18-21 HAZIRAN 2009 MISIR-KAHIRE HEYET ZIYARETI RAPORU

Transkript

1 istanbul TiCARET ODASI _ ll ISTANBUL TICARET ODASI EKONOMiK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR ŞUBESi HAZIRAN 2009 MISIR-KAHIRE HEYET ZIYARETI RAPORU Ekonomik ve Sosyal Araşttrmalar Şu best_

2 istanbul TiCARET ODASI MISIR-KAHiRE INTERBUILD YAPI VE inşaat FUARI HEYETZiYARETi RAPORU (18-21 Haziran 2009) KONU Yönetim Kurulumuzun tarih ve 12 sayılı kararına istinaden, Mısır'ın Kahire şehrine Haziran 2009 tarihleri arasında bir seyahat düzenlenmiştir. Seyahate Odamız Yönetim Kurulu Üyesi Ertuğrul Yavuz PALA başkanlığında Meclis Üyeleri Oktay ÜÇKARDEŞ, Halim ÖZDEMiR ve Yücel ŞiMŞEK'ten oluşan heyetimiz ile Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Şubesi Raportörü Fahri KARBUZ iştirak etmişlerdir. YÖNTEM Odamız heyeti, Mısır'ın Kahire şehrine 19 Haziran 2009 sabahı varmış olup, 18 Haziran'da başlayan lnterbuild Yapı ve inşaat Fuarı'na 19 ve 20 Haziran 2009 tarihlerinde katılım sağlanabilmiştir. 20 Haziran Cumartesi günü Türk-Mısır iş Adamları Derneği Genel Sekreter'i Metin Turan ile görüşülmüştür. Aynı gün metrekare alana kurulan, tüm teknolojik gereksinimierin inşa edildiği, ana-ilk-orta ve lise eğitimi verebilen Mısır'daki ilk Türk okulu olan Uluslararası Salahaldin Okulu ziyaret edilmiştir. 21 Haziran Pazar günü seyahat sonlandırılmıştır. TESBiTLER Mısır inşaat ve Yapı Müteahhitleri Federasyonu (EFCBC) kayıtlarında, Türk müteahhitlik firmalarından, bugüne kadar, Mısır'da, STFA Enerkom, MNG, Makimsan, Tepe inşaat, Haz Mermer, ENKA, Sezai Trection ve Uoxil'in faaliyet gösterdiği yer almaktadır. Anılan firmaların taahhüt işleri ofisleri varlığını tamamlanmış olup, bir bölümünün sadece irtibat sürdürmektedir. TPAO'ya ait ofis, 2001 yılında kapatılmıştır yılı Haziran ayı verilerine göre; 347 Milyon Dolarlık Kahire Havaalanı Yeni Dış ve iç Hatlar Terminali inşaatını henüz tamamlayan TAV ve 2005 yılında Mısır'da petrol arama lisansı alan Surren Energy'nin sondaj işlemlerini yapan Alaaddin Middle East faaliyetleri aktif olarak devam eden 2 firmadır. Bununla beraber, TAV firmasının altında, yaklaşık 70 milyon dolarlık taahhüt işi üstlenmiş 6 Türk taşeron firma mevcuttur. Bunlar; Ekin Proje, Anel, Artı, Turunç, MHT Simetri, Ormet ve Transtaş firmalarıdır. TAV firması tarafından, 1 O Ocak 2007 tarihinde sonucu belirlenen Kah i re Havaalanı Hava Trafik Kontrol Kulesi ihalesine katılınmış olup, ihale alınamamıştır. Ekonomik ve Sosyal Araştlfmalar Şubes1._

