Acil Serviste Akut Pankreatit Tanısı Alan Hastaların Değerlendirilmesi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Acil Serviste Akut Pankreatit Tanısı Alan Hastaların Değerlendirilmesi"

Transkript

1 Klinik Araştırma Acil Serviste Akut Pankreatit Tanısı Alan Hastaların Değerlendirilmesi Türker YARDAN a1, Selim GENÇ 1, Ahmet BAYDIN 1, Mehmet Selim NURAL, Macit AYDIN 1, Dursun AYGÜN 1 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, SAMSUN, Türkiye Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, SAMSUN, Türkiye ÖZET Amaç: Bu çalışmanın amacı acil serviste (AS) akut pankreatit tanısı alan olguların demografik ve klinik özelliklerini, tanısal yaklaşımlarını ve klinik sonuçlarını tartışmaktır. Gereç ve Yöntemler: Ocak 007 ve Ocak 00 tarihleri arasında hastanemiz AS inde akut pankreatit tanısı alan hastaların (yaş 1) kayıtları geriye dönük olarak incelendi. Bulgular: Çalışmaya akut pankreatit tanısı alan 1 hasta (1 erkek [%50,], ortalama yaş 0,±15,) dâhil edildi. Başvuru anında karın ağrısı ve bulantı sık görülen şikâyetler idi. Hastaların sinde (%1,5) klinik hafif iken, 0 sinde (%,5) şiddetli idi. Bu hastalarda BT şiddet skoru (BTŞS) değerlendirildi. BTŞS > değerinin şiddetli pankreatiti tanımadaki duyarlılık, özgüllük, pozitif öngörü değeri, negatif öngörü değeri sırasıyla (%90, %97, %95, %9) hesaplandı. Hastalardan 50 si (%) hastaneye yatırılmıştı. Yatan hastaların BTŞS si ile yatış süreleri arasında korelasyon mevcuttu (p=0.001, r=0.97). Sonuç: Acil serviste akut pankreatit tanısı alan hastalarda klinik şiddetin erken dönemde tanımlanması uygun tedavi stratejisinin belirlenmesine katkı sağlar. Batın BT akut pankreatit tanısında, klinik şiddetin ve komplikasyonların belirlenmesinde etkili bir yöntemdir. Anahtar Sözcükler: Akut pankreatit, acil servis, BT şiddet skoru ABSTRACT Evaluation of Patients with Acute Pancreatitis in the Emergency Department Objective: The aim of this study was to assess the demographic and clinical features, diagnostic methods and outcomes of patients diagnosed as acute pancreatitis in the emergency department (ED). Materials and Methods: This study was designed retrospectively by examining medical records of the patients (age 1 years) who were diagnosed as acute pencreatitis in the ED, between January 007 and January 00. Results: A total of 1 patients (1 male [50.%], mean age 0,±15,) diagnosed as acute pancreatitis were enrolled the study. Nausea and abdominal pain were common complaints on admission. Clinical severity was mild in patients (1.5%) and was severe in 0 patients (.5%). CT severity index (CTSI) was determined in these patients. The sensitivity, specificity, positive predictive value, negative predictive value were calculated for the CTSI> (90%, 97%, 95%, 9%) for identifying the severe pancreatitis. Fifty patients (%) were hospitalized. There was a correlation between duration of hospitalization and CTSI in these patients (p=0.001, r=0.97). Conclusion: Early identification of clinical severity is crucial for planning of therapeutic strategies of acute pancreatits in the ED. Abdomen CT is an effective method in the diagnosis, assessment of clinical severity and complications of acute pancreatitis. Key words: Acute pancreatitis, emergency department, CT severity index Akut pankreatit (AP), pankreasın çeşitli derecelerde etkilendiği, geri dönüşümlü inflamasyonu olarak tanımlanabilir. Bu inflamatuvar durum pankreas ile sınırlı kalabileceği gibi peripankreatik dokulara ve diğer organ sistemlerine yayılabilir (1). Akut pankreatit insidansı / olup mortalitesi %-10 arasında değişmektedir. Şiddetli formda mortalite %5 e ulaşabilir (,). Klinik tablo, medikal tedaviye kısa surede cevap veren hafif formdan, sistemik bulguların eşlik ettiği, sepsis ve çoklu organ yetmezliğinin geliştiği şiddetli forma kadar değişkenlik gösterir (). Hastalığın tanısı; hastanın öyküsü, fizik muayene, serolojik belirteçler ve radyolojik bulguların birleşimi ile konmaktadır (5). Akut pankreatitin tedavisi hızlı sıvı resustasyonunu, enteral veya parenteral bes- lemeyi, parenteral antibiyotikler kullanımını, sepsis buguları eşlik ettiğinde ise cerrahi debritmanı, nekrozektemiyi ve pankreatik rezeksiyonu içerir (). Akut pankreatitin değişken klinik özelliklere sahip olması ve tanı yöntemlerindeki yetersizlikler nedeniyle acil serviste bazen tanı güçlüğü yaşanmaktadır. Ayrıca bu değişken klinik özellikler başvuru anında uygun tedavi stratejisinin belirlenmesini güçleştirebilir. Bu çalışmada amacımız acil serviste akut pankreatit tanısı alan hastaların demografik ve klinik özelliklerini, klinik sonuçlarını ve tanısal yaklaşımları tartışmaktır. a Yazışma Adresi: Dr. Türker YARDAN, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, SAMSUN, Türkiye tyardan@yahoo.com 1

