetler sırasında parçacık madde yayılımını azaltmak için su spreyleri kullanılacaktır. Geçici depolama alanlarında malzemeler ayırılıp, nemlendirilip, sıkıştırılarak bunların rüzgarla başka yerlere taşınması önlenecektir. Kazı ve doldurma sırasında toz oluşumu, malzemelerin ıslatılmasıyla önemli ölçüde engellenecektir. Yükleme ve boşaltma dikkatle ve etrafa saçmadan yapılacaktır. Bölgeye gidiş gelişte ve halka açık yollarda taşıma kamyonlarının üstü çadır beziyle kapatılacak ve kamyonlar için hız limiti olacaktır 1. Gerekli hallerde kamyonların tekerlekleri kirin yollara taşınmaması için temizlenecektir. Relokasyon Yollarının Gelecekteki Trafiği Relokasyon yollarının gelecekteki trafiğinden kaynaklanacak olan emisyonlar ve bunların yerel hava kalitesi üzerindeki etkileri, hava kalitesi modelleme çalışmalarıyla değerlendirilmiştir. NO 2, CO, HC, SO 2, parçacık madde (PM) içindeki kurşun ve PM yayılımı sonucu yer seviyesi konsantrasyonları, bu çalışmalar sırasında tahmin edilmiştir ve bu tahmin edilen değerler Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde verilen ilgili limitler ve uluslararası standartlarla karşılaştırılmıştır. Modelleme sonuçları bütün tahminlerin Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde verilen ilgili limit değerlerden düşük olduğunu göstermiştir. Maksimum değerler en kötü durum koşullarını yansıttığından (örneğin maksimum değerler genellikle dağılımın en az olduğu soğuk koşullarda ortaya çıktığı ve eski araçların motorlarının zayıf [yüksek] emisyon oranına sahip olduğu katı varsayımı), hava kalitesi üzerinde önemli bir etki beklenmemektedir. Kurşun dışında tüm değerler AB nin kabul edilebilir düzeylerinin de altındadır. Ancak, gerçek emisyonların bu düzeyleri aşması mümkün görülmemektedir; çünkü konsantrasyonlar araçlar açısından çok katı varsayımlara dayanmaktadır (modelleme çalışmasında zayıf [yüksek] emisyon oranlarına sahip motorları olan eski araçlar kullanılmıştır). Bu maksimum değerler relokasyon yollarının yakınında gözlenmiştir. Maksimum değerlerin hiçbiri yerleşim alanlarında gözlenmemiştir. 1 Türkiye de yerleşim alanlarında kamyonlar için hız limiti 50 km/saat tir. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 18 / 31

24 Yer seviyesi konsantrasyonlarına ek olarak, çökelmeye bağlı PM emisyonlarının etkisini tahmin etmek için çökelme hesapları yapılmıştır. Sonuçlar Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nde verilen limit değerler ve bazı ülkelerin yönergeleriyle karşılaştırılmıştır. Hesaplanan değerlerin tümü limitlerden düşüktür. J.3. Gürültü Etkisinin Azaltılması Bu bölüm, relokasyon yolları inşaatı ve relokasyon yollarının gelecekteki trafiğinin gürültüsü de dahil olmakla birlikte, Yusufeli Projesi nin inşaat aşamasında gürültünün insanlar ve topluluklar üzerindeki direkt etkisiyle ilgilidir. J.3.1. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Standartları 1 Temmuz 2005 tarih, no.lu Resmi Gazete de yayınlanan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde endüstriyel faaliyetler ve inşaat faaliyetleri ve yol trafiği için gürültü limitleri belirlenmiştir. Tablo J.3.1 de inşaat faaliyetleri için en yakın alıcıda kabul edilebilir gürültü seviyeleri özetlenmiştir. Yol trafiği için uygulanan limit değerleri Tablo J.3.2 de verilmiştir. Tablo J.3.1. İnşaat Faaliyetleri için Kabul Edilebilir Gürültü Düzeyleri Gürültü Kaynağı (İnşaat) D gün (dba) Bina 70 Yol 75 Diğer Kaynaklar 70 Tablo J.3.2. Yerleşim Alanlarında Yol Trafiği için Kabul Edilebilir Gürültü Düzeyleri Alan Gürültüye Duyarlı Alanlar (okul, hastane, kültürel alanlar); yazlıklar ve kamp sahaları Yerleşim Alanları (nüfusu 100,000 in üzerindeki şehirler) Karışık Alanlar Yeni Yollar ve Düzeltilmiş Yollar D gündüz D akşam D gece (dba) (dba) (dba) (07:00 (19:00 (23:00 19:00) 23:00) 07:00) D gündüz (dba) (07:00 19:00) Mevcut Yollar D akşam (dba) (19:00 23:00) D gece (dba) (23:00 07:00) (yerleşim ve ticaret) Endüstriyel Alanlar Kaynak: Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Temmuz 2005, Bölüm 4 Türk limit değerleri köy veya kırsal kasabalar değil, sadece büyük şehirlerin olduğu yerleşim alanları için limitler belirlediğinde, bunlar sadece referans olarak kullanılmıştır. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 19 / 31

