HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "HARRAN OKULU SEMPOZYUMU"

Transkript

1 T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006

2 176 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu YUNANCA-ARAPÇA ÇEVĠRĠ SÜRECĠNDE HARRAN OKULU Eyyüp TANRIVERDĠ Özet arran Okulu nun Abbasîler döneminde VIII. yüzyıldan X. yüzyıl sonlarına kadar H devam eden Yunanca- Arapça çeviri çalıģmaları açısından ifade ettiği anlamı değerlendirmek üzere öncelikle bir bütün olarak bu sürecin anlamı üzerinde durulacaktır. Bu süreçte hedef kültürü temsil eden Arapçanın, aktarılan malzemenin içeriği açısından donanımı ile aktarmada rol alan aracı kültürün hedef ve kaynak kültürlere göre donanımı sürecin baģarısının birinci derece etkenleri varsayılmıģtır. Bu tümel değerlendirme çerçevesinde bir aracı kültür merkezi olarak Harran kültür ortamının, kaynak kültür açısından donanımı ve diğer aracı merkezlere göre süreçteki konumu ortaya konulabilecektir. Anahtar kelimeler: Yunanca-Arapça çeviri, kaynak kültür, alıcı kültür, hedef kültür, aracı kültür, Harran. Harranians contribution to the translation of Greek materials into Arabic Abstract As the translation of the Greek works into Arabic under the superiority of Abbasid was in progress, then, as a multiply cultural city, Harran was the main center for the antique greek intellectual culture. Besides, the credit is due to Harranian scholars like Sabit bin Qurra and his school who were the first to translate the main works of the well-known Greek shcolars in mathematic and geometry and algebra and astronomy into Syriac and Arabic as well. Thus being the case, the process itself is to be evaluated before dealing with the roles of the each cultural center, which will lead to the sensible conclusions on the matter. And the paper on the other hand will take in to consideration the translation process as a socio-cultural event. Key words: Greek-Arabic translation, Harran, the source and the target and the mediater cultures in translation. Dr., Dicle Ü., Ġlahiyat Fak. Arap Dili ve Belagatı, eyyuptanriverdi@hotmail.com

3 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu 177 A bbasîler dönemi Yunanca-Arapça çeviri sürecinin aracı dinamikler i, alıcı kültür ün canlılığını sağlayan toplumsal yönelim ler kadar önemlidir. Bu süreçte kültürel geçiģin baģarısı, kaynak kültür ün yeterliği kadar, alıcı kültür ün alım kapasitesi ile de doğrudan ilgilidir. Burada üçüncü bir unsur olarak aracı kültür ler söz konusudur. Abbasîler döneminde kaynak olan Yunan kültürü ile alıcı olan Arap kültürü arasında CündiĢâpûr üzerinden kurulan bağlantı, aslında CündiĢâpûr kültür merkezinin bir parçası olduğu bütünü de fiilî olarak sürece katmıģ bulunuyordu. Ġskenderiye, onun mirasını devralan Antakya, onun mirasını devralan Harran; ayrıca CündiĢâpûr gibi süreç boyunca birinci derecede faal kültür merkezlerinin yanı sıra Urfa, Nusaybin, Halep, Kınnesrin, Kayseriyye gibi aracı kültür ün bir bütün olarak olgunlaģmasının temel odakları ve bunları besleyen yerel okul ve okul fonksiyonu icra eden kurumlar, aracı kültürün Ģekillendirici yapıları olarak değerlendirilmelidir. Yunanca-Arapça çeviri sürecinde ise bu aracıların bazıları bütünün parçası olmak itibariyle dolaylı, sürecin baģlamasının fiilî kıvılcımı olan CündiĢâpûr, sürecin olgunluk aģamasının belirleyici taģıyıcılarından Harran gibi bazı okullar da doğrudan etki gösteren kültür merkezleridir. Hedef kültürün alım kapasitesini sonuna kadar değerlendiren baģta Halife Mansur olmak üzere Abbasî aydınlanmasının çekirdek kadrosu, sözü edilen aracı unsurların birikimini çok iyi fark etmiģ, onların imkânlarından geliģimini kendisinin belirlediği süreçte olabildiğince yararlanmayı çok iyi bilmiģtir. Ġslam dininin sağladığı ufuk açıcı donanımları değerlendirerek geniģleyen Arap kültürünün coğrafyasına çok geçmeden Bereketli Hilâl de dahil olur. Abbasî dönemine gelinceye kadar siyasî, askerî, ekonomik ve kültürel açıdan iç erklerinin zirvesini yaģayarak âdeta doyuma ulaģan Arap kültürü, bütün bu erkler açısından dıģ temaslara hazır hâle gelir ve nihayet taģarak baģka kültürlerin nüfuz sahasına egemen olur ve doğal olarak bu kültürlerle münasebete geçer. Abbasîler döneminde ortaya çıkan bu kültürel temaslar, köklü bir hazırlık devresi ile oluģan tarihî zemini üzerine kurulur. Bu hazırlık devresinin nihayetinde Ģekillenen zemin üzerinde ortaya çıkan kültürel aktivite ise çeviri hareketi olarak kendini gösterir. Kültürlerle paylaģılabilecek yazılı ürünlere sahip çevre kültürlerini kapsam alanına alan bu hareket, el-mansûr döneminde ( ) çok aktif bir atılım ile kaynak, hedef ve aracı unsurlar açısından en geniģ anlamıyla toplumun ilgisini yoklar. Böylece geniģleme sürecine girmiģ bulunan alıcı kültür ün, siyasî ve askerî erkler ile kültürel kapasite ve toplumsal ilgi açısından seviyesini ortaya koyar. Bu Ģekilde kaynak kültürlerin sunumu ile hedef kültürün alım kapasitesi arasındaki uyum da doğal olarak ortaya çıkar. Bu arada hedef kültürün beyin gücü, aracı unsurların donanımını ve verimini de ciddi anlamda fark etme imkânı yakalar. Yabancı kültürlerden Arapçaya çeviri faaliyetinin tanımı, anlamlandırılması, sınırları ve kapsamının belirlenerek çözümlenmesi çerçevesinde yapılacak tümel değerlendirmeler, aynı zamanda bu sürecin teknik kısmının birinci derecede icracıları olan aracı kültürlerin süreçteki pozisyonlarını da anlamlandıracaktır. BaĢka bir deyiģle aracı kültürlerin süreçteki katkıları bütünüyle sürecin kendisine yönelen teorilerle anlam kazanır. Bu ise çeviri sürecinin tarihsel pratik sonuçları açısından

4 178 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu belirleyici olmasa da, bu süreci anlamlandırmak için geliģtirilen teorilerin çatısını doğrudan etkiler. VIII. yüzyılın ortalarından X. yüzyılın sonlarına kadar devam eden çeviri faaliyeti, hazırlayıcı etkenler, tetikleyici, geliģtirici ve sürükleyici unsurlar, teorik temelleri, uygulama süreci ve biçimi açısından bütünüyle belirli mahdut olgular ile sınırlandırılabilecek gibi görünmüyor. Sayılan etkenler çeģitli kademe ve aģamalarda değiģiklik gösterebildiği gibi, önem derecesi açısından da farklılık gösterir. Bundan dolayı çerçeve teori, bunları bir bütün olarak kapsamalı, dar alan teorilerinin uyumlu tespitleri de bu kapsamda yer almalıdır. Abbasîler döneminde geliģen çeviri hareketi, sosyo-kültürel tercih tezi ile açıklanabilir. Buna göre bu hareket, kiģisel çabalar ile tetiklenen yapay bir süreç olmaktan öte bir kültürel olgudur. Bu aktivite, sadece el-memûn un ( ) bir rüyası 1 ile açıklanamayacağı gibi, aracı unsurların özellikle Süryanîlerin arzlarıyla oluģturdukları bir talep süreci 2 olarak da değerlendirilemez. Tarihî bir gerçeğe tekrar vurgu yapmak gerekirse denilebilir ki çeviri hareketi, iki yüzyılı aģkın faal süreci boyunca toplumun belirleyici bütün katmanlarının tam desteğini arkasına almıģtır. 3 BaĢta halifeler olmak üzere, yüksek kademede devlet erkânının ve zengin ailelerin desteği, nesiller boyu devam eden bir gelenek geliģtirmiģtir. 4 Aynı Ģekilde çeviri sürecinin aktif teknik gücünü temsil eden unsurları açısından da bu geleneğin oluģtuğunu görmekteyiz. 5 Bu durumda bu aktivite, sadece siyasî erk tarafından politik hedefler doğrultusunda tasarlanmıģ bir proje olarak; daha somut bir ifadeyle devlet adamı niteliği ve liderliği tartıģmasız olsa da, iki yüzyılı aģkın bir süre devletin ve toplumun yüksek kademelerinde nesiller boyu destek bulan ve yoğun bir dönem hâlinde geliģerek devam eden bu süreç, tek baģına el-mansûr un politik bir projesi 6 olarak da açıklanamaz. Arap toplumunun klâsik zihinsel faaliyet alanı, Ġslâm dini ile geri dönüģü 1 Sözü edilen rüya, Ġbn en-nedîm tarafından anlatılır, (bkz. Ġbn en-nedîm, el-fihrist, haz.: Ġbrâhîm Ramazân, Beyrut, 1997, 301. Ġki farklı varyantı bulunan bu rüyaya, hemen hemen bütün modern çalıģmalarda kritiği yapılarak yer verilir, örneğin bkz. Franz Rosesthal, The Classical Heritage in Islam, Ġng. Çev.: Emile and Jenny Marmorstein, Londra 1975, D.Gutas detaylı bir kritik yapar, (Dimitri Gutas, Yunanca DüĢünce Arapça Kültür, çev.: Lütfü ġimģek, Ġstanbul 2003, ); Muhammed, Mâhir Abdulkâdir: Huneyn bin Ġshâk el-asru z-zehebî li t-tercume, Beyrut (1987), Muhammed, Mâhir Abdulkâdir: Huneyn bin Ġshâk el-asru z-zehebî li t-tercume, giriģ bölümü. 3 Çeviri çalıģmalarını hedef alan tepkisel reaksiyonlara da iģaret edilmelidir. Gutas bu tepkileri entelektüel Bağdat ortamından beslenen tepkiler ile Emevî taraftarlarının tepkileri Ģeklinde iki grupta ele alır, (Gutas, Yunanca DüĢünce Arapça Kültür, ). Bu reaksiyonların anlamı ve etkileri araģtırılmaya değer. 4 Bizzat el-mansûr ve el-mehdî ( ) gibi bazı halifelerin belirli çeviri istekleri kesin olarak biliniyorsa da, devletin bu tür kültür politikalarının daha çok hamîler tarafından icra edildiğine vurgu yapılmalıdır. Bermekîler, Tahirîler, Müneccimler, ġakiroğulları, Nevbaht, et-tayfûrî, Serapiyon, Mâseveyh ve BuhtîĢû aileleri baģlıca hamîler olarak anılabilir. Aynı zamanda bizzat çevirmenler de sürecin önemli destek grupları arasında yer alır. 5 Huneyn bin Ġshâk ve Sâbit bin Kurra etrafından oluģan ekipler en meģhur ve en önemli örneklerdir. 6 D.Gutas, bilhassa el-mansûr dönemi kültürel geliģmelerini ZerdüĢtçü devlet projesi tezi etrafında açıklar, (Gutas, Yunanca DüĢünce Arapça Kültür, ba., özellikle el-mansûr: Ġlk Dönem Abbasilerinde Ġmparatorluk Ġdeolojisi ve Çeviri Hareketi baģlıklı ikinci bölüm incelenebilir).