2 GEREÇ VE YÖNTEM Ocak 007 ile Ocak 00 tarihleri arasında acil serviste akut pankreatit tanısı konulan hastalar geriye dönük olarak incelendi. Araştırma Helsinki Deklarasyonu Prensiplerine uygun olarak hazırlandı ve fakültemiz etik kurulundan izin alındı. Hastane arşivinden hasta dosyalarına ulaşılarak çalışma için gerekli olan demografik veriler, semptom ve bulgular, laboratuar sonuçları, radyoloji raporları, verilen tedavi şekli, hastanede kalış süreleri ve klinik sonuçlar çalışma formuna kaydedildi. Akut pankreatit tanısı alan ve 1 yaş üzerindeki erişkin tüm hastalar çalışmaya dâhil edildi. Akut pankreatit tanısı hikaye, fizik muayene bulguları, laboratuar ve tipik radyolojik bulgular eşliğinde kondu. Serum amilaz ve lipaz değerinin normalin üç katı artmış olması (amilaz>100 U/L ve lipaz>0 U/L) akut pankreatit için anlamlı olarak kabul edildi (7,). Tanıyı doğrulamak ve etiyolojiyi ortaya koymak amaçlı acil serviste yapılan batın ultrasonografi (USG) ile batın bilgisayarlı tomografi (BT) bulguları değerlendirildi. Batın USG bulguları akut pankreatit ile uyumlu, uyumlu değil ve yetersiz görüntüleme olarak üç grupta değerlendirildi. Pankreatik ödem, peripankreatik sıvı koleksiyonu ve pankreas parankim ekosunun azalması ve heterojenitesi pankreatiti destekleyen batın USG bulguları olarak kabul edildi (9). Hastane otomasyon sisteminden akut pankreatit tanısı alan ve batın BT si çekilen hastaların görüntülerine ulaşıldı. Batın BT görüntüleri klinik sonuçlardan haberdar olmayan radyolog tarafından tekrar değerlendirildi. Her hasta için Computed Tomography Severity Index i (BT şiddet skoru-btşs) hesaplandı. Buna göre normal pankreas 0 puan, pankreatik genişleme 1 puan, peripankreatik inflamasyon puan, tek bir yerde sıvı koleksiyonu puan, iki veya daha fazla alanda sıvı koleksiyonu puan aldı. Buna ek olarak pankreasta nekroz olmaması 0 puan, %0 un altında nekroz olması puan, %0-50 arasında nekroz olması puan ve %50 üzerinde nekroz olması puan aldı. Puanların toplamı ile BTŞS belirlendi (1,,9). Hastaların klinik şiddeti Atlanta kriterlerine göre iki grupta incelendi (10). a) Hafif Akut Pankreatit: Akut pankreatitle ilişkili minimal organ disfonksiyonu ve sorunsuz iyileşme, şiddetli akut pankreatit bulguları bulunmaması, kontrastlı BT de pankreas parankiminin normal kontrastlanma göstermesi, b) Şiddetli Akut Pankreatit: Akut pankreatitle ilişkili organ yetersizliği ve/veya pankreasın nekroz, abse veya psödokist gibi lokal komplikasyonlarının varlığı olarak tanımlandı (11,1). Hastalara hastanede yattıkları süre içerisinde uygulanan tedavi yöntemleri [medikal, cerrahi ve endoskopik retrograd kolanjio pankreatikografi (ERCP)] incelendi. Hastaların sonuçlandırılması şifa ile taburcu ve ölüm olarak değerlendirildi. Hastanede kalış süreleri gün olarak hesaplandı. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizleri SPSS 1.0 programı kullanılarak yapıldı. Verilerin değerlendirilmesinde Mann Whitney U testi, Spearman korelasyon analizi ve Fisher-Kesin testi kullanıldı. Veriler ortanca (minimum-maksimum) ve yüzdelikler olarak verildi. Đstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak alındı. BULGULAR Acil serviste 1 hastaya akut pankreatit tanısı konuldu. Hastaların 1 i (%50,) erkek, 0 u (%9,) kadın, yaşları 5 ile 90 arasında değişmekte olup ortalama 0,±15, idi. Hastaların başvuru anındaki şikayetleri incelendiğinde; 0 ında (%9) karın ağrısı, 5 ünde (%,9) bulantı ve 7 sinde (%,) kusma vardı. Hastaların diğer semptom ve bulguları Tablo 1 de gösterilmiştir. Tablo 1. Hastaların klinik semptom ve bulguları Bulgular Hasta sayısı % Karın ağrısı Bulantı Kusma Batında hassasiyet Batında defans Musküler kas rijiditesi ,9, 95,1, 1,1 Akut pankreatitin etiyolojisi incelendiğinde; hastaların ünde (%70,) biliyer nedenler, sinde (%,) metabolik nedenler, 1 inde (%1,) alkolizm saptanırken 15 hastada (%,) herhangi bir neden saptanamadı. Laboratuar sonuçları incelendiğinde; amilaz değerleri 55 hastada (%90.) 100U/L den yüksek, lipaz değerleri ise 5 hastada (%95.1) 0U/L den yüksek olarak bulundu. Acil serviste tüm hastalara tanısal amaçlı batın USG yapıldığı tespit edildi. Batın USG de hastaların sadece 1 si (%19,7) pankreatit ile uyumlu iken, 9 u (%7,5) uyumlu değildi (Tablo ). Hastaların 0 sinde (%,) ise yetersiz görüntüleme nedeniyle pankreas net olarak değerlendirilemedi. Đleri tetkik olarak acil serviste hastaların 5 sine (%5.) batın BT çekildiği belirlendi. BT çekilen hastaların si (%0.) pankreatit lehine yorumlanırken, 10 u (%19.) normal olarak yorumlandı (Tablo ). Hastaneye yatışı yapılan 50 hastanın üne (%) batın BT çekilmişti. Ayrıca acil serviste BT çekilen 5 hastanın hepsinin BTŞS si hesaplandı. Bu hastaların BTŞS dağılımı Tablo te gösterilmiştir. Tablo. Laboratuar ve radyolojik bulgulara göre akut pankreatit tanısı Amilaz Lipaz USG BT Akut Pankreatit 55(90.) 5(95.1) 1(19.7) (0.) Akut Pankreatit Değil (9.) (.9) *9(0.) 10(19.) Toplam 1(100) 1(100) 1(100) 5(100) n: Hasta sayısı, (%): Hastaların yüzdesi, USG: Ultrasonografi, BT: Bilgisayarlı tomografi * USG sonucuna göre pankreatit ile uyumlu değil ve yetersiz görüntüleme Tablo. Akut pankreatitli 5 hastanın BTŞS skorları BTŞS skoru Hasta sayısı (n) % BTŞS: Bilgisayarlı tomografi şiddet skoru

3 Atlanta kriterlerine uyan 5 hastanın klinik şiddeti değerlendirildi. BT çekilmediğinden klinik şiddeti belirlenemeyen 9 hasta değerlendirmeye alınmadı. Değerlendirilen hastaların sinde (%1,5) klinik hafif iken, 0 sinde (%,5) şiddetli idi. Klinik şiddete göre hastaların verileri Tablo te gösterilmiştir. BTŞS> iken şiddetli pankreatiti tanımlamadaki %9 doğruluk oranı ile duyarlılığı %90, özgüllüğü %9,9, negatif öngörü değeri %9,9 ve pozitif öngörü değeri ise %9,7 olarak hesaplandı (Resim 1). Resim 1. Şiddetli akut pankreatit. Pankreas başı düzeyinden (a) ve pankreas başı düzeyinden geçen (b) kesitlerde; pankreas boynu ve gövde kesiminde nekroza bağlı kontrastlanma defekti (kalın beyaz oklar) ve pankreas başı ile gövde kesiminde nekroz gelişmeyen normal kontrastlanan parankim alanları (siyah oklar) görülmektedir. Ayrıca sol anterior pararenal faysa önünde serbest sıvı (ince beyaz oklar) mevcuttur. Acil serviste tetkik edilen hastaların 11 i (%1) başka bir sağlık kurumuna sevk edilirken, 50 si (%) hastanemiz Genel Cerrahi Servisine yatırılmıştı. Hastaneye yatırılan hastaların ine (%5) medikal tedavi, 17 sine (%) cerrahi tedavi, 5 ine (%10) ERCP uygulanmıştı. Bu hastaların 7 si şifa ile taburcu edilirken, ü (%) ex olmuştu. Bu hastalardan pankreatit kliniği şiddetli olan hastalardan biri eşlik eden diyabetik ketoasidoz sonucu, diğeri ise gelişen çoklu organ yetmezliği sonucu ex olmuştu. Kliniği hafif olan ve ex olan hasta ise gastrointestinal sistem kanaması sonucu ex olmuştu. Hastaların hastanede yatış sürelerinin ortancası 9 gün (-1 gün) idi. Ayrıca yatan hastalardan BTŞS si hesaplananların sayısı (%) idi. Bu hastaların BTŞS si ile yatış süreleri arasında korelasyon mevcuttu (p=0.001, r=0.97). Ancak yatan hastaların BTŞS leri ile amilaz ve lipaz değerleri karşılaştırıldığında anlamlı ilişki saptanmadı (p>0.05). Ayrıca yatan hastaların amilaz ve lipaz değerleri ile yatış süreleri karşılaştırıldığında da istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktu (p>0.05). TARTIŞMA Acil servislere karın ağrısı ile başvuran hastalarda ayırıcı tanıda düşünülmesi gereken önemli klinik sorunlardan biri de akut pankreatittir. Akut pankreatitte klinik semptom ve bulgular özellikle yaş ve atağın şiddetine bağlı olarak çeşitlilik gösterebilir. Ani başlayan epigastrik ve periumblikal ağrı, bulantı, kusma, abdominal distansiyon ve kas rijitidesi sık görülen semptom ve bulgulardır (,1). Bu semptomlardan en sık görüleni epigastrik bölgede veya sol üst kadranda hissedilen karın ağrısıdır. Bu ağrı genellikle sürekli, sıkıcı karakterde olup sırta, böğüre, göğse ve üst karın bölgesine yayılabilir. Ağrı sıklıkla şiddetli olmasına rağmen hastalığın şiddeti ile korele değildir (1). Hastalığın şiddeti hafif glandüler ödemden yoğun nekroz ve kanamaya kadar değişebilir (15). Bizim çalışmamızda klinik semptom ve bulgular (Tablo 1) literatür ile benzer özellikte idi. 1 Akut pankreatit etyolojisinde farklı nedenler mevcuttur. Etiyolojide olguların %90 ında safra kesesi taşları ve alkol sorumlu tutulmaktadır. Diğer nedenler arasında abdominal travma, hipertrigliseridemi, pankreas veya ampulla vater tümörü, ilaçlar, hipotermi, enfeksiyöz nedenler, endoskopik retrograd kolanjiografi ya da cerrahi işlemler sayılabilmektedir. Hastaların %10 kadarında da bir neden saptanmamaktadır (,). DiMagno ve ark. ları (1) tarafından yapılan literatür incelemesine göre akut pankreatitin en sık altıncı dekatta görüldüğü, etiyolojisinde alkol (%-), safra kesesi taşları (%10.-5) ve idiopatik nedenlerin (%-) sorumlu olduğu görülmektedir. Bu çalışmada Đngiltere de idiopatik nedenler ön sırada iken diğer Avrupa ülkelerinde alkol ilk sırada yer almıştır. Ülkemizde Ayten ve ark. larının yaptıkları çalışmada safra kesesi taşları (%,) ve idiopatik nedenler (%,) ilk iki sırada yer almıştır (17). Bizim çalışmamızda hastaların ortalama yaşı 0, olup etiyolojik nedenler arasında en sık safra kesesi taşları ve idiopatik nedenler saptanmıştır. Akut pankreatit kliniğinin değişken özelliklere sahip olması ve tanı yöntemlerini sınırlayan faktörlerin olması nedeniyle acil serviste tanı bazen zor olabilir. Halen akut pankreatit tanı ve takibinde farklı parametreler kullanılmaktadır. Kan ve üriner amilaz, serum lipazı, serum elastaz 1, serum tripsin ve serum fosfolipaz A, C- reaktif protein, interlökin - ve prokalsitonin seviyeleri akut pankreatitte artış gösterebilmektedir. Serum lipazı artışı amilaz artışından daha özgüldür (1,1,1). Bizim çalışmamızda olduğu gibi halen birçok araştırıcı normal düzeyinin katı artmış serum amilaz ve lipaz değerlerini akut pankreatit için tanısal kabul etmektedir (1,10). Kan amilaz değerinin akut pankreatit tanısını koymada duyarlılığı %7-100, özgüllüğü %5-9 iken; lipaz değerinin duyarlılığı %-100, özgüllüğü %- 100 dür (1). Bizim çalışmamızda akut pankreatit tanısı alan hastaların 55 inde (%90,) amilaz, 5 inde (%95,1) lipaz değerleri normal düzeyinden üç kat daha fazla idi. Akut pankreatit olgularında batın USG de ilk saatte interstisiyel ödem, pankreas dokusunda diffüz genişleme, kanama alanları, pankreatik nekroz, intraperitonial ve ekstraperitoniyal sıvı koleksiyonları ve psödokist görülebilir. Ayrıca akut kolesistit, hepatik abse, safra kesesi taşı ve paralitik ileus tespit edilebilir. Pankreasın görüntülenme oranı % ile %90 arasında değişmektedir (9,1). Bizim çalışmamızda tüm hastalara USG yapılmış ve olguların %19,7 sinde pankreatit lehine bulguya rastlanırken %7,5 olguda ise pankreas normal olarak yorumlanmıştı. Yöntemin kullanıcıya bağımlı olmasının yanı sıra, barsak gazı, yağ dokusu ve pankreasın retroperitoneal yerleşimli olması sıklıkla yetersiz görüntülemeye neden olmaktadır (1). Kontrastlı BT akut pankreatit tanısı ve hastaların değerlendirilmesinde altın standarttır (). BT anatomik yapıları daha iyi tanımlar ve pankreatik inflamasyon, nekroz gibi komplikasyonları ortaya koyabilir. BT ayrıca klinik şiddet ve prognozun belirlenmesinde de yardımcıdır (,1,19). BT nin akut pankreatit için tanı değeri %75-90 dır (). Akut pankreatit olmasına rağmen BT de pankreas %1- oranında normal olabilir. Pankreasın normal olması genellikle iyi klinik sonuçla ilişkilidir (). Bizim çalışmamızda BT, hastaların %0. ünde tanısal bulunmuştur (Tablo ). BT nin çekilme zamanı ile ilgili olarak literatürde farklı görüşler mevcuttur. De Waele ve ark.(0) ilk saat içinde çekilen BT ile tanımlanan ekstrapankreatik inflamasyonun, hastalığın şiddetlenmesi ve mortalite için güvenilir bir gösterge olduğunu bildirmişlerdir. Bununla birlikte hafif inflamasyonlu hastalar-

