El Kitabı Baskı 08/2007. Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma

Transkript

1 El Kitabı Baskı 08/2007 Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma

2

3 SIEMENS Temel bilgiler 1 SINUMERIK Takım ve Kalıp Oluşturma El Kitabı Makine operatörlerine yönelik bilgiler Programcılara yönelik bilgiler Referans bilgileri Referans bilgileri Aşağıdakiler için geçerlidir: Kumanda sistemi SINUMERIK 810D SINUMERIK 840D SINUMERIK 840Di SINUMERIK 802D sl pro Baskı 08/2007 Belge Sip. No. 6FC5095-0AB20-0VP0

4 Giriş Baskı geçmişi, tescilli ticari markalar Giriş Baskı geçmişi, tescilli ticari markalar SINUMERIK Belgeleri Baskı geçmişi, tescilli ticari markalar Bu baskının ve önceki baskının kısa ayrıntıları aşağıda verilmiştir. Her bir baskının durumu Açıklamalar sütunundaki kodla gösterilmiştir. Açıklamalar sütunundaki durum kodu: A... Yeni belge. B. Yeni sipariş numarası verilmiş değiştirilmemiş yeni baskı C... Yeni baskı durumundaki gözden geçirilmiş sürüm Son baskıdan bu yana sayfa üzerinde değişiklik yapılmışsa, bu durum sayfanın üzerindeki yeni sürüm kodu ile belirtilir. Baskı Sipariş No. Açıklamalar FC5095-0AB20-0VP0 A Tescilli Ticari Markalar SIMATIC, SIMATIC HMI, SIMATIC NET, SIROTEC, SINUMERIK, SIMODRIVE ve SINAMICS Siemens AG nin tescilli ticari markalarıdır. Bu yayındaki diğer isimler, üçüncü bir taraf tarafından kendi amaçlarıyla kullanılması tescilli marka sahibinin haklarını ihlal edebilecek ticari isimler olabilir. 4 Daha fazla bilgiye Internet te aşağıdaki adresten ulaşılabilir: Bu belge çeşitli yerleşim düzenleri ve grafik araçlar kullanılarak oluşturulmuştur. Bu evrakın veya içeriklerinin yazılı izin olmaksızın çoğaltılması veya alınması yasaktır. Suçlular hasarlardan sorumlu olacaktır. Özellikle patent hakları ve GM kaydı konularında tüm hakları saklıdır. Siemens AG Tüm hakları saklıdır. Sipariş No.6FC5095-0AB20-0VP0 Bu belgede açıklanmayan diğer işlevler kumanda cihazında mevcut olabilir. Ancak bu yeni bir kumanda cihazıyla birlikte veya servis sırasında bu işlevlerin sağlanması gerektiğini göstermez. Bu belgenin, burada tanımlanan donanım ve yazılım hakkındaki içerikle uyuşup uyuşmadığı test edilmiştir. Yine de, ortaya çıkabilecek değişiklikler konusunda sorumluluk kabul edilmemektedir. Ancak bu belgede yer alan bilgiler düzenli olarak gözden geçirilmektedir ve yapılan herhangi bir değişiklik sonraki sürümde yer alacaktır. Geliştirme önerilerinizi bekliyoruz. Teknik veriler değiştirilebilir Siemens Aktiengesellschaft 4 Siemens AG 2007 Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007

5 Giriş İçindekiler Giriş Sayfa 1 Temel bilgiler Giriş Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi NC kalıp oluşturma programlarının yapısı Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi JOG modu parçaların yerleştirilmesi ve ölçülmesi JOG modunda ölçme döner tabla olmayan bir tezgahta işparçasını ayarları JOG modunda ölçme döner tabla olan bir tezgahta işparçasını ayarları JOG modunda takım ölçme D sl ile JOG modunda işparçası ayarlama ve takım ölçme OTOMATİK mod ölçme prosesi Program veri aktarımı/programların yönetimi High Speed Ayarları - CYCLE Kalıp oluşturma için program yapısı Program seçme / başlatma / durdurma / kesme / devam ettirme Bir programa (interrupt) ara verme Programa genel bakış/harici programların durumu Parça programının simule edilmesi Hızlı Bakış / hızlı görüntüleme ShopMill Programcılara yönelik bilgiler Giriş Çerçeveler nedir? Döndürme - CYCLE Programlama örneği - döndürme High Speed Ayarları - CYCLE İlerleme hız hızı profili - FNORM, FLIN CYCLE832 ile programlama örneği CYCLE832 kullanılmadan programlama örneği

6 Giriş İçindekiler Giriş Sayfa 4 Referans Bilgileri İleri Seviye fonksiyonlara genel bakış Eksen işlemeye bakış Ne, nasıl hareket Eksen ya da eksen frezeleme? eksen freze tezgahlarının kurulumu JOG modunda öçlme iki döner tablalı tezgahta işparçası ayarları İndeks Siemens AG 2007.Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma 08/2007

7 Temel bilgiler İçindekiler Giriş Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi NC kalıp oluşturma programlarının yapısı Sayfa

8 Giriş Temel bilgiler 1.1 Giriş Zaman alıcı yeniden işleme işlemine gerek kalmadan hız, hassaslık ve mükemmel yüzey kalitesine ulaşmak takım ve kalıp oluşturma işleminin temel amaçlarıdır. SINUMERIK 840D akıllıca kullanıldığında 3 eksenli programlama ve işleme dahil olmak üzere tüm işlemleri basitleştiren ve aynı zamanda üretim sonucunu iyileştiren güçlü, gelişmiş işlevlere sahiptir. SINUMERIK 802D sl standart 3 eksenli işleme amacına yöneliktir. Kompakt bir forma sahip olan bu broşür, endüstri ve araştırma alanlarındaki uzmanlar için takım ve kalıp oluşturmanın, özellikle de 3 eksenli frezelemenin temellerini açıklamaktadır. Buna bağlı olarak, makine kullanıcıları ve operatörlerin verimli çalışmalarını sağlayacak pratik bilgiler sunmaktadır. Bunu programcılar için SINUMERIK kontrolün önemli işlevlerinin açıklaması izlemektedir, ardından tüm sürecin en uygun hale getirilmesi potansiyeli belirli örneklerle açıkça ortaya konmuştur. Bu el kitabında pek çok özellik kısaca ele alınacaktır. Daha fazla bilgiyi uygun El Kitaplarında ve ilgili yayınlarda bulabilirsiniz. Otomotiv kalıb 8 Siemens AG Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma

9 Temel bilgiler Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? Temel bilgiler Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? 1.2 Takım ve kalıp oluşturma için gereksinimler nelerdir? Prototip oluşturma Satranç taşı Tüm uygulama alanlarındaki tasarım standartları giderek daha talepkar hale gelmektedir. Daha da fazlası - ergonomi, hava sürtünme katsayısı (CW değeri) sadece estetik nedenlerden daha yuvarlak şekiller ve biçimler tercih edilmektedir. Ve tüm bunlar daha kısa zamanda ve daha yüksek hassaslık düzeyinde elde edilmelidir. Tasarım genellikle CAM istasyonlarındaki serbest şekilli yüzeyleri oluşturan işleme programları olan CAD sistemlerinden gelir. Yine de, becerikli bir makine takım operatörü kalıbın ve tüm takımın kalitesinden sorumludur. SINUMERIK 840D ve 802D sl ile Siemens klasik 2 ½ D sektöründe, 3 eksenli işleme alanında ve 840D 5 eksenli ve yüksek hızlı alanda - tamamen takım ve kalıp oluşturma işleminin gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmış kontroller sunmaktadır: kolay kullanım Makinede kullanıcı dostu programlama özelliği tüm CAD - CAM - CNC sürecinde en uygun performans Ventil 9