25 J.3.2. Uluslararası Gürültü Standartları AB nin endüstriyel tesislerden kaynaklanan gürültü emisyonu limiti hakkında bir Birlik yasası yoktur. AB üyesi devletlerin kendi gürültü limitleri bulunmaktadır (örneğin Danimarka nın yönergeleri gündüz ve gece için ticari ve endüstriyel alanların limitini 70 dba olarak belirlemiştir. Limit değerlerin projelendirmede kullanılması önerilmektedir ve kullanılmıştır (örneğin, mevcut yollar üzerinde yeni yerleşim alanlarının planlanmasında). Dünya Bankası endüstriyel tesisler için gürültü limitini 70 dba (gündüz ve gece) ve yerleşim alanları için 55 dba (gündüz) ve 45 dba (gece) olarak belirlemiştir. Dünya Sağlık Örgütü de endüstriyel tesisler için gürültü limitini 70 dba (gündüz ve gece) olarak belirtmiştir. Uluslararası referans limit değerleri Tablo J.3.3 de verilmiştir. Tablo J.3.3. Uluslararası Referans Limit Değerleri Alan Türkiye DB DSÖ Almanya (yol trafiği) (genel limit) (genel limit) (yol trafiği) Gündüz Gece Gündüz Gece Gündüz Gece Gündüz Gece Yerleşim Alanları 63 a 53 a 55 c 45 c e Karışık Alanlar 65 b 55 b 70 d 70 d 70 d 70 d a) nüfusu 100,000 den fazla olan şehirler için b) yerleşim ve ticari c) yerleşim, kurumsal, eğitim d) endüstriyel, ticari e) ikametgah, iç mekan (uyku rahatsızlığı) J.3.3. Gürültü Kaynakları İnşaat sırasında olası önemli gürültü emisyonu kaynakları çeşitli hafriyat araçları (buldozer, ekskavatör, yük kamyonu gibi), inşaat için dolgu kaya malzemesi hazırlanan sıkıştırma tesisi, pompa ve jeneratör gibi ekipmanlar, ve malzeme alanlarıyla baraj bölgesindeki inşaat faaliyetleridir. Patlatma sırasındaki anlık gürültü de yakındaki yerleşimlerde korku etkisi yapabilir. Güncel inşaat ekipmanı listesi Ek J1 de verilmiştir ve relokasyon yollarının trafik projeksiyonu için proje verileri önceki bölümde (Bölüm J.2) yer alan Tablo J.2.6 da sunulmuştur. Gürültü düzeyleri ve kaynak tipleri (nokta, alan veya doğrusal kaynak) ve inşaat ekipmanlarının çalışma yerleri (sadece toprağın üstünde ve dış mekan ekipmanları için; iç mekan, tünel ve diğer yer altı ekipmanları dahil değil) Tablo J.3.4 de verilmiştir. Relokasyon yollarının gelecekteki trafiği inşaatın tamamlanmasından sonraki tek potansiyel kaynaktır; çünkü santral binası yeraltı tipidir ve en yakın yerleşim (Sebzeciler) yaklaşık 3 km mesafededir. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 20 / 31

26 J.3.4. Gürültü Düzeylerinin Tahmini Metodoloji Gürültü düzeyleri Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından 1990 yılında yayınladıkları TEM Trafiği ve İnşaat Gürültüsünü Kontrol Raporu nda öngörülen yöntemle tahmin edilmiştir. Bu modelde alan, çizgi ve nokta kaynağı tahmin modelleri yer almaktadır. Tahminler, kullanılan ekipmanın tipi ve sayısına ve bunların ortalama gürültü düzeylerine (dba olarak) dayanmaktadır. Gürültü emisyonu potansiyel alıcıları inşaat bölgeleri ve relokasyon yolları yakınındaki Arpacık Köyü (malzeme alanı ve Artvin-Erzurum relokasyon yolu yakınında), Morkaya Köyü (malzeme alanı), İşhan Köyü (yönetim tesisleri ve malzeme alanı), Sebzeciler Köyü (baraj bölgesi), Irmakyanı Köyü (baraj bölgesi ve yan yol), ve Çevreli ve Tekkale Köyleri (Artvin-Bayburt relokasyon yolları) gibi yerleşimleri içermektedir ( Tablo J.3.5 e bakınız). Dolayısıyla gürültü modellemesi gürültü kaynağından bulunan yerleşim yerlerinde gürültü düzeyleri daha düşük olacağından, seçilen bu yerleşimlerde yapılmıştır. Tablo J.3.4. İnşaat Ekipmanlarının Gürültü Düzeyleri, Kaynak Tipleri ve Çalışma Yerleri (Yer Üstü ve Dış Mekan Ekipmanı) Kod # Ekipman Çalışma Yeri Kaynak Tipi Gürültü Düzeyi (dba) A Araba Yollar Doğrusal A Otobüs, minibüs, pikap Yollar Doğrusal B Traktör, römork Yollar Doğrusal B Kamyon Yollar Doğrusal C Ağır kamyon (damperli Doğrusal, Yollar kamyon) Alan D, E Forklift, vinç Baraj bölgesi Nokta, Alan F Grayder Malzeme alanları Alan G Yükleyici Malzeme alanları Alan H Buldozer Malzeme alanları Alan L Ekskavatör Malzeme alanları Alan M Betonlama tesisleri Baraj bölgesi, kamp alanı Nokta M Kamyon mikseri Baraj bölgesi, yollar Nokta, Doğrusal M Beton pompası Baraj bölgesi Nokta R Sıkıştırma, eleme tesisi Sıkıştırma tesisi (taş ocağı Nokta yakınında) S Kompresör Baraj bölgesi, sıkıştırma tesisi Nokta V Silindir Yollar, baraj bölgesi Alan DA Jeneratör Baraj bölgesi, sıkıştırma tesisi Nokta # Ek J1 deki ekipman kodlarına karşılık gelmekte. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 21 / 31

