TODAiE' DE HizMET içi EGiTiM

Transkript

1 TODAiE' DE HizMET içi EGiTiM Tülün YÜCEL* GİRİş Hizmet içi eğitim; ilgili personele görevini yerine getirmesi için gerekli bilgi, beceri ve davranış biçiminin öğretilmesi, çalışanın verimliliğe katkıda bulunabilecek bilgi, beceri Ve davranış biçimlerine sahip kılınması süreci olarak tanımlanabilir. Hizmet içi eğitim; çalışana, görevinin gereğini bilerek ve anlayarak yapma imkanı vermektedir. Böylece denetimin yönetsel yükümlülüğüde bir ölçüde hafiflemekte ve nitelikli insan gücü sıkıntısını da azaltmaktadır. Hizmet içi eğitim İçin yasal durum 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile belirlenmiştir. 657 sayılı Kanun'un 217. maddesi gereğince hazırlanan, 19 Ekim 1983 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan «Devlet Memurları Eğitimi Genel Planı» tarih ve 83/6854 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe girmiştir. Devlet Memurları Eğitimi Genel Planı'nın amacı; eğitimin bütünlüğü ilkesi içinde, hizmet içi eğitime yön verici ilkeleri ve tedbirleri belirterek, Devlet kamu hizmeti görevlerinin bağlı olacağı eğitim faaliyetlerinin niteliğine, hizmet içi eğitim görecek personel gruplarına ve hizmet içi eğitim sorumluluklarının yürütülmesine ilişkin esasları düzenlemektir. Bu Plan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Devlet Personel Başkanlığı kurulması hakhndaki Kanun kapsamına giren kurum ve kuruluşlardaki personeli kapsamaktadır. i - Plana göre hizmet içi eğitim; Yurt İçinde a) Aday Memurlukta 1) Temel Eğitim Bütün aday memurların asli memur olabilmeleri için tabi tutulduklan, Devlet memurlarının ortak vasıfları ile ilgili hususları kapsayan eğitimdir. * TODAİE Genel MüdürlÜğÜ Personel Müdürü.

2 124 AMME İDARESi DERGISI Temel eğitim programlarında, Atatürk ilkeleri, 657 sayılı Devlet Memur I~U'l Kanunu, inkılap Tarihi ve Milli Güvenlik Bilgileri konularına yer vermek ~;artıyla Aday Memurların Yetiştirilmelerine ilişkin Genel Yönetmelik'te belirtilen diğer konulara yer verilir. 2) Hazırlayıcı Eğitim Adayların kadro ve görevleri dikkate alınarak Kurum ve Kuruluşun (Tanıtılması, Görevleri, Teşkilatı, ilgili Mevzuatı ve diğer kurumlarla ilişkileri), aday memurun görevi ile ilgili hususlar ve Kurum veya Kuruluşun uygun göreeeği diğer hususlarla ilgili bilgilere yer verilir. 3) Staj Bu eğitim, aday memurlara hazırlayıcı eğitim döneminde verilen teorik bilgileri ve işgal ettikleri kadro ve görevleri ile ılgili diğer bilgileri, kazandınlan becerileri uygulamak suretiyle tecrübe kazandırmaktır. b) Asli Memurlukta 1) Verimliliği Artırma Eğitimi a) Bilgi tazeleme eğitimi b) Değişikliklere intibak eğitimi (Yeniden eğitim) 2) Üst Görev Kadrolara Hazırlama Eğitimi 3) Üst Kademe Yöneticilerinin Eğitimi II - Yurt Dışında olmak üzere 2 ana çerçeve ile sınırlanmıştır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 2670 sayılı Kanunla değişik 55. maddesine dayanılarak aday memurların yetiştirilmesi için uygulanacak eğitim programlarını, eğitim sürelerini, eğitimlerde uygulanacak sınavları, sınav değerlendirme esaslarını ve ilgili diğer hususlan belirlemek amacıyla düzenlenen «Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik» tarih ve 83/6061 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ilc 27 Haziran 1983 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. TODAİE'DE İDARİ PERSONELİN EGİTİMİ Yasal Durum Türkiye ve Orta Doğu Amme idaresi Enstitüsü Genel Müdürlüğü 1958 yılında 7163 sayılı Kanun'la bugünkü statüsüne kavuşan ilmi, idari ve mali özerkliği olan bir kuruluştur. Kamu Yönetiminin çağdaş yönetim anlayışına göre gelişmesine yardımcı olacak çalışmalar yapmak ve bu anlayış doğrultusunda kamu görevlilerini hizmet içinde eğitmek amacı İle faaliyetini sür dürmekte olan Enstitü; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 214. maddesine dayanarak Enstitiide görev li idari personelin yetişmelerini sağlamak, yerimliliklerini artırmak ve gelecekteki görev ve sorumluluklarına hazırlamak

3 TODAİE'DE HİzMET içi EGITtM: 125 İçin uygulanacak hizmet içi eğitimin ilkelerini, planlama esaslarını ve değerlendirme usullerini belirleyen «TODAİE İdari Personelinin Hizmet İçi Eğitim Yönetmcliği»ni hazırlayarak 1 Nisan 1985 tarihinde yürürlüğe koymuştur. Bu Yönetmelik Aday Memurların Yetiştirilmesine İlişkin Genel Yönetmelik ve Devlet Memurlan Eğitimi Genel Planı çerçevesinde hazırlanmış tır. Yönetmelikte; a) Personelin bilgilerini, verimliliklerini artırmak ve yetişmelerini sağlamak suretiyle hizmete ilgisini en yüksek düzeye çıkarmak, daha yukarı görevlere hazırlamak, b) Kamu hizmetleri amaçlan doğıultusunda görev, yetki ve sorumlulukları konusunda personeli yetiştirmek, c) Enstitü personel planlamasının uygulanmasında hizmet içi eğitimden en etkili biçimde yararlanmak hedeflenmiştir. Bu hedefe ulaşabilmek için; a) Eğitimin sürekli olması, b) Eğitimin, Enstitü amaçları ve ihtiyaçları dikkate alınarak geliştirilecek plan ve programlara dayandırılması, c) Hizmet içi eğitimden yararlanmada öncelikler esas alınarak tüm görevlilere fırsat eşitliği sağlanması, d) Eğitimin, ekonomik şekilde etkinlik ve verimlilik ilkelerine uygun olarak yürütülmesi, e) Eğitimden beklenen sonuçlara ulaşılıp ulaşılmadığının belirlenmesi için, eğitim çalışmaları sırasında ve bitiminde değerlendirme yapılması, f) Eğitim yapılacak yerlerin eğitim şartlarına uygun olması, eğitimin gereklerine düzenlenmesi ve donatılması, g) Eğitime tabi tutulan kurum görevlilerinin eğitimde kazandırılan niteliklere ve eğitime gönderilme amaçlarına uygun görevlerde istihdam edilmesi, temel ilkeler olarak tespit edilmiştir. Enstitü Eğitim Teşkilatı, Eğitim Kurulu ve Eğitim Bitiminden oluşturulmuştur. Eğitim Kurulu; Genel Müdür veya Yardımcısının Başkanlığında Öğretim ve Yetiştirme Şubesi Müdürü, Genel Sekreter, Personel Müdürü ve Genel Müdürün bir yıl için görevlendireceği bir öğretim üyesinden oluşmaktadır.' Kurul, eğitim konularını görüşmek üzere her yıl Ekim ayında; gerektiğinde Genel Müdürün çağrısı üzerine olağanüstü toplanır. Kurul'un kararlan Genel Müdürün onayı ile kesinleşir. ~

4 126 AMME İDARESİ DERGIst Eğitim Kurulu; a) Enstitiinün hizmet içi eğitime ilişkin genel politikasını ve ilkelerini belirler, b) Eğitim birimince hazırlanan yıllık plan ve programlan inceler, gerekli gördüğü düzenleme ve değişiklikleri yapar, c) Bir önceki yılda uygulanan hizmet içi eğitim faaliyetlerinin sonuçlarını değerlendirir. Enstitü Teşkilat Kanunu'nda yeni bir düzenleme yapılmamış olduğundan Enstitü idari personelinin hizme~ içi eğitiminden Personel Müdürlüğü sorumlu kılınmıştır. Aynı zamanda Eğitim Birimi olarak görev yapmakta olan PersonelMüdürlüğü; Öğretim ve Yetiştirme Şubesi Miidürlüğü ile iş birliği yaparak belirlenen esaslar içinde eğitim faaliyetlerini yürütür. Enstitü eğitim politikası doğrultusunda Yönetmeliğin uygulanması ve gerektirdiği çalışmaların koordine edilmesi ile görevlidir. Her düzeydeki hizmet içi eğitim programlarının uygulanmasında öncelikle Enstitü öğretim üyeleri ve idaıi personeli görevlendirilmekte, görevlendirilecek ilgili personelin bulunmaması veya konunun özelliği itibariyle yetkili kişiler tarafından işlenmesinde yarar göriijmesi durumunda Enstitü dışından da eğitim görevlisi çağınlmaktadır. Enstitü dışından görevlendirileceklerin, Yükseköğretim Kurumlarında öğretim üyesi veya öğretim görevlisi olmalan ya da başka kurum veya kuruluşlarda çalışmakla birlikte eğitim programında yer alan konularda bilgi ve öğretme yeteneğine sahip olması nitelikleri aranmaktadır. Program Yöneticisi, hizmet içi eğitim programının gerçekleştirilmesi için gerekli hazırlığı yapmak, ders notlarını çoğaltarak dağıtılmasını sağlamak, gerekli araç ve gereçleri eğitimde hazır bulundurmak, eğitim görevlileri ile işbirliği yapmak, eğitime katılanlann devam durumlarını varsa disipline aykın davranışlannı saptamak, eğitidj. anketleri uygulamak, eğitimi olumlu ve olumsuz yönde etkileyen faktörleri tespit etmek ve gerekli önlemlere ilişkin önerileri kapsayan rapor hazırlamak ve benzeri görevleri yürütmekle yükümlüdür. Bu görev de Personel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Personel Müdürlüğü, Eğitim Birimi olarak Enstitünün diğer birimleri ile işbirliği yaparak en geç Eylül ayı sonuna kadar bir sonraki yılın hizmet içi eğitim programlannı hazırlar. Programlar Eğitim Kurulu'nda görüşüldükten sonra Genel Müdür'ün onayı ile kesinleşerek uygulamaya konulur, Yıllık programlar aynca bütün birinılere duyurulur. Eğitim programlarında eğitimin konusu, süresi, yeri ve gerekli diğer hususlar belirtilir. Enstitü'de Hizmet İçi Eğitim; a) Aday Memurlukta; 1) Temel Elitim

5 todaie'de HIZMET İçi EGİTİM 127 2) Hazırlayıcı Eğitim 3) Staj olarak, «Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik» esas4 lanna göre, b) Asli Memurlukta; 1) Yetenek ve verimliliği artırma eğitimi, 2) Üst görevlere hazırlama eğitimi olarak «TODAİE Genel Müdürlüğü İdari Personelinin Hizmet İçi Eğitim YÖnetmeliği» esaslarına göre yapılır. Ayrıca Enstitü personelinin yabancı dil eğitimi, bu konuda faaliyet gösteren dernek vb. kuruluşlarla işbirliği yapılarak gerçekleştirilmektedir. Yurtdışında eğitim, personelin bilgi ve uzmanlıklarını artırmak amacıyla yaptırılan eğitim olup; dış ülkelere eğitime gönderilecek personel hakkında «Yetiştirilmek Amacıyla Yurtdışına Gönderilecek Devlet Memurları Hakkında Yönetmelik» hükümleri uygulanır. Uygulama Enstitü Yönetmeliği yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hem asıl memurlar, hem aday memurlar için hizmet içi eğitim programları düzenlenmiştir. Ayrıca, Enstitü'de Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı çerçevesinde kamu çalışanlannın işlerinde etkin bir biçimde bilgisayar kullanma yeterliklerinin artırılmasını sağlamak amacıyla 1986 yılında 10 adet IBM-PC XT'den oluşan Bilgi İşlem Eğitim Merkezi kurulmuştur. Bu Merkez'de kamu kurum ve kuruluşlarından gelen personel yanında Enstitü idari personeline de bilgisayar eğitimi verilmiştir. Gerçekleştirilen eğitim programlarını 3 grupta toplayabiliriz: a) Enstitüce kamu kurum ve kuruluşları için düzenlenen; «Yönetim ve Hukuk, Yöneticilerde Stres ve Stres Yönetimi, Yönetim Psikolojisi, Çağdaş Personel Yönetimi, Norm Kadro Teknikleri, Hizmet İçi Eğitim, Halkla İlişkiler, Türkiye'de Çalışma İlişkileri, Evrak Dosya ve Arşiv Hizmetleri, İşi Basitleştirme Teknikleri ve Verimlilik, Rapor Yazma Teknikleri ve Verimlilik, Program Bütçe Uygulaması, Bütçe Hazırlama ve Bütçe Analiz Teknikleri, Yöneticiler İçin Bilgisayar ve Mikrobilgisayar Uygulamaları, Basic-Programlama Dili ve Uygulamaları» konulu seminerlerde, b) Enstitü tarafından idari personel için düzenlenen; «İlk ve Orta Kademe Yöneticileri, Halkla İlişkiler, Personel Yönetimi. Evrak Dosya ve Arşiv Hizmetleri, Sekreterlik Davranışlan ve Psikolojisi, Büro, Daktilografi ve Sekreterlik Hizmetleri, Elektronik Büro Makinalannın Kullanımı, Koruyucu Güvenlik Önlemleri, Sivil Savunma IJizmetlerinin Tanıtılması ve Geliştirilmesi ile Ekiplerin Yangın Söndürme Eğitimi, Uygulamalı Yemekhane Hizmetleri, Bilgi İşlem» konulu seminerlerde ve Adaylık

6 128 AMME İDARESt DERGtSt Eğitiminde (Temel - Hazırlayıcı Eğitim, Slaj), c) Başka Kurumlarca düzenlenen; «Kitaplık ve Dokümantasyon İşleri, Matbaacılık, Uygulamalı Eğitim Araçları, Sivil Savunma Temel Eğitimi, KütUplıanelerde Bilgisayar Kullanımı, Yabancı Dil Eğitimi» konulu seminerleıde, rakamsal dağılım sırasıyla 69, 265 ve 9 olmak üzere toplam 343 personelimiz eğitilmiştir. Sonuç Değişen şartlara göre eğitim ihtiyacı yeniden tespit edilerek düzenlenecek programlarla personelin eğiti1meleri sağlanacaktır.