4 da BT gerekli görülmemekte, ancak tanı şüphesinde, destek tedavisine yanıt alınamayan ve kliniği komplike hastalarda önerilmektedir (1). Akut pankreatit kliniğinin değişken özelliklere sahip olması nedeniyle klinik şiddetin erken dönemde belirlenmesi etkin tedavi yaklaşımı sağlar. Genelde hastaların çoğunda klinik hafif ve prognoz iyidir. Ancak hastaların %0 sinde klinik kötüleşme, organ yetmezliği ve ölüm görülebilir (1). Klinik şiddetin hafif olması halinde çoğunlukla destek tedavisi yeterli iken, şiddetli formlarda cerrahi müdahale gerekli olabilir. Akut pankreatitin şiddetli atak olma riskinin erken dönemde belirlenmesi, uygun tedavi yaklaşımı ve iyi klinik sonuç için önemlidir. Akut pankreatitin klinik şiddetinin belirlenmesi tanı ile eş zamanlı yapılmalıdır. Hastaların yakın takibi ile olası komplikasyonlar ortaya konabilir (1). Ancak ilk değerlendirmede düşük şiddetli olarak tanımlanan hastalarda klinik şiddetin artabileceği bu nedenle yakın takip gerektiği unutulmamalıdır. Çalışmamızda hastalar klinik şiddete göre iki grupta incelenmiştir. Çalışmamızda hastanede yatarken ölen 1 hastanın klinik şiddeti hafif iken, ölen hastanın şiddetli kliniğe sahip olduğu görüldü. Serum amilaz ve lipaz düzeylerinin klinik şiddet ile korelasyonunun olmadığı belirtilmiştir (1). Benzer şekilde çalışmamızda da klinik şiddet ile amilaz ve lipaz değerleri arasında ilişki anlamsızdı. Gürleyik ve ark. nın (1) yaptıkları çalışmada kliniği şiddetli olan akut pankreatit olgularının yatış süresinin kliniği hafif olanlardan daha uzun olduğu bildirilmiştir. Ayrıca bu çalışmada her iki grubun yaşları arasında fark olmadığı belirtilmiştir. Ancak bizim çalışmamızda her iki grupta yatış süresi açısından anlamı fark bulunamadı. Ayrıca ilginç olarak şiddetli akut pankreatit grubunda yaşın daha düşük olduğu tespit edildi ve bu sonuç istatistiksel olarak anlamlı idi (Tablo.). Akut pankreatitte erken dönemde klinik şiddeti ve prognozu belirlemek için çeşitli skor sistemleri kullanılmaktadır. Bunların başlıcaları, Ranson kriterleri, the Acute Physiology and Chronic Health Evaluation (APACHE) II skoru, Multiple Organ System Score (MOSS), Modified Glasgow ve BTŞS dir (11, 1, 19,, ). Bu skor sistemlerinden Ranson kriterleri sık kullanılmaktadır. Ranson kriterleri akut pankreatitin klinik şiddeti ve prognozu hakkında güvenilir bir göstergedir (11). Skor sistemlerinde benzer takip parametreleri kullanılmasına rağmen, etkinlikleri farklıdır. Taylor ve ark.() akut pankreatitli hastalarda başvuru anındaki skor sistemlerini karşılaştırmışlardır. Bu çalışmada Glasgow ve MOSS kriterlerinin klinik sonucunun belirlenmesinde Ranson ve APACHE II skorlarından daha üstün olduğu bildirilmiştir. Çalışmamızda verilerimiz hastalarımızı yeterince yansıtmadığı için bu skorlar kullanılmadı. Çalışmamıza benzer şekilde, literatürde birçok araştırmacı akut pankreatitin klinik şiddetinin belirlenmesinde 199 yılında tanımlanan Atlanta kriterlerini kullanmaktadır. Atlanta kriterlerinde göre Ranson skoru, APACHE II skoru ise şiddetli panreatit olarak tanımlanmaktadır (10). Çalışmamızda acil servislerde hastaların değerlendirilmesinde sık kullanılan BT sonuçlarına dayalı skor sistemi olan BTŞS yi kullandık. Baltazar ve ark. ları tarafından tanımlanan BTŞS, akut pankreatiti BT bulgularına göre standart derecelendirme imkanı sağlar. Bu skor sisteminde pankreastaki inflamasyon ve nekrozun derecesi klinik şiddeti tanımlar (). Çalışmamızın sonuçlarına benzer şekilde BTŞS > olan hastalar şiddetli akut pankreatit olarak bildirilmiştir (11,1). Çalışmamızda kliniği şiddetli olan hastaların BTŞS skoru, kliniği hafif olanlardan daha yüksekti. Ayrıca, çalışmamızda BT si olan ve hastanemizde yatan hastalarda BTŞS skorları ile yatış süreleri arasında anlamlı korelasyon mevcuttu. BTŞS nin erken dönemde belirlenmesinin komplikasyonları ve mortaliteyi belirlemede önemli bir prognostik gösterge olduğu bildirilmiştir (). Çalışmamızda ölen hasta sayısı az olduğu için BTŞS nin mortalite ile ilişkisi değerlendirilemedi. Vriens ve ark. ları BTŞS ile Ranson kriterleri arasında iyi bir korelasyon (r =0.9) olduğunu tespit etmişlerdir. Ayrıca BTŞS nin komplikasyonları ve mortaliteyi ortaya koymasının yanı sıra, pratik olması nedeniyle Ranson dan daha iyi prognostik gösterge olabileceğini ve başvurudan sonra ilk saat içinde BTŞS nin tanımlanmasının tedavi stratejisinin belirlenmesinde anlamlı olabileceğini bildirmişlerdir (5). Çalışmamızın sonuçlarına göre cerrahi drenaj sadece kliniği şiddetli olan hastalara uygulanmışken, ERCP nin ise hafif hastalara uygulandığı tespit edildi. Bu sonuçlara göre klinik şiddetin eken dönemde tespiti tedavi planının oluşturulması ve hastaya yoğun bakım yatış kararının verilmesine katkı sağlayabilir. Acil serviste akut pankreatit tanısında hangi tetkiklerin istenmesi gerektiği konusu halen tartışmalı olmasına rağmen (15), BTŞS nin yararları göz önüne alındığında erken dönemde BT çekilmesi ön plana çıkmaktadır. Erken dönemde BTŞS değeri 0- arasında olan hastalarda, takip esnasında rutin BT tekrarının gerekli olmadığı belirtilmekte ancak bu hasta grubunda beklenmeyen klinik kötüleşme, apse, psödokist ve diğer komplikasyonların şüphesinde kontrol BT önerilmektedir (5). Sonuç Acil servislerde akut pankreatit tanısında kullanılan tetkiklerin tanı değerinin bilinmesi doğru ve hızlı tanı koymaya yardımcıdır. Akut pankreatit kliniğinin farklı özelliklere sahip olması ve değişkenlik göstermesi nedeniyle klinik şiddetin erken dönemde tespiti etkin tedavi yaklaşımı sağlayabilir. Acil servislerde BTŞS nin erken dönemde tespiti yoğun bakım yatış kararı, tedavi stratejisinin belirlenmesi, prognoz tayini ve gerekli durumlarda hastanın başka bir sağlık kurumuna sevk kararının verilmesine de yardımcı olabilir. KAYNAKLAR 1. Carroll JK, Herrick B, Gipson T, Lee SP. Acute pancreatitis: diagnosis, prognosis, and treatment. Am Fam Physician. 007; 75: Sargent S. Pathophysiology, diagnosis and management of acute pancreatitis. Br J Nurs. 00; 15: Mitchell RM, Byrne MF, Baillie J. Pancreatitis.Lancet. 00; 1: Maher MM, Lucey BC, Gervais DA, Mueller PR. Acute pancreatitis: the role of imaging and interventional radiology. Cardiovasc Intervent Radiol. 00; 7: Vlodov J, Tenner SM. Acute and chronic pancreatitis. Prim Care. 001; : Yousaf M, McCallion K, Diamond T. Management of severe acute pancreatitis. Br J Surg. 00; 90:

5 7. Kaya E, Dervisoglu A, Polat C. Evaluation of diagnostic findings and scoring systems in outcome prediction in acute pancreatitis. World J Gastroenterol. 007; 1: Kim YS, Lee BS, Kim SH, et al. Is there correlation between pancreatic enzyme and radiological severity in acute pancreatitis? World J Gastroenterol. 00; 1: Elmas N. The role of diagnostic radiology in pancreatitis. European Journal of Radiology 001; : Bollen TL, van Santvoort HC, Besselink MG, et al. The Atlanta Classification of acute pancreatitis revisited. Br J Surg. 00; 95: Alhajeri A, Erwin S. Acute pancreatitis: value and impact of CT severity index. Abdom Imaging. 00; : Gürleyik G, Emir S, Kiliçoglu G, Arman A, Saglam A. Computed tomography severity index, APACHE II score, and serum CRP concentration for predicting the severity of acute pancreatitis. JOP. 005; : Koizumi M, Takada T, Kawarada Y, et al. JPN Guidelines for the management of acute pancreatitis: diagnostic criteria for acute pancreatitis. J Hepatobiliary Pancreat Surg. 00; 1: 5-1. Vissers RJ, Abu-Laban RB. Acute and chronic pancreatitis. In: Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS (eds.), Emergency medicine. A comprehensive study guide. 5th edition, New York: McGraw-Hill, 000: Karaca E, Oktay C. Travma dışı akut pankreatit olgularında prognostik kriterlerin sonuç üzerine etkisi. Türkiye Acil Tıp Dergisi 00; : DiMagno MJ, DiMagno EP. New advances in acute pancreatitis. Curr Opin Gastroenterol. 007; : Ayten R, Çetinkaya Z, Yeniçerioğlu A. Akut Pankreatitli Olgularımızın Retrospektif Değerlendirilmesi. F.Ü. Sağ. Bil. Derg. 007: 1: Lankisch PG, Burchard-Reckert S, Lehnick D. Underestimation of acute pancreatitis: patients with only a small increase in amylase/lipase levels can also have or develop severe acute pancreatitis. Gut. 1999; : Hirota M, Takada T, Kawarada Y, et al. JPN Guidelines for the management of acute pancreatitis: severity assessment of acute pancreatitis. J Hepatobiliary Pancreat Surg. 00; 1: De Waele JJ, Delrue L, Hoste EA, et al. Extrapancreatic inflammation on abdominal computed tomography as an early predictor of disease severity in acute pancreatitis: evaluation of a new scoring system. Pancreas. 007;: Pezzilli R, Uomo G, Zerbi A, et al. Diagnosis and treatment of acute pancreatitis: the position statement of the Italian Association for the study of the pancreas. Dig Liver Dis. 00; 0:0-.. Vriens PW, van de Linde P, Slotema ET, Warmerdam PE, Breslau PJ. Computed tomography severity index is an early prognostic tool for acute pancreatitis. J Am Coll Surg. 005; 01: Taylor SL, Morgan DL, Denson KD, Lane MM, Pennington LR. A comparison of the Ranson, Glasgow, and APACHE II scoring systems to a multiple organ system score in predicting patient outcome in pancreatitis. Am J Surg. 005; 19:19-.. Balthazar EJ, Robinson DL, Megibow AJ, Ranson JH. Acute pancreatitis: value of CT in establishing prognosis. Radiology. 1990; 17: Vriens PW, van de Linde P, Slotema ET, Warmerdam PE, Breslau PJ. Computed tomography severity index is an early prognostic tool for acute pancreatitis. J Am Coll Surg. 005; 01: VE BESLENME POLĐTĐKALARI ve ÖNEMĐ (Ekim 001,Ankara) TÜRKĐYE DE BESLENME Kabul Tarihi:

Yatak başı akut pankreatit şiddet indeksinin Türk toplumunda değerlendirilmesi

Yatak başı akut pankreatit şiddet indeksinin Türk toplumunda değerlendirilmesi ÖZGÜN ARAŞTIRMA 2013 ; 21 (1) : 05-10 Yatak başı akut pankreatit şiddet indeksinin Türk toplumunda değerlendirilmesi Assessment of bedside index for severity in acute pancreatitis in a Turkish population

Detaylı

Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi

Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 38 (2) 67-73, 2012 ÖZGÜN ARAŞTIRMA Akut Pankreatit Tanılı Hastaların Etyolojik ve Prognostik Faktörlerinin Retrospektif İncelenmesi Belkıs Nihan COŞKUN 1, Gülen

Detaylı

Kronik Pankreatit. Prof. Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Gastroenteroloji, KOCAELİ

Kronik Pankreatit. Prof. Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Gastroenteroloji, KOCAELİ Kronik Pankreatit Prof. Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Gastroenteroloji, KOCAELİ Tanım Pankreasın endokrin ve ekzokrin yapılarının hasarı, fibröz doku gelişimi ile karakterize inflamatuvar bir olay Olay histolojik

Detaylı

Dr. Mustafa Hasbahçeci

Dr. Mustafa Hasbahçeci Dr. Mustafa Hasbahçeci Kaynaklar Tokyo Guidelines for acute cholangitis-2007 *Background: Tokyo Guidelines for the management of acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Surg. 2007;14(1):1-10.

