YILLIK FAALİYET RAPORU

Transkript

1 YILLIK FAALİYET RAPORU 2013

2 İÇİNDEKİLER 1-Genel Bilgiler A- Rapor Dönemi B- Şirketin Unvanı C- Vizyonumuz D- Misyonumuz E- Değerlerimiz F- Yönetim ve Denetim Kurulu G- Sermaye ve Ortaklık Yapısı H- Merkez ve Merkez Dışı Örgütler 2-Türkiye ve Dünya Ekonomisinde Yaşanan Gelişmeler A- Küresel Ekonomi B- Türkiye Ekonomisi 3-Sektör ve Şirketin Sektördeki Yeri Alım - Satım Aracılığı Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası Aracılık Hizmetleri Kurumsal Finansman Faaliyetleri Sabit Getirili Menkul Kıymetler, Repo-Ters Repo İşlemleri Portföy Yöneticiliği Yatırım Danışmanlığı Kredili Menkul Kıymet, Açığa Satış ve Menkul Kıymet Ödünç Alma ve Verme İşlemleri Takasbank Para Piyasası İşlemleri Araştırma Faaliyetleri Pazarlama Faaliyetleri Dağıtım Kanallarımız 4- Finansman Kaynakları ve Risk Yönetim Politikaları 5- Sermaye Piyasası Araçları 6- Üst Yönetim ve Personel Sayısı 7- Personel Ücretlendirme Politikası 8- Esas Sözleşme Değişiklikleri 9- Finansal Yapıya İlişkin Bilgiler 10-Diğer Hususlar 1

3 1-Genel Bilgiler A-Rapor Dönemi : B-Şirketin Unvanı : Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş Sayılı Kanunla değişik, mülga 2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak üzere, tarihinde Ticaret Sicilinde tescil ve ilan edilerek kurulmuştur. C-Vizyon Dünya standartlarında ürün ve hizmetler sunan, etkin, saygın ve güvenilir bir kurum olmak. D-Misyon Yatırım ürün ve hizmetlerini kaliteli ve güvenilir bir ortam içinde, müşteri odaklı ve yenilikçi hizmet anlayışı ile geniş kitlelere ulaştırmak E-Değerlerimiz Müşteri Odaklılık Güvenilirlik Dürüstlük Yaratıcılık Gizlilik Kalite Şeffaflık Mevzuata ve Etik Değerlere Bağlılık Ekip Ruhu 2

4 F-Yönetim ve Denetim Kurulu Dönem içinde görev yapan Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri ile görev süreleri aşağıda belirtilmiştir. a) Yönetim Kurulu Bilgehan KURU Yönetim Kurulu Başkanı Devam Bilge LEVENT Yönetim Kurulu Başkan Vekili Devam Ali TOKER Yönetim Kurulu Başkan Vekili Süleyman TÜRETKEN Yönetim Kurulu Başkan Vekili Murat ŞEKER Yönetim Kurulu Üyesi Devam Yüksel CESUR Yönetim Kurulu Üyesi Bülent YALIM Yönetim Kurulu Üyesi Halit ERTUĞRUL Yönetim Kurulu Üyesi Devam İsmail ORAKÇIOĞLU Yönetim Kurulu Üyesi Devam Hakan ERYILMAZ Yönetim Kurulu Üyesi Devam Ferhat PİŞMAF Yönetim Kurulu Üyesi Durmuş Ali ALKAN Yönetim Kurulu Üyesi Devam b) Denetim Kurulu Bilge LEVENT Denetim Kurulu Üyesi Bülent ÇETİNEL Denetim Kurulu Üyesi G-Sermaye ve Ortaklık Yapısı tarihinde 125 bin TL sermaye ile kurulan Şirket geçen zaman içerisinde sermayesini 60 Milyon TL na yükseltmiş olup, en son sermaye artırımı tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısında, tamamı iç kaynaklardan olmak üzere 36 Milyon TL dan 60 Milyon TL na yükseltilmek suretiyle yapılmıştır. Şirketin ortaklık yapısında gerçekleşen pay devirleri; Şirket ortağımız T.C. Ziraat Bankası Personeli Vakfı, tarihi itibariyle Şirketimiz sermayesinin %1 ni oluşturan hisselerinin adedini (%0,999997) T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ne, 10 adedini ise (%0,000003) Fikrettin AKSU ya, 3

