F.ALMANYA NIN GENEL EKONOMĠK DURUMU VE TÜRKĠYE ĠLE EKONOMĠK-TĠCARĠ ĠLĠġKĠLERĠ

Transkript

1 T.C. BERLĠN BÜYÜKELÇĠLĠĞĠ TĠCARET MÜġAVĠRLĠĞĠ F.ALMANYA NIN GENEL EKONOMĠK DURUMU VE TÜRKĠYE ĠLE EKONOMĠK-TĠCARĠ ĠLĠġKĠLERĠ 2010 HAZĠRAN 2007 BERLĠN MART 2011 BERLĠN 1

2 Ġçindekiler 1 GĠRĠġ 2 SOSYAL VE EKONOMĠK GÖSTERGELER 2.1 ÜLKE KĠMLĠĞĠ 2.2 SOSYAL GÖSTERGELER 2.3 EKONOMĠK GÖSTERGELER (2010) 3 ÜLKE HAKKINDA GENEL BĠLGĠLER 3.1 ÜLKENĠN KISA TARĠHÇESĠ 3.2 SĠYASĠ VE ĠDARĠ DURUM Yasama (Siyasi partiler, Seçim Sistemi, Parlamento hakkında kısa bilgiler) Yürütme Yargı 3.3 COĞRAFĠ BĠLGĠLER Coğrafi Konumu, Yer ġekilleri, Akarsular ve Göller, Ġklim-Bitki Örtüsü Nüfus ÇalıĢma ve ĠĢgücü Eğitim ve Kültür Sosyal Güvenlik 4 GENEL EKONOMĠK DURUMU 4.1 GENEL DURUM 4.2 TARIM VE HAYVANCILIK 4.3 ULAġTIRMA VE TELEKOMÜNĠKASYON 4.4 TĠCARET 4.5 HĠZMETLER 4.6 ENERJĠ 4.7 DOĞAL KAYNAKLAR 4.8 PARA PĠYASALARI 4.9 YATIRIMLAR 4.10 ĠHRACAT SEKTÖRLERĠ 5 EKONOMĠK VE TĠCARĠ ĠLĠġKĠLER 5.1 ÖDEMELER DENGESĠ VE SERMAYE HAREKETLERĠ 5.2 DIġ TĠCARET 5.3 DIġ TĠCARET ĠSTATĠSTĠKLERĠ Yıllara Göre DıĢ Ticaret Değerleri Ülkelere Göre DıĢ Ticaret 6 TÜRKĠYE ĠLE TĠCARĠ ĠLĠġKĠLERĠN GELĠġĠMĠ 6.1 TĠCARĠ ĠLĠġKĠLERĠN GENEL DURUMU Ticari ĠliĢkilerin GeliĢimi Ġkili AnlaĢma ve protokoller 6.2 DIġ TĠCARET ĠSTATĠSTĠKLERĠ (Almanya Ġstatistiklerine Göre) Türkiye Ġle DıĢ TĠcaret Durumu Türkiye nin Almanya ya Maddelere Göre Ġhracatı Türkiye nin Almanya dan maddelere göre Ġthalatı Yılı Ticarî ĠlĠĢkĠlerĠn DeğerlendĠrĠlmesĠ 6.3 TĠCARĠ ĠLĠġKĠLERDE BĠLĠNMESĠ GEREKLĠ KONULAR Ġthalat Mevzuatı Serbest Bölgeler ve Mevzuatı Pazarlama ve hizmetler BaĢlıca Yayın KuruluĢları (Medya) 2

3 6.4 YIL ĠÇĠNDE AÇILAN FUARLAR 6.5 BAġLICA EKONOMĠK VE TĠCARĠ KURULUġLAR Alman Resmi KuruluĢları ve Ticaret ve Sanayi Odaları 6.6 DĠĞER BĠLGĠLER Vize Hava Durumu Havayolu Seyahati Oteller Türk TV Büroları Türk Gazeteleri 7 KAYNAKÇA 8 EKLER EK-1 BaĢlıca Alman Medya KuruluĢları EK-2 Alman Ticaret ve Sanayi Odaları Internet Adresleri EK-3 F.ALMANYA DA FAALĠYET GÖSTEREN BAġLICA TÜRK ĠġADAMI DERNEKLERĠ 3

4 1 GĠRĠġ F.Almanya 2010 raporunda ülkenin ekonomisi ve ticaretinin genel durumunu ele alınmıģ olup, ülkede meydana gelen ekonomik, sosyal ve siyasi geliģmelerde incelenmiģtir. F.Almanya, Türkiye nin hem ihracatında hem de ithalatında ilk sırada yer alması nedeniyle, önemli bir ticaret ortağı konumundadır. Bu nedenle, Bölüm II de Almanya nın Türkiye ile ticari iliģkilerinin geliģimine yer verilmiģtir. 2 SOSYAL VE EKONOMĠK GÖSTERGELER 2.1 ÜLKE KĠMLĠĞĠ 2.2 SOSYAL GÖSTERGELER 2.3 EKONOMĠK GÖSTERGELER (2010) En BaĢa Dön 2.1 ÜLKE KĠMLĠĞĠ Devletin Adı BaĢkenti Yönetim Biçimi Resmi Dili Dini Para Birimi Yıllık Ortalama Döviz Kuru : Almanya Federal Cumhuriyeti : Berlin : Federal Parlamenter Cumhuriyet : Almanca : Protestan/Katolik Hıristiyan : Avro (1 Avro = 100 cent) : 1 Dolar = Avro (2009 yılı ortalaması) Yüzölçümü : ,90 km 2 Nüfus (2009) : Kadın : Erkek : Yıllık nüfus artıģı (%): Nüfus azalma eğilimindedir. Nüfus Yoğunluğu (km 2 /kiģi) : 228 Mesai Saatleri ve Günleri : Almanya da mesai günleri Pazartesi-Cuma beģ gündür. ÇalıĢma saatleri ise, özellikle kamu kuruluģlarında değiģmekte, hizmet binalarının giriģ kapılarında, el kitapçıklarında, internet sayfalarında vb. hatırlatılmaktadır. Özel sektörün erken saatte iģe baģladığı (genellikle sabah ) ve akģam saat civarında mesainin sona erdirildiği görülmektedir. Büyük Kentler (Limanlar) : Berlin, Hamburg, Münih, Köln, Bremen, Frankfurt, Hannover, Düsseldorf, Stuttgart, Essen 4

