Uzun etkili antipsikotiklerin, diğer depo antipsikotikler ile karşılaştırmalı etkinlikleri, yan etkileri. Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Uzun etkili antipsikotiklerin, diğer depo antipsikotikler ile karşılaştırmalı etkinlikleri, yan etkileri. Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu"

Transkript

1 Uzun etkili antipsikotiklerin, diğer depo antipsikotikler ile karşılaştırmalı etkinlikleri, yan etkileri Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu

2 Şizofrenide Tedaviye Uyum Antipsikotik tedavi rejimine uyumsuzluk; şizofreni relaps riskinin artışı olarak tanımlanmaktadır. 1 Taburcu sonrası ilk yıl, antipsikotik tedaviyi bırakan hasta oranı % 50 ye ulaşmaktadır. 1 Tedavi uyumu 2. yılda % 30 dan azdır Wadell L. The British Journal of Psychiatry 2009; 195: Ereshefsky L. J Clin Psychiatry 2003; 64 [suppl 16]:

3 Şizofrenide Tedaviye Uyum İki araştırmada, depo tedaviye uyumsuzluk % 24 olarak bildirilmiştir. 1 Hastaların yaklaşık % 15 ine idame antipsikotik tedavisi olarak; depo formlar uygulanmaktadır. 2 İlk atak şizofrenide relaps oranı; tedavi uyumsuzluğu olanlarda % 70, tedavi uyumu olanlarda ise % 25 tir Patel M. X. Advances in Psychiatric Treatment 2005;11: Olfson M. Schizophrenia Bulletin 2007; 33 (6): Karamustafalıoğlu K. O. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2012; 13 (Ek 1): 1-3.

4 Hasta Oranı (%) Şizofrenide Tedavi Uyumu Oral Antipsikotik 1 Yıllık Relaps Oranı 27 Depo Antipsikotik Klinisyenler; yeterli süre oral tedavi alan pek çok hasta için relaps riski olduğundan, dikkatli olmalıdır. Bu relaps riski, potansiyel olarak uzun etkili enjektabl ilaç kullanımı ile önlenebilmektedir. Grafik referans 1, sayfa 17 den adapte edilmiştir. 1. Schooler N. Journal of Clinical Psychiatry 2003; 64 (16):

5 Şizofrenide Tedavi Uyumu Hastanede Yatış Sayısı (gün) Oral Antipsikotik Depo Antipsikotik çalışmada, 1-5 yıllık takip süresince 613 hastanın değerlendirildiği metaanaliz. Oral ilaç kullanımı ile depo tedavi arasında, hastaneye yatış günü sayısı bakımından anlamlı farklılık saptanmıştır. Grafik referans 1, sayfa 90 dan adapte edilmiştir. 1. Bhanji N. H. European Neuropsycopharmacology2004 (14):

6 Şizofreni ve Relaps (1 yıl) Carpenter 1990 Herz 1991 Jolley 1990 Aralıklı Sürekli Pietzcker 1993 Schooler

7 Atipik Uzun Etkililer Atipik Uzun Etkili Hedef Oral Doz UE Doz Sıklığı Risperidon < 3mg 25 mg 2 hafta 3-5 mg oral 37.5 mg 2 hafta > 5mg oral 50 mg 2 hafta Paliperidon 6 mg 117 mg 4 hafta 9 mg 156 mg 4 hafta Olanzapin 10 mg 150 mg 2 hafta 300 mg 4 hafta 15 mg 210 mg 2 hafta 405 mg 4 hafta 20 mg 300 mg 2 hafta yok 4 hafta

8 Doz dengesi Paliperidon palmitat dozları miligram eşdeğeri (mg eq.) olarak ifade edilmektedir. Paliperidon palmitat dozu (miligram) Paliperidon palmitat Eşdeğer doz (miligram eşdeğeri) 39 mg 25 mg eq. 78 mg 50 mg eq. 117 mg 75 mg eq. 156 mg 100 mg eq. 234 mg 150 mg eq.

9 Uzun Etkili Klasik Antipsikotikler İlaç Doz Sıklık Flupentiksol 40 mg 2 haftada bir Haloperidol mg 4 haftada bir Zuklopentiksol 200 mg 2 haftada bir Flufenazin 25 mg 2 haftada bir

10 Atipik Uzun Etkililer Atipik Uzun Etkili Hedef Oral Doz UE Doz Sıklığı Risperidon < 3mg 25 mg 2 hafta 3-5 mg oral 37.5 mg 2 hafta > 5mg oral 50 mg 2 hafta Paliperidon 6 mg 117 mg 4 hafta 9 mg 156 mg 4 hafta Olanzapin 10 mg 150 mg 2 hafta 300 mg 4 hafta 15 mg 210 mg 2 hafta 405 mg 4 hafta 20 mg 300 mg 2 hafta yok 4 hafta

11 Şizofreni Kılavuzları ve Uzun Etkililer APA 2004 Şizofreni kılavuzu Uzun etkili /eğer Hasta tercihi ise Kanada Klinik Uygulama Kılavuzu 2005 Kısmi veya tam uyumsuzluk yineleyen relapsla biterse Çoğul ataklı hastalarda uyumsuzluk veya sürekli pozitif semptomluluk NICE 2009 Gizli uyumsuzluktan kaçınmak öncelik Patient Outcomes Research Team 2004 RANZCP 2005 Texas Medication Algorithm 2004 Oral tedavi ile sık relaps veya oral ilaca kötü uyum öyküsü Psikososyal müdaheleye rağmen bile gerekli ilaca uyumsuz ve sık relaps Herhangi bir evrede uygun olmayan uyum

12 Uzun Etkili & Oral İlaç Avantajlar Gizli uyumsuzluk kalkar açık uyumsuzluk düzelebilir Uyumsuzluk için erken uyarı ve yakın izlem Uyum oral ilaçla daha iyi Uzun dönem etki daha iyi Sağlık ekibi ile düzenli temas Uzun yarı ömür atlanan dozu az sorunlu kılar ve kesmeden sonra relaps gecikir Dezavantajlar Farmakokinetik ve doz ayarlama daha güç Yan etkiler kesme/doz azaltma ardı sürer Enjeksiyona bağlı yan etki Hasta kontrol ya da otonomi yitimi olarak algılayabilir Etik kaygılar olabilir Düzenli toplum sağlığı uygulama sistemi gerekebilir Depolama zorluğu Fiyat fazlalığı (yeni nesil)

13 Uzun Etkili & Oral İlaç Avantaj Bazı hastalar için daha uygun Aşırı doz riski daha az Etkinlik ve uyumsuzluk farkını anlamak daha kolay Emilim ve karaciğer ilk eliminasyonu engeli hemen hiç yok Enjeksiyon siklüsü boyunca sabite yakın doz Dezavantaj

14 Uzun etkili antipsikotikler İlaç İlaç Adı Zirve süresi gün Yarı Ömür gün Paliperidon Palmitat Xeplion Risperidon Mikroküre Risperdal consta Haloperidol dekanoat Norodol dekanoat Flufenazin dekanoat Prolixin Flupentiksol dekanoat Fluanxol Zuclopentixol dekanoat Clopixol Aripiprazol Abilify Maintena Olanzepin pamoat ZypAdhera Pipotiazine palmitat Piportil Kararlı durum süresi (hafta)

15 Hasta (%) Antipsikotik Tedavide Yıllar İçindeki Değişim yılları arasında yeni tedavi edilmiş şizofreni spektrum bozukluğu olan hastadan toplanan veriler BKA İKA Depo Year İKA ların reçete edilme yüzdeleri yılları arasında belirgin olarak artmıştır 6 haftadan daha uzun süre antikolinerjik ve birden fazla antipsikotik ilaç kullananlar, BKA yüzdesine dahil edilmemiştir Tedaviye uyum oranı 1999 yılında %23.2 iken 2006 yılında %38.9 a yükselmiştir Farmakolojik tedaviler, ikinci kuşak antipsikotiklerin tanıtılmasından sonra yıllar içerisinde değişmiştir BKA, birinci kuşak antipsikotik; İKA, ikinci kuşak antipsikotik 15 Wu et al. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2012;21:

16 Etkinlik Uzun EtkiliLer

17 Risperidon Uzun Etkili Çalışma Tedavi Grupları Etkinlik 12 hafta çift kör plasebo kontrollü Kane ve ark hafta çift kör stabil risperidon hastası oral ve UE risperidon Chue et al 2004 Açık çalışma 1 yıllık Stabil hasta başka ilaçtan geçiş Fleischhacker 2003 PBO mg mg mg 100 2,4,6 mg risperidon 321 RUE 25,50,75mg 319 RUE 25 (120) RUE 50(228) RUE 75 (267) PBO % 68 RİSP % 51 terk R 25 % 22 R 50 %15 R 75 % 12 PBO % 30 Klinik Düzelme PANSS ta % 20 azalma oranı % 47,48 ve 39 PBO % 17 Tedaviyi tamamlama % 84 RO ve % 80 RUE Etkisizlikten terk RO % 2.5 RUE % 3.8 % 65 çalışmayı tamamlama Klinik düzelme PANSS ile RUE 25 % 55 RUE 50 % 56 RUE 75 % 40

18 Başlangıca göre ortalama değişiklik (± SE) PALM-SCH-201: PANSS total skorunda zaman içinde meydana gelen ortalama değişiklik (LOCF) Plasebo Paliperidon palmitat 50 mg eq. Paliperidon palmitat 100 mg eq. -10 * * * * * * * * * END Gün 8. gün itibariyle paliperidon palmitat gruplarının her ikisi de plaseboya kıyasla anlamlı farklar ortaya koymuş ve bu farklar çift kör periyodun sonuna kadar korunmuştur (p 0,011) *p 0,011 (LOCF analizi); paliperidon palmitat grubuna karşılık plasebo PANSS, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği; LOCF, son gözlemin ileriye taşınması; SE, standart hata Kramer et al. Int J Neuropsychopharmacol 2010;13:

19 Başlangıca göre meydana gelen ortalama değişiklik (± SE) PALM-PSY-3007: PANSS total skorlarında zaman içinde meydana gelen değişiklik (birincil etkililik) Paliperidon palmitat ile tedavi edilen hastalarda 8. gün gibi erken bir evrede plaseboya kıyasla anlamlı etkililik gözlemlenmiştir * 8 Plasebo Paliperidon palmitat 25 mg eq. Paliperidon palmitat 100 mg eq. Paliperidon palmitat 150 mg eq. * * * * Sonlanım noktası Gün PANSS total skoru, ortalama(sd) n Başlangıç Sonlanım Noktası (10.31) 83.9 (21.44) (11.99) 78.8 (19.88) (10.77) 74.6 (18.06) (11.70) 75.2 (18.59) Sonlanım noktasında LS ortalama değişikliğinde plaseboya kıyasla söz konusu olan farklar 25 mg eq. grubunda -5,1, 100 mg eq. grubunda -8,7, 150 mg eq. grubunda ise -9,8 şeklindeydi. *Paliperidon palmitat 25 ve 150 mg eq. grubunda 8. gün gibi erken bir zaman noktasından itibaren plasebo grubuna kıyasla ve paliperidon palmitat 100 mg eq. grubunda 22. gün gibi erken bir evreden itibaren plasebo grubuyla karşılaştırıldığında tümünde ayarlanmamış p<0.05. şekizinci gün bulguları 1. günde uygulanan 150 mg eq. Şeklindeki başlangıç dozunu yansıtır niteliktedir. PANSS, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği; SE, standart hata; SD, standart sapma; LS, en küçük kareler Pandina et al. J Clin Psychopharmacol 2010;30:

20 İyileşme Başlangıca göre meydana gelen medyan değişiklik (aralık) PALM-PSY-3007: CGI-S skorlarında başlangıçtan sonlanım noktasına kadar meydana gelen değişiklik (-3;2) -1 (-3;2) -1 (-4;2) -1 (-4;3) -2-3 p=0.005 p< Plasebo 25 mg eq. 100 mg eq. 150 mg eq. Paliperidon palmitat Çalışma ilacı dört doz halinde uygulanmıştır: bir ilk IM plasebo ya da 150 mg eq. paliperidon palmitat uygulaması ve bunu takiben 8, 36 ve 64. günlerde uygulanan üç sabit IM plasebo ya da paliperidon palmitat (25, 100 ya da 150 mg eq.) dozu CGI-S, Klinik Global İzlenim-Şiddet; IM, intramusküler Uyarlandığı kaynak: Pandina et al. J Clin Psychopharmacol 2010;30:

21 PSP skorunda başlangıçtan sonlanım noktasına kadar meydana gelen ortalama değişiklik PALM-PSY-3007: PSP skorunda başlangıçtan sonlanım noktasına kadar meydana gelen ortalama değişiklik o Sosyal açıdan faydalı aktiviteler (iş ve okul dahil) o Kişisel ve sosyal ilişkiler o Özbakım o Rahatsız edici ve agresif olmayan davranışlar 10 Plasebo 25 mg eq. 100 mg eq mg eq. 6 4 * 6.1 ** 8.3 İyileşme *plaseboya karşı 0,007; ** plaseboya karşı <0,001 Çalışma ilacı dört doz halinde uygulanmıştır: deltoide uygulanan bir ilk IM plasebo ya da 150 mg eq. paliperidon palmitat uygulaması ve bunu takiben 8, 36 ve 64. günlerde uygulanan üç sabit IM plasebo ya da paliperidon palmitat (25, 100 ya da 150 mg eq.) dozu PSP, Kişisel ve Sosyal Performans; IM, intramusküler Uyarlandığı kaynak: Pandina et al. J Clin Psychopharmacol 2010;30:

22 PALM-PSY-3001: Çalışma Tasarımı ve Dağılım Taramada ve başlangıçta <120 PANSS total skoruna sahip olan şizofreni hastaları Tarama/arınma periyodu n=951 Tarama/arınma 7 güne kadar Geçiş periyodu n=849 İdame periyodu n=681 Esnek doz 9 hafta 24 hafta Esnek (ilk 12 hafta) Sabit (son 12 hafta) OL paliperidon palmitat 25 mg eq. = hastaların %2 si 50 mg eq. = hastaların %28 i 100 mg eq. = hastaların %69 u DB periyot (değişken süreli) n=410 Paliperidon palmitat n=206 Plasebo n=204 Opsiyonel OLE periyodu n=388 PANSS, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği; DB, çift kör; OLE, açık etiketli uzatma Relaps 176 hasta DB fazı tamamlamıştır 161 hasta OLE ye girmiştir DB tedavinin tamamlanması Paliperidon palmitat 52 hafta Erken şekilde ayrılma 176 hasta DB fazı tamamlamıştır 153 hasta OLE ye girmiştir Hough et al. Schizophr Res 2010;116: ; Gopal et al. J Psychopharmacol 2010

23 Relaps meydana gelmeyen hastaların tahmini yüzdesi PALM-PSY-3001: plaseboya kıyasla relaps meydana gelene kadar geçen süre (ara analiz) 100 Relapsa kadar geçen süreye ilişkin Kaplan Meier grafiği ara analiz (ITT) Paliperidon palmitat (n=156) Plasebo (n=156) Log-rank testi, p <0, Randomizasyondan itibaren geçen günler Relaps oranları paliperidon palmitat grubunda plasebo grubundakine kıyasla anlamlı ölçüde daha düşük bulunmuştur (sırasıyla %10 [n=15/156] ve %34 [n=53/156]) ITT, intent-to-treat (tedavi niyetli) Hough et al. Schizophr Res 2010;116:

24 Relaps meydana gelmeyen hastaların tahmini yüzdesi PALM-PSY-3001: plaseboya kıyasla relaps meydana gelene kadar geçen süre (son analiz) 100 Relapsa kadar geçen süreye ilişkin Kaplan Meier grafiği son analiz Paliperidon palmitat (n=205) Plasebo (n=203) Log-rank testi, p <0, Randomizasyondan itibaren geçen günler Risk oranı (plasebo/paliperidon palmitat) 3,60 tı (%95 CI: 2,45 5,28) Paliperidon palmitatın relapsa kadar geçen süre konusundaki etkililiği tüm alt gruplar arasında tutarlıydı: Yaş BMI, cinsiyet Coğrafi bölge CI, güven aralığı; BMI, vücut kütle endeksi Hough et al. Schizophr Res 2010;116:

25 Ortalama (±SE) total PANSS skoru Kötüleşme PALM-PSY-3001: PANSS total skorlarının zaman içindeki seyri (ITT analizi) Çift kör fazda paliperidon palmitat tedavisine devam eden hastalarda PANSS skorlarındaki iyileşme korunurken, plaseboyla tedavi edilen hastalarda skorlarda kötüleşme meydana gelmiştir Paliperidon palmitat (n=408) ITT hastaları Paliperidon palmitat (n=205) Plasebo (n=203) Geçiş/ idame Çift kör (LOCF) BL (TR) BL (DB) Hafta PANSS, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği; ITT, intent-to-treat (tedavi niyetli); SE, standart hata; LOCF, son gözlemin ileriye taşınması; BL, başlangıç; TR, geçiş; DB, çift kör Hough et al. Schizophr Res 2010;116:

26 PALM-PSY-3001: ikincil etkililik ölçütleri PSP PSP ölçeği skorunda çift kör faz başlangıcından itibaren meydana gelen değişiklik Plasebo p<0,0001 Paliperidon palmitat Geçiş ve idame fazlarında ortalama PSP skorlarında gözlemlenen klinik olarak anlamlı iyileşmeler çift kör fazda paliperidon palmitat tedavisine devam eden hastalarda korunurken, plaseboyla tedavi edilen hastalarda 7 puanlık bir kötüleşme sergilemiştir PSP, Kişisel ve Sosyal Performans ölçeği Hough et al. Schizophr Res 2010;116:

27 Aripiprazol Uzun Etkili

28 Aripiprazol Uzun Etkili Etkinlik Relaps ALAI % 10 PBO % 39.6 Tedavi terk ALAI % 24.9 PBO % 54.5 Randomizasyonun ikinci haftası ardından plasebo ile fark (FDA) EMA için çalışmanon inferiority protokolü ALAI 50 üçüncü kol ALAI 400 ve ARI mg ALAI 50 mg den üstün Bu hastaların geçtiği açık çalışmada % 20 terk

29 Tedaviye Bağlı Yan Etkilerin Klinik Açıdan Önemi Relaps Fiziksel morbidite ve mortalite İKA Advers olay Tedavi uyumsuzluğu Kronik semptomlar Damgalanma BKA Azalmış yaşam kalitesi BKA, birinci kuşak antipsikotik İKA, ikinci kuşak antipsikotik Uyarlandığı kaynak: Hamer & Haddad. Br J Psychiatry 2007;191:s64 s70; Marder et al. Schizophr Bull 2002;28:

30 ANTİPSİKOTİKLER:YAN ETKİ YÜKÜNÜ AZALTMAK 30

31 Yan Etkiler BKA lar ile tedavide: EPS ler en rahatsız edici yan etkilerdir İKA lar ile tedavide: cinsel yan etkiler, kilo artışı ve sedasyon problem oluşturabilir Bireyler arası yüksek değişkenlik olabilir BKA, birinci kuşak antipsikotik, EPS, ekstrapiramidal semptomlar İKA, ikinci kuşak antipsikotik Taylor et al. The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry th edition; Chichester: Wiley-Blackwell; 2012

32 Tolerabilite: Tardif Diskinezi Haloperidol İKA karşılaştırması BKA ile İKA karşılaştırması Haloperidol 6.4 Aralık: % FGA 7.7 %95 CI: % TD riskinde 6.75 kat fark (p değeri belirtilmemiştir) (Correll ve ark. 2004) TD riskinde 2.6 kat fark (p<0.0001) (Correll & Schenk 2008) r SGA 1l Aralık: % SGA 2.98 %95 CI: % TD ortalama insidansı (%) TD ortalama insidansı (%) İki sistematik incelemede; ağırlıklı olarak İKA veya haloperidol alan erişkinlerin yıllık ortalama TD insidansı Birinci kuşak depo antipsikotiklere göre uzun etkili antipsikotikler ile anlamlı derecede daha az EPS görülmekte, tardif diskinezi riski daha az yaşanmaktadır TD, tardif diskinezi; FGA birinci kuşak antipsikotik; SGA ikinci kuşak antipsikotik; CI, güven aralığı Uyarlandığı kaynak: Correll et al. Am J Psychiatry 2004;161: ; Uyarlandığı kaynak: Correll & Schenk. Curr Opin Psychiatry 2008;21: Lammers et al. BMC Psychiatry 2013, 13:155

33 Distoni Hasta yutamayabilir IV uygulamaya 5 dakika içinde yanıt çıkabilir IM uygulama yanıtı 20 dakika sürer Tardif distoni EKT ye yanıt verebilir Düşük EPS potansiyeli olan ilaca geçiş Botilium toksin uyguması rtms etkili olabilir

34 Pseudoparkonsonizm(tremor vs) Antipsikotik dozunu azaltmak Pseudoparkonizm özelliği daha az olan ilaca geçmek Antikolinerjik uygulamak üç ayda bir gözden geçirmek ve uyku kaçıracağı için gece vermemek

35 Akatizi Antipsikotik dozunu azaltmak Daha düşük oranda akatizi yapan bir ilaca geçmek Propronalol mg semptomlar azalabilir (kanıtlar zayıf) Klonazepam düşük doz 5 HT² antagonistleri ( siproheptadin, mirtazepin,trazodon,mianserin gibi) faydalı olabilir Antikolinerjikler genelde faydasızdır

36 Tardif diskinezi Kullanıyorsa antikolinerjik kesilir Antipsikotik dozunu azaltınız TD riski düşük bir ilaca geçiniz Klozapin semptomların giderilmesinde en faydalı antipsikotiktir Ketiapin kullanımıda faydalı olabilir Tetrabenazin ve ginglo biloba ekleme fayda getirebilir

37 Şizofrenide Sedasyon: İstenir mi, İstenmez mi? Sedasyon, mevcut antipsikotik tedavilerinde zorlayıcı bir durum olmaya devam ediyor Uyku bozuklukları hastaların işlevselliğinin yanı sıra yaşam kalitelerini de ciddi şekilde bozabilir Casey. J Clin Psychiatry 1996;57:40 45; 2. Kane & Sharif. J Clin Psychiatry 2008;69:18 31

38 Kilo artışı (kg) Antipsikotiklerin Kilo Artışı Üzerindeki Farklı Etkileri ZİP ZİP ZİP ARİ 80 mg/gün 160 mg/gün 40 mg/gün VKİ >27 ARİ P.P KETİ RİS ARİ OLZ KLOZ* VKİ VKİ <23 Antipsikotik ilaç tedavilerinin kilo artışı üzerindeki etkileri farklılık gösterir Kaynak: Nasrallah ; *Denotes 10-month data ZIP, ziprasidon; ARI, aripiprazol; QUET, ketiapin; RIS, risperidon; OLZ, olanzapin; CLOZ, klozapin; P.P, Paliperidon Palmitat VKI, vücut kitle 1. Allison et al. Am J Psychiatry 1999;156: ; endeksi 2. American Diabetes Association, American Psychiatric Association, American Association of Clinical Endocrinologists and 38 North American Association for the Study of Obesity. Diabetes Care 2004;27: ; 3. Nasrallah. Mol Psychiatry 2008;13: Current Medical Research & Opinion Vol. 28, No. 4, 2012,

39 Antipsikotikle Kilo Alma Riski Yüksek Orta Klozapin klorpromazin Amisulprid Olanzepin İloperidon Asenapin Ketiapin Risperidon Paliperidon Aripiprazol Haloperidol Lurasidon Sulprid Trifluperazin Ziprasidon 1-Allison D Am J Psych Rummel Kluge C et al 2010 Sch Res 3-Leucht S et al 2013 Lancet 4-Cutler AJ et al 2013 CNS Spectrums 5-Mc Evoy JP et al 2014 JAMA

40 Kilo Alımı Tedavisi Antipsikotik başlarken ya da ilaç değiştirirken kilo,beden kitle indeksi ve göbek çevresi ölçülmelidir ve 6 ayda yinelenmelidir İlk üç ayda haftalık kilo takibi yapılmalıdır İlaç değiştirmek (relaps ve tedavi terki riski) Davranış programları (kalori kısıtlama, düşük glisemik indeksli diyet, diyet/ egzersiz programları ve Weight watchers

41 Kilo Alımı Tedavisi Antipsikotik başlarken ya da ilaç değiştirirken kilo,beden kitle indeksi ve göbek çevresi ölçülmelidir ve 6 ayda yinelenmelidir İlk üç ayda haftalık kilo takibi yapılmalıdır İlaç değiştirmek (relaps ve tedavi terki riski) Davranış programları (kalori kısıtlama, düşük glisemik indeksli diyet, diyet/ egzersiz programları ve Weight watchers

42 Kilo Alım Tedavisi (ilaçlar) İlaç Yorum Amantadin mg /gün Olanzepin ilişkili kilo alımını zayıflatabilir Bupropion Kalori kısıtlı diyetle beraber etkili Fluoksetin Muhtemelen etkisiz H² Antagonistleri Bazı olumlu çoğu olumsuz data Metformin g/gün Kilo alımını azaltma ve geri çevirme Melatonin 3 mg gece Olanzepinle kg alımı azalmış tek çalışma Metilsellüloz 1500 mg ac Eski ve laksatif ilaç klozapinde etkili Orlistat 120 mg ac/pc Kalori kısıtlayıcı diyetle iyi klozapinde iyi Reboksetin 4-8 mg /gün Olanzepinle kilo alımını zayıflatabilir Topiramat 300 mg kadar Gözlemsel data mevcut Zonizamid mg/gün Antikovülzan 150 mg RCT etkili Kırmızılar tavsiye edilmez

43 Olanzapin Bazı İKA lar Diğer İKA lara Göre Daha Fazla Metabolik Yan Etkilere Yol Açarlar Amisülprid: N=3, n=671, MD=2.11; p=0.000 Aripiprazol: N=2, n=656, MD=3.9; p= Klozapin: N=8, n=611, MD=-0.05; p=0.92 Ketiapin: N=7, n=1173, MD=2.68; p= Risperidon: N=16, n=2302, MD=2.44; p=0.000 Ziprasidon: N=5, n=1659, MD=3.82; p= Olanzapin tercih eden Diğer İKA ları tercih eden Ortalama kilo farkı (kg) Diğer İKA lar ile karşılaştırıldığında, olanzapin ve klozapin kilo artışına daha fazla sebep olma eğilimi gösterir İKA ikinci kuşak antipsikotik, N, çalışma adedi; MD, ortalama fark 43 Uyarlandığı kaynak: Rummel-Kluge et al. Schizophr Res 2010;123:

44 Hiperprolaktinemi Dopamin, prolaktin salınımını inhibe eder Dopamin antagonistlerinin plazma prolaktin seviyelerini artıracağı tahmin edilebilir Hiperprolaktinemi, hipotalamik-pituiter aksın endokrin bir bozukluğudur ve şunlara yol açabilir Kısa süreli cinsel işlev bozukluğu Hiperprolaktinemi sıklıkla asemptomatiktir Antipsikotik ilacı kesmek için hiçbir anlamlı sebep yoktur Taylor et al. The Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry. 11th edition; Chichester: Wiley-Blackwell; 2012; 2. Holt. J Psychopharmacol 2008;22:28 37; 3. Kaneda et al. Neuropharmacol 2003;26:

45 Hiperprolaktinemi ve tedavisi Kan alımı uyandıktan veya yedikten bir saat sonra olmalıdır Stres prolaktin yükselteceği için kan alımı esnasında stres minimum olmalıdır Tedavi ölçülmüş plazma düzeyinden çok semptomlar ve uzun dönem risk üzerinde olmalıdır Kadınlarda 0-25ng/ml erkeklerde 0-20 ng/ml ng/ml yan etkileri değerlendirme ve klinik duruma bakma Prolaktin 118 ng/ml üzerinde ise prolaktinoma araştırılmalıdır ng/ml libido azalması,100 ng/ml ve üzeri galaktore ve amenore beklenebilir Dopamin agonistleri tedavide faydalı olabilir

46 Şizofrenide Cinsel İşlev Bozukluğu: Sebepler ve Yönetimi Cinsel işlev bozukluğu yönetimi şunları içermelidir Doz azaltma Başka bir antipsikotik ilaca geçiş Farmakolojik azaltma İlaç tatili seçeneği? 1. Berner et al. Cochrane Database Syst Rev 2007;1:CD003546; 2. Aviv et al. J Clin Psychiatry 2004;65:97 103; Baldwin & Mayers. Adv Psychiatr Treat 2003;9: ;

47 Atipik Etkiler Hiperseksüalite Patolojik kumar oynama

48 Sonuç Uzun etkili antipsikotiklerle ilgili yan etkilerin farkındalığı ve doğru şekilde izlenmesi çok önemlidir Yan etkilerin erken farkındalığı klinik olarak etkin olan ajana bize müdahele olanağı verebilir Yan etkilerin farkındalığı aksarsa en az gün kanda kalacak farmakolojik ajanla ciddi sorunlara yol açabilir Yan etkilerin olması bizi uzun etkili ajanlara karşı çekinik kılmamalıdır

Antipsikotik ilaçlar

Antipsikotik ilaçlar Antipsikotik ilaçlar Etki mekanizmaları Dopamin blokajı yaparlar Mezolimbik yolda blokaj > pozitif belirtiler Mezokortikal yol > negatif belirtiler Dopamin ve serotonin blokajı yaparlar Dopamin blokajı

Detaylı

Antipsikotik tedaviler ve şizofrenide tedaviye uyum

Antipsikotik tedaviler ve şizofrenide tedaviye uyum Antipsikotik tedaviler ve şizofrenide tedaviye uyum Dr. Meram Can Saka AÜTF Psikiyatri 10.Mart.2017 Cuma 2. Psikiyatri Zirvesi ve 9. Ulusal Anksiyete Kongresi Şizofrenide tedaviye uyum 1. Nedir? 2. Neden

Detaylı

Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE

Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Psikiyatrik hastalığı olan bireylerde MetabolikSendrom (MetS) sıklığı genel popülasyona

Detaylı

Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur.

Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur. Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur. Travma Sonrası Stres Bozukluğu Askerî Harekâtlar Sonrası Ortaya Çıkan Olguların Tedavisi Bir asker, tüfeğini

Detaylı

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ

YILIN SES GETİREN MAKALELERİ YILIN SES GETİREN MAKALELERİ Dr. Yeşim Uygun Kızmaz SBÜ Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğt. ve Araş. Hastanesi Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği Aylık Toplantısı 25.12.2018,

Detaylı

Bipolar bozukluk idame tedavisi: duygudurum düzenleyiciler mi atipik antipsikotikler mi? Prof. Dr. Cengiz AKKAYA

Bipolar bozukluk idame tedavisi: duygudurum düzenleyiciler mi atipik antipsikotikler mi? Prof. Dr. Cengiz AKKAYA Bipolar bozukluk idame tedavisi: duygudurum düzenleyiciler mi atipik antipsikotikler mi? Prof. Dr. Cengiz AKKAYA Bipolar Bozukluk Ömür Boyu Süren Bir Hastalıktır 1. Ömür boyu idame tedavisi 2. Atak tedavisi

Detaylı

Zor Durumlarda Tedavi Yaklaşımı (Psikotik Bozukluklar) Prof.Dr.Aslı SARANDÖL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD

Zor Durumlarda Tedavi Yaklaşımı (Psikotik Bozukluklar) Prof.Dr.Aslı SARANDÖL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Zor Durumlarda Tedavi Yaklaşımı (Psikotik Bozukluklar) Prof.Dr.Aslı SARANDÖL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Sunum Akış Tedaviye dirençli şizofreni kavramı Tedavi seçenekleri/klozapin

Detaylı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı

DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili

Detaylı

Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok*

Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok* Bilge Togay* Handan Noyan** Sercan Karabulut* Rümeysa Durak Taşdelen* Batuhan Ayık* Alp Üçok* *İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.B.D. **İstanbul Üniversitesi DETAE Sinirbilim A.B.D. Şizofreni

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ 3. Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ 3. Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ 3 Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com PSİKOZ VE ŞİZOFRENİ Şizofreni belirtilerinin altında yatan düzeneği açıklamaya çalışan başlıca

Detaylı

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindekipayı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 Akılcı İlaç Kullanımı;

Detaylı

Şizofreni Tedavisinde Tedavi Kılavuzları ve Güncel Tedaviler. Uzm. Dr. Ömer Faruk Demirel İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Şizofreni Tedavisinde Tedavi Kılavuzları ve Güncel Tedaviler. Uzm. Dr. Ömer Faruk Demirel İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Şizofreni Tedavisinde Tedavi Kılavuzları ve Güncel Tedaviler Uzm. Dr. Ömer Faruk Demirel İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sunum Planı Giriş Tedavi Kılavuzları Avustralya-Yeni Zelanda (2016) BAP (2011) NİCE

Detaylı

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar

Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindeki payı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 DSÖ tahminlerine

Detaylı

Geriatrik depresyon tedavisinde idame EKT

Geriatrik depresyon tedavisinde idame EKT Geriatrik depresyon tedavisinde idame EKT Dr. Sibel Çakır İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri A.D Duygudurum Bozuklukları ve Geropsikiyatri Birimi Geriatrik depresyon 65 yaş ve üzerinde yaşlı popülasyonda

Detaylı

ÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ. Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji

ÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ. Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji ÜÇLÜ ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİSİ Derun Taner Ertuğrul KEAH Endokrinoloji NİYE KOMBİNE EDİYORUZ? ADA ve EASD basamak tedavisi öneriyor. Önce metformin, sonra diğer ilaçları ekle: OAD, GLP1 agonistleri veya

Detaylı

DİABETİK MAKULA ÖDEMİNDE ANTİ-VEGF LERİN YERİ. Dr. Sema Oruç Dündar Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi

DİABETİK MAKULA ÖDEMİNDE ANTİ-VEGF LERİN YERİ. Dr. Sema Oruç Dündar Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi DİABETİK MAKULA ÖDEMİNDE ANTİ-VEGF LERİN YERİ Dr. Sema Oruç Dündar Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi DMÖ-VEGF Hipoksi/iskemi Hiperglisemi VEGF Campochiaro P, et al Ophthalmology. 2009, 116:2158

Detaylı

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi

Detaylı

Şizofrenili Hastalarda Atipik Antipsikotiklerin Etkililikleri: CATIE Çalışması ve Düşündürdükleri

Şizofrenili Hastalarda Atipik Antipsikotiklerin Etkililikleri: CATIE Çalışması ve Düşündürdükleri Şizofrenili Hastalarda Atipik Antipsikotiklerin Etkililikleri: CATIE Çalışması ve Düşündürdükleri Prof. Dr. Mesut ÇETİN GATA Haydarpaşa Psikiyatri İstanbul New England J Med. 2005;353:1209-1223 September

Detaylı

SoCAT. Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi

SoCAT. Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şizofreniye bağlı davranım bozuklukları bireyi ve toplumları olumsuz etkilemekte Emosyonları Tanıma Zorluğu Artmış İrritabilite Bakımverenlerin

Detaylı

Nöroleptik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.

Nöroleptik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer. Nöroleptik ilaçlar Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 21.10.2010 Konuşma planı Bu konuda anlatılacak ilaçların

Detaylı

Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi

Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi Psikofarmakolojik Tedavilerin Bilişsel İşlevler Üzerinde Etkisi Yavuz Ayhan, Ayşe Elif Anıl Yağcıoğlu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Araştırmacı Danışman Konuşmacı

Detaylı

İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması

İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması Prof.Dr.Volkan Genç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD Meme-Endokrin ve Metabolizma Cerrahisi ÇOK BİLİNENLER

Detaylı

Depresyonda Güncel Tedaviler. Doç. Dr. Murat ERKIRAN

Depresyonda Güncel Tedaviler. Doç. Dr. Murat ERKIRAN Depresyonda Güncel Tedaviler Doç. Dr. Murat ERKIRAN Akış Major depresif bozuklukta yeni antidepresanlar Major depresif bozukluk tedavisi Psikotik özellikli depresyon tedavisi Geliştirme aşamasında olan

Detaylı

Jeneriklerin kritik dozları ve klinik etkileri

Jeneriklerin kritik dozları ve klinik etkileri Jeneriklerin kritik dozları ve klinik etkileri Dr. Hüseyin Töz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi TİGED 2013, Çeşme, İzmir Dünya nüfusu ve yaşlı nüfus giderek artmakta Sağlık hizmetine gereksinim artmakta

Detaylı

OKB DE KOMORBİDİTENİN VARLIĞI TEDAVİYİ NASIL ETKİLER? Dr.Abdulkadir Tabo

OKB DE KOMORBİDİTENİN VARLIĞI TEDAVİYİ NASIL ETKİLER? Dr.Abdulkadir Tabo OKB DE KOMORBİDİTENİN VARLIĞI TEDAVİYİ NASIL ETKİLER? Dr.Abdulkadir Tabo OKB DE KOMORBİDİTE Komorbiditenin değerlendirilmesi klinisyen için çok önemli. Komorbid durumların varlığı hastalığın klinik seyrini,

Detaylı

Klozapin ve Þizofreni Saðaltýmýndaki Yeri

Klozapin ve Þizofreni Saðaltýmýndaki Yeri Klozapin ve Þizofreni Saðaltýmýndaki Yeri F. Mükerrem GÜVEN*, Sunar BÝRSÖZ** ÖZET Antipsikotik ilaçlarýn þizofreni tedavisinde kullanýmý sayesinde, 20. yüzyýlýn ikinci yarýsýnda þizofreni hastalarýnýn

Detaylı

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH İç Hastalıkları Kliniği Diyabet hastası neden yatar? Kontrolsüz diyabet HbA1c: %16 Metformin DPP-4 inhibitörü

Detaylı

Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım

Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım Dr. Erman ÇAKAL Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. XEPLION 100 mg/1 ml I.M. uzun salımlı süspansiyon içeren kullanıma hazır enjektör

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. XEPLION 100 mg/1 ml I.M. uzun salımlı süspansiyon içeren kullanıma hazır enjektör KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI XEPLION 100 mg/1 ml I.M. uzun salımlı süspansiyon içeren kullanıma hazır enjektör 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her kullanıma hazır dolu enjektörün

Detaylı

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Dr. Berker Duman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi BD Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları

Detaylı

LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER

LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER Varlık Erol, Cengiz Aydın, Levent Uğurlu, Emre Turgut, Hülya Yalçın*, Fatma Demet İnce* T.C.S.B. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi,

Detaylı

Şizofreni tanılı hastada antipsikotiklerletetiklenen nonkonvulsif statusepileptikus olgusu

Şizofreni tanılı hastada antipsikotiklerletetiklenen nonkonvulsif statusepileptikus olgusu Şizofreni tanılı hastada antipsikotiklerletetiklenen nonkonvulsif statusepileptikus olgusu Ass. Dr. Toygun Tok İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği

Detaylı

AÇIKLAMA Araştırmacı:Abdi İbrahim Otsuka. Konuşmacı: - Danışman: -

AÇIKLAMA Araştırmacı:Abdi İbrahim Otsuka. Konuşmacı: - Danışman: - AÇIKLAMA 2014-2017 Araştırmacı:Abdi İbrahim Otsuka Konuşmacı: - Danışman: - Şizofreni ve Bilişsel İşlev Bozuklukları Prof. Dr. Berna Binnur Akdede Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD OLGU

Detaylı

AĞIR ŞİDDETTE DEPRESYON SAĞALTIMI

AĞIR ŞİDDETTE DEPRESYON SAĞALTIMI AĞIR ŞİDDETTE DEPRESYON SAĞALTIMI Yrd. Doç. Dr. Faruk KILIÇ Süleyman Demirel Üniversitesi Psikiyatri AD Sağaltımdaki Temel Hedefler Ağır seviye depresyon: Depresyon tanı ölçütlerinde belirtilen semptomlardan

Detaylı

Kronik Migrende Botulinum Toksin (BOTOX) Deneyimi

Kronik Migrende Botulinum Toksin (BOTOX) Deneyimi Kronik Migrende Botulinum Toksin (BOTOX) Deneyimi Prof. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD Maslak Hastanesi Cephalalgia. 2010 Jul;30(7):793-803. doi: 10.1177/0333102410364676.

Detaylı

SAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

SAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ SAĞLIKLI OBEZLERDE FİZYOTERAPİ VE REFLEKSOLOJİ UYGULAMALARININ ZAYIFLAMAYA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ HAZIRLAYAN:FZT.MELTEM ERASLAN DANIŞMAN:PROF.DR.İSMET MELEK Obezite (şişmanlık),vücutta aşırı ölçüde

Detaylı

TRSM de Rehabilitasyonun

TRSM de Rehabilitasyonun TRSM de Rehabilitasyonun Yeri Dr. Ayla Yazıcı BRSHH Gündüz Hastanesi ve Rehabilitasyon Merkezi Koordinatörü 7.10.2010 Şizofreni tedavisinde çok boyutlu yaklaşım Şizofreni tedavisinde çok boyutlu yaklaşım

Detaylı

Açıklama 2008 2010. Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı:

Açıklama 2008 2010. Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı: Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı: Şizofreni Hastalarında Bedensel Sağlık Sorunları ve Çözüm Yolları Dr. Berna Binnur Akdede DEÜTF Psikiyatri AD 06.10.2010 Mortalite genel populasyondan

Detaylı

Açıklama Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı:

Açıklama Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı: Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Danışman: Konuşmacı: 46. Ulusal Psikiyatri Kongresi 7 Ekim 2010, İzmir Şizofreni Hastalarında Metabolik Sendrom ve Kardiyovasküler Risk Doç. Dr. A. Elif ANIL YAĞCIOĞLU Hacettepe

Detaylı

Nütrisyonel tarama metodları

Nütrisyonel tarama metodları Nütrisyonel tarama metodları Doç Dr Sema Basat Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi 02.11.2013 Özellikle hastanede yatan hastada malnütrisyon TANIMLANMIYOR TEDAVİ EDİLMİYOR. NEDEN? TARAMA, DEĞERLENDİRME,

Detaylı

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011

Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Dr. Serhat IŞIK 13.10.2011 TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD

Detaylı

GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI

GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI Gebelikte ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler Sodyum ve su retansiyonu Sistemik kan basıncında azalma Böbrek boyutunda artma ve toplayıcı sistemde dilatasyon Böbrek kan

Detaylı

vardiyalı çalışma ve uyku bozuklukları

vardiyalı çalışma ve uyku bozuklukları vardiyalı çalışma ve uyku bozuklukları Dr.İbrahim Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Uyku-uyanıklık ritmi Sirkadiyen ve homeostatik süreçlerin etkileşimi sonucu uyku ve

Detaylı

SUNUM PLANI. Genel değerlendirme EKT TMU tdcs

SUNUM PLANI. Genel değerlendirme EKT TMU tdcs KISSADAN HİSSE SUNUM PLANI Genel değerlendirme EKT TMU tdcs ŞİZOFRENİ TEDAVİSİNDE PSIKOFARMAKOLOJİ DIŞI YAKLAŞIMLAR Biyopsikososyal Yaklaşım Etyoloji ve Patofizyoloji Psikolojik Faktörler B i r e y s e

Detaylı

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.

Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı

Detaylı

Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu

Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu Aripiprazole Bağlı NREM Parasomni Olgusu D O K U Z E Y L Ü L Ü N I V E R S I T E S I N Ö R O L O J I A N A B I L I M D A L ı ( D a m l a Ç e l i k, Ö z l e m A k d o ğ a n, N u r h a k D e m i r, U l u

Detaylı

DENEYSEL ARAŞTIRMALAR MÜDAHALE ARAŞTIRMALARI Dr. Meltem Şengelen HÜTF Halk Sağlığı AD 12 Şubat 2015 Epidemiyoloji Sağlıkla ilgili tüm sorunların ve hastalıkların kişi-yerzaman özelliklerine göre tanımlanması,

Detaylı

ŞİZOFRENİ HASTALARINDA TIBBİ(FİZİKSEL) HASTALIK EŞ TANILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ŞİZOFRENİ HASTALARINDA TIBBİ(FİZİKSEL) HASTALIK EŞ TANILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ŞİZOFRENİ HASTALARINDA TIBBİ(FİZİKSEL) HASTALIK EŞ TANILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Mehmet Emin Demirkol Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı AMAÇ Bu çalışmada

Detaylı

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı)

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı) Sevgili Arkadaşlarım, CANTAB için en önemli çalışmamız CHARM Çalışmasıdır.. Eğitimlerde söylediğim gibi adınız-soyadınız gibi çalışmayı bilmeniz ve doğru yorumlayarak kullanmanız son derece önemlidir.

Detaylı

Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri

Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi

Detaylı

Şizofreni Tedavisinde Yan Etkilerle Başa Çıkma. Dr. M. Kâzım Yazıcı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

Şizofreni Tedavisinde Yan Etkilerle Başa Çıkma. Dr. M. Kâzım Yazıcı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Şizofreni Tedavisinde Yan Etkilerle Başa Çıkma Dr. M. Kâzım Yazıcı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Tedavi Kılavuzları İlk Rahatsızlık Döneminde İkinci Kuşak

Detaylı

ALLERJİ AŞILARI. Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi

ALLERJİ AŞILARI. Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi ALLERJİ AŞILARI Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi Allerji aşıları Allerjen immunoterapi Allerjik bir hastaya giderek artan miktarlarda allerjen

Detaylı

KRT ye «süper-yanıtlı» olgular - Ne yapalım? Özgür Aslan DEÜ Tıp Fak. Kardiyoloji A.D

KRT ye «süper-yanıtlı» olgular - Ne yapalım? Özgür Aslan DEÜ Tıp Fak. Kardiyoloji A.D KRT ye «süper-yanıtlı» olgular - Ne yapalım? 2017 Özgür Aslan DEÜ Tıp Fak. Kardiyoloji A.D KRT ye «süper-yanıtlı» olgular- Ne yapalım? KRT den en çok kim yararlanıyor? KRT ye «YANIT» tanımları «Süper Yanıt»

Detaylı

Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix

Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix Ömer Aydemir Celal Bayar Üni. Tıp Fak. Psikiyatri A.D. Depresyonda sonlanım Depresyonda Tam İyileşmeyi Sağlamak Belirtili dönem sonrası tam düzelme sağlama Kalıntı

Detaylı

START Çalışmasının Sonuçları: Antiretroviral Tedavide Yeni Bir Dönem mi Başlıyor?

START Çalışmasının Sonuçları: Antiretroviral Tedavide Yeni Bir Dönem mi Başlıyor? START Çalışmasının Sonuçları: Antiretroviral Tedavide Yeni Bir Dönem mi Başlıyor? Dr. Sabri Atalay İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği KLİMİK

Detaylı

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 AÇIKLAMA 2012-2017 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok Olgu 60 yaşında kadın, evli, 2 çocuğu var,

Detaylı

Psikiyatride Şiddeti Önlemenin Klinik Önlemleri

Psikiyatride Şiddeti Önlemenin Klinik Önlemleri Psikiyatride Şiddeti Önlemenin Klinik Önlemleri Kürşat Altınbaş Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilimdalı 49.Ulusal Psikiyatri Kongresi 27 Eylül 2013, İzmir Açıklama 2012-2013

Detaylı

HİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI

HİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI HİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI Prof. Dr. Reyhan ERSOY Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı HİPOGLİSEMİ VE DİYABETES MELLİTUS Hipoglisemi Diyabetes

Detaylı

Gestasyonel Diyabet (GDM)

Gestasyonel Diyabet (GDM) Gestasyonel Diyabet (GDM) Tanım, Sıklık Gebelikte ortaya çıkan veya ilk defa tespit edilen glikoz intoleransı olarak tanımlanmaktadır (WHO 2012; ACOG, 2013). Aşikar diyabet kriterlerini içermeyen ve gebeliğin

Detaylı

İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler. Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN

İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler. Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler Araştırmacı: İpek SÖNMEZ Konuşmacı: İpek SÖNMEZ Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN Bu sunum için herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.

Detaylı

Anksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar. Doç Dr Selim Tümkaya

Anksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar. Doç Dr Selim Tümkaya Anksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar Doç Dr Selim Tümkaya ANKSİYETE BOZUKLUKLARI Anksiyete bozukluklarının yaşam boyu prevalansı yaklaşık %29 dur. Kessler ve ark 2005 Uzunlamasına çalışmalar

Detaylı

Obsesif Kompulsif Bozukluk. Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5.

Obsesif Kompulsif Bozukluk. Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5. Obsesif Kompulsif Bozukluk Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5. Sınıf Dersi Sunum Akışı Tanım Epidemiyoloji Klinik özellikler Tanı ölçütleri Nörobiyoloji

Detaylı

Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın?

Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın? Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın? Dr. Beste Atasoy Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı & Sağlık Bakanlığı-Marmara Üniversitesi Pendik

Detaylı

DSM V madde kullanım bozuklukları için neler getiriyor? Prof. Dr. Yıldız Akvardar

DSM V madde kullanım bozuklukları için neler getiriyor? Prof. Dr. Yıldız Akvardar DSM V madde kullanım bozuklukları için neler getiriyor? Prof. Dr. Yıldız Akvardar Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD 7 Ekim 2010 MADDE KULLANIM BOZUKLUKLARI DSM IV Madde bağımlılığı Madde

Detaylı

Metabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri

Metabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri Metabolik Cerrahinin Diyabet Tedavisinde Yeri Dr. Erman ÇAKAL Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği Bariyatrik

Detaylı

Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD İnhaler uygulama İntraventriküler/intratekal uygulama Antibiyotik kilit tedavisi Antibiyotik içerikli

Detaylı

Şizofreni Spektrumu ve Diğer Psikotik Bozukluklar

Şizofreni Spektrumu ve Diğer Psikotik Bozukluklar Şizofreni Spektrumu ve Diğer Psikotik Bozukluklar Yrd. Doç. Dr. Emrah SONGUR Psikoz nedir? Jenerik bir terimdir Gerçeğin algılanmasında bozulma, gerçekle bağlantının kopması Hastalık değil, belirti Beyinin

Detaylı

Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler. Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler. Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Diyabetlilerin önemli bir kısmında bulunan psikolojik bozukluklar çoğu zaman gözardı edilmekte ve

Detaylı

ERKEN TEK DOZ İNTRAVEZİKAL İNSTİLASYON

ERKEN TEK DOZ İNTRAVEZİKAL İNSTİLASYON ERKEN TEK DOZ İNTRAVEZİKAL İNSTİLASYON TAM DEĞERİNİ BİLİYOR MUYUZ? Doç. Dr. Mustafa KAPLAN Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı-Edirne m 2 Erken tek doz intravezikal instilasyonun amacı

Detaylı

ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD

ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD Astım-Yeni biyolojik tedaviler Omalizumab (Anti-IgE) Mepolizumab

Detaylı

Prof. Dr. Ç. Hakan KARADAĞ

Prof. Dr. Ç. Hakan KARADAĞ Prof. Dr. Ç. Hakan KARADAĞ Pozitif Semptomlar Delüzyonlar Halüsinasyonlar Düşüncenin bozulması Negatif Semptomlar Küntleşmiş duygulanım Konuşma fakirliği Asosyalite Zevk alamama İkinci Ulak Selektif

Detaylı

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Lohusalık döneminde ruhsal hastalıklar: risk etkenleri ve klinik gidiş Doç.Dr. Leyla Gülseren 25 Eylül 2013 49. Ulusal

Detaylı

Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri

Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri Lityum psikiyatri 1950 1980lerde lityum bazı antikonvülzanlara benzer etki Ayrı ayrı ve yineleyen nöbetler şeklinde ortaya çıkan manik depresyon ve epilepsi Böylece

Detaylı

Polikistik Böbrek Hastalığında Yeni Tedavi Yaklaşımları

Polikistik Böbrek Hastalığında Yeni Tedavi Yaklaşımları Polikistik Böbrek Hastalığında Yeni Tedavi Yaklaşımları Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Otozomal Dominant Polikistik Böbrek Hastalığı Ecder T, Fick-Brosnahan GM, Schrier

Detaylı

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr Miraç Vural Keskinler Önce sentez DM ve MS Akılcı İlaç Kullanımı Oral antidiyabetik ajanlar İnsülin Glp-1 analogları Antihipertansif ilaçlar Hipolipidemik

Detaylı

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir??

Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir?? Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım Doğum Değişim İyi anne olabilecek

Detaylı

Açıklama 2008-2010. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK

Açıklama 2008-2010. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK Açıklama 20082010 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU VE UYKU Hypnos (Uyku Tanrısı) Nyks (Gece Tanrısı) Hypnos (uyku tanrısı) ve Thanatos (ölüm tanrısı) Morpheus

Detaylı

Epidermal Büyüme Faktörü Türkiye'de Uygulama Yapılan İlk Üç Hasta

Epidermal Büyüme Faktörü Türkiye'de Uygulama Yapılan İlk Üç Hasta Epidermal Büyüme Faktörü Türkiye'de Uygulama Yapılan İlk Üç Hasta M. Bülent ERTUĞRUL, M. Özlem SAYLAK-ERSOY, Çetin TURAN, Barçın ÖZTÜRK, Serhan SAKARYA Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon

Detaylı

JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı

JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Dünyada Hipertansiyon

Detaylı

İBH da osteoporoz. Dr. Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İBH Okulu Mayıs 2013

İBH da osteoporoz. Dr. Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İBH Okulu Mayıs 2013 İBH da osteoporoz Dr. Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İBH Okulu Mayıs 2013 WHO a göre osteoporoz «Osteoporoz; azalmış kemik kitlesi, kemik dokusunun mikroçatısında bozulma, kemik frajilitesinde

Detaylı

TÜRKİYE DE HASTA UYUMU VE SORUNLAR

TÜRKİYE DE HASTA UYUMU VE SORUNLAR TÜRKİYE DE HASTA UYUMU VE SORUNLAR 51. Ulusal Diyabet Kongresi 22-25 Nisan Antalya Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Sağlık sistemi ve sağlık sunucuları

Detaylı

Ercan Ok. Cenk Demirci. Kıvanç Yüksel. Sıddig Momin Adam. Serkan Kubilay Koç. Sinan Erten. Ali Rıza Odabaş. Hüseyin Töz. Mehmet Özkahya.

Ercan Ok. Cenk Demirci. Kıvanç Yüksel. Sıddig Momin Adam. Serkan Kubilay Koç. Sinan Erten. Ali Rıza Odabaş. Hüseyin Töz. Mehmet Özkahya. Ercan Ok. Cenk Demirci. Kıvanç Yüksel. Sıddig Momin Adam. Serkan Kubilay Koç. Sinan Erten. Ali Rıza Odabaş. Hüseyin Töz. Mehmet Özkahya. Fatih Kırçelli. Ebru Sevinç. Meltem Seziş. Kutay Güneştepe. Fatma

Detaylı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı DM TEDAVİSİNDE KOMPLİKASYONLAR DM TEDAVİSİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Slide 1 Sunum planı DM ve kardiyovasküler hastalık-riskleri

Detaylı

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017

DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017 DİYABETTE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. İlknur ÖZTÜRK ÜNSAL 2. Diyabet Tedavisi Sempozyumu 2017 Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır.

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ 6. Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ 6. Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ 6 Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com Doç. Dr. Cem GÖKÇEN in katkılarıyla BPB Manik ve depresif durumlar arasında

Detaylı

DEPRES DEPRE Y S O Y NDA ND PSİKOFARMAKOTERAPİ

DEPRES DEPRE Y S O Y NDA ND PSİKOFARMAKOTERAPİ DEPRESYONDA PSİKOFARMAKOTERAPİ DEPRESYON TANISI Depresif ruh hali İlgi ve isteklerde azalma Enerji azlığı Konsantrasyon bozukluğu ğ İştah bozukluğu Uk Uyku bozukluğu ğ Kendine güven kaybı, suçluluk ve

Detaylı

Antipsikotik İlaçlar & Metabolik Yan Etkiler

Antipsikotik İlaçlar & Metabolik Yan Etkiler Şizofreni Hastalarında Erken Ölüm ve Metabolik Sendrom Antipsikotik İlaçlar & Metabolik Yan Etkiler Prof. Dr. Ayşen Esen-Danacı Celal Bayar ÜTF Psikiyatri AD 1 Şizofreni ve psikotik bozukluklu hastalarda,

Detaylı

VAKALAR ĠLE RENAL OSTEODĠSTROFĠ PRATĠĞĠ. Dr Siren Sezer

VAKALAR ĠLE RENAL OSTEODĠSTROFĠ PRATĠĞĠ. Dr Siren Sezer VAKALAR ĠLE RENAL OSTEODĠSTROFĠ PRATĠĞĠ Dr Siren Sezer 0 Renal Osteodistrofi tedavisi Fosfor bağlayıcılar VDRA Kalsimimetikler 1 CaR keşfi Pankreas: hücreleri Tiroid C hücreleri: Kalsitonin Jukxtaglomerüler

Detaylı

Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor?

Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor? Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor? Hasan Mervan AYTAÇ, Sinem ACAR, Nazan AYDIN Bakırköy Prof. Dr. Mazhar

Detaylı

Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı

Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı Dr. Ahmet Temizhan Türkiye Yüksek İhtisas EAH Kardiyoloji Kliniği Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD Bir tane antihipertansif ilaç kullanıyorum Bunu

Detaylı

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde

Detaylı

METABOLİK CERRAHİ İLE TİP 2 DİYABET NASIL TEDAVİ EDİLİR? (VİDEO) OBEZİTE CERRAHİSİ TİP 2 DİYABETİ TEDAVİ EDEBİLİR!

METABOLİK CERRAHİ İLE TİP 2 DİYABET NASIL TEDAVİ EDİLİR? (VİDEO) OBEZİTE CERRAHİSİ TİP 2 DİYABETİ TEDAVİ EDEBİLİR! METABOLİK CERRAHİ İLE TİP 2 DİYABET NASIL TEDAVİ EDİLİR? (VİDEO) http://www.obezitecerrahisi.com/wp-content/uplo ads/2014/09/metabolik-cerrahi-ile-tip-2- diyabet-seker-hastaligi-nasil-tedaviedilir_qtp1.mp4

Detaylı

Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor

Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor 37 yılda (1980-2017) Her 11 kişiden 1 i diyabet İki diyabetliden biri tanı almamış Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor Komplikasyonlar önlemiyor Diyabetli kişilerin üçte

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi

Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi Bölüm 17 Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Dr. Gülhan AYHAN ve Dr. Ömer AYTEN Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların

Detaylı

Uzun Salınımlı İlaç formları Aşırı Aktif Mesane Tedavisinde Fayda Sağlıyor mu?

Uzun Salınımlı İlaç formları Aşırı Aktif Mesane Tedavisinde Fayda Sağlıyor mu? Uzun Salınımlı İlaç formları Aşırı Aktif Mesane Tedavisinde Fayda Sağlıyor mu? Prof. Dr. Rahmi ONUR Marmara Üniversitesi Üroloji Anabilim Dalı İstanbul AAM ANTİMUSKARİNİK AJANLAR KANIT Antikolinerjik ilaçları

Detaylı

Yeni Tanı Atrial Fibrilasyona Yaklaşım

Yeni Tanı Atrial Fibrilasyona Yaklaşım Yeni Tanı Atrial Fibrilasyona Yaklaşım Dr Özlem Özcan Çelebi Atrial Fibrilasyon Zirvesi 2014 Yeni Tanı Atrial Fibrilasyon Akut atak (Hemodinamik bozulma var-yok) Paroksismal Persistant Longstanding persistant

Detaylı

Dr. Aysun YALÇI Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi , ANKARA

Dr. Aysun YALÇI Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi , ANKARA Dr. Aysun YALÇI Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi 29.03.2017, ANKARA Sunum Planı Giriş Antimikrobiyal direnci önleme Direncin önlenmesinde WHO, İDSA,CDC önerileri El hijyeni Temas izolasyonu önlemleri

Detaylı