SİNİR SİSTEMİ. Öğr. Gör. Dr. Ayşegül Öztürk Birge Aralık 2016

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SİNİR SİSTEMİ. Öğr. Gör. Dr. Ayşegül Öztürk Birge Aralık 2016"

Hazan Altıntop
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 SİNİR SİSTEMİ Öğr. Gör. Dr. Ayşegül Öztürk Birge Aralık 2016

2 TANI İŞLEMLERİ

3 TANI İŞLEMLERİ Kafatası ve omurilik röntgenleri Bilgisayarlı tomografi-bt Manyetik rezonans görüntüleme: MRG Dijital serebral ve spinal anjiografi PET (Pozitron Emisyon Tomografi) Elektroensefalografi (EEG) Elektromiyografi (EMG) Beyin Omurilik Sıvısının incelenmesi Biyopsi Psikometrik değerlendirme

4 SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI

5 Sık Kullanılan Terimler Amarozis fugaks: Bir gözde ani, geçici görme kaybıdır. GİA da internal karotis arter darlığının ilk klinik kanıtıdır. Vertigo: Baş dönmesi Tinnitus: Kulak çınlaması Disfaji: Yutma güçlüğü Diplopi: Çift görme Ataksi: Denge kaybı Afazi: Konuşamama

6 Sık Kullanılan Terimler Disknezi : İstem dışı hareketler Hemiparazi: Bir taraftaki kol ve bacak kuvvetinde azalma Hemipleji : Bir taraftaki kol ve bacak hareketlerinin olmaması Nistagmus : Göz kürelerinin istem dışı sağa, sola, aşağı, yukarı hareketidir. Paralizi : Felç Paraljezi : Ağrılı duyu Parapleji : Alt. Ekstiremitedeki hareketin yokluğu/felci Parastezi : Yanma, karıncalanma Pitozis : Göz kapağının düşmesi Rijidite : Kas tonüsünde artma

7 BİLİNÇ KAYBI VE KOMA Bilinç: Kendisinin ve çevrenin farkındalığı ile birlikte olan uyanıklık durumudur. Konfüzyon: Bozulmuş bilinç anlamındadır. Kişi şaşkındır ve çevresini yanlış yorumlar. Deliryum; Bilinç düzeyinde ani bir değişimle seyreden dikkat ve düşünce organizasyonunda, duygulanım durumundaki değişimdir. Sıklıkla konfüzyon ve görsel halüsinasyonlar vardır. Letarji: Kişinin uyandırılabildiği normal zihinsel ve fiziksel aktivite kaybıdır. Stupor: Hastanın şiddetli ve tekrarlayan uyaranlar ile uyandırılabildiği uykululuk halidir. Koma: Uyandırılmayan cevapsızlık anlamındadır.

8 Glasgow Koma Skalası (GKS) Göz Açma Refleksi Skor Kendiliğinden 4 Konuşma ile 3 Ağrı ile 2 Cevapsız 1 Sözel Yanıt Oryante 5 Konfüze konuşma 4 Uyumsuz kelimeler 3 Anlaşılmaz sesler 2 Cevapsız 1 Motor Yanıt Emirlere uyar 6 Lokalize eder 5 Çeker 4 Fleksiyon 3 Ekstansiyon 2 Cevapsız 1 Toplam puan en fazla 15 En az 3 tür. 8 ve altı puan koma durumudur.

9 Işık Refleksi ve Pupilla Takibi YKL: Yer Kaplayıcı Lezyon

10 KİBAS (KAFA İÇİ BASINCIN ARTMASI SENDROMU)

11 KİBAS Etiyolojisi Beyin tümörler, beyin ödemi İntrakraniyal kanamalar Koroid pleksusu papillomu Kraniyosinostoz (kafatası sütürlerinin erken kapanması ile gerçekleşir.)

12 KİBAS Belirti ve Bulguları

13 KİBAS ta Tedavi

14 KİBAS ta Hemşirelik Bakımı Hastanın bilinç düzeyi, pupil reaksiyonu, motor ve duyu fonksiyonları, yaşam bulguları ve solunum şekli değerlendirilir (15 dk). Yatağın başı serebral ödemi azaltmak için 30 kaldırılır. Serebral basıncı yükselmesine neden olabileceği için konstipasyon önlenir. CVP belirli aralıklarla değerlendirilir. Aldığı çıkardığı takibi yapılmalıdır. Hastanın bilinç düzeyi azaldığında bilinçsiz hasta bakımı gerçekleştirilmelidir.

15 Bilinçsiz Hastanın Bakımı- I Solunum yolu açıklığı sağlanır ve sürdürülür. Hasta semifovler pozisyonunda yatırılır. Başının yüksekliği 30 geçmemelidir. Uzun süreli yapay hava yolu gerekiyorsa endotrakeal tüp ya da trakeostomi uygulanır. Komadaki hastada farengeal refleks bulunmadığından yutkunamaz ve sekresyonlar farenkste birikir. Bu nedenle hasta sık sık aspire edilir. Komadaki hastada hareketsizlik ve öksürük refleksinin olmamasına bağlı atelektazi, pnömoniyi önlemek için hastanın en fazla 2 saatte bir pozisyon değişimi sağlanır.

16 Bilinçsiz Hastanın Bakımı- II Bilinçsiz hastalarda cildi kaşıma sıklıkla gerçekleşir. Bu nedenle cildin tahriş olmasını önlemek için tırnaklar kesilmeli ve doku bütünlüğü korunmalıdır. Yatak banyosu verilmeli ve nemlendirici sürülmelidir. Perine bakımı sağlanmalıdır. Korneanın kurumasını önlemek için suni gözyaşı damlaları kullanılmalı ve gece göz antibakteriyel krem sonrası kapatılmalıdır. Ağız bakımı günde en az 3 kez sağlanmalıdır.

17 Bilinçsiz Hastanın Bakımı- III Yatak korkulukları kaldırılmalı, hasta nöbet yönünden gözlenmeli, nöbet esnasında yaralanmalardan hasta korunmalıdır. Hastanın takma dişleri var ise çıkarılmalıdır. Acil durumlar için girişim malzemeleri ve ilaçlar hasta başında hazır bulundurulmalıdır. Tromboflebiti önlemek için hastalara varis çorabı giydirilmelidir. (Dört saatte bir çıkarılıp cilt bakımı yapılmalıdır.) Ayaklar atelle desteklenir. Hasta NG ile besleniyorsa aspirasyon pnömonisini önlemek için bas semifovlerda olmasına dikkat edilmelidir. AÇT yapılır.

18 Bilinçsiz Hastanın Bakımı- IV Aile ziyaretleri desteklenmelidir. Hastanın yanında dikkatli konuşulmalı ve hastaya yapılan tüm girişimlerde bilinci kapalı dahi olsa açıklama yapılmalıdır. Hastaya ismi ile hitap edilmeli, ona yöneldiğimizi belirtmesi nedeniyle önemlidir. Dokunmanın terapötik gücünden yararlanılarak hasta ile güven ilişkisi geliştirilmelidir.

19 İNME/STROKE

20 İNME 40 Yaşın altında enderdir ve erkeklerde daha sıktır. İnme sonrası ölüm hızı yaklaşık %25 tir. Hipertansiyon en tedavi edilebilir risk faktörüdür.

21 İnme Dünya Sağlık Örgütü tarafından inme; vasküler nedenlerden kaynaklanan ani ve hızlı gelişen 24 saatten uzun süreli motor kontrol kaybı, his kusuru, denge bozukluğu, konuşma ve kognitif fonksiyon bozukluğundan komaya kadar gidebilen tablo olarak tanımlanmıştır.

22 Cinsiyete göre ölüm nedenleri; Verileri

23 Yaşa göre stroke prevalansı;

24 İSKEMİK İNME (STROKE-SVH) Arteryal kanın beyne ulaşmasını engelleyen pıhtı ya da başka bir engelin olması sonucu gelişir. Tüm inmelerin %80-85 ini serebral tıkanma, %10-15 ini serebral hematom, %6-8 ini subaraknoid kanama oluşturur. İnmede temel özellik nörolojik bulguların ani başlamasıdır.

25 İskemik İnmede Risk Faktörleri Değiştirilemez Riskler Yaş Cinsiyet Aile öyküsü Genetik faktörler (19. kromozomdaki Notch 3 gen mutasyonu) Değiştirilebilir Riskler Arteryal hipertansiyon Diabetes mellitus Kardiyak hastalıklar (MI, AF) GİA Sigara, alkol Obezite Sedanter yaşam Oral kontraseptifler Enfeksiyon Hipotiroidi Hiperkolesterolemi Artmış hematokrit Potansiyel Riskler Hiperhomosisteinemi (trombosit ve pıhtılaşma faktörlerinin aktivitesini etkiler) ve inflamasyon

27 MULTİPLE SKLEROZİS MYESTENİA GRAVES PARKİNSON EPİLEPSİ Guillain Barre MENENJİT Hemşirelik bakım süreci?

Benzer belgeler

GLASKOW KOMA SKALASI HAZIRLAYAN: NURTEN ŞİŞMAN

GLASKOW KOMA SKALASI HAZIRLAYAN: NURTEN ŞİŞMAN TANIM Glaskow koma skalası genel olarak kişinin nörolojik değerlendirmesini yapmak için geliştirilmiş bir kriterdir. Hastanın şuur seviyesinin derecesi belirlenir