5 Şirket ortağımız Groupama Sigorta A.Ş. ise Şirketimiz sermayesinin %24,60 nı oluşturan hisselerinin tamamını ( adet) tarihi itibariyle T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ne devretmiş olup, pay devirleri sonrası sermayenin ortaklara göre dağılımı aşağıda belirtilmiştir. Grafik 1: Şirketimizin tarihi itibariyle ortaklık yapısı. H-Merkez ve Merkez Dışı Örgütler Şirketimizin merkezi Levent Mahallesi Gonca Sokağı (Emlak Pasajı) No.22 Kat Beşiktaş İSTANBUL adresindedir. Şirketin internet adresi ise dir. Ayrıca; İstanbul da 2 adet, İzmir ve Ankara illerinde 1 er adet olmak üzere 4 Şubesi, Adana, Antalya, Nazilli/Aydın, Balıkesir, Bandırma/Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir, Kocaeli, Ataşehir, Beşiktaş, Galleria/İstanbul, Karşıyaka/İzmir, Samsun ve Kayseri illerinde 16 adet Yatırım Merkezi ile Trabzon da 1 adet irtibat bürosu bulunmaktadır. Bunun yanında T.C. Ziraat Bankası A.Ş. nin tüm şubeleri Şirketimizin acentesi konumundadır. 4

6 2- Dünya ve Türkiye Ekonomisinde Yaşanan Gelişmeler A-Küresel Ekonomi 2013 yılının son çeyreği, Mayıs sonrası sürecin bir kopyası oldu. ABD Merkez Bankası FED in varlık alım programına ilişkin belirsizlikler finans piyasalarında dalgalanmalara neden oldu. İlk olarak Mart ayında FED Başkanı Ben Bernanke nin yaptığı konuşmada vade primi nin düşük seviyesine dikkat çekmesiyle başlayan uzun dönem sabit getiri oranlarındaki hareketlilik Mayıs ve Haziran aylarında Bernanke nin daha sertleşen söylemleriyle güç kazandı. 2 Mayıs tarihinde %1,62 oranında olan 10 yıllık ABD devlet tahvil getirisi yılın üçüncü çeyreğinde ortalama %2,69 oranından işlem gördükten sonra yılın son çeyreğinde de %2,73 oranında fiyatlandı. Sene başı ile karşılaştırıldığında 100 baz puan artış, küresel risk primi fiyatlaması açısından yılın son bölümünde de gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere ciddi etki ve sonuçlara neden olmaya devam etti. Şekil 1: ABD 10 Yıl Tahvil Getirisi 4% 3% ABD 10 Yıllık Tahvil Getirisi 3% 2% 2% 1% 1 Ocak 1 Nisan 1 Temmuz 1 Ekim 1 Ocak Kaynak: Bloomberg Dolar borçlanma maliyetindeki artış neticesinde Gelişmekte Olan Ülke kurları baskı altında kaldılar ve şiddetle değer kaybettiler. Kurlarındaki değer kayıplarına karşılık ülkeler çeşitli önlemler aldılar. Brezilya ve Endonezya faiz arttırmaya başlayan ilk ülkeler oldular. Endonezya Haziran Eylül döneminde 125 baz puan arttırım yaptıktan sonra Kasım ayında da 25 baz puanlık ilave bir arttırımla politika faizini %7,50 oranına yükseltti. Brezilya ise Nisan Eylül döneminde 175 baz puan faiz arttırımı yaptıktan sonra yılın son üç ayı içerisinde de 100 baz puan daha faiz arttırmı ile politika faizini çift haneye (%10) çeken ilk ülke oldu. 5

7 Faiz aracı yanı sıra merkez bankaları ilave önlemler uyguladılar. Brezilya nın doğrudan döviz müdahaleleri ve swap işlemleri ile piyasaya döviz likiditesi sağlayarak Brezilya Reali nin değerini korumaya çalıştığını gördük. Hindistan da Brezilya gibi swap işlemlerini uygulamaya alırken, altın ticaretine kota koydu ve aynı zamanda yerel para likiditesini sıkılaştırdı. Türkiye ise önden yüklemeli müdahaleleri tercih eden bir merkez bankası ile faiz koridorunun üst bandını %7,75 oranına 175 baz puan yükseltirken Ek Parasal Sıkılaştırma uygulamalarıyla da likidite politikasını sıkı tutmaya çalıştı. Döviz likiditesi açısından da düzenlenen ihalelerle piyasaya toplam 15,1 milyar Dolar likidite sağlanmış oldu. Bu gelişmeler sonucunda 2013 yılında ABD Doları karşısında Brezilya Reali %13,15 Hint Rupisi %11,01 Endonezya Rupisi %19,54 Güney Afrika Randı %19,24 ve Türk Lirası %16,97 oranlarında değer kaybettiler. Özellikle kur oynaklıklarının artış gösterdiği yılın son çeyreğinde Doğu Avrupa ülkeleri dışında yalnızca Hint Rupisi Eylül ayında merkez bankasının başına geçen IMF eski başekonomisti Raghuram Rajan ın yatırımcı güvenini kazanmasıyla yılın son çeyreğinde %1,15 oranında değer kazanabildi. Arjantin Pesosu %11,2 ile en çok değer kaybeden para birimi olurken, Endonezya Rupisi, Brezilya Reali, Türk Lirası ve Güney Afrika Randı sırayla %6,2 %6,1 %6,0 ve %4,5 oranlarındaki değer kayıplarıyla Rupi yi takip ettiler. Şekil 2: Gelişmekte Olan Ülke Kurları Kur Ülke Peso Arjantin -11.2% Rupi Endonezya -6.3% Real Brezilya -6.1% Lira Türkiye -6. Rand Güney Afrika -4.5% Baht Tayland -4.5% Peso Şili -4. Ruble Rusya -1.4% Peso Kolombiya -1.2% Ringit Malezya -0.6% Sol Peru -0.4% Peso Meksika 0.4% Rupi Hindistan 1.2% Forint Macaristan 1.8% Zloti Polonya 3.4% Kaynak: Bloomberg -15% -1-5% 5% 6