5 (Limanlar: Hamburg, Bremen, Kiel, Rostock) Türkiye ile Saat Farkı : 1 saat Haftalık ÇalıĢma Saati (Ortalama) : 38,29 Resmi Tatil Günleri (2010) : 1 Ocak Yeni Yıl / Neujahr 6 Ocak Üç Aziz Kral / Heilige Drei Könige (Baden-Würtemberg, Bavyera, Saksonya Anhalt) 2 Nisan Paskalya Arifesi / Karfreitag 4-5 Nisan Paskalya / Ostersonntag-Ostermontag 01 Mayıs 1 Mayıs Bayramı / Maifeiertag 13 Mayıs Hazreti Ġsa'nın Göğe Yükselmesi / Christi Himmelfahrt 23 Mayıs 24 Mayıs Küçük Paskalya / Pfingstsonntag-Pfingstmontag Yortu Bayramı / Frohleichnam (Baden-Würtemberg, 3 Haziran Bavyera,Hessen, Saksonya Anhalt, Mecklenburg-Önpomeranya, Kuzey Ren-Vestfalya, Rheinland-Pfalz, Saarland, Saksonya, Thüringen) 15 Ağustos Meryem Ana'nın Göğe Yükselmesi / Mariä Himmelfahrt (Bavyera, Saarland) 03 Ekim Almanya'nın BirleĢme günü / Tag der Deutschen Einheit 31 Ekim Reformasyon günü / Reformationstag (Brandenburg, Saksonya Anhalt, Saksonya, Mecklenburg-Önpomeranya, Thüringen) Azizler Yortusu / Allerheiligen (Baden-Würtemberg, Bavyera, 1 Kasım Saksonya Anhalt, Mecklenburg-Önpomeranya, Kuzey Ren- Vestfalya, Rheinland-Pfalz, Saarland, Saksonya, Thüringen) 17 Kasım Tövbe ve Dua Günü / Buß- und Bettag (Saksonya) 24 Aralık Noel Arifesi / Heiligabend Aralık Noel, 1. ve 2. günü / 1. und 2. Weihnachtstag 31 Aralık YılbaĢı / Silvester Not: Parantez içindekiler, sözkonusu tatil gününün hangi federal eyaletlerde kutlandığını ve yıldız değiģmeyen tarihleri belirtmektedir. Uluslararası Telefon Kodu : Uluslararası telefon kodu 49 dur. Berlin 030, Hamburg 040, Frankfurt 069, Düsseldorf SOSYAL GÖSTERGELER Ortalama Ömür (2009) Kadın : 82,53 Erkek : 77,33 BaĢa Dön 5

6 Yüksek Öğretim Okul Sayısı (2007/2008) : 391 Yüksek Öğretimdeki Öğrenci Sayısı (2007/2008) : Hastane Sayısı (2007): Doktor Sayısı (2009) : Haneye düģen (%) (Daha güncel veriler henüz Alman Ġstatistik Kurumu tarafından yayımlanmamıģtır). Telefon (Sabit-kablosuz dahil-: 114,7; Mobil: 126,5): 241,3 Bilgisayar : 72,2 Internet Bağlantısı : 64,9 Otomobil (Yeni: 40,3; 2. El: 58): 101,5 Motosiklet : 12,7 Bisiklet : 178,1 Televizyon (2004) : 148,1 Kablo TV Bağlantısı : 53,7 Uydu Alıcısı : 42,1 Buzdolabı : 115,3 Dondurucu : 83,6 BulaĢık Makinesi : 59,8 Mikrodalga Fırın : 68,7 ÇamaĢır Makinesi (2004) : 97,2 ÇamaĢır Kurutucu : 39,5 (Not: Bu bölümdeki istatistikler, örnek seçilen yaklaģık hanehalkından edinilen bilgilerin, 35,5 milyon dolayındaki Almanya daki toplam hanehalkı sayısına projeksiyonu niteliğindedir.) Karayolu Uzunluğu : km. Otoyol Uzunluğu : km. Demiryolu Uzunluğu: km. 2.3 EKONOMĠK GÖSTERGELER (2010) 1 BaĢa Dön GSYĠH (Milyar ) : 2.497,60 GSMH artıģ oranı : % 3,6 KiĢi baģına milli gelir : $ Enflasyon oranı (Bir önceki yıla göre) : %1,1 (TÜFE) GSYIH nın Sektörel Dağılımı (%-2010) Tarım, Ormancılık, Balıkçılık : 0,9 Sanayi (enerji dahil) : 23,8 1 F.Alman Ġstatistik Kurumu na ( göre. 6