27 Tablo J.3.5. Projeyle İlişkin Gürültü Kaynakları ve Potansiyel Alıcılar Gürültü kaynağı / faaliyet En yakın yerleşim Kaynaktan uzaklık (m) İnşaat faaliyetleri Baraj bölgesi, betonlama tesisleri Sebzeciler 3,000 Manevra istasyonu, yönetim binaları, sıkıştırma, İşhan 2,000 malzeme alanı Baraj bölgesi, yan yol, Artvin-Bayburt relokasyon yolu Irmakyanı 600 Artvin-Bayburt relokasyon yolu Çevreli ve Tekkale 15 Malzeme alanları (Tortum Nehri üzerinde) ve Artvin- Morkaya 3,000 Erzurum relokasyon yolu Malzeme alanları (Oltu Nehri üzerinde) ve Artvin- Arpacık 500 Erzurum relokasyon yolu Relokasyon yollarının gelecekteki trafiği Artvin-Erzurum relokasyon yolu Arpacık 500 Artvin-Bayburt relokasyon yolu Çevreli ve Tekkale 15 Baraj inşaatı faaliyetleri, aynı anda aynı yerde yürütülmeyeceklerinden, gürültü üretimlerini tahmin etmek için dört farklı kategoride ele alınmıştır. Bu kategoriler; kazı ve doldurma, tünel çalışmaları, betonlama çalışmaları, yollar ve derz dolgu çalışmalarıdır. Benzer biçimde, yol inşaatı faaliyetleri de iki kategoride ele alınmıştır: kazı ve dolum, ve yol döşenmesi (bkz. Tablo J.3.6). simülasyon sırasında, her bir yerleşimin etrafındaki gürültü kaynağının etkileri göz önünde bulundurulmuştur (örneğin; Sebzeciler deki baraj bölgesi inşaat faaliyetleri ve Çevreli ve Tekkale de Artvin-Bayburt relokasyon yolu inşaatı çalışmaları). Tablo J.3.6. Aşamalara Göre Gürültü Kaynakları Aşama Yer Ekipman İnşaat Baraj inşaatı (servis yolları dahil) Kazı ve doldurma Servis yolları ve yan yollar, kamp alanları, baraj bölgesi, batardolar, malzeme alanları Greyderler, yükleyiciler, buldozerler, ekskavatörler, kamyonlar Tünel çalışmaları Yön değiştirme tünelleri Kompresörler, vinç matkabı, jumbo matkabı Betonlama tesisleri, kamyon mikserleri, beton pompaları Betonlama çalışmaları Tünellerde ve baraj gölgesinde, sıkıştırma alanında Derz dolgu çalışmaları Baraj bölgesi, batardolar Delme ve dolgu karıştırma makinaları Relokasyon yollarının inşaatı Kazı ve doldurma Rota boyunca Greyderler, yükleyiciler, buldozerler, ekskavatörler, kamyonlar Döşeme Rota boyunca Silindirler, kamyon mikserleri İnşaattan sonra Relokasyon yollarının gelecekteki trafiği Yusufeli HES nin çalışması (yeraltı tipi) Artvin-Erzurum relokasyon yolu ve Artvin-Bayburt relokasyon yolu Yeraltı santral binasında Arabalar, otobüsler, kamyonlar, vb. Türbinler ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 22 / 31

28 Alıcılardaki toplam (kümülatif) gürültü seviyesi, alıcı yakınındaki tüm gürültü kaynaklarının aynı anda ve aynı yerde çalıştığı varsayılarak, logaritmik biçimde hesaplanmıştır (en kötü durum senaryosu). Alıcı(lar)daki toplam gürültü seviyesinin belirlenmesinde, sesin ilerlemesini etkileyen gürültü seviyesini artıran ve/ya azaltan bazı faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır. Prensip olarak, bunlar aşağıdaki gibi özetlenebilir; yol yüzeyinin pürüzlülüğüne bağlı artış (örn. kapak taşları, oluklu yollar), dikey yüzeylerden çeşitli yansımalara bağlı artış (örn. bir yolun her iki tarafındaki yüksek binalardan, çıplak kaya yüzeylerinden), hava soğurulmasına bağlı azalış, yol yüzeyinin emiciliğine bağlı azalış (örn. özel planlanmış emici yüzeyler), emici toprak örtüsüne bağlı azalış (çimen veya işlenmiş toprak gibi), ağaçlar ve korulara bağlı azalış, ve her türlü engele bağlı azalış (örn. topografyaya bağlı). Yol yüzeyinin emiciliği alıcılardaki gürültü seviyesini azaltırken yol yüzeyinin pürüzlülüğü artabilir. Farklı tiplerdeki yol yüzeyleri için uyarlayıcı faktörler (örn. ziftli asfalt gibi soğurucu yüzeyler veya gürültü arttıran taş yollar) genellikle klasik asfalt ve beton yollara referans olmuşlardır (UNDP, 1990). Dolayısıyla, bu faktör Yusufeli Projesi nin ilerideki etmenleri arasından çıkarılmıştır. Bir yolun her iki tarafındaki yüksek binalardan yansımaya bağlı artış konusu da bölgede böyle bir durum söz konusu olmadığından çıkarılmıştır. Benzer biçimde, çıplak kaya yüzeylerinden yansıma çıkarılmıştır, çünkü yerleşimler etrafındaki eğim değerleri %14 - %45 (8 o - 24 o ) arasındadır ve yolun karşı tarafında gürültü seviyesini artıracak yüksek eğim değerlerine sahip yan yana çıplak kaya yüzeylerinde herhangi bir yerleşim yoktur. Ayrıca, topografik engeller (çalışma sahasındaki dağlık ve engebeli topografya) de en kötü durum yaklaşımı olarak çıkartılmıştır (çıplak kaya yüzeylerinden yansımasız). Gürültü seviyesini azaltan faktörler olarak, sadece toprak soğurumuna bağlı azalış Yusufeli Projesi için kurulan gürültü modelinde yer almıştır. Topografik engeller, hava soğurulumu ve proje alanındaki maki bitki örtüsü tarafından emilim gibi alıcı(lar)da gözlenen gürültü düzeylerini azaltıcı diğer faktörler, bir en kötü durum senaryosu yaratmak için yapılan tahminde yer almamıştır (çıplak kaya yüzeylerinden yansımasız). J.3.5. Sonuçlar İnşaat Aşaması İnşaat aşamasında gürültü seviyesindeki değişim, en kötü durum senaryosuna göre (alıcı yakınında inşaat aşaması süresince kullanılan makinaların çoğu aynı anda aynı yerde çalışır, ama çıplak kaya yüzeylerinden yansıma göz önünde bulundurulmamaktadır), Arpacık, İşhan, Sebzeciler, Irmakyanı, Morkaya ve Çevreli/Tekkale deki kaynaklardan uzaklık, sırasıyla Şekil J.3.1 Şekil J.37 de sunulmuştur. Şekiller belli uzaklıklardaki öngörülen gürültü düzeylerini göstermektedir. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU Revizyon : F Sf 23 / 31

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 13-19 Kasım 2017) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 27 Mart 02 Nisan 2017) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 11-17 Eylül 2017) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 08-14 Nisan 2016) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 27 Şubat 05 Mart 2017) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında

Detaylı

TÜRKiYE DE BİR ÇİMENTO FABRİKASI İÇİN HAVA KALİTESİ MODELLEME ÇALIŞMASI

TÜRKiYE DE BİR ÇİMENTO FABRİKASI İÇİN HAVA KALİTESİ MODELLEME ÇALIŞMASI TÜRKiYE DE BİR ÇİMENTO FABRİKASI İÇİN HAVA KALİTESİ MODELLEME ÇALIŞMASI Barış R.CANPOLAT*, Aysel T.ATIMTAY*, Ismet MUNLAFALIOĞLU**, Ersan KALAFATOĞLU*** *ODTÜ, Çevre Mühendisliği Bölümü, 06531 Ankara **T.Ç.M.B.