10 Temel bilgiler Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Temel bilgiler Hassaslık, hız, yüzey kalitesi 1.3 Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Süreç halkaları: CAD -> CAM -> CNC CAD -> CAM CAM-> CNC CAM sistemi serbest biçimleri işlemek için NC programları oluşturur. CAM sistemi bir CAD sisteminden parçanı geometrisini alır. Serbest biçimli yüzeylerin işlenmesinde CAD -> CAM -> (ardişlemci) -> CNC süreç zincirine gereken önem verilmelidir. CAD sistemlerinde, daha yüksek seviyeden yüzeyler oluşturulur (serbest biçim). Örneğin bir yüzeyin tümünü frezelemek veya çarpışma denetimi için CAM sistem genellikle CAD yüzeylerini bir çokyüzlüye dönüştürür. Bunun anlamı düzgün tasarım yüzeyinin çok sayıda minik düzlem kullanılarak yaklaşık olarak elde edildiğidir. Bu kaçınılmaz olarak orijinal serbest biçimden birtakım küçük sapmalar oluşmasına neden olur. CAM programcısı bu çokyüzlüyü takım yollarını kullanarak kaplar. Bunlardan, ardişlemci belirtilen hata toleranslarında NC blokları oluşturur. Bunlar genellikle çok sayıda düz çizgiden, G1 XYZ oluşur. İşleme sonucunun bir serbest biçim olmamasının, bir çok yüzlü olmasının nedeni budur. Çokyüzlünün küçük planları yüzey üzerinde görülebilir şekilde eşlenebilir. Bu durum istenmeyen bir şekilde yeniden işleme yapılmasını gerektirebilir. 10

11 Temel bilgiler Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Temel bilgiler Hassaslık, hız, yüzey kalitesi SINUMERIK kontrolleri yeniden işleme gereksinimini önlemek için çeşitli işlevler sunar: Programlanabilir teğet geçiş (spline interpolasyon) Bunlardan biri blok sınırlarında tanımlanan karıştırmadır. Bu, köşelerde (blok geçişleri) geometrik elemanların eklenmesini içerir. Bu geometrik elemanların toleransı ayarlanabilir. Ayrıca bkz. Bölüm 3.5 High Speed Ayarları Sıkıştırma fonksiyonu (COMPCAD) Blok geçişlerindeki doğrusal interpolasyon makine eksenlerinde hızlanma atlamalarına neden olur, bu da makine parçalarında rezonansa neden olur ve parça yüzeyinde konik bir desen veya titreşim olarak ortaya çıkar. Belirtilen tolerans bandına uygun olarak sıkıştırıcı bir dizi G1 komutunu birleştirerek, kontrol sistemi tarafından doğrudan gerçekleştirilebilen bir Spline dönüşecek şekilde sıkıştırır. Makine eksenleri daha uyumlu bir şekilde hareket edebildiğini ve makine rezonansı önlendiği için yüzey kalitesi artar. Sonuç olarak, bu yöntem daha sabit dönüş hızları sağladığından makinenin üzerindeki yükü azaltır ve üretkenliği arttırır. 11

12 Temel bilgiler Hassasiyet, hız, yüzey kalitesi Temel bilgiler Hassaslık, hız, yüzey kalitesi Ön koşullar COMPCAD ve spline interpolasyon seçenekleri mevcut ve ayarlanmış durumda olmalıdır ve makine de bu işlevlerin kullanılacağı şekilde yapılandırılmış olmalıdır. CAM sistemi için tolerans aralığı biliniyorsa, sıkıştırıcı toleransı için bu değer veya biraz daha yüksek bir değer kullanılmalıdır. COMPCAD için bu değer tipik olarak CAM sisteminin programlanan kiriş toleransının katı arasındadır. Bu değer bilinmiyorsa, başlangıç değeri olarak CYCLE832 nin varsayılan değeri kullanılmalıdır. Varsayılan ayarları Bölüm 2.9 High Speed Ayarlarında bulabilirsiniz. SINUMERIK 840D ile spline sıkıştırmasını ve COMPCAD i CYCLE832 kullanarak açıp kapayabilirsiniz. Bu çevrimle ilgili olarak Bölüm 2.9 ve Bölüm 3.5 teki bilgilere bakınız. 12

13 Temel bilgiler NC kalıp programlarının yapısı Temel bilgiler NC kalıp oluşturma programlarının yapısı 1.4 NC kalıp oluşturma programlarının yapısı Serbest biçimli yüzeyleri işlemek için kullanılan bir NC programı çok sayıda NC bloğundan oluşur ve genellikle CNC kontrolü tarafından düzenlenmez. Bir NC kalıp oluşturma programının yapısı En açık şekilde yapılandırılmış NC programı, CAM programcısının aşağıdaki program yapısını kullandığı programdır. Örnek Alt program Alt rutin çağrısı içeren ana ana program Takım çağrısı çağrısı N10T1D1 N15M6 Teknoloji Teknoloji N20 M3 M8 S8000 F1000 mil hızı, besleme hızı ; mil hızı, besleme hızı Sıfır noktası Sıfır noktası Başlangıç konumu Başlangıç konumu Yüksek Hız Ayarı çevrimi Yüksek Hız Ayarı çevrimi Alt program çağrısı Alt rutin çağrısı N30 G0 G54 X10 Y10 Z5 ; ofseti Ayarlanabilir sıfır sıfır ofseti CYCLE832 sıkıştırma toleransı ve N40 CYCLE832(0.05,112003) diğer ; ; yol CYCLE832 koşullarını sıkıştırıcı tanımlar. toleransını ayarlar ve diğer yol koşullarını tanımlar. N50 EXTCALL "Kaba CAM programının geometrisini frezeleme" içeren "Kaba frezeleme alt N50 EXTCALL "Kaba frezeleme" ; CAM programının programını çağırır. geometrisini içeren "Kaba frezeleme alt rutinini çağırır. Sıfır ofseti, tüm teknoloji değerleri, başlangıç noktası ve yüksek hız ayarları ana programda tamamlanmıştır. Yüz hız ayarı parametreleri parçanın kalitesini değiştirmek için kullanılabilir. Alt rutinler, programların karmaşıklığı nedeniyle değiştirilmemeleri gereken tipik hareket bloklarını içerir. İyi yapılandırılmış bir NC programı, programın durdurulmasından sonra seçilen bir noktadan devam ettirilebilir. 13