Detaylı

İçerik AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI. Testler. Öykü ve fizik muayene. Öykü

İçerik AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI. Testler. Öykü ve fizik muayene. Öykü 1 2 AKUT APANDİSİT TANISINDA TESTLERİN DEĞERİ VE KULLANIMI İçerik Karın ağrısı olan hastanın akut apandisit olup olmadığını değerlendirmede kullandığımız testlerin değerliliği kullanımları tartışılacaktır

Detaylı

Akut Apandisit Tanısal Yaklaşımlar

Akut Apandisit Tanısal Yaklaşımlar Apandisit; Akut Apandisit Tanısal Yaklaşımlar Dr. Selcan ENVER DİNÇ ACİL TIP ABD. 09.03.2010 Acil servise başvuran karın ağrılı hastalarda en sık konulan tanılardan bir tanesidir. Apandektomi dünya genelinde

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Ventilatörle İlişkili Pnömonili Hastalarda Serum C-Reaktif Protein, Prokalsitonin, Solubl Ürokinaz Plazminojen Aktivatör Reseptörü (Supar) Ve Neopterin Düzeylerinin Tanısal

Detaylı

DÜZCE TIP DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL

DÜZCE TIP DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL DÜZCE TIP DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Mehmet YAŞAR Ali Kemal TAŞKIN İsmet ÖZAYDIN Batı Karadeniz Bölgesindeki Akut Pankreatitli Hastaların Retrospektif Analizi Retrospective

Detaylı

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım

Detaylı

Acil Serviste Bilgisayarlı Tomografi Kullanımı. Doç. Dr. M. Ruhi Onur Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD

Acil Serviste Bilgisayarlı Tomografi Kullanımı. Doç. Dr. M. Ruhi Onur Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD Acil Serviste Bilgisayarlı Tomografi Kullanımı Doç. Dr. M. Ruhi Onur Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD Sunu Hedefleri Acil serviste BT kullanımı neden artıyor? Acil departmanında BT özellikle

Detaylı

Genelde 1 hafta içinde başlayan ağrılar akut karın ağrısı kabul ediliyor.¹

Genelde 1 hafta içinde başlayan ağrılar akut karın ağrısı kabul ediliyor.¹ Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Öykü ve fizik muayene özellikleri Tam kan ve direkt grafinin değeri Karın ağrısının gastrointestinal nedenlerine yaklaşım 1 2 Genelde 1 hafta içinde başlayan ağrılar akut

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

SAFRA KESESİ HASTALIKLARI

SAFRA KESESİ HASTALIKLARI SAFRA KESESİ HASTALIKLARI Oktay Eray EPİDEMİYOLOJİ Sıklıkla safra kesesi ve kanalındaki tıkanıklıklara bağlıdır. Safra kesesi taşları oldukça yaygın ve çoğu semptomsuzdur. Yılda %2 si, 10 yılda %15 i semptomatik

Detaylı

Revize Atlanta Sınıflaması ve Radyoloğun Yol Haritası

Revize Atlanta Sınıflaması ve Radyoloğun Yol Haritası Uncorrected DOI: 10.5152/turkjradiol.2017.532 Revize Atlanta Sınıflaması ve Radyoloğun Yol Haritası Revised Atlanta Classification and Roadmap of Radiologist Ural KOÇ 1, İsa ÇAM 2 RESIMLERLE BIR KONU Pankreasın

Detaylı

MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Mine SERİN 1, Ali CANSU 1, Serpil ÇELEBİ 2, Nezir ÖZGÜN 1, Sibel KUL 3, F.Müjgan SÖNMEZ 1, Ayşe AKSOY 4, Ayşegül

Detaylı

AKUT BATIN da ANALJEZİ. Dr Mustafa ÇALIK GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi

AKUT BATIN da ANALJEZİ. Dr Mustafa ÇALIK GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi AKUT BATIN da ANALJEZİ Dr Mustafa ÇALIK GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi KARIN AĞRISI Karın bölgesinde bölgesel olarak hissedilen ağrıların tamamına karın ağrısı diyoruz. Bu ağrılar; bazen karın

Detaylı

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Merkezi sinir sistemi

Detaylı

4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI

4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI 4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI (Grup 1) Amaç: Cerrahinin genel prensipleri ile ilgili temel bilgilerin verilmesi ve çeşitli cerrahi hastalıkların özeliklerinin, uygulamalı olarak cerrahi hastaya

Detaylı

Giriş. Yaşlılarda Karın Ağrısı. Genel Bilgiler. Genel Bilgiler. Değerlendirmeyi Etkileyen Faktörler Öykü. Değerlendirmeyi Etkileyen Faktörler Öykü

Giriş. Yaşlılarda Karın Ağrısı. Genel Bilgiler. Genel Bilgiler. Değerlendirmeyi Etkileyen Faktörler Öykü. Değerlendirmeyi Etkileyen Faktörler Öykü Giriş Yaşlılarda Karın Ağrısı Dr. Mutlu Kartal Şubat 2010 ABD de 2000 yılında 600 binden fazla yaşlı karın ağrısı başvurusu var 2030 yılında toplumun %20 si yaşlı olacak!!! 25 milyondan fazla acil servis

Detaylı

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Travmada Güncel Literatür Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Bu sunumun amacı 2017 yılında travma konusu üzerinde öne çıkan ve okunması gerektiğini düşündüğüm çalışmaları sunmaktır.

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 6 Aralık 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 6 Aralık 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 6 Aralık 2016 Salı Ar. Gör. Dr. Abdullah Heybeci Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Saime Tuncer Prof.

Detaylı

Gebelerde Akut Apandisit Tanı ve Tedavisi: Klinik Deneyimlerimiz

Gebelerde Akut Apandisit Tanı ve Tedavisi: Klinik Deneyimlerimiz ARAŞTIRMA Gebelerde Akut Apandisit Tanı ve Tedavisi: Klinik Deneyimlerimiz Gebelerde akut apandisit T A D Diagnosis and management of acute appendicitis in pregnant women: Our clinical experience Bünyami

Detaylı

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık

Detaylı

Göğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016

Göğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı Olan Hasta Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı??? Yan ağrısı? Sırt ağrısı? Mide ağrısı? Karın ağrısı? Boğaz ağrısı? Omuz ağrısı? Meme ağrısı? Akut Göğüs Ağrısı Aniden başlar-tipik

Detaylı

PERİKARDİT GİRİŞ PATOFİZYOLOJİ. Dr. Neslihan SAYRAÇ

PERİKARDİT GİRİŞ PATOFİZYOLOJİ. Dr. Neslihan SAYRAÇ GİRİŞ Perikard PERİKARDİT Dr. Neslihan SAYRAÇ AÜTF Acil Tıp Anabilim Dalı 05/01/2010 Visseral Parietal 50 ml seröz sıvı İnsidansı net olarak bilinmiyor Ancak acil servise AMI olmayan göğüs ağrısı ile başvuran

Detaylı

Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma

Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma ABDOMİNAL TRAVMALAR Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma AKUT BATIN Nedenleri > Kanama > Perforasyon > İnflamasyon > Obstrüksiyon > Diğer (karın dışı) Belirtiler Ağrı Bulantı / Kusma İştah durumu Kabızlık

Detaylı

Böbrek kistleri olan hastaya yaklaşım

Böbrek kistleri olan hastaya yaklaşım Böbrek kistleri olan hastaya yaklaşım Dr. Ayşegül Örs Zümrütdal Başkent Üniversitesi-Nefroloji Bilim Dalı 20/05/2011-ANTALYA Böbrek kistleri Genetik ya da genetik olmayan nedenlere bağlı olarak, Değişik

Detaylı

Fatma Burcu BELEN BEYANI

Fatma Burcu BELEN BEYANI 10.Pediatrik Hematoloji Kongresi Araştırma Destekleri/ Baş Araştırıcı Çalıştığı Firma (lar) Danışman Olduğu Firma (lar) Hisse Senedi Ortaklığı Fatma Burcu BELEN BEYANI Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam

Detaylı

YAŞLILARDA KARIN AĞRISI

YAŞLILARDA KARIN AĞRISI YAŞLILARDA KARIN AĞRISI ABDOMINAL PAIN IN GERIATRICS DOÇ. DR. Yusuf yürümez Sakarya üniversitesi tip fakültesi AsOc. Prof. Yusuf Yurumez Sakarya university MEDICAL SCHOOL SUNUM PLANI Giriş Epidemiyoloji

Detaylı

Our patients with acute pancreatitis: How long away from guideline recommendatoins?