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 01 07 Ocak 2018) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

MERSİN ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI

MERSİN ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI Sayfa No: 1 / 6 REVİZYON TAKİP SAYFASI Rev. No Rev. Tarihi Rev. Yapılan Sayfa No. Revizyonun Sebebi 00 - Yeni yayın 01 27.06.2014 4,5 02 3,4,5,6 Kredi kuruluşu teknik danışmanı önerileri doğrultusunda

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 04 10 Şubat 2019) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

YUSUFELİ BARAJI ve HES

YUSUFELİ BARAJI ve HES YUSUFELİ BARAJI ve HES Projenin Tanımı Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi; Doğu Karadeniz Bölgesi nde, Çoruh Nehri üzerinde yer almaktadır. Çoruh Türkiye sınırları içinde 390 km lik bir

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 15-21 Nisan 2016) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Emisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik

Emisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik Emisyon Envanteri ve Modelleme İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik İçerik Emisyon Envanteri Emisyon Kaynaklarına Göre Bilgiler Emisyon Faktörleri ve Hesaplamalar Modelleme Emisyon Envanteri

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot:04-10Haziran2018) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 06-12 Haziran 2016) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi)

KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi) TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI KÖMÜRLÜ TERMİK SANTRALLERİN MEVCUT HAVA KALİTESİNE ETKİSİNİN İNCELENDİĞİ HAVA KALİTESİ DAĞILIM MODELLEMESİ RAPORU (Çanakkale, Biga-Lapseki Bölgesi) MART / 2017 I İÇİNDEKİLER

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot:12-18 Mart 2018) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 09-15 Ocak 2017) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 03 09 Ekim 2016) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI Sayfa No: 1 / 6 REVİZYON TAKİP SAYFASI Rev. No Rev. Tarihi Rev. Yapılan Sayfa No. Revizyonun Sebebi 00 - Yeni yayın 01 08.08.2014 4,5,6 02 6 Kredi kuruluşu teknik danışmanı önerileri doğrultusunda değişiklik

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 25-31 Temmuz 2016) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot: 21 27 Kasım 2016) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot:15-21 Ocak2018) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ

HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Prof.Dr. Tolga ELBİR Dr.Öğr.Üyesi Yetkin DUMANOĞLU CEV-3616 Hava Kirliliği ve Kontrolu Hava Kalitesi Yönetimi Bir bölgede hava kalitesi seviyelerinin iyileştirilmesi

Detaylı

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu

Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu Nilüfer İlçesi ndeki Klasik Hava Kirletici Ölçümlerinin Değerlendirilmesi Raporu (Periyot:05-11Kasım2018) Prof. Dr. Yücel TAŞDEMİR 1 Özet Nilüfer Belediyesi nin BEBKA destekli projesi kapsamında Nilüfer

Detaylı

ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ

ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ ATAŞEHİR İLÇESİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİ DEĞERLENDİRMESİ Ekim 2018 Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU Prof. Dr. Hüseyin TOROS İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü ÖNSÖZ Hepimiz sağlıklı,

Detaylı

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI Sayfa No: 1 / 6 REVİZYON TAKİP SAYFASI Rev. No Rev. Tarihi Rev. Yapılan Sayfa No. Revizyonun Sebebi 00 - Yeni yayın 01 08.08.2014 4,5,6 02 05.11.2014 6 03 5,6 Kredi kuruluşu teknik danışmanı önerileri

Detaylı

ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ

ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ Çevre Mühendisliği Bölümü Hava Kirliliği Laboratuvarı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 31 Ekim 1 Kasım 2014 İzmir Mimarlık Merkezi 1 Aliağa ve

Detaylı

Kuzey Marmara Otoyolu (3. Boğaz Köprüsü dâhil) Projesi için Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED): Ekler

Kuzey Marmara Otoyolu (3. Boğaz Köprüsü dâhil) Projesi için Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED): Ekler Teslim Edilen: Hazırlayan: IC-Astaldi JV AECOM Ankara, Türkiye Turkey AECOM-TR-R599-01-00 2 Ağustos 2013 Kuzey Marmara Otoyolu (3. Boğaz Köprüsü dâhil) Projesi için Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi

Detaylı

AKÇEV. Mühendislik ve Çevre Laboratuvarı

AKÇEV. Mühendislik ve Çevre Laboratuvarı AKÇEV Mühendislik ve Çevre Laboratuvarı Adres: Emek Mahallesi Bişkek Caddesi 37/5 Çankaya - ANKARA Tel: + 90 312 215 79 00 Faks: + 90 312 215 79 01 www.akcev.com.tr info@akcev.com.tr akcevmuhendislik@gmail.com

Detaylı

Gürültü Perdeleri (Bariyerleri) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Gürültü Perdeleri (Bariyerleri) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Gürültü Perdeleri (Bariyerleri) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Gürültü nedir? Basit olarak, istenmeyen veya zarar veren ses db Skalası Ağrı eşiği 30 mt uzaklıktaki karayolu Gece mesken alanları 300 mt yükseklikte

Detaylı

İSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP

İSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ. Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP İSTANBUL ANADOLU YAKASI HAVA KİRLİLİĞİNİN PM10 ve PM2.5 AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Ufuk MALAK Prof.Dr. Kadir ALP Hava Kirliliği Hava kirliliğinin, özellikle Partiküler madde PM10 ve PM2.5 in sağlık üzerine

Detaylı

PROJE AŞAMALARI. Kaynak Envanterinin Oluşturulması. Emisyon Yükü Hesaplamaları

PROJE AŞAMALARI. Kaynak Envanterinin Oluşturulması. Emisyon Yükü Hesaplamaları PROJENİN AMACI Bölgesel Temiz Hava Merkezlerinden olan Ankara merkez olmak üzere; Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Yozgat ve Zonguldak illerinde

