BUĞDAY TOHUMLUĞU ÜRETİMİNDE FİYAT DEĞİŞKENLİĞİNİN İŞLETME ORGANİZASYONUNA ETKİSİ 1
|
|
- Emine Şimşek
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BUĞDAY TOHUMLUĞU ÜRETİMİNDE FİYAT DEĞİŞKENLİĞİNİN İŞLETME ORGANİZASYONUNA ETKİSİ 1 Kerem HAZNECİ kerem.hazneci@omu.edu.tr Vedat CEYHAN vceyhan@omu.edu.tr Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, Samsun ÖZET Bu araştırmanın temel amacı, Türkiye de TR83 bölgesinde buğday tohumluğu yetiştiriciliğinde tohumluk fiyatında meydana gelecek değişikliklerin işletme organizasyonu üzerine etkisini ortaya koymaktır. Araştırma verileri buğday tohumluğu yetiştiren işletmelerin tamamı olan 72 tarım işletmesinden anket yoluyla toplanmıştır. İncelenen işletmelerin ekonomik analizinde klasik ekonomik analiz yaklaşımları ve tohumluk fiyatlarındaki değişimin optimum plana etkilerini belirlemede değişken fiyatlı programlama metodu kullanılmıştır. Araştırma sonuçları buğday tohumluğu yetiştiriciliğinde büyük tarım işletmelerinin ekonomik performansının, diğerlerinden daha iyi olduğunu göstermiştir. Her iki işletme büyüklük grubunda da buğday tohumluğu arzının inelastik olduğu tespit edilmiştir. Arz elastikiyeti inceleme alanında buğday tohumluğu yetiştiren küçük işletmelerde 0,78 ve büyük tarım işletmelerinde 0,02 dir. Karar alıcıların tohumluk fiyatı konusunda araştırma sonuçlarının ürettiği arz elastikiyetlerini dikkate alarak davranmaları buğday arz güvencesinin sağlanmasına olumlu katkı sağlayabilecektir. Anahtar Kelimeler: TR83 Bölgesi, buğday tohumluğu, fiyat değişkenliği, normatif arz fonksiyonu THE EFFECTS OF PRICE VARIABILITY IN WHEAT SEED ON FARM ORGANIZATION ABSTRACT The main objective of this study was to determine the effect of changes that may occur in seed prices in wheat seed production in TR83 region of Turkey on farm organization. Data were collected from 72 farms growing wheat seed by using questionnaire. Conventional economic analysis approaches were used for the economic analysis of the sample farms. To determine the effect of changes in seed prices on optimum plan, variable price programming method was performed. The results of the study revealed that economic performances of large-scale farms are better than that of small-scale farms. Supply of wheat seed was inelastic in both groups. In the research area, supply elasticities of small and large-scale farms were 1 Kerem HAZNECİ nin doktora tezinden derlenmiştir. 69
2 0.78 and 0.02, respectively. The study suggests that policy makers should pay attention the supply elasticity of wheat seed and their variation associated with farm size and ensure the security of wheat supply by adjusting the prices based on elasticity. Keywords: Turkey, TR83 Region, wheat seed, price variability, normative supply function 1.GİRİŞ Tarımda girdi kullanımı, gerek bitkisel ve gerekse hayvansal üretimde verimin dolayısıyla üretim miktarının artmasında, kalitenin yükseltilebilmesinde en temel unsurdur. Bitkisel üretim faaliyetinde kullanılan temel üretim girdilerinin en önemlilerinden biri olan tohumluk, tarım ürünleri üretiminde verim ve üretimi artırmasının yanı sıra daha dayanıklı, daha az maliyetli ve rekabet gücü yüksek kaliteli ürünlerin elde edilmesi bakımından da büyük önem taşımaktadır. Kaliteli tohum kullanımını çiftçilerin teknik bilgi düzeyi, sahip olduğu mali koşullar ve tohum fiyatları etkilemektedir. Çiftçiler, girdi olarak kullandığı tohum fiyatlarıyla, ürettiği ürünün fiyatı arasında bir bağlantı kurmaktadır. Tohum fiyatındaki artışın ürün fiyatlarındaki artışlardan daha fazla olduğu dönemlerde çiftçiler olumsuz olarak etkilenmekte ve sertifikalı tohumluğa olan talepleri azalmaktadır. Tohum ve tohumluk fiyatlarındaki değişiklikler sadece sertifikalı tohum talebini değil, aynı zamanda tohum ve tohumluk üreticilerinin tohumluk üretimi yapma kararlarını da etkilemektedir. Bu öneminden dolayı Türkiye de ve dünyada tohum sektörünün genel değerlendirilmesini yapmak, tohum üretimini ve ticaretini irdelemek, tohum yetiştiriciliğini analiz etmek ve sözleşmeli yetiştiricilik modeli ile tohum üretimi ilişkisini ortaya koymak amaçlarıyla günümüze kadar farklı yerlerde araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmaların hemen hemen tamamı ikincil verilere dayanmakta olup, işletme düzeyinde verilere dayanarak gerçekleştirilen araştırma sayısı oldukça sınırlıdır. Günümüze kadar tohum kullanımına, tohum üretim durumuna, tohum pazarlama yapısına, tohum dağıtımı ve ticaretine yönelik araştırmalar (Balcı, 1993; Usal, 1996; Akdoğan, 2005; Arısoy, 2005; Demirtaş ve Keleş, 2005; Acar, 2008; Yağdı ve diğ., 2010) yapılmış olmasına rağmen, tohumluk yetiştiren işletmelerin ekonomik yönden değerlendiren çok az sayıda araştırma bulunmaktadır (Kumar ve diğ., 2000; Fert, 2004; Engiz, 2007; Zararsız, 2010). Fiyatlarındaki değişikliklerin optimum plana ve gelire etkilerini belirleyen sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır (Ceyhan, 1998; Kılıç ve diğ., 2008). Bu sebeple, araştırmada, Türkiye de buğday tohumluğu yetiştiriciliğinde tohumluk fiyatında meydana gelecek değişikliklerin tohumluk üretimi ve işletme organizasyonu üzerine etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. 2.MATERYAL VE YÖNTEM Araştırma materyalini TR83 Bölgesinde buğday tohumluğu yetiştiren işletmelerden 2013 yılı Kasım-Aralık ve 2014 yılı Ocak-Şubat aylarında anket yoluyla toplanan veriler oluşturmuştur. Araştırmada üretim dönemi esas alınmıştır. Tamsayım metodu kullanılan araştırmada ana kitleyi, TR83 Bölgesinde yer alan ve 2012 yılında, 2013 üretim dönemi için tohumluk yetiştirme başvuru beyannamesi veren, Tokat, Amasya ve Çorum illerinde tohumluk yetiştiriciliği yapan 72 tarım işletmesi oluşturmuştur. Yapılan anketler sonucu elde edilen veriler ışığında gerekli analizler yapıldıktan sonra işletmelerin gerek sosyal, gerek işletme büyüklüğü ve gerekse mali yapılarının farklılık göstermesi nedeniyle gruplara ayırarak incelemenin daha doğru olacağı düşünülerek, grupların belirlenmesi amacı ile kümeleme analizi yapılmıştır. Kümeleme analizi sonuçlarına göre toplam arazi miktarı, ekonomik rantabilitesi, deneyimi ve ortalama eğitim düzeyi daha düşük olan 66 tarım 70
3 işletmesi küçük işletmeler ve ele alınan kriterler açısından daha iyi durumda olan 6 tarım işletmesi büyük işletmeler olarak isimlendirilmiştir. Optimal işletme organizasyonlarının belirlenmesinde Doğrusal Programlama Metodu kullanılmıştır. Optimum işletme planları, kümeleme analizi vasıtasıyla belirlenmiş işletme grupları itibariyle oluşturulmuştur. Buğday tohumluğu fiyatındaki değişimin optimum plana etkilerini belirlemede, değişken fiyatlı programlama tekniğinden yararlanılmıştır. Mevcut şartlarda hazırlanan optimum bir plan; kaynakların miktarına, girdi-çıktı katsayılarına ve planlamada kullanılan net fiyatlara bağlıdır. Bu üç bileşenden bir tanesinin değişmesi, optimum planın değişmesine yol açmaktadır. Değişken fiyatlı programlamanın avantajı, her fiyat seviyesi için optimum planlar serisini verebilmesidir. Bu metot yardımıyla, ikiden fazla üretim faaliyetinin fiyatını değiştirmek mümkünse de, elde edilen sonuçların sunulmasında ve yorumlanmasında güçlüklerle karşılaşılmaktadır (Candler, 1957; Heady ve Candler, 1973). Buğday fiyatı ile miktarı arasındaki ilişkiyi gösterecek katsayıların tahmininde, En Küçük Kareler Yöntemi (EKKY) ve matematiksel kalıp olarak kuadratik form (Y=a+bx+bx 