8 Aynı dönemde bu ülkelerdeki hisse senedi ve sabit getiri varlıkların fiyatları ciddi oranda değer kaybına uğradılar. Verim eğrileri yukarı yönlü hareket ederek sabit getiri enstrümanların değer kaybetmesine neden oldular. Eylül ayı FOMC toplantısının pas geçilmesiyle yılın son çeyreğinde küresel ekonomide gözler FED in ne zaman ve ne ölçüde kesintiye başlayacağına çevrildi. Aralık ve Mart toplantıları öne çıkarken aynı süreçte görev süresi Ocak 2014 de dolan Başkan Bernanke nin halefinin kim olacağı da risk algısında etkili oldu. Eylül ayında ABD eski Maliye Bakanı Lawrence Summers ın adaylıktan çekilmesinin ardından iyice öne çıkan FED Başkan Yardımcısı Janet Yellen ın başkan adaylığı Kasım ayında kesinleşti. Bu süreçte başkan yardımcısı olarak da IMF eski ekonomisti ve İsrail Merkez Bankası eski Başkanı Stanley Fisher ın adının geçmeye başlaması piyasalara uzun dönem güven verici hamleler oldu. Her ne kadar Fisher daha katı bir imaja sahip olsa da Bernanke gibi pek çok önemli aktörün hocası olması nedeniyle piyasaya sağduyu etkisi getirdi. Şüphesiz yılın son çeyreğinde piyasalarda en çok konuşulan olaylardan birisi de ABD federal hükümet tatili ve son dakikada çözülen bütçe görüşmeleri oldu. Yılın son çeyreğinin başladığı 1 Ekim günü federal hükümet mecburi tatil ilan etti ve tatil 17 Ekim gününe kadar sürdü. FED in parasal genişleme programına devam ediyor olması piyasalara güven verdi ve piyasalar bu süreci alım fırsatı olarak değerlendirdi. Şekil 3: S&P500 Endeksi 1,900 1,850 1,800 S&P500 1,750 1,700 1,650 1,600 1,550 1,500 1,450 1,400 2 Ocak 2 Nisan 2 Temmuz 2 Ekim Kaynak: Bloomberg 7

9 FED merkezli açıklanan verilere bağlı para politikası belirsizliğinde Euro Bölgesi ndeki toparlanma küresel ekonomiyi ve özellikle Türkiye ekonomisini olumlu etkiledi. Merkez Bankası faizleri Mayıs ve Kasım aylarında toplam 50 baz puan indirerek %0,25 oranına düşürürken, banka birliği konusunda uzlaşmaya varılması Euro Para Birliği entegrasyonuna yönelik olumlu sinyaller olarak algılandı. Yılın ikinci yarısında Euro Bölgesi gelişmeleri Mart ayındaki Kıbrıs iflasını ve buna bağlı risk ataklarının çoktan unutulmuş olmasını sağladı. Euro Bölgesi imalat koşulları PMI verilerinde güç kazanırken, Para Birliği 2011 yılından sonra ilk defa yılın son çeyreğinde %0,5 oran ile pozitif büyüme kaydetmeyi başardı. Euro Bölgesi ndeki ekonomik toparlanma belirli oranda Çin ve Asya ekonomilerini de olumlu etkiledi. Çin, hükümet tarafından Eylül ayında ilan edilen %7,5 sınırının üzerinde %7,7 oranında büyüme ile yılı tamamlayarak sert iniş endişelerini boşa çıkarırken, Güney Kore de Japon Yeni ndeki değer kaybına karşın ihracat artışını pozitif değerlerde muhafaza edebildi. Böylece küresel toparlanmaya yönelik umutlar artarken Türkiye nin en önemli dış ticaret pazarı olan Euro Bölgesi nin ihracat içerisindeki payı yeniden yükselerek %42 oranına çıktı. Buna bağlı olarak Türkiye yılı 151,9 milyar ABD Doları ihracat ile tamamlarken, jeo-politik Suriye ve Mısır merkezli gelişmeler nedeniyle kaybedilen Orta Doğu pazarı telafi edildi. Ekonomideki toparlanmanın sinyalleri üretim ve imalat koşullarına da yansıyınca PMI verileri büyümeye işaret eden 50 seviyesinin üzerinde istikrar kazanırken güven endeksleri de artış eğilimindeydiler. Şekil 4: Avrupa da İmalat Koşulları ve Güven Endeksi Tüketici Güveni PMI (sağ eksen) Kaynak: Bloomberg

10 Yılın sonuna gelindiğinde Aralık toplantısında FED, varlık alım programını 10 milyar ABD Doları tutarında azaltmaya karar verdi. Toplantı sonrasında konuşan Başkan Bernanke, her toplantıda 10 milyar Dolar azaltım ile 2014 yılında varlık alımlarının tamamlanabileceği bir yol haritasını halefi Janet Yellen a devretti. Şekil 5: Bernanke Planı Ocak 19 Mart 30 Nisan 18 Haziran 30 Temmuz 17 Eylül 29 Ekim 17 Aralık Kaynak: Bloomberg Yine yıl sonunda Kasım ayında İran ile uluslararası toplum arasında varılan anlaşma uzun dönem Orta Doğu diplomatik dengeleri açısından önem arz etmekte. Varılan anlaşma ile İran a yaptırımların hafifletilmesine karar verildi. ABD de ekonomik verilerdeki toparlanmanın etkisiyle Gelişmekte Olan Ülke borsaları değer kaybederken küresel lider endeks S&P500 yılı %28,5 oranında primle tamamladı. 9

11 B-Türkiye Ekonomisi Ekim, Kasım ve Aralık aylarından oluşan yılın son çeyreğinde Türkiye ekonomisi küresel finans koşulları göz önüne alındığında zorlu bir sınav verdi. ABD de para politikası belirsizliğinde artan ABD Doları borçlanma maliyeti sürecinde Gelişmekte Olan Ülke kurları ciddi değer kayıpları yaşadılar. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, bu süreçte faizleri sabit tutmaya çalışırken, bankalararası fonlama piyasasında maliyetin yükselmesini amaçladı. %4,50 oranındaki politika faizi istikrarlı fonlama maliyeti ismini alırken %7,75 oranındaki marjinal fonlama oranının politika faizi olarak takip edilmesi sağlandı. Resmi büyüme verileri iki buçuk aylık gecikme ile yayınlandığı için gerçekleşmiş büyüme değerleri ile ilgili yorum yapmak mümkün olmasa da Aralık ayında ABD merkez bankası FED in parasal genişleme programında kesinti gerçekleştirmesine karşın ülke ekonomisine etkilerinin sınırlı kaldığı açıklanan diğer verilerden anlaşılmakta. Varlık fiyatlamaları ise yılın son çeyreğinde ekonomik gelişmelere temkinli yaklaştılar. Özellikle ülke risk priminde gözlemlenen yükselmeler karşısında varlık fiyatları paranın zaman değeri açısından daha yüksek değerde iskonto oranı ile bugüne indirgenince varlık fiyatlarında düşüşler gözlendi. Şekil 6: Türkiye de Varlık Fiyatlamaları 3 Gösterge Faiz BİST100 (sağ eksen) 25% 2 15% 1 5% ,000 90,000 80,000 70,000 60,000 50,000 40,000 30,000 20,000 10,000 0 Kaynak: Bloomberg 10

12 Büyüme, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 2011 yılından itibaren uygulamakta olduğu çok araçlı politika setiyle fiyat istikrarı ile birlikte finansal istikrarı da gözetmekte. Finansal istikrarın bir unsuru olarak hem kredi büyümesindeki riskli seviyelerin ulaşılması engellenmeye çalışılırken hem de dış dengenin iyileştirilerek, kurun istikrar kazanması ve fiyat istikrarına yansıma etkisinin azaltılması amaçlanıyor. Yılın ilk çeyreğinde U-Dönüşü gerçekleştirerek geçtiğimiz sene son çeyrekte kaydedilen %1,4 ün ardından %3,0 büyüme hızına ulaşan ekonomi yılın ikinci ve üçüncü çeyreklerinde %4 oranının üzerinde büyümeye devam etti. Yılın son çeyreğine girilirken Gelişmekte Olan Ülke lerde gözlemlenen finansal oynaklığın etkisiyle büyümeye yönelik endişeler olmasına karşın dış ticaret tarafında Euro Bölgesi nde toparlanmanın gücünü koruyabilmesi ve kredi büyümesinin sürmesiyle ülke ekonomisinde üretim koşulları güç kazanarak olumlu seyrini korudular. Son çeyreğe ilişkin açıklanan veriler ülke ekonomisinin 2013 yılını resmi OVP hedefleri doğrultusunda %4 civarında büyüme ile tamamladığına işaret etmekte. Şekil 7: Türkiye nin Büyüme Performans Karşılaştırması 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% -2% -4% 09Ç410Ç110Ç210Ç310Ç411Ç111Ç211Ç311Ç412Ç112Ç212Ç312Ç413Ç113Ç213Ç3 Kaynak: Bloomberg Euro B. İngiltere ABD Polonya Dünya G.Kore Brezilya Türkiye Hindistan Çin Arjantin Büyüme kompozisyonu açısından 2014 yılında istenen sonuca henüz ulaşılamadı. Kredi büyümesinin referans değer %15 in üzerinde kalmasıyla iç talep koşulları canlılığını korudular. Altın fiyatlarındaki gerilmeyi fırsat olarak kullanan vatandaşların bu yıl alışılmışın üzerindeki altın talebi de dış denge üzerinde olumsuz etki gösterdi. Orta Doğu kaynaklı jeo-politik riskler 11

13 de eklenince bu sene genelinde büyüme kompozisyonunda dış dengenin payı düşük hatta olumsuz kaldı. Bu gelişmeler dahilinde hem sanayi çarklarını döner şekilde muhafaza edebilmek hem de ithalatı sınırlandırabilmek amacıyla BDDK bir çeşit önlem aldı. TCMB, ticari kredilerin büyümesini teşvik ederken, BDDK taksitli kredi kartı kullanımında elektronik ürün ve kredi kullanımında otomotiv gibi ihtiyaçlara çeşitli sınırlandırmalar uygulamakta. Bu gelişmelerle 2014 yılında ülkedeki üretim koşullarının ivmesi korunurken dış dengenin de büyümeye olumlu katkı yapması amaçlanmakta. Şekil 8: Türkiye Ekonomisinin Büyüme Kompozisyonu 25% 2 15% 1 5% -5% -1-15% Stoklar Kamu İç Talep Yatırım İhracat İthalat 10Ç1 10Ç3 11Ç1 11Ç3 12Ç1 12Ç3 13Ç1 13Ç3 Kaynak: TÜİK Büyüme kompozisyonundaki birbirleriyle ilişkileri olduğunu düşündüğümüz iki gelişime ise kamu harcamalarının seyri ve yatırımlar. Uzun dönem ülke büyümesi için yatırımların istikrarlı seyretmesi gerekmekte. Bu nedenle bu konunun daha dikkatle takip edilmesi gerekiyor. Özel sektörde yatırımlar istenen hıza ulaşamasalar da kapasite kullanımında görülen artışa paralel olarak iyileşme söz konusu. Aslında özel sektör yatırımlarının zayıf seyrinin iki temel nedenden kaynaklandığı düşünülebilir. Bunlardan ilki 2008 krizi sonrasında daralan Dünya ticaret hacmi ile ortaya çıkan atıl kapasite. Diğeri ise mevcut konjonktürde borçlanma maliyetini belirleyen ABD Dolar faizindeki artış. Atıl kapasite ile birlikte faiz koşullarındaki sıkılaşma özel sektörün yatırım iştahını azaltmakta. Bu nedenle Brezilya, Çin ve pek çok diğer gelişmekte olan ülkede olduğu gibi kamu kesiminin yatırım konusunda daha canlı davranmasını olumlu değerlendirmek gerekiyor. Kamu tarafındaki gelişmelerin harcama değil de yatırım alanında gelişmesi ülkedeki istihdam ve ekonomik büyüme koşulları için 2013 yılında olumlu etki ettiği söylenebilir. 12

14 Şekil 9: Kapasite Kullanım Oranı ve Yatırımlar 8 78% Yatırımların GSYİH Büyümesine Katkısı Kapasite Kullanımı (trend, 1 çeyrek gecikmeli, sol eksen) 1 8% 6% 75% 4% 73% 2% 7 10Ç1 10Ç3 11Ç1 11Ç3 12Ç1 12Ç3 13Ç1 13Ç3-2% Kaynak: TÜİK, TCMB Yılın üçüncü çeyreğinde artış eğilimini güçlendiren kapasite kullanım oranı son çeyrekte de güçlü bir seyir izledi. Özellikle Euro Bölgesi imalat koşullarının kapasite kullanımı üzerinde etkisi olduğu düşünülebilir. Yatırım tarafında ise İstanbul Boğazı na inşa edilmekte olan üçüncü köprü gibi büyük ölçekli alt-yapı yatırımlarında mesafe kaydedilmesiyle finansal koşullardaki sıkılaştırma ve belirsizliklere rağmen yatırımların belirli oranda sürmesi düşünülebilir. Özellikle yatırım girişimlerinin zamana yayılan doğası 2014 yılına ivmelenerek giren yatırımların sürmesini mümkün kılmakta. Şekil 10: Kapasite Kullanım Oranı 85% % 5% 7 65% 6 KKO 12 Ay HO Aylık % (sağ eksen) -5% 55%

15 95% Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları 85% 75% 65% 55% 45% Kaynak: TCMB TMCB nin finansal istikrar tarafında aldığı kredi kartı kullanım ve kredi büyümesi önlemleri ise hem istenmeyen yurt içi talep büyümesini normalleştirecek hem de talebin sınırlı kalmasıyla enflasyonist baskıları frenleyecektir. Özellikle BDDK nın taksitli kredi kartı kullanımına ilişkin 2014 yılı Şubat ayında geçerli olacak önlemleri ile daha çok ithal mallara yönelik talebin düşmesiyle 2014 yılında net ihracatın ülke ekonomik büyümesine katkısı artabilir. 2013yılında ise kredi büyümesinde izin verilen esneklik ile ülke ekonomisi %4 büyüme performansına yaklaşabilse de dış dengede bozulma kaydedildi. Yılın son çeyreğinde %19 oranına yavaşlayan kredi büyümesinde önümüzdeki dönemde TCMB nin daha katı davranması mümkün. Şekil 11: Kredi Büyüme Hızı 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% Kaynak: TCMB Ortalama ( )

16 Fiyat İstikrarı, Enflasyonla mücadelede 2000 li yılların başında önemli mesafe kaydeden Türkiye ekonomisi, çift hanelerdeki enflasyon oranını tek hanelere kalıcı bir şekilde indirmeyi başardı. Bununla birlikte, TÜFE enflasyonunun döviz geçirgenliğine hassasiyeti, sepette %25 e yakın ağırlığı olan gıda fiyatlarının oynak yapısı ve sepette %15 civarında ağırlığı olan enerji fiyatlarındaki gözlemlenen hareketler enflasyonun istikrar kazanmasına engel olmakta. Şekil 12: Türkiye de Fiyat İstikrarı 8 7 TÜFE Enflasyonu Kaynak: TÜİK Yılın son çeyreğinde fiyat seviyeleri sınırlı oranda geri çekilseler de yeni kur şokları neticesinde yılı TCMB hedefi telafi bölgesinin üzerinde tamamladılar. TÜFE enflasyonu yılsonunda %7,4 değerine ulaşırken, çekirdek enflasyon ise %7,08 oranında gerçekleşti. Hedefin üzerinde kalınmasıyla TCMB, hükümete mektup yazmak zorunda kaldı. Mektupta kur ve gıda fiyatlarındaki oynaklığın yüksek enflasyona neden olduğu belirtildi. 15

17 Şekil 13: Türkiye de Enflasyon 14% 12% 1 8% 6% 4% 2% TÜFE Enflasyonu Çekirdek Enflasyon % 6% 4% 2% Çekirdek Enflasyon Sepet Kur (sağ eksen) Kaynak: TÜİK, TCMB, Bloomberg Üretici fiyatları ise girdi maliyetinin önemli unsuru olan enerji fiyatlarındaki ılımlı seyre rağmen kur şokunun etkisiyle ciddi bir artış eğiliminde. Türkiye gibi kur şokuna maruz kalan diğer ülkelerde de benzer seyir söz konusu. Kur şoklarında tedarik zinciri doğrultusunda fiyat artışları etkili olmakta. Dolayısıyla üretici fiyatları tüketici fiyatlarına nazaran daha fazla şoka maruz kalmakta. 16

18 Şekil 14: Türkiye ve Seçilmiş Ülkelerde Üretici Fiyat Seviyeleri 2 Hindistan ÜFE Kore ÜFE Türkiye ÜFE Çin ÜFE 15% 1 5% -5% ÜFE Emtia Fiyatları (sağ eksen) % 1 5% Kaynak: Bloomberg İstihdam, -5% Türkiye ekonomisinin en güçlü alanlarından birisi istihdam dinamikleri. Türkiye de işgücüne dahil olan nüfus artış eğilimi göstermekte. Özellikle kadınların işgücüne katılımı artış eğiliminde. Bunun önemli bir sebebi ülke sosyal yapısında yönelik son 10 yıl içerisinde gerçekleştirilen yapısal reformlar. Yılın son çeyreğinde işgücüne katılım oranında ve işsizlik oranında bir miktar yükselme gözlenmekte. 3 aylık gecikmeyle açıklanan veriler nedeniyle yılın son çeyreğini tamamı ile görmek mümkün olmasa da Ekim ve Kasım aylarında toplam 365 bin kişilik istihdam kaybı yaşandığı gözlemlendi. 17

19 Maliye, Kamu maliyesi, Türkiye ekonomisinin en güçlü yanı olma özelliğini korumakta yılında yumuşak iniş olarak adlandırılan yeniden dengelenme sürecinde ülke ekonomisinin büyümesi %2,2 oranına yavaşladı. Sene başında yapılan resmi projeksiyonlar 2012 yılında ülke ekonomisinin 2011 yılında kaydedilen %8,8 oranından %4,0 oranına yavaşlaması yönündeydi. Bu nedenle büyümeye yakından bağlı vergi gelirleri projeksiyonu yapılmıştı. Sene içerisinde büyümede istenen performansın ortaya çıkmamasıyla vergi gelirlerinde beklenen seviye yakalanamadı ve bütçe açığı sene başında planlanan %2,2 oranı yerinde %1,2 seviyesinde oluştu. Şekil 15: Türkiye Maliyesi nin Bütçe Dengesi -2% -4% -6% -8% -1-12% -14% -16% Bütçe Açığı -18% Kaynak: Bloomberg Buna ek olarak yılın ilk döneminde harcamaların da kısmi olarak daha fazla gerçekleşmesi bütçe konusunda 2012 yılında istenen performansın oluşmasını engellemişti. Bu sene ise Maliye Bakanlığı bütçe konusunda 2012 yılının tecrübeleriyle çok daha hassas davranmakta. Bütçede disiplin korunurken, vergi gelirlerinin daha isabetli projeksiyonu ile bütçe performansı bu sene beklentilerden iyi seyretmekte. Güçlü bütçe performansı ülkenin borçlanma dinamikleri için önem arz etmekte. Nitekim güncel olarak Euro Bölgesi ülkeleri kemer sıkma politikaları ile büyüme konusunda zorluk çekmelerine rağmen ekonomi tarihinde kemer sıkıp sıkı bütçe uygulayarak büyümeyi başarabilmiş nadir ülkelerden birisi Türkiye. Bütçe disiplinin tesis edilmesiyle 2000 li yıllarda kamu borçluluk oranının %78,7 den %36,1 e düşürürken ortalama yıllık büyüme %4,3 oranında gerçekleşti. 18

20 Şekil 16: Türkiye Ekonomisinin Borçluluğu 9 8 Kamu Borcu Büyüme (sağ eksen) % 1 8% 6% 4% 2% -2% -4% % Kaynak: Bloomberg Dış Denge, 2011 yılında Türkiye ekonomisinde başlayan yeniden dengelenme süreci, ekonominin hızlanmasıyla 2013 yılının ilk çeyreğinde sınırlı ölçüde bozulma gösterdi. Ülke ekonomisinin üretim dinamiklerinin ara mal ithalatına olan hassasiyeti nedeniyle normal karşılanan bu gelişme içerisinde yılın ikinci çeyreğinde ortaya çıkan altın talebi nominal seviyede dış dengenin beklenenden fazla bozulmasına neden oldu. Bu gelişmeler sonucunda kurda belirli ölçüde değer kaybı gündeme geldi ve daha sonra küresel piyasalardaki para politika belirsizliğinde risk priminin artmasıyla kurdaki değer kaybı güçlendi. Yılın ikinci yarısında da devam eden eğilim sonucunda yıl genelinde 65 milyar Dolar cari açık, beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Bunun önemli bir sebebi 7 milyar Dolar tutarındaki altın ithalatı oldu. Aslında altın hariç tutulduğunda 58 milyar Dolar cari açık 59 milyar seviyesindeki resmi hedef ile uyumlu olmakta. Yine altın hariç incelendiğinde cari açıktaki düzelme eğilimi geçerliliğini korumakta. 19

21 Eyl 09 Ara 09 Mar 10 Haz 10 Eyl 10 Ara 10 Mar 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 11 Mar 12 Haz 12 Eyl 12 Ara 12 Mar 13 Haz 13 Eyl 13 Ara 13 Ara 04 Haz 05 Ara 05 Haz 06 Ara 06 Haz 07 Ara 07 Haz 08 Ara 08 Haz 09 Ara 09 Haz 10 Ara 10 Haz 11 Ara 11 Haz 12 Ara 12 Haz 13 Ara 13 Şekil 17: Cari Açık Enerji Hariç CA Altın ve Enerji Hariç CA 12 Aylık Kümüle CA Altın Hariç CA Enerji ve Altın Dışı CA (3A HO) İhracat İthalat Kaynak: TCMB, TÜİK Cari açığın finansman tarafında ise sermaye akımlarının küresel risk iştahı dinamikleri nedeniyle zayıfladığı bir dönemde kredi kullanımı ve merkez bankası rezervleri öne çıkmakta. TCMB, sermaye çıkışları yaşanan dönemlerde açtığı döviz ihaleleri ile piyasanın döviz likidite ihtiyacını karşılarken, reel sektör ve finansal kuruluşlar yurt dışından kredi kullanımı konusunda zorluk çekmemekteler. Bu gelişmeler, Türkiye ekonomisinin olası sudden-stop olarak adlandırılan fonlama problemi ile karşılaşma olasılığını düşürmekte. Kur volatilitesini azaltmak amacıyla yılın ikinci yarısında toplam 15 milyar Dolar döviz satan merkez bankası, Ocak ayından geçerli olmak üzere Aralık ayında Rezerv Opsiyon Katsayılarını arttırdı. Böylece bankanın brüt rezervlerinde artış gerçekleşirken, bankalar yurtdışından borç çevirmeye devam etmekteler. 20