Our patients with acute pancreatitis: How long away from guideline recommendatoins? AKADEMİK GASTROENTEROLOJİ DERGİSİ, 2008; 7 (1): 18-23 ÖZGÜN ARAŞTIRMA Akut pankreatitli olgularımız: Kılavuz önerilerinden ne kadar uzak? Our patients with acute pancreatitis: How long away from guideline

Detaylı

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Yrd.Doç.Dr. Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi

Detaylı

Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi

Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi Hamza Sunman 1, Mustafa Arıcı 2, Hikmet Yorgun 3, Uğur Canpolat 3, Metin

Detaylı

Travmada tüm vücut BT. kadar gerekli? ÇKBT ve Travma Yüksek hızla giden bir aracın takla atması ile başvuran olgu

Travmada tüm vücut BT. kadar gerekli? ÇKBT ve Travma Yüksek hızla giden bir aracın takla atması ile başvuran olgu 11.06.2010 Travmada tüm vücut BT ne kadar gerekli? Sunum Hedefi Travmada tüm vücut BT Terminoloji ve teknik Dr. Erhan AKPINAR, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı, Acil Radyoloji

Detaylı

Acil Servise Başvuran Doğurganlık Yaş Grubu Kadınlardan İstenilen β-hcg Testinin Pozitifliğinin Araştırılması

Acil Servise Başvuran Doğurganlık Yaş Grubu Kadınlardan İstenilen β-hcg Testinin Pozitifliğinin Araştırılması ARAŞTIRMA Doğurganlık Yaş Grubunda β-hcg Testinin Araştırılması T A D Acil Servise Başvuran Doğurganlık Yaş Grubu Kadınlardan İstenilen β-hcg Testinin Pozitifliğinin Araştırılması β-hcg Test Positivity

Detaylı

Akut Pankreatit İzlem ve Endoskopik Tedaviler. Prof. Dr Orhan Tarçın Endoskopi Akasya Sindirim Sistemi Hastalıkları Merkezi

Akut Pankreatit İzlem ve Endoskopik Tedaviler. Prof. Dr Orhan Tarçın Endoskopi Akasya Sindirim Sistemi Hastalıkları Merkezi Akut Pankreatit İzlem ve Endoskopik Tedaviler Prof. Dr Orhan Tarçın Endoskopi Akasya Sindirim Sistemi Hastalıkları Merkezi Anatomi Erişkinde 75 100 gr ve ortalama 15 20 cm (From Skandalakis JE, Gray SW,

Detaylı

GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ

GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ Murat Tuğcu, Umut Kasapoğlu, Çağlar Ruhi, Başak Boynueğri, Özgür Can, Aysun Yakut, Gülizar

Detaylı

Nütrisyonel tarama metodları

Nütrisyonel tarama metodları Nütrisyonel tarama metodları Doç Dr Sema Basat Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi 02.11.2013 Özellikle hastanede yatan hastada malnütrisyon TANIMLANMIYOR TEDAVİ EDİLMİYOR. NEDEN? TARAMA, DEĞERLENDİRME,

Detaylı

Akut Pankreatitli Hastaların Etiyolojik ve Prognostik Değerlendirilmesi

Akut Pankreatitli Hastaların Etiyolojik ve Prognostik Değerlendirilmesi Araştırma Akut Pankreatitli Hastaların Etiyolojik ve Prognostik Değerlendirilmesi Etiological and Prognostic Evaluation of the Patients with Acute Pancreatitis Hüseyin SOYLU 1, Ö. Önder SAVAŞ 1, T. Tanju

Detaylı

Renal Biyopsi İşlemine Bağlı Ağrının Değerlendirilmesi

Renal Biyopsi İşlemine Bağlı Ağrının Değerlendirilmesi Renal Biyopsi İşlemine Bağlı Ağrının Değerlendirilmesi Simge Bardak, Kenan Turgutalp, Gizem İşgüzar, Ezgi Payas, Esra Akgül, Merve Türkegün, Serap Demir, Kaan Esen, Ahmet Kıykım Mersin Üniversitesi İç

Detaylı

PANKREATİT. Akut Pankreatit ANATOMİ. Akut pankreatite neden olan. Epidemiyoloji. ilaçlar

PANKREATİT. Akut Pankreatit ANATOMİ. Akut pankreatite neden olan. Epidemiyoloji. ilaçlar PANKREATİT PANKREATİT Dr. Özlem YİĞİT Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp A.D. Giriş Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik Tanı ve Taburculuk ve Yatış Akut Pankreatit Pankreasın çeşitli nedenlerle oluşan inflamasyonu

Detaylı

Bruselloz tanılı hastalarda komplikasyonları öngörmede nötrofil/lenfosit oranı, trombosit/lenfosit oranı ve lenfosit/monosit oranının değeri

Bruselloz tanılı hastalarda komplikasyonları öngörmede nötrofil/lenfosit oranı, trombosit/lenfosit oranı ve lenfosit/monosit oranının değeri Bruselloz tanılı hastalarda komplikasyonları öngörmede nötrofil/lenfosit oranı, trombosit/lenfosit oranı ve lenfosit/monosit oranının değeri Uzm. Dr. Pınar Şen Prof. Dr. Tuna Demirdal Yrd. Doç. Dr. Salih

Detaylı

Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi

Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi Dr. Işıl Deniz Alıravcı Merzifon Kara Mustafa Paşa Devlet Hastanesi 02.04.2015 GİRİŞ Ateş

Detaylı

Akut Pankreatit. Acil Tıp El Kitabı Kadir Öztürk, Ali Osman Yıldırım. Acil Tıp El Kitabı

Akut Pankreatit. Acil Tıp El Kitabı Kadir Öztürk, Ali Osman Yıldırım. Acil Tıp El Kitabı Akut Pankreatit Journal of Clinical and Analytical Medicine Acil Tıp El Kitabı Akut pankreatit gastrointestinal sistemin yüksek mortalite ve morbiditesiyle sonuçlanan inflamatuvar bir hastalığıdır. Avrupa

Detaylı

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI Akut tonsillofarenjit veya çocukluk çağında daha sık karşılaşılan klinik tablosu ile tonsillit, farinks ve tonsil dokusunun inflamasyonudur ve doktora başvuruların

Detaylı

Tıkanma Sarılığı. Yrd. Doç. Dr. Zülfü Arıkanoğlu

Tıkanma Sarılığı. Yrd. Doç. Dr. Zülfü Arıkanoğlu Tıkanma Sarılığı Yrd. Doç. Dr. Zülfü Arıkanoğlu Normal serum bilirubin düzeyi 0.5-1.3 mg/dl olup, 2.5 mg/dl'yi geçerse bilirubinin dokuları boyamasıyla klinik olarak sarılık ortaya çıkar. Sarılığa yol

Detaylı

Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği. Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı

Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği. Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Nörolojik Yoğun Bakımda Nutrisyon Nörolojik hasta grubuna ait çalışma sayısı sınırlı

Detaylı

AKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI

AKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI AKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI Yrd. Doç. Dr. Arif Onur EDEN ERZİNCAN ÜNİVERİSTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI AKUT KORONER SENDROM (AKS) Tanı Kriterleri:

Detaylı

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği Op. Dr. Sabri Özden, Op. Dr. Şiyar Ersöz, Dr. Bulut Özkan, Doç. Dr. Barış Saylam, Doç. Dr. Mesut Tez Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi,

Detaylı

Ertenü.M, Timlioğlu İper.S, Boz.E.S, Özgültekin.A, Kabadayı.M, Tay.S, Yekeler.İ

Ertenü.M, Timlioğlu İper.S, Boz.E.S, Özgültekin.A, Kabadayı.M, Tay.S, Yekeler.İ Ertenü.M, Timlioğlu İper.S, Boz.E.S, Özgültekin.A, Kabadayı.M, Tay.S, Yekeler.İ Kalite standartlarına göre bir eğitim araştırma hastanesinde yatak sayısının %5 i oranında 3.düzey yoğun bakım yatağı ve

Detaylı

Akut Mezenter İskemi. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012

Akut Mezenter İskemi. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Akut Mezenter İskemi Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Tanım Epidemiyoloji Anatomi Etyoloji/Patofizyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Giriş Tüm akut mezenter iskemi

Detaylı

Plan. Penetran Böğür ve Kalça Yaralanmaları. Giriş. Tanım. Klinik. Giriş. Klinik Laboratuvar Görüntüleme Tedavi

Plan. Penetran Böğür ve Kalça Yaralanmaları. Giriş. Tanım. Klinik. Giriş. Klinik Laboratuvar Görüntüleme Tedavi Plan Penetran Böğür ve Kalça Yaralanmaları Dr. Ali Vefa SAYRAÇ Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı /06/00 Giriş Tanım Klinik Laboratuvar Giriş Çok sık görülmez. Hasta yönetimi zordur. Retroperitoneal,

Detaylı

GIS Perforasyonları. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012

GIS Perforasyonları. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 GIS Perforasyonları Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 Sunum Planı Özefagus perforasyonu Ülser perforasyonları Tanım Epidemiyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Özefagus Perforasyonu

Detaylı

14 Aralık 2012, Antalya

14 Aralık 2012, Antalya Hamilelerde Uyku Bozukluğunun Sorgulanması ve Öyküden Tespit Edilen Huzursuz Bacak Sendromunda Sıklık, Klinik Özellikler ve İlişkili Olabilecek Durumların Araştırılması A Neyal, G Benbir, R Aslan, F Bölükbaşı,

Detaylı

Giriş Güncel cerrahide tanı ve tedavi planlamalarında ultrasonografinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Ultrasonografinin cerrah tarafından gerçekleşti

Giriş Güncel cerrahide tanı ve tedavi planlamalarında ultrasonografinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Ultrasonografinin cerrah tarafından gerçekleşti Endemik bir bölgede tiroid nodüllerinin cerrah tarafından uygulanan ultrasonografi ile değerlendirilmesinin tanı ve cerrahi tedavi kararı üzerine etkisi Dr. Güldeniz Karadeniz Çakmak, Dr. Ali Uğur Emre,

Detaylı

LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU

LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU TÜRKİYE YÜKSEK İHTİSAS HASTANESİ GASTROENTEROLOJİ CERRAHİSİ KLİNİĞİ DR.TAHSİN DALGIÇ GİRİŞ Laparoskopik kolorektal cerrahi son

Detaylı

Akut Karın Ağrısı. Emin Ünüvar. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. eminu@istanbul.edu.tr

Akut Karın Ağrısı. Emin Ünüvar. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. eminu@istanbul.edu.tr Akut Karın Ağrısı Emin Ünüvar İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı eminu@istanbul.edu.tr 28.07. Acil ve Yoğun Bakım Kongresi 1 AKUT Karın ağrısı Çocuklarda karın ağrısı

Detaylı

T.C. BÜLENT ECEVİTÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013-2014 ÖĞRETİM YILI IV. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI. Grup D ( 8 Hafta)

T.C. BÜLENT ECEVİTÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013-2014 ÖĞRETİM YILI IV. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI. Grup D ( 8 Hafta) T.C. BÜLENT ECEVİTÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2013-2014 ÖĞRETİM YILI IV. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI Grup D ( 8 Hafta) (02 Eylül 2014-28 Ekim 2014 ) Dekan Dekan Yardımcıları Eğitim BaĢ Koordinatörü

Detaylı

SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI

SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI Gülseren PEHLİVAN, Nur CANPOLAT, Şennur ERKUT, Ayşe KESER, Salim ÇALIŞKAN, Lale SEVER İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

Clinical manifestations and diagnosis of acute pancreatitis

Clinical manifestations and diagnosis of acute pancreatitis Clinical manifestations and diagnosis of acute pancreatitis Author; Santhi Swaroop Vege, MD This topic last updated: Kas 13, 2012. Ast.Dr.Emre SALÇIN INTRODUCTION Akut pankreatit pankreasın akut inflamatuar

Detaylı

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde

Detaylı

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji

Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Mide Kanserinde Kemik Metastazı Klinik çalışmalarda; %0.7 - %3.4 Otopsi çalışmalarında;

Detaylı

Akut Pankreatit. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012

Akut Pankreatit. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 Akut Pankreatit Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 Sunum Planı Anatomi ve fonksiyonlar Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Etyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Anatomi ve fonksiyonlar

Detaylı

EDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU I. BÖLÜM TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA TANI VE TEDAVİ KILAVUZU...

EDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU I. BÖLÜM TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA TANI VE TEDAVİ KILAVUZU... EDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU İÇİNDEKİLER Önsöz...iii Ulusal Tanı ve Tedavi Kılavuzu Çalışma Grupları... iv Kısaltmalar... vii Tablolar Listesi... xv Şekiller

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA PROKALSİTONİN VE C-REAKTİF PROTEİN DÜZEYLERİ NASIL YORUMLANMALIDIR?

HEMODİYALİZ HASTALARINDA PROKALSİTONİN VE C-REAKTİF PROTEİN DÜZEYLERİ NASIL YORUMLANMALIDIR? HEMODİYALİZ HASTALARINDA PROKALSİTONİN VE C-REAKTİF PROTEİN DÜZEYLERİ NASIL YORUMLANMALIDIR? Nazlım Aktuğ Demir, Şua Sümer, Gülperi Çelik, Rengin Elsürer Afşar, Lütfi Saltuk Demir, Onur Ural SDBY hastalarında

Detaylı

PANKREAS ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ

PANKREAS ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ PANKREAS ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ ANATOMİ Pankreas bezi; Retroperitoneal, Ekzo ve endokrin 100 gr, 12-15 cm, Bölümleri; Baş, Korpus, Kuyruk, Ünsinat proses Başın postero-inferiorunda Sup. mezenterik ven

Detaylı

Omurga-Omurilik Cerrahisi

Omurga-Omurilik Cerrahisi Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve

Detaylı

AKUT PANKREATİT. Dr.Serkan Yılmaz Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı. 10. Ulusal Acil Tıp Kongresi (15-18 Mayıs 2014)

AKUT PANKREATİT. Dr.Serkan Yılmaz Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı. 10. Ulusal Acil Tıp Kongresi (15-18 Mayıs 2014) AKUT PANKREATİT Dr.Serkan Yılmaz Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı 10. Ulusal Acil Tıp Kongresi (15-18 Mayıs 2014) Plan Tanım Sınıflama Epidemiyoloji Patogenez Tanı Tedavi Tanım

Detaylı

Ders Yılı Dönem-V Üroloji Staj Programı

Ders Yılı Dönem-V Üroloji Staj Programı 2018 2019 Ders Yılı Dönem-V Üroloji Staj Programı DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM 5 ÜROLOJİ STAJI EĞİTİM PROGRAMI Stajın adı Stajın süresi Öğretim yeri Anabilim dalı başkanı Staj sorumluları Eğiticiler

Detaylı

Multipl organ yetmezliği ve refrakter hipotansiyon

Multipl organ yetmezliği ve refrakter hipotansiyon SEPSİS S VE TANI KRİTERLER TERLERİ Orhan ÇINAR Yrd.Doç.Dr..Dr. GATA Acil Tıp T p Anabilim Dalı XI. Acil Tıp Güz Sempozyumu Samsun 2010 Epidemiyoloji ABD de yılda 750.000 hasta Her gün 500 ölüm %20-50 mortalite

Detaylı

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ YILIN SES GETİREN MAKALELERİ Dr. Yeşim Uygun Kızmaz SBÜ Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğt. ve Araş. Hastanesi Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği Aylık Toplantısı 25.12.2018,

Detaylı

ÇOCUKLUK ÇAĞINDA KRONİK KARIN AĞRISI

ÇOCUKLUK ÇAĞINDA KRONİK KARIN AĞRISI ÇOCUKLUK ÇAĞINDA KRONİK KARIN AĞRISI Prof. Dr. Aydan Kansu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Bilim Dalı 7 y, ~ 1 yıldır karın ağrısı Göbek çevresinde Haftada

Detaylı

KÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI

KÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI KÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI Dr. Ömer USLUKAYA DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ ANABİLİM DALI Karın travması Karın travmaları, baş, boyun ve toraks travmalarından sonra üçüncü en

Detaylı

DÖNEM IV 3. GRUP DERS PROGRAMI

DÖNEM IV 3. GRUP DERS PROGRAMI T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ A.D. BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ KLİNİĞİ 2013-2014 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV 3. GRUP DERS PROGRAMI

Detaylı

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD.

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Giriş-Amaç Travma 40 yaş altındaki populasyonda ölüm sebepleri arasında üst sıralardadır. Genel vücut travması olan hastalarda, kranial yaralanma

Detaylı

Kolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi

Kolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi Kolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi DR. FATİH TEMOÇİN Fatih TEMOÇİN, Meryem DEMİRELLİ, Cemal BULUT, Necla Eren TÜLEK, Günay Tuncer ERTEM, Fatma Şebnem ERDİNÇ

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem III - 5. Ders Kurulu. Gastrointestinal Sistem. Eğitim Programı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem III - 5. Ders Kurulu. Gastrointestinal Sistem. Eğitim Programı ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 Dönem III - 5. Ders Kurulu Gastrointestinal Sistem Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü Dönem Koordinatörü Koordinatör Yardımcısı : Doç.Dr.Erkan

Detaylı

Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi

Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi Bahri Elmas, Şeyda Tok, Öner Özdemir TC Sağlık Bakanlığı Sakarya Üniversitesi

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI Doç. Dr. Ayşe Palanduz Aile Hekimliği Anabilim Dalı DERS PLANI TARİH DERS 07.09.2015 Sağlık Hizmetlerinin Basamaklandırılması ve Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

Detaylı

Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı?

Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı? Hepatit B Hasta Takibi Nasıl Yapılmalı? Yrd. Doç. Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Sunum Planı Giriş HBsAg Pozitifliği Kronik Hepatit

Detaylı

Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi

Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi Nörofibromatozis Tip 1 Tanılı Olguların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi Nurşah Eker, Ayşe Gülnur Tokuç, Burcu Tufan Taş, Berkin Berk, Emel Şenay, Barış Yılmaz Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim

Detaylı

Dev Karaciğer Metastazlı Gastrointestinal Stromal Tümör Olgusu ve Cerrahi Tedavi Serüveni

Dev Karaciğer Metastazlı Gastrointestinal Stromal Tümör Olgusu ve Cerrahi Tedavi Serüveni Dev Karaciğer Metastazlı Gastrointestinal Stromal Tümör Olgusu ve Cerrahi Tedavi Serüveni Dr. Koray TOPGÜL Medical Park Samsun Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü/ SAMSUN 35 yaşında erkek hasta, İlk kez 2007

Detaylı

Dr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA

Dr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA Dr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA 49 yaşında, erkek hasta Sol ayakta şişlik, kızarıklık Sol ayak altında siyah renkte yara

Detaylı

13.30-14.15 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR 14.25-15.10 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR

13.30-14.15 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR 14.25-15.10 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR GENEL CERRAHİ 1. GÜN 08.00-10.00 Pratik Uygulama Anamnez Alma 10.00-10.45 Cerrahi Anamnez T.KÜÇÜKKARTALLAR 10.55-11.40 Karın travmaları A. TEKİN Karın travmaları A. TEKİN ileus Ş. TEKİN intern semineri

Detaylı

NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ

NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ Dinç Süren 1, Mustafa Yıldırım 2, Vildan Kaya 3, Ruksan Elal 1, Ömer Tarık Selçuk 4, Üstün Osma 4, Mustafa Yıldız 5, Cem

Detaylı

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 3. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 43 yaşında erkek hasta, çiftçi Yakınması: Öksürük, balgam, balgamla karışık kan tükürme, nefes darlığı Hikayesi: Yaklaşık 5 aydır öksürük ve balgam yakınması olan

Detaylı

DÖNEM 4 -GENEL CERRAHİ ( CTB 402) 1. HAFTA 15-19 EYLÜL 2014 PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA

DÖNEM 4 -GENEL CERRAHİ ( CTB 402) 1. HAFTA 15-19 EYLÜL 2014 PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA DÖNEM -GENEL CERRAHİ ( CTB 0). HAFTA -9 EYLÜL 0 Prof.Dr.Hasan Kaplan.00 Küçük Cerrahi Girişimler ( Minor surgical interventions) Prof.Dr.Hasan Kaplan Akut Karın (Acute abdomen) Akut pankreatit (Acute pancreatitit)

Detaylı

Abdominal Aort Anevrizması. Dr.Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK

Abdominal Aort Anevrizması. Dr.Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK Abdominal Aort Anevrizması Dr.Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Giriş ve tanım Epidemiyoloji Etyoloji Patofizyoloji Klinik Tanı, ayırıcı tanı Tedavi Giriş ve Tanım Anevrizma,

Detaylı

GLİAL TÜMÖRLERDE POSTOP GÖRÜNTÜLEME

GLİAL TÜMÖRLERDE POSTOP GÖRÜNTÜLEME GLİAL TÜMÖRLERDE POSTOP GÖRÜNTÜLEME Prof.Dr. Cem Çallı Chief of Neuroradiology Section, Ege University Medical Faculty, Dept of Radiology Izmir, TURKEY Ac ca sella met Germinom GLİAL TÜMÖRLERDE POSTOP

Detaylı

GENEL CERRAHİ. 13.30-14.15 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR 14.25-15.10 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR

GENEL CERRAHİ. 13.30-14.15 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR 14.25-15.10 İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR 1. GÜN 08.00-10.00 Pratik Uygulama Anamnez Alma Cerrahi Anamnez Y. TATKAN 10.55-11.40 Karın travmaları A. TEKİN Karın travmaları A. TEKİN ileus Ş. TEKİN intern semineri intern semineri 2. GÜN 08.00-10.00

Detaylı

TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 2. Sorular

TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 2. Sorular TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 2 Sorular Soru 1 Hangisi renal arter stenozunun Doppler bulguları arasında değildir? a) İntrarenal rezistif indeks artışı b) intrarenal sistolik akselerasyon kaybı c) ana renal

Detaylı

Piperasilin-Tazobaktam(TZP) a Bağlı Hematolojik İstenmeyen Etkiler

Piperasilin-Tazobaktam(TZP) a Bağlı Hematolojik İstenmeyen Etkiler Piperasilin-Tazobaktam(TZP) a Bağlı Hematolojik İstenmeyen Etkiler Aysun Sarıbuğa, Serap Şimşek Yavuz, Seniha Başaran, Atahan Çağatay, Halit Özsüt, Haluk Eraksoy İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi

Detaylı

YATAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

YATAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hasta Değerlendirme Kurulu Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5 1. AMAÇ Bu prosedürün

Detaylı

Saat 25 Eylül 2017 Pazartesi 26 Eylül 2017 Salı 27 Eylül 2017 Çarşamba 28 Eylül 2017 Perşembe 29 Eylül 2017 Cuma. Seminer

Saat 25 Eylül 2017 Pazartesi 26 Eylül 2017 Salı 27 Eylül 2017 Çarşamba 28 Eylül 2017 Perşembe 29 Eylül 2017 Cuma. Seminer 4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Göktürk MARALCAN, Yrd. Doç. Dr. Hasan BAKIR, Yrd. Doç. Dr. Erdal UYSAL, Yrd. Doç. Dr. Başar AKSOY GRUP 2 Stajyer Öğrenciler için Haftalık

Detaylı

Kalp Cerrahisinde Postoperatif Değerlendirme Risk Tayini Skorlama Sistemleri. Dr. Bilge ÇELEBĠOĞLU

Kalp Cerrahisinde Postoperatif Değerlendirme Risk Tayini Skorlama Sistemleri. Dr. Bilge ÇELEBĠOĞLU Kalp Cerrahisinde Postoperatif Değerlendirme Risk Tayini Skorlama Sistemleri Dr. Bilge ÇELEBĠOĞLU Skorlama sistemleri Hasta tanımlanması Mortalite ve Morbidite hızı Prognoz tahmini Hasta seçimi Karşılaştırılabilir

Detaylı

THE RETROSPECTIVE ANALYSIS OF CASES OVER 60 YEARS OLD WHO PERFORMED APPENDECTOMY

THE RETROSPECTIVE ANALYSIS OF CASES OVER 60 YEARS OLD WHO PERFORMED APPENDECTOMY İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi,2013;17:31-36 ARAŞTIRMA MAKALESİ 60 YAŞ ÜSTÜ APENDEKTOMİ YAPILAN OLGULARIN RETROSPEKTİF ANALİZİ THE RETROSPECTIVE ANALYSIS OF CASES OVER 60 YEARS OLD WHO

Detaylı

Adalet Elçin Yıldız, Sinan Genç, Berna Uçan, Suat Fitoz. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Radyolojisi Bilim Dalı, Ankara

Adalet Elçin Yıldız, Sinan Genç, Berna Uçan, Suat Fitoz. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Radyolojisi Bilim Dalı, Ankara Adalet Elçin Yıldız, Sinan Genç, Berna Uçan, Suat Fitoz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Radyolojisi Bilim Dalı, Ankara Klinik Öykü: 4.5 yaşında erkek çocuk, kusma ve karın ağrısı atakları ile

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Servisi Olgu Sunumu 28 Şubat 2018 Çarşamba. Dr.

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Servisi Olgu Sunumu 28 Şubat 2018 Çarşamba. Dr. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 28 Şubat 2018 Çarşamba Dr. Büşra Özoğlu KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI

Detaylı

Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği

Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği 2010-2011 Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği Mehmet Ceyhan, Eda Karadağ Öncel, Selim Badur, Meral Akçay Ciblak, Emre Alhan, Ümit Sızmaz Çelik, Zafer Kurugöl,

Detaylı

HEREDİTER SFEROSİTOZ TANISINDA EOZİN 5-MALEİMİD BAĞLANMA TESTİ, OSMOTİK FRAJİLİTE VE KRİYOHEMOLİZ TESTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

HEREDİTER SFEROSİTOZ TANISINDA EOZİN 5-MALEİMİD BAĞLANMA TESTİ, OSMOTİK FRAJİLİTE VE KRİYOHEMOLİZ TESTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI HEREDİTER SFEROSİTOZ TANISINDA EOZİN 5-MALEİMİD BAĞLANMA TESTİ, OSMOTİK FRAJİLİTE VE KRİYOHEMOLİZ TESTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Esin Özcan, Yeşim Oymak, Tuba Hilkay Karapınar, Salih Gözmen, Yılmaz Ay,

Detaylı