7 ĠnĢaat : 4,1 Ticaret ve UlaĢtırma : 17,2 Finans, Kiralama ve ĠĢletme Faaliyetleri : 30,4 Diğer Hizmetler : 23,6 ĠĢgücü (faal nüfus-1000 kiģi-2010) : ĠĢsizlik oranı (2010) : % 7,7 DıĢ Ticaret (Milyar -2010) Ġhracat : 959,5 Ġthalat : 806,2 Denge : + 153,3 Türkiye ile Ticaret (Milyar ) Türkiye ye Ġhracat : 16,2 Türkiye den Ġthalat : 9,9 Denge : -6,3 Ülke Sıralaması Ġçinde Türkiye (2009) Ġhracat Ġthalat : 17. sırada : 20. sırada Borç Stokları (2009) Ġç Borç Stoku (Federal Hükümet) : 914,1 milyar DıĢ Borç Stoku : milyar BaĢa Dön 3 ÜLKE HAKKINDA GENEL BĠLGĠLER 3.1 ÜLKENĠN KISA TARĠHÇESĠ 3.2 SĠYASĠ VE ĠDARĠ DURUM 3.3 COĞRAFĠ BĠLGĠLER 3.1 ÜLKENĠN KISA TARĠHÇESĠ En BaĢa Dön En BaĢa Dön Tarihte ilk kez Alman toplumuna ve Almanca dilindeki kelimeye M.S. 8. yüzyılda konuģma dili olarak Fransa imparatorluğunun doğu bölgesinde rastlanıldığı görülmektedir. 8. yüzyılda Ġmparator Büyük Karl, kısmen Cermen, kısmen de Roma diyalektiğiyle konuģan toplumları birleģtirmiģ ve yönetmiģtir. Ġmparatorun 814 yılında ölümüyle dağılan bu toplum, doğu ve batı imparatorlukları Ģeklinde ikiye ayrılmıģ ve böylece ilk kez Almanca ile Fransızca dillerini konuģan insanlar arasında bir sınır oluģmuģtur. Doğu bölgesindeki imparatorluk, kendini aynı milletten hissedenler ki, bunlar Almanca konuģtuklarından yerleģtikleri bölgeye de Almanya denilmiģtir. Tarih boyunca Almanya nın batı sınırları hep aynı kararlılıkta ve sabit kalırken, doğu sınırları sürekli değiģikliklere uğramıģtır. M.S. 900 yılında Elbe ve Saar nehirleri sınır oluģturmuģtur. Ġzleyen yüzyıllarda da Alman yerleģim alanları hep doğuya yönelik olmuģ ve bu durum, 14. yüzyıla kadar sürmüģtür. Fransız ihtilaline kadar Almanya, kendi içerisinde 7

8 kralların ve prensliklerin birbirlerinin yönetimlerini ele geçirmede güç kullandıkları, kısacası iç sorunlarıyla ve zaman zaman da komģularıyla olan sürtüģmelerle geçmiģtir. Fransız devrimi, esasen Almanya ya karģı bir hareket olmamasına rağmen Almanya tarihinde de bir dönüm noktasıdır. Yüzyıllardır Almanya daki asiller ve halk arasındaki ayrımcılığın aģılmasında çok önemli bir rol oynamıģtır. Almanya tarihindeki önemli olaylar: /15 Napolyon un yenilmesinden sonra Alman Birliği nin kurulması, Alman toplulukları arasında Gümrük Birliğinin oluģturulması, Ġlk demiryolunun yapımı, ġlezya lı dokumacıların isyanı (esnaf ve sanatkarların isyanı), Halkın yer yer ayaklanması sonrasında Frankfurt ta Paul Kilisesinde prenslerin biraraya gelerek Alman ulusal meclisini kurması, Saksonya, Pfalz ve Baden prensliklerinde halk ayaklanmaları, Ulusal Alman Birliği nin yeniden oluģturulması, Prusya lı liberaller tarafından Almanya Ġleri Partisinin kurulması ve güçlenmesi, Prusya lı Otto von Bismarck ın BaĢbakanlığa getirilmesi, Danimarka ile savaģ, Danimarka savaģında müteffik Avusturya lı prenslerin Almanya ile sürtüģmeleri sonucunda Almanlar tarafından savaģta yenilgiye uğratılması sonrasında Avusturya nın Alman Birliği nden ayrılması, /71 Fransa ile savaģ, /90 12 Yıl SavaĢları, Otto von Bismarck ın Kral II.Wilhelm tarafından baģbakanlıktan azledilmesi, Birinci Dünya SavaĢı. - Eylül 1918 SavaĢ bitimi ile birlikte Kralın tahtını bırakması, Almanya da Cumhuriyet dönemine geçilmesi, - Ocak 1919 Weimar Cumhuriyeti nin ilanı, SavaĢ sonrası yıllarda enflasyonun yüksek oranlı artıģı, Ruhr bölgesinin iģgali, Hitler in idareyi ele geçirme eylemi, komünizmin güçlenmeye baģlaması, Dünya Ekonomik Krizi, aģırı sağcı ve solcuların iģsizlikten ve dünya ve Almanya nın kriz ortamındaki durumundan yararlanma çalıģmaları, Adolf Hitler in anti demokratik yöntemlerle ve yahudi karģıtı politikaları iģleyerek idareye geçmesi, Nasyonal sosyalistlerin güçlenmesi, Sendikaların kapatılması, insan haklarının kaldırılması, basının susturulması, rejim karģıtlarının sürgüne gönderilmesi, terör, binlerce insanın kaybolması, yahudilerin çalıģma kamplarına gönderilmesi, CumhurbaĢkanı Hindenburg un ölümü ile Hitler in devlet baģkanlığına gelmesi, Rheinland bölgesinin iģgali, Avusturya nın sınırlara dahil edilmesi, yahudi karģıtı propagandaların en yoğun iģlendiği, Alman yahudilerinin mallarının ve vatandaģlık haklarının gasp edilmesi, rejim karģıtlarına acımasız uygulamalar, - Mart 1939 Çekoslavakya nın iģgali, - Eylül 1939 Polonya nın iģgali, Yahudi sorununun kesin olarak çözümlenmesinin kararlaģtırılması kararı ve bu bağlamda toplu imha hareketleri, Hitler e karģı baģarısız suikast giriģimi, suçluların idamı, Bütün cephelerde Alman güçlerinin yenilgiye uğraması ve Hitler in intiharı, 8

9 - Bu tarihten 8 gün sonra Almanya nın kayıtsız ve Ģartsız kapütülasyonları kabulü ve II. Dünya savaģının sona ermesi, Potsdam Konferansı ile Avrupa nın yeniden oluģumu, SavaĢ sonrası ilk Alman Anayasası nın kabülü, Rusya tarafından iģgal edilen Alman topraklarında Demokratik Almanya Cumhuriyetinin (D.D.R) ilanı, - Temmuz 1951 de Ġngiltere, Fransa ve ABD nin, Almanya ile savaģ halini kaldırması, den itibaren Demokratik Almanya Cumhuriyeti nin sınırlarının Batı Almanya ya kapatması, - Ocak 1955 de Rusya nın Almanya ile savaģ durumunu kaldırması, - 5 Mayıs 1955 de NATO ya üyelik, de bugünkü A.B. nin ilk hareketini oluģturan Roma AnlaĢmasına imza atılması, döneminde D.D.R. nin sınırlarını kapatmasına rağmen her iki Alman devleti arasındaki diyalogların sürdürülmesi, Rusya ve Polonya ile her alanda iliģkilerin artırılması, Rusya nın Gorbatchov idaresindeki ekonomik ve politik reformları dolayısıyla dıģa açılma hareketlerinin baģlatılması, S.S.C.B nin çöküģünün hızlanması, den itibaren doğu Almanların Batı ya geçmek için Prag ve VarĢova elçiliklerine sığınma eylemlerinin artıģı, dan itibaren Macaristan ın aynı Ģekilde sınırlarını doğu Alman lara açıģı, Batı Almanya ya toplu sığınmaların yaģanması, tarihinde Leipzig de kiģinin Almanya Tek Vatan sloganıyla gösterisi, da D.D.R. de ilk seçimlerin gerçekleģtirilmesi, da Batı Almanya ile Doğu Almanya nın BirleĢme AnlaĢmasını imzalamaları, tarihinde Brandenburg, Mecklenburg - Vorpommern, Saksonya, Saksonya- Anhalt ve Thüringen Eyaletlerinin Batı Almanya nın eyaletleri olması, Öte yandan, her iki Almanya nın birleģme yılı olan 1990 yılında parlementoda alınan bir kararla, Bonn un yerine yeniden Berlin in baģkent olmasına karar verilmiģ ve 2000 yılından itibaren tüm ülkeler Bonn daki temsilciliklerini Berlin e taģımıģlardır. 3.2 SĠYASĠ VE ĠDARĠ DURUM BaĢa Dön Devlet federatif yapıdadır. Almanya 16 eyaletten oluģmaktadır (Baden Württemberg, Bavyera, Berlin, Brandenburg, Bremen, Hamburg, Hessen, Mecklenburg-Vorpommern, AĢağı Saksonya, Kuzey Ren-Vestfalya, Rhineland-Palatinate, Saarland, Saksonya, Saksonya-Anhalt, Schleswig-Holstein, Thüringen). Federal Meclis iki ayrı meclisten oluģmaktadır. Federal Meclis (Bundestag) dört yıl için seçim bölgelerinin nüfusuna göre genel seçimlerle seçilmektedir. Bundesrat ise senato mahiyetindedir: nüfus sayısına bakılmaksızın her eyaletin iki temsilcisinden oluģur. Yasama yetkisi Federal Meclis e aittir. Ancak Anayasanın Federal Meclis e bıraktığı alanın dıģında Eyalet Meclisleri de yasama yetkisine sahiptirler. Eyaletler, Federal Meclis in yasama yetkisine giren bir alanda Federal Meclis bu yetkisini kullanmıyorsa yasal düzenleme yapabilirler. Federal CumhurbaĢkanı beģ yıllığına Federal Meclis Genel Kurulu tarafından kırk yaģını doldurmuģ ve milletvekili seçilme hakkına sahip Almanlar arasından seçilmektedir. CumhurbaĢkanları bir defa daha seçilebilirler. CumhurbaĢkanı ülkeyi temsil eder, yasa ile baģka türlü düzenlenmedikçe federal yargıç ve memurları atar. 9

10 CumhurbaĢkanının özel af ve anayasaya aykırı oldukları iddiasıyla yasaların iptali için anayasa mahkemesine baģvurma hakkı mevcuttur. Ġktidardaki Hristiyan Demokrat Partisi nin aday gösterdiği eski AĢağı Saksonya Eyalet BaĢbakanı Christian Wilhelm Walter Wulff 2010 yılında bu göreve seçilmiģ olup halen CumhurbaĢkanı olarak görevini sürdürmektedir. Yürütme yetkisi Federal Hükümete aittir. Hükümet BaĢkanı, CumhurbaĢkanının önerisi üzerine Federal Meclis tarafından seçilir. Hükümet üyeleri ise, BaĢbakanın önerisi üzerine CumhurbaĢkanı tarafından atanır veya azledilirler Yasama (Siyasi partiler, Seçim Sistemi, Parlamento hakkında kısa bilgiler) Seçim Sistemi: Almanya da milletvekillerinin yarısı 299 seçim bölgesinde nispi çoğunluk sistemine, diğer yarısı da bundan bağımsız olan listelerle, nispi temsil usulüne göre seçilmektedir. Seçmen yaģı 18 olup, her seçmenin iki oyu bulunmaktadır. Seçmen, birinci oyuyla kendi seçim bölgesinin adayını seçer. En çok oyu alan aday seçilir. Seçmenler ikinci oylarıyla ise partiyi seçerler. Bir partinin Alman Parlamentosu`nda kaç milletvekiliyle temsil edileceği ikinci oyların sayısıyla belirlenmektedir. Ayrı ayrı seçim bölgelerinden gelen oylar ile eyalet listelerine verilen oylar (ikinci oylar) Hare-Niemeyer-Yöntemi'ne göre hesaplanarak, Parlamento'nun, oyların partilere dağılıģ oranına göre oluģması sağlanmaktadır. Seçim bölgelerinde kiģisel olarak doğrudan seçilmiģ milletvekili sayısı oy hissesine düģen sayıdan fazla olan partiler, bu "sandalye fazlası"nı muhafaza ederler. Bu Ģekilde, seçmene belirli bir politikacıyı seçme olanağı sağlanmaktadır seçimleri ile birlikte Parlamento'daki milletvekili sayısı 656 dan 598 e, buna paralel olarak da seçim bölgesi sayısı 328 den 299'a indirilmiģtir. Almanya'da, seçimle ilgili anket sonuçları seçim günü de dahil olmak üzere yayınlanabilmektedir. 1953'ten bu yana, Parlamento'ya yalnızca geçerli ikinci oyların en az %5 ini alan ya da doğrudan seçilmiģ üç milletvekili çıkaran partiler girebilmektedir. En son yapılan 2009 seçimleri ile birlikte, ülke genelinde en çok oyu sırasıyla CDU/CSU (%33,8), SPD (%23 ) ve FDP (%14,6) almıģtır. Federal Meclis te temsil edilen partiler: CDU / Hristiyan Demokrat Parti / %27,3 SPD / Sosyal Demokrat Parti / %23 FDP / Hür Demokratlar Partisi / %14,6 Die Linke / Sol Parti / %11,9 Grüne / YeĢiller Partisi / %10,7 CSU / Bavyera Hristiyan Sosyal Birliği / %6,5 SPD, CDU/CSU ve FDP, Federal Almanya nın kuruluģundan itibaren parlamentoda temsil edilmektedirler. CDU ve CSU Federal Meclis te bir parti grubu oluģturmaktadırlar. CSU, seçimlere Bavyera da girerken, CDU geri kalan tüm eyaletlerde seçimlere katılmaktadır yılında YeĢiller Partisi (Bündnis90/ Die Grünen) ilk defa Federal Meclis e girmiģtir. Almanya nın birleģmesinden sonra Doğu Almanya daki Ġttifak 90 oluģumu ile birleģmiģlerdir da Doğu Almanya nın Sosyalist Birlik Partisi SED nin halefi, Demokratik Sosyalizm Partisi adı altında (PDS) Federal Meclis e girebilmiģtir. PDS 2005 yılında adını Sol Parti (Die 10

11 Linke) olarak değiģtirmiģtir ve aday listelerini ĠĢ ve Sosyal Adalet Seçim Alternatifi oluģumu üyelerine de açmıģtır Yürütme Federal Alman Parlamentosu 22 Kasım 2005 te Dr. Angela Merkel i (CDU) Almanya Federal Cumhuriyeti nin Federal ġansölyesi olarak seçmiģtir. Merkel, CDU/CSU, SPD ve FDP den oluģan büyük koalisyonu yönetmektedir. Angela Merkel bir Alman federal hükümetinin baģındaki ilk kadındır. ġansölye Yardımcısı ve aynı zamanda DıĢ ĠĢleri Bakanı ise Guido Westerwelle dir (FDP). Hükümette beģ kadın ve on erkek, federal bakan olarak görev yapmaktadır Yargı Federal Almanya da birinci ve ikinci dereceli mahkemeler Eyalet Mahkemeleridir. Bunların üzerinde Federal Yüksek Mahkemeler yer alır. Bunlar: Federal Adalet Mahkemesi ( Federal Ġdare Mahkemesi ( Federal Disiplin Mahkemesi ( Federal Maliye Mahkemesi ( Federal ÇalıĢma Mahkemesi ( Federal Sosyal Mahkeme ( Federal Patent Mahkemesi ( Ülkedeki en yüksek dereceli mahkeme ise Federal Anayasa Mahkemesi dir. Federal Anayasa Mahkemesi, devlet organları arasındaki anayasaya iliģkin uyuģmazlıkları, Federal ve Eyalet yasalarının Anayasaya uygunluğunu ve vatandaģların anayasal konularla ilgili Ģikayetlerini incelemektedir. ĠĢadamlarımızın ticari konulardaki uyuģmazlıklar için baģvurabileceği mahkemeler Federal Almanya da hiyerarģik açıdan Ģu Ģekilde sıralanabilir: Yerel Mahkemeler (District Courts Amtsgerichte ): Yerel mahkemelerde davalar tek hakim tarafından görülür. Ticari ihtilafın Avro dan az olması gerekir. Bölge Mahkemeleri (Regional Courts Landgerichte ): Bölge mahkelemelerinde tek hakim tarafından davaların görülmesi standart uygulama olmakla birlikte, uzmanlaģma gerektiren bir konu varsa, üç hakimden oluģan bir heyet önünde de davanın görülmesi mümkündür. Ancak, bu durumda dahi tarafların isteği üzerine dava tek hakim tarafından görülebilmektedir. Ticari ihtilafın Avro nun üzerinde olması gerekir. Yüksek Bölge Mahkemeleri (Higher Regional Courts Oberlandesgerichte ): Yüksek Bölge Mahkemelerinde davalar üç hakimden oluģan bir heyet önünde görülür. Federal Adalet Mahkemesi (Federal Court of Justice Bundesgerichtshof ): Federal Adalet Mahkemesinde davalar beģ hakimden oluģan bir heyet önünde görülür. 11

12 3.3 COĞRAFĠ BĠLGĠLER Coğrafi Konumu, Yer ġekilleri, Akarsular ve Göller, Ġklim-Bitki Örtüsü BaĢa Dön Almanya cografik olarak Orta Avrupa da, Kuzey Denizi ile Alp Dağları arasında yer almaktadır. KomĢu ülkeleri Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Hollanda, Fransa, Polonya, Isviçre, Belçika, Lüksemburg ile Danimarka dır. Ülkenin Kuzey bölgesi ovalar, orta ve güney batı bölgesinde ihtiyar dağlar, güneyinde Alpler, tepeler ve Bavyera Alpleri ülkenin genel coğrafik yapısını oluģturmaktadır. Almanya, coğrafik olarak Avrupa nın tam ortasında yer almaktadır. Dokuz komģu ülke ile sınırdaģ konumundadır. Kuzeyde Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Batıda ise Fransa bulunmaktadır. Ġsviçre ve Avustrurya Güneyde, Çek Cumhuriyeti ve Polonya ise Doğu daki komģularıdır. 3 Ekim 1990 tarihinde Demokratik Almanya Cumhuriyeti ile birleģmesi ile Avrupa nın ortasındaki konumu daha bariz duruma gelmiģtir. Almanya, doğu ile batı ve Ġskandinav ile Akdeniz havzası arasında bir köprü durumundadır. Avrupa Birliği ve NATO üyelikleri ile orta ve doğu Avrupa ülkeleri arasında da etkin bir köprü rolünü üstlenmiģ bulunmaktadır. Kuzeyden Güneye hava hattı uzunluğu 876 Km dir. Batıdan Doğuya uzunluğu ise 640 Km. dir. Rusya Federasyonu ndan sonra Avrupa nın en çok nüfusa sahip ülkesidir. Ġklim: Ülkede hızlı değiģen bir iklim yapısı bulunmaktadır. Hemen hemen her mevsim yağmurlu geçmektedir. Rüzgarlar çoğunlukla batı ve kuzey batı yönlerinden esmektedir. Kuzey batıdan güney ve güney doğuya doğru gidildikçe okyanus ikliminden kara iklimine geçilmektedir. Sıcaklık değiģimi ve mevsimlik sıcaklık farklılıkları hiç bir yerde aģırı değildir. En soğuk ay olan Ocak ta ortalama sıcaklık ovalarda +1,5 ila 0,5 arasındadır. Dağlık bölgelerde ise, sıcaklık, yüksekliğe göre 6 dereceye kadar düģebilmektedir. En sıcak ay olan Temmuz da ise ortalama sıcaklık 17 ila 18 derece, Ren havzasında 20 derece seviyelerindedir. Dağlar: Zugspitze 2.962m., Hochwanner 2.746m., Höllentalspitze 2.745m., Watzmann m., Plattspitze m., Hochfrottspitze m., Mädelegabel m., Dreitorspitze m., Alpspitze m., Hochkalter m. Nehirler: Danube 647 km., Rhine 865 km., Neckar 367 km., Main 524 km, Moselle 242 km., Ems 371 km., Weser 440 km., Elbe 700 km., Havel 343 km., Elde 208 km., Oder 162 km. Göller: Constance 571,5 km², Müritz 110,3 km², Chiemsee 79,9 km², Schwerin 60,6 km², Starnberg 56,4 km² Nüfus Toplam nüfus 2009 yılı itibariyle dir. Nüfusun i erkek, i kadındır. Nüfusun yaģ gruplarına göre dağılımı aģağıdaki gibidir (2008 yılı): 20 yaģ altı

13 20-30 yaģ yaģ yaģ yaģ üstü Beklenen yaģam süresi erkeklerde 77, kadınlarda 82 dir. Toplam nüfusun ,200 ü bekar, ,600 ü evli, ,300 ü dul veya boģanmıģ durumundadır. Federal Almanya yı oluģturan 16 eyaletin 2008 itibariyle nüfus yoğunluğu (2008) Almanya nın nüfusu 300 binin üzerindeki önemli Ģehirleri ise Ģu Ģekildedir: Berlin (3,4 milyon), Hamburg (1,7 milyon), Münih (1,3 milyon), Köln (962 bin), Bremen (662 bin), Frankfurt/Main (646 bin), Essen (595 bin), Stuttgart (589 bin), Dortmund (589 bin), Düsseldorf (569 bin), Hannover (515 bin), Nürnberg (488 bin), Dresden (478 bin), Leipzig (439 bin), Wuppertal (367 bin), Mannheim (307 bin) ve Bonn (302 bin). Almanya nın eyaletler bazında önemli Ģehirlerinin listesi ekte yer almaktadır. Baden Württemberg Bavyera Berlin Brandenburg Bremen Hamburg Hessen Mecklenburg-Vorpommern AĢağı Saksonya Kuzey Ren-Vestfalya Rhineland-Palatinate Saarland Saksonya Saksonya-Anhalt Schleswig-Holstein Thüringen TOPLAM Nüfusun (2008 yılı) ü Alman, ü yabancılardan oluģmaktadır. Yabancı nüfus içindeki belli baģlı milletler Ģunlardır: Türk , Ġtalyan , Sırbistan-Karadağ lı , Yunanlı , Polonyalı , Hırvat , Avusturyalı , Bosna-Hersek li , Amerikalı , Makedonyalı , Slovenyalı dır. Öte yandan, Almanya da az sayıda da olsa ulusal azınlık lar da yaģamaktadır. Bunlar, Sorblar (60.000), Frizyalılar (10.000), Danimarkalılar (50.000) ve Alman Sinti ve Romanlar dır (70.000). Sorblar, Lausitz bölgesinde yaģamakta olup, slav kökenli bir halktır. Frizyalılar, Kuzey Denizi kıyısında (AĢağı Ren ve Ems nehirleri arasında), Danimarkalılar, Schleswig bölgesinde, özellikle Flensburg civarında yaģamaktadırlar. Federal Almanya nın nüfusa iliģkin önemli bir sorununun nüfusun yaģlanması olduğu belirtilmektedir. Federal Ġstatistik Bürosu na göre, (gelecek yıllarda her bir kadın baģına ortalama 1,4 çocuk doğacağı, her yeni doğan erkek çocuğun 81,1 yıl, kız çocuğun 86,6 yıl yaģayacağı ve Almanya nın her yıl net 200 bin kiģi göç alacağı varsayıldığında) bugün 82,5 milyon olan nüfus, 83 milyonu biraz geçtikten sonra 2013 yılından itibaren düģmeye baģlayacak ve 2050 yılına kadar 1963 yılı seviyesi olan 75 milyona inecektir de, bugün toplam nüfusun %21 ini oluģturan 20 yaģ altı nüfus %12 ye düģecek, nüfusun yarısı 48 yaģ 13

14 üstü, %37 si 60 yaģ üstü, %12 si 80 yaģ üstü grubu oluģturacaktır. Dahası 2020 yılında, çalıģma yaģındaki nüfusun (20-64 yaģ) yarıdan fazlasını yaģ arası nüfus oluģturacaktır ÇalıĢma ve ĠĢgücü ALMANYA Ġġ PĠYASASI SAYISAL VERĠLERĠ Aylık Veriler 2010 Ocak Ayına Göre Artma (+) veya Yüzde (%) Ocak 2011 Aralık 2010 Azalma (-) olarak Tüm ÇalıĢanlar ,1 Sigortaya tabi iģlerde ,8 çalıģanlar (Eylül 2010) ĠĢsizler ,5 * erkekler % 55, ,3 * kadınlar % 44, ,1 * 25 yaģını doldurmamıģ% 9, ,2 * 50 yaģını doldurmuģ % 30, ,9 * 55 yaģını doldurmuģ % 17, ,5 * Almanlar % 84, ,6 * Yabancılar % 15, ,2 * Türkler ĠĢsizlik oranları (%) * Tüm çalıģanlar 7,9 7,2 8,6 Erkekler 8,3 7,2 9,1 Kadınlar 7,6 7,1 8,0 25 yaģını doldurmamıģ olanlar 6,5 5,6 7,5 50 yaģını doldurmuģ olanlar 9,1 8,2 9,2 - Yabancılar 15,9 14,8 17,2 - Türkler 23,3 21,4 Kaynak: Federal Alman ĠĢ Ajansı Almanya da 2010 Aralık istatistiklerine göre, 82 milyonluk nüfusun yaklaģık 41 milyonu çalıģmaktadır. Almanya da haftalık bazda ortalama olarak 38,29 saat çalıģılmaktadır. F.Almanya da ÇalıĢan Nüfusun Sektörel Dağılımı ( ) Birim: kiģi ÇalıĢan KiĢi Sayısı (Ulusal Tanım)

15 Tarım, Ormancılık, Balıkçılık Sanayi(Enerji dahil) ĠnĢaat Ticaret, Otel ve lokantalar, UlaĢım Finans, kiralama ve iģletme faaliyetleri -- Kamu ve özel sektör hizmetleri Kaynak: F.Almanya Ġstatistik Kurumu Öte yandan, F.Almanya nın 2010 yılı genel iģsizlik oranı % 7,7 olmakla birlikte, Eyaletler bazında iģsizlik oranları (2009 yılı) aģağıdaki gibidir. Görüldüğü gibi iģsizlik özellikle eski Doğu Almanya eyaletlerinde en az iki kat daha fazladır. Baden Württemberg 5,1 AĢağı Saksonya 7,8 Bavyera 4,8 Kuzey Ren-Vestfalya 8,9 Berlin 14,1 Rheinland-Palatinate 6,1 Brandenburg 12,3 Saarland 7,7 Bremen 11,8 Saksonya 12,9 Hamburg 8,6 Saksonya-Anhalt 13,6 Hessen 6,8 Schleswig-Holstein 7,8 Mecklenburg-Vorpommern 13,6 Thüringen 11,4 Kaynak: F.Alman ĠĢ Ajansı Eğitim ve Kültür F.Almanya da bir çocuğun okula baģlaması için 6 yaģını doldurmuģ olması gerekmektedir. Zorunlu eğitimin süresi 12 yıldır. Ancak, 9 yıllık bir eğitimin ardından mesleki eğitimin tercih edilmesi halinde en az 3 yıl süreyle mesleki eğitim alınması mümkün bulunmaktadır. Alman eğitim sistemi içerisinde ilk ve orta öğrenim aģağıda belirtilen okullarda yapılır. Temel Okul Grundschule, Ortaokul Realschule-Hauptschule, Entegre Okul (ortaokul diploması verir) Gesamtschule, Lise-Anadolu Lisesi Gymnasium. Özel Okullar Sonderschule ise, engelli öğrencilere yöneliktir. Orta öğrenimin üzerinde meslek yüksekokulları, üniversiteler ve üniversitelerle aynı düzeydeki yüksekokullar yer almaktadır. Almanya daki önemli araģtırma kuruluģları, Alman AraĢtırma Kurumu (DFG), Max- Planck Enstitüsü (MPG), Helmholtz-Alman AraĢtırma Merkezleri Topluluğu (HFG), Fraunhofer Kurumu olup, bunların yanısıra Almanya da bu alanda faaliyet gösteren çeģitli bilim vakıfları (örneğin, Fritz-Thyssen Vakfı, Volks-Wagen Vakfı) ve akademiler bulunmaktadır. F. Almanya da eğitim, bilim ve kültüre yapılan harcamalar dönemler itibariyle aģağıdaki tablolarda yer almaktadır (Birim: Milyon Avro). 15

16 Eğitim, Bilim ve Kültür (Toplam Harcama) ( yılları henüz Alman Ġstatistik Kurumu tarafından yayımlanmamıģtır) Toplam Harcama Federal Hükümet Eyaletler Topluluk ve Dernekler Eğitim, Bilim ve Kültür KiĢi BaĢına Harcama ( ) Kamu Sektörü Bütçesi Ġçindeki Payı (%) 1.097, , , ,95 GSYĠH Ġçindeki Payı (%) 19,65 19,51 19,23 19,12 KiĢi BaĢına Harcama ( ) 4,19 4,08 4,07 4,05 Eğitim Toplam Harcama KiĢi BaĢına Harcama ( ) 897,13 898,36 910,78 926,08 Kamu Sektörü Bütçesi Ġçindeki Payı (%) 16,06 16,01 15,80 15,63 GSYĠH Ġçindeki Payı (%) 3,42 3,35 3,34 3,31 Bilim ve AraĢtırma (Yüksek Öğretim Kurumları hariç) Toplam Harcama KiĢi BaĢına Harcama ( ) 111,92 110,18 111,58 120,81 Kamu Sektörü Bütçesi Ġçindeki Payı (%) 2,00 1,96 1,94 2,04 GSYĠH Ġçindeki Payı (%) 0,43 0,41 0,41 0,43 Kültür Toplam Harcama KiĢi BaĢına Harcama ( ) 88,52 86,18 86,34 86,06 Kamu Sektörü Bütçesi Ġçindeki Payı (%) 1,58 1,54 1,50 1,45 GSYĠH Ġçindeki Payı (%) 0,34 0,32 0,32 0, Sosyal Güvenlik Tüm çalıģanlar yasal olarak hastalık veya kaza, iģsizlik, düģkünlük, sakatlık ve yaģlanma gibi rizikolara karģı zorunlu sigortalıdır. Sosyal sigortalar Alman toplumumunun sosyal güvenliğin garantisidir. Hastalık, emeklilik, kaza, bakım ve iģsizlik sigortası gibi koruyucu yapılar, yaģam koģulları içindeki risklere karģı kiģilerin çaresiz durumda kalmamasını sağlamaktadır. Sosyal koruma ağı bunların dıģında, vergilerle karģılanan aile yardımları (çocuk yardımı, vergi indirimleri) veya emekli ve iģsizler için temel güvenceleri de kapsamaktadır. BaĢa Dön 16

17 4 GENEL EKONOMĠK DURUMU 4.1 GENEL DURUM 4.2 TARIM VE HAYVANCILIK 4.3 ULAġTIRMA VE TELEKOMÜNĠKASYON 4.4 TĠCARET 4.5 HĠZMETLER 4.6 ENERJĠ 4.7 DOĞAL KAYNAKLAR 4.8 PARA PĠYASALARI 4.9 YATIRIMLAR 4.10 ĠHRACAT SEKTÖRLERĠ 4.1 GENEL DURUM En BaĢa Dön Almanya da Gayri Safi Yurt Ġçi Hasıla (GSYĠH) (Gross Domestic Product: GDP) ve Ulusal Gelir in (Gross National Income: GNI) 1990 yılından yana geliģimi aģağıdaki gibidir. Yıllar GSYĠH Ulusal Gelir KiĢi BaĢına GSYĠH (Milyar Avro) (Avro) , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Kaynak: F.Alman Ġstatistik Kurumu, Büyüme hızındaki artıģ, Dünya ekonomisinde yaģanan iyimser geliģmeler ve F.Almanya nın mali istikrar çabalarının sonuçları olarak değerlendirilebilir. Bununla birlikte, F.Almanya 2010 yılı içerisinde doğu batı birleģmesinden bu yana en büyük büyüme rakamını yakalamıģtır. 17

18 Yıl GSYĠH* 1,2 0,8 3,4 2,7 1,0-4,7 4,2 Ġhracat* 10,1 7,5 13,6 8,1 2,0-18,4 18,5 Ġthalat* 7,7 9,1 16,9 4,9 4,7-17,5 20,0 TÜFE 1,7 1,5 1,6 2,3 2,6 0,4 1,1 * Bir önceki yıla göre % değişim (GSYİH: 1995 fiyatlarıyla) Kaynak: F.Alman Ġstatistik Kurumu, Büyüme hızındaki artıģın önemli bir kaynağı özel tüketimdeki artıģ olarak gösterilmektedir. Bu artıģın da, tüketicinin, tüketim harcamalarını arttırması, ücret artıģlarının yaģanması ve istihdamdaki olumlu geliģmelerden kaynaklandığı ifade edilmektedir. Öte yandan, ithalatın iç talepteki geniģlemeye/büyümeye bağlı olarak arttığı ve ihracattaki artıģın ise büyümeye büyük katkı yaptığı gözlemlenmektedir. Almanya nın üretim yönünden yılları arası GSYĠH sı aģağıda yer almaktadır. Yıl Tarım, Ormancılık, Balıkçılık 24,27 17,3 17,9 20,0 19,6 17,3 19,5 Sanayi (enerji dahil) 493,15 459,3 485,0 519,6 524,8 408,8 464,1 ĠnĢaat 82,75 80,2 80,4 87,2 89,8 92,1 92,6 Ticaret ve UlaĢtırma 357,84 357,9 374,6 382,4 396,7 373,7 385,3 Finans, kiralama ve iģletme faaliyetleri 582,56 596,1 616,4 634,8 655,8 666,7 681,8 Diğer Hizmetler 453,64 463,0 465,2 474,7 492,9 516,4 528,8 Birim: Milyar Avro Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu 4.2 TARIM VE HAYVANCILIK BaĢa Dön BaĢlıca tarım ürünlerinin yıllık üretim miktarları ve hayvan sayısı aģağıda yer almaktadır. Ürün Tarım (1.000 ton) - Tahıllar Sebze Meyve Hayvan Sayısı (1.000 adet) - Sığır Domuz Kaynak: F.Alman İstatstik Kurumu 18

19 2010 yılında 976 bin ton taze meyve üretilmiģ ve bu rakamın yaklaģık %80 i elma, kalanı ise çilek, viģne-kiraz, erik ve armuttan oluģmuģtur. 4.3 ULAġTIRMA VE TELEKOMÜNĠKASYON UlaĢtırma Altyapısı ve TaĢınan Yük (2008): BaĢa Dön Almanya da yük taģımacılığı büyük ölçüde karayolu taģıtları ile yapılmaktadır yılında karayolları ile 2,8 milyar ton taģınırken, demiryolları ile 0,3 milyar ton taģınmıģtır. Yolların Uzunluğu 1000 Km TaĢınan Yük Milyon Ton Karayolları 231,2 Demiryolları ile 317,3 -- Otobanlