Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download ""

Transkript

1 ÖZET Yüksek Lisans Tezi ANKARA'NIN BAZI İLÇELERİNDE TARIM ALET VE MAKİNALARI İLE ÇALIŞMADA GERÇEKLEŞEN İŞ KAZALARININ İNCELENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Hüseyin BÜLBÜL Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı Danışman: Prof.Dr.Ali İhsan ACAR Bu çalışmada, Ankara ilçelerinde traktörler ve tarım makinaları ile çalışmada gerçekleşmiş iş kazalarının irdelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, kazalara ilişkin ayrıntıların belirlenebilmesi için bir anket formu hazırlanmış ve bu form kazaya uğramış ya da kazaya tanık olmuş kişilerle yüzyüze görüşülerek doldurulmuştur. Formlarda, insan, makine ve ortam özelliklerine ilişkin sorular yeralmıştır. Elde edilen bulgular, oransal ve grafiksel değerlendirmelerinin yapılabilmesi için Excel programına girilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, kaza başına kazaya karışan kişi sayısının 1.24 olduğu ve kazazedelerin %51 inin öldüğü; kazaların çoğunlukla (%68) devrilme, takla atma ya da şarampole uçma şeklinde gerçekleştiği; kazaya karışan traktörlerin %96 sında standart bir kabin ya da emniyet çatısı bulunmadığı saptanmıştır. Kazaların %72 si tarım arabaları, pulluklar ve harman makinaları ile çalışma sırasında gerçekleşmiştir. Kazaların nedenleri arasında ise ilk sırayı operatörün dikkatsizliği (%62) almıştır. 2006, 47 sayfa Anahtar Kelimeler: Traktör, tarım makinası, iş kazası, güvenlik i

2 ABSTRACT Master Thesis A SURVEY ON THE OCCUPATIONAL ACCIDENTS RESULTED FROM USING AGRICULTURAL EQUIPMENT IN ANKARA REGION Hüseyin BÜLBÜL Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Machinery Supervisor: Prof.Dr.Ali İhsan ACAR The aim of this study is to determine the reason of tractor and farm machinery accidents in Ankara region. In order to obtain the details of the accidents, a questionnaire form has been prepared and answered by accident victims or witnesses. This form contents human, machine and environmental questions. The received data have analyzed graphically in Excel. As a result, the number of accident victims per accidents was 1.24 and unfortunately 51 percent of these people had died. These accidents have mostly occurred (68%) as over turning. At the end of this study it was understood that 96 percent of the tractors have not had any tractor cab or safety frame. The results have showed us that an important portion (72%) of these accidents have happened at farm trailers, ploughs and threshers while they were on duty. On the other hand, it is obtained that the operator carelessness has been taken a big role (62%) at these accidents. 2006, 47 pages Key Words: Tractor, agricultural machine, occupational accident, safety ii

3 ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR Tarımımızda giderek artan makineleşme, işletmelerde iş kazaları meydana gelme riskini artırmaktadır. Makineleşmenin derecesi, geçmişte iş kazaları açısından fazla bir sorun yaratmazken günümüzde erişilen mekanizasyon seviyesi ile çalışanların güvenliğini etkileyecek, iş verimini azaltacak ve işletmelerin geleceğini tehlikeye sokacak derecelere gelmiş ve üzerinde durulması, incelenmesi ve çözümlenmesi gereken bir sorunlar yumağı oluşturmuştur. İş güvenliği ve kazalar açısından tarım traktörleri ve makineleri ile ilgili düzenlemelerin 1960 lı yıllarda uygulamaya konulduğu ülkelerde, devrilme ölümlerinde belirgin bir azalma meydana gelmiştir. Ülkemizde de gerek traktörlerde kabin veya emniyet çerçevesi kullanma zorunluluğunun getirilmesi, gerekse makine emniyet yönetmeliğinin çıkarılması ile ilgili çalışmalar bu konuya verilen önemi göstermektedir. Çiftçilerimizin karşılaşacağı tarım makineleri ile ilgili kazaları azaltmaya yönelik çalışmamın, bu konudaki diğer çalışmalara katkılar sağlayacağı ümidiyle, ilgililere yararlı olmasını dilerim. Bu tezin hazırlanmasında çalışmalarımı yönlendiren ve her zaman destek olan danışman hocam Sayın Prof.Dr.Ali İhsan ACAR a teşekkür ederim. Hüseyin BÜLBÜL Ankara, Şubat 2006 iii

4 İÇİNDEKİLER ÖZET. i ABSTRACT.. ii ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR iii ŞEKİLLER DİZİNİ. vi SİMGELER DİZİNİ. xvii 1. GİRİŞ KAYNAK ÖZETLERİ MATERYAL VE YÖNTEM Materyal Yöntem BULGULAR VE TARTIŞMA Kazanın Kayıt Durumu Kazanın Oluş Yeri Kazanın Oluş Zamanı Çalışma Sırasında Mola Veriliş Biçimi Kazanın Oluş Şekli Kazadan Etkilenen ya da Kazaya Karışan Kişi Sayısı Kazaya Karışanların Cinsiyeti Kazazedelerin Yaşları Kazazedelerin Eğitim Durumu Kaza Sırasında Traktörü Kullanan Kişinin Sürücü Belgesinin Sınıfı Kaza Sırasında Kazazedelerin Ne Yaptığı Operatörün Traktöre ya da Tarım Makinasına Ait Kullanma Bakım Kitabını Okuma Durumu Kazadan Sonra Kazazedelerin Olaydan Fiziksel Olarak Etkilenme Durumu Yaralanma İle Sonuçlanan Kazalarda Kazazedelerin Hangi Vücut Kısmının Olaydan Etkilendiği Kazazedelerin Kazadan Sonra Çalışamadığı Süre Kazazedelerin Tedavi Masraflarını Kimin Ödediği Kazadan Sonra Operatörün Olaydan Psikolojik Etkilenme Durumu Kazanın Meydana Geldiği Tarım Alet Makinası Kazaya Karışan Traktörün Standart Bir Kabini ya da Emniyet Çatısı Olması Kazaya Karışan Traktörde İnsanların Nerede Taşındığı Kazaya Karışan Traktörün Kullanılma Yaşı iv

5 4.22 Kaza Anında Tarım Makinası ya da Traktörün Durumu Kazanın Meydana Geldiği Tarım Alet Makinasının Koruyucu Muhafazalarının Usulüne Uygun Takılıp Takılmadığı Kazaya Karışan Traktör ya da Tarım Makinasının Trafik Sigortası Durumu Kazaya Karışan Traktör ya da Tarım Makinasındaki Maddi Hasar Durumu Kazaya Karışan Traktörün Bakım Yapılma Durumu Kaza Yerinin Yüzey Tipi Kaza Yerinin Yüzey Şekli Kaza Yerinin Yüzey Şartı Traktör ya da Tarım Makinaları Kazalarının Nedenleri SONUÇLAR VE ÖNERİLER. 31 KAYNAKLAR.. 35 EKLER EK 1 Traktör ve Tarım Makinaları İş Kazası Değerlendirme Formu EK 2 Traktör ve Tarım Makinaları İş Kazası Değerlendirme Formu Anahtarı. 41 ÖZGEÇMİŞ 47 v

6 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 4.1 Kazaların oluş yerleri Şekil 4.2 Kazaların oluş zamanları Şekil 4.3 Kazaların oluş şekli Şekil 4.4 Kazadan etkilenen ve/veya kazaya karışan kişi sayısına göre kazalar Şekil 4.5 Kazazedelerin cinsiyetlerine göre dağılımı Şekil 4.6 Kazazedelerin yaş gruplarına göre dağılımı Şekil 4.7 Eğitim durumlarına göre kazazedelerin dağılımı Şekil 4.8 Kaza olduğunda kazazedelerin konumu Şekil 4.9 Kazazedelerin fiziksel etkilenme durumu Şekil 4.10 Yaralanma ile sonuçlanan kazalarda kazazedelerin etkilenen vücut kısmı Şekil 4.11 Kazazedelerin kazadan sonra çalışamadığı süreler Şekil 4.12 Kazazedelerin tedavi masraflarını kimin ödediği Şekil 4.13 Kazadan sonra operatörlerin psikolojik olarak etkilenmesi Şekil 4.14 Kazaların gerçekleştiği tarım makinaları Şekil 4.15 Kazaya karışan traktörün standart bir kabini ya da emniyet çatısı olması Şekil 4.16 Kaza anında tarım alet makinası ya da traktörün durumu Şekil 4.17 Kazaya karışan traktör ya da tarım makinasındaki maddi hasarlılık Şekil 4.18 Kaza yerinin yüzey tipine göre kazalar Şekil 4.19 Kaza yerinin yüzey şekline göre kaza sayıları.. 28 Şekil 4.20 Kaza yerinin yüzey şartına göre kaza sayıları Şekil 4.21 Traktörler ya da tarım makinaları kazalarının nedenleri vi

7 SİMGELER DİZİNİ CPSC Tüketici Ürün Güvenlik Kurumu ( Consumer Product Safety Commision ) NIOSH Ulusal Mesleki Sağlık ve Güvenlik Enstitüsü ( National Institute for Occupational Safety and Health ) NSC Ulusal Güvenlik Konseyi ( National Safety Council ) OSHA Mesleki Güvenlik ve Sağlık Danışmanlığı ( Department of Labour Occupational Safety and Health Administration ) ROPS Devrilmeye Karşı Koruma Yapısı ( Roil Over Protection Structure ) SMV Yavaş Hareket Eden Araç ( Slow Moving Vehicle ) vii

8 1. GİRİŞ Türkiye, Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana endüstrileşmeye yönelik olarak gerçekleştirilen bütün kalkınma plan ve hamlelerine karşın %35-40 lara varan kırsal kesim nüfusu ve 27 milyon ha işlenen tarım alanıyla günümüzde de büyük bir tarım ülkesi olma niteliğini sürdürmektedir. Tarımsal faaliyetlerde ileri teknoloji ürünlerinin kullanılması, ürün kalitesi yanında miktarı da arttıracak ve sonuçta bu durum, hem tarımın gelişmesini sağlayacak ve hem de tarıma dayalı sanayileri geliştirecektir. Teknolojik gelişmeler insanın fiziksel işlerini azaltmasının yanında üretimi hızlandırmaktadır. İnsanın fiziksel güç kullanımının azalması, onun devreden çıkması anlamını taşımamakta ve insanın yaptığı işin kalitesinin yükselmesini ortaya çıkarmaktadır. Tarımsal üretimde yeralan makinalar insan özelliklerine göre tasarlanmalıdır. Çünkü, insan-makina uyumunun gerçekleşmediği durumlarda insan, yeteneklerinin ötesinde zorlanmakta ve sonuçta hastalanmakta ya da kazalara neden olmaktadır. Dolayısıyla bu da iş başarısının düşmesine neden olmaktadır. Tarımsal girdiler içerisinde ekonomik büyüklük olarak önemli bir yer tutan tarım alet ve makinaları kullanımının yaygınlaşması, tarımsal gelişmişliğin önemli göstergelerinden biri olan mekanizasyon derecesinin yükselmesine neden olacaktır. Ülkemiz traktör parkının neredeyse 1 milyon adede yaklaşması; özellikle kulaklı pulluk, tarım arabası, sapdöver harman makinası sayılarındaki artışlar yanında, çok özel amaçlar için makinalar geliştirilmesinin bu duruma neden olduğu söylenebilir. 1

9 Tarımda temel güç kaynağı olarak kullanılan traktörlerin ilerleyen yıllarda güçlerinin arttırılması yanında, yakıt ekonomisi, sürücü güvenliği ve konforu gibi faktörler yönlerinden de geliştirme çalışmaları sürdürülmektedir. Elektronik elemanların traktörlerde kullanılmaya başlanması, yapılan işin daha kaliteli yapılabilmesi için sürücülerin traktörleri daha etkin ve verimli kullanmalarını sağlayacak niteliktedir. Yapılan iş ile ilgili olarak, gerek traktörün o sırada çalışması ve gerekse arkadaki ekipmanın işleyişi açısından sürücüye bilgi aktarımı çalışmalardaki iş başarısını yükseltecektir. Bu teknolojik gelişmeler yanında, sürücünün performansını etkileyebilecek ortamdan kaynaklanan gürültü, toz ve sıcaklık gibi faktörlerin olabilecek olumsuz etkilerinin giderilebilmesi için günümüzdeki sürücü kabinleri oldukça gelişmiş donanımlara sahiptir. Kabin ve koruyucu çatı gibi elemanlar, sürücünün konforu yanında daha da önemlisi güvenlikleri açısından çok önemli elemanlardır. Ülkemizde, ilk olarak 1979 yılında kullanılmaya başlanan traktör güvenlik çerçevesi ve bazı kuruluşlar tarafından üretilen kabinler, isteğe bağlı kullanıma sunulduğundan yaygınlaşma olanağı bulamamıştır. Ülkemizde traktör kazalarında yaralanma ve ölümleri önlemeye yönelik ilk yasal düzenleme, tarihinde yürürlüğe girmiş olan traktörlerde koruyucu çatı zorunluluğu getiren yönetmeliğin uygulanması ile başlatılmıştır (Anonim 2000). Ancak, koruyucu çatı ve kabin kullanımı, emniyet kemeri takılması zorunluluğu ile desteklenirse daha üst düzeyde sürücü güvenliğinden sözedilebilir. Tarımda makina kullanımının yaygınlaşması, özellikle eğitimdüzeyi düşük olan çiftçilerin bu makinaları kullanmaları sonucunda, birçok kaza ortaya çıkmaktadır. Bu kazalar sonucunda; ölümler, yaralanmalar, kalıcı sakatlanmalar olmakta; bunlar da işgücü kaybı nedeniyle ulusal ekonomide kayıpları ortaya çıkarmaktadır. Kazalar, makinalı çalışmada insanın makina ve ortam ile olabilecek olumsuz etkileşimleri sonucunda gerçekleşmektedir. Makinadan ve çevreden kaynaklanan işe uygun olmayan fiziksel, fizyolojik ve psikolojik koşullara ilişkin olumsuzluklar, güvenli olmayan çalışma koşullarını doğurmakta, sonuçta da kaza yapma riski artmakta ve kazalar meydana gelmektedir. 2

10 Kaza, kişisel yaralanma veya mal zararına neden olan plansız, beklenmedik bir olay olarak tanımlanmaktadır (Anonim 2002). Bir kazanın bir den fazla nedeni olabilmektedir. Bir kişi veya nesnenin güvenli olarak üzerine alamadığı bir miktar enerji veya tehlikeli materyal etkisinde kalması durumunda, bu enerji veya tehlikeli materyal kazanın direkt nedeni olarak değerlendirilmektedir. Belirtileri güvenliksiz hareketler veya koşullar olan dolaylı nedenler, kazaların temel nedeni olan kötü işletmecilik politikası ve kararları ile kişisel veya çevresel faktörler sonucu ortaya çıkmaktadır. Kaza incelemelerinin, sadece kazada ne olduğunu değil, aynı zamanda kazanın nasıl ve niçin olduğunu da ortaya koyması gerekmektedir. Bu incelemelerden elde edilecek bilgiler, benzer kazaların yinelenmesini veya önlenmesini sağlayabilecektir (Gölbaşı 2002). Trafik kazası sonucu yaralanmalar, hafif yaralanmalar ve ağır yaralanmalar olarak iki grupta değerlendirilebilmektedir. Hafif yaralanmalar; kafa travması ve şuur kaybının olmaması, tek bir ekstremitede çıkık ve yumuşak doku zedelenmesi olarak nitelendirilmekte ve bunların tedavileri kaza yerinde veya acil servislerde ayakta yapılabilmektedir. Yaşam tehlikesi olan hastalar, ağır yaralı olarak nitelendirilmektedir. Bunlar, kafa travması sonucu şuur kaybı olan, birden fazla ekstremitesi kırık olan, kalp ve karaciğer gibi yaşamsal işlevi olan organlarında yaralanmalar olan, büyük damar ve sinirleri hasar gören kişilerdir. Ağır yaralıların tedavilerinin mutlaka sağlık kuruluşlarında yapılması gerekmektedir (Uysal 1989). Gelişmiş ülkelerin çoğunda, genelde tarım iş kazaları, özelde ise tarım alet ve makinaları/iş makinaları ile meydana gelen iş kazalarının nedenleri konusunda ayrıntılı araştırmalar yapılmaktadır. ABD de Amerikan Güvenlik Mühendisleri Birliği (American Society of Safety Engineers), Ulusal Güvenlik Konseyi (National Safety Council, NSC); İngiltere de Sağlık ve Güvenlik Kurulu (Health and Safety Executive); Almanya da Tarım Traktörleri ve Makinaları Meslek Birliği (Schlepperzulassungen und Landwirtschaftlichen Berufsgenossenschaften) bu kuruluşlardan yalnızca birkaçıdır (Gölbaşı 2002). 3

11 Kazaların ayrıntılı incelemelerinin yapılamaması, kazaların olmaması için alınması gereken önlemlerin bilinememesine ve kaza engelleyici tasarımların geliştirilememesine neden olmaktadır. Bu konudaki en büyük eksiklik, tarım makinaları ile gerçekleşen kazların çok azının kayıtlarının varlığıdır. Ancak, tarktörlerle karayollarında yapılan kazaların kayıtları tutulmakta, buna karşın kazaların sayıca büyük çoğunluğunu oluşturan tarlada ve köy yollarında olanalarının herhangi bir kaydına rastlanmamaktadır. Bu veri eksikliği, gerçekleşmiş kazalarda kaza geçirmiş, kazaya tanık olmuş ya da kaza hakkında bilgisi olanlarla yüzyüze yapılacak anket çalışmalarıyla giderilmeye çalışılmaktadır. Bu çalışmada, ülkemizde gerçekleşmiş olan tarım makinaları kazalarına ilişkin yöresel de olsa veri eksikliğini gidermeye yönelik olarak kazaların analizinin yapılması amaçlanmıştır. 4

12 2. KAYNAK ÖZETLERİ Gölbaşı (2002) de Türkiye ölçeğinde Doktora çalışması olarak 880 traktör ve 1167 tarım makinası kazasının oldukça kapsamlı analizlerini yapmıştır. Bu kazalara ilişkin veriler anket yöntemiyle elde edilmiştir. Kaza başına 1.54 kişinin düştüğü kazaların ayrıntılı incelemeleri sonucunda, traktör kazalarının%44 ünün köy yolunda, %33 ünün öğleden sonra %59 unun devrilme, takla atma ya da şarampole uçma şeklinde gerçekleştiği; kazazedelerin %91 inin erkek, %69 unun yaş grubunda olduğu, %40 ının herhangi bir sürücü belgesi olmadığı, %29 unun öldüğü, %71 inin aynı makinayı daha sonra tedirgin kullandığı, %80 inin makinanın kullanma bakım kitabını okumadığı, kazaya karışan traktörlerin %82 sinde kabin ya da koruyucu çatı olmadığı, traktör kazalarının sadece %18 inin hasarsız atlatıldığı, kazaların çoğunun toprak zeminlerde ((%60), eğimli yerlerde (%60) ve kuru zeminlerde (%80) gerçekleştiği gibi çok çarpıcı çıkarımlarda bulunulmuştur. Kazaya karışan kabin ya da emniyet çatısı olmayan traktörlerde, kazaya karışanların %77 si kazadan bir şekilde (ölüm, ağır ya da hafif yaralanma ve kısmen ya da tamamen fiziksel engelli) etkilenmekte, kabinsiz ya da koruyucu çatı olmayan traktörlerde ise kazaya karışanların %40 ı hiç bir şekilde etkilenmemektedir; ölüm oranları ise sırasıyla %34 ve %10 değerlerini almaktadır. Kazaların %83 ünün insandan, %10 unun çevre koşullarından ve %7 sinin makinadan kaynaklandığı belirlenmiştir. Kazaların nedenleri arasında ilk sırayı operatörün dikkatsizliği (%25) almıştır. Bunu sırasıyla trafik kurallarına uyulmaması (%14), operatörün kullanılan traktörle ilgili deneyim eksikliği(%10) gibi nedenler izlemiştir. Bunun yanında araştırmacı tarafından, kaza başına 1.6 adet kaza nedeni saptanmıştır. Anonim (1998) de, ABD'de Ulusal Mesleki Sağlık ve Güvenlik Enstitüsü (National Institute for Occupational Safety and Health, NIOSH) tarafından yapılan çalışmada, tarımsal çalışmalarda yaralananlara ilişkin aşağıda elde edilen bulgular ortaya konulmuştur: En yüksek yaralanma fidan yetiştiriciliğinde gerçekleşmiştir. Daha sonra sırasıyla süt hayvancılığı ve mandıracılık; sebze, meyve ve kabuklu meyve yetiştiriciliği ile sığır-koyun yetiştiriciliği izlemiştir. 5

13 İşletmelerde kayıp zamana neden olan yaralanmalar; hayvancılık (%20), traktör hariç makina kullanımı (%19) ile çalışılan yüzey koşullarından (%8) kaynaklanmıştır. Traktör kullanımı ise ölümle sonuçlanmayan yaralanmaların %5 ini oluşturmuştur. Yaralanmalar çoğunlukla; bacaklarda (%21), sırtta (%16), kol veya omuzlarda (%12) gerçekleşmiştir. Kayıp zamana neden olan yaralanmaların çoğu kırıklar (%22) şeklindedir. Bunu, sırasıyla eklem burkulmaları ve incinmeler (%21), yırtılmalar (%15) ile ezilme ve berelenmeler (%13) izlemiştir. Springfeldt (1998), İsveç de traktör devrilmeleri ile ilgili 30 yıllık verileri analiz ettiği çalışmada; traktör devrilmesi sonucu gerçekleşen ölümlerin traktör başına yılları arasında 12 iken, döneminde 0.2 değerine gerilediğini belirlemiştir. Araştırmacı, traktörlerde ölümcül yaralanmalarda önemli sayılabilecek olan bu azalmayı, traktörlere Devrilmeye Karşı Koruma Yapısı (Roil Over Protection Structure, ROPS) takılması zorunluluğunun sağladığını ileri sürmüştür. Aynı dönemde, İsveç de toplam traktör sayısının %275 artmasına karşın bu traktörlerin ROPS la donatılma oranının %6 dan %93 e çıkması bunu doğrular niteliktedir. Anonim (1996a) da İngiltere'de bakım ve tıkanma sırasında gerçekleşmiş olan 1000 adet tarım makinası kazasına ilişkin değerlendirmelere yer verilmiştir. Kazaların %75 inin eğitim ve bilgi eksikliğinden kaynaklanan yanlış kullanımlar sonucu gerçekleştiği saptanmıştır. Bakım, tıkanma ve temizleme işlemleri kazalar açısından en riskli çalışmaların başında yeralmıştır. Kazaların çoğunda (%60), tıkanma ve temizleme sorunlarının giderilmesi sırasında, makinanın çalışması gerekmediği halde durdurulmadığı saptanmıştır. Ayrıca, kazazedelerin %50 sinin hareketli parçalara kapıldığı ve en sık makinayı kullanan operatörün yaralandığı da belirlenmiştir. Peker ve Özkan (1994), çalışmalarında yılları arasında Karaman yöresinde gerçekleşmiş traktör ve tarım iş makinaları kazalarını incelemişlerdir. Araştırmada, 6

14 materyal olarak 135 traktör ve 105 tarım iş makinası kazası ele alınmış; kazalar oluş şekli, yeri, kazaya uğrayanların yakınlık derecesi gibi değişik yönler değerlendirilmiştir. Sonuçta, traktör kazalarında en fazla ölümün %66 ile devrilme sonucu; %48 oranında köy yollarında meydana geldiği; %13 ünde 11 yaşından küçük çocukların öldüğü; bunların %69 unda sürücülerin ehliyetinin olmadığı, traktörlerin %62 sinin ömürlerini tamamladığı saptanmıştır. Ayrıca, tarım makinaları kazalarının çoğunun kuyruk miliyle çalıştırılan makinalarda meydana geldiği, bunun nedeninin çalışanların makinayı durdurmadan arızaya müdahale isteği olduğu saptanmıştır. Tarım makinaları arasında ise en çok ölüm %25 harman makinalarında, %18 ile tarım arabası ve %10 ile pülverizatörler ile çalışmada olmuştur. Kazaların %43 ünün saat 15:00 ve 16:00 civarında gerçekleşmesi çalışanların dinlenmeye yeterince önem vermedikleri sonucunu ortaya çıkarmış ve tarım kesiminde bu alanda büyük bir eğitim eksikliğinden sözedilmiştir. Lehtola (1993), ABD Iowa eyaletinde yıllarındaki traktör kazalarını ele aldığı çalışmasında, ölümcül kazaların %59 unun traktörlerin (özellikle yana) devrilmesi sonucu olduğunu saptamıştır. Ölümcül kazaların %18 inde kazazedelerin ezildiği belirlenmiştir. ROPS larla donatılmış traktör devrilmelerinde ölüm olayı olmamıştır. Buna bağlı olarak, ROPS u olmayan traktörler için geri satın almalı bir yöntemle ROPS takılmasını içeren bir öneri geliştirilmiştir. Bernhardt and Langley (1992), 1984 yılından itibaren 4 yıllık dönemde ABD North Carolina da tarımsal faaliyetlerde ölümle sonuçlanan kazaları incelemişlerdir. Elde edilen bulgulara göre yaralanmaların %47 si hasat sezonunda Pazartesi ya da Salı günü; saatleri arasında gerçekleşmiştir. Traktörün neden olduğu ölümler %62 oranındadır ve ölümlerin %74 ü olay yerinde gerçekleşmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, dağlık bölgelerde, sahilde bulunan ovalara göre 2 kat daha fazla ölüm olayı meydana geldiği belirlenmiştir. Doğan (1992), Çukurova Bölgesi'nde tarımsal mekanizasyonda iş güvenliği ile ilgili sorunları belirlemeye yönelik araştırmasında; kazazedelerin %63 ünü işletme 7

15 sahiplerinin oluşturduğunu, kazadan en fazla yaş grubunda çalışanların etkilendiğini ortaya koymuştur. Kaza yapan traktörlerin çoğu (%64) 10 yaştan fazla ve kabinsizdir. Kaza yapan traktör sürücülerinin %53 ünün sürücü belgesi yoktur. Traktör kazalarında, kazazedelerin %19 u ölmüş, %6 sı işgöremeyecek şekilde sakat kalmış, %36 sı tedavi edilebilecek düzeyde yaralanmış ve %40 ı tıbbi müdahaleye gerek kalmayacak şekilde hafif yaralanmıştır. Etherton et al. (1991), çalışmalarında tarım makinaları kaynaklı ölümlerin %69'unun traktörlerden kaynaklandığını, bunların yarıdan fazlasının devrilme şeklinde olduğunu belirtmişlerdir. Araştırmacılar bu kazaların önlenebilmesi için traktörlerde devrilme koruyucu yapıların yaygınlaşmasını sağlayacak programların gerekli olduğu üzerinde durmuşlardır. Park et al. (1990a), traktör kullanımı sırasında gerçekleşmiş 300 ayrı kaza üzerinde durmuşlardır. Araştırma sonucunda; traktörle taşıma ve iletim sırasında gerçekleşen kazaların (%58) diğer işlemlere göre daha fazla olduğu saptanmıştır. Kazaların nedenleri arasında en yüksek değerin %98 ile sürücünün dalgınlığı, deneyim yetersizliği ve uygun olmayan biçimde giyinilmesi gibi insandan kaynaklanan faktörlere ilişkin olduğu belirlenmiştir. McKnight (1984), doktora çalışmasında, ABD Tüketici Ürün Güvenlik Kurumu (Consumer Product Safety Commision, CPSC) kayıtlarından yararlanarak 1975 yılından sonraki 6 yıllık dönemde gerçekleşen ölümcül tarım makinaları kazalarını incelemiştir. Bunun sonucunda; tarım işletmelerindeki 3229 adet ölümün %75 inin tarım traktörleri ile ilgili olduğunu, bunların yarısının ise traktörlerin devrilmesi sonucu meydana geldiğini belirlemiştir. Ölümlü 800 kaza ise helezonlu götürücü, mısır toplayıcı ve çiftlik gübresi dağıtıcı benzeri 30 farklı tarım makinası ve mafsallı şaftlarla ilgili olmuştur. Diğer yaş gruplarına göre 14 yaş ve altındaki çocuklar, çalışmanın yaklaşık yarısını oluşturan ölümcül yaralanmalar açısından; helezonlu dane götürücüye yakalanma, biçme makinası ve traktör tarafından çarpılma şeklindeki kazalardan diğerlerine göre daha fazla etkilenmişlerdir. Çalışmada, traktörün devrilmesini önleyici 8

16 yapı, helezonlu götürücü için yedirme ağzı muhafazası ve kuyruk mili şaftı muhafazası bulunması durumunda, yetişkin ölümlerinin 1/3'ünün önlenebileceği ileri sürülmüştür. Young (1978), Ohio'da 1956 yılından itibaren 22 yıllık dönemde gerçekleşmiş ölümlü traktör kazalarını incelemişlerdir. Sonuçta; traktör kazazedelerinin %63'ünün, genellikle yana devrilme (%67) biçiminde gerçekleşen kazalarda öldüğü; ölümlerin %26'sının 65 ve üzeri yaş grubunu kapsadığı, bunu tüm ölümlerin %25'inin meydana geldiği yaş grubunun izlediği ortaya konulmuştur. LeGrade (1975), North Carolina da yollarda gerçekleşen tarım makinaları kazalarını konu ettiği araştırmada; tarım makinaları ve diğer motorlu araç çarpışmalarının yaklaşık yarısının her iki araç aynı doğrultuda giderken, %25 inin ise başka bir araç tarafından geçilirken traktörün sola dönmesi sırasında gerçekleştiğini saptamıştır. Bunun yanında, karayolunda kazaya karışan tarım makinalarının, diğer araçlara göre uygun ve yeterli olmayan aydınlatma donanımına sahip olduğunu da belirtmiştir. Çalışmanın son kısmında; karayollarında Yavaş Hareket Eden (Slow Motion Vehicle, SMV) Araç ambleminin mutlaka kullanılması gerektiği, tarım makinaları operatörlerinin geçerli bir sürücü belgesi sahibi olması gerektiği, karayollarında taşınması gereken tarım makinalarının üzerinde sinyal ve dikiz aynası bulunması gerektiği üzerinde önemle durulmuştur. Öz (2005), çalışmasında Ege Bölgesi nin önemli tarımsal yörelerinde son beş yılda meydana gelen traktör kazalarını değerlendirmiştir. Bu amaçla bir anket hazırlanmış ve tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak 250 çiftçi ile görüşülmüştür. Sonuçlar son beş yılda çiftçilerin 1/3 ünün kaza yaptıklarını ortaya koymuştur. Kazaların temel nedenleri devrilme, çarpışma ve çarpma olarak belirlenmiştir. Sonuçta ayrıca, çiftçilerin güvenli traktör kullanımı konusunda yeterince bilinç sahibi olmadıkları vurgulanmıştır. 9

17 3. MATERYAL VE YÖNTEM 3.1. Materyal Bu araştırmada, tarım alet ve makinalarının kullanımı sırasında gerçekleşmiş, kişide ya da makinada fiziksel durum değişikliği yaratan kazalar ele alınmıştır. Çalışma Ankara ilinde 92 adet anket formu doldurularak gerçekleştirilmiştir. Bu anket formlarının 17 adedi yanıtların yetersizliği ve tutarsızlığı nedeniyle değerlendirme dışı bırakılmıştır. Kalan 75 anket formunun 27 adedi Ayaş ilçesi, 32 adedi Haymana ilçesi (Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği civarında olmasından dolayı) ve 16 adedi de Çubuk ilçesi köylerinde yürütülmüştür. Çalışmada tarım alet makinaları ile çalışırken bizzat kaza geçirmiş ya da kazaya tanık olmuş kişilerin bilgilerine başvurulmuştur. Araştırmada, kaza nedenlerinin belirlenmesi için 3 sayfadan ve 32 sorudan oluşan anket formları (EK 1) hazırlanmıştır. Formlar kaza geçiren ya da kazaya tanıklık etmiş kişilerle görüşülerek doldurulmuştur. Anket formları, bu tip kazaların bir daha olmaması için, kaza geçirenlere veya kaza tanıklarına önerilerinin sorulduğu açık uçlu bir soru ile bitmiştir. Anket formlarında yeralan 13 soru insana, 9 soru kullanılan makinalara, 6 soru kazanın genel durumuna, 3 soru kaza yapılan ortama ve 19 seçenekli olan 1 soru da kazanın nedenlerine ilişkin olarak düzenlenmiştir. İnsana ilişkin hazırlanan 13 soruda; kaza geçirenlerin mola verme biçimleri, sayısı, cinsiyeti, yaşı, eğitim durumu, sürücü belgesi durumu, kaza sırasında ne yaptıkları, 10

18 bakım kitabını okuyup okumadıkları, kazadan sonra fiziksel etkilenme durumları, yaralıların nerelerinin etkilendiği, kaza sonrası çalışılamayan süre, tedavi masraflarının ödenme biçimi ve psikolojik etkilenme durumları öğrenilmeye çalışılmıştır. Kaza sırasında kullanılan makinalara ilişkin sorularda; adı, kaza sırasındaki durumu, koruyucu muhafazalarının durumu, traktör emniyet çatısı veya kabini, traktörde insan taşınma biçimi, traktör ömrü, sigorta durumu, hasar durumu ve bakım durumuna ilişkin sorular yer almıştır. Kazaya ilişkin genel sorular, kaza yapılan yer, yıl, kayıt durumu, oluş yeri, oluş zamanı ve oluş şekline ilişkin olarak hazırlanmıştır. Kaza yapılan ortama ilişkin 3 soruda ise kaza yerinin yüzey tipi, düz ya da eğimli olması ve zeminin yüzey şartına ilişkin bilgiler bulunmaktadır. Anket formunun son kısmına kazanın kısa hikayesi de yazılarak, hem verilen cevapların doğruluğu kontrol edilmiş hem de olayla ilgili ayrıntılı bilgiler ve çarpıcı hikayeler elde edilmeye çalışılmıştır. Kazaların büyük bir kısmında traktör ile makinaların birlikte çalışmalarından dolayı gerçekleşen kazaların incelenmesinde, traktör kazaları ya da makina kazalarının ayrı ayrı irdelenmesi gerçekçi olmadığından, kazalar arasında herhangi bir ayrım yapılmamıştır. Kaza yapılan makinanın adını öğrenmeye yönelik 20 no lu anket sorusunda, anket formuna ilişkin anahtar kısmında (EK 2) da görülebileceği gibi uygulamada kullanılan 61 adet makina seçeneği yeralmıştır. 11

19 3.2. Yöntem Bu araştırmada anket bilgileri, bizzat kaza geçiren ya da tanık olan kişilerle yüzyüze görüşme yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Bu yöntem uygulanırken anket yapılan kişilere gerektiğinde- sorular görüşmeci tarafından açıklanarak yanlış algılamaların önüne geçilerek, verilerin güvenirliği arttırılmaya çalışılmıştır. Anket sorularının yanıtları, oransal değerlendirmeler yapmak ve grafik çizimler için Microsoft Excel programına aktarılmıştır. Bu amaçla şu yöntem izlenmiştir: Seçeneği metin biçiminde olan sorular için yanıtlar, hücrelere, o seçeneğin numarası girilerek kaydedilmiştir. Örneğin; 5. Soruda Kazanın oluş zamanı öğle olarak işaretlendiğinde ilgili sütuna ait hücreye 2 yazılmıştır. Sorulardan seçeneği iki yönlü bilgi içerenler için yanıtlar, her bir seçenek için ayrı sütun açılarak kutucuklar içindeki değerler ilgili hücrelere girilerek kaydedilmiştir. Örneğin; Kazazedelerin cinsiyeti ve sayısı ile ilgili 9. soru formda 1) 2 Erkek 2) 0 Kadın olarak işaretlenmişse ayrı ayrı açılan iki sütundan erkeklere ilişkin olan 2, kadınlara ilişkin olana 0 yazılmıştır. Kaza geçiren ya da kazaya tanık olan kişilerce ya hatırlanamayan ya da soruşturma endişesiyle yanıtlanmaktan kaçınılan sorulara ilişkin seçenek hücrelerine herhangi bir şey yazılmayarak, bunlar boş bırakılmıştır. Analizlerde, bu yanıtsız seçenekler de soruya ilişkin yeterli yanıt elde edildiği ya da edilemediği şeklinde ayrıca değerlendirilmiştir. Anket formlarının sonunda bulunan Kazanın Kısa Hikayesi bölümünde, daha çok kaza sırasında hangi tarımsal işlemin yapıldığı ve kazanın seyrine ilişkin bilgiler edinilmektedir. Ayrıca bazen formda yeralan sorularda yanıtlanmayan, ancak bu bölümde yazılan hikayeden anlaşılan bilgiler de boş bırakılan sorulardaki yanıtların doldurulmasını sağlamıştır. Anket formlarında yeralan yanıtlara ilişkin değerler, Excel programına girildikten sonra hata olasılığını azaltmak için ikinci kez kontrol edilmiştir. 12

20 4. BULGULAR VE TARTIŞMA Bu bölümde, traktör ile tarım alet ve makinaları kazalarına ilişkin elde edilen veriler değerlendirilerek bulgular ortaya konulmuştur. Bu bölümde yer alan kazalara ilişkin 75 adet anket formu elde edilmiştir. Bu formlarda toplam 93 kişinin kazalara karıştığı belirlenmiştir. Kaza başına kazaya karışan kişi sayısı 1.24 olarak gerçekleşmiştir. 4.1 Kazanın Kayıt Durumu Kazadan sonra kazanın kaydedilip kaydedilmediğine ilişkin bu soruya oldukça düşük oranda (%21) yanıt verilmiştir. Tüm kazaların %12 sinde kazanın herhangi bir yetkili kuruma bildirildiği, diğerlerinde ise buna gerek duyulmadığını belirtilmiştir. 4.2 Kazanın Oluş Yeri Yapılan çalışmada, kazanın oluş yerine ilişkin sorulan soruya %88 oranında yanıt alınabilmiş, gerçekleşen 9 kazada bilgi edinilememiştir. Elde edilen bulgular Şekil 4.1 de verilmiştir. Tarla; 44% Diğer; 2% İşletme içi; 8% Köy yolu; 26% Tarla yolu; 21% Şekil 4.1 Kazaların oluş yerleri 13

21 Şekil 4.1 de, kazaların en çok %44 oranında tarlada gerçekleştiği, bunu sırasıyla %26 ile köy yolu, %21 ile tarla yolu, %5 ile işletme içi değerlerinin izlediği görülmektedir. 4.3 Kazanın Oluş Zamanı Kazaların ne zaman gerçekleştiğine ilişkin soruya %93 oranında yanıt verilmiştir. Bulgular Şekil 4.2'de yeralmıştır. Akşam; 13% Gece; 3% Sabah; 21% Öğleden sonra; 29% Öğle; 34% Şekil 4.2 Kazaların oluş zamanları Şekil 4.2'den de görülebileceği gibi, kazaların çoğu öğle zamanında (%34) gerçekleşmiştir. Öğle zamanı gerçekleşen kazaları oransal olarak sırasıyla, %29 ile öğleden sonra, %21 ile sabah, %13 ile akşam ve %3 ile gece olan kazalar izlemiştir. 4.4 Çalışma Sırasında Mola Veriliş Biçimi Çalışma sırasında mola veriliş biçimine ilişkin bu soruya yetersiz oranda (%7) yanıt alınmıştır. Kazanın gerçekleşmesinde mola verilip verilmemesinin etkisinin belirlenmesi amacıyla sorulan bu soruya alınan yanıtların yetersizliği nedeniyle bu soru değerlendirme dışı bırakılmıştır. 14

22 4.5 Kazanın Oluş Şekli Kazanın nasıl gerçekleştiğine ilişkin sorunun tamamına yanıt alınmıştır. Bunların dağılımı Şekil 4.3'de görülmektedir. Devrilme/Takla atma/şarampole uçma; 68% Traktörden düşme; 3% Sıkışma/Ezilme; 7% Vücudun bir kısmını bir parçaya kaptırma; 19% Vücuda herhangi bir parçanın çarpması; 3% Traktörün çarpması/başka araçla çarpışma; 1% Şekil 4.3 Kazaların oluş şekli Şekil 4.3'den izlenebileceği gibi kazaların çoğu (%68) devrilme/takla atma/şarampole uçma şeklinde gerçekleşmiştir. Bunu sırasıyla, %19 ile vücudun bir kısmını bir parçaya kaptırma, %7 ile sıkışma/ezilme ve diğerleri izlemiştir. 4.6 Kazadan Etkilenen ya da Kazaya Karışan Kişi Sayısı Kazadan etkilenen ve/veya kazaya karışan kişi sayısına ilişkin soruya %99 oranında yanıt alınmıştır. Değerlendirme yapılırken kazalar, 1 kişinin, 2 kişinin, 3 kişinin, 4 kişinin ve 5 kişinin karıştığı kazalar olarak 5 grupta toplanmıştır. Kazadan etkilenen/kazaya karışan kişi sayısına göre kaza oranlarının dağılımı Şekil 4.4'de görülmektedir. 15

23 1 kişi; 71% 5 kişi; 11% 4 kişi; 4% 3 kişi; 10% 2 kişi; 4% Şekil 4.4 Kazadan etkilenen ve/veya kazaya karışan kişi sayısına göre kazalar Şekil 4.4'den de izlenebileceği gibi, kazaların %71 gibi çok büyük biroranı yalnızca 1 kişinin karıştığı kazalardır. Bunu, sırasıyla %11 oranıyla 5 kişinin, %10 oranıyla 3 kişinin, %4 oranıyla 4 ve 2 kişinin karıştığı kazalar izlemektedir. 4.7 Kazaya Karışanların Cinsiyeti Kazazedelerin cinsiyetlerinin belirlenmesini amaçlayan bu soruya verilen yanıtlar Şekil 4.5'de değerlendirilmiştir. Kadın; 8% Erkek; 92% Şekil 4.5 Kazazedelerin cinsiyetlerine göre dağılımı 16

24 Şekil 4.5'den görülebileceği gibi, elde edilen anket formlarında kazaya karışan erkeklerin oranı %92 ve kadınların oranı %8 olarak ortaya konulmuştur. 4.8 Kazazedelerin Yaşları Kazazedelerin yaşlarının belirlenmesi için hazırlanan bu soruya verilen yanıtlar kazazedeleri %78 oranında temsil etmiştir. Şekil 4.6'da elde edilen bulgular verilmiştir. Değerlendirmelerin anlaşılabilirliği açısından kazaya karışanlar 7 yaş grubunda toplanmıştır. Bunlar; 0-10, 11-20, 21-30, 31-40, 41-50, 51-60, 61 ve daha üzeri yaş gruplarıdır ; 7% 61 ve üzeri; 5% 0-10 ; 4% ; 18% 41-50; 12% 31-40; 22% 21-30; 32% Şekil 4.6 Kazazedelerin yaş gruplarına göre dağılımı Şekil 4.6'da görüldüğü gibi, kazazedelerin %32 si 21-30, %22 si 31-40, %18 i 11-20, %12 si 41-50, %7 si 51-60, %5 i 61 yaş üzeri ve % 4 ü 0-10 yaş grubundadırlar. 4.9 Kazazedelerin Eğitim Durumu Kazazedelerin eğitim düzeylerini belirlemek amacıyla hazırlanmış olan bu soruya anketlerin %88 inde yanıt verilmiştir. Bu yanıtlar kazaya karışanların %71 ini temsil etmektedir. Şekil 4.7'de elde edilen bulgular grafik halinde sunulmuştur. 17

25 İlkokul mezunu; 68% Okuryazar; 8% Hiç eğitim görmedi; 6% Üniversite mezunu; 0% Lise mezunu; 6% Ortaokul mezunu; 12% Şekil 4.7 Eğitim durumlarına göre kazazedelerin dağılımı Şekil 4.7'de görüldüğü gibi, kazaya karışanların %68'i ilkokul mezunudur. Diğer kazazedelerin %12 si ortaokul mezunu, %8'i okuryazar, %6's hiç eğitim görmeyen, %6'sı ise lise mezunu olarak belirlenmiştir. Kazaya karışanlar arasında üniversite mezunu hiç kimse bulunmamaktadır Kaza Sırasında Traktörü Kullanan Kişinin Sürücü Belgesinin Sınıfı Kaza tarım alet-makinası ya da traktör kullanılırken gerçekleşmişse, aracı kullanan kişinin sürücü belgesinin belirlenebilmesi amacıyla sorulan bu soruya oldukça düşük oranda (%12) yanıt alınmıştır. Yeterli veri olmadığından bu soru değerlendirme dışında bırakılmıştır Kaza Sırasında Kazazedelerin Ne Yaptığı Kaza meydana geldiğinde kazazedelerin ne yaptıklarının belirlenmesi amacıyla sorulmuş olan bu soruya %99 oranında yanıt alınmıştır ve bulgular Şekil 4.9 da görülmektedir. 18

26 Traktörü kullanıyordu; 52% Diğer; 4% Herhangi bir sebeple kaza yerindeydi; 4% İşi seyrediyordu; 3% Operatörün yanındaydı; 21% Tarım alet ve makinasını kullanıyordu; 15% Şekil 4.8 Kaza olduğunda kazazedelerin konumu Şekil 4.8 den de izlenebileceği gibi, kazazedelerin %59 unun traktörü kullandığı belirlenmiştir. Diğer kazazedelerin ise %17 sinin tarım alet ve makinasını kullanırken, %9 unun operatörün yanındayken, %5 inin işi seyrederken, herhangi bir nedenle kaza yerinde olduğu belirlenmiştir Operatörün Traktöre ya da Tarım Makinasına Ait Kullanma Bakım Kitabını Okuma Durumu Kazaya karışan tarım alet makinasını ya da traktörü kullanan kişinin kullanma-bakım kitabını okuyup okumadığının belirlenmesine yönelik hazırlanan bu soruya %12 gibi oldukça düşük oranda yanıt alınabilmiştir. Bu nedenle değerlendirme dışı bırakılmıştır Kazadan Sonra Kazazedelerin Olaydan Fiziksel Olarak Etkilenme Durumu Kazadan sonra kazazedelerin olaydan fiziksel etkilenme durumunun belirlenmesi amacıyla yöneltilen bu soruya alınan yanıtlardan kazazedelerin temsil edilme oranı %87 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgular Şekil 4.9 da görülmektedir. 19

27 Öldü; 51% Hiç etkilenmedi; 5% Hafif yaralandı; 28% Tamamen fiziksel engelli oldu; 1% Kısmen fiziksel engelli oldu; 11% Ağır yaralandı; 4% Şekil 4.9 Kazazedelerin fiziksel etkilenme durumu Şekil 4.9 dan görüldüğü gibi, tarım alet makinaları ya da traktörlerle ilgili kazalarda etkilenenlerin çoğu (%51) ölmüştür. Bunları; hafif yaralılar (%28), kısmen fiziksel engelliler (%11), hiç etkilenmeyenler (%5), ağır yaralananlar (%4) ve tamamen fiziksel engelli olanlar (%1) izlemiştir Yaralanma İle Sonuçlanan Kazalarda Kazazedelerin Hangi Vücut Kısmının Olaydan Etkilendiği Yaralanma ile sonuçlanan kazalarda kazazedelerin hangi vücut kısmının etkilendiğinin belirlenmesi için sorulan bu soru yaralanan toplam kazazedelerin %50 sini temsil etmektedir. Bunların oransal dağılımı Şekil 4.10 da görülmektedir. Bir el; 40% Baş; 47% Diğer ; 7% Bir bacak; 7% Şekil 4.10 Yaralanma ile sonuçlanan kazalarda kazazedelerin etkilenen vücut kısmı 20

28 Şekil 4.10 dan görülebileceği gibi, kazalarda yaralananların %47 si başından, %40 ı bir elinden, %7 si bir bacağından ve %7 si de diğer vücut kısımlarından yaralanmışlardır Kazazedelerin Kazadan Sonra Çalışamadığı Süre Yaralanmış olan ve kazadan sonra çalışamayan kazazedelerin ne kadar süreyle çalışamadığının belirlenebilmesine ilişkin bu soruya %50 oranında yanıt alınmıştır. Bulgular Şekil 4.11 de verilmiştir. 6 aydan çok; 20% 1-3 ay; 40% 1-5 gün; 27% gün; 7% 6-10 gün; 7% Şekil 4.11 Kazazedelerin kazadan sonra çalışamadığı süreler Şekil 4.11 den görülebileceği gibi, kazalar sonucunda kazazedeler kazadan sonra %40 oranında 1-3 ay, %27 oranında 1-5 gün, %20 oranında 6 aydan çok, %7 oranında 6-10 gün, %7 oranında gün arasında çalışamamışlardır Kazazedelerin Tedavi Masraflarını Kimin Ödediği Kazazedelerin tedavi masraflarını kimin ödediğinin ortaya konulabilmesi için sorulan bu soruya %40 oranında yanıt alınmıştır. Alınan bu yanıtların dağılımı Şekil 4.12 de verilmiştir. 21

29 Kendi; 83% Devlet (SSK, Bağ-Kur vb); 17% Şekil 4.12 Kazazedelerin tedavi masraflarını kimin ödediği Şekil 4.12 deki kazazedelerin tedavi masraflarını kimin ödediğini gösteren grafiğe göre yaralananların %83 ü masrafları kendisinin ödediğini, kalan %17 si ise masrafların bir devlet kurumu tarafından ödendiğini söylemişlerdir Kazadan Sonra Operatörün Olaydan Psikolojik Etkilenme Durumu Kazadan sonra kazaya karışan operatörün olaydan etkilenme durumunun belirlenmesine yönelik bu soruya %70 oranında yanıt alınmıştır. Veriler Şekil 4.13 de görülmektedir. Etkilenmedi; 84% Aynı makinayı tedirgin kullanıyor; 11% Psikolojik olarak özürlü hale geldi; 5% Şekil 4.13 Kazadan sonra operatörlerin psikolojik olarak etkilenmesi 22

30 Şekil 4.13 de görüldüğü gibi, kazadan sonra kazazedelerin %84 ünün geçirdikleri kazadan hiç etkilenmedikleri ortaya çıkmıştır. Kazazedelerin yalnızca %11 inin aynı makinayı tedirgin kullandığı ve %5 inin de psikolojik olarak özürlü hale geldiği belirlenmiştir Kazanın Meydana Geldiği Tarım Alet Makinası Kazanın meydana geldiği tarım alet makinasının saptanmaya çalışıldığı bu sorunun irdelenmesinden kazaların %60 ının makinalarla çalışma sırasında, %40 ının ise traktör ile seyir sırasında gerçekleştiği belirlenmiştir. Makinalara ilişkin bulgular Şekil 4.14 de görülmektedir. Gübre dağıtma mak 2% İlaçlama makinası 9% Harman mak/batöz 16% Damla sulama boruları 4% Silaj makinası 4% Santrifüj su pompası 2% Pulluk 27% Ayçiçeği daneleme makinası 4% Çayır biçme mak 2% Tarım arabası 30% Şekil 4.14 Kazaların gerçekleştiği tarım makinaları Şekil 4.14 e göre, kazaların çoğu (%29) tarım arabaları ile çalışma sırasında gerçekleşmiştir. Bunu sırasıyla, pulluklar (%27), harman makinaları (%16), ilaçlama makinaları (%9) ile diğer makinalarla gerçekleşen kazalar (%19) izlemiştir. 23

31 4.19 Kazaya Karışan Traktörün Standart Bir Kabini ya da Emniyet Çatısı Olması Kazaya karışan traktörün standart bir kabini ya da emniyet çatısı olmasının belirlenmesine ilişkin bu soruya %71 oranında yanıt alınmıştır. Bulgular Şekil 4.15 de gösterilmiştir. Hayır; 96% Evet; 4% Şekil 4.15 Kazaya karışan traktörün standart bir kabini ya da emniyet çatısı olması Kazaya karışan traktörlerin %96 sında standart bir kabin ya da emniyet çatısı olmadığı, sadece %4 ünde ise standart bir kabin ya da emniyet çatısı olduğu saptanmıştır (Şekil 4.15) Kazaya Karışan Traktörde İnsanların Nerede Taşındığı Kazaya karışan traktörde insanların nerede taşındığının belirlenebilmesi için sorulan bu soruya yalnızca %8 oranında yanıt alındığından bu soru ile ilgili herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. 24

32 4.21 Kazaya Karışan Traktörün Kullanılma Yaşı Kazaya karışan traktörün kulanılma yaşının belirlenmesine yönelik bu soruya çok düşük oranda (yalnızca %7) yanıt alınabilmiştir. Bu nedenle bu soru ile ilgili bir değerlendirme yapılmasından kaçınılmıştır Kaza Anında Tarım Makinası ya da Traktörün Durumu Kaza anında tarım alet makinası ya da traktörün durumunu saptamak için sorulan bu soruya %89 oranında yanıt verilmiştir. Bulgular Şekil 4.16 da verilmiştir. Kullanımda; 93% Park halinde; 7% Şekil 4.16 Kaza anında tarım alet makinası ya da traktörün durumu Şekil 4.16 dan da izlenebileceği gibi, kaza anında tarım alet makinası ya da traktörün %93 ünün kullanıldığı belirlenmiştir. Bunun dışında, kazaların %7 sinde kazaların tarım alet makinası ya da traktör park halindeyken gerçekleştiği ortaya konulmuştur. 25

33 4.23 Kazanın Meydana Geldiği Tarım Alet Makinasının Koruyucu Muhafazalarının Usulüne Uygun Takılıp Takılmadığı Kazanın meydana geldiği sırada tarım alet makinasının koruyucu muhafazalarının gereği gibi takılıp takılmadığının belirlenebilmesi amacıyla yöneltilen bu soruya oldukça yetersiz düzeyde (%12) yanıt alındığından herhangi bir değerlendirmeye gerek duyulmamıştır Kazaya Karışan Traktör ya da Tarım Makinasının Trafik Sigortası Durumu Biçerdöver gibi kendiyürür makinalar dikkate alınarak hazırlanan bu soruya %11 oranında yanıt verilmiştir. Oldukça düşük olan bu değer nedeniyle bu soru değerlendirmeye alınmamıştır Kazaya Karışan Traktör ya da Tarım Makinasındaki Maddi Hasar Durumu Kazaya karışan traktör ya da tarım makinasındaki maddi hasar durumunun ortaya konulmasına ilişkin bu soruya %88 oranında yanıt alınmıştır. Elde edilen bulgular Şekil 4.17 de görülmektedir. Az hasarlı; 33% Hasarsız; 23% Orta hasarlı; 38% Çok hasarlı; 6% Şekil 4.17 Kazaya karışan traktör ya da tarım makinasındaki maddi hasarlılık 26

34 Şekil 4.17 den de izlenebileceği gibi, gerçekleşen kazaların %23 ü traktör ya da makina açısından herhangi bir maddi hasar olmayan kazalardır. Diğer kazaların oranları ise şöyledir: %38 orta hasarlı kazalar, %33 az hasarlı kazalar, %6 çok hasarlı kazalar Kazaya Karışan Traktörün Bakım Yapılma Durumu Kazaya karışan traktörün kaza yapmasına bakımsızlığının mı yol açtığının belirlenebilmesi amacıyla sorulan bu soruya çok düşük oranda (%4) yanıt verildiğinden, bu soru ile ilgili herhangi bir değerlendirme yapılmasından kaçınılmıştır Kaza Yerinin Yüzey Tipi Kazanın meydana geldiği yerin yüzey tipinin belirlenmesi amacıyla sorulan bu soruya %91 oranında yanıt verilmiştir ve elde edilen bulgular Şekil 4.18 de görüldüğü gibi gruplandırılmıştır. Toprak; 71% Asfalt; 29% Şekil 4.18 Kaza yerinin yüzey tipine göre kazalar Bulgular kaza yerinin yüzey tipine göre değerlendirildiğinde, kazaların %71 inin toprak zeminde ve %29 unun da asfalt zeminlerde gerçekleştiği belirlenmiştir (Şekil 4.18). 27

35 4.28 Kaza Yerinin Yüzey Şekli Kazanın meydana geldiği yerin yüzey şeklinin belirlenmesi için yöneltilen bu soruya, %87 oranında yanıt verilmiştir. Elde edilen bulgular Şekil 4.19 da görülmektedir. Eğimli; 52% Düz; 48% Şekil 4.19 Kaza yerinin yüzey şekline göre kaza sayıları Şekil 4.19 dan görülebileceği gibi, gerçekleşmiş kazaların düz ya da eğimli yüzeylerde gerçekleşme oranları birbirine çok yakın olarak gerçekleşmiştir (Düz yüzeylerde: %48, eğimli yüzeylerde %52) Kaza Yerinin Yüzey Şartı Kazanın meydana geldiği yerin yüzey şartını belirlemeye yönelik bu soruya %56 oranında yanıt alınmıştır. Bulgular Şekil 4.20 de görülmektedir. Kuru; 64% Anızlı toprak; 17% Kaygan; 19% Şekil 4.20 Kaza yerinin yüzey şartına göre kaza sayıları 28

36 Şekil 4.20 den izlenebileceği gibi, kazalar çoğunlukla (%64 oranında) kuru zeminlerde gerçekleşmiştir. Bunu %19 ile kaygan zeminler ve %17 ile anızlı toprak izlemektedir Traktör ya da Tarım Makinaları Kazalarının Nedenleri Traktör ya da tarım makinaları kazalarının nedenlerine ilişkin bulgular Şekil 4.21 de verilmiştir. B; 62% C; 4% D; 4% A; 1% J; 10% I; 3% H; 8% G; 6% F; 2% E; 1% A Operatörün traktörü emniyetli şekilde stop etmemesi B Operatörün dikkatsizliği G C D E Operatörün kullanılan traktör ya da tarım makinası ile ilgili deneyim eksikliği Operatörün fiziksel problemlerinden (yaşlılık gibi) kaynaklanan durumlar Operatörün kullanılan traktör ya da tarım makinası ile ilgili teknik bilgi eksikliği F H I J Operatörün ya da kazazedenin kıyafetinin bir kısmını makinaya kaptırması Traktör ya da tarım makinasının yapısından kaynaklanan tehlikeler Traktör ya da tarım makinasındaki teknik bir arıza Traktör ya da tarım makinasının bakımsızlığı Traktör ya da tarım makinasının üzerinde emniyetle ilgili yeterli uyarı olmaması Şekil 4.21 Traktörler ya da tarım makinaları kazalarının nedenleri Şekil 4.21 den görüldüğü gibi, kazaların büyük kısmının (%62) nedeni operatörün dikkatsizliği olarak saptanmıştır. Kaza nedenleri arasında gösterilen 9 ayrı nedenin toplamı ise ancak %38 oranında kalmıştır. Bunlar sırasıyla; traktör ya da tarım makinasının üzerinde emniyetle ilgili yeterli uyarı olmaması (%10), traktör ya da tarım makinasındaki teknik bir arıza (%8), traktör ya da tarım makinasının yapısından 29

37 kaynaklanan tehlikeler (%6), operatörün kullanılan traktör ya da tarım makinası ile ilgili deneyim eksikliği (%4), operatörün fiziksel problemlerinden (yaşlılık gibi) kaynaklanan durumlar (%4), traktör ya da tarım makinasının bakımsızlığı (%3), operatörün ya da kazazedenin kıyafetinin bir kısmını makinaya kaptırması (%2), operatörün traktörü emniyetli şekilde stop etmemesi (%1) ve operatörün kullanılan traktör ya da tarım makinası ile ilgili teknik bilgi eksikliği (%1) dir. 30

38 5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER Elde edilen sonuçlara göre incelenen kazalarda kaza başına kazaya karışan kişi sayısı 1.24 olmuştur. Anket formlarından elde edilen sonuçlar aşağıda sunulmuştur: 1. Kırsal kesimde gerçekleşen kazalar karayollarında ve ölümlü kazalar dışında herhangi bir kuruma bildirilmemektedir. 2. Kazaların %44 ü tarlada, % 26 sı köy yolunda ve %21 i tarla yolunda gerçekleşmiştir. 3. Kazaların çoğu öğle zamanında (%34) olmaktadır. Bunu öğleden sonra ve sabah olan kazalar izlemektedir. Bunda, çiftçilerin öğle saatlerinde acıkmalarının ve öğleden sonra da yemek yedikten sonra ortaya çıkan ağırlaşmanın sonucunda dikkatlerinin dağılmasının etkili olduğu söylenebilir. 4. Çalışmada mola veriliş biçimi ile ilgili yeterli bilgi elde edilememiştir. Bu da çiftçilerin çalışmaları arasında dinlenmeler yaparak kendilerini dinçleştirmeleri ve sonuçta dikkatlerini toplamaları konusunda bilgisiz olmalarından kaynaklanmaktadır. 5. Kazaların çoğu (%68) devrilme, takla atma ya da şarampole uçma şeklinde gerçekleşmektedir. Gölbaşı (2002) nın çalışmasında kazaların %59 unun ve Peker ve Özkan (1994) ın çalışmalarında ise %66 sının bu şekilde gerçekleştiğini belirtmeleri bulunan değeri desteklemektedir. 6. Kazaların %71 i yalnızca 1 kişinin karıştığı kazalardır. Gölbaşı da 2002 yılında yaptığı çalışmasında kazaların % 60 ına 1 kişinin karıştığını belirlemiştir. 7. Kazaya karışanların %92 si erkektir. Kazaya karışanların %91 nin erkek olduğu Gölbaşı (2002) nın yaptığı çalışmada da belirtilmiştir. 8. Kazazedelerin %29 u yaş grubundandır. Bu yaş grubunda yer alan kazazedelerin oranını, Gölbaşı (2002) %29, Peker ve Özkan (1994) %26 ve Öz (2005) %30 olarak bulmuşlardır. 31

39 9. Kazazedelerin %68 i ilkokul mezunudur. Gölbaşı 2002 yılında yaptığı çalışmasında kazazedelerin %66 sının ve Öz ise 2005 yılında Ege Bölgesinde yaptığı çalışmasında kazazedelerin %53 nün ilkokul mezunu olduğunu belirlemişlerdir. 10. Kaza yapan aracı kullanan kişilerin ehliyet durumuna ilişkin yeterli bilgi edinilememiştir. Bu durum sürücülerin ehliyetlerinin bulunmaması kuşkusunu doğurmuştur. 11. Kazazedelerin %59 u traktörü kullanırken kaza geçirmiştir. Gölbaşı (2002) da çalışmasında kazaya uğrayanların %58 nin traktör kullanmakta iken kaza geçirdiğini tespit etmiştir. 12. Kaza yapan sürücü ya da operatörün, kaza yapan makinanın kullanma-bakım kitabını okuyup okumadığı yetersiz yanıtlar nedeniyle belirlenememiştir. 13. Kazazedelerin %51 ölmüştür. Bunları %28 oranında hafif yaralılar izlemektedir. Bu durum traktör ya da tarım makinaları ile çalışmaların tehlike düzeyinin çok yüksek olmasından dolayı, çok dikkatli olunması gerektiği sonucunu ortaya çıkarmaktadır. 14. Kazalarda yaralananların %47 si başlarından, %40 ı bir ellerinden yaralanmışlardır. 15. Kazalardan sonra yaralananlar çoğunlukla (%40) 1-3 ay arasında iş göremez durumda kalmışlardır. Bunu %27 oranında 1-5 gün iş göremeyenler ve %20 oranında 6 aydan daha uzun süre iş göremeyenler izlemiştir. Bu da traktör ya da tarım makinaları ile gerçekleşen kazalarda, ölümler yanında uzun süreli iş gücü kayıpları olduğunu göstermektedir. 16. Kazazedelerin %83 ü tedavi masraflarını kendileri ödemektedirler. Öz (2005) ün çalışmasında bu değer %73 olarak belirlenmiştir. 17. Kaza geçirenlerin %84 ü kazadan psikolojik olarak etkilenmemişlerdir. Özellikle ölüm ve ağır yaralanmalarla sonuçlanan kazalarda sürücülerin %11 i aynı makinayı tedirgin kullanmakta, %5 i ise psikolojik olarak sorunlu hale gelmektedirler. 18. Kazaların çoğu (%29) tarım arabaları ile çalışma sırasında gerçekleşmiş; bunu sırasıyla, pulluklar (%27), harman makinaları (%16), ilaçlama makinaları (%9) ile diğer makinalarla gerçekleşen kazalar (%19) izlemiştir. Gölbaşı (2002) ise çalışmasında kazaların %24 nün tarım arabası ile, %16 sının pulluk ile ve %13 nün harman makinası ile meydana geldiğini; Öz (2005) ise çalışmasında kazaların 32

İŞ VE MAKİNA GÜVENLİĞİ

İŞ VE MAKİNA GÜVENLİĞİ İŞ VE MAKİNA GÜVENLİĞİ Prof. Dr. Ali İhsan ACAR Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü acar@agri.ankara.edu.tr Makinalı çalışma ortamlarında makina ve

Detaylı

Ege Bölgesi nde Meydana Gelen Traktör Kazalarının Tarımsal İş Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi

Ege Bölgesi nde Meydana Gelen Traktör Kazalarının Tarımsal İş Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2005, 42(2):191-202 ISSN 1018-8851 Ege Bölgesi nde Meydana Gelen Traktör Kazalarının Tarımsal İş Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi Erdal ÖZ 1 Summary Evaluation of the

Detaylı

Türkiye deki Bazı Yörelere Ait Traktör ve Tarım Makinaları Kullanımından Kaynaklanan İş Kazalarına Ait Sonuçların Değerlendirilmesi

Türkiye deki Bazı Yörelere Ait Traktör ve Tarım Makinaları Kullanımından Kaynaklanan İş Kazalarına Ait Sonuçların Değerlendirilmesi GAZİOSMANPAŞA BİLİMSEL ARAŞTIRMA DERGİSİ (GBAD) Gaziosmanpasa Journal of Scientific Research ISSN: 2146-8168 http://dergipark.gov.tr/gbad Derleme Makalesi (Review Article) Alınış tarihi (Received): 23.11.2016

Detaylı

TEK AKSLI TARKTÖR-TARIM ARABASI KOMBİNASYONU TARIM MAKİNELERİNDE GÜVENLİK SORUNLARI VE YAŞANAN KAZALAR

TEK AKSLI TARKTÖR-TARIM ARABASI KOMBİNASYONU TARIM MAKİNELERİNDE GÜVENLİK SORUNLARI VE YAŞANAN KAZALAR TEK AKSLI TARKTÖR-TARIM ARABASI KOMBİNASYONU TARIM MAKİNELERİNDE GÜVENLİK SORUNLARI VE YAŞANAN KAZALAR Ziraat Yük. Mühendisi İsmail Yıldız Doç. Dr. Y. Benal Öztekin 1 Tek Aksı Traktör-Tarım Arabası (TAT-TA)

Detaylı

Hatay İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri. Agricultural Mechanization Properties of Hatay Province

Hatay İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri. Agricultural Mechanization Properties of Hatay Province Hatay İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri Mehmet AKAR 1, Mehmet Zahid MALASLI 2, Ahmet ÇELİK 1 1 Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Erzurum 2 Bingöl Üniversitesi, Ziraat

Detaylı

Erzurum İlinin Mekanizasyon Özellikleri

Erzurum İlinin Mekanizasyon Özellikleri Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 4 (2), 57-7, 29 ISSN : 13-936 Erzurum İlinin Mekanizasyon Özellikleri Sefa ALTIKAT Ahmet ÇELİK Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, 2524 Erzurum

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KONYA İLİ ÇUMRA İLÇESİ TARIM İŞLETMELERİNDE MEYDANA GELEN TRAKTÖR VE TARIM MAKİNELERİ KAYNAKLI İŞ KAZALARININ BELİRLENMESİ Aykut ALÇAYIR YÜKSEK LİSANS TEZİ

Detaylı

GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI EĞİTİM YAYIM VE YAYINLAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI HİZMET İÇİ EĞİTİM PROGRAMLARI MÜFREDATLARI BÖLÜM I

GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI EĞİTİM YAYIM VE YAYINLAR DAİRESİ BAŞKANLIĞI HİZMET İÇİ EĞİTİM PROGRAMLARI MÜFREDATLARI BÖLÜM I Versiyon Tarih Hazırlayanlar Tanımlama Taslak 24.11.2014 Mesut GÖLBAŞI Ersin AKILLI Hüseyin AYDIN Antalya-Alanya Hizmet İçi Değerlendirme Toplantısında düzenlenmiştir. BÖLÜM I Hizmet İçi Eğitim Programının

Detaylı

Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma

Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, F. Göksel PEKİTKAN 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,

Detaylı

PROJE KAPANIŞ KONFERANSI. 8 Aralık 2010 Rixos Grand Ankara Oteli Ankara-TÜRKĠYE

PROJE KAPANIŞ KONFERANSI. 8 Aralık 2010 Rixos Grand Ankara Oteli Ankara-TÜRKĠYE PROJE KAPANIŞ KONFERANSI 8 Aralık 2010 Rixos Grand Ankara Oteli Ankara-TÜRKĠYE 1 TARIM EN TEHLĠKELĠ SEKTÖR 2 3 Bir örnek Bu simülasyonda görüldüğü gibi, balya makinesine samanı ayağıyla yedirmeye çalışan

Detaylı

Kayseri Ġlinde Meydana Gelen Traktör ve Tarım Makinaları Kazalarının Değerlendirilmesi

Kayseri Ġlinde Meydana Gelen Traktör ve Tarım Makinaları Kazalarının Değerlendirilmesi GAZİOSMANPAŞA BİLİMSEL ARAŞTIRMA DERGİSİ (GBAD) Gaziosmanpasa Journal of Scientific Research ISSN: 2146-8168 http://dergipark.gov.tr/gbad Araştırma Makalesi (Research Article) Alınış tarihi (Received):

Detaylı

Türkiye de Hasat ve Harman Makinalarının Yıllara Göre Değişimi

Türkiye de Hasat ve Harman Makinalarının Yıllara Göre Değişimi Türkiye de Hasat ve Harman Makinalarının Yıllara Göre Değişimi Deniz YILMAZ 1 *, Mehmet Emin GÖKDUMAN 1 1 Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi, Tarım Makinaları

Detaylı

Tokat İlinde Traktör Ve Tarım Makinaları Kullanımından Kaynaklanan İş Kazalarının İş Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi

Tokat İlinde Traktör Ve Tarım Makinaları Kullanımından Kaynaklanan İş Kazalarının İş Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Reseach Article JAFAG ISSN: 1300-2910 E-ISSN:

Detaylı

ÇİFTÇİ BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI. SAFER Projesi Çıktılarının Çiftçi ve Tarım Makinesi Kullanıcıları İle Paylaşılması

ÇİFTÇİ BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI. SAFER Projesi Çıktılarının Çiftçi ve Tarım Makinesi Kullanıcıları İle Paylaşılması ÇİFTÇİ BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI SAFER Projesi Çıktılarının Çiftçi ve Tarım Makinesi Kullanıcıları İle Paylaşılması Tarım Makineleri Kazaları Nasıl Önlenir? Dr. Mesut Gölbaşı, TKB, UTEM 21-22.12.2010

Detaylı

Tokat iline ait ilçelerde gerçekleşen traktör ve tarım makinaları iş kazalarının incelenmesi

Tokat iline ait ilçelerde gerçekleşen traktör ve tarım makinaları iş kazalarının incelenmesi Araştırma Makalesi/Research Article www.ziraatdergi.akdeniz.edu.tr MEDITERRANEAN AGRICULTURAL SCIENCES (2016) 29(3): 117-124 Tokat iline ait ilçelerde gerçekleşen traktör ve tarım makinaları iş kazalarının

Detaylı

NAZİLLİ DEVLET HASTANESİ RİSK ANALİZİ PROSEDÜRÜ

NAZİLLİ DEVLET HASTANESİ RİSK ANALİZİ PROSEDÜRÜ Sayfa 1 / 6 1. AMAÇ 2. KAPSAM Nazilli Devlet Hastanesinde bölüm bazında risk değerlendirmeleri yaparak çalışanların çalıştıkları alanlardan kaynaklı risklerini belirlemek ve gerekli önlemlerin alınmasını

Detaylı

Mersin İlinin Tarımda Teknoloji Kullanım Projeksiyonu

Mersin İlinin Tarımda Teknoloji Kullanım Projeksiyonu Mersin İlinin Tarımda Teknoloji Kullanım Projeksiyonu Bünyamin DEMİR İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 33130, Mersin e-posta: demir_33@hotmail.com Geliş Tarihi/Received:20.04.2013 Kabul Tarihi/Accepted:05.07.2013

Detaylı

9.Örnek Olay Çalışması Emniyet Kemeri Kullanımı: Doktor bey yaralandı!

9.Örnek Olay Çalışması Emniyet Kemeri Kullanımı: Doktor bey yaralandı! 9.Örnek Olay Çalışması Emniyet Kemeri Kullanımı: Doktor bey yaralandı! Doktor Haklan bey, sabah muayenesine yetişmek üzere hızla hastaneye doğru yürüyordu. Cep telefonu çaldı, arayan hemşire Ayten hanımdı.

Detaylı

İŞ GÜVENLİĞİNDE ÖZEL RİSK GRUBU OLARAK MEVSİMLİK GEZİCİ TARIM İŞÇİLERİNİN MARUZ KALDIĞI KAZALAR

İŞ GÜVENLİĞİNDE ÖZEL RİSK GRUBU OLARAK MEVSİMLİK GEZİCİ TARIM İŞÇİLERİNİN MARUZ KALDIĞI KAZALAR İŞ GÜVENLİĞİNDE ÖZEL RİSK GRUBU OLARAK MEVSİMLİK GEZİCİ TARIM İŞÇİLERİNİN MARUZ KALDIĞI KAZALAR Sürdürülebilir tarımsal üretimin kalbidir. Mevsimlik Tarım İşçiliği Mevsimlik Tarım İşçiliği Geçici İkamet

Detaylı

Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü

Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü 18 EYLÜL 2014 1 GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZE BAĞLI FAALİYETTE BULUNAN KURUMLAR Özel Okullar Okul öncesi İlkokul Ortaokul Lise MTSK (3.437) Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri

Detaylı

Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları

Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları Tülin Gönültaş, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana Amaç Bu araştırmanın amacı, Adana

Detaylı

Gönen İlçesindeki (Balıkesir) Çeltik İşletmelerinin Tarımsal Yapısı ve Mekanizasyon Durumu

Gönen İlçesindeki (Balıkesir) Çeltik İşletmelerinin Tarımsal Yapısı ve Mekanizasyon Durumu 7 Tarımsal Mekanizasyon 2. Ulusal Kongresi, 56 Eylül 2007, Kahramanmaraş Gönen İlçesindeki (Balıkesir) Çeltik İşletmelerinin Tarımsal Yapısı ve Mekanizasyon Durumu Gıyasettin ÇİÇEK, Sakine ÖZPINAR Çanakkale

Detaylı

Ülkemizin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Bazında Değerlendirilmesi

Ülkemizin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Bazında Değerlendirilmesi GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2004, 21 (2), 63-70 Ülkemizin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Bazında Değerlendirilmesi Ebubekir Altuntaş 1 Hilal Demirtola 2 1 Gaziosmanpaşa Üniversitesi,

Detaylı

PANELİSTİN ADI SOYADI: Dr. Leyla ÜNAL KONU BAŞLIĞI : Kamuoyunun Türkiye Karayolları Farkındalığı ve Memnuniyeti

PANELİSTİN ADI SOYADI: Dr. Leyla ÜNAL KONU BAŞLIĞI : Kamuoyunun Türkiye Karayolları Farkındalığı ve Memnuniyeti PANELİSTİN ADI SOYADI: Dr. Leyla ÜNAL KONU BAŞLIĞI : nun Türkiye Karayolları Farkındalığı ve Memnuniyeti KAMUOYUNUN TÜRKİYE KARAYOLLARI FARKINDALIĞI VE MEMNUNİYETİ ANKETLERİ ANKET SONUÇLARININ BİRLİKTE

Detaylı

ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI PAMUKKALE İLÇESİ DENİZLİ LİSESİ ANADOLU 12.SINIF TRAFİK VE İLK YARDIM DERSİ YILLIK PLANI

ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI PAMUKKALE İLÇESİ DENİZLİ LİSESİ ANADOLU 12.SINIF TRAFİK VE İLK YARDIM DERSİ YILLIK PLANI PAMUKKALE İLÇESİ DENİZLİ LİSESİ ANADOLU 12.SINIF YILLIK PLANI ÜNİTE 1: TRAFİK TEŞKİLATI 1.Trafik teşkilatı hakkında temel bilgileri 2. Trafik düzenini sağlayan unsurları TRAFİKLE İLGİLİ KURULUŞLAR VE GÖREVLERİ

Detaylı

Aydın Astim Organize Sanayi Bölgesinde İş Kazalarının İncelenmesi ve Önlenmesinde Eğitimin Rolü. Uzm. Dr. Cenk BENLİ

Aydın Astim Organize Sanayi Bölgesinde İş Kazalarının İncelenmesi ve Önlenmesinde Eğitimin Rolü. Uzm. Dr. Cenk BENLİ Aydın Astim Organize Sanayi Bölgesinde İş Kazalarının İncelenmesi ve Önlenmesinde Eğitimin Rolü Uzm. Dr. Cenk BENLİ 2 Giriş Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı (EU-OSHA) tarafından İş Sağlığı ve Güvenliği

Detaylı

Yerleşik Tarım Çalışanlarının Zirai İlaçlama ve İş Kazaları ile İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi

Yerleşik Tarım Çalışanlarının Zirai İlaçlama ve İş Kazaları ile İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi Yerleşik Tarım Çalışanlarının Zirai İlaçlama ve İş Kazaları ile İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi Giriş ve Amaç-1 Türkiye İstatistik Kurumu nun(tüik) Mayıs 2017 İşgücü İstatistiklerine

Detaylı

Ulusal Tarımsal Mekanizasyon Kongrelerinin Değerlendirilmesi

Ulusal Tarımsal Mekanizasyon Kongrelerinin Değerlendirilmesi Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 27, 3 (1),1 - Ulusal Tarımsal Mekanizasyon Kongrelerinin Değerlendirilmesi Hüseyin ÖĞÜT, Kazım ÇARMAN, Sedat ÇALIŞIR, Tamer MARAKOĞLU, Hakan SONMETE Üniversitesi Ziraat

Detaylı

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM I

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM I Sağlık Bülteni ODTÜ G. V. ÖZEL MERSİN İLKÖĞRETİM OKULU Kasım 2013 İLK YARDIM BÖLÜM I Hayatımız boyunca çeşitli nedenlerle yaralanmalar veya hastalıklarla karşılaşmamız kaçınılmazdır. Yaşamımızın çeşitli

Detaylı

(ISPARTA-SÜTÇÜLER İLÇESİ ÖRNEĞİ) -ŞUBAT-MART 2015- SUNUM PROF. DR. NAZMİ AVCI. MAYıS, 2015

(ISPARTA-SÜTÇÜLER İLÇESİ ÖRNEĞİ) -ŞUBAT-MART 2015- SUNUM PROF. DR. NAZMİ AVCI. MAYıS, 2015 MERMER OCAKLARINDA ÇALIŞANLARA İLİŞKİN İŞ YERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÜZERİNE TESPİTLER (ISPARTA-SÜTÇÜLER İLÇESİ ÖRNEĞİ) -ŞUBAT-MART 2015- SUNUM PROF. DR. NAZMİ AVCI 1 MAYıS, 2015 lerinde 2 Bu araştırma

Detaylı

Döküm Sahalarında Güvenlik. Kaynak: MSHA

Döküm Sahalarında Güvenlik. Kaynak: MSHA Döküm Sahalarında Güvenlik Kaynak: MSHA Madencilik sektöründe, günde binlerce kez kamyonlar döküm sahalarından döküm yapmaktadır. ABD de, 1990larda, döküm yaparken hayatını kaybeden madenci sayısı 25 olarak

Detaylı

7.Hafta: Risk ve Risk Analizi. DYA 114 Çevre Koruma. BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ

7.Hafta: Risk ve Risk Analizi. DYA 114 Çevre Koruma. BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ 7.Hafta: Risk ve Risk Analizi DYA 114 Çevre Koruma BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ RİSK ve RİSK ANALİZİ Risk Belirli bir tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı

Detaylı

GAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları. Development and Problems of Agricultural Mechanization in GAP

GAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları. Development and Problems of Agricultural Mechanization in GAP GAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları İbrahim TOBİ 1, Ramazan SAĞLAM 1, Ferhat KÜP 2, M. Yavuz Çevik 1 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Şanlıurfa 2 Harran

Detaylı

14 Araştırma Makalesi. Gaziantep İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri

14 Araştırma Makalesi. Gaziantep İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri 14 Araştırma Makalesi Gaziantep İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri Cem BİLİM 1*, Tayfun KORUCU 2, Tuba SEMERCİ 1 1 Antepfıstığı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, Gaziantep 2 KSÜ, Ziraat Fakültesi Biyosistem

Detaylı

T.C. GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARIM MAKİNALARI ANABİLİM DALI Y. LİSANS TEZİ

T.C. GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARIM MAKİNALARI ANABİLİM DALI Y. LİSANS TEZİ T.C. GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARIM MAKİNALARI ANABİLİM DALI Y. LİSANS TEZİ TOKAT İL SINIRLARI İÇERİSİNDE TARIM MAKİNALARI KAZALARI VE İŞ GÜVENLİĞİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA İbrahim

Detaylı

İş Sağlığı ve Güvenliği

İş Sağlığı ve Güvenliği İş Sağlığı ve Güvenliği Sunanlar: Cem Taşkın Öktem 1133022 Büşra Duman 1133024 Sunum Tarihi: 06.03.2014 İrem Bengisu Ay 1133016 Kübra Yaman 1133036 İş Sağlığı ve İş Güvenliğinin Gelişimi Geçmişi daha eskiye

Detaylı

MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ BİR MEB UYGULAMASI

MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ BİR MEB UYGULAMASI MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ BİR MEB UYGULAMASI SAFETY AND RISK ASSESSMENT IN OCCUPATIONAL AND TECHNICAL SECONDARY EDUCATION A MEB APPLICATION

Detaylı

Şanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi

Şanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi Şanlıurfa Kuru Tarım lerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi Cevdet SAĞLAM 1, Refik POLAT 2 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım makineları Bölümü,

Detaylı

EMNİYET KEMERİ KULLANIMI

EMNİYET KEMERİ KULLANIMI Emniyet kemeri kullanımı, kazalardaki yaralanmaları büyük ölçüde azaltmaktadır ve otomobilin ön koltuklarında kemer kullanmamanın büyük risk oluşturduğunu büyük bir çoğunluk kabul etmektedir. Yine de "Emniyet

Detaylı

DUVAR İŞLERİNDE TEHLİKELER

DUVAR İŞLERİNDE TEHLİKELER DUVAR İŞLERİNDE TEHLİKELER FAALİYET ALT FAALİYET NO TEHLİKE DUVAR İMALATI Elle malzeme taşınması Araçla malzeme taşınması Araçtan malzeme indirilmesi Sabit İskeleler üzerinde çalışma 1 Takılıp düşme 2

Detaylı

TÜRKİYE DE VE DÜNYADA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DERS NO: 4

TÜRKİYE DE VE DÜNYADA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DERS NO: 4 1 TÜRKİYE DE VE DÜNYADA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DERS NO: 4 2 Dersimizin Amacı Katılımcılara, istatistikî veriler ve karşılaştırmalarla dünyada ve Türkiye deki iş sağlığı ve güvenliği durumu hakkında temel

Detaylı

ULUSAL HUBUBAT KONSEYİ 2018 ÜLKESEL HUBUBAT REKOLTE DEĞERLENDİRME RAPORU

ULUSAL HUBUBAT KONSEYİ 2018 ÜLKESEL HUBUBAT REKOLTE DEĞERLENDİRME RAPORU ULUSAL HUBUBAT KONSEYİ 2018 ÜLKESEL HUBUBAT REKOLTE DEĞERLENDİRME RAPORU (21.05.2018) Türkiye Geneli Bitki Gelişimi Türkiye de 2017-2018 Ekim sezonunda buğday ekim alanlarının geçen yılki rakamdan daha

Detaylı

AVUKAT BÜROSU RİSK DEĞERLENDİRME FORMU

AVUKAT BÜROSU RİSK DEĞERLENDİRME FORMU AVUKAT BÜROSU RİSK DEĞERLENDİRME FORMU İşveren Büro Adresi Yapılan İş Çalışan Sayısı Toplam: Hukuki Danışmanlık, Dava ve İcra İşlemleri Takibi Erkek Kadın Çocuk Stajyer Öğrenci RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMASININ

Detaylı

KONYA İLİ TARIM MAKİNALARI SEKTÖR RAPORU MEHMET ÖZÇELİK

KONYA İLİ TARIM MAKİNALARI SEKTÖR RAPORU MEHMET ÖZÇELİK Giriş Konya ili Türkiye de tarım makineleri açısından, ülkenin önemli merkezlerinden bir tanesidir. Özellikle ildeki tarım alanlarının genişliği, toprak işleme alet ve makinalarına olan ihtiyacı artırmıştır.

Detaylı

Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu

Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, H. Deniz ŞİRELİ 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Diyarbakır 2 Çukurova

Detaylı

MAKİNE HALISI ÜRETİMİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

MAKİNE HALISI ÜRETİMİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MAKİNE HALISI ÜRETİMİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi Emirhan GÜNAYDIN İSG Uzmanı

Detaylı

BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ BİR İLDEKİ BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ KAZASI GEÇİRME DURUMLARI VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Ferhat Coşkun 1, Tuba Duygu Yılmaz 1, Ahmet Öner Kurt 2, Serdar Deniz 3, Muhsin Akbaba

Detaylı

TEMEL İSG Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

TEMEL İSG Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği TEMEL İSG Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Ders Nu: 35 www.ustadlar.com.tr Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Konu; Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş

Detaylı

Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri. Technical Properties of Some Milking Parlours in Aydın Province

Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri. Technical Properties of Some Milking Parlours in Aydın Province Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri Türker SARAÇOĞLU, Nurettin TOPUZ, Cengiz ÖZARSLAN Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Aydın turksar@hotmail.com

Detaylı

İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü

İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü İş Sağlığı ve Güvenliğine Genel Bakış ve Güvenlik Kültürü Konunun genel amacı Katılımcıların iş sağlığı ve güvenliğinin temel prensiplerini ve güvenlik kültürünün önemini kavramalarına yardımcı olmaktır

Detaylı

26. TARIMSAL MEKANĠZASYON ULUSAL KONGRESĠ

26. TARIMSAL MEKANĠZASYON ULUSAL KONGRESĠ Yesim Benal Yurtlu Kerim Ekmekci Mesut Gölbaşı Elçin Yesiloglu 26. TARIMSAL MEKANĠZASYON ULUSAL KONGRESĠ 22-23 Eylül 2010, ANTAKYA 1 TARIM EN TEHLĠKELĠ SEKTÖR 2 3 Bir örnek Bu simülasyonda görüldüğü gibi,

Detaylı

ŞANLIURFA'DAKİ ÇİFTÇİLERİN TRAKTÖR SATIN ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

ŞANLIURFA'DAKİ ÇİFTÇİLERİN TRAKTÖR SATIN ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ : 1-8 J.Agric. Fac. HR.U., 2012, 16(1): 1-8 Araştırma Makalesi ŞANLIURFA'DAKİ ÇİFTÇİLERİN TRAKTÖR SATIN ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİLİ FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ Cevdet Sağlam Melih Yavuz Çevik ÖZET Bu çalışmada,

Detaylı

Karaman İlinin Tarımsal Mekanizasyon Seviyesinin Belirlenmesi

Karaman İlinin Tarımsal Mekanizasyon Seviyesinin Belirlenmesi Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 2007, 3 (4), 211-215 Karaman İlinin Tarımsal Mekanizasyon Seviyesinin Belirlenmesi Mehmet Uğur YILDIZ, Yusuf DİLAY, Adem ÖZKAN K.M.Ü. Meslek Yüksekokulu Yunus Emre Yerleşkesi,

Detaylı

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU Risk Değerlendirme No: Tarih: İşveren: İşyeri Adresi: Yapılan İş Nedir? (Kısaca açıklayınız) İşçi sayısı: Erkek Kadın Çocuk Çırak Öğrenci RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMASININ

Detaylı

Pestisitler ülkemiz tarımında yaygın olarak kullanılmaktadır.

Pestisitler ülkemiz tarımında yaygın olarak kullanılmaktadır. Amaç Pestisitler ülkemiz tarımında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı iyi tarım uygulaması kapsamında eğitim alan kişilerin pestisit uygulamaları konusunda bilgi düzeylerini araştırmaktır.

Detaylı

Mekanik Titreşimli Zeytin Hasat Makinasının Performans Değerlerinin Belirlenmesi

Mekanik Titreşimli Zeytin Hasat Makinasının Performans Değerlerinin Belirlenmesi Ulud. Üniv. Zir. Fak. Derg., (2003) 17(2): 103-110 Mekanik Titreşimli Zeytin Hasat Makinasının Performans Değerlerinin Belirlenmesi Eşref IŞIK * Halil ÜNAL ** ÖZET Bu çalışmada, ülkemizin zeytin üretim

Detaylı

ĠġÇĠ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ DERSĠ

ĠġÇĠ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ DERSĠ 15.11.2013 ĠġÇĠ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ DERSĠ Egemen Avcu Dr. Makine Mühendisi Ford Otosan İhsaniye Otomotiv Meslek Yüksek Okulu Makine Resim ve Konstrüksiyon Programı Ders içeriği GiriĢ ĠĢ Kazaları ĠĢ yerinde

Detaylı

TARIM ALET VE MAKİNELERİ SEKTÖRÜ 2013 VERİ ARAŞTIRMA RAPORU CEYHAN TİCARET ODASI

TARIM ALET VE MAKİNELERİ SEKTÖRÜ 2013 VERİ ARAŞTIRMA RAPORU CEYHAN TİCARET ODASI TARIM ALET VE MAKİNELERİ SEKTÖRÜ 2013 VERİ ARAŞTIRMA RAPORU CEYHAN TİCARET ODASI BAŞKAN DAN; Gelişmelerin Dünya çapında bir enerji merkezi oluşturulmasını planladığı bölgemiz de; Proje alanı İskenderun

Detaylı

Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi

Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi Prof. Dr. Nebi Sümer Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adli Psikoloji Günleri Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi 21-22 Mart 2014 Gündem Türkiye nin trafik güvenliği

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Ömer Faruk Usluoğulları İnşaat Mühendisliği Bölümü

Yrd.Doç.Dr. Ömer Faruk Usluoğulları İnşaat Mühendisliği Bölümü Yrd.Doç.Dr. Ömer Faruk Usluoğulları İnşaat Mühendisliği Bölümü Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği AMAÇ ve KAPSAM AMAÇ:, Kazaların en sık görüldüğü iş kollarından biri olan İNŞAAT SEKTÖRÜNDE, meydana

Detaylı

TOPLUM SAĞLIĞI AÇISINDAN İLK YARDIM EĞİTİMİNİN ÖNEMİ. Dr.Alpaslan Türkkan

TOPLUM SAĞLIĞI AÇISINDAN İLK YARDIM EĞİTİMİNİN ÖNEMİ. Dr.Alpaslan Türkkan TOPLUM SAĞLIĞI AÇISINDAN İLK YARDIM EĞİTİMİNİN ÖNEMİ Dr.Alpaslan Türkkan İlkyardım Hastalık ya da kaza ile sağlığı tehlikeye girmiş kişi ya da kişilere; Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak, Yaralının durumunun

Detaylı

RİSK ANALİZ PROSEDÜRÜ

RİSK ANALİZ PROSEDÜRÜ 1.AMAÇ Karacabey Devlet Hastanesi faaliyetleri sırasında oluşabilecek potansiyel tehlikelerin ve bunlara ilişkin risklerin belirlenmesi, böylelikle beklenen veya olası risklerin kontrol altına alınmasına

Detaylı

KADINA ŞİDDETİN KİŞİ ANALİZİ YÖNELİK. www.perspektifs.com info@perspektifs.com twitter.com/perspektifsa

KADINA ŞİDDETİN KİŞİ ANALİZİ YÖNELİK. www.perspektifs.com info@perspektifs.com twitter.com/perspektifsa KADINA YÖNELİK ŞİDDETİN KİŞİ ANALİZİ www.perspektifs.com info@perspektifs.com twitter.com/perspektifsa PERSPEKTİF STRATEJİ ARAŞTIRMA ANALİZ - HAZİRAN 2015 ANALİZ NO: 6 Araştırma; doğru, nitelikli bilginin

Detaylı

tepav Nisan2011 N DEĞERLENDİRMENOTU 2008 Krizinin Kadın ve Erkek İşgücüne Etkileri Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı

tepav Nisan2011 N DEĞERLENDİRMENOTU 2008 Krizinin Kadın ve Erkek İşgücüne Etkileri Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı DEĞERLENDİRMENOTU Nisan2011 N201127 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Ayşegül Dinççağ 1 Araştırmacı, Ekonomi Etütleri Hasan Çağlayan Dündar 2 Araştırmacı, Ekonomi Etütleri 2008 Krizinin

Detaylı

TRAKYA YÖRESİ TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATCILARININ YAPISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

TRAKYA YÖRESİ TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATCILARININ YAPISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA 105 TRAKYA YÖRESİ TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATCILARININ YAPISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA A research on the structure of farm machinery manufacturers in Trakya Region. Selçuk ARIN 1 İbrahim İÇÖZ 2 Erdal

Detaylı

Gübreleme makinaları Sınıflandırma: kullanılan gübrelerin özelliğine

Gübreleme makinaları Sınıflandırma: kullanılan gübrelerin özelliğine 1 Gübreleme makinaları Bitkisel üretimde bitkilerin büyümesi ve ürün vermesi için gerekli besin maddelerini içeren gübreleri toprağa veren makinalardır. Sınıflandırma: Gübreleme makinaları, kullanılan

Detaylı

3T Risk Değerlendirmesi

3T Risk Değerlendirmesi This project is co financed by the European Union and the Republic of Turkey 3T Risk Değerlendirmesi ECBOHS PROJESİ ERDEMİR ÇALIŞTAYI 29-30.9.2011 Doç. Dr. Heikki Laitinen ME S S 1 İşyerinde 3 Seviyede

Detaylı

Tablo 1: Anketi Yanıtlayan Kişilerin Yaş Dağılımı Frekans (Sayı) Yüzde ( %) 20 40 175 65,1 40+ 67

Tablo 1: Anketi Yanıtlayan Kişilerin Yaş Dağılımı Frekans (Sayı) Yüzde ( %) 20 40 175 65,1 40+ 67 Özel Sağlık Sigortalıları Sağlık Hizmet Kullanımı Anket Değerlendirmesi Erdem ALPTEKİN Özel sağlık sigortalıların sorunlarını irdelemek ve beklentilerini belirlemek amacıyla Sigorta sektöründe faaliyet

Detaylı

AĞIR VASITA SÜRÜCÜLERİNİN SOSYAL VE EKONOMİK DURUMLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA *

AĞIR VASITA SÜRÜCÜLERİNİN SOSYAL VE EKONOMİK DURUMLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA * Fen ve Mühendislik Dergisi 2000, Cilt 3, Sayı 2 114 AĞIR VASITA SÜRÜCÜLERİNİN SOSYAL VE EKONOMİK DURUMLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA * Ahmet TAN KSÜ, Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Kahramanmaraş A.Nuri

Detaylı

Orta Anadolu Bölgesi İllerinde Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Yıllara Göre Değişimi

Orta Anadolu Bölgesi İllerinde Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Yıllara Göre Değişimi Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı 364-371 2016 DOI: 10.17100/nevbiltek.68453 URL: http://dx.doi.org/10.17100/nevbiltek.68453 Orta Anadolu Bölgesi İllerinde Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin

Detaylı

TARIM SEKTÖRÜNDE YARALANMALAR VE KORUNMA. Doç. Dr. Y. Benal Öztekin

TARIM SEKTÖRÜNDE YARALANMALAR VE KORUNMA. Doç. Dr. Y. Benal Öztekin TARIM SEKTÖRÜNDE YARALANMALAR VE KORUNMA Doç. Dr. Y. Benal Öztekin 1 İÇERİK tarımsal üretimin yapısal farklılıkları tarım iş kolunun iş güvenliği açısından durumu tarımda kullanılan makineler tarım makinelerinde

Detaylı

2016 YILI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AĞINDA MEYDANA GELEN TRAFİK KAZALARINA AİT ÖZET BİLGİLER. Karayolları Genel Müdürlüğü

2016 YILI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AĞINDA MEYDANA GELEN TRAFİK KAZALARINA AİT ÖZET BİLGİLER. Karayolları Genel Müdürlüğü T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü 2016 YILI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AĞINDA MEYDANA GELEN TRAFİK KAZALARINA AİT ÖZET BİLGİLER ÖNSÖZ Bu

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü TARIMDA DEĞİŞİM Dünyada 1970 li yıllarda; Tüketicilerin bilinçlenmesi, 1990 lı yıllarda

Detaylı

Sivas İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Yılları Arasındaki Değişiminin İncelenmesi

Sivas İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Yılları Arasındaki Değişiminin İncelenmesi GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2009, 26(2), 87-95 Sivas İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin 1997-2007 Yılları Arasındaki Değişiminin İncelenmesi Ebubekir Altuntaş 1 İhsan Aslan 2 1- Gaziosmanpaşa Üniversitesi,

Detaylı

MERSİN ÖRTÜ ALTI ÜRETİM ÇALIŞANLARI ARAŞTIRMASI: İŞLE İLİŞKİLİ CİLT, SOLUNUM SİSTEMİ VE KAS-İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARI

MERSİN ÖRTÜ ALTI ÜRETİM ÇALIŞANLARI ARAŞTIRMASI: İŞLE İLİŞKİLİ CİLT, SOLUNUM SİSTEMİ VE KAS-İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARI MERSİN ÖRTÜ ALTI ÜRETİM ÇALIŞANLARI ARAŞTIRMASI: İŞLE İLİŞKİLİ CİLT, SOLUNUM SİSTEMİ VE KAS-İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARI Dr. ALİ KORAY KENZİMAN MERSİN İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Bu araştırmanın sonuçları Annals

Detaylı

Kazazedeye ait genel adli muayene raporuna ve kati adli muayene raporuna dosyada rastlanmamıştır.

Kazazedeye ait genel adli muayene raporuna ve kati adli muayene raporuna dosyada rastlanmamıştır. ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MERKEZ HASAR MÜDÜRLÜĞÜ ne İSTANBUL İLGİ : 26.03.2018 tarihli mailiniz KONU : 160880012 0002, Sn. Kemal SÖZALAN a ait maluliyet dosyası Sn. Kemal SÖZALAN

Detaylı

TARIMSAL MEKANİZASYON ARAÇLARI 2017 YILI DENEY ÜCRET TARİFESİ

TARIMSAL MEKANİZASYON ARAÇLARI 2017 YILI DENEY ÜCRET TARİFESİ SIRA NO TARIMSAL MEKANİZASYON ARAÇLARI 2017 YILI DENEY ÜCRET TARİFESİ ARACIN CİNSİ 2017 YILI KDV siz DENEY ÜCRETİ (TL) ENERJİ ve GÜÇ ÜNİTELERİ 1 Traktörler (OECD Kod 2 ye göre) a) 0-20 kw arası 6.285,00

Detaylı

Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme Selin Arslanhan Araştırmacı

Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme Selin Arslanhan Araştırmacı Madenlerde Yaşanan İş Kazaları ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme Selin Arslanhan Araştırmacı Hüseyin Ekrem Cünedioğlu Araştırmacı TEPAV Değerlendirme Notu Temmuz 2010 Özet Türkiye maden sektörünün

Detaylı

Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı

Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı GİRİŞ 2017-2018 Güz Dönemi 1. İŞ GÜVENLİĞİ Dünyada ve ülkemizdeki sanayileşmeye ve teknolojik gelişmelere paralel olarak özellikle iş yerlerinde çalışan kişilerin güvenliği

Detaylı

ERZURUM İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE PATATES ÜRETİMMALİYETİNİN HESAPLANMASI* Avni BİRİNCİ, Nevzat KÜÇÜK

ERZURUM İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE PATATES ÜRETİMMALİYETİNİN HESAPLANMASI* Avni BİRİNCİ, Nevzat KÜÇÜK Tarım Ekonomisi Dergisi 006; 1() : 31-37 ERZURUM İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE PATATES ÜRETİMMALİYETİNİN HESAPLANMASI* Avni BİRİNCİ, Nevzat KÜÇÜK 1 ÖZET: Bu araştırmada Erzurum ili tarım işletmelerinde yapılan

Detaylı

NİSAN 2017 ÜLKESEL BUĞDAY GELİŞİM RAPORU

NİSAN 2017 ÜLKESEL BUĞDAY GELİŞİM RAPORU Türkiye Geneli Bitki Gelişimi Türkiye de 2016-2017 Ekim sezonunda buğday ekim alanlarının geçen yılki rakamı koruyacağı hatta çok azda olsa özellikle İç Anadolu Bölgesinde artış olacağı tahmin edilmektedir.

Detaylı

İşçi sağlığı ve güvenliğine (İSAGÜ) yönelik önlemlerin alınması ve etkin bir şekilde uygulanması, İSAGÜ bilincinin oluşması ile ilgilidir.

İşçi sağlığı ve güvenliğine (İSAGÜ) yönelik önlemlerin alınması ve etkin bir şekilde uygulanması, İSAGÜ bilincinin oluşması ile ilgilidir. 1. GİRİŞ İşçi sağlığı ve güvenliğine (İSAGÜ) yönelik önlemlerin alınması ve etkin bir şekilde uygulanması, İSAGÜ bilincinin oluşması ile ilgilidir. 1 Limanlar, Türkiye ekonomisinin en önemli destek üniteleridir.

Detaylı

Denizli İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin İncelenmesi. Current Status of Agricultural Mechanization Level of Denizli Province

Denizli İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin İncelenmesi. Current Status of Agricultural Mechanization Level of Denizli Province TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ www.turkjans.com TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES Denizli İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin İncelenmesi İbrahim DORUK Pamukkale Üniversitesi

Detaylı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN:

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN: TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNDEN BEKLENTİLERİ Öğr. Gör. Naci Bulur İnönü üniversitesi Yeşilyurt Meslek Yüksekokulu naci.bulur@inonu.edu.tr Öğr. Gör. Murat Ulaş İnönü üniversitesi Arapgir

Detaylı

Ulusal KBRN Yönetmeliği ve Kurumlar Arası Organizasyon. Dr. Ayça ÇALBAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servis AD, ERZURUM

Ulusal KBRN Yönetmeliği ve Kurumlar Arası Organizasyon. Dr. Ayça ÇALBAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servis AD, ERZURUM Ulusal KBRN Yönetmeliği ve Kurumlar Arası Organizasyon Dr. Ayça ÇALBAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servis AD, ERZURUM Amaç Halk sağlığı ve çevreyi korumak Can ve mal kaybını azaltmak Tehlike

Detaylı

Türkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi. Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK

Türkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi. Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK Türkiye deki İş Kazalarının Box-Jenkins Tekniği ile İncelenmesi Doç. Dr. Arzu ALTIN YAVUZ Ar. Gör. Barış ERGÜL Ar. Gör. Ebru GÜNDOĞAN AŞIK Sunu Planı Giriş Bu bölümde İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili

Detaylı

TRAVMADAN KORUNMA. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı

TRAVMADAN KORUNMA. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı TRAVMADAN KORUNMA Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı Travma önceden ve nereden geleceği bilinmeyen bir darbeye benzetilebileceği gibi, toplumun yeterli özeni göstermediği bir hastalığı olarak da

Detaylı

Öğr. Gör. Halil YAMAK

Öğr. Gör. Halil YAMAK Ondokuzmayıs Üniversitesi Havza Meslek Yüksekokulu İş Sağlığı ve Güvenliği Programı 2018 2019 Güz Yarıyılı Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Dersi 1. Hafta Öğr. Gör. Halil YAMAK Yapı Sektörünün Önemi,

Detaylı

ADANA İLİ TARIMSAL ÜRETİM DURUMU RAPORU

ADANA İLİ TARIMSAL ÜRETİM DURUMU RAPORU ADANA İLİ TARIMSAL ÜRETİM DURUMU RAPORU Ağustos 2013, Adana Hazırlayanlar Sabahattin Yumuşak; Adana Güçbirliği Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Sinem Özkan Başlamışlı; Çiftçiler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi

Detaylı

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ BÜROLARDA SERBEST YERLEŞME DÜZENLERİ VE İŞ

Detaylı

2016 Türkiye de 185 bin 128 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi Ülkemiz karayolu ağında 2016 yılında toplam 1 milyon 182 bin 491 adet

2016 Türkiye de 185 bin 128 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi Ülkemiz karayolu ağında 2016 yılında toplam 1 milyon 182 bin 491 adet 1 2016 Türkiye de 185 bin 128 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi Ülkemiz karayolu ağında 2016 yılında toplam 1 milyon 182 bin 491 adet trafik kazası meydana geldi. Bu kazaların 997 bin

Detaylı

Kırgızistan ın Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Açısından Değerlendirilmesi

Kırgızistan ın Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Açısından Değerlendirilmesi Kırgızistan ın Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Açısından Değerlendirilmesi Tair ESENALI UULU 1, Hüseyin ÖĞÜT 2,3, Tamer MARAKOĞLU 3 1 Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,

Detaylı

Montaj ve kullanım kılavuzu

Montaj ve kullanım kılavuzu Montaj ve kullanım kılavuzu DGPS Alıcısı A101 Tarih: V3.20150602 3030246900-02-TR Bu kullanım kılavuzunu okuyun ve buna riayet edin. Bu kullanım kılavuzunu ileride kullanmak için saklayın. Künye Doküman

Detaylı

PIHTIÖNLER (KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI }EDOKSABAN (LİXİANA)

PIHTIÖNLER (KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI }EDOKSABAN (LİXİANA) 1 EDOKSABAN (LİXİANA) pıhtıönler ilaç grubundadır. Halk arasında kan sulandırıcı ilaç olarak bahsedilen ilaçlardan bir tanesidir. Kan damarları içerisinde pıhtı oluşmasını ve oluşan pıhtının büyümesini

Detaylı

Ders programı özeti Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Sertifikası

Ders programı özeti Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Sertifikası Ders programı özeti Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Sertifikası Kasım 2014 Ders programı özeti - NEBOSH Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Sertifikası (Ocak 2013 içeriği) Yapı Ders programı

Detaylı

Güvenli Tarım Makinaları ÇalıĢtayı 19 ġubat 2010 ANKARA

Güvenli Tarım Makinaları ÇalıĢtayı 19 ġubat 2010 ANKARA Güvenli Tarım Makinaları ÇalıĢtayı 19 ġubat 2010 ANKARA 1 P9 Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve GeliĢtirme Genel Müdürlüğü Kerim EKMEKCi Ziraat Yüksek Mühendisi 2 Güvenli Tarım Makinaları

Detaylı

Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı

Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Bedri KEKEZOĞLU & Yrd. Doç. Dr. Altuğ BOZKURT 1. İŞ GÜVENLİĞİ Dünyada ve ülkemizdeki sanayileşmeye ve teknolojik gelişmelere paralel olarak özellikle

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı

Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı Polonya da 400-450 un değirmeni olduğu biliniyor. Bu değirmenlerin yıllık toplam kapasiteleri 6 milyon tonun üzerine. Günde 100 tonun üzerinde üretim gerçekleştirebilen

Detaylı