Detaylı

HAVA KALİTESİ ÖLÇÜM NOKTASI YER SEÇİM KRİTERLERİ

HAVA KALİTESİ ÖLÇÜM NOKTASI YER SEÇİM KRİTERLERİ HAVA KALİTESİ ÖLÇÜM NOKTASI YER SEÇİM KRİTERLERİ ÇEVE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR, ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRE BAŞKANLIĞI ZELİHA GEMİCİ FİZİK Y. MÜHENDİSİ O 3 HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME SO2 NOX NO2

Detaylı

Gürültü kaynağı verileri (2) - karayolları

Gürültü kaynağı verileri (2) - karayolları Çevresel Gürültü Direktinin Uygulama Kapasitesi için Teknik Yardım Projesi Technical Assistance for Implementation Capacity for the Environmental Noise Directive Gürültü kaynağı verileri (2) - karayolları

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü A. GENEL BİLGİLER

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü A. GENEL BİLGİLER Rapor No: Rapor Hazırlama Tarihi: Tarihi: Firma/İşletme Adı: de kullanılan ilgili standart veya metot: I. İşletmenin Genel Tanıtımına İlişkin Bilgiler 1) İşletmenin ticari unvanı, 2) İşletmenin adresi,

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU Temmuz 2014 OZON NEDİR Ozon (O 3 ) üç tane oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Ozon, atmosferde

Detaylı

YUSUFELİ BARAJI VE HES

YUSUFELİ BARAJI VE HES TÜRKİYE CUMHURİYETİ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EMLAK VE KAMULAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI YUSUFELİ BARAJI VE HES YENİDEN YERLEŞİM EYLEM PLANI BÖLÜM 3 YENİDEN YERLEŞİMİN

Detaylı

Ders Notları.

Ders Notları. Ders Notları http://www.tolgaelbir.com/model.html Prof.Dr. Tolga ELBİR Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : tolga.elbir@deu.edu.tr EPA ISCST3

Detaylı

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ BURSA İLİ 2018 HAVA KALİTESİ (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan ölçüm sonuçlarına göre hazırlanmıştır) Yerel hava kalitesi, yaşadığınız ve nefes aldığınız şekli etkiler. Hava durumu gibi

Detaylı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye Çevre Durum Raporu 2011 www.csb.gov.tr/turkce/dosya/ced/tcdr_20 11.pdf A3 Su ve Su Kaynakları 3.4 Kentsel

Detaylı

LİMİT DEĞERLER, HEDEF DEĞERLER, UZUN VADELİ HEDEFLER, DEĞERLENDİRME EŞİKLERİ, BİLGİLENDİRME VE UYARI EŞİKLERİ

LİMİT DEĞERLER, HEDEF DEĞERLER, UZUN VADELİ HEDEFLER, DEĞERLENDİRME EŞİKLERİ, BİLGİLENDİRME VE UYARI EŞİKLERİ Ek- I LİMİT DEĞERLER, HEDEF DEĞERLER, UZUN VADELİ HEDEFLER, DEĞERLENDİRME EŞİKLERİ, BİLGİLENDİRME VE UYARI EŞİKLERİ A) Tanımlar PM10, arsenik, kadmiyum, nikel, cıva ve benzo(a)piren konsantrasyonlarını

Detaylı

BÖLÜM 11 KÜMÜLATİF ETKİLERİN DEĞERLENDIRILMESI

BÖLÜM 11 KÜMÜLATİF ETKİLERİN DEĞERLENDIRILMESI BÖLÜM 11 KÜMÜLATİF ETKİLERİN DEĞERLENDIRILMESI Sayfa i İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... İİ TABLOLAR DİZİNİ... İİ ŞEKİLLER DİZİNİ... İİ 11. KÜMÜLATİF ETKİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ... 1 11.1. GİRİŞ... 1 11.2. TÜRKİYE-YUNANİSTAN

Detaylı

Prof.Dr. Tolga ELBİR. Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir. E-mail : tolga.elbir@deu.edu.

Prof.Dr. Tolga ELBİR. Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir. E-mail : tolga.elbir@deu.edu. Prof.Dr. Tolga ELBİR Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : tolga.elbir@deu.edu.tr Kirletici Kaynak (Pollutant Source) Hava kirliliğine neden

Detaylı

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ GÜRÜLTÜ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ GÜRÜLTÜ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI Sayfa No 1 / 5 REVİZYON TAKİP SAYFASI Rev. No Rev. Tarihi Rev. Yapılan Sayfa No. Revizyonun Sebebi 00 - Yeni yayın 01 08.08.2014 3,4,5 Kredi kuruluşu teknik danışmanı önerileri doğrultusunda değişiklik

Detaylı

KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ.

KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇEVREYE DAİR TÜM SORUNLARI ORTAYA KOYARAK, KALİTELİ HİZMET VERMEK AMACIMIZDIR. KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇALIŞMA GRUBUMUZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M

Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M Temel Kavramlar Emisyon Dış Hava Kalitesi Hava Kalitesi Dağılım Modellemesi Emisyon

Detaylı

ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ

ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ Sanaz Lakestani, Gülen Güllü Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü E mail: ggullu@hacettepe.edu.tr Amaç Bu çalışmada Ankara ilininin

Detaylı

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ İlke ÇELİK 1, Seda Aslan KILAVUZ 2, İpek İMAMOĞLU 1, Gürdal TUNCEL 1 1 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü

Detaylı

İÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç

İÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı

Detaylı

İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara

İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara HAVA KİRLİLİĞİ İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN NO VE O KİRLİLİĞİ İĞİ 2 3 Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı 12 Ocak 2012 - Ankara SUNUM PLANI 1. GİRİŞ İŞ 2. HUKUKİ

Detaylı

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ Başvuru Sürecinin S Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU Çevre MühendisiM ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE

Detaylı

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ GÜRÜLTÜ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI

BILKENT ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ PROJESİ GÜRÜLTÜ YÖNETİMİ PLANI REVİZYON TAKİP SAYFASI Sayfa No 1 / 5 REVİZYON TAKİP SAYFASI Rev. No Rev. Tarihi Rev. Yapılan Sayfa No. Revizyonun Sebebi 00 - Yeni yayın 01 08.08.2014 3,4,5 Kredi kuruluşu teknik danışmanı önerileri doğrultusunda değişiklik

Detaylı

Gürültü Haritalarının Amacı ve Kullanımı

Gürültü Haritalarının Amacı ve Kullanımı için Teknik Yardım Projesi Technical Assistance for the Implementation Capacity for the Environmental Noise Directive Gürültü Haritalarının Amacı ve Kullanımı Simon Shilton Kilit Uzman 2 İçerik Kişisel

Detaylı

Değerli Öğrenciler, Yrd. Doç. Dr. Gökhan AYDIN

Değerli Öğrenciler, Yrd. Doç. Dr. Gökhan AYDIN Değerli Öğrenciler, Proje raporlarının hazırlanmasında, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü nün tez yazım kılavuzu referans alınacaktır. İlgili kılavuz sizlerle paylaşılacaktır. Raporlarınızın

Detaylı

BÖLÜM IV PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER

BÖLÜM IV PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER BÖLÜM IV PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER BÖLÜM IV. PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER IV.1. Önerilen Projenin Olası Etkilerinin Tanıtımı Diyarbakır AAT Projesi,

Detaylı

Yasal Durum, Ölçüm Standartları, Kalibrasyon, Cihaz ve Ekipman

Yasal Durum, Ölçüm Standartları, Kalibrasyon, Cihaz ve Ekipman Yasal Durum, Ölçüm Standartları, Kalibrasyon, Cihaz ve Ekipman Betül KESKİN ÇATAL Çevre ve Orman Uzmanı Ölçüm ve İzleme Dairesi Başkanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Amaç Çevresel gürültünün kontrolü

Detaylı

ESKİŞEHİR KENT MERKEZİ YANMA KAYNAKLI EMİSYON ENVANTERİ ÇALIŞMASI

ESKİŞEHİR KENT MERKEZİ YANMA KAYNAKLI EMİSYON ENVANTERİ ÇALIŞMASI ESKİŞEHİR KENT MERKEZİ YANMA KAYNAKLI EMİSYON ENVANTERİ ÇALIŞMASI Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü MATRA Eskişehir ve İskenderun da Temiz Hava için Elele

Detaylı

Grafik 16 - Yıllara Göre Çevre ve Çevresel Harcamaların GSYH deki Payları (%)

Grafik 16 - Yıllara Göre Çevre ve Çevresel Harcamaların GSYH deki Payları (%) ÇEVRE Çevreye ayrılan harcamaların payı giderek artmaktadır. Grafik 16 da sunulan 2008-2010 yılları arasındaki göstergelere göre yapılan çevre ve çevresel harcamaların GSYH içindeki payının 2008 de %1,09

Detaylı

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ ÖZETİ... 3 1 Toz ve Gaz Emisyonlarõnõn Kontrolü...4-5 Toz...4-5 Havada Hidrojen Siyanür (HCN) Gazõ... 6 2 Gürültü Kontrolü... 7 3 Kimyasal

Detaylı

Ek A 1 / 6. Ek A. Haritalar. Kırıkkale Kojenerasyon Santralı Uluslararası ÇSED Çalışmasına Ait Ek Doküman Nisan Proje No:

Ek A 1 / 6. Ek A. Haritalar. Kırıkkale Kojenerasyon Santralı Uluslararası ÇSED Çalışmasına Ait Ek Doküman Nisan Proje No: Ek A 1 / 6 Ek A Haritalar Kırıkkale Kojenerasyon Santralı Uluslararası ÇSED Çalışmasına Ait Ek Doküman Nisan 2013 Ek A 2 / 6 1. 1/25.000 Ölçekli Topografik Harita Kırıkkale Kojenerasyon Santralı Uluslararası

Detaylı

NEC hakkında gerekli bilgi

NEC hakkında gerekli bilgi NEC hakkında gerekli bilgi TR 2008 IB-EN-02 1 Kaynak: CCE İçerik NEC Çerçevesi & Yasal Uyumlaştırma Envanter & Projeksiyonlar Ulusal Program (Eylem Planı & Yol Haritası) 2 NEC Çerçevesi (1): Tek Direktif

Detaylı

KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI

KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit

Detaylı

19 KÜMÜLATİF ETKİ DEĞERLENDİRMESİ... 2 19.1 GİRİŞ... 2 19.2 KILAVUZ... 2 19.3 KAPSAM VE METODOLOJİ... 2

19 KÜMÜLATİF ETKİ DEĞERLENDİRMESİ... 2 19.1 GİRİŞ... 2 19.2 KILAVUZ... 2 19.3 KAPSAM VE METODOLOJİ... 2 İçindekiler Tablosu 19 KÜMÜLATİF ETKİ DEĞERLENDİRMESİ... 2 19.1 GİRİŞ... 2 19.2 KILAVUZ... 2 19.3 KAPSAM VE METODOLOJİ... 2 19.3.1 Mekansal Kapsam... 2 19.3.2 Zamansal Kapsam... 2 19.3.3 Değerlendirme

Detaylı

2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı

2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı 2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı A) İşletmenin Sınıfı (1- İşletmenin faaliyetinin Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Madde 4 kapsamında yeri,) B) Faaliyetinin Anlatımı

Detaylı

HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI

HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI A. Teoman SANALAN, Kerime SARIOĞLU ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı

Detaylı

2008/50/ECsayılı Hava Kalitesi Direktifi ve 2004/107/EC sayılı 4. Kardeş Direktifine göre Hava Kalitesi Ölçümleri için istasyon yer seçimi

2008/50/ECsayılı Hava Kalitesi Direktifi ve 2004/107/EC sayılı 4. Kardeş Direktifine göre Hava Kalitesi Ölçümleri için istasyon yer seçimi 2008/50/ECsayılı Hava Kalitesi Direktifi ve 2004/107/EC sayılı 4. Kardeş Direktifine göre Hava Kalitesi Ölçümleri için istasyon yer seçimi Bu kılavuz, hava kalitesi izleme istasyon yerlerinin seçimi ve