22 Şekil 18: Cari Açığın Finansmanı Reel Kesim Bankalar Cari Açık (12 ay kümüle, USD milyar, sağ eksen) ,000 80,000 70,000 60,000 50,000 40,000 30,000 20,000 10, , Kaynak: TCMB Finansman Hesabı (USD mn, sol eksen) Cari İşlemler Hesabı (USD mn, ters, sağ eksen) ,000-80,000-70,000-60,000-50,000-40,000-30,000-20,000-10, ,000 Sermaye akımlarının yapısı incelendiğinde, yılın üçüncü çeyreğinde negatife dönen hisse senedi piyasasına yönelik sermaye akımlarının yeniden artıya geçtiği anlaşılmakta. Eylül FOMC sonrasında piyasalarda beliren olumlu hava ile gelişmekte olan ülkelere yeniden fon girişleri gözlenmekte. Sabit getiri enstrümanlara yönelik olarak yılın üçüncü çeyreğinde fon girişlerinin istikrar kazandığı ve yılbaşından bugüne bakıldığında çıkışların durarak toplam net değerin dengelendiği anlaşılmakta. 21

23 Şekil 19: Sermaye Akımları haftalar Kaynak: TCMB Para Politikası, haftalar Mayıs ve Haziran aylarında FED kaynaklı piyasalardaki çalkantılar karşısında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası temkinli bir duruş sergilemeyi tercih etti. Günlük fonlama maliyetini faiz koridorunun üst bandına doğru çeken TCMB aynı zamanda toplam 125 baz puan olmak üzere, borç verme oranını %6,50 oranından %7,75 oranına yükseltti. Piyasalardaki döviz talebini rezerv politikası ile karşılamayı tercih eden TCMB toplam 15 milyar Dolar ihale yoluyla döviz satışı gerçekleştirirken, aynı zamanda günlük likidite politikasıyla da Türk Lirası nın değerini korumaya çalıştı. Bu doğrultuda haftada bir günlük Ek Parasal Sıkılaştırma frekansı ile ikincil piyasada faiz oranlarının %6,75 ila %7,75 oranlarında oluşmasını sağladı. 22

24 Şekil 20: TCMB Para Politikası 14% 12% 1 8% 6% 4% Borç Alma Politika Faizi 2% Borç Verme USD (YoY) % % 1 8% 6% 4% Borç Alma Politika Faizi 2% Borç Verme Efektif Faiz Gecelik Repo Kaynak: TCMB, Bloomberg 23

25 3-Sektör ve Şirketin Sektördeki Yeri Sermaye Piyasası Kurulu nun tarih ve 16 sayılı toplantısında alınan karar gereğince Şirketimiz; Alım-Satım Aracılığı, Halka Arza Aracılık, Portföy Yöneticiliği, Türev Araçlar, Yatırım Danışmanlığı, Kredili Menkul Kıymet, Açığa Satış ve Menkul Kıymetlerin Ödünç Alma ve Verme İşlemleri ile Repo-Ters Repo yetki belgelerine sahip bulunmaktadır. Bu yetki belgeleriyle ilgili faaliyetler ile diğer faaliyetlerimiz aşağıda sunulmuştur. Alım - Satım Aracılığı Şirketimiz SPK dan aldığı yetki belgesi çerçevesinde Borsa içi ve haricinde her türlü menkul kıymetin alım-satım işlemlerini yapma yetkisini haiz olup, bireysel ve kurumsal müşterilere bu konuda hizmet vermektedir. Şirketin tarihi itibariyle pay senedi ve varant işlem hacmi Milyon TL olmuştur. Anılan dönemde Borsa İstanbul A.Ş. (BİAŞ) nin toplam pay senedi ve varant işlem hacmi ise Milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket, BİAŞ Pay Senetleri Piyasasındaki %1,18 lük payı ile 89 aracı kurum arasında 26. sırada yer almıştır. Bu gelişmelere bağlı olarak tarihi itibariyle TL pay senedi aracılık komisyon geliri elde edilmiştir. Tahvil/Bono kesin alım satım işlemlerinde ise tarihi itibariyle işlem hacmimiz Milyon TL düzeyinde gerçekleşmiş ve %2,74 lük pazar payı ile aracı kurumlar arasında 9. sırada yer alınmıştır. BİAŞ işlem hacmi ise toplam Milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bu gelişmelere bağlı olarak tarihi itibariyle Tahvil/Bono kesin alım satım işlemlerinde TL aracılık komisyon geliri elde edilmiştir. Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası Aracılık Hizmetleri İzmir Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası (VOB) fiili olarak kapandığı tarihe kadar Milyon TL işlem hacmi gerçekleştirilmiş olup, Bu gelişmelere bağlı olarak, ,- TL komisyon geliri elde edilmiştir. BİAŞ Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) işlem hacmi ise toplam Milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Şirketimiz, 2013 yılı genelinde VOB ve VİOP toplamında %0,82 pazar payı ile işlem yapan aracı kurumlar arasında 29. sırada yer almıştır. 24