5 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu 179 olmayan gerçek anlamda bir dönüģüme sahne oldu. Toplumun dıģ dünyaya bakıģında zihinsel tavrının sınırları ciddi anlamda geniģledi. Arap zihninin gündelik hayatını etkilemeyen dıģ dünyaya karģı ilgisizliği, Arapların zihinsel olarak her zaman kendilerinden çok uzak gördüğü coğrafî bölgeleri bir anda hakimiyeti altına almasıyla, dönüģme sürecine girdi. Emevîler döneminde bu gelenek ile dıģ dünya temasları arasındaki geçiģte yeterince pratik tecrübeler yaģandı. Böylece toplumsal zihin, hiçbir zaman karģılaģmayı ummadığı bu gerçeklikle tahmin edemeyeceği bir hızla karģı karģıya geldi. Ġslâm faktörüne bağlı olarak geliģen Ģartlar çerçevesinde toplum artık kadim hikmetle karģılaģmak için hazırda ve onunla yüzleģmek için oldukça istekliydi. Hatta onun anahtarlarını sahiplenmeye giriģecek kadar kendisini güçlü hissediyordu. Ancak bu hissin gerçeklik ile karģı karģıya geldiği coğrafyanın kültürel ortamı ve zihinsel dinamikleri ise disiplin olarak karģısına çıktı. Uygulamaya geçildiğinde alıcı kültür, yüz yüze geldiği kültürel malzeme üzerinden ve ilerleyen sürecin sağladığı imkânlar ile kendisini geliģtirerek olgunlaģtırdı. Genelde yabancı kültürlerden özelde Yunancadan Arapçaya çeviri noktasında alıcı kültür, zihinsel ve toplumsal tavır açısından hazır olmasına rağmen, bunu baģarabilecek teknik donanıma sahip değildi. Burada alıcı kültüre sadece dil düzeyinde anlam yüklenmekte; yani Arapçada temsil edilen kültür kastedilmektedir. Zaten Abbasîlerin bu açıdan kültürel politikası Arapça tabanında birleģen çok kültürlü bir zemin üzerine kuruluydu. Bu bakımdan burada aracı kültür olarak tanımlanan unsurlara yüklenen anlam da sadece dil düzeyinde anlaģılmalıdır. Çünkü Abbasîler dinî-sosyal grupları zaten aslî unsurlar olarak benimsemiģlerdi. Buna göre Arapça açısından gerekli teknik donanım, uzun süreli uygulamalı tecrübelere ihtiyaç duyacaktı. Aracı kültürlerin donanımı da bu Ģekilde geliģen tecrübeler ile sağlanmıģtı. Zaten alıcı kültürler de bizzat bu süreç boyunca bile kendi içinde profesyonelleģen bir olgunlaģma sürecinden geçecekti. Bizzat çeviri sürecinin anlamlandırılması ve açıklanması ile aracı kültürlerin sürece katkısı birbirine karıģtırılmamalıdır. Sürecin baģlatıcı, yönlendiricisi ve yöneticisi, alıcı kültürdür. Alıcı kültürün, aracı kültürlerin donanımını fark edip sürecin icra aģamasında ona birinci derecede rol vererek kendisini sunma imkânı tanıması, bizzat aracı kültürün donanımı kadar önemlidir. Süryanî ortamı, Huneyn bin Ġshâk ın (260/873) yeteneğini muhtemelen köreltecekti. Harran ortamı da Sâbit bin Kurra yı (288/901) herhâlde değerlendiremeyecekti. Alıcı kültür ortamı ise bunların yeteneklerini fark edip her ikisini de bilim tarihinin zirvesine taģımıģtır. Aynı Ģekilde aracısız giriģilebilecek bir teģebbüsün Ģansı, örneğin Emevîler döneminde tasavvur edilebilecek aracılar üzerine kurulu bir teģebbüsten herhâlde daha yüksek olurdu. Bundan dolayı bu süreçte Süryanîlerin katkılarının süreci Ģekillendirdiğini iddia edecek tezler tutarlı olmaz. Onları istihdam ederek sürece katan ve birikimlerini değerlendiren alıcı kültürün tavrı belirleyicidir. Sürecin baģarısı da buna bağlıdır. Arapçanın baģarıyla sonuçlandırdığı bu çeviri faaliyeti, Süryanîcede temsil edilen Hıristiyanlık kültürünün önceki çeviri tecrübelerinden çok daha geniģ çaplıdır. Bütün bilim dallarının ana kaynakları bu çeviri sürecine konu olduğuna göre bu

6 180 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu bilim dallarının gerektirdiği kültürel ve zihinsel kapasite, dil ve ifade biçimi, kelime kadrosu ve bilimsel terimler açısından alıcı kültür bir dizi sorun ile karģı karģıyadır. 1 Bu nitelikteki sorunlar, alıcı kültürün yazılı kültürünü daha önce olgun bir düzeye ulaģtırmıģ olması, aracı kültürlerin geçmiģteki tecrübeleri ile yan yana gelince daha kolay aģılabilmiģtir. Oysa örneğin Süryanîce, yazılı kültürünü büyük ölçüde Yunan kültürü üzerinden olgunlaģtırdığı için kalıcı etkilere maruz kalmıģtır. Bu açıdan aracı kültürlerin tecrübeleri çoğu sorunun ortaya çıkmadan çözümünü sağlamıģtır. Ancak aracı kültürlerin süreçte yer almalarının hedef kültürü bir bakıma üçüncü kademeye düģürmesi ise hedef kültür açısından bir olumsuzluktur. Fakat bunun da hedef kültürün sürecin ilerleyen aģamalarında kendisini sürekli faal tutarak zamanla kaynak kültürün ürünlerini özümseyebilmesi ve kendisine ait bir alt yapı geliģtirmesiyle aģıldığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Abbasîler dönemi çeviri hareketinin alt yapısı, bölgedeki kültür faaliyetlerinin tamamıyla ilgilidir. Kaynak olmak açısından Yunan kültürünün bölgedeki etkinliğini temsil eden kurumsal merkezlerin çeviri sürecine katkısı, alt yapı oluģturması açısından bütüncül ve sürece etkisi açısından ferdi olarak değerlendirilebilir. Bu kurumların bir kısmı, alt yapının oluģmasına katkısı açısından sadece birinci kategoride yer alırken, bir kısmı da her iki kategorinin ana unsurları olarak etkin olmuģtur. Birincisi Müslümanların hakimiyetine geçen coğrafyada temasın çatısına doğrudan etki etmeyen kurumlardır. Ġkincisi ise sürecin baģlayıp ilerlemesi için gerekli teknik donanıma sahip aracı beyin gücüdür. Bunlar süreçte birinci derecede rol oynamıģ taģıyıcı dinamiklerdir. Ġskender in (M.Ö.323) Doğu seferi, Yunan kültürünün Doğuda nüfuz alanı oluģturmasının temellerini kurmuģtur. Bu nüfuz, Romalıların M.Ö. I.yüzyıldan itibaren bölgede hakimiyet kurması ile güçlenmiģ ve nihayet Hıristiyanlık aracılığıyla perçinlenmiģtir. VI. yüzyılda Atina Okulu nun da kapanmasıyla antik Yunan düģüncesinin yaģam alanı tamamen Doğu ya kaymıģtır. Ġskenderiye, Antakya, Harran, CündiĢâpûr, Urfa, Nusaybin, Halep, Kınnesrin, Kayseriyye, Gazze, Busra ve Beyrut gibi bir bütün olarak aracı kültürün olgunlaģmasının ana merkezleri ve bu merkezleri besleyen yerel okullar ve okul fonksiyonu icra eden manastırlar, bölgede Yunan kültür araģtırmalarının geliģmesini sağlayan ilim ve kültür merkezleri hâline gelmiģtir. Yunan kültürü bu kurumlar aracılığıyla Hıristiyanlık üzerinden bölgede kültürel bir nüfuz alanı oluģturmuģtu. Bu alan Doğu Hıristiyanlığının temsil edildiği Süryanîce aracılığıyla geniģlediği gibi aynı zamanda sürekli olarak gündemde kaldı. Yunan kültürünün Arapçaya çevrilmesi süreci baģından sonuna kadar Doğu Hıristiyanları yani Süryanîler için verimli bir istihdam alanı oluģturdu. Yeni Plâtonculuğun temsilcisi Ġskenderiye, Yunan kültürünün Doğuya aktarımını sağlayan ilk kültür merkezi oldu. Ġlahiyatın yanı sıra felsefe araģtırmalarının da 1 Rosenthal bu tür sorunları kısaca ele almıģtır, (Franz Rosenthal, The Classical Heritage In Islam, Translation technique and textual criticism bölümü (s ) incelenebilir).

7 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu 181 yapıldığı Ġskenderiye de kilise öğretileri, felsefi bir form içinde Ģekillenmeye baģladı. IV. yüzyılın baģlarında Yunan felsefesinin entelektüel merkezi artık Ġskenderiye idi. Ġskenderiye de geliģen bilim ve felsefe, Nesturî Hıristiyanların çabaları ile Ortadoğu da yayılma alanı buldu. Bu okul son döneminde ise Antakya ve Harran okullarının alt yapısını doğrudan etkiledi. Mısır ın Müslümanlarca fethi, Eski Kahire yi Ġskenderiye nin önüne geçirdi. Bu ise buradaki faaliyetin Antakya ya intikali ile sonuçlandı. Tarih boyunca siyasî istikrarsızlıklardan etkilense de, kaynak metin temini açısından uygun konumunun avantajını değerlendiren Antakya, Ġskenderiye nin faaliyetlerini tamamlayıcı bir rol üstlendi. Emevîler döneminde burada yüksek düzeye ulaģan Yunan kültürü araģtırmaları, çeviri çalıģmalarını da kapsamaktaydı. Antakya nın bir buçuk asırlık faal süreci de el-mutevekkil döneminde ( ) son bulunca, Ġskenderiye nin mirasçısı Antakya Okulu mensupları da doğrudan Harran a intikal ettiler. Böylece Harran, hem doğrudan hem de Antakya üzerinden dolaylı olarak Ġskenderiye nin kültürel geleneğini çatısında toplamıģ oluyordu. IV. ve V. yüzyıllarda zirvesini yaģayan Urfa Okulu, Mezopotamya ve Ġran bölgesinde Yunan ilâhiyatının yayılmasında birinci derecede faal bir kültür merkezi oldu. Çevre okul ve manastırlarda görevli eğitimci ve din adamları, çoğunlukla Urfa menģelidir. 1 Nusaybin Okulu nun alt yapısı da Urfa dan intikal etmiģtir. Bu okul da bölgede Yunan kültürüne gösterilen ilginin canlılığında ve iģlenmesinde bilhassa Ġran kanalıyla özellikle Aristo felsefesinin Arap kültürüne tanıtılmasında birince derecede rol sahibi olmakla beraber, bunun Arapçaya aktarımı aģamasında doğrudan bir varlık göstermemiģtir. 2 Yakubî öğretim kurumları Halep ve Kınnesrin tıp, felsefe ve ilahiyat okulları olup Emevîlerin ilk dönemlerinde bu okullarda Yunanca- Süryanîce çeviri faaliyetleri revaç bulmuģtu. 3 Halife el-mansûr tarafından devletin idare merkezi olarak kurulan Bağdat, aynı zamanda kültürel unsurları dengelenmiģ mozaik bir kültür kenti olarak tasarlandı. Çeviri sürecinin ana merkezi olarak Bağdat bu süreçte Arap kültürünün yayılıp hakim olduğu coğrafyada mevcut kurumsal kültür dinamiklerini kendisine çekmekteydi. Bağdat ın Yunan kültürüyle müģahhas temasının baģlangıcı günlük hayat ihtiyaçları ve ilgili pratik uygulamalar aracılığıyla sağlandı. el-mansûr un bir rahatsızlığının tedavisi için Curcîs bin BuhtîĢû ya baģvurulması bu ailenin nesiller boyu halifenin hekimliğini üstlenmesi ile sonuçlandı. Böylece CündiĢâpûr tıp akademisi üzerinden somut temasların yolu açıldı. CündiĢâpûr, Arapların Hint, 1 Urfa Okulu nun detayları için bkz. Hayes, E. R.: Urfa Akademisi, çev. YaĢar Günenç, Ġstanbul 2002; Segal, Judah Benzion, Edessa [Urfa], çev. Ahmet Arslan, Ġstanbul Nusaybin Okulu hakkında geniģ bilgi için bkz. Eddî ġîr (Addai Scher): Medresetu Nisibîn eģ-ģehîre, Beyrut 1905; Arthur Vööbus, The Statues Of The School of Nisibis, Stokholm Halep ve Kınnesrin okulları hakında bkz. Sihâm el-furayh, es-suryân ve devruhum fî nakli ssekāfeti l-yunâniyye ile l-arabiyye, Havliyyât Kulliyeti l-âdâb: Câmiat Ayn ġems, c. XXIII/II, , ss , 62; Atiyye, George N., el-eseru s-suryânî fi l-hayâti l-fikriyye ve l-ilmiyye fi bilâdi Ģġâm, BilâduĢ-ġâm fi l-ahdi l-bayzentî: 4. Uluslararası ġam Bölgesi Tarihi Sempozyumu I. Oturum Bildirileri, Amman 1986, s

8 182 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu Pehlevî ve Yunan kültürleriyle temasının bağlantı noktası oldu. Arapların CündiĢâpûr ile temaslarının cahiliye dönemine kadar uzandığını gösteren iģaretlere rastlanabiliyor. 1 Abbasîler döneminde Yunancadan Arapçaya çeviri etkinliğinde birinci derecede rol alan CündiĢâpûr, Pehlevî, Fars ve Yunan kültürünün Süryanîce üzerinden iģlendiği bir kültür merkeziydi. Bir tıp akademisi olmakla beraber burada mantık ve felsefe araģtırmaları da yapılmaktaydı. Bölgenin Müslüman egemenliğine geçiģinden sonra da akademinin bilimsel çalıģmaları bütün hızıyla devam etti. CündîĢâpûr ekibinin Abbasîler dönemindeki önemli bir yönü de kurumsal niteliğini Bağdat a taģımasıdır. Abbasî aydınlamasına gösteriģsizce yaptığı katkıyı bilim tarihinin takdirine sunan daha önemli bir kültür merkezi, kuģkusuz Harran dır. Antik dönem tarihi belirsiz olan Harran III. bin yıldan itibaren ay tanrısı Sin kenti olarak sahneye çıkar. Makedonya, Roma, Bizans ve Arap hakimiyetinin tanığı antik kent Harran, kozmopolit bir kültür merkezi olarak varlığını XIII. yüzyıla kadar sürdürmeyi baģarır. Kent, Büyük Ġskender döneminde Makedonyalıları da yerleģik nüfusuna katar. Hıristiyanlığın ilk dönemlerinde kentin nüfusu Süryanî, Makedonyalı, Yunanlı ve Araplardan oluģuyordu. 2 Harran Okulu, kendi birikiminin yanı sıra Ġskenderiye ve Antakya okullarının mirasını da devralmıģtı. Doğu Hıristiyanlığının baģlıca kültür merkezleri olan bu iki okula mensup bilim adamlarının, tercihlerini Harran dan yana koyması, Harran ın bilimsel yetkinliğini açıklayıcı bir veri olarak değerlendirilebilir. VII. yüzyılda bölgede bilimde etkin iki merkez bulunuyordu. Abbasîler dönemi çeviri sürecinin yetkin ustaları CündiĢâpûr mensubu Ġbn Maseveyh in öğrencisi Huneyn bin Ġshak (260/873) ve Harranlı Sâbit bin Kurra (288/901) bu iki merkezin mensuplarıydı. Harran kozmopolit kimliğiyle VII. ve VIII. yüzyılda bölgenin baģta gelen kültür merkezi olma niteliğini korumaktaydı. Sin tanrısının kült merkezi olma özelliğinin yanı sıra öteden beri Bizans ve Hıristiyan antipatisi dolayısıyla eski Grek din, bilim ve düģüncesi mensuplarının etkinliklerini sürdürebilecekleri yegane kent olma ayrıcalığının da sahibiydi. Bu ortamda ZerdüĢt düģüncesi mensuplarının yanı sıra, Hıristiyan okulları da faaliyet alanı bulabiliyordu. 3 Dinî-sosyal gruplar ile düģünsel ve bilimsel eğilimlerindeki çeģitliliğinin sürekliliği, kentin kendine has bir gelenek oluģturabildiğini düģündürmektedir. Dinî-sosyal grupların Harran da yaģam alanı bulması ve faaliyetlerini kendi düģünceleri doğrultusunda sürdürebilmesi durumu, onun bölgenin çeģitli 1 Ġbn Ebî Usaybi a nın Uyûnu l-enbâ adlı eserinde el-hars bin Kelede es-sekafî ve en-nadr bin el- Hâris in biyografilerini inceleyiniz. (s ). 2 Harran ın tarih ve kültür durumu ilgili kaynaklarda detaylandırılmıģtır; bkz. R.ġeĢen, Harran Tarihi, 3-14, 52-82; K.Sarıkavak, DüĢünce Tarihinde Urfa ve Harran, Ankara 1997, 21-32; ġ. Gündüz: Anadolu da Paganizm: Antik Dönemde Harran ve Urfa, Ankara 2005, ikinci bölümü (27-81), ayrıca kısmını inceleyiniz; ġ.gündüz, The Knowledge of Life: The Origins and early history of the Mandaeans and their relation to the Sabians of the Qur ân and to the Harranians, Oxford 1994, ; T.M.Gren: The City of the Moon God, 44-59, Önceki dipnotta verilen kaynakları inceleyiniz.

9 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu 183 dönemlerde etkin diğer kültürel ortamlarından oldukça farklı bir konumunun tanığıdır. Buna bölgenin kültür merkezleri olan diğer kentlerde rastlanamıyor. Yakubî söylem mensupları, V. yüzyılın ortalarında egemenliklerine son verdikleri Nesturî düģüncenin Urfa Okulu nda yaģamasına imkân tanımadıkları gibi, mensuplarını da Ģehirden uzaklaģtırmıģlardı. Nusaybin Okulu, tarihi boyunca Nesturî düģüncenin egemenliğinde kaldı. CündiĢâpûr da da Ġbn Maseveyh in Huneyn e tavrı, 1 bu okulda cari teamülün bir belirtisi olmalıdır. Halep ve Kınnesrîn okulları da birer Yakubî okulu olarak faal olmuģtur. Bu durum dinî-sosyal grupların toplumsal tavırları hakkında ipuçları vermektedir. Bu açıdan Harran, dengeli bir tasarım olarak kurulan Bağdat a karģın doğal bir oluģum olarak göze çarpmaktadır. Buradan hareketle Harran ortamında düģünce çeģitliliğinin kültürel ve düģünsel geliģmelerin sürekliliğini temin ettiğine hükmedilebilir. 639 da Iyaz bin Ganem tarafından Müslüman hakimiyetine alınmasıyla Harran ın bilim ve kültür tarihinde yeni bir sayfa açılmıģ oluyordu. Aslında Arap kaynakları Abbasî devlet gücünün, Harran sakinlerini fark ediģini, Samî kültürlerin yabancısı olmadığı garip bir tesadüf ile açıklayarak takdim eder. Emevîlerin daha ilk dönemlerinde Ömer bin Abdulaziz in Harran a gösterdiği ilgi; ayrıca II. Mervan döneminin baģkent uygulamasına karģın, Abbasîler döneminde devlet gücünün; bilhassa halifenin bu kentin sakinlerinden haberdar olmaması ve tamamen bir rastlantı sonucu bu kenti ve nüfusunu hem de deyim yerindeyse ayak üstü fark etmesi, 2 Abbasî devlet geleneği içinde açıklaması sıkıntılı bir olgu olmalıdır. Harran paganlarının yaģam sınavlarını Müslüman bir bilgin rehberliğinde baģarıyla vermiģ olmaları daha da belirsizdir. Aynı Ģekilde Arap kaynakları çeviri sürecinin baģta gelen isimlerinden Sâbit bin Kurra nın (288/901) Bağdat tarafından keģfedilmesini de aynı nitelikte bir rastlantı ile açıklar. 3 Buna göre Sabit in, Abbasî aydınlanma kadrosunda yer alan bilim meraklısı Benî Mûsa ailesinden Muhammed ile karģılaģması, ona Bağdat ın kapısını açar. Bu, aslında Harran ın Bağdat aydınlanmasına aktif katılımının baģlangıcı anlamına gelmektedir. Ġki yıl sonra Sabit artık Benî Mûsâ nın himayesinde halifenin sarayında tabip olarak görev baģındadır. Bu tesadüfî keģif, Sabit ile Musâoğullarının astronomi, matematik ve geometri bilim dallarındaki ortak ilgisi dikkate alınırsa anlamlıdır. Sabit, bilimsel faaliyetleri ve çeviri sürecine aktif katılımıyla Abbasî aydınlanmasında yer alarak bilim tarihinde adından söz ettirir. Gerçekte Sabit in bilimsel kimliği, onun çevirmen kimliğine kaynaklık eder. Sağlık alanında 1 Bilgi ve bibliyografya için bkz. H.Katipoğlu-Ġ., Huneyn b. Ġshak, DĠA, XVIII, Ġstanbul 1998, Ġbn en-nedîm olayın ayrıntılarını anlatır. Bkz. Ġbn en-nedîm, el-fihrist, O leary bu olayı apokrif olarak niteler. O Leary, How Greek Science Passed to the Arabs, 119. ġ.gündüz, olayı el- Me mûn un politikaları çerçevesinde açıklar, ġ.gündüz, The Knowledge of Life: The Origins and early history of the Mandaeans and their relation to the Sabians of the Qur ân and to the Harranians, 36; ayrıca bkz. ġ.gündüz: Anadolu da Paganizm: Antik Dönemde Harran ve Urfa, Ġbn en-nedîm, el-fihrist, 333.

10 184 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu sorumluluk üstlenen Sabit, baģta matematik olmak üzere astronomi, mekanik, fizik, tıp, felsefe ve tarih dallarında hatırı sayılır bir telif ve çeviri külliyatına imza atar. 1 Aynı zamanda kültürel hayatın zirvesinde üç kuģak etkin olarak faal bir bilim ailesinin kurucusu olarak da adından söz ettirir. Tıp, geometri ve astronomi alanında uzmanlaģan oğul Sinan bin Sabit (331/943), Yunancadan Arapçaya yaptığı çevirilerin yanı sıra eski çevirilerin redaktesi ile de ilgilenmiģtir. Bunun kızının oğlu tarihçi yazar Hilâl bin Muhassin bin Ġbrâhîm dir (359/970). Sinân bin Sabît in oğlu Sabit bin Sinan da (363/973) dört dönem halife doktoru; aynı zamanda tıp ve tarih alanında çeģitli eserlerin sahibidir. Bunun oğlu Ebu l-ferec b. Ebi l-hasen bin Sinân el-harranî (IV./X. yüzyıl) tıp bilginidir. Bunun amcası Ebû Ġshâk Ġbrahîm bin Sinân bin Sabit de (335/946) doktor ve mühendis olarak temayüz etmiģ; felsefe, geometri ve astronomi alanında eserler yazmıģtır. 2 Sâbit bin Kurra; Euclid, Archimedes, Apollonius, Thedosius, Ptolemy, Eutocios un klâsik Matematik yapıtlarını Süryanîce ve Arapçaya çevirmiģtir. Grek matematik ve astronomi literatürünün temel yapıtlarının çevirisi de Sabit ekolünün çalıģmalarıyla gerçekleģmiģtir. 3 Sabitoğulları ailesinden baģka astronomi bilgini el-bettânî (317/929), astronomi bilgini Alî bin Ġsâ (IV./X.yüyzıl), tabip Sabit bin Ġbrahîm bin Zehrûn (369/980), geometri ve astronomi bilgini Ebû Saîd Câbir bin Ġbrâhîm es-sâbî, (IV./X. yüzyıl), cebir bilgini Sinân bin el-feth (IV./X. yüzyıl), göz tabibi Ġbn Vasîf el-harrânî (942/961), tabip Yûnus el-harrânî, (IV./X. yüzyıl), tıp ve mantık bilgini Ebû Ġshâk Ġbrâhîm bin Zehrûn el-harrânî (309/920), tabip Ebû Ġshâk Ġbrâhîm bin Hilâl bin Ġbrâhîm bin Zehrûn es-sâbî (IV./X. yüzyıl), tabip Hilâl bin Ġbrâhîm bin Zehrûn es- Sâbî (309/920) gibi bilginler Abbasî aydınlanmasına katkı sağlayan Harran mensubu bilginler olarak burada anılabilir. 4 Bu arada ortaçağda Arapça yazan Harranlı Ģair ve yazarlar arasında Ebu t-tayyib Abdurrahmân b. Ahmed el-harrânî, Ebu l-hâris Muhammed bin Abdullâh el- Harrânî, M.bin Abdullâh b. Ahmed el-musebbihî el-harrânî (420/1029) sayılabilir. 5 Harranlı bilginlerin tıp, astronomi, matematik, geometri ve kısmen tarih alanında yoğunlaģtıkları görülüyor. Yunanca-Arapça çeviri alanı açısından Sâbit bin Kurra (288/901) ve ekibi devam eden sürece katılarak teknik anlamda yararlılık göstermiģlerdir. Sabit in katkıları sürecin akıģı çerçevesinde değerlendirilmelidir. Dönemin kültürel alt yapısı, birikimi ve o sırada ilgi gören alanlar açısından sürecin akıģını etkileyebilecek beklentiler pek muhtemel görünmüyor. Uzmanlığı 1 Ġbn en-nedîm, el-fihrist, 333; Ġbn Ebî Usaybi a, Uyûnu l-enbâ, ; Ruska, J.: Sâbit b. Kurra, ĠA, X, Ġstanbul 1966, 14-15; R. ġeģen, Harran Tarihi, 59-70; K.Sarıkavak, DüĢünce Tarihinde Urfa ve Harran, Ġbn Ebî Usaybi a, Uyûnu l-enbâ, ; R.ġeĢen, Harran Tarihi, 72-82;K.Sarıkavak, DüĢünce Tarihinde Urfa ve Harran, Myers, Eugene A.: Arabic Thought and the Western World, USA, 1964, 75; O Leary, a.g.e,, Harranlı Bilginler hakkında bilgi ve bibliyografya için bkz. R. ġeģen, Harran Tarihi, 59-82, Ġslâm alimleri bölümü, ; K.Sarıkavak, DüĢünce Tarihinde Urfa ve Harran, Ramazan ġeģen, Harran Tarihi, 82. ġeģen ilgili kaynakları göstermiģtir.

11 I. Uluslararası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu 185 kapsamındaki disiplinler açısından baģta Sabit olmak üzere ekibinin sürece katkısı belirleyici olmuģtur. Aynı zamanda Sabit, onun diyalektik kelam akımının öncüsü olarak gösterilmektedir. 1 Çevirilerin ilk aģamasında Yahya bin el-bıtrîk in uyguladığı harfî çeviri yöntemi, Huneyn bin Ġshâk (260/873) 2 ile yerini anlam çevirisine bırakmıģ ve bu yöntem, Huneyn ekolü aracılığıyla kendisini kabul ettirmiģti. Böylece bu çeviri teorisi, Huneyn ve ekolü tarafından yeni çevirilerde uygulandığı gibi pek çok eski çevirinin yeniden yapılması ile geniģ bir uygulama alanı bulmuģtu. Harranlı çevirmenler bu açıdan da cari yöntemin uygulayıcıları olmuģlardır. Sonuç Bağdat merkezli Abbasî aydınlanması, komģu ve kadim medeniyetlerin kültürel ve düģünsel ürünlerini Arap dili çatısında kurduğu kültür havuzuna katmayı hedefler. Sürecin geliģimi, bölgedeki kültür merkezlerinin birikimleri üzerinden yürütülür. Bölgedeki kültür faaliyetlerinin devamını temin açısından dolaylı katkısı bulunan eski kültür merkezlerinin birikimi, erken Abbasî döneminde Bağdat aydınlanmasına fiilî katılımlarıyla destek olan CündiĢâpûr ve Harran kültür ortamı tarafından temsil edilmekteydi. Çeviri sürecinin ana taģıyıcılarından Harran mensuplarının aynı zamanda bilimsel üretimleri de sürecin baģarısı açısından önemlidir. Aracı bir kültür merkezi olarak bilim dallarındaki birikimiyle Abbasî aydınlanmasına alt yapı sağladığı gibi, Harran ın Yunancadan Arapçaya çeviri sürecine teknik donanımıyla yaptığı aktif katkı da bilim tarihinin baģ sayfalarında yer alacak düzeyde olmuģtur. Bu nedenle Harran kültür ortamı, Yunanca-Arapça çeviri sürecinin bir parçası olarak değerlendirilmelidir. 1 KrĢ. T.Gren: The City of the Moon God, Harranlı bilginleri hakkında genel değerlendirmeler için bkz. ġ.gündüz: Anadolu da Paganizm: Antik Dönemde Harran ve Urfa, Ankara 2005, Huneyn in çeviri sürecindeki etkileri için bkz. Gotthelf Bergsträsser, Huneyn ibn Ishak und seine schule, Leiden 1913; Muhammed, Mâhir Abdulkâdir: Huneyn bin Ġshâk el-asru z-zehebî li t-tercume, Beyrut (1987).

Tarihi ve bugünü ile. Her an Harran

Tarihi ve bugünü ile. Her an Harran Tarihi ve bugünü ile Her an Harran Güneydoğu haritası (Urfa, Harran) İbrahim Ur dan Kenan Ülkesine giderken Harran dan geçti mi? Yakup Harran da Yakup un kuyusunun fotoğrafı Yakup un kuyusu (?) Ay Tanrısı

Detaylı

ORTAÇAĞ FELSEFESİ MS

ORTAÇAĞ FELSEFESİ MS ORTAÇAĞ FELSEFESİ MS.476-1453 Ortaçağ Batı Roma İmp. nun yıkılışı ile İstanbul un fethi ve Rönesans çağının başlangıcı arasındaki dönemi, Ortaçağ felsefesi ilkçağ felsefesinin bitiminden modern düşüncenin

Detaylı

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 I. Uluslararası

Detaylı

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU.

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU. T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 II. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 I. Uluslararası

Detaylı

Emeviler ve Abbasiler Dönemi (8. 10. Yüzyıllar)

Emeviler ve Abbasiler Dönemi (8. 10. Yüzyıllar) Emeviler ve Abbasiler Dönemi (8. 10. Yüzyıllar) Kaynaklar: Suçin, Mehmet Hakkı (forthcoming) Arapça Çeviri Geleneği: Altın Dönem. Journal of Turkish Studies, Cem Dilçin Armağanı, Zehra Toska (ed.). Harvard

Detaylı

KALĠTE BĠLGĠLENDĠRME TOPLANTISI SONUÇ BĠLDĠRGESĠ. 18 Temmuz Harran Üniversitesi. Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi

KALĠTE BĠLGĠLENDĠRME TOPLANTISI SONUÇ BĠLDĠRGESĠ. 18 Temmuz Harran Üniversitesi. Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi KALĠTE BĠLGĠLENDĠRME TOPLANTISI SONUÇ BĠLDĠRGESĠ 18 Temmuz 2018 Harran Üniversitesi Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi Konferans Salonu Osmanbey YerleĢkesi, ġanlıurfa Harran Üniversitesi Kalite Koordinatörlüğü

Detaylı

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU.

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU. T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 II. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 I. Uluslararası

Detaylı

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU.

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU. T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 II. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 I. Uluslararası

Detaylı

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 282 I. Uluslararası

Detaylı

İSLAM FELSEFESİ: Tarih ve Problemler Editör: M. Cüneyt Kaya. ISBN sayfa, 45 TL.

İSLAM FELSEFESİ: Tarih ve Problemler Editör: M. Cüneyt Kaya. ISBN sayfa, 45 TL. İSLAM FELSEFESİ: Tarih ve Problemler Editör: M. Cüneyt Kaya ISBN 978-605-4829-05-7 869 sayfa, 45 TL. VII. yüzyılın başlarında kadim medeniyet havzalarında canlılığını neredeyse kaybetmiş olan felsefe,

Detaylı

Skolastik Dönem (8-14.yy)

Skolastik Dönem (8-14.yy) Skolastik Felsefe Skolastik Dönem (8-14.yy) Köklü eğitim kurumlarına sahip olma avantajı 787: Fransa da Şarlman tüm kilise ve manastırların okul açması için kanun çıkardı. Üniversitelerin çekirdekleri

Detaylı

SOSYOLOJİSİ (İLH2008)

SOSYOLOJİSİ (İLH2008) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. DİN SOSYOLOJİSİ (İLH2008) KISA ÖZET-2013

Detaylı

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Eğitim Programı için gerekli ek rapor

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Eğitim Programı için gerekli ek rapor 1/9 Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Eğitim Programı için gerekli ek rapor İçindekiler C2. ULUSAL TIP EĞĠTĠMĠ STANDARTLARINA ĠLĠġKĠN AÇIKLAMALAR... 2 1. AMAÇ VE HEDEFLER... 2 1.3. Eğitim programı amaç

Detaylı

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 200 I. Uluslararası

Detaylı

Tel: / e-posta:

Tel: / e-posta: 1-Sempozyuma Davet: ULUSLARARASI CÂMİ SEMPOZYUMU (SOSYO-KÜLTÜREL VE MİMARÎ AÇIDAN) 01-02/ Ekim/ 2018 Tarih boyunca câmiler Müslümanların itikat, ibadet, ilim, sosyal, kültürel ve mimari açıdan hayatın

Detaylı

MANASTIR TIBBI (Monastic Medicine)

MANASTIR TIBBI (Monastic Medicine) MANASTIR TIBBI (Monastic Medicine) Hipokratik-Galenik Tıp ekolunun devamı Cerrahi teknikler bilinmesine rağmen, yüksek enfeksiyon riski nedeniyle zorunlu haller dışında pek uygulanmıyor Tam olarak hangi

Detaylı

Dersin Adı İSLAM TARİHİ Sınıf 12 İSLAM TARİHİ

Dersin Adı İSLAM TARİHİ Sınıf 12 İSLAM TARİHİ Dersin Adı İSLAM TARİHİ Sınıf 12 İSLAM TARİHİ Tarihi Öğretim Yılı Dönemi Sırası 2014-2015 2 1 B GRUBU SORULARI 12.Sınıflar Öğrencinin Ad Soyad No Sınıf Soru 1: Aşağıdaki yer alan ifadelerde boşluklara

Detaylı

Tıbb-ı Nebevi İSLAM TIBBI

Tıbb-ı Nebevi İSLAM TIBBI Tıbb-ı Nebevi İSLAM TIBBI Tıbb-ı Nebevi İslam coğrafyasında gelişen tıp tarihi üzerine çalışan bilim adamlarının bir kısmı İslam Tıbbı adını verdikleri., ayetler ve hadisler ışığında oluşan bir yapı olarak

Detaylı

Küme Yönetimi URGE Proje Yönetimi. Kümelenme Bilgi Merkezi Deneyimleri

Küme Yönetimi URGE Proje Yönetimi. Kümelenme Bilgi Merkezi Deneyimleri Küme Yönetimi URGE Proje Yönetimi Kümelenme Bilgi Merkezi Deneyimleri Temel Ġlkeler Mevcut durumun değiģmesi kolay değildir, ZAMAN ve ÇABA gerektirir. DeğiĢimden ziyade DÖNÜġÜM, EVRĠM sürecidir. BaĢarı

Detaylı

İslamî bilimler : Kur'an-ı Kerim'in ve İslam dininin doğru biçimde anlaşılması için yapılan çalışmalar sonucunda İslami bilimler doğdu.

İslamî bilimler : Kur'an-ı Kerim'in ve İslam dininin doğru biçimde anlaşılması için yapılan çalışmalar sonucunda İslami bilimler doğdu. Türk İslam Bilginleri: İslam dini insanların sadece inanç dünyalarını etkilemekle kalmamış, siyaset, ekonomi, sanat, bilim ve düşünce gibi hayatın tüm alanlarını da etkilemiş ve geliştirmiştir Tabiatı

Detaylı

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 216 I. Uluslararası

Detaylı

AYP 2017 ÜÇÜNCÜ DÖNEM ALIMLARI

AYP 2017 ÜÇÜNCÜ DÖNEM ALIMLARI ALANLAR ve ÖNCELİKLER AYP 2017 ÜÇÜNCÜ DÖNEM ALIMLARI 1- Kur an İlimleri ve Tefsir Kur an ilimleri, Kur an tarihi, tefsir gibi Kur an araştırmalarının farklı na dair araştırmaları 1. Kur an tarihi 2. Kıraat

Detaylı

MATE 417 MATEMATİK TARİHİ DÖNEM SONU SINAVI

MATE 417 MATEMATİK TARİHİ DÖNEM SONU SINAVI Öğrenci Bilgileri Ad Soyad: İmza: MATE 417 MATEMATİK TARİHİ DÖNEM SONU SINAVI 23 Ocak 2014 Numara: Grup: Soru Bölüm 1 Bölüm 2 Bölüm 3 21 22 23 24 25 TOPLAM Numarası (1-10) (11-15) (16-20) Ağırlık 20 10

Detaylı

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI Ankara, 2011 SEKTÖR Çocuk geliģimi ve eğitimi alanında sektörün ihtiyacı, okul öncesinin ve özel eğitimin öneminin anlaģılması

Detaylı

ORD. PROF. DR. SIDDIK SAMĠ ONAR ĠDARE HUKUKU VE ĠLĠMLERĠ ARAġTIRMA VE UYGULAMA MERKEZĠ

ORD. PROF. DR. SIDDIK SAMĠ ONAR ĠDARE HUKUKU VE ĠLĠMLERĠ ARAġTIRMA VE UYGULAMA MERKEZĠ T.C. ĠSTANBUL ÜNĠVERSĠTESĠ HUKUK FAKÜLTESĠ Ġdare Hukuku Anabilim Dalı BaĢkanlığı ORD. PROF. DR. SIDDIK SAMĠ ONAR ĠDARE HUKUKU VE ĠLĠMLERĠ ARAġTIRMA VE UYGULAMA MERKEZĠ 2013 YILI FAALĠYET RAPORU 1) ĠLERĠ

Detaylı

sakarya üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi 11 / 2005, s kitap tanıtımı

sakarya üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi 11 / 2005, s kitap tanıtımı sakarya üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi 11 / 2005, s. 243-249 kitap tanıtımı Yunanca Düşünce, Arapça Kültür; Bağdat ta Yunanca-Arapça Çeviri Hareketi ve Erken Abbasi Toplumu, Dimitri Gutas, tr.

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 12.1.2017 Diploma Program Adı : HUKUK, LİSANS PROGRAMI, (ÖRGÜN ÖĞRETİM) Akademik Yıl : 2016-2017 Ders Adı UYGARLIK

Detaylı

PROF. DR. İRFAN AYCAN ÖZGEÇMİŞ

PROF. DR. İRFAN AYCAN ÖZGEÇMİŞ PROF. DR. İRFAN AYCAN ÖZGEÇMİŞ Doğum Yeri ve Tarihi : Bolu/Gerede 1961 Lisans : 1982 Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yüksek Lisans : 1985 Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora :

Detaylı

Tefsir, Kıraat (İlahiyat ve İslâmî ilimler fakülteleri)

Tefsir, Kıraat (İlahiyat ve İslâmî ilimler fakülteleri) ARAŞTIRMA ALANLARI 1 Kur an İlimleri ve Tefsir Kur an ilimleri, Kur an tarihi, tefsir gibi Kur an araştırmalarının farklı alanlarına dair araştırmaları kapsar. 1. Kur an tarihi 2. Kıraat 3. Memlükler ve

Detaylı

AVRUPADA EĞİTİMİN TARİHİ GEÇMİŞİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ

AVRUPADA EĞİTİMİN TARİHİ GEÇMİŞİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ AVRUPADA EĞİTİMİN TARİHİ GEÇMİŞİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Antik Devir de eğitim, genel olarak müzik ve beden eğitimine önem verilmiştir.

Detaylı

İstem, Yıl:4, Sayı:8, 2006, s I. ULUSLARARASI KATILIMLI BİLİM DİN VE FELSEFE TARİHİNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU NİSAN 2006 / ŞANLIURFA

İstem, Yıl:4, Sayı:8, 2006, s I. ULUSLARARASI KATILIMLI BİLİM DİN VE FELSEFE TARİHİNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU NİSAN 2006 / ŞANLIURFA İstem, Yıl:4, Sayı:8, 2006, s. 263-267 KONGRE-TOPLANTI I. ULUSLARARASI KATILIMLI BİLİM DİN VE FELSEFE TARİHİNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 NİSAN 2006 / ŞANLIURFA Dr. Hüseyin KURT Harran Üniversitesi

Detaylı

WINTER. Template EL-HAREZMİ

WINTER. Template EL-HAREZMİ WINTER Template EL-HAREZMİ 01 Hayatının büyük bir bölümü Bağdat'ta matematik, astronomi ve coğrafya konularında çalışarak geçmiştir. 02 Ebu Abdullah Muhammed bin Musa El-Hârezmî nin doğum ve ölüm tarihleri

Detaylı

2009 YILI SAYILARIYLA SAVUNMA SANAYİİMİZ

2009 YILI SAYILARIYLA SAVUNMA SANAYİİMİZ YÜZDE 29 YILI SAYILARIYLA SAVUNMA SANAYİİMİZ M. Kaya YAZGAN SaSaD Genel Sekreteri Giriş Bilindiği gibi Savunma Sanayii Ġmalatçılar Derneği SASAD her yıl yaptığı bir anketle yurdumuzun savunma sanayiinde

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : İSLAM FELSEFE TARİHİ I Ders No : 0070040158 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili

Detaylı

Türk Hazır Giyim ve Tekstil Sektörünün 2008 Yılı Rekabet Durumu (II)

Türk Hazır Giyim ve Tekstil Sektörünün 2008 Yılı Rekabet Durumu (II) Türk Hazır Giyim ve Tekstil Sektörünün 2008 Yılı Rekabet Durumu (II) 2- Tekstil ve Hazır Giyim Ticaretinde Kotalar ve Çin in Sektöre Etkisi Hande UZUNOĞLU Dünyada tekstil ve hazır giyim ticaretinde kota

Detaylı

İslam ın Serüveni. İslam ın Klasik Çağı BİRİNCİ CİLT MARSHALL G. S. HODGSON

İslam ın Serüveni. İslam ın Klasik Çağı BİRİNCİ CİLT MARSHALL G. S. HODGSON İslam ın Serüveni BİRİNCİ CİLT İslam ın Klasik Çağı MARSHALL G. S. HODGSON 4 İçindekiler Tabloların Listesi... 6 Haritaların Listesi... 7 Önsöz... 9 Marshall Hodgson ve İslam ın Serüveni... 13 Yayıncının

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ İŞLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ İŞLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI A PROGRAM ADI : ARAP DİLİ VE EDEBİYATI I. SINIF / I.YARIYIL ANADAL EĞİTİM PROGRAMI ZORUNLU DERSLERİ DERS KODU Dersin ön koşulu var mı? İntibak Dersi mi? 1 2 YDI101 YDA101 YDF101 ATA101 Temel Yabancı Dil

Detaylı

TEMAKTĠK YAKLAġIMDA FĠZĠKSEL ÇEVRE. Yrd. Doç. Dr. ġermin METĠN Hasan Kalyoncu Üniversitesi

TEMAKTĠK YAKLAġIMDA FĠZĠKSEL ÇEVRE. Yrd. Doç. Dr. ġermin METĠN Hasan Kalyoncu Üniversitesi TEMAKTĠK YAKLAġIMDA FĠZĠKSEL ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. ġermin METĠN Hasan Kalyoncu Üniversitesi ÇOCUK ÇEVRE ĠLIġKISI Ġnsanı saran her Ģey olarak tanımlanan çevre insanı etkilerken, insanda çevreyi etkilemektedir.

Detaylı

EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ - 1 İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ

EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ - 1 İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ - 1 İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Tarih, milletlerin birikimlerini ve yer ve zaman göstererek inceleyen bilimdir.

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ YILLIK PLANI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ YILLIK PLANI KASIM EKİM 07-08 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ YILLIK PLANI Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı TARİH VE TARİH YAZICILIĞI

Detaylı

İSLAMİYETİN KABÜLÜNDEN SONRAKİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE

İSLAMİYETİN KABÜLÜNDEN SONRAKİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE İSLAMİYETİN KABÜLÜNDEN SONRAKİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Türk toplumlarında ilk kez medrese denen eğitim

Detaylı

ANKARA ÇOCUK DOSTU ġehġr PROJESĠ UYGULAMA, GÖREV VE ÇALIġMA YÖNERGESĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR

ANKARA ÇOCUK DOSTU ġehġr PROJESĠ UYGULAMA, GÖREV VE ÇALIġMA YÖNERGESĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR Amaç ANKARA ÇOCUK DOSTU ġehġr PROJESĠ UYGULAMA, GÖREV VE ÇALIġMA YÖNERGESĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR Madde 1- Ankara Çocuk Dostu ġehir Projesinin amacı Ankara yı; Çocuk Hakları SözleĢmesini

Detaylı

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 132 I. Uluslararası

Detaylı

İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN

İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGIN SETA Abdullah YEGİN İstanbul

Detaylı

ÜCRET SĠSTEMLERĠ VE VERĠMLĠLĠK DERSĠ. EKOTEN TEKSTĠL A.ġ.

ÜCRET SĠSTEMLERĠ VE VERĠMLĠLĠK DERSĠ. EKOTEN TEKSTĠL A.ġ. ÜCRET SĠSTEMLERĠ VE VERĠMLĠLĠK DERSĠ EKOTEN TEKSTĠL A.ġ. HAZIRLAYANLAR 2008463084 Gizem Özen 2008463055 Tuğba Gülseven 2009463097 Huriye Özdemir 2007463066 Raziye Sinem Sağsöz SUN GRUBU ŞİRKETLERİ SUN

Detaylı

PROGRAMLAR. Türk Din Musikisi Lisans Programı

PROGRAMLAR. Türk Din Musikisi Lisans Programı PROGRAMLAR Türk Din Musikisi Lisans Programı Konservatuvarımız Türk Müziği Bölümü kapsamında açılmış olan program genel amacıyla, ülkemiz topraklarındaki tarihsel müzik geleneklerinin inceliklerini kavramış,

Detaylı

Mimarlık Tarihi ve Kuramı I (MMR 517) Ders Detayları

Mimarlık Tarihi ve Kuramı I (MMR 517) Ders Detayları Mimarlık Tarihi ve Kuramı I (MMR 517) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Mimarlık Tarihi ve Kuramı I MMR 517 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

IV.ULUSLARARASI POLİMERİK KOMPOZİTLER SEMPOZYUMU SERGİ VE PROJE PAZARI SONUÇ BİLDİRGESİ 7-9 MAYIS 2015

IV.ULUSLARARASI POLİMERİK KOMPOZİTLER SEMPOZYUMU SERGİ VE PROJE PAZARI SONUÇ BİLDİRGESİ 7-9 MAYIS 2015 IV.ULUSLARARASI POLİMERİK KOMPOZİTLER SEMPOZYUMU SERGİ VE PROJE PAZARI SONUÇ BİLDİRGESİ 7-9 MAYIS 2015 TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge ġubesi Koordinatörlüğünde IV. Uluslararası PolimerikKompozitler

Detaylı

Ġspanya da üniversite Sistemi

Ġspanya da üniversite Sistemi Ġspanya da üniversite Sistemi NEDEN ĠSPANYA DA YURT DIġI EĞĠTĠM? Avrupa ile Afrika arasında önemli bir geçiģ yolu olan Ġspanya, günümüzde geleneksel ve modern yaģam tarzlarını bir arada bulunduran önemli

Detaylı

02 Nisan 2012. MĠMARLIK BÖLÜM BAġKANLIĞINA,

02 Nisan 2012. MĠMARLIK BÖLÜM BAġKANLIĞINA, 02 Nisan 2012 MĠMARLIK BÖLÜM BAġKANLIĞINA, Amasra Teknik Gezisi 12-13 Mart 2012 tarihleri arasında, ARCH 222 - Arhitectural Design 4 dersi için Bir Sanatçı İçin Konut, ARCH 221 - Arhitectural Design 3

Detaylı

BİLECİK ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ FORMU KİŞİSEL BİLGİLER

BİLECİK ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ FORMU KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Ünvanı Alanı Doğum Yeri BİLECİK ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ FORMU ABDULHALİK BAKIR PROF. DR. KİŞİSEL BİLGİLER ORTAÇAĞ TARİHİ-İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ-ORTAÇAĞ ENDÜSTRİ TARİHİ KERKÜK Doğum

Detaylı

SANAT TARĠHĠ BÖLÜMÜ LĠSANS DERSLERĠ

SANAT TARĠHĠ BÖLÜMÜ LĠSANS DERSLERĠ SANA ARĠHĠ BÖLÜMÜ LĠSANS DERSLERĠ Lisans rogramlarına GiriĢ KoĢulları Öğretim imkânlarına bağlı olarak bölüm her yıl 50 lisans öğrencisi kabul etmektedir. Bölümde lisans eğitimi yapmak isteyenlerin lise

Detaylı

SAĞLIKTA DÖNÜġÜMÜN TIP EĞĠTĠMĠNE ETKĠSĠ

SAĞLIKTA DÖNÜġÜMÜN TIP EĞĠTĠMĠNE ETKĠSĠ SAĞLIKTA DÖNÜġÜMÜN TIP EĞĠTĠMĠNE ETKĠSĠ Sağlıkta yapılan dönüģümü değerlendirirken sadece sağlık alanının kendi dinamikleriyle değil aynı zamanda toplumsal süreçler, ideolojik konumlandırılmalar, sınıflararası

Detaylı

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS BİLGİ PAKETİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS BİLGİ PAKETİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS BİLGİ PAKETİ 1. Program Bilgileri Amaç: Bölümümüzün amacı, öğrencilerimize sadece geçmişle ilgili bilgi ve disiplinleri değil aynı zamanda

Detaylı

T.C. ORTA KARADENİZ KALKINMA AJANSI GENEL SEKRETERLİĞİ. YURT ĠÇĠ VE DIġI EĞĠTĠM VE TOPLANTI KATILIMLARI ĠÇĠN GÖREV DÖNÜġ RAPORU

T.C. ORTA KARADENİZ KALKINMA AJANSI GENEL SEKRETERLİĞİ. YURT ĠÇĠ VE DIġI EĞĠTĠM VE TOPLANTI KATILIMLARI ĠÇĠN GÖREV DÖNÜġ RAPORU YURT ĠÇĠ VE DIġI EĞĠTĠM VE TOPLANTI KATILIMLARI ĠÇĠN GÖREV DÖNÜġ RAPORU Adı Soyadı : Doç. Dr. Mustafa GÜLER, Dilem KOÇAK DURAK, Fatih ÇATAL, Zeynep GÜRLER YILDIZLI, Özgür Özden YALÇIN ÇalıĢtığı Birim :

Detaylı

ENER TARTIŞMAYA AÇIYOR OLTU VE HINIS İL OLMALI MI?

ENER TARTIŞMAYA AÇIYOR OLTU VE HINIS İL OLMALI MI? ENER TARTIŞMAYA AÇIYOR OLTU VE HINIS İL OLMALI MI? Erzurum, COĞRAFİ VE İDARİ KÜÇÜLMEYİ EKONOMİK BÜYÜMEYE dönüştürebilir mi? TARTIŞMA ÖNERİSİNİN GEREKÇESİ Kamu hizmetlerinin ülke seviyesinde daha verimli

Detaylı

NĠHAĠ RAPOR, EYLÜL 2011

NĠHAĠ RAPOR, EYLÜL 2011 9. GENEL SONUÇLAR... 1 9.1. GĠRĠġ... 1 9.2. DEĞERLENDĠRME... 1 9.2.1. Ġlin Genel Ġçeriği... 1 9.2.2. Proje Bölgesinin Kapasiteleri... 1 9.2.3. Köylülerin ve Üreticilerin Kapasiteleri... 2 9.2.4. Kurumsal

Detaylı

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 234 I. Uluslararası

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS SİYASİ DÜŞÜNCELER TARİHİ I SDT

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS SİYASİ DÜŞÜNCELER TARİHİ I SDT DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS SİYASİ DÜŞÜNCELER TARİHİ I SDT203 3 3 + 0 3 4 Ön Koşul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

Bülent Ecevit Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü

Bülent Ecevit Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Bülent Ecevit Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Tarih geçmiş hakkında eleştirel olarak fikir üreten bir alandır. Tarih; geçmişteki insanların yaşamlarını, duygularını, savaşlarını, yönetim

Detaylı

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ. SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU

HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ. SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU HĠTĠT ÜNĠVERSĠTESĠ SÜREKLĠ EĞĠTĠM UYGULAMA VE ARAġTIRMA MERKEZĠ FAALĠYET RAPORU 2012 ĠÇĠNDEKĠLER ÜST YÖNETĠCĠ SUNUġU I- GENEL BĠLGĠLER A- Misyon ve Vizyon.. B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar... C- Ġdareye

Detaylı

HAT SANATINDAN ENSTANTANELER İSMEK HÜSN-İ HAT HOCALARI KARMA SERGİSİ

HAT SANATINDAN ENSTANTANELER İSMEK HÜSN-İ HAT HOCALARI KARMA SERGİSİ HAT SANATINDAN ENSTANTANELER İSMEK HÜSN-İ HAT HOCALARI KARMA SERGİSİ HAT SANATINDAN ENSTANTANELER İSMEK HÜSN-İ HAT HOCALARI KARMA SERGİSİ 17-26 MAYIS 2013 / CEMAL REŞİT REY SERGİ SALONU Başkan dan Yazı,

Detaylı

YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARI

YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARI YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARI TARİH TEZLİ YÜKSEK LİSANS Tezli yüksek lisans programında eğitim dili Türkçedir. Programın öngörülen süresi 4

Detaylı

2008 YILINDA ÜNĠVERSĠTELERĠMĠZĠN MADEN MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMLERĠNE KAYIT YAPTIRAN ÖĞRENCĠLERĠN ÖSS PROFĠLĠ ve ÇEġĠTLĠ BĠLGĠLER

2008 YILINDA ÜNĠVERSĠTELERĠMĠZĠN MADEN MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMLERĠNE KAYIT YAPTIRAN ÖĞRENCĠLERĠN ÖSS PROFĠLĠ ve ÇEġĠTLĠ BĠLGĠLER 2008 YILINDA ÜNĠVERSĠTELERĠMĠZĠN MADEN MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMLERĠNE KAYIT YAPTIRAN ÖĞRENCĠLERĠN ÖSS PROFĠLĠ ve ÇEġĠTLĠ BĠLGĠLER Yüksek öğretime girmek zor. Liseyi bitiren her beģ gençten dördünün daha ileri

Detaylı

İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1

İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 A. GENEL BİLGİLER...1 1. Tarihin Faydası ve Önemi...3 2. Kur an ve Tarih...4 3. Hadis ve Tarih...5 4. Siyer ve Meğâzî...6 5. İslâm Tarihçiliğinin Doğuşu ve Gelişmesi...6 B. İSLÂM

Detaylı

BİLİM TARİHİ VE JEOLOJİ 6

BİLİM TARİHİ VE JEOLOJİ 6 BİLİM TARİHİ VE JEOLOJİ 6 ROMALILARDA BİLİM http://www.tarihbilimi.gen.tr/icerik_resimler/roma-imparatorlugu.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü GİRİŞ M.Ö.3.y.y. da Romalılar bütün

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı DĠN ÖĞRETĠMĠNDE ÇOĞULCU YAKLAġIM MODELLERĠ (Zorunlu Din Öğretimiyle Birlikte Ġsteğe Bağlı Din Eğitimi Dersi Önerisi)

Detaylı

I. ULUSLARARASI KATILIMLI

I. ULUSLARARASI KATILIMLI I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 Onursal BaĢkan Prof. Dr. Uğur BÜYÜKBURÇ Harran Üniversitesi Rektörü Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL Sekreterya

Detaylı

TARİH BÖLÜMÜ ÖĞRETİM YILI DERS PROGRAMI

TARİH BÖLÜMÜ ÖĞRETİM YILI DERS PROGRAMI TARİH BÖLÜMÜ 2014-2015 ÖĞRETİM YILI DERS PROGRAMI I. YARIYIL ECTS II. YARIYIL ECTS BİL 150 Temel Bilgi Teknolojisi 4+0 5,0 TAR 107 İlkçağ Tarihi I 3+0 5,0 TAR 108 İlkçağ Tarihi II 3+0 5,0 TAR 115 Osmanlıca

Detaylı

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS Ön Koşul Dersler

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS Ön Koşul Dersler Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS003 2+0 2 3 Ön Koşul Dersler Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Koordinatörleri Dersi Veren Dersin Yardımcıları Dersin

Detaylı

TOROS ÜNĠVERSĠTESĠ ĠNGĠLĠZCE HAZIRLIK OKULU EĞĠTĠM ÖĞRETĠM VE SINAV YÖNERGESĠ

TOROS ÜNĠVERSĠTESĠ ĠNGĠLĠZCE HAZIRLIK OKULU EĞĠTĠM ÖĞRETĠM VE SINAV YÖNERGESĠ TOROS ÜNĠVERSĠTESĠ ĠNGĠLĠZCE HAZIRLIK OKULU EĞĠTĠM ÖĞRETĠM VE SINAV YÖNERGESĠ BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı; Toros Üniversitesi Ġngilizce hazırlık

Detaylı

İstanbul da Kurulan Cumhuriyetin İlk Milli Hemşirelik Okulu Kızılay Hemşirelik Lisesi

İstanbul da Kurulan Cumhuriyetin İlk Milli Hemşirelik Okulu Kızılay Hemşirelik Lisesi İstanbul da Kurulan Cumhuriyetin İlk Milli Hemşirelik Okulu Kızılay Hemşirelik Lisesi Hale TOSUN* Balkan SavaĢları sırasında profesyonel anlamda yetiģmiģ hemģirelere olan ihtiyaç kaçınılmaz olarak kendini

Detaylı

9. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

9. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI.Tarih biliminin konusunu, tarihçinin kullandığı kaynakları ve yöntemleri kavrar..tarihî olayların incelenmesinde yararlanılan zaman kavramlarını

Detaylı

MEZOPOTAMYA VE SURİYE NİN FETHİ NİN ABBASİLERDEKİ TERCÜME DEVRİNE KATKISI

MEZOPOTAMYA VE SURİYE NİN FETHİ NİN ABBASİLERDEKİ TERCÜME DEVRİNE KATKISI The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Volume 5 Issue 3, p. 229-247, June 2012 MEZOPOTAMYA VE SURİYE NİN FETHİ NİN ABBASİLERDEKİ TERCÜME DEVRİNE KATKISI

Detaylı

KAMU/SANAYİ/KÜME/ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİYLE KRİTİK TEKNOLOJİYE SAHİP ÜRÜN GELİŞTİRME UYGULAMASI

KAMU/SANAYİ/KÜME/ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİYLE KRİTİK TEKNOLOJİYE SAHİP ÜRÜN GELİŞTİRME UYGULAMASI II. AR-GE MERKEZLERİ İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ ZİRVESİ KAMU-ÜNİVERSİTE -SANAYİ İŞBİRLİĞİ KAMU/SANAYİ/KÜME/ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİYLE KRİTİK TEKNOLOJİYE SAHİP ÜRÜN GELİŞTİRME UYGULAMASI FİGES A.Ş. SUNUM PLANI

Detaylı

Eğitim Tarihi. Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi

Eğitim Tarihi. Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi Eğitim Tarihi Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi Türk ve Batı Eğitiminin Tarihi Temelleri a-antik Doğu Medeniyetlerinde Eğitim (Mısır, Çin, Hint) b-antik Batıda Eğitim (Yunan, Roma)

Detaylı

TRAKYA ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖRGÜN ÖĞRETİM ARA SINAV PROGRAMI (SEÇMELİ)

TRAKYA ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖRGÜN ÖĞRETİM ARA SINAV PROGRAMI (SEÇMELİ) 17.11.2017 CUMA 16.11.2017 PERŞEMBE 15.11.2017 ÇARŞAMBA 14.11.2017 SALI 13.11.2017 PAZARTESİ 2017-2018 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖR ÖĞRETİM ARA SINAV PROGRAMI (SEÇMELİ) Altay

Detaylı

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT PROGRAMI 2015-YAZ OKULUNDA AÇILAN DERSLER

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT PROGRAMI 2015-YAZ OKULUNDA AÇILAN DERSLER Ġlahiyat Fakültesi Bölüm/Anabilim İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ İLAHİYAT PROGRAMI 2015-YAZ OKULUNDA AÇILAN DERSLER Dalı/Program Kodu Dersin Adı T U K S Öğretim Üyesi Gurup 105 Kuran Okuma Tecvid

Detaylı

İSLAM KURUMLARI VE MEDENİYETİ

İSLAM KURUMLARI VE MEDENİYETİ DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. İSLAM KURUMLARI VE MEDENİYETİ KISA ÖZET

Detaylı

Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS003 IV Ön Koşul Dersler

Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS003 IV Ön Koşul Dersler Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS003 IV 2+0 2 3 Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Koordinatörleri Dersi Veren Dersin Yardımcıları

Detaylı

DERS TANITIM BİLGİLERİ (TÜRKÇE)

DERS TANITIM BİLGİLERİ (TÜRKÇE) 1 DERS TANITIM BİLGİLERİ (TÜRKÇE) Ders Bilgileri Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori Uygulama Laboratuar Yerel AKTS (Saat/Hafta) (Saat/hafta) Kredi Sanat Tarihi EÜT Güz 2 0-2 2 141 Önkoşul(lar)-var ise - Dersin

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ (YÖK FORMATINDA)

ÖZGEÇMİŞ (YÖK FORMATINDA) ÖZGEÇMİŞ (YÖK FORMATINDA) 1) Adı, Soyadı Ġsmail Kapan 2) Doğum Tarihi 01.04.1956 3) Unvanı Yardımcı Doç. Dr. 4) Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hukuk Ġstanbul Üniversitesi 1982 Yüksek

Detaylı

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU.

T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU. T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 II. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 I. Uluslararası

Detaylı

TIMSS Tanıtım Sunusu

TIMSS Tanıtım Sunusu TIMSS Tanıtım Sunusu Ġçerik TIMSS Nedir? TIMSS in Amacı TIMSS i Yürüten KuruluĢlar TIMSS in GeçmiĢi TIMSS in Değerlendirme Çerçevesi TIMSS Döngüsünün Temel AĢamaları TIMSS in Kazanımları Sorular ve Öneriler

Detaylı

EMEVİLER VE ABBASİLER DÖNEMİ

EMEVİLER VE ABBASİLER DÖNEMİ EMEVİLER VE ABBASİLER DÖNEMİ DERS NOTLARI VE ŞİFRE TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ EMEVİLER Muaviye tarafından Şam da kurulan ve yaklaşık

Detaylı

BiliĢim Sektöründe Saat Bu Saat

BiliĢim Sektöründe Saat Bu Saat BiliĢim Sektöründe Saat Bu Saat Dünya, önemli bir yol ayrımında. Küresel finansal krizle birlikte, takke düģtü kel göründü. Uzun yıllardan bu yana; güçlü ekonomilere sahip olduğu var sayılan ABD baģta

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Prof. Dr. Ayşe Gülçin Küçükkaya

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Prof. Dr. Ayşe Gülçin Küçükkaya DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS İleri Mimarlık Tarihi ve Teorisi ARCH 512 2014-15 Spring 3+0 3 7 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü İngilizce

Detaylı

AST101 ASTRONOMİ TARİHİ

AST101 ASTRONOMİ TARİHİ AST101 ASTRONOMİ TARİHİ 2016-2017 Güz Dönemi (Z, UK:2, AKTS:3) 7. Kısım Doç. Dr. Kutluay YÜCE Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Romalılar Döneminde Bilim (devam) Romalılar

Detaylı

ŞİÎ-SÜNNÎ POLEMİĞİNDE EBÛ TÂLİB VE DİNÎ KONUMU. Habib KARTALOĞLU

ŞİÎ-SÜNNÎ POLEMİĞİNDE EBÛ TÂLİB VE DİNÎ KONUMU. Habib KARTALOĞLU e-makâlât Mezhep Araştırmaları, IV/2 (Güz 2011), ss. 179-183. ISSN 1309-5803 www.emakalat.com ŞİÎ-SÜNNÎ POLEMİĞİNDE EBÛ TÂLİB VE DİNÎ KONUMU Halil İbrahim Bulut, Araştırma Yayınları, Ankara, Nisan 2011,

Detaylı

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ

TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ TEKNOLOJİ VE TASARIM DERSİ FELSEFESİ,TEMEL İLKELERİ,VİZYONU MEHMET NURİ KAYNAR TÜRKIYE NIN GELECEK VIZYONU TÜRKĠYE NĠN GELECEK VĠZYONU GELECEĞIN MIMARLARı ÖĞRETMENLER Öğretmen, bugünle gelecek arasında

Detaylı

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ

GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ I.SINIF I.YARIYIL FL 101 FELSEFEYE GİRİŞ I Etik, varlık, insan, sanat, bilgi ve değer gibi felsefenin başlıca alanlarının incelenmesi

Detaylı

TARİH BİLİNCİ MESLEK KÜLTÜRÜ VE HARİTACILIK ÜZERİNE. Prof. Dr. Erol KÖKTÜRK Kocaeli Üniversitesi Karamürsel Meslek Yüksekokulu

TARİH BİLİNCİ MESLEK KÜLTÜRÜ VE HARİTACILIK ÜZERİNE. Prof. Dr. Erol KÖKTÜRK Kocaeli Üniversitesi Karamürsel Meslek Yüksekokulu TARİH BİLİNCİ MESLEK KÜLTÜRÜ VE HARİTACILIK ÜZERİNE Prof. Dr. Erol KÖKTÜRK Kocaeli Üniversitesi Karamürsel Meslek Yüksekokulu İçerik Tarih Bilinci- Meslek Kültürü ve Haritacılık Üzerine 1. Tarih Nedir?

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı W. MONTGOMERY WATT IN VAHİY VE KUR AN ALGISI.

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı W. MONTGOMERY WATT IN VAHİY VE KUR AN ALGISI. T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı W. MONTGOMERY WATT IN VAHİY VE KUR AN ALGISI Ersin KABAKCI Yüksek Lisans Tezi Çorum 2013 W. MONTGOMERY WATT IN VAHİY

Detaylı

www.binnuryesilyaprak.com

www.binnuryesilyaprak.com Türkiye de PDR Eğitimi ve İstihdamında Yeni Eğilimler Prof. Dr. Binnur YEŞİLYAPRAK Türk PDR-DER Başkanı 16 Kasım 2007 Adana Türkiye de Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri Başlangıcından günümüze

Detaylı

HZ. PEYGAMBER DÖNEMİNDE SAĞLIK HİZMETLERİNDE KADINLARIN YERİ Levent Öztürk, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2001, 246 s. Fatmatüz Zehra KAMACI

HZ. PEYGAMBER DÖNEMİNDE SAĞLIK HİZMETLERİNDE KADINLARIN YERİ Levent Öztürk, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2001, 246 s. Fatmatüz Zehra KAMACI sakarya üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi 9 / 2004 s. 219-223 kitap tanıtımı HZ. PEYGAMBER DÖNEMİNDE SAĞLIK HİZMETLERİNDE KADINLARIN YERİ Levent Öztürk, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2001, 246 s. Fatmatüz

Detaylı

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU

HARRAN OKULU SEMPOZYUMU T.C. HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ ĠLAHĠYAT FAKÜLTESĠ I. ULUSLARARASI KATILIMLI BĠLĠM DĠN VE FELSEFE TARĠHĠNDE HARRAN OKULU SEMPOZYUMU 28-30 Nisan 2006 I. CĠLT Editör Prof. Dr. Ali BAKKAL ġanliurfa 2006 42 I. Uluslararası

Detaylı

SAĞLIK SERBEST BÖLGESĠ (SSB) ÇALIġMASI

SAĞLIK SERBEST BÖLGESĠ (SSB) ÇALIġMASI SAĞLIK SERBEST BÖLGESĠ (SSB) ÇALIġMASI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI SAĞLIK HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK TURĠZMĠ DAĠRE BAġKANLIĞI 20-11-2012-ANKARA 1 SERBEST BÖLGE TANIMI Genel olarak serbest bölge; ülkenin

Detaylı

Batum/GÜRCİSTAN İnşaat Teknolojileri ve Emlak Fuarı

Batum/GÜRCİSTAN İnşaat Teknolojileri ve Emlak Fuarı 09.12.2017 Batum/GÜRCİSTAN İnşaat Teknolojileri ve Emlak Fuarı Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu BaĢkanı M. Suat Hacısalihoğlu baģkanlığındaki Trabzon heyeti, Gürcistan ın Batum Ģehrinde düzenlenen

Detaylı

Uygarlık Tarihi (HIST 201) Ders Detayları

Uygarlık Tarihi (HIST 201) Ders Detayları Uygarlık Tarihi (HIST 201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Uygarlık Tarihi HIST 201 Güz 3 0 0 3 4 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

ANKARA YILDIRIM BEYAZİT ÜNİVERSİTESİ SOSYALBİLİMLER ENSTİTÜSÜ Şarkiyat Araştırmaları Anabilim Dalı

ANKARA YILDIRIM BEYAZİT ÜNİVERSİTESİ SOSYALBİLİMLER ENSTİTÜSÜ Şarkiyat Araştırmaları Anabilim Dalı ANKARA YILDIRIM BEYAZİT ÜNİVERSİTESİ SOSYALBİLİMLER ENSTİTÜSÜ Şarkiyat Araştırmaları Anabilim Dalı Bölüm Hakkında: Ülkemiz, bulunduğu coğrafi konumu dolayısıyla tarihte pek çok medeniyete beģiklik etmiģtir.

Detaylı