2 +u) kullanılmıştır. Arz fonksiyonunun EKKY ile tahmininde, buğday üretim (satış) miktarı Q (ton) bağımlı değişken, buğday fiyatı (TL/kg) ise bağımsız değişken olarak kabul edilmiştir. Ürün fiyatında meydana gelen bir birimlik nispi değişme karşısında, üretim miktarında meydana gelecek nispi değişmeyi ifade eden arz elâstikiyeti, üretim miktarının fiyat karşısındaki hassasiyetini ölçmekte kullanılmaktadır (Mansfield, 1985, Bronfenbrenner ve diğ., 1990). Arz elâstikiyeti aşağıdaki formül yardımıyla hesaplanabilmektedir: e ap = dq p dp q Eşitlikte; p ürün fiyatını, q ise arz edilen üretim miktarını göstermektedir. Eğer, ilgilenilen ürüne ait arz fonksiyonu biliniyorsa, arz elâstikiyeti kolayca hesaplanabilmektedir. Bunun için yapılacak ilk işlem, hangi noktada elâstikiyet aranıyorsa bu fiyat seviyesini (p), denklemde yerine koyarak üretim miktarını (q) hesaplamaktır. Daha sonra, arz fonksiyonunun p ye göre birinci türevi alınarak, elâstikiyet formülündeki (dq/dp) nin değeri bulunur. Elde edilen değerler elâstikiyet formülünde yerine konularak arz elâstikiyeti hesaplanabilmektedir (Brennan, 1965). Araştırmada, öncelikle araştırma döneminde mevcut girdi-çıktı fiyatları kullanılarak brüt kârlar elde edilmiş ve bu değerler kullanılarak doğrusal programlama ile optimum işletme organizasyonları bulunmuştur. Daha sonra, her bir tohumluk yetiştirme grubuna ait buğday tohumluğu fiyatları değişken olarak kabul edilmiştir. Optimum işletme organizasyonlarında yer alan ve optimum planın değişmesini sağlayacak maksimum ve minimum buğday tohumluğu fiyatları kullanılarak optimum plana ait matrisler tekrar çözülmüştür. Bu işlem, tohumluk yetiştiriciliği faaliyetinde; faaliyetin plan dışı kaldığı minimum fiyat tespit edilinceye kadar ve fiyat artışının artık planı değiştirmediği maksimum fiyat elde edilinceye kadar sürdürülmüştür. Böylelikle buğday tohumluğu yetiştiriciliğinde her bir fiyat seviyesi için, optimum planlar elde edilmiştir. 3.ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA 3.1.Küçük işletmeler için sınır fiyat seviyelerinde geçerli optimum planlar Bu grupta yer alan işletmelerde buğday tohumluğu yetiştiriciliğinin optimum plana dahil olabilmesi için, tohumluk fiyatının en az 0,36 TL/kg olması gerekmektedir. Bu kritik fiyat seviyesinde buğday tohumluğu yetiştiriciliği 0,46 dekar alan ve 248,78 kg üretim miktarı ile optimum plana girmekte ve bu noktadan sonra münavebe ve diğer kısıtlar sebebiyle 5,89 TL/kg fiyat seviyesinden sonra 232,80 dekar alan ve 55650,77 kg üretim miktarı ile optimum planda sabitlenerek yer almaktadır. Bu grupta buğday tohumluğu fiyatı arttıkça, buğday 71
4 (sulu), arpa (sulu), haşhaş, fiğ (kuru ot), silajlık mısır ve mısır (tohumluk) üretim faaliyetlerinden bazıları azalmakta bazıları ise yerini tamamen buğday tohumluğu üretim faaliyetine ve diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır (Çizelge 3.1). Buğday (sulu), üretim faaliyeti, buğday tohumluk kg fiyatı 0,57 TL olduğunda, mısır (tohumluk) üretim faaliyeti ise buğday tohumluk kg fiyatı 0,83 TL olduğunda optimum plandan çıkarak yerlerini daha karlı olan diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır. Arpa (sulu) üretimi buğday tohumluk kg fiyatı 0,64 TL seviyesinde, haşhaş üretimi ise 0,64 TL seviyesinde yerlerini diğer faaliyetlere terk etmektedirler. Silajlık mısır yetiştiriciliği faaliyeti, buğday tohumluk kg fiyatı 0,83 TL seviyesine kadar kısıtlarda yer alan alanı tamamen kullanırken, bu fiyat seviyesinden sonra önce azalmakta, daha sonra ise buğday tohumluk kg fiyatı 1,45 TL seviyesinde optimum planda yer almayarak yerini diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır. Fiğ (kuru ot) faaliyeti ise, buğday tohumluk fiyatı yükseldikçe belirli bir seviyeye kadar azalmasına rağmen, besi hayvancılığının her fiyat seviyesinde ahır kapasitesini dolduracak şekilde (28 baş) plana girmesinden dolayı optimum planda az da olsa yer almaktadır (Çizelge 3.1). Dolayısıyla daha karlı olan münavebelerle birlikte buğday tohumluğu yetiştiricilik faaliyetinin artması, kuru soğan ve şeker pancarı ürünlerinin de artarak optimum planda yer almasını sağlamaktadır. Buğday tohumluk kg fiyatının 1,45 TL seviyesinden itibaren; kuru soğan üretim faaliyeti optimum plana dahil olmakta ve bundan sonraki her fiyat seviyesinde üretim desenindeki miktarı artmaktadır. Şeker pancarı üretim faaliyeti ise buğday tohumluk kg fiyatının 0,36 TL seviyesinde ki optimum plana 0,46 dekar alan ile dahil olmakta ve her fiyat seviyesinde üretim alanını artırarak sonunda 165,57 dekar olarak optimum planda yer almaktadır (Çizelge 3.1). Buğday tohumluk fiyatı, bu işletme grubunda da zaten nisbi olarak karlı olan kapya biber üretim faaliyetini, kabul edilebilir fiyat seviyelerinde etkilememekte ve bu üretim faaliyeti planda öngörülen maksimum kısıtları ile optimum plana dahil olmaktadır. Fakat, normatif analiz gereği oluşan buğday tohumluk fiyatının, gerçek hayatta yaşanması mümkün olmayan çok yüksek seviyelerinde (kapya biber için 5,89 TL/kg), bu faaliyet optimum plandan çıkarak yerlerini daha karlı olan buğday tohumluk üretimine ve diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır. Ceviz üretimi ise buğday tohumluğunun her fiyat seviyesinde diğer ürünlerle rekabet ederek, planlama kısıtlarında kendisine tahsis edilen alanı korumaktadır (Çizelge 3.1). Buğday tohumluk yetiştiriciliği faaliyetinin optimum planda yer almadığı tohumluk fiyatı seviyesi olan 0,23 TL/kg fiyat seviyesinde brüt kar TL dir. Buğday tohumluk kg fiyatının 0,36 TL seviyesinden itibaren yetiştiricilik faaliyetinin optimum plana dahil olması ile brüt kar TL ye çıkmaktadır. Bu fiyat seviyesinden sonra, buğday tohumluk kg fiyatının 5,89 TL olduğu seviyeye kadar gerçekleşen her optimum planda brüt kar devamlı olarak artmaktadır. Buğday tohumluk kg fiyatının 5,89 TL olduğu son planda brüt kar 636 bin TL ye kadar çıkmaktadır (Çizelge 3.1). 3.2.Küçük işletmeler için normatif arz eğrisi ve fonksiyonu Değişken fiyatlı programlama sonucunda; buğday tohumluğu için elde edilen sınır fiyatları ve bu seviyelerdeki buğday tohumluğu üretim (satış) miktarları ile bu noktadaki gelirler Çizelge 3.1 de gösterilmiştir. Bu verilerden yararlanılarak elde edilmiş buğday tohumluğu normatif arz eğrisi; küçük işletmeler için Şekil 3.1 de gösterilmiştir. Buna göre, küçük işletmeler için tahmin edilen buğday tohumluğu normatif arz fonksiyonu aşağıdaki gibidir : Q = 55, ,37P 90,218P 2 +u (16.778) (42,227) (20,612) Tahmin edilen arz fonksiyonuna göre, buğday tohumluğu üretim miktarında meydana gelen değişimlerin %83 ü (R 2 = 0,833), bu denklemde bağımsız değişken olarak ele alınan 72