14 Temel bilgiler Temel bilgiler 14

15 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler İçindekiler Giriş parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi JOG modu ayarlar ve takım ölçme JOG modunda ölçme döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları JOG modunda ölçme döner tablalı tezgahta işparçası ayarları JOG modunda takım ölçme 802D sl de JOG modunda işparçası ve takım ölçme Sayfa OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Program veri aktarımı / program yönetimi Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Kalıp oluşturma için program yapısı Programın seçme / başlatma / durdurma / kesme / devam ettirme Bir programa (interrupt) ara verilmesl Programa genel bakış / harici programların durumu Parça program simülasyonu Hızlı Bakış / hızlı görüntüleme ShopMill

16 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi 2.1 Giriş parçanın ayarı/ölçülmesi ve takım ölçme JOG modunda parçanın ve takımın ayarlanması Ayarlama sırasında makine işleme işlemi için hazırlanır. Bunun anlamı henüz boyutları bilinmeyen parça ve takımın ölçülmeleri gerektiğidir. Bir parçanın programlaması için referans noktası daima parçanın sıfır noktasıdır. Sıkılmış bir parçayı ayarlarken, parçanın sıfır noktası belirlenir. Parçanın unsurları kenar, köşe, cep/delik, kulak, yüzey ayarlama sırasında kullanılabilir. Tamamlandığında, parçanın sıfır noktası belirlenen koordinat sisteminin doğrusal ve döngüsel ofsetlerinin bir sonucu olarak tanımlanır. Kontrole bağlı olarak, takım uzunluğu ve çapı ölçme probu kullanarak veya bilinen parça geometrisinin çizilmesiyle otomatik olarak belirlenebilir. Belirlenen değerler takım ofset verilerine aktarılır. Parçanın ölçülmesi çalışma sırasında ölçüm Parça, üretim sürecindeki parça toleranslarını belirlemek üzere ölçülür. Kullanılan ölçüm çevrimine bağlı olarak, parça ölçümünün sonucu olarak aşağıdaki seçenekleri seçebilirsiniz: Sadece ofsetler olmadan ölçüm (gerçek değer ölçülmüştür) Sıfır ofset düzeltmesi (ayar noktası gerçek nokta sapması) Takım verileri ofseti (ayar noktası gerçek nokta sapması) Bu ölçüm açılıp kapanabilen veya açılıp kapanamayan ölçüm uçları kullanılarak gerçekleştirilebilir. Ölçüm çevrimlerin işlevlerini tümüyle kullanabilmek için açılıp kapanabilen 3D ölçüm uçlarını kullanmalısınız. Takımın ölçülmesi çalışma sırasında ölçüm Takım, üretim sürecindeki belirli takım parametrelerini izlemek üzere ölçülür. Takım ölçümünün sonucunda takım parametreleri düzeltilir, yani genellikle takımın çapı ve uzunluğu belirlenir. 16

17 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Giriş parçanın ayarlanması/ölçülmesi ve takımın ölçülmesi JOG modunda ölçme manuel ölçüm Yarı otomatik "JOG da ölçme" seçeneği kullanılarak, istenen ölçüm işlevi uygun tuşlarla seçilir. Görüntülenen giriş ekranları işlevlerin parametrelerini belirlemek için kullanılır. Takımı veya prob, örneğin hareket tuşlarını veya çarkı (manuel hareket) kullanarak ölçüm görevi için izin verilebilir bir başlangıç konumuna getirmelisiniz. JOG modunda aşağıdaki görevler için ölçüm yapabilirsiniz: Manuel ölçüm makineyi parça işlemeye hazırlamak için kullanılır. Manuel ölçüm bilinmeyen parça veya takım geometrilerini belirlemek için kullanılır. Makine manuel modayken ölçüm etkileşimli operatör kontrolü ile gerçekleştirilir. Otomatik modda ölçüm çalışma sırasında ölçüm Otomatik moda otomatik ölçümler gerçekleştirirken, NC programları (ölçüm çevrimleri) belirli bir ölçüm görevine parametrelendirilirler. Parametrelendirme için program editör giriş ekranları kullanılır. Yaklaşılacak ölçüm noktaları ve ölçüm görevi ölçüm programına bağlı olarak otomatik olarak gerçekleştirilir. OTOMATİK moda aşağıdaki görevler için ölçüm yapabilirsiniz: Otomatik ölçümler parça ölçümlerinin teknik değerlere uygun olup olmadığını kontrol etmek için yapılır Otomatik ölçümler bilinen parça ve takım geometrilerini düzeltmek için gerçekleştirilir. Ölçüm, işleme programında bir ölçüm çevrimini çağırarak gerçekleştirilir. 17

18 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modu işparçası ayar ve ölçümü Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket modu parçaların yerleştirilmesi ve ölçülmesi 2.2 JOG modu işparçası ayarı ve ölçülmesi Parçanın yerleştirilmesi Makine çalıştırıldıktan ve referans noktasına yaklaşıldıktan sonar, eksen konumları makine koordinat sistemine göre belirlenir. Sıfır ofseti parçanın makine koordinat sistemi içindeki konumunu kontrol etmek için sinyal iletir. Daha önceleri, parça sıkılıyor, makine eksenlerine paralel olarak elle hizalanıyor ve sıfır ofseti örneğin çizik oluşturarak belirleniyordu. Pratikte sık karşılaşılan iki örneğimize bakarak, ölçüm uçları ve SINUMERIK çevrimleriyle işin ne kadar kolaylaştığını görebiliriz. Kontrol sisteminin nasıl parçanın temel dönüş hareketini dengeleyerek, zaman alıcı elle hizalama gereksinimini ortadan kaldırdığını göstereceğiz. Örnek olarak, ayarlama işlemi iki makine yapılandırmasında gösterilecektir. Tezgahta döner ekseni olmayan makine (bkz. Bölüm 2.3) Tezgahta döner ekseni olan makine (bkz. Bölüm 2.4) Ön koşullar Ölçüm çevrimleri kurulu olmalıdır Parça sıkılmış olmalıdır Prob kalibre edilmiş, etkin ve işmiline takılmış olmalıdır; takım ofseti etkinleştirilmiş olmalıdır. Sadece bir tek parça işlenecekse takım ve kalıp oluşturmada genelde durum budur ölçümler JOG modunda gerçekleştirilir (aşağıda açıklandığı gibi). Aynı donanımda birkaç benzer parça işlenecekse, ölçüm çevrimleri otomatik modda kullanılır (yaklaşık sıfır noktası ayarlanmalıdır). 18

19 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modu işparçası ayar ve ölçümü Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket modu parçaların yerleştirilmesi ve ölçülmesi SINUMERIK 840D için ölçüm çevrimlerinin seçilmesi Ölçüm yapılabilmesi için pratikte gerekenlere benzer ölçüm çevrimleri sağlanmıştır -» Kenar ölçme -» Köşe ölçme -» Cep/delik ölçme ölçme -» Ada/delik ölçme -» Düzlem hizalama Düzlem hizalama -» Ölçüm ucu kalibre etme Prob kalibre etme - Geri (Hareket sırasında ölçüm işleminden çıkma) Geri (JOG modunda ölçüm işleminden çıkma) 19

20 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörü 2.3 JOG modunda ölçme döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları İşlem Parçayı sıkma işleminden sonra, çalışma alanında makine koordinat sistemine göre dik açıda olmayan bir şekilde döndürülmüş bir parça vardır. Koordinat sisteminin sıfır ofsetini ve konumunu, yani temel oranını belirlemelisiniz. İşleme düzleminde bir köşenin ölçülmesi "Köşe ölçme" işlevini çağırınız. "Köşe" penceresi açılır ve "Dik açılı köşe" ve "Herhangi bir köşe" dikey tuşları görüntülenir. 90 ye eşit olmayan bir köşe ölçmek istiyorsanız "Herhangi bir köşe" tuşuna basınız. 4 ölçüm noktası gerekir: P1, P2, P3 ve P4 Yardım ekranında gösterildiği gibi ölçün ucunu ilk ölçüm noktası P1 e getiriniz. Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Sıfır ofsetini seçiniz, örneğin G54, G55, G56 veya G57. Örnekte G54 kullanılmıştır. İç veya dış köşe seçiniz Köşenin konumunu seçiniz Her iki eksende seçilen sıfır ofsetinin referans noktası (köşe) için gereken ayar noktasını giriniz. X ve Y deki çevrimsel sıfır ofsetinde G17 düzleminde bir köşeyi ölçerken Z çevresindeki dönme oranı sonuçta belirlenir. Z deki çevrimsel sıfır ofseti ek bir ölçüm olan "Kenar ölçme" işlevi ile belirlenmelidir. "NC-Start" ile seçilen ölçüm noktasına (P1 - P4) elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya yaklaşır, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. 20

21 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler hareket sırasında ölçüm döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi NOT Ölçüm yaparken, ölçümün sonucunun sıfır ofsetinde düzeltme olarak mı girileceğini yoksa sadece bir ölçüm mü yapıldığını seçebilirsiniz (bkz ). Ayarlama sırasında sıfır ofsetinde bir düzeltme yapılır. Sadece bir köşenin boyut özelliklerini kontrol etmek için, "Sadece ölç" ölçüm çevrimlerini kullanabilirsiniz. 21

22 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Sonuç "NC-Start ve önceden belirlenmiş ölçüm mesafesiyle, ölçüm otomatik olarak P1 noktasında ayarlanmış olan ölçüm hızında gerçekleştirilir. Ölçüm başarılı bir şekilde tamamlandıktan sonra, daha önce etkin olmayan "P1 kaydedildi" tuşu etkin hale gelir ve 1. ölçüm noktası P1 in koordinatları programın içinde kaydedilir. Hesaplama 2. ölçüm noktası P2 nin manüel olarak yerleştirilmesinden sonra, "NC Start" tuşuna basıldığında ölçüm otomatik olarak bu ölçüm noktasında gerçekleştirilir. P3 ve P4 ölçüm noktaları için aynı işlemleri gerçekleştiriniz. Tüm ölçüm noktaları tamamlandıktan sonra ve tüm "Px kaydedildi" tuşları etkinleştikten sonra, dikey bir "hesaplama" tuşu görüntülenir. Bu tuş etkinleştikten sonra, köşe koordinatları P0 ve ofset hesaplanır. Kontrol aşağıdaki hesaplar: 1. İki düz çizginin kesişme noktasından sıfır ofsetinin X, Y değerleri, 2. parça koordinat sisteminin Z ekseni çevresinde temel dönme oranı. 3. Değerler sıfır ofseti G54 sıfır noktası tablosuna aktarılır. Sonuç olarak XY düzleminde bir ofset ve "Z" ekseni çevresinde temel dönme oranı belirlenir. Etkin durumdaki sıfır ofseti düzeltme hedefi olarak seçilmişse, ofset değerleri hemen geçerli duruma gelirler. Başka bir sıfır ofseti seçilmişse, sistem bunun etkinleştirilmesi gerekip gerekmediği hakkında bir sorgulama sunar. 22

23 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Z eksenindeki sıfır ofsetinin belirlenmesi X, Y düzlemlerini hizaladıktan/ölçtükten sonra Z eksenindeki sıfır ofsetini ölçmelisiniz. "Kenar belirle" işlevini seçiniz ve probu ilk ölçme noktası P1 e getiriniz. O Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Bir sıfır ofseti seçiniz, örneğin G54. Z eksenini seçiniz Seçilen sıfır ofsetinin referans noktası (kenar) için gereken ayar noktasını giriniz. "NC-Start" ile P0 ölçüm noktasına elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya doğru hareket eder, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. Tezgahta döner ekseni olmayan 3 eksenli bir makine için X/Y ve Z eksenlerindeki temel dönme oranı ve sıfır noktası belirlenmiştir. 23

24 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tabla olmayan tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli olmayan bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Döner tabla olmayan makine yapılandırmaları özeti Makine için sıfır noktası ve temel dönme oranı (döner eksenler için koordinat dönmesi) belirlenmiştir. Örnek 1 Koordinat döner eksenleri olmayan makineler için döndürülürse, kontrol X/Y eksenlerinin programlanmış hareketini eksene paralel olarak sonuçta ortaya çıkan XY hareketine dönüştürür. Bu, takım hareketinin artık makine eksenlerine paralel olmadığı anlamına gelir. Tezgahta C ekseni olmadığında makine hareketleri 24

25 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli bir parçanın tabloya yerleştirilmesi 2.4 JOG modunda ölçme döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Örnek 2 Görev açıklaması Sıkma işleminden sonra, çalışma alanında makine koordinat sistemine göre dik açıda olmayan bir şekilde döndürülmüş bir parça vardır. Koordinat sisteminin sıfır ofsetini ve konumunu, yani temel oranını belirlemelisiniz. Makinenin bir döner ekseni vardır Z ekseni çevresindeki temel dönme oranının belirlenmesi "Kenar ölçme" işlevini çağırınız. "Kenar ölçme" penceresi açılır ve "Kenar belirleme", "Kenar hizalama" ve "İki kenar arasındaki mesafe" dikey tuşları görüntülenir. Kenar hizalama tuşunu etkinleştiriniz. İki ölçüm noktası gerekir! Yardım ekranında gösterildiği gibi ölçün ucunu ilk ölçüm noktası P1 e getiriniz. Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Sıfır ofsetini seçiniz, örneğin G54, G55, G56 veya G57. Örnekte G54 kullanılmıştır. Açısal düzeltme tipini seçiniz, örnekte tezgah döner ekseni C. Olası bir ayar noktası açısı giriniz "Kenar hizalama" işlevi ile G17 düzlemindeki Alfa açısı belirlenir "NC-Start" ile P1 ve P2 ölçüm noktalarına elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya doğru hareket eder, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. 25

26 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi P1 P2 Sonuç Tüm ölçüm noktaları tamamlandıktan sonra ve tüm "Px kaydedildi" tuşları etkinleştikten sonra, dikey bir "hesaplama" tuşu görüntülenir. "Alfa" açısı bu tuş etkinleştikten sonra hesaplanır. 26