Detaylı

EK YAKIT OLARAK ÇİMENTO FABRİKALARINDA KULLANILABİLECEK ATIKLAR

EK YAKIT OLARAK ÇİMENTO FABRİKALARINDA KULLANILABİLECEK ATIKLAR EK YAKIT OLARAK ÇİMENTO FABRİKALARINDA KULLANILABİLECEK ATIKLAR 1) Kullanılmış lastikler 2) I ve II nci kategori atık yağlar 3) Boya çamurları 4) Solventler 5) Plastik atıklar 6) Çevre ve Orman Bakanlığı

Detaylı

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Meteoroloji Meteoroloji, içinde yaşadığımız atmosfer tabakasının

Detaylı

HC Motor yanma süreçleri ve bilinen bir kanserojen olan benzen dâhil kaçak yakıt buharlaşması nedeniyle ortaya çıkan hidrokarbonlar;

HC Motor yanma süreçleri ve bilinen bir kanserojen olan benzen dâhil kaçak yakıt buharlaşması nedeniyle ortaya çıkan hidrokarbonlar; 6-1 6.0 HAVA KALİTESİ 6.1 Giriş ÇSED çalışmasının bu bölümünde Projenin inşaat ve işletme dönemlerinde, inşaat faaliyetleri ile otoyol üzerindeki trafik akışlarının hava kalitesi üzerinde yaratacağı etkiler

Detaylı

Kelime anlamı ile; dışarı çıkmak, yaymak ve ihraç etmek anlamına gelmektedir.

Kelime anlamı ile; dışarı çıkmak, yaymak ve ihraç etmek anlamına gelmektedir. EMİSYON ÖLÇÜMLERİ Emisyon Nedir? Kelime anlamı ile; dışarı çıkmak, yaymak ve ihraç etmek anlamına gelmektedir. Çevre mevzuatı kapsamında; Yakıt ve benzerlerinin yakılmasıyla; sentez, ayrışma, buharlaşma

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) BACAGAZI EMİSYON (TS CEN/TS 15675 ve TS EN 15259 Şartlarına Uygun) Deney Laboratuvarı Adresi :Necatibey Cad. Gümrük Sok. Küçük Han No:4 Karaköy - Beyoğlu 34425

Detaylı

Otomobillerde Servis, Bakım ve Onarımın Enerji Verimliliğine Katkıları

Otomobillerde Servis, Bakım ve Onarımın Enerji Verimliliğine Katkıları Otomobillerde Servis, Bakım ve Onarımın Enerji Verimliliğine Katkıları İŞ DÜNYASI VE SÜRDÜREBİLİRLİK KALKINMA DERNEĞİ 07/05/2014 1 20 Novembre, 2010 Genel KONUŞMACI H.Kubilay Dinçer TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL

Detaylı

KARAYOLU SINIFLANDIRMASI

KARAYOLU SINIFLANDIRMASI GEOMETRİK STANDARTLARIN SEÇİMİ PROJE TRAFİĞİ ve TRAFİK TAHMİNİ KARAYOLU SINIFLANDIRMASI 2 3 Karayollarını farklı parametrelere göre sınıflandırabiliriz: Yolun geçtiği bölgenin özelliğine göre: Kırsal yollar

Detaylı

İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi

İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Giriş Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte; üretimde enerji talebi artmış, sermaye sınıfı

Detaylı

10. ÇEVRE İSTATİSTİKLERİ

10. ÇEVRE İSTATİSTİKLERİ TR41 Bölgesi 2008 2010 10. ÇEVRE İSTATİSTİKLERİ 10.1. Atık İstatistikleri 10.1.1. Belediye- Atık Hizmeti Verilen Nüfus ve Atık Miktarı 2008,2010 Toplam nüfus Belediye Anket uygulanan Anket uygulanan Atık

Detaylı

EK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU

EK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU EK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ Açıklığı ve tutarlılığı sağlamak adına bu bölümde; ÇED raporlarında

Detaylı

VI.2.6.1.1. Mansaptaki Baraj İnşaatları Bağlamında Aşağı Akışların İlgisi

VI.2.6.1.1. Mansaptaki Baraj İnşaatları Bağlamında Aşağı Akışların İlgisi Not: Aralık 2006 tarihli bu kısım Ağustos 2006 da yayımlanmış olan Kısım VI.2.6.1 in yerine geçmiştir. Bu bağlamda, Aralık 2006 da Ek P eklenmiştir. VI.2.6.1. İnşaat ve Su Tutulması Aşamasında Aşağı Akış

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Kitapçık B68 (Ek II 36) Kayak Merkezlerinin Çevresel Etkileri I. GİRİŞ Bu belge kayak merkezlerinin çevresel etkileri

Detaylı

Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon Tahmini

Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon Tahmini DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA ve BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI ARAŞTIRMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon i 2008-2009 Kış Dönemi (Ekim, Kasım, Aralık,

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Sayı: 43986390-150.01/348 13/03/2015 Konu: Çevre İzin ve Lisans Belgesi EKOR KURŞUN METAL PLASTİK SAN VE TİC LTD ŞTİ KÜÇÜK SAN SİT D BÖL 42 CAD 4 ŞEHİTKAMİL ŞEHİTKAMİL / GAZİANTEP İlgi: (a) 12/02/2014

Detaylı

MOTORLU TAŞITLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYON ENVANTERİNİN HESAPLANMASI: ÇORLU İLÇESİ ÖRNEĞİ

MOTORLU TAŞITLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYON ENVANTERİNİN HESAPLANMASI: ÇORLU İLÇESİ ÖRNEĞİ MOTORLU TAŞITLARDAN KAYNAKLANAN EMİSYON ENVANTERİNİN HESAPLANMASI: ÇORLU İLÇESİ ÖRNEĞİ Dilek ÜNSAL (*), Hatice Kübra ERDOĞAN, Büşra BAHÇACI, Mine BULUT, Gamze SÖYLER, Begüm COKAY, Merve FIÇICI, Lokman

Detaylı

HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ

HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Prof.Dr. Tolga ELBİR CEV-3016 Hava Kirliliği ve Kontrolu Mevcut Yasal Düzenlemeler YÖNETMELİK ADI RESMİ GAZETE TARİHİ Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi

Detaylı

İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar

İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar 1/36 İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, Dünya da ve Türkiye de gözlemler IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar Uluslararası Kuruluşlar, Aktiviteler için Sektörler

Detaylı

Karbonmonoksit (CO) Oluşumu

Karbonmonoksit (CO) Oluşumu Yanma Kaynaklı Emisyonların Oluşum Mekanizmaları Karbonmonoksit (CO) Oluşumu Karbonmonoksit emisyonlarının ana kaynağı benzinli taşıt motorlarıdır. H/Y oranının CO emisyonu üzerine etkisi çok fazladır.

Detaylı

HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ TÜZÜĞÜ

HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ TÜZÜĞÜ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİMİ TÜZÜĞÜ (15.4.2014 R.G. 91 EK III A.E. 250 Sayılı Tüzük) ÇEVRE YASASI (18/2012 ve 30/2014 Sayılı Yasalar) Madde 30(1) Altında Yapılan Tüzük Kuzey Kıbrıs Türk

Detaylı

BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü

BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü GÜNDEM Büyük Melen Havzası nın Konumu ve Önemi Büyük Melen Havzası ndan İstanbul a Su Temini Projesi

Detaylı

İşletmesinde Toz Problemi TKİ. OAL. TKİ Maden Müh.

İşletmesinde Toz Problemi TKİ. OAL. TKİ Maden Müh. TKİ. OAL. İşletmesinde Toz Problemi TKİ Maden Müh. 1) Giriş Henüz, Türkiye'de kömür ve metal ocaklarında teneffüs edilebilir toz kontrolü yapılmamaktadır. Bu alandaki çalışmaların önemi gün geçtikçe daha

Detaylı

EMİSYON ÖN İZNİ VE EMİSYON İZNİ ALMAYA ESAS TEŞKİL EDECEK DÖKÜMANLARLA İLGİLİ YÖNERGE. BİRİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler

EMİSYON ÖN İZNİ VE EMİSYON İZNİ ALMAYA ESAS TEŞKİL EDECEK DÖKÜMANLARLA İLGİLİ YÖNERGE. BİRİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler EMİSYON ÖN İZNİ VE EMİSYON İZNİ ALMAYA ESAS TEŞKİL EDECEK DÖKÜMANLARLA İLGİLİ YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler Madde 1- Bu yönergenin amacı, 07.10.2004 tarih ve 25606 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan

Detaylı

11.1 GIRIŞ 3 11.1.1 Hedefler 3

11.1 GIRIŞ 3 11.1.1 Hedefler 3 İÇİNDEKİLER 11. GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM 3 11.1 GIRIŞ 3 11.1.1 Hedefler 3 11.2 MEVZUAT VE GEREKLILIKLERIN ÖZETI 3 11.2.1 Uluslararası Standartlar 3 11.2.2 Uluslararası Sözleşmeler ve Antlaşmalar 3 11.2.3 Avrupa

Detaylı

Temiz Hava Planları. Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü

Temiz Hava Planları. Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü Temiz Hava Planları Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü MATRA Eskişehir ve İskenderun da Temiz Hava için Elele Projesi 4. İletişim Platformu Toplantısı 8 Ekim

Detaylı

Yeni Tip Sürücü Belgelerine Göre Hareketli İş Makineleri Operatörlüğü Sınıfları

Yeni Tip Sürücü Belgelerine Göre Hareketli İş Makineleri Operatörlüğü Sınıfları 2018 BİLGİLENDİRME BÜLTENİ Hasar servisi mühendislik branşı için yeni tip sürücü / operatörlük belgesi değerlendirmeleri Yeni Tip Sürücü Belgelerine Göre Hareketli İş Makineleri Operatörlüğü Sınıfları

Detaylı

Emisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler

Emisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler Emisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35160 Buca-İzmir Tel: 0232 3017113 Faks:

Detaylı

ALİAĞA ÇEVRE DURUM TESPİTİ VE TAŞIMA KAPASİTESİNİN BELİRLENMESİ PROJESİ İZTEK A.Ş. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ

ALİAĞA ÇEVRE DURUM TESPİTİ VE TAŞIMA KAPASİTESİNİN BELİRLENMESİ PROJESİ İZTEK A.Ş. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ ALİAĞA ÇEVRE DURUM TESPİTİ VE TAŞIMA KAPASİTESİNİN BELİRLENMESİ PROJESİ İZTEK A.Ş. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ 1 Amaç Bölgedeki mevcut hava kirliliği seviyeleri ile kirliliğin

Detaylı

I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ

I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ Meteorolojik şartlar, hava kirliliğinin sadece can sıkıcı bir durum veya insan sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu belirler. Fotokimyasal dumanın negatif etkileri

Detaylı

BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ. Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü

BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ. Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü HAVA KİRLİLİĞİ NEDİR? ISINMA ULAŞIM SANAYİ DOĞAL SEBEPLER Hava kirleticileri Kirletici

Detaylı

fidesgrup gürültükontrolü

fidesgrup gürültükontrolü RAYLI SİSTEMLERDE DOĞRU VE ETKİN GÜRÜLTÜ BARİYERİ ÇÖZÜMLERİ Gürültü, ülkemizde yeni farkına varılan bir problemdir. Dünyanın gelişmiş ülkelerinde uzun yıllardır araştırılan ve etkileri, azaltımı ve yönetimi

Detaylı

ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİ

ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİ ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİ ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Hava kirliliği en genel tanımıyla; havada katı, sıvı ve gaz şeklindeki çeşitli kimyasal maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik dengeye zarar

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Güray Doğan

Yrd. Doç. Dr. Güray Doğan 17.02.2017 Yrd. Doç. Dr. Güray Doğan Bugün: Hava kirliliği ölçekleri Yerel Kentsel Bölgesel Kıtasal Küresel Hava Kirliliği Ölçekleri Neden ölçeksel tanımlarız? Boyutları bilmek çözüm için para ve zaman

Detaylı

TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEİAŞ 154kV (Hirfanlı-Cihanbeyli)Brş.-KuluTM EİH TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 154kV (Hirfanlı Cihanbeyli) Brş.- Kulu TM Enerji İletim Hattı ÇEVRE YÖNETİM PLANI ( Ankara- Konya ) ANKARA

Detaylı