5 buğday tohumluğu fiyatındaki değişikliklerle açıklanabilmektedir. Tahmin edilen arz fonksiyonu, %1 ihtimal düzeyinde istatistiki açıdan anlamlıdır (F=33,423, p<0,01). Arz fonksiyonu buğday tohumluğu kg fiyatında meydana gelecek 1 TL lik artışın, buğday tohumluğu arz edilen miktarını 52933,48 kg artırabileceğini göstermiştir. İncelenen işletme büyüklük grubunda hesaplanan normatif arz fonksiyonunda sabit terimin işaretinin negatif olması, sıfır fiyatla buğday tohumluğu üretiminin mümkün olmadığına işaret etmektedir. 2,2 P 1,8 2 ( ) 1,6 1,4 1,2 0,8 1 0,6 0,4 0,2 0 Q = -55, ,37P -90,218P 2 R 2 = 0, Q (ton) Şekil 3.1. Küçük işletmelerde buğday tohumluğu normatif arz eğrisi İncelenen işletme büyüklük grubunda hesaplanan normatif arz fonksiyonunda sabit terimin işaretinin negatif olması, sıfır fiyatla buğday tohumluğu üretiminin mümkün olmadığına işaret etmektedir. Buğday tohumluğu üretiminin gerçekleştirilebilmesi için kilogram fiyatının küçük işletmelerde en az 0,36 TL olması gerekmektedir.küçük işletmeler için çizilen normatif arz eğrisinde, fiyat ve miktarın ortalama seviyelerinde hesaplanan ortalama arz elâstikiyeti 0,78 olarak bulunmuştur. Yani buğday tohumluğu fiyatında meydana gelecek %1 lik artış, buğday tohumluğu üretim miktarında %0,78 lik artışa neden olabilecektir. İncelenen grupta buğday tohumluğu, inelâstik bir arza sahiptir. 3.3.Büyük işletmeler için sınır fiyat seviyelerinde geçerli optimum planlar Bu grupta yer alan işletmelerde buğday tohumluğu yetiştiriciliğinin optimum plana dahil olabilmesi için, tohumluk fiyatının en az 0,35 TL/kg olması gerekmektedir. Bu kritik fiyat seviyesinde buğday tohumluğu yetiştiriciliği 218,43 dekar alan ve ,20 kg üretim miktarı ile optimum plana girmekte ve bu noktadan sonra münavebe ve diğer kısıtlar sebebiyle 6,1 TL/kg fiyat seviyesinden sonra 797,75 dekar alan ve ,30 kg üretim miktarı ile optimum planda sabitlenerek yer almaktadır (Çizelge 3.2). Bu grupta da küçük işletmelerde olduğu gibi buğday tohumluğu fiyatı arttıkça, buğday (sulu), arpa (sulu), haşhaş, fiğ (kuru ot), silajlık mısır ve mısır (tohumluk) üretim faaliyetlerinden bazıları azalmakta bazıları ise yerini tamamen buğday tohumluğu üretim faaliyetine ve diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır. Buğday (sulu), üretim faaliyeti, buğday tohumluk kg fiyatı 0,47 TL olduğunda, mısır (tohumluk) üretim faaliyeti ise buğday tohumluk kg fiyatı 0,58 TL olduğunda optimum plandan çıkarak yerlerini daha karlı olan diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır. Arpa (sulu) üretimi buğday tohumluk kg fiyatı 0,57 TL seviyesinde, haşhaş üretimi ise 0,35 TL seviyesinde yerlerini diğer faaliyetlere terk etmektedirler. Silajlık mısır yetiştiriciliği faaliyeti, buğday tohumluk kg fiyatı 0,79 TL seviyesine kadar kısıtlarda yer alan alanı tamamen kullanırken, bu fiyat seviyesinden sonra önce azalmakta, daha sonra ise buğday tohumluk kg fiyatı 1,19 TL seviyesinde optimum planda yer almayarak yerini diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır. Fiğ (kuru ot) faaliyeti ise, buğday tohumluk fiyatı yükseldikçe belirli bir seviyeye kadar azalmasına rağmen, besi hayvancılığının her fiyat seviyesinde ahır kapasitesini dolduracak şekilde (35 baş) plana girmesinden dolayı optimum planda az da olsa yer almaktadır (Çizelge 3.2). 73
6 74 Brüt kar ( ) , , , , , , , , , , , , , , , ,40 Besi sığırı (baş) 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 28,00 Ceviz 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 Kapya biber 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 5,00 0 Nohut 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 11,58 Mısır (tohumluk) 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17, Fiğ kuru ot 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 3,59 3,59 Silaj mısır 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 27, Haşhaş 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 17,00 5, Arpa (sulu) 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 34,00 8, Buğday (sulu) 170,00 169,54 140,02 129,26 54,79 28, Şeker pancarı 0 0,46 29,98 40,74 77,97 91,19 105,37 111,15 126,79 130,87 130,87 139,37 142,83 141,47 147,81 142,31 Kuru soğan ,90 15,26 23,26 Buğday tohumluğu üretim miktarı (ton) 0 0,25 16,27 22,11 42,32 49,50 57,19 60,33 68,82 71,04 71,04 75,65 77,53 84,88 88,52 89,87 Buğday tohumluğu 0 0,46 29,98 40,74 77,97 91,19 105,37 111,15 126,79 130,87 130,87 139,37 142,83 156,37 163,07 165,57 0,23 0,36 0,43 0,48 0,51 0,53 0,57 0,62 0,63 0,64 0,77 0,83 1,43 1,45 1,77 5,89 Faaliyetler (da) Buğday tohumluğu fiyat seviyeleri ( /kg) Çizelge 3.1. Küçük işletmelerin değişik fiyat seviyelerine göre üretim desenleri (da)
7 75 Brüt kar ( ) , , , , , , , , , , , , ,00 Mısır (tohumluk) 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80, Nohut 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 Kapya biber 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15, Ceviz 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 0 Besi sığırı (baş) 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 35,00 Buğday (sulu) 800,00 581,57 510,00 510, Arpa (sulu) 160,00 160,00 160,00 160,00 160, Haşhaş 71, Ayçiçeği (kuru) 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 20,00 Silaj mısır 160,00 160,00 160,00 160,00 160,00 160,00 160,00 160,00 29, Fiğ kuru ot 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 4,49 4,49 4,49 Kuru soğan ,15 18,73 48,73 48,73 Şeker pancarı 0 218,43 290,00 290,00 545,00 625,00 665,00 665,00 730,35 728,85 764,03 741,53 749,03 Buğday tohumluğu üretim miktarı (ton) 0 151,44 201,07 201,07 377,86 433,33 461,06 461,06 506,37 516,53 542,71 547,91 553,11 0,34 0,35 0,41 0,44 0,47 0,57 0,58 0,79 1,14 1,19 1,32 5,42 6,10 Buğday tohumluğu 0 218,43 290,00 290,00 545,00 625,00 665,00 665,00 730,35 745,00 782,75 790,25 797,75 Faaliyetler (da) Çizelge 3.2. Büyük işletmelerin değişik fiyat seviyelerine göre üretim desenleri (da) Buğday tohumluğu fiyat seviyeleri ( /kg)
8 Dolayısıyla daha karlı olan münavebelerle birlikte buğday tohumluğu yetiştiricilik faaliyetinin artması, kuru soğan ve şeker pancarı ürünlerinin de artarak optimum planda yer almasını sağlamaktadır. Buğday tohumluk kg fiyatının 1,19 TL seviyesinden itibaren; kuru soğan üretim faaliyeti optimum plana dahil olmakta ve bundan sonraki her fiyat seviyesinde üretim miktarı artmaktadır. Şeker pancarı üretim faaliyeti ise buğday tohumluk kg fiyatının 0,35 TL seviyesinde ki optimum plana 218,43 dekar alan ile dahil olmakta ve her fiyat seviyesinde üretim alanını artırarak sonunda 749,03 dekar olarak optimum planda yer almaktadır (Çizelge 3.2). Buğday tohumluk fiyatı, bu işletme grubunda da zaten nisbi olarak karlı olan kapya biber ve ceviz üretim faaliyetlerini kabul edilebilir fiyat seviyelerinde etkilememekte ve bu üretim faaliyetleri planda öngörülen maksimum kısıtları ile optimum plana dahil olmaktadır. Fakat, normatif analiz gereği oluşan buğday tohumluk fiyatının, gerçek hayatta yaşanması mümkün olmayan çok yüksek seviyelerinde (ceviz için 6,1 TL/kg, kapya biber için 5,42 TL/kg), bu faaliyetler optimum plandan çıkarak yerlerini daha karlı olan buğday tohumluk üretimine ve diğer üretim faaliyetlerine bırakmaktadır (Çizelge 3.2). Buğday tohumluk yetiştiriciliği faaliyetinin optimum planda yer almadığı tohumluk fiyatı seviyesi olan 0,34 TL/kg fiyat seviyesinde brüt kar TL dir. Buğday tohumluk kg fiyatının 0,35 TL seviyesinden itibaren yetiştiricilik faaliyetinin optimum plana dahil olması ile brüt kar TL ye çıkmaktadır. Bu fiyat seviyesinden sonra, buğday tohumluk kg fiyatının 6,10 TL olduğu seviyeye kadar gerçekleşen her optimum planda brüt kar devamlı olarak artmaktadır. Buğday tohumluk kg fiyatının 6,10 TL olduğu son planda brüt kar 3,41 milyon TL ye kadar çıkmaktadır (Çizelge 3.2) Büyük işletmeler için normatif arz eğrisi ve fonksiyonu Değişken fiyatlı programlama sonucunda; buğday tohumluğu için elde edilen sınır fiyatları ve bu seviyelerdeki buğday tohumluğu üretim (satış) miktarları ile bu noktadaki gelirler Çizelge 3.2 de gösterilmiştir. Bu verilerden yararlanılarak elde edilmiş buğday tohumluğu normatif arz eğrisi; büyük işletmeler için Şekil 3.2 de gösterilmiştir. Buna göre, büyük işletmeler için tahmin edilen buğday tohumluğu normatif arz fonksiyonu aşağıdaki gibidir : Q = 495, ,548P 1067,992P 2 +u (168,024) (496,001) (300,985) Tahmin edilen arz fonksiyonuna göre, buğday tohumluğu üretim miktarında meydana gelen değişimlerin %83 ü (R 2 = 0,827), bu denklemde bağımsız değişken olarak ele alınan buğday tohumluğu fiyatındaki değişikliklerle açıklanabilmektedir. Tahmin edilen arz fonksiyonu, %1 ihtimal düzeyinde istatistiki açıdan anlamlıdır (F=24,929, p<0,01). Arz fonksiyonu buğday tohumluğu kilogram fiyatında meydana gelecek 1 TL lik artışın, buğday tohumluğu arz edilen miktarını 9564,29 kg artırabileceğini göstermiştir. İncelenen işletme büyüklük grubunda hesaplanan normatif arz fonksiyonunda sabit terimin işaretinin negatif olması, sıfır fiyatla buğday tohumluğu üretiminin mümkün olmadığına işaret etmektedir. Buğday tohumluğu üretiminin gerçekleştirilebilmesi için kg fiyatının büyük işletmelerde en az 0,35 TL olması gerekmektedir. Küçük işletmeler için çizilen normatif arz eğrisi için fiyat ve miktarın ortalama seviyelerinde hesaplanan ortalama arz elâstikiyeti 0,02 olarak bulunmuştur. Yani buğday tohumluğu fiyatında meydana gelecek %1 lik artış, buğday tohumluğu üretim miktarında %0,02 lik artışa neden olabilecektir. İncelenen grupta buğday tohumluğu, inelâstik bir arza sahiptir. 76
9 1,6 P ( ) 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 Q = -495, ,548P -1067,992P 2 R 2 = 0, Q (ton) 800 Şekil 3.2. Büyük işletmelerde buğday tohumluğu normatif arz eğrisi 4. SONUÇ VE ÖNERİLER Türkiye de TR83 Bölgesinde yer alan üç farklı ilde (Amasya, Çorum, Tokat) faaliyet gösteren ve buğday tohumluğu yetiştiren işletmelerin incelendiği bu araştırmada, incelenen işletmelerin Türkiye deki tipik tarımsal işletmelerden farklı olarak daha büyük işletme arazisine sahip, yeniliklere açık, alet makine parkı yeterli, sermayeye yapıları güçlü ve pazarla daha fazla bütünleşmiş işletmeler olduğu saptanmıştır. İnceleme alanında buğday tohumluğu yetiştiren tarım işletmeleri daha çok tarla bitkileri üretimi konusunda uzmanlaşmış işletmelerdir. Araştırma sonuçları ayrıca incelenen buğday tohumluğu yetiştiren tarım işletmelerinin mevcut durumdan olması gereken organizasyona geçtiklerinde, brüt kar ve tarımsal gelirlerinin yükseleceğini göstermiştir. Her iki işletme büyüklük grubunda da buğday tohumluğu arzı inelastiktir. Karar alıcıların tohumluk fiyatı konusunda araştırma sonuçlarının ürettiği arz elastikiyetlerini dikkate alarak davranmaları buğday arz güvencesinin sağlanmasına olumlu katkı sağlayabilecektir. İncelenen işletmelerde sözleşmeli tarım modeli ile elde edilmek istenen faydanın gerçekleşmesi için çiftçilerin örgütlenmesi gerekmektedir. Hatta sözleşmeli üretim modelinin gelişmesi için çiftçilerin kuracakları pazarlık kooperatifleri ile baskı grubu oluşturabilecek şekilde daha ihtisaslaşmış şekilde örgütlenmeleri gereklidir. Bu şekilde gıda arz güvencesi açısından büyük önem taşıyan tohumluk yetiştiriciliği teknik ve ekonomik olarak daha etkin bir şekilde yürütülebilecektir. Gıda güvencesinin sağlanmasında en önemli faktör, kişi başına tarımsal üretim miktarıdır. Bu üretim de temel girdi olan tohumluklarla gerçekleşmektedir. İnsanlar yeterli gıda olmadığı için değil, gıdalar yanlış şekilde üretildiği ve tüketildiği için sıkıntı çekmektedir. Gıda güvencesini sağlamak, işletmeleri en temel girdide destekleyerek ve üretim-tüketim zincirinde dengeyi sağlayarak gerçekleştirilebilir. Bu açıdan tarımsal üretimde tohumun ve tohumluk yetiştiriciliğinin stratejik önemi göz ardı edilmemelidir. 77
10 5. KAYNAKLAR Acar Ş., Avrupa Birliği ve Türkiye de tohumculuk sektörünün yapılanması, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı, AB Uzmanlık Tezi, Ankara Akdoğan İ., Ankara ili tarım işletmelerinde ıslah edilmiş buğday çeşitlerinin sertifikalı tohumluklarının kullanım düzeyleri ve işletme ekonomisine katkılarının değerlendirilmesi, Y.L. Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Arısoy H., Tarımsal araştırma enstitüleri tarafından yeni geliştirilen buğday çeşitlerinin tarım işletmelerinde kullanım düzeyi ve geleneksel çeşitler ile karşılaştırmalı ekonomik analizi-konya ili örneği, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Balcı E. Ö., Türkiye'de bitkisel tohumculuğun genel ve tarım işletmeleri düzeyindeki sorunları üzerine bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. Brennan J. M., Preface to econometrics an introduction to quantitative methods in economic, Second Edition, South-West Publishing Company, Ohio. Bronfenbrenner M., Sichel W., Gardner W., Microeconomics, Houghton Mifflin Company, Boston. Candler W., A modified simplex solution for linear programming with variable prices, Journal of Farm Economics, 39, Ceyhan V., Samsun ili Vezirköprü ilçesinde sığır besiciliğine yer veren işletmelerin değişken fiyatlı programlama yöntemi ile planlanması, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Demirtaş B., Keleş D., Çukurova bölgesinde sebze tohumculuğunun pazarlama yapısı, Türkiye 2. Tohumculuk Kongresi, Adana, 9-11 Kasım. Engiz A. M., Türkiye de patates tohumluğu üretiminin ekonomik yönden değerlendirilmesi, Nevşehir örneği, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Fert C., Antalya ili sebze tohumu yetiştiriciliğinin üretim ve pazarlama yapısının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya. Heady E. O., Candler W., Linear programming methods, The Iowa State University Press, Ames, Iowa, USA. Kılıç, O., Ceyhan, V., Cinemre, H.A., Bozoğlu, M. and Sumelius, J Estimation of normative supply function and price elasticity of hazelnut: a case study in Turkey. HortScience, 43 (3), Kumar N. R., Singh K. N., Rambir, Dahiya P. S., Economics of seed potato production in Western Uttar Pradesh, J Indian Potato Assoc 27, Mansfıeld E., Microeconomics, theory & applications, W.W. Norton & Company Inc., New York. Usal G., Adana ilinde bitkisel tohum üretimi yapan firmaların üretim dağıtım yapısı, sorunları ve çözüm önerileri, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. Yağdı K., Yılmaz K., Sezer N., Aydemir T., Bağcı S. A., Türkiye de tarla bitkileri tohumluk üretimi ve kullanımı ile tohumculuk sisteminin genel değerlendirilmesi, Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Bildiriler Kitabı 2. Cilt, Ankara, Zararsız D., İzmir ili Kınık ilçesinde sözleşmeli mısır tohumluğu üretiminin mevcut durumu ve ekonomik açıdan değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. 78
Şanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi
Şanlıurfa Kuru Tarım lerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi Cevdet SAĞLAM 1, Refik POLAT 2 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım makineları Bölümü,
DetaylıTOHUMCULUK ÜRETİM. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,
TOHUMCULUK ÜRETİM Bilindiği üzere, tohumluklar tarımsal üretimin temel girdilerinin başında gelmekte olup, kaliteli tohum kullanımı, verimi ve üretimi artırmasının yanı sıra daha dayanıklı, daha az maliyetli
DetaylıTOHUMCULUK ÜRETİM. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,
TOHUMCULUK ÜRETİM Tohumluklar tarımsal üretimin temel girdilerinin başında gelmekte olup, kaliteli tohum kullanımı, verimi ve üretimi artırmasının yanı sıra daha dayanıklı, daha az maliyetli ve rekabet
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Samsun İli Çarşamba İlçesinde Pazara Yönelik Sebzeciliğe Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Vedat CEYHAN 2. Doğum Tarihi: 16 Temmuz 1968 3. Unvanı: Doçent 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Tarım Ekonomisi Ankara Üniversitesi 1989 Y. Lisans Tarım
DetaylıTÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
TÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Doç Dr. Fahri YAVUZ 1 Yrd. Doç Dr. Vedat DAĞDEMİR 1 Zir. Yük. Müh. Okan DEMİR 2 1. GİRİŞ Buğday üretimi,
DetaylıKAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER İsmail Güvenç* I. Kahramanmaraş'ta Sebze Tarımı 1Giriş Ülkemiz nüfusu, son sayıma göre 67 milyon
DetaylıSu Yastıkları ve Karık Sulama Yöntemlerinin Tarımsal Mekanizasyon Açısından Karşılaştırılması
159 Su Yastıkları ve Karık Sulama Yöntemlerinin Tarımsal Mekanizasyon Açısından Karşılaştırılması Cevdet Sağlam (1) Sinan Gerçek (2) (1) Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, 63040
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2011 Yılı (1. Tahmin Sonuçlarına göre) Bitkisel Üretim ve Bitkisel Ürün Denge İstatistikleri I. Bitkisel Üretim Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 26/08/2011 tarihinde
DetaylıYEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER ÇALIŞTAYI ( MERSİN) ÖZEL SEKTÖR AÇISINDAN SORUNLAR ÖNERİLER
YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER ÇALIŞTAYI (10-12.05.2017-MERSİN) ÖZEL SEKTÖR AÇISINDAN SORUNLAR ÖNERİLER Dr. Nilgün SEZER AKMAN Türkiye Tohumculuk Sektöründe Önemli Gelişmeler 1923-1960 Geleneksel tedarik 1961
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2010 Yılı Bitkisel Üretim ve Bitkisel Ürün Denge İstatistikleri I. Bitkisel Üretim Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 25/03/2011 tarihinde açıklanan, 2010 yılı Bitkisel
DetaylıTÜRKİYE TOHUMCULUK SANAYİSİNİN GELİŞİMİ VE HEDEFLERİ İLHAMİ ÖZCAN AYGUN TSÜAB YÖNETİM KURULU BAŞKANI
TÜRKİYE TOHUMCULUK SANAYİSİNİN GELİŞİMİ VE HEDEFLERİ İLHAMİ ÖZCAN AYGUN TSÜAB YÖNETİM KURULU BAŞKANI MART 2011 Tohumculuk Sanayisi Nedir? Tohumculuk Hangi İş ve Aşamalardan Oluşur? Tohumculuk İçin AR-GE
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2. TAHMİN 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 23/10/2014 tarihinde 2014 yılı 2. Tahmin Bitkisel Üretim haber bültenini yayımladı. 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre;
DetaylıTARIM. 2013 2005 2010 2013 Ürünler Ekilen. Ekilen. Ekilen. Üretim(ton) Üretim(ton) alan(da) alan(da) alan(da) Tahıllar
TARIM Bölgesi nde ve de Tahıllar ve Diğer Bitkisel in Alan ve Üretim Miktarları (Seçilmiş ) 2005-2010-2013 TÜRKİYE 2005 2010 2013 2005 2010 2013 Tahıllar / TÜRKİYE (%) 2005 2010 2013 Buğday (Durum) 5.907.280
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 1. TAHMİN 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 22/05/2014 tarihinde 2014 yılı 1. Tahmin Bitkisel Üretim haber bültenini yayımladı. 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre
DetaylıGIDA ARZI GÜVENLİĞİ VE RİSK YÖNETİMİ
GIDA ARZI GÜVENLİĞİ VE RİSK YÖNETİMİ Bekir ENGÜRÜLÜ Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanı Haziran 2016 SUNUM PLANI DÜNYADA TARIMIN GÖRÜNÜMÜ TÜRKİYE TARIMINA BAKIŞ
DetaylıDOĞU AKDENİZ, DOĞU ANADOLU, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TOHUMCULUK İHTİYAÇ ANALİZİ
DOĞU AKDENİZ, DOĞU ANADOLU, GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TOHUMCULUK İHTİYAÇ ANALİZİ KISALTMALAR KISALTMALAR AB ADNKS AR-GE BÜGEM EB FAO GSMH GSKD ISTA ISF İLO İŞKUR KB KOBİ KOSGEB GKGM TB TÜBİTAK TÜİK TTSM
DetaylıBAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2015 YILI MALİYETLERİ
T.C. TOKAT VALİLİĞİ Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ (PAZAR İLÇESİ) BAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2015 YILI MALİYETLERİ TOKAT-2016 İÇİNDEKİLER ÜRÜN ADI SAYFA NO
DetaylıBAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2014 YILI MALİYETLERİ
T.C. TOKAT VALİLİĞİ Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ (NİKSAR İLÇESİ) BAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2014 YILI MALİYETLERİ TOKAT-2015 İÇİNDEKİLER ÜRÜN ADI SAYFA NO
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır
DetaylıT.C. ÇORUM TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat. Ortalama Fiyat ÇELTİK , KG 884,599.
Tarih: HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK 0/05/206-3/05/206 T.C. Sayfa: - 0 ARPA YEMLİK MTS 0.67 0.69 0.6725 23,44 KG 5,762.40 4 ARPA YEMLİK TTS 0.68 0.72 0.7007 628,80 KG 440,582.80 22 ARPA YEMLİK ı: 456,345.20
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL 2.Bölüm Tarım Ekonomisi ve Politikası II Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından
DetaylıHUBUBAT T.C. ÇORUM TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ - 31/12/2016. Tarih: Sayı: 2 Maddelerin Cins ve Nev'ileri
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK 01/1/016-31/1/016 Sayfa: 1-11 ARPA YEMLİK MTS 0.83 0.757 1,675,898.00 KG 1,16,17.41 45 ARPA YEMLİK TTS 0.8 0.7535 686,580.00 KG 517,349.10 16 ARPA YEMLİK TTS- 0.68 0.75 0.6978
DetaylıBALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM 2. TAHMİN Türkiye İstatistik Kurumu 30/10/ tarihinde yılı 2. Tahmin Bitkisel Üretim haber bültenini yayımladı. yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre artacağı; Tahıl üretiminin
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2. TAHMİN 2016 Türkiye İstatistik Kurumu 28/10/2016 tarihinde 2016 yılı 2. Tahmin Bitkisel haber bültenini yayımladı. 2016 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre artacağı;
DetaylıSERTİFİKALI BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİNİ YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ
T.C. ERZURUM GIDA TARIM VE HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ SERTİFİKALI BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİNİ YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ ERZURUM Temmuz -2012 PROJEYİ HAZIRLAYANLAR Asuman DEVECİ Ziraat Mühendisi Hülya ÖZER Ziraat
DetaylıANKARA TİCARET BORSASI AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ SEKTÖR ARAŞTIRMALARI RAPOR NO:2 ANKARA NIN AYÇİÇEĞİ (ÇEREZLİK-YAĞLIK) PROFİLİ
ANKARA TİCARET BORSASI AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ SEKTÖR ARAŞTIRMALARI RAPOR NO:2 ANKARA NIN AYÇİÇEĞİ (ÇEREZLİK-YAĞLIK) PROFİLİ Hazırlayan Handan KAVAKOĞLU (ATB AR-GE, Gıda Yüksek Mühendisi) Yasemin OKUR (ATB AR-GE,
Detaylı1926
1926 1926 2011 YILI BİRİME DESTEK MİKTARLARI ALAN BAZLI DESTEKLEMELER (TL/da) 1 Tütüne Alternatif Ürün Desteği 120 2 Toprak Analizi 2,5 3 Organik Tarım Tarla bitkileri, Sebze, Meyve 25 Hayvancılık,
DetaylıT.C. ÇORUM TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat. Ortalama Fiyat ARPA TOHUMLUK MTS , KG 521,749.
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK 01/0/2017-31/0/2017 Sayfa: 1-10 ARPA YEMLİK MTS 0.60 0.91 0.166 9,534,079.60 KG 7,75,642.33 1435 ARPA YEMLİK MTS- 0.75 0.5 0.16 11,540.00 KG 14,2.0 1 ARPA YEMLİK TTS 0.0 0.90 0.407
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2013 YILI Türkiye İstatistik Kurumu 27/12/2013 tarihinde 2013 yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri haber bültenini yayımladı. 2013 yılında bitkisel üretim bir önceki yıla göre
DetaylıA R A Z İ V A R L I Ğ I ALAN(Ha) PAYI(%) Tarım Arazisi (Kullanılmayan hali Araziler Dahil) (*) 254.960 44,7. Çayır Mera Alanı (*) 65.
TARIMSAL YAPI 1. İlin Tarımsal Yapısı İlimiz ekonomisinde Tarım ilk sırada yer almakta olup 28.651 çiftçi ailesinden 141.077 kişi bu sektörden geçimini sağlamaktadır. 2013 yılı Bitkisel ve Hayvansal in
DetaylıGÜBRE TAVSİYELERİ Gübrelemenin Amacı, - Önce Toprak Analizi - Usulüne Uygun Toprak Örneği Alma
GÜBRE TAVSİYELERİ Gübrelemenin Amacı, Toprakta eksikliği tespit edilen bitki besin maddelerini toprağa ilave etmek suretiyle, mümkün olduğu kadar yüksek bir bitkisel üretim ve kaliteli ürün elde etmektir.
DetaylıBİNGÖL İLİ ADAKLI İLÇESİNDEKİ TARIM İŞLETMELERİNİN OPTİMUM ÜRETİM PLANLARININ BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
BİNGÖL İLİ ADAKLI İLÇESİNDEKİ TARIM İŞLETMELERİNİN OPTİMUM ÜRETİM PLANLARININ BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Semiha KIZILOĞLU 1 Ersin KARAKAYA 2 ksemiha@atauni.edu.tr karakayaersin@hotmail.com 1 Atatürk
DetaylıKMÜ Sosyal ve Ekonomi k Araştırmalar Dergi si 15 (24): 47-57, 2013 ISSN: 1309-9132, www.kmu.edu.tr
KMÜ Sosyal ve Ekonomi k Araştırmalar Dergi si 15 (24): 47-57, 2013 ISSN: 1309-9132, www.kmu.edu.tr Amasya İlinde Kuru Soğan Yetiştiren İşletmelerde Optimum İşletme Organizasyonlarının Riskli Koşullarda
Detaylı2015 Ayçiçeği Raporu
2015 Ayçiçeği Raporu İçindekiler 1.AYÇİÇEĞİ EKİM ALANI... 2 1.1. Türkiye de Ayçiçeği Ekim Alanı... 2 1.2. TR83 Bölgesinde Ayçiçeği Ekim Alanı... 5 1.3. Samsun da Ayçiçeği Ekim Alanı... 6 1.3.1. Samsun
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2014 YILI Türkiye İstatistik Kurumu 25/12/2014 tarihinde 2014 yılı Bitkisel haber bültenini yayımladı. 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre; Tahıllar ve diğer
Detaylı* Bu çalışma doktora tezinden bir bölüm olup, TÜBİTAK tarafından 105 O 723 proje numarasıyla desteklenmiştir.
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2007, 24 (1), 63-72 Tokat İli Merkez İlçede Domates Yetiştiren İşletmelerde Riskli Koşullarda İşletme Organizasyonun Belirlenmesi: Gerçek Sapmaların Minimizasyonu Uygulaması*
Detaylı2013 YILI DESTEKLEME BİRİM FİYATLARI
013 YILI DESTEKLEME BİRİM FİYATLARI 1 3 MAZOT, GÜBRE VE TOPRAK ANALİZİ DESTEĞİ Mazot Gübre Destekleme Ürün Grupları Destekleme Tutarı Tutarı Peyzaj ve süs bitkileri, özel çayır, mera ve orman emvali alanları,9
DetaylıBÖLÜM 1 TARIM EKONOMİSİNE GİRİŞ
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 TARIM EKONOMİSİNE GİRİŞ 1.1. ANA HATLARIYLA TARIM VE TARIMSAL GELİŞİM SÜRECİ... 1 1.2. SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞME VE TARIM EKONOMİSİ... 18 1.3. TARIMDAKİ DEĞİŞİMİN ALTINDA YATAN TEMEL NEDENLER...
DetaylıISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article
VII. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 04-07 Ekim 2016 ISSN: 2148-0036 Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: 173-180 Araştırma Makalesi Research Article Akdeniz
DetaylıDoğrusal Programlama. Prof. Dr. Ferit Kemal Sönmez
Doğrusal Programlama Prof. Dr. Ferit Kemal Sönmez Doğrusal Programlama Belirli bir amacın gerçekleşmesini etkileyen bazı kısıtlayıcı koşulların ve bu kısıtlayıcı koşulların doğrusal eşitlik ya da eşitsizlik
DetaylıTARSUS TİCARET BORSASI
TARSUS TİCARET BORSASI Ülkemizde yetiştirilen tarımsal ürünlerden, tarımsal üretimin bir kısmı doğrudan tüketilirken, bir kısmı sanayide hammadde olarak işlenerek değişik gıdalara dönüştürülmektedir. Tarımsal
DetaylıTOKAT İLİNDE SÖZLEŞMELİ DOMATES YETİŞTİRİCİLİĞİNİN KARŞILAŞTIRMALI EKONOMİK ANALİZİ
TOKAT İLİNDE SÖZLEŞMELİ DOMATES YETİŞTİRİCİLİĞİNİN KARŞILAŞTIRMALI EKONOMİK ANALİZİ Yaşar AKÇAY 1 Adnan ÇİÇEK 2 Meral UZUNÖZ 3 Murat SAYILI 3 1. GİRİŞ Üretici ile işleyici firmalar arasında sözlü veya
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2015 Yılı Türkiye İstatistik Kurumu 25/12/2015 tarihinde 2015 yılı Bitkisel haber bültenini yayımladı. 2015 yılında bir önceki yıla göre üretim miktarları; Tahıllar ve diğer
DetaylıTÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ
TÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ Arş. Gör. Atilla KESKİN 1 Arş.Gör. Adem AKSOY 1 Doç.Dr. Fahri YAVUZ 1 1. GİRİŞ Türkiye ekonomisini oluşturan sektörlerin geliştirilmesi
DetaylıSAY 203 MİKRO İKTİSAT
SAY 203 MİKRO İKTİSAT Esneklikler YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN SAY 203 MİKRO İKTİSAT - YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 ESNEKLİKLER Talep Esneklikleri Talep esneklikleri: Bir malın talebinin talebi etkileyen
DetaylıÇELTİK DOSYASI TÜRKİYE ÇELTİK EKİLİŞ ÜRETİM TÜKETİM VERİM
ÇELTİK DOSYASI Bileşiminde az miktarda protein bulundurmasına karşın beslenme için gerekli amino asitlerce zengin olması nedeniyle çeltik, insan beslenmesinde buğdaydan sonra en çok kullanılan tahıl ürünüdür.
Detaylı6. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN
6. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 A.5. Doğrusal olmayan fonksiyonların eğimi Doğrusal fonksiyonlarda eğim her noktada sabittir
DetaylıAKŞEHİR İLÇESİ TARIMSAL VERİLERİ
AKŞEHİR İLÇESİ TARIMSAL VERİLERİ Hazırlayan Mücahit ORHAN 2011 -----1----- Yıl Toplam Alan (Dekar) =========== =========== TARIM ALANLARI Ekilen Tarla Alanı (Dekar) Nadas Alanı (Dekar) Sebze Bahçeleri
DetaylıĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ve TARIM VE GIDA GÜVENCESĠ
TÜRKĠYE NĠN BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ÇERÇEVE SÖZLEġMESĠ NE ĠLĠġKĠN ĠKĠNCĠ ULUSAL BĠLDĠRĠMĠNĠN HAZIRLANMASI FAALĠYETLERĠNĠN DESTEKLENMESĠ PROJESĠ ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ve TARIM VE GIDA GÜVENCESĠ
DetaylıDicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma
Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, F. Göksel PEKİTKAN 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,
DetaylıSÖZLEŞMELİ TARIM UYGULAMALARI : KONYA İLİ GÜLAB ÖRNEĞİ
SÖZLEŞMELİ TARIM UYGULAMALARI : KONYA İLİ GÜLAB ÖRNEĞİ Cennet OĞUZ 1 Mithat DİREK 2 Giriş Tarım ürünlerinin belirli dönemlerde olan yığın üretimi, onların hızlı bir şekilde tüketilmesi gereğini ortaya
DetaylıİLİMİZDE HAYVANCILIĞIN DURUMU
İLİMİZDE HAYVANCILIĞIN DURUMU 1.AMASYADA TARIMSAL YAPI İlimiz ekonomisinde Tarım ilk sırada yer almakta olup 29.390 çiftçi ailesinden 146.948 kişi bu sektörden geçimini sağlamaktadır. 2011 yılı Bitkisel
DetaylıSamsun İli Bafra İlçesinde Domates Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Analizi * Ş. Şili 1, O. Gündüz
Tarım İşletmeciliği Samsun İli Bafra İlçesinde Domates Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Analizi * Ş. Şili 1, O. Gündüz 1 Zir.Yük.Müh., Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 22000,Edirne E-posta:
DetaylıSUNUM PLANI. 1. Konya Tarımının Yapısı. 2. Desteklemeler
Şubat 2017 SUNUM PLANI 1. Konya Tarımının Yapısı 2. Desteklemeler Kaynak: TÜİK, 2015-2016 Tarla Bitkileri Ürün adı Konya Tarımının Yapısı (Öne Çıkan İlk 5 Ürün) Ekilen alan (da) 2015 2016 Üretim (ton)
DetaylıS.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 19 (35): (2005) 75-83
S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 19 (35): (2005) 75-83 KONYA İLİ ÇUMRA İLÇESİNDE ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI YAPILMIŞ TARIM ALANLARINDA BUĞDAY, FASULYE VE ŞEKERPANCARI ÜRETİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN EKONOMETRİK
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık KORELASYON ve REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Bir değişkenin değerinin diğer değişkendeki veya değişkenlerdeki değişimlere bağlı olarak nasıl etkilendiğinin istatistiksel
DetaylıTÜRKİYE DE MISIR TARIMINDA SON GELİŞMELER VE ÇEŞİDİN ETKİSİ. Burhan KARA
TÜRKİYE DE MISIR TARIMINDA SON GELİŞMELER VE ÇEŞİDİN ETKİSİ Burhan KARA Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü-Isparta Giriş İletişim: burhankara@sdu.edu.tr, Tel: 0246 211
DetaylıTarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. Tohum, Çeşit ve Islah Çalışmaları
Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Tohum, Çeşit ve Islah Çalışmaları Doç. Dr. Masum BURAK Genel Müdür Buğday, Lisanslı Depoculuk ve Vadeli İşlemler Kongresi, 12 Mart 2011, Antalya Tohum, Çeşit ve Islah
DetaylıT.C. ÇORUM TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Ortalama Fiyat. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat ÇELTİK ,462, KG 9,427,230.
01//2018 HUBUBAT. ARPA ARPA YEMLİK - 31//2018 Sayfa: 1 - ARPA YEMLİK MTS 0.70 1.28 0.9508 6,716,118.00 KG 6,385,981.37 766 ARPA YEMLİK MTS- 0.78 1.00 0.9186 67,70 KG 62,186.00 5 ARPA YEMLİK TTS 0.84 1.15
DetaylıErzurum İli Tarım İşletmelerinde Buğday Üretim Maliyetinin Hesaplanması
Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 35 (3-4), 177-181, 004 Erzurum İli Tarım İşletmelerinde Buğday Üretim Maliyetinin Hesaplanması Avni Birinci Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
DetaylıHUBUBAT. HUBUBAT. Toplam HUBUBAT MAMÜLLERİ T.C. ÇORUM TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Tarih: Sayı: - 30/11/2018
HUBUBAT. ARPA ARPA YEMLİK Sayfa: 1-10 ARPA YEMLİK MTS 0.80 1.18 0.9624 3,582,217.00 KG 3,447,593.73 428 ARPA YEMLİK TTS 0.88 1.15 1.0068 1,783,428.71 KG 1,795,535.49 45 ARPA YEMLİK TTS- 0.95 0.95 0.9500,06
DetaylıKONYA YÖRESİNDE YETİŞTİRİLEN MISIR BİTKİSİNİN ÜRETİM GİRDİ VE MALİYETLERİNİN BELİRLENMESİ
KONYA YÖRESİNDE YETİŞTİRİLEN MISIR BİTKİSİNİN ÜRETİM GİRDİ VE MALİYETLERİNİN BELİRLENMESİ Durmuş Ali ÇARKACI 1 Sedat YOKUŞ 1 Osman ÖLMEZ 1 ali.carkaci@gthb.gov.tr sedat.yokus@gthb.gov.tr osman.olmez@gthb.gov.tr
DetaylıYerel Ürünlerin Tüketiminin Modellenmesi; Çoklu Bir Yöntem Yaklaşımı. Arş. Gör. Ayça Nur ŞAHİN
Yerel Ürünlerin Tüketiminin Modellenmesi; Çoklu Bir Yöntem Yaklaşımı Arş. Gör. Ayça Nur ŞAHİN Sunumun İçeriği GİRİŞ Yerel tarımsal ürün; yaşadığınız il, ülke ya da bölgeye yakın yerlerde yetiştirilmiş
DetaylıERZURUM İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE PATATES ÜRETİMMALİYETİNİN HESAPLANMASI* Avni BİRİNCİ, Nevzat KÜÇÜK
Tarım Ekonomisi Dergisi 006; 1() : 31-37 ERZURUM İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE PATATES ÜRETİMMALİYETİNİN HESAPLANMASI* Avni BİRİNCİ, Nevzat KÜÇÜK 1 ÖZET: Bu araştırmada Erzurum ili tarım işletmelerinde yapılan
DetaylıTÜTÜN ÜRETİMİNDE KALİTENİN GAYRİSAFİ ÜRETİM DEĞERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN FONKSİYONEL ANALİZİ 2. TÜTÜN ÜRETİMİNDE KALİTEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Türkiye 2. Tarım Ekonomisi Kongresi, 4-6 Eylül 1996 - Adana Cilt: I S TÜTÜN ÜRETİMİNDE KALİTENİN GAYRİSAFİ ÜRETİM DEĞERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN FONKSİYONEL ANALİZİ Yrd.Doç,Dr Adnan ÇİÇEK' A rif SEMERCİ 1. GİRİŞ
DetaylıT.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ Danışman Doç. Dr. Tufan BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIM EKONOMİSİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2016 2016 [] TEZ
DetaylıT.C. ÇORUM TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat. Ortalama Fiyat MISIR , KG 87,569.
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK 0/09/206-30/09/206 Sayfa: - 0 ARPA YEMLİK MTS 0.60 0.84 0.6862 3,700,227.00 KG 2,539,249.9 50 ARPA YEMLİK MTS- 0.64 0.68 0.6674 4,42 KG 94,382.92 20 ARPA YEMLİK TTS 0.69 0.76 0.735
DetaylıBAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2015 YILI MALİYETLERİ
T.C. TOKAT VALİLİĞİ Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ (ZİLE İLÇESİ) BAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2015 YILI MALİYETLERİ TOKAT-2015 İÇİNDEKİLER ÜRÜN ADI SAYFA NO BUĞDAY
DetaylıTRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
Türkiye 2. Tarmı Ekonomisi Kongresi, Eylül 1996 -A d ana Cilt: / Sayfa: 185 TRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ Dr.Salan YÜKSEL D ELİCE' Prof. Dr. Erdoğan OKTA Y2 1. GİRİŞ
DetaylıBALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU YILI Türkiye İstatistik Kurumu 27/12/ tarihinde yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri haber bültenini yayımladı. yılında bitkisel üretim bir önceki yıla göre artmıştır. Tahıl üretimi
DetaylıBALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
BİTKİSEL ÜRETİM 2. TAHMİN 2014 2014 yılında bitkisel üretimin bir önceki yıla göre; Tahıllar ve diğer bitkisel ürünler üretiminin % 6,5 düşüşle 59,6 milyon ton, Sebze üretiminin % artışla 28,7 milyon ton,
DetaylıTÜRKİYE DE TARIMIN GELECEĞİ ve AVANTAJLAR
TÜRKİYE DE TARIMIN GELECEĞİ ve AVANTAJLAR Halil AGAH Kıdemli Kırsal Kalkınma Uzmanı 22 Kasım 2016, İSTANBUL 1 2 SUNUM PLANI TARIMDA KÜRESELLEŞME TÜRK TARIM SEKTÖRÜ VE SON YILLARDAKİ GELİŞMELER TARIMDA
DetaylıYEM BĠTKĠLERĠNDE TOHUMLUK ÜRETĠMĠ. Sabahaddin ÜNAL. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yenimahalle/ Ankara
Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi (2004) YEM BĠTKĠLERĠNDE TOHUMLUK ÜRETĠMĠ Sabahaddin ÜNAL Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yenimahalle/ Ankara ÖZET Hayvancılığın
DetaylıIğdır İlinde Yem Bitkileri Üretimine Karar Vermede Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma K. Şahin 1, İ.
Iğdır İlinde Yem Bitkileri Üretimine Karar Vermede Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma K. Şahin 1, İ. Hosaflıoğlu 1 Yrd. Doç. Dr. Iğdır Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi
DetaylıTarımda Mühendislik Düşünce Sistemi. Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ
Tarımda Mühendislik Düşünce Sistemi Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ Sistem Aralarında ilişki veya bağımlılık bulunan elemanlardan oluşan bir yapı veya organik bütündür. Bir sistem alt sistemlerden oluşmuştur.
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL I.Bölüm Tarım Ekonomisi ve Politikası Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından
DetaylıÜRETİM ve MALİYETLER. Üretim Fonksiyonu 14.12.2011. Kısa Dönemde Üretim Fonksiyonu. Doç.Dr. Erdal Gümüş
.. Üretim Fonksiyonu ÜRETİM ve MALİYETLER Doç.Dr. Erdal Gümüş Üretim fonksiyonu: Üretim girdileri ile çıktı ilişkisini ifade eden bir fonksiyondur. Başka bir tanım: teknoloji veri iken belirli miktarlardaki
Detaylı(A) 1-500 Anaç küçükbaş 80-TL/baş (B) 501 ve daha fazla Anaç 72-TL/baş
2016 YILINDA UYGULANACAK TARIMSAL DESTEKLER BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar Amaç ve Kapsam 1. Tarımsal üretimde sertifikalı ve çevreye duyarlı üretimi yaygınlaştırmak, gıda ve yem güvenliğini, erkenciliği,
DetaylıTOHUMCULUKTAKİ GELİŞMELER
TOHUMCULUKTAKİ GELİŞMELER Dilaver ARSLAN Koordinatör TAGEM 23-24 Mart 2016 Kahramanmaraş sunu içeriği Dünyada Tohumculuk Sektörü Uluslararası Ticaret Ülkemizde Tohumculuk Sektörü Önemli Tarihler, Mevzuatlar,
Detaylı2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI
T.C. BARTIN VALİLİĞİ İL TARIM MÜDÜRLÜĞÜ 2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI YUSUF ALAGÖZ İL TARIM MÜDÜRÜ BARTIN DA DEMOGRAFİK YAPI 2009 YILI ADRESE DAYALI NÜFUS TESPİT ÇALIŞMASI SONUCUNDA İLİN TOPLAM NÜFUSU 188.449
Detaylı2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık İhtisas Komisyonu Çalışmaları 07 Mayıs 2013 ESKİŞEHİR
2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık İhtisas Komisyonu Çalışmaları 07 Mayıs 2013 ESKİŞEHİR İklim değişikliği Biyoçeşitliliğin Korunması Biyoyakıt Odun Dışı Orman
DetaylıSizi geleceğe taşır...
Sizi geleceğe taşır... HAKKIMIZDA Elizi Reklam İnşaat Turizm Tarım Gıda ve Hayv. San. Tic.Ltd.Şti. firması olarak 2001 yılında Antalya da faaliyetine başlamıştır. Şirketimizin ana faaliyet konusu sera
DetaylıBİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI. Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi
BİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi ENERJİ TARIMI VE ÜLKE GERÇEĞİ Canlılığın vazgeçilmezleri; enerji ve tarım: Devletin-varlığın, Bağımsızlığın,
DetaylıT.C. ÇORUM TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Ortalama Fiyat. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat ÇELTİK ,073, KG 26,394,903.
Tarih: 0/2/208 HUBUBAT. ARPA ARPA YEMLİK T.C. Sayfa: - 0 ARPA YEMLİK MTS 0.70.6 0.9708 2,207,222.00 KG 2,42,677.08 272 ARPA YEMLİK TTS 0.8.4.043 4,872,880.00 KG 5,083,095.04 72 ARPA YEMLİK ı: 7,299,545.82
DetaylıEkonomik Rapor Tablo 57. Kişi Başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla. Yıllar Nüfus (1) (000 Kişi) Türk Lirası ( )
Tablo 57. Kişi Başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Yıllar Nüfus (1) (000 Kişi) Türk Lirası ( ) Cari Fiyatlarla (2) Sabit (1998 Yılı) Fiyatlarla Değişim ABD Doları ($) Değişim Türk Lirası ( ) Değişim 2009
DetaylıYrd. Doç. Dr. Abdulveli SİRAT
Yrd. Doç. Dr. Abdulveli SİRAT ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Ünvanı Adı Soyadı : Yrd. Doç. Dr. : Abdulveli SİRAT Telefon : (456) 233 10 32/3602 Fax : (456) 511 86 79 e-posta : awsirat@gumushane.edu.tr
DetaylıÇEŞİTLİ YÖRELERDE YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE TARIM İŞLETMELERİNDE GELİR DURUMU VE TÜKETİM EĞİLİMLERİ
ÇEŞİTLİ YÖRELERDE YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE TARIM İŞLETMELERİNDE GELİR DURUMU VE TÜKETİM EĞİLİMLERİ Prof.Dr. Ahmet ERKUŞ 1 Dr. İlkay DELLAL 2 1. GİRİŞ Gelir ile tüketim arasındaki ilişki 17. yüzyıldan
DetaylıHUBUBAT T.C. SAMSUN TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ - 30/09/2016. Tarih: Sayı: 10 Maddelerin Cins ve Nev'ileri
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK Sayfa: 1-13 ARPA YEMLİK MTS 0.65 0.78 0.6906 709,670.00 KG 490,069.35 12 ARPA YEMLİK TTS 0.68 0.75 0.6939 830,040.00 KG 575,931.90 8 ARPA YEMLİK ı: 1,066,001.25 20 ARPA ı 1,066,001.25
DetaylıGÖREV YERLERİ(Tarih/Unvan/Kurum) 1996-2000 Araştırma Görevlisi Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi
KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Unvan Arzu KÖSE Doktor Telefon 222-32403-00 E-mail Doğum Tarihi - Yeri arzu.kose @gthb.gov.tr Ankara-1972 EĞİTİM BİLGİLERİ Yüksek Lisans Akademik Birim/ Mezuniyet Yılı Lisans
DetaylıRisk Koşullarında Tarım İşletmelerinin Planlanması: Oyun Teorisi Yaklaşımı
Hayvansal Üretim 51(1): 31-39, 2010 Araştırma Makalesi Risk Koşullarında Tarım İşletmelerinin Planlanması: Oyun Teorisi Yaklaşımı Ahmet Şahin 1*, Bülent Miran 2 1 Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
DetaylıNİĞDE İLİNDE BUĞDAY ÇEŞİTLERİNİN YAYGINLIĞININ BELİRLENMESİ
NİĞDE İLİNDE BUĞDAY ÇEŞİTLERİNİN YAYGINLIĞININ BELİRLENMESİ Fatih ÖZDEMİR 1 Murat KÜÇÜKÇONGAR 2 Mustafa KAN 3 ÖZET Bu çalışmada Niğde ilinde 2010, 2011 ve 2012 yıllarında basit tesadüfi örnekleme yöntemi
DetaylıEkonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 4.Bölüm: Esneklikler. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından
Ekonomi I 4.Bölüm: Esneklikler Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Esneklikler Daha önce talep edilen miktarı
DetaylıSelçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (40): (2006) 12-20
www.ziraat.selcuk.edu.tr/dergi Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (40): (2006) 12-20 KONYA İLİNDE TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFLERİNİN ORTAĞI OLAN İŞLETMELERDE SÜT SIĞIRCILIĞI FAALİYETİNİN
DetaylıEkonomi. Doç.Dr.Tufan BAL. 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat
Ekonomi 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Fiyat Mekanizması:Talep,
DetaylıMUZAFFER KAĞITÇIOĞLU TARIM MAKİNALARI. Yüksek temizleme ve sınıflandırma kalitesiyle sektöründe en çok tercih edilen marka...
Yüksek temizleme ve sınıflandırma kalitesiyle sektöründe en çok tercih edilen marka... YÜKSEK KALİTE, MUTLU MÜȘTERİ, SÜREKLİ GELİȘİM Muzaffer Kağıtçıoğlu Tarım Makinaları olarak 70 yıldır ülkemiz hububatına
DetaylıYÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - I
YÖNEYLEM ARAŞTIRMASI - I /0 İçerik Matematiksel Modelin Kurulması Grafik Çözüm DP Terminolojisi DP Modelinin Standart Formu DP Varsayımları 2/0 Grafik Çözüm İki değişkenli (X, X2) modellerde kullanılabilir,
DetaylıSEBZE TARIMINDA ÇALIŞAN KADINLARIN SOSYO-EKONOMİK ÖZELLİKLERİ. Vedat CEYHAN*, Patricia GOLDEY**, Deniz EDİZ*\ Burhan ÖZKAN***
SEBZE TARIMINDA ÇALIŞAN KADINLARIN SOSYO-EKONOMİK ÖZELLİKLERİ Vedat CEYHAN*, Patricia GOLDEY**, Deniz EDİZ*\ Burhan ÖZKAN*** ÖZET Bu çalışmada, kadınların sebze tarımına katılımı ile sosyo-ekonomik özellikleri
DetaylıDiyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu
Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, H. Deniz ŞİRELİ 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Diyarbakır 2 Çukurova
DetaylıBAKLİYAT VE MAMÜLLERİ
Sayfa: 1-10 BAKLİYAT VE MAMÜLLERİ FASÜLYE KURU FASÜLYE K.FASULYE BATTAL KG 6,340.00 25,956.00 51.91 K.FASULYE BATTAL Toplamı: 6,340.00 25,956.00 51.91 KURU FASÜLYE Toplamı: 6,340.00 25,956.00 51.91 FASÜLYE
DetaylıTEPGE BAKIŞ Temmuz 2011 / ISSN: 1303 8346 / Nüsha: 1
TARIMSAL EKONOMİ VE POLİTİKA GELİŞTİRME ENSTİTÜSÜ TEPGE BAKIŞ Temmuz 2011 / ISSN: 1303 8346 / Nüsha: 1 TARIM ÜRÜNLERİ FİYATLARINDA MEVSİMSEL DALGALANMALAR Kübra TAŞDEMİR TEPGE Dr. Kemalettin TAŞDAN TEPGE
Detaylı