27 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Sonuçta bu dönme oranı tezgahın döner eksenindeki sıfır ofseti olarak girilir. Etkin durumdaki sıfır ofseti düzeltme hedefi olarak seçilmişse, düzeltme değerleri hemen geçerli duruma gelirler. Aksi takdirde, sıfır ofsetinin etkinleştirilmesi gerekip gerekmediği hakkında bir sorgulama sunulur. Ek bir adım olarak döner eksenin ve dolayısıyla parçanın hizalanması gerekip gerekmediği hakkında da bir sorgulama sunulur. Uyarı! Parçanın hizalanmasına izin vermeden önce, döner hareket gerçekleştirilirse tezgahta bir çarpışma olmaması için takımı geri çekmelisiniz. Parça eksene paralel olarak hizalanmıştır. 27

28 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi X/Y eksenindeki sıfır ofsetinin belirlenmesi Dönme hareketi ayarlandıktan sonra X/Y düzlemindeki sıfır ofsetini belirlemeniz gerekir. "Kenar belirle" işlevini seçiniz ve probu ilk ölçme noktası P1 e getiriniz. Giriş ekranında ayrıntıları giriniz: Bir sıfır ofseti seçiniz, örneğin G54. X veya Y eksenini seçiniz Seçilen sıfır ofsetinin referans noktası (kenar) için gereken ayar noktasını giriniz. "NC-Start" ile P1 ölçüm noktasına elle seçilen başlangıç konumundan başlayarak otomatik olarak yaklaşılır. Yani prob parçaya doğru hareket eder, tetiklenir ve sonra da başlangıç konumuna geri döner. Bu işlem X ve Y eksenleri için ayrı ayrı gerçekleştirilmelidir. Z eksenindeki sıfır ofseti Bölüm 2.3 teki örnek 1 de açıklandığı şekilde belirlenmelidir. 28

29 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda ölçme döner tablalı tezgahta işparçası ayarları Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm döner eksenli bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi Tek döner eksenli makine yapılandırmaları özeti C eksenli tezgahta Tezgah döndürülmüştür. Parça kenarlarına paralel frezeleme yolları aynı zamanda makine koordinat sisteminin eksenine paralel olarak uzanır. X ekseninde programlama yaparken, makine ekseni de X üzerinde hareket eder. Örnek 2 Tezgahta C ekseni olduğunda makine hareketleri 29

30 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm takımları 2.5 JOG modunda takım ölçme Program yürütülürken çeşitli takım geometrileri hesaba katılmalıdır. Bunlar takım listesinde takım ofset verileri olarak kaydedilmiştir. Takım çağrılırken, kontrol takım ofset verilerini de hesaba katar. Takım ofset verilerini, yani uzunluk ve çap veya yarıçapı, manüel olarak, prob kullanarak otomatik olarak (otomatik mod çevrimleri) veya JOG modunda yarı otomatik olarak belirleyebilirsiniz. Takım referans noktası Konik taban 2 Konik taban TCP TCP TCP TCP = Takım Merkez Noktası Takım haznesi normal şekilde doldurulur, takım numaraları T1, T2 v.s. dir. takım tezgahına girilir ve takımlara "R" yarıçapı ve "L1" uzunluğundan oluşan bir D takım ofseti atanır. CAM sistemi takım çapını geometri programı oluşturulurken hesaba katar. Hesaplanan takım yolu freze merkez noktasına karşılık gelir (merkez noktası yolu). Bunun anlamı takımınızın uzunluğunu ölçebilmek için CAM sistemi ile aynı referans noktasını (TCP) kullanmanız gerektiğidir. Takım uzunluğu için, CAM programcısının L1 i ölçmek için kullandığı referans noktasını daima kontrol ediniz. TCP takım ucunda veya frezenin daha ilerisinde örneğin yarıçaplı frezeleme takımları için yarıçapın merkezinde bulunabilir. CAM sistemleri TCP konumunu takım biçimine göre farklı olarak tanımlarlar. Siemens kontrolleri için TCP nin takım ucunda olduğu kabul edilir. CAM sisteminde farklı bir TCP konumu belirlenmişse, takım uzunluğu belirlenirken bu fark hesaba katılmalıdır. CAM programcısı ile aşağıdakileri koordine ediniz: Takımda önemli bir sapma olmasını önlemek için CAM programcısı takım uzunluğunu mümkün olduğunca kısa tutmalıdır. Yarıçaplı Yarıçaplı freze tipi 110 Bilya uçlu freze tipi 110 freze Bilya tipi uçlu freze tipi Uçlu Uçlu freze freze tipleri 120, Köşe 130 yarıçaplı, tipleri 120, 130 uçlu freze tipleri Köşe yarıçaplı, uçlu 121, freze 131 tipleri 121, 131 Takım tipine göre yüzey frezeleme işlemi için ek takım verileri belirleyebilirsiniz. Bir CNC programında kontrol sistemi bu verileri ve -programda tanımlanan - G41, G42 yol düzeltmelerini gerekli yol ve uzunluk düzeltmelerini gerçekleştirmek için kullanır. 30

31 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm takımları Takım offset verilerinin manüel olarak girilmesi Genel bilgiler Takım ofset verileri geometri, aşınma, kesme kenarı numarası (D) ve takım tipini tanımlayan birçok veriyi içerir. Takım boyutları için kullanılan tüm birimler görüntülenir. Görev açıklaması Takım ofset verileri "uzunluk" ve "yarıçap" daha önceden bir takım ön ayar aygıtı kullanarak dışarıdan belirleniyordu ve takım takım haznesine yerleştiriliyordu. Daha sonra takım ofset verileri giriliyordu. "Parametreler" işlem alanını seçiniz. Takım verileri alanını seçiniz. Aşağıdaki pencere görüntülenir. Giriş alanı işaretlidir. Sonraki takımı seçme Önceki takımı seçme Bir sonraki en yüksek ofset numarasını seçme (kesme kenarı) Bir sonraki en düşük ofset numarasını seçme (kesme kenarı) Bir takımı veya kesme kenarını silme Herhangi bir takımı veya etkin takımı arama Mevcut tüm takımları listeleme Yeni bir kesme kenarı veya yeni bir takım ayarlama "T No. + " veya "T No. -" veya ile bir takım seçiniz "D No. + " veya "D No. -' ile ofset verilerini seçiniz. Yeni değerler giriniz. 31

32 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler JOG modunda takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Hareket sırasında ölçüm takımları JOG modunda bir takımı ölçme Fonksiyon Takım ölçme işlevi aşağıdaki işlevleri sağlar: Probun kalibre edilmesi (kalibre etme) Takım uzunluğunun veya frezelerin yarıçaplarının veya matkapların takım uzunluklarının belirlenmesi ve bunların takım ofset belleğine girilmesi. Ön koşullar Ölçüm çevrimleri kurulu olmalıdır Prob kalibre edilmiş ve takım takılmış olmalıdır "Makine" işlem alanını seçiniz. Makine kontrol panelinde "JOG" modunu seçiniz. "Takım ölçme" işlevini çağırınız. Dikey tuş çubuğunda aşağıdaki seçim dahildir: "Uzunluk", "Yarıçap", Prob kalibrasyonu". Yarıçapı seçiniz. Aşağıdaki pencere görüntülenir. veya uzunluğu seçiniz. Aşağıdaki pencere görüntülenir: Giriş ekranına ayrıntıları giriniz gerekirse ofseti giriniz (V, pozitif değer). "NC-Start dan sonra ölçüm otomatik olarak başlar. "Yarıçap" veya "uzunluk 1" takım ofsetleri hesaplanır ve etkin takım ofset verilerine girilir. 32

33 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl de JOG modunda işparçası ve takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl de bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi ve ölçülmesi hareket sırasında ölçüm D sl de JOG modunda işparçası ve takım ölçme SINUMERIK 802D sl makineyi, yani parçayı ve takımı ayarlamanızda size kolaylık sağlar. SINUMERIK 802D sl manüel ölçme işlevleri takım ölçümleri için ve aynı zamanda otomatik ölçme işlevleri sağlar. Parçanın yerleştirilmesi JOG modunda ayarlama çizik oluşturma veya parçayı manüel ölçümle ölçme veya takımı bilinen geometri ile frezeleme ile gerçekleştirilir. "Parça ölçme" işlevini seçiniz. Parçanın ayarlanacak kenarının eksenini seçiniz (X, Y, Z). Ölçülen ofsetin girileceği sıfır ofsetini (G54) etkinleştiriniz. Takımı veya probu parçanın kenarına doğru hareket ettiriniz. Sıfır ofsetindeki gerçek konumu kabul etmek için "Sıfır noktası ayarlama" işlevini seçiniz. Her bir eksen için sıfır ofseti belirlenmiştir. 33

34 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl de JOG modunda işparçası ve takım ölçme Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler 802D sl de bir parçanın tezgaha yerleştirilmesi ve ölçülmesi hareket sırasında ölçüm Bir takımın ölçülmesi Ayarlama modunda takımın ofset değerlerini doğrudan makinede belirleyebilirsiniz. Aşağıdaki iki seçenek mevcuttur: Takımın bilinen takım geometrisine olarak çizildiği manüel ölçüm Prob kullanılarak yarı otomatik ölçüm Takımın prob ile ölçülmesi Ön koşullar Takım sıkılmış olmalıdır Prob kalibre edilmiş olmalıdır "Takım ölçme" işlevini seçiniz. Prob kullanarak otomatik ölçüm için "Otomatik ölçme" seçeneğini seçiniz. El çarkını kullanarak takımı proba doğru hareket ettiriniz. Prob tetiklendiğinde bu durum görüntülenir ve takım ofset verileri belirlenir. Artık takımın çapını ve uzunluğunu ölçebilirsiniz. Uygun tuşa basınız. 34

35 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm 2.7 OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Otomatik moda çalışma sırasında ölçümler gerçekleştirirken, NC programları ölçüm görevi için (ölçüm çevrimleri) özel olarak parametrelendirilirler. Tekrarlanan ölçüm görevleri için, örneğin çok parçalı işleme için ayarlama sırasında, NC programlarını çalıştırmanız parçaların otomatik olarak ölçülmesi, hizalanması ve takımların ölçülmesi için yeterli olacaktır. Çalışma sırasında parça ölçümleri için ölçüm çevrimleri Çalışma sırasında ölçüm yapılabilmesi için pratikte gerekenlere benzer ölçüm çevrimlerini kullanabilirsiniz NC programının içindeki ölçüm çevrimlerini Freze Ölçümü > Parça Ölçme tuşlarını kullanarak seçebilirsiniz. Çalışma sırasında ölçümle ilgili tuşlar genişletilmiş tuş çubuğundadır. Bu tuş çubuğuna gitmek için genişletme okuna basınız > ( ). Delik/mil ölçme Kanal ölçme Yüzey ölçme Açı ölçme Köşe ölçme Ileri Geri 35

36 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Parçanın otomatik modda ölçülmesi İşlem sırası, parçanın köşe ayarlama (CYCLE961) ve yüzey ölçümü 1 noktalı ölçüm (CYCLE978) ölçüm çevrimlerinin ayarlanmasını örnek alarak açıklanmıştır. Ön koşullar Ölçüm çevrimleri kurulu olmalıdır Parça sıkılmış olmalıdır Prob kalibre edilmiş, etkin ve işmili takılmış olmalıdır; takım ofseti etkinleştirilmiş olmalıdır. X/Y eksenleri için bir köşenin ayarlanması/ölçülmesi: Parçayı ayarlamak için yeni bir program oluşturunuz. Köşe ölçümü çevrimini seçiniz. Köşenin konumunu ve ölçüm noktalarının sayısını ( ) giriniz. Ölçüm sonucunun bir düzeltme mi, yoksa sadece bir ölçüm mü olacağını tanımlayabilirsiniz ( ). Sıfır ofsetinde düzeltme, sıfır ofsetinin belirlenmesi Takım ofset verilerinde düzeltme Sadece ölçüm Ölçüm işlemini ve probu ( ) parametrelendiriniz. Ölçülecek köşenin yaklaşık boyutlarını giriniz. Yardım ekranı girişi yapmanıza yardımcı olacaktır ( ). 36

37 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Z ekseni için bir nokta ölçme: Yüzey tuşunu seçiniz. Ölçüm sonucunun bir düzeltme mi, yoksa sadece bir ölçüm işlemi mi olacağını tanımlayabilirsiniz ( ). Sıfır ofsetinde düzeltme, sıfır ofsetinin belirlenmesi Takım ofset verilerinde düzeltme Sadece ölçüm Burada parçayı ayarlamakta olduğunuzdan, düzeltme sıfır ofsetinde yapılır. Noktanın yaklaşık boyutlarını giriniz ( ). Ölçüm işlemini ve probu ( ) parametrelendiriniz. 37

38 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Çalışma sırasında takım ölçme için ölçüm çevrimleri Çalışma sırasında takım ölçümleri için pratik bir ölçüm çevrimi kullanabilirsiniz. Çevrim, kalibre edilmiş probu kullanarak takımın uzunluğunu ve çapını belirler. NC programının içindeki ölçüm çevrimlerini genişletilmiş tuş takımındaki Freze Ölçümü > Takım Ölçümü tuşlarını kullanarak seçebilirsiniz. Ön koşullar Ölçüm çevrimleri yüklü olmalıdır Prob kalibre edilmiş olmalıdır Takım sıkılmış olmalıdır Takımın otomatik modda ölçülmesi Otomatik modda takım verilerini otomatik olarak ölçebilir veya takım ofseti olarak girebilirsiniz. Aşağıdaki örnekte takım uzunluğunu ve yarıçapı belirleyen ve bu değerleri takım düzeltmesine giren bir program oluşturacaksınız. Takım uzunluğunun belirlenmesi: Takımı ölçmek için yeni bir program oluşturunuz. Takım ölçme ölçüm çevrimini seçiniz. Ölçüm mil hareketsizken yapılacaktır ve ölçülen değerler takım geometrisi bileşenine ( ) girilecektir Ölçülen değer olarak uzunluğu seçiniz ( ). Ölçüm işlemini ( ) parametrelendiriniz. 38

39 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler OTOMATİK mod çalışma sırasında ölçüm Takım yarıçapının belirlenmesi: Ölçüm işmili hareketsizken yapılacaktır ve set değeri / gerçek değer farkı yarıçap aşınmasına ( ) girilecektir Ölçülen değer olarak yarıçapı seçiniz ( ). Ölçüm işlemini ( ) parametrelendiriniz. 39

40 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı / program yönetimi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı/programların yönetilmesi 2.8 Program veri aktarımı/program yönetimi NC programları kontrol ünitesinde saklanır, gerekirse NCK çalışma belleğine (RAM) indirilir ve makinede yürütülür. Kalıp oluşturma programları için bunlar genellikle teknoloji ve geometri programlarının bir araya gelmesinden oluşturlar MB a kadar ulaşan geometri programı çok büyük olduğundan NCK çalışma belleğinde (RAM) kaydedilemez ve ve/veya işletilemez. Bu nedenle başarılı bir şekilde işletilebilmeleri için kalıp oluşturma programları harici bir belleğe kaydedilmelidir. Sunucu Program verileri: - CompactFlash card - TCP/IP Ethernet, RS232 - USB (SW release 1.4 ) Program verileri: - USB - floppy disk, PCMCIA card - TCP/IP Ethernet, RS232 - Compact/Flash card - hard disk Harici program belleği (donanım yapılandırması) Sisteme bağlı olarak, mevcut operatör arabirimi (HMI) ve satın alınan opsiyonlarla, aşağıdaki özelliklere sahip harici program belleklerini kullanabilirsiniz: TCP/IP Ethernet (ağ sürücüleri), seri arabirim RS232/V.24 (düşük veri aktarım oranı) Sabit disk (PCU 50) Compakt Flash kart (CF kart) USB arabirimi (USB bellek) PCMCIA kart (PCU 20) Disket EXTCALL u kullanarak harici bellekteki program verilerini çağırmak Ana programda, sunucudaki, USB arabirimindeki, sabit diskteki v.s. ağ yoluna bağlı olarak harici olarak saklanan geometri programını çağırmak için kullanılan bir EXTCALL komutu programlanmıştır. EXTCALL u kullanarak bir programı harici bellekten yürütme modunda HMI arabiriminden indirebilirsiniz. Bu durumda, HMI nın dizin yapısından erişilebilen tüm programlar indirilebilir ve yürütülebilir. 40

41 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı / program yönetimi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Program veri aktarımı/programların yönetilmesi EXTCALL u kullanarak geometri programını çağırma prosedürü SD makine verilerinde: EXT_PROG_PATH, geometri programının kaynak dizinini tanımlayınız, örneğin bir sunucuda "\\R4711\workpieces\subprograms". Varsayılan ayar isteğe bağlıdır. Dizin EXTCALL ile çağrı yapılırken belirlenebilir. Geometri programı çağrısını programlayınız, örneğin ana programdaki SAMPLE gibi. Çağrı kontrole ve verilerin kaydedildiği yere göre değişir. PCU 50, alt program sabit disktedir EXTCALL "sample" PCU 20, 802D, alt program doğrudan CompactFlash karttadır EXTCALL "C:\sample.spf" PCU 20, 802D, alt program doğrudan CompactFlash kart üzerindeki dizindedir EXTCALL "C:\programms\sample.spf" Ethernet e bağlı ağ ve SD makine verilerindeki yol EXTCALL "sample.spf" Ethernet e bağlı ağ ve SD makine verilerinde yol yok EXTCALL "\\myserver\programms\workpieces\sample.spf" 802D sl - RCS aracını kullanarak büyük programların yönetilmesi RCS (Uzaktan Kumanda Sistemi) SINUMERIK 802D sl ile gündelik çalışmanızda yardımcı olması için PC/PG nize kurabileceğiniz Explorer tipi bir programdır. Kumanda sistemi ve PC/PG arasındaki bağlantı bir RS232 kablosu, eşler arasında bir kablo ya da yerel ağ kablosu (opsiyon) üzerinden kurulabilir. 802D sl de harici bellekten program yürütürken, CF kartı üzerindeki programların düzenlenemeyeceğini unutmayınız. Bu programlar NCK belleğinden büyükse, programları harici olarak düzenlemelisiniz (örneğin PC de). RCS aracı bu görev için sağlanmıştır. Kolay anlaşılır Explorer tipi ekranında programları veya başka verileri kopyalayabilir, yerlerini değiştirebilir veya silebilirsiniz. 41

42 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Uygulama CAM programlarının sırasını SINUMERIK 840D nin CYCLE832 çevrimini kullanarak değiştirebilirsiniz. 3 eksenli high speed işleme sektöründe serbest biçimli ana hatları işlerken teknolojik destek sağlamak için kullanılır (High Speed Cutting - HSC). CYCLE832 HSC için gerekli programlama komutlarını ve G kodlarını bir araya getirir. Yüzey kalitesi Hassasiyet Hız HSC alanında CAM programlarını yürütürken, kontrol en kısa NC bloklarıyla yüksek kesme hızlarında işlem yapmak zorunda kalacaktır. 10 m/dakikadan büyük yüksek işleme hızlarında, µm aralığında yüksek hassasiyetle iyi bir yüzey kalitesi beklenmektedir. Farklı işleme stratejileri kullanarak programa ince ayar yapmak için CYCLE832 yi kullanabilirsiniz. Kaba frezeleme sırasında konturların karışması nedeniyle asıl amaç hızdadır. Son işleme sırasında, asıl amaç hassasiyet ve yüzey kalitesidir. Her iki durumda da bir tolerans değeri belirlenmesi, istenen yüzey kalitesi ve hassasiyetin elde edilebilmesi için işleme konturunun dikkate alınmasını sağlar. Genel olarak, kaba işleme sırasında tolerans son işlemede olduğundan daha yüksek alınır. 42

43 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 HMI menü ağacında CYCLE 832 nin çağrılması "Programlar" işlem alanını açınız. Frezeleme tuşuna basınız. Ek tuşlar görüntülenecektir. High Speed Ayarları seçeneğine basınız. Çevrim çağrılır. Parametre seçimine bağlı olarak sarı oklar "Hız", "Yüzey Kalitesi" veya "Hassasiyet" yönünü gösterir. Diğer seçenekler üreticisi (OEM) tarafından belirlenir ve genellikle şifre korumalıdır. 43

44 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 High Speed Hız Ayarı çevrimi parametreleri İşleme alanında kullanıcının sadece finiş, ön finiş ve kaba işleme arasından birini seçmesi ve Tolerans alanına bir değer girmesi gerekir. Diğer alanlardaki tüm değerler makine üreticisi (OEM) tarafından girilmiştir. Makine üreticisi (OEM) Ayarlama alanını (şifre korumalı) kullanarak diğer alanları açabilir. İşleme Finiş (varsayılan) Ön finiş Kaba işleme Seçimi kaldırma "Seçim kaldırma" işlevi çağrılarak değiştirilen makine/ayar verileri makine üreticisi (OEM) tarafından oluşturulan değerlere gelir. Tolerans_tol. Uyarlama Sıkıştırma Kiriş toleransı (kiriş toleransı CAM sisteminden alınmalı veya 1,2... 1,5 arasında bir faktörle ağırlıklandırılmalıdır) Evet Hayır COMPOF (varsayılan) COMPCAD B FREZE Doğrusal/döner eksenlerin toleransı, varsayılan değerler: (finiş) (ön finiş) (kaba işleme) (seçimi kaldırma) Devamındaki alanlar değiştirilebilir: Devamındaki alanlar görünmez durumdadır Makine üreticisi (OEM) tarafından belirlenir. Sıkıştırma (Compressor) kapalı Sıkıştırma (Compressor) açık, kalıp uygulamaları için sürekli hızlanma oranı Jerksiz çevresel frezeleme Spline interpolasyon Sürekli yol kontrolü (varsayılan) Tek eksenli toleranslarla geçiş Programlanabilir geçiş açıklığı Sürekli yol modu (Continuous path mode) COMPCAD, COMPCURV lü bir NC bloğu kompresöründe, G642 daima kalıcı olarak seçilidir. Feedforward Control (hız önkontrol) İleri hız kontrolü yok, jerk kontrol var İleri hız kontrolü yok, jerk kontrol var İleri hız kontrolü yok, jerk kontrol yok İleri hız kontrolünün (FFWON) ve jerk sınırlamasının (SOFT) seçilmesi için, makine üreticisinin kontrol ünitesini ve eksenleri optimize etmiş olması gerekir. 44

45 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler High Speed Ayarları - CYCLE832 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Yüksek Hız Ayarları - CYCLE832 Notlar CYCLE832 G1 bloklarının kullanılması temeline dayanır. G2/G3 ve CIP programlarını kullanırken tolerans önemli değildir. Değişiklik yaparken tolerans değerini CAM programında belirtilen değere göre ayarlamalısınız. Burada belirtilenden daha düşük toleranslar pratik değildir. Alanların birbirine bağımlı olduğunu unutmayınız: Örneğin, sıkıştırma kapatıldığında, sürekli yol kumandası altında çeşitli taşlama tipleri seçilebilir. NOT Daha fazla bilgi için Bölüm 3.5 e bakınız; parametrelerin her biri burada ayrıntılı olarak açıklanmaktadır. Programlama NOT İdeal olarak, CYCLE832 yi daha sonra geometri programını çağıran daha üst seviyedeki NC ana programında programlarsınız. Bunun anlamı, çevrimi tüm geometri veya - CAM programını saydamlığına bağlı olarak ayrı ayrı program kısımları veya serbest biçimli yüzeyler için uygulayabileceğinizdir. En uygun program yapısı için bkz Bölüm 1.4, özel olarak CYCLE832 için ise Bölüm 2.10 daki bilgileri dikkate alınız. 45

46 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı 2.10 Kalıp oluşturma için program yapısı CYCLE 832 ile pratik bir program yapısı için öneri İşleme için tüm teknoloji verilerini içeren bir ana program oluşturulmuştur. Ana program, parçanın geometri verilerini içeren bir veya birkaç alt rutini çağırır,. Takım değişimi alt rutinlere bölünmeyi tanımlar. Örnek Ana program Takım değişimi Tüm programlar bir dizinde yer almalıdır. Aksi takdirde, hedef yerler belirtilmelidir. Takım değişimi Altprogram Altprogram 46 Siemens AG Tüm hakları saklıdır. SINUMERIK 840D El Kitabı, Kalıpçılıkta Takım ve Kalıp Oluşturma

47 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Kalıp oluşturma için program yapısı Ana program: Ana program frezeleme için iki önemli işlev içerir, bunlar CYCLE832 ve EXTCALL dur. CYCLE832 : CYCLE832 teknoloji ve geometri verilerinin ayrıldığı, gösterilen program yapısı için özel olarak geliştirilmiştir. Frezeleme için işleme teknolojisi CYCLE832 de tanımlanmıştır. T1 i kullanan "CAM_Rough" kaba işleme programı için, CYCLE832 deki parametreler yüksek hız elde edilecek şekilde ayarlanmıştır. "CAM_Finish" son işleme programı için, parametreler yüksek hassasiyet ve yüzey kalitesi elde edilecek şekilde ayarlanmıştır. EXTCALL : CAM programı genel olarak çok büyük olduklarından harici bir bellekte saklanırlar. EXTCALL alt rutinleri harici bellekten çağırır. Alt program: Alt programda soyut programlama için kullanılan G90 komutunun hemen ardından geometri kümeleri gelir. Örneğimizde bunlar 3 eksenli frezeleme için kullanılan bloklardır. 47

48 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın seçilmesi/başlatılması/durdurulması/kesilmesi/devam ettirilmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın seçilmesi/başlatılması/durdurulması/kesilmesi/devam ettirilmesi 2.11 Bir programın seçilmesi/başlatılması/- durdurulması/kesilmesi/devam ettirilmesi "Makine" işlem alanını seçiniz. Otomatik modu seçiniz. High Speed Ayarları seçeneğine basınız. Çevrim çağrılır. Parça dizininde parça programını -bu örnekte "Call.MPF" ("Aufruf.MPF") programını vurgulayınız ve "Seç" ("Anwahl") seçeneğine basınız. Parça programını başlatmak için NC Start tuşuna basınız. Bu "Roughing.SPF" ("Schrupp.SPF") ve "Finishing.SPF" ("Schli-cht.SPF") geometri programlarını çağırır ve bu programlar işleme sırasında harici bellekten kontrol sistemine blok blok yüklenirler. Parça programını durdurmak için NC Stop tuşuna basınız. Parça programını sonlandırmak için Reset tuşuna basınız. Not "NC Stop" ile durdurulan bir parça programı "NC Start" ile sürdürülebilir. Reset ile sonlandırılan bir parça programı "NC Start" tuşuna basıldığında başlangıçtan itibaren yürütülür ve bir blok araması ile durdurma işleminin gerçekleştiği noktaya atlayarak, programa oradan devam eder. 48

49 Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi Makine Operatörlerine Yönelik Bilgiler Bir programın kesilmesi 2.12 Bir programa ara verilmesi (Program Interrupt) REPOS kesme işleminden sonra yeniden pozisyonlama Bir program kesildiğinde veya bir NC Stop işleminden sonra takım JOG modunda, örneğin takımın kesme kenarını kontrol etmek için konturdan geri çekilebilir. Kontrol kesme noktasının koordinatlarını kaydeder. Eksenlerin hareket mesafesi farkları görüntülenir. İşlem Başlangıç durumu: Program "NC Stop" ile kesilmiş. "Makine" işlem alanını seçiniz. JOG modunu seçiniz. Bir program kesme işleminden sonra yeniden konumlayınız. Eksenleri seçiniz. Eksenleri görüntülenen hareket mesafesi farkına göre kesme noktasına hareket ettiriniz. Kesme noktasının geçilmesi mümkün değildir. JOG modundan Otomatik moda geçiniz. İşlemeye devam ediniz 49