3 istanbul TiCARET ODASI Ayrıca, yine TAV firmasınca, Bourgei-Arap Havaalanı ihalesine girilmiş olunmakla beraber, anılan firmamız tarafından verilen tekiitin Mısır'ın en büyük müteahhitlik firması olan Orascom tarafından verilen tekiitin yaklaşık 2 katı olması nedeniyle, söz konusu ihalede başarılı olunamamıştır. Mısır'ın müteahhitlik sektörü 1980 yılından itibaren, devletin altyapı, konut ve çeşitli projelere yapmış olduğu yatırımlar ile birlikte gelişmeye başlamıştır döneminde ise turizm ve enerji sektörüne yapılan yatırımlar nedeniyle, sektördeki büyüme sıçrama göstermiştir döneminde Körfez Bölgesindeki yurt dışı müteahhitlik işleri nedeniyle Mısır'lı firmalar büyüme kaydetmiş; ancak özellikle 2006 yılında Mısır'da çelik ve çimento fiyatlarında yaşanan aşırı yükselme sebebiyle sektörün iç piyasadaki gelişimi kısıtlı kalmıştır. Bu gelişme üzerine, iç piyasada fiyatların kontrol altına alınabilmesi bakımından 28 Şubat 2007 tarih ve 47 sayılı Mükerrer Mısır Resmi Gazetesinin yayımlanan kararı ile Mısır Ticaret ve Sanayi Bakanlığı tarafından inşaat demiri ve çimento ihracatına fon uygulaması başlatılmıştır. Sektördeki işin yaklaşık % 70'i yerel, %30'u ise yabancı müteahhitlik şirketleri tarafından üstlenilmektedir. Sektörde özel sektörün payı ise %65 düzeyindedir. Mısır'da müteahhitlik sektöründe yatırımlar açısından en büyük paya konut sektörü sahip olmakta, bunu tarım/sulama, sanayi ve nakliye alt sektörleri takip etmektedir. Ayrıca 1,5 milyon civarında bir işgücünün (%8,3) inşaat sektöründe istihdam edildiği tahmin edilmektedir. Son dönemde, sektördeki ilgi çeken gelişme, başta ingilizler olmak üzere Avrupalılara Mısır'ın Sharm El Sheikh gibi turistik bölgelerinde ev ve devremülk satışları yapan firmaların sayısında ve karlılıklarında görülen artıştır. Ayrıca, Coldwell Banker, Era ve Century 21 gibi uluslararası emlak pazarlama şirketlerinin 2004 yılından itibaren piyasaya girmesi Körfez kökenli Araplara yapılan ev ve residans tarzı satışlarının büyük ölçüde artmasına yol açmıştır. Konut sektöründe faaliyet gösteren 150 civarında büyük firma mevcuttur. Mısır müteahhitlik sektörü konut ve şehir planlaması konusunda uzmanlaşmış birkaç firmanın elinde bulunmaktadır. Sektörün önemli oyuncuları; Orascom, Arab Contractors Group, Holding For Building and Construction, Egyptian Contracting ve lndustrial and Engineering Projects, Nasr General, SiAC, SOC Egypt D'Enterprise, Dorra Group, Giza General, Alexandria Construction, Samcrete ve Regwa firmalarıdır. Sektörde faaliyet gösteren ve Mısır inşaat ve Yapı Müteahhitleri Federasyonu'na üye firmalar incelendiğinde, bu şirketlerin çoğunun küçük ve orta ölçekli olduğu ve sofistike projeleri yürütebilecek sermayeye sahip olmadıkları gözlenmektedir. Bu durum, Türk firmaları açısından avantajlı bir durum yaratmakla birlikte, genelde kamu ihalelerinde Mısır'lı firmalar lehine %15 tercih marjı uygulanmaktadır. Ekonomik ve Sosyal Araşttrmalar Şubest_

4 istanbul TiCARET ODASI 2006 yılı Mart ayı itibariyle, EFCBC'nin üye sayısı 'dir. Ülkenin yürüttüğü projelerin, Mısır'lı üyeler tarafından üstlenilmesi için maksimum gayret sarf etmek, EFCBC'nin en önemli amaçları arasındadır. Diğer taraftan, söz konusu şirketler düşük işgücü maliyetleri nedeniyle emek-yoğun teknikleri, yeni teknolojilere tercih etmektedir. Bu nedenle de, kampiike olmayan konut ve altyapı projelerini üstlenebilmektedir. Yabancı şirketler ise daha büyük olmalan ve yeni teknoloji kullanma kabiliyetleri nedeniyle, daha gelişmiş projelere yönelmektedir. EFCBC, ingiliz ve Türk benzer kuruluşları ile işbirliği anlaşmaları imzalamıştır. Kamu ihalelerine girmek için yabancı müteahhitlik firmalarının EFCBC'ye kayıt yaptırması zorunludur. Mısır'da Müteahhitlik sektörü diğer sektörlere kıyasla en sıkı düzenlemelere sahip sektörler arasında sayılmaktadır. Devlet ihalelerine katılacak her firmanın federasyona kayıtlı olasının gerekliğinin yanısıra, federasyon tarafından belirlenmiş geçmiş referanslarına göre 12 müteahhitlik uzmanlığı kategorisine göre sınıflandırılmış olmaları şartı aranmaktadır. Kamu ihalelerinde 7. dereceye kadar olanlar bu kriteriere göre değerlendirilirler. Bu sınıflandırmada 1. seviye en yüksek derece olarak kabul edilmektedir. En üst derece olan 1. seviyede yer alan firma sayısı Mart 2006 itibariyle 326'dır. Aşağıdaki tablo, Mısır'ın müteahhitlik profilini sunmakta olup, bazı firmalar birden fazla uzmanlığa sahiptir. 7. Dereceye kadar yetkinlik derecelendirmelerine göre toplam müteahhitlik firma sayısı şu şekildedir: Ekonomik ve Sosya/ Araşftrmalar Şu best,_

5 istanbul TiCARET ODASI Mısır Müteahhitlik Sektör Profili QtQr:ıl?ir-ıc:ıJr:ışc:ıc:ıtı :\.ltyc:ıpı mm mm m m, ~;c:ı:nc:ı~lc:ışı:nışjr:ıç lyc:ıpı.mq! ı?.b.b.itliğll Kamu Işleri; Yol, Köprü, Trenyolu, Havaalanı X' le?i!.ı... M.9! l?.b..hi!li.ğj m:... 3.~.. 7..:... m' ~. + '! 3.~..::::: Şlj, Atık~ u, Gaz, Petrol Ba V lantıları Genel Kamu Işleri & Enerji Santralleri Marina & Nehir A '!i lslahı ?<?.f"l9.?.jJşl lti... = i mm... 1.:.... 6::::...:... :::::2..., :... o.:::... m: :... 3.:::... m + 2:::::.3_::... + :2::.0~ m. + + =265 Elektromekanik, Elektrik ve I l! lkomünikasyon i leri TOPLAM Kaynak: Mısır Müteahhitlik Federasyonu (Mart 2006) Aşağıdaki tabloda sadece toplam cirolarını belirten ya da borsada finansal alt sektörler bazında sınıflandırılarak sunulmaktadır. durumları yayımianmış şirketler, Alt sektör Firma Adı OCI/Orascom Construction lndustries Arab Constractors Group 2005Ciro (Milyon$) Isiralama Değer t!.<?!9.i!!g... f<?e!?~!19.i.r.:ıg -~ Ç<?r.:ı~!t~<?~i<?t.:ı... 3 Nasr General Contracting-Hassan Mohamed 4 Alla m Şi9~!.1r.:ı9~~!.ti9!Çgr.:ı~!.r~g!ign & En ineering,526 Şgg~gypt D'Entreprises-MA;o~;u;~k;hh:tta~~;r:ilhbır~a~ hhıii;m~m... r R.879 Kamu işleri Alexandria Construction(T~I99!~<?~~!.9!9~r<?~P ,719 Giza General Contracting & Real Estate Llrıvestment 1 Construction & Reconstruction Engineering (Dorra Group) I.A:ı=.A:5diE:9yptian cürıtr:aciing Samcrete-Egypt/Engineers & Contractors (Sami Sa ad)....jregwa/general Research & Ground Water... m m ' m, 2 Ekonomik ve Sosyal Araşt!fmalar Şubes1._

6 istanbul TiCARET ODASI Alt sektör Firma Adı Konut işleri... tı.t1.i~eşc?~.~. g~y~lgp~~~!=.~.9.~.~.9.~... ~11 l.r.tı... Ş9.f.:i~.... Lotus Reconstruction... ~.. ~.r.tı.e ~r.:ı~.t91 Q9.t.:ı!E9.~~i.r.:ı.9....~<?.~P. m 2005Ciro /Gelir.... {!'!.li.iy.~~ş) ~9~~ Ciro /Gelir (Milyon$) Alt sektör Emlak Yatırımları Firma Adı Ayoub Group Arab Projects&Urban Development (Talaat Moustafa Group) Ahly Real Estate Development SODIC/Sixth of October p~y~ic?pr.!l~nt&l nvestment Mena for Touristic&Real Estate lnvestment Al m aza Real Estate Development (Dallah El- Sara ka Group) i Alexandria for Real Estate lnvestment (Talaat Moustafa Group) 1 Nasr Housing&Reconstruction? "> "'''"'''''''''''''''''''''''''"'"''''"''""''""''"'""''"''" """"''''"'""''"""'"'"'"'""''""""'""""'"'""''"'''" '... Heliopolis Housing&Development L~9..~F9!!Y... tıc?.l.:l~!r.:.ı.g~p~y~!c?pr.!l~!!t Egyptian Real Estate,. 1.1?.~.!!9. çqr.:.ı.~!r~<?!i.c?.r.:.ı..~.b.~.~.. l.:li.lqir.:.ı.g... Halwani Re al Estate lnvestment Suez lndustrial... Development Ca i ro Housing&Development... Sıralama Değer 1 ZQ,JŞ , , Ekonomik ve Sosyal Araştlfmalar Şubest._

7 istanbul TiCARET ODASI SONUC VE DEGERLENDiRME:../ lnterbuild Fuarı'na 900 firmanın üstünde katılım sağlanmış olup, Expert Expo Fuarcılık aracılığı ile 42 Türk firması da bu fuara iştirak etmiştir. Ancak fuarın katılımcı sayısı olarak beklenenden çok az olduğu ifade edilmektedir.../ Mısır'ın 80 milyona yaklaşan nüfusunun çok büyük bölümü, topraklarının az bir bölümünü oluşturan verimli Nil kıyılarında ve başkent Kahire civarında yoğunlaşmıştır. Kahire şehri mimari açıdan incelendiğinde eski tip ve tekdüze yapıların tüm şehri kapladığı görülmektedir. inşaatlar daha çok şehir dışına kaydırılmış ve buralarda kalite artırılmıştır. Ancak şehir dışındaki oluşumun da düzenli bir yapıya kavuşması için asgari 5 yıl gibi bir zamana ihtiyaç duyulacağı düşünülmektedir. Bu nedenle inşaat açısından, Kahire Havaalanında TAV'ın yapmış olduğu terminaller ve diğer Türk firmalarının da projeleri göz önüne alındığında uygun olabilecek imkanları değerlendirmelerinin faydalı olacağı düşünülmektedir. Bilgilerinize saygıyla arzolunur. Ertuğrul Yavuz PALA Yönetim Kurulu Üyesi (Heyet Başkanı) Fahri KARBUZ Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Şubesi Raportörü Ekonomik ve Sosyal Araşftrma/ar Şubest._

8 EKONOMiK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR ŞUBESi Ekonomik Araştırmalar Şubesi - 2, Özü: Mısır Ziyareti Raporu hk. Genel Sekreterliğe, KONU: Malumları olduğu üzere, Yönetim Kurulumuzun tarih ve 12 sayılı kararına istinaden Haziran 2009 tarihleri arasında Mısır'ın Kahire şehrinde düzenlenen lnterbuild Yapı ve inşaat Fuarı'na katılmak amacıyla Yönetim Kurulu Üyesi Ertuğrul Yavuz Pala, Meclis Üyeleri Oktay Üçkardeş, Halim Özdemir ve Yücel Şimşek'in iştiraki ile bir heyet gezisi düzenlenmiştir. YAPILAN işlem: Odamız heyeti, Mısır'ın Kahire şehrine 19 Haziran 2009 sabahı varmış olup, 18 Haziran'da başlayan lnterbuild Yapı ve inşaat Fuarı'na 19 ve 20 Haziran 2009 tarihlerinde katılım sağlanabilmiştir. 20 Haziran Cumartesi günü Türk-Mısır iş Adamları Derneği Genel Sekreter'i Metin Turan ile görüşülmüştür. Aynı gün metrekare alana kurulan, tüm teknolojik gereksinimierin inşa edildiği, ana-ilk-orta ve lise eğitimi verebilen Mısır'daki ilk Türk okulu olan Uluslararası Salahaldin Okulu ziyaret edilmiştir. 21 Haziran Pazar günü seyahat sonlandırılmıştır. ŞUBE ÖNERiSi: Mısır'ın Kahire şehrinde Haziran 2009 tarihlerinde düzenlenen seyahate ilişkin olarak hazırlanan heyet gezisi raporu hakkında bilgi edinilmesi hususu takdirlerinize saygıyla arzolunur.