Biz de yazımızda bunu irdeleyelim, yani vergi aslında af olur mu sorusunun cevabını irdeleyelim istedik.
|
|
- Turgay Umut Yüce
- 9 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Vergi barışı, Hazine'ye varlık barışından daha çok gelir getirir Bumin Doğrusöz Geçen günlerde yine vergi affı dedikoduları çıktı. Bu arada bir toplantıda Maliye Bakanı, vergide af olmayacağını hatta bunun anayasaya dahi yazılması gerektiğini söyledi. Bakanın basına yansıyan demeci dikkatlice okunduğunda, vergide derken, vergi aslını kastettiği izlenimini edindik. Biz de yazımızda bunu irdeleyelim, yani vergi aslında af olur mu sorusunun cevabını irdeleyelim istedik. Uygulamada yasa koyucular, "af kanunu" veya "af" sözcüklerini kullanmaktan, bu kavramın yaratacağı olumsuz çağrışımlar veya tepkilerden çekinerek kaçınırlar. Nitekim ülkemizde çıkarılmış vergi af yasalarında da 1960 öncesinde "terkin" veya "tasfiye", 1960 sonrasında "vergi cezalarının tasfiyesi", "tahsilatın hızlandırılması", "özel uzlaşma" gibi adların kullanıldığını görmekteyiz. Bu gözlemi, yabancı ülkeler için de yapmak mümkündür. Bu konuda en ilginç örneği Teksas eyaleti oluşturmaktadır. Bu eyaletçe kabul edilen af programlarından birisinde, vergi affı uygulaması "maziyi temizleme programı (wipe the slate clean) olarak adlandırılmıştır. Af yetkisi, anayasal dayanağını anayasanın 87 ve 104. maddelerinden almaktadır. Anayasanın 87. maddesine göre TBMM, üye tam sayısının beşte üç çoğunluğuyla karar vermek koşulu ile genel veya özel af çıkarmaya yetkilidir maddeye göre de cumhurbaşkanı sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebepleri ile belirli kişilerin cezalarını hafifletebilir veya kaldırabilir. Af kanunlarının zaman bakımından uygulanması, diğer kanunlara göre özellik gösterir. Af kanunları, geçmişe yürür ve etkilerini geçmişteki olaylar üzerinde meydana getirir. Af kanunlarında hangi tarihe kadar işlenmiş suçlara o kanunun uygulanacağına ilişkin bir açıklık bulunması gerekir. Eğer af kanunlarında böyle bir açıklık yoksa, o zaman kanunların yürürlüğe girmesiyle ilgili genel kurallar uygulanacak ve kanunun resmen yürürlüğe girdiği tarihe kadar işlenmiş suçlar affedilmiş sayılacaktır. Görüldüğü gibi af müessesesi, ceza üzerine kuruludur. Bundan ötesi, alacaktan vazgeçmedir. Vergi aslında af olmaz Vergi hukukunda af sadece vergi cezaları için söz konusu olabilir. Devlet, gecikme zam ve/veya faizleri şeklindeki alacağından da vazgeçebilir. Yoksa vergi aslının affı, kanaatimizce mümkün değildir. Bu görüşümüzün gerekçelerini, kısaca ve özetle söyleyecek olursak; * Vergi borcu, anayasada vergi ödevine ilişkin 73. madenin konumundan da anlaşıldığı üzere bir siyasal ödevdir. Siyasal bir ödevin, yasa koyucu tarafından kaldırılması mümkün değildir. * Anayasanın 73. maddesinde, herkese vergi ödeme mükellefiyeti öngörürken, devlete de herkesten vergi alma görevini yüklemiştir. Yasa koyucunun, devlete anayasa ile yüklenmiş bir görevi yasa ile kaldırmasına hukuken olanak yoktur. Vergi yönetimi yürürlükteki kanunlara göre gerçekleşmiş vergi alacaklarını tahsil konusunda bağlı yetki ile donatılmıştır. Bir başka deyişle bunları tahsil etmeme konusunda bir yetkisi yoktur.
2 * Vergi borcunun affı, ödeyenler ile ödemeyenler arasında, farklı mali yüklere maruz kalmış olma dolayısıyla eşitsizlik yaratır. Bu da anayasanın 10. maddesinde ifadesini bulan eşitlik ilkesine aykırı olur. * Vergi borcunun affı, ödeyenlerle ödemeyenler arasında, farklı mali yüklere maruz kalmış olma dolayısıyla rekabet düzenini bozar, bu sonuç ise devlete anayasa ile yüklenmiş piyasaların sağlıklı çalışmasını temin ve rekabet düzenini sağlama ödevleri ile bağdaşmaz. * Vergi, bir anlamda kamu giderlerinin herkese paylaştırılmasını ifade ettiğinden, vergi affı sonucunda ödemeyenin yükü ödeyene yıkılır. Bu ise anayasa md. 73/1'e ve ayrıca vergi yükünün adil dağılımını öngören anayasa md. 73/2'ye aykırıdır. * Devletin vergi aslını affı, devletin ödemelerini yerine getirme sınırını ve giderek devletin ekonomik sosyal görevlerini yerine getirme gücünü azaltır. Yasama organının devletin sosyal ve ekonomik hakları sağlama gücünü zayıflatacak bir tasarrufta, hem de eşitsizlik yaratarak bulunması mümkün değildir. Vergi aslı af konusu yapılamaz. Ceza ve faiz affedilebilir Ancak belirttiğimiz gibi, vergi cezalarında af olur. Bu konudaki takdir hakkı ise yasama organına aittir. Öte yandan yasama organı, vergi alacağından vazgeçemezken, vergi aslına bağlı gecikme zammı veya gecikme faizi gibi fer'i alacaklarından her zaman vazgeçebilir. Geçmişte çıkarılan af yasalarına bakıldığında, büyük çoğunlukla vergi aslını içermediklerini ancak ceza, gecikme faizi veya zammı gibi fer'i borçların affolunduğunu görmekteyiz. Farklı uygulamalar Bu konuda farklı uygulamalara rastlamak da mümkün. Örneğin, tarihli 218 sayılı af kanunu, sadece vergi cezalarını affetmiştir. Buna karşılık 5383 sayılı kanunla (gç. md. 3) vergi aslından (ÖTV) dahi vazgeçilmiştir. Bu maddenin benzerleri son yıllarda fazladır. Özel uzlaşma öngören 5736 sayılı kanun ise çok farklı bir uygulama getirmiş ve tarh edilmiş vergi asıllarını idareye kaldırtmıştır. Bu kanunun idareye verdiği yetkinin bir tür yasama yetkisinin devri olup olmadığı ise bize göre tartışmalıdır sayılı Vergi Barışı Kanunu ile matrah artırımı yapanların suçlarına göz yumulacağı ve görmezden gelineceği düzenlemesi getirilirken, 5811 Varlık Barışı Kanunu ile geçmişte işlenmekle birlikte henüz işlendiği saptanmamış suçlara, geçmişi aklama niteliğinde af getirilmiştir. Af kanunları tetkik edildiğinde, farklı bir uygulamanın da ihtilaflı borçlarda yapıldığını görmekteyiz. Bazı af kanunları, aftan yararlanmayı ihtilaftan vazgeçme koşuluna bağlarken, diğer bazıları böyle bir koşul aramamıştır. Ancak bu yöndeki af kanunlarında, ihtilaftan vazgeçmeden aftan yararlanma halinde, haksız çıkandan vergi aslı üzerinden % 10 gibi ek bir mali yüküm daha alınması öngörülmüştür. Yeni bir af gerekli mi Bugün için bize göre vergi aslında af çıkartılamaz. Ancak vergi cezaları artırılabilir, fer'i alacaklardan vazgeçilebilir.
3 Peki böyle bir uygulama gerekir mi? Bize göre evet. Zaten gecikme faizinin normal piyasa faiz haddini aşan kısmının gecikme faizi olarak görülmesi, paranın kullanım karşılığı olarak nitelendirilmesi mümkün olamayacağına göre, gecikme faizinin bu kısmının da özünde ceza olduğunu kabul etmek gerekmektedir. Öte yandan 6183 sayılı kanunda benimsenmiş olan "orantılı tahsil" esası da mükellef aleyhine çalışan bir düzenlemedir. Bu gün aşırı yüksek saptanmış faiz ve cezalar dolayısıyla pek çok mükellef vergi borcunu ödeyemez durumdadır maddenin aşırılıkları dolayısıyla binlerce kişi hapis cezası tehdidi altındadır sayılı Vergi Barışı Kanunu'ndan sonra bu kanunun doğumuna sebebiyet veren koşullar ortadan kaldırılmadığı için, bu koşulların yol açtığı aynı ortam bugün tekrar kendiliğinden oluşmuştur. Bu sebeple, 4811 sayılı kanun benzeri bir "vergi barışı" kanununun çıkarılması halinde hem mükellefler rahatlayacak hem de hazine "varlık barışı"na göre çok daha fazla gelire kavuşacaktır. Kaynak: Referans Gazetesi
Tahsil Zamanaşımını Kesen Hallerden Ödemenin Danıştay Kararları Işığında İrdelenmesi
Tahsil Zamanaşımını Kesen Hallerden Ödemenin Danıştay Kararları Işığında İrdelenmesi Doç. Dr. İBRAHİM ORGAN Pamukkale Üniversitesi Maliye Bölümü Öğretim Üyesi Arş. Gör. DOĞAN BOZDOĞAN Gaziosmanpaşa Üniversitesi
DetaylıTÜRKİYE DE BELEDİYELERİN VERGİLENDİRME YETKİSİ: VAR MI YOK MU İŞTE BÜTÜN MESELE BU 1
TÜRKİYE DE BELEDİYELERİN VERGİLENDİRME YETKİSİ: VAR MI YOK MU İŞTE BÜTÜN MESELE BU 1 Soner YAKAR* İsmail Orçun GÜNDÜZ** ÖZET Belediyelerin öz gelirleri olan vergi, harç ve benzeri mali yükümlülükler, 2464
DetaylıÖDEME ZAMANLARINA UYULMAMASININ HUKUKÎ SONUÇLARI
Vergi Hukukunda Ödeme Zamanları ve Ödeme Zamanlarına Uyulmamasının 207 H VERGİ HUKUKUNDA ÖDEME ZAMANLARI VE ÖDEME ZAMANLARINA UYULMAMASININ HUKUKÎ SONUÇLARI Dr. Adil NAS * GİRİŞ Vergi hukukunda süreler,
DetaylıTÜRK HUKUK SİSTEMİNDE NORMLAR HİYERARŞİSİ VE SAYIŞTAY DENETİMİNE ETKİLERİ
TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE NORMLAR HİYERARŞİSİ VE SAYIŞTAY DENETİMİNE ETKİLERİ Erdal KULUÇLU * Giriş İnsan ve insanla ilintili alanları düzenleyen hukuk normları, hukuk devletinin vazgeçilmez unsurlarından
DetaylıToplu İş Sözleşmesinden Yararlanma
Av. İlhan DOĞAN MESS Hukuk Müşaviri Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma 1. GİRİŞ Toplu iş sözleşmesi, işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında, iş sözleşmesinin yapılması,
DetaylıBİREYSEL BAŞVURUNUN ANAYASA YARGISINA ETKİSİ: ON YIL YASAĞI VE KADININ SOYADI ÖRNEĞİ
BİREYSEL BAŞVURUNUN ANAYASA YARGISINA ETKİSİ: ON YIL YASAĞI VE KADININ SOYADI ÖRNEĞİ Dr. Emir KAYA* Özet Bu çalışmada, Anayasa nın 152. maddesinde itiraz başvuruları için hüküm altına alınmış olan, daha
DetaylıAtilla DİNGİL - Sakarya 2.İcra Müdür Yardımcısı 05074637802
ALACAĞA MAHSUBEN SATIŞLARDA KAMU BANKALARI VE ÖZEL BANKA AYRIMINA GİTMEDEN TÜM BANKALARIN TAŞINIR VEYA TAŞINMAZ SATIN ALIRSA TAHSİL HARCI ÖDEME ZORUNLULUĞU İNCELEMESİ Atilla DİNGİL - Sakarya 2.İcra Müdür
DetaylıHACİZ VE İHTİYATİ HACİZDE YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARININ KESİN HÜKME KADAR ERTELENMESİ HAKKINDAKİ ANAYASA MAHKEMESİNİN İPTAL KARARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
HACİZ VE İHTİYATİ HACİZDE YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARININ KESİN HÜKME KADAR ERTELENMESİ HAKKINDAKİ ANAYASA MAHKEMESİNİN İPTAL KARARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 1. KONU Bilindiği üzere, 2577 sayılı İdari Yargılama
Detaylı6552 SAYILI KANUNLA ALT İŞVEREN KURUMUNDA YAPILAN YENİ DÜZENLEMELER VE DEĞİŞİKLİKLER
6552 SAYILI KANUNLA ALT İŞVEREN KURUMUNDA YAPILAN YENİ DÜZENLEMELER VE DEĞİŞİKLİKLER İbrahim AYDINLI * ÖZET Bugüne kadar 4857 Sayılı İş Kanununda asıl işveren- alt işverenlik ilişkisine yönelik pek çok
DetaylıKAYIP-KAÇAK BEDELİYLE İLGİLİ YARGITAY KARARININ İNCELENMESİ
KAYIP-KAÇAK BEDELİYLE İLGİLİ YARGITAY KARARININ İNCELENMESİ HAZIRLAYANLAR Sena Gözde YELEK. ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ. Gülsen AYHAN ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ. KAYIP-KAÇAK BEDELİYLE
DetaylıYASA, KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME VE MAHKEME KARARLARI IŞIĞINDA TAM GÜN SORUNSALI
YASA, KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME VE MAHKEME KARARLARI IŞIĞINDA TAM GÜN SORUNSALI Nihan Yancı ÖZALP * ÖZET Ülkemizde 2010 yılından beri tam gün yasası tartışılmaktadır. Süreç, 5947 sayılı yasa ile başlamıştır.
DetaylıANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI IŞIĞINDA YOKLUK YA DA YOK İŞLEM
makaleler Yılmaz ALİEFENDİOĞLU ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI IŞIĞINDA YOKLUK YA DA YOK İŞLEM Yılmaz ALİEFENDİOĞLU YOKLUK Yükseköğretimde türbanın serbest bırakılması yönündeki çabaların yoğunlaştığı 2008
DetaylıT.C. YARGITAY. Ceza Genel Kurulu. Esas: 2013/13-303. Karar: 2013/296. Karar Tarihi: 11.06.2013
T.C. YARGITAY Ceza Genel Kurulu Esas: 2013/13-303 Karar: 2013/296 Karar Tarihi: 11.06.2013 HIRSIZLIK SUÇU - SANIĞIN ÜZERİNDE BULUNAN ALTMIŞALTI LİRANIN EKONOMİK KAZANÇ KAPSAMINDA OLMAYIP MÜSADERESİNE KARAR
DetaylıAVUKATLARIN KARŞI TARAF VEKÂLET ÜCRETİNİN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU THE COUNTERPARTY ATTORNEY S FEE IN VALUE ADDED TAX LAW
AVUKATLARIN KARŞI TARAF VEKÂLET ÜCRETİNİN KDV KARŞISINDAKİ DURUMU THE COUNTERPARTY ATTORNEY S FEE IN VALUE ADDED TAX LAW Özgür BİYAN * 1 Özet: Avukatlık Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca, davayı
DetaylıÖzel Yetkili Yargı Sistemi Değişikliklerine Dair Değerlendirme
Mart 2014 tarihli Özel Yetkili Yargı Sistemi Değişikliklerine Dair Değerlendirme DEMOKRATİKLEŞME PROGRAMI Hande Özhabeş SUNUŞ Türkiye de son yıllarda yargı reformu kapsamında ceza hukukuna ilişkin, özellikle
DetaylıÇifte vergilendirmenin önlenmesinde kullanılan yöntemler kısaca şöyledir:
ÇİFTE VERGİLENDİRME ÖNLEME ANLAŞMALARI: Çifte Vergilendirme, konusu, mükellefi ve dönemi aynı olan kazanç üzerinden birden fazla vergileme yapılmasıdır. Diğer bir ifade ile mükellefi, kaynağı, konusu aynı
DetaylıTARH ZAMANAŞIMI DOLDUKTAN SONRA DEFTER BELGE İBRAZI İSTENMESİ ŞEKLİNDEKİ UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
TARH ZAMANAŞIMI DOLDUKTAN SONRA DEFTER BELGE İBRAZI İSTENMESİ ŞEKLİNDEKİ UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ 1. KONU: Vergi Alma Hakkı, devletlerin en önemli egemenlik haklarından biri olduğu gibi, Vergi Ödevi
DetaylıKooperatifler Hakkında Bilmek İstedikleriniz
Kooperatifler Hakkında Bilmek İstedikleriniz Soru: Bir yapı kooperatifi kaç kişi ile kurulur? Cevap: Bir yapı kooperatifi en az 7 gerçek ve/veya 1163 sayılı Kooperatifler Kanununda belirtilen tüzel kişilerce
DetaylıKENDİ ADINA VE HESABINA VE BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARLA İLGİLİ YENİ SOSYAL GÜVENLİK YASA
KENDİ ADINA VE HESABINA VE BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARLA İLGİLİ YENİ SOSYAL GÜVENLİK YASA TASARISINDA YAPILAN DÜZENLEMELER 19 KENDİ ADINA VE HESABINA VE BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARLA İLGİLİ YENİ SOSYAL GÜVENLİK YASA TASARISINDA
DetaylıANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN YARGISAL DENETİMİ
Sercan Coşkun KULAK hakemli makaleler ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN YARGISAL DENETİMİ Sercan Coşkun KULAK GİRİŞ Kanunların, Anayasa ya uygun olup olmadığının yargısal denetiminin yapılabildiği ülkelerde Anayasa
DetaylıASGARİ (EN AZ) GEÇİM İNDİRİMİNİN VERGİ ÖDEME GÜCÜNÜN KAVRANMASI AÇISINDAN ÖNEMİ VE TÜRKİYE'DE UYGULAMA AÇISINDAN GELİŞİMİ
ASGARİ (EN AZ) GEÇİM İNDİRİMİNİN VERGİ ÖDEME GÜCÜNÜN KAVRANMASI AÇISINDAN ÖNEMİ VE TÜRKİYE'DE UYGULAMA AÇISINDAN GELİŞİMİ Dr. Fatih SARAÇOĞLU 1 I. GİRİŞ Ülkemizde asgari ücretin vergi dışı bırakılması
DetaylıMK m. 236 HÜKMÜ NE GÖRE ARTIK DEĞERİN PAYLAŞTIRILMASI
MK m. 236 HÜKMÜ NE GÖRE ARTIK DEĞERİN PAYLAŞTIRILMASI 1 İÇİNDEKİLER I. GİRİŞ... 1 II. ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞI... 3 III. ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞININ KANUNA GÖRE BELİRLENMESİ... 6 A. Ölen Eşin Mirasçılarının
DetaylıYANILMA TARİH Mİ OLUYOR? Zihni KARTAL Baş Hesap Uzmanı. Giriş
YANILMA TARİH Mİ OLUYOR? *Yaklaşım Dergisinin 214. Sayısında yayınlanmıştır. Zihni KARTAL Baş Hesap Uzmanı Giriş Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu nda yanılma adı altında bir müessese düzenlenmiştir.
DetaylıTürkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu İnsan Kaynakları Yönetmeliği
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu İnsan Kaynakları Yönetmeliği BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Detaylı6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda Toplu İş Sözleşmesinin Teşmili
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda Toplu İş Sözleşmesinin Teşmili İbrahim SUBAŞI Özet: Teşmil; yürürlükte bulunan bir işkolu veya işyeri Toplu İş Sözleşmesi uygulama alanının, o işkolunda
DetaylıBELEDİYE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
BELEDİYE ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME Mustafa MEŞE Sayıştay Uzman Denetçisi GİRİŞ Belediye şirketleri, bazı yerel hizmetlerin yürütülmesi amacıyla, belediyeler tarafından kurulan ya da ortak olunan,
DetaylıTÜREV ÜRÜNLER VE VERGİLENDİRİLMESİ MUZAFFER UZER
TÜREV ÜRÜNLER VE VERGİLENDİRİLMESİ MUZAFFER UZER CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İKTİSAT BÖLÜMÜ MANİSA, MAYIS 2012 1 GİRİŞ Türev Ürünler ve Vergilendirilmesi konulu makalenin
DetaylıSİYASİ PARTİLERİN TEMELLİ KAPATILMASI İLE KAPATILMASI ARASINDAKİ FARKLAR VE KAPATILAN PARTİLERİN YENİDEN AÇILMASI
hakemli makaleler Uğur YİĞİT SİYASİ PARTİLERİN TEMELLİ KAPATILMASI İLE KAPATILMASI ARASINDAKİ FARKLAR VE KAPATILAN PARTİLERİN YENİDEN AÇILMASI Uğur YİĞİT* I. GİRİŞ 1982 Anayasası ndan sonra yürürlüğe giren
DetaylıBİR OTOKONTROL SİSTEMİ OLARAK BELEDİYELERDE HARCAMALARA KATILMA PAYI
BİR OTOKONTROL SİSTEMİ OLARAK BELEDİYELERDE HARCAMALARA KATILMA PAYI Nebi YILMAZ * I. Giriş Yönetim, insanların en önemli faaliyetlerinden birisidir. Yönetim, insanların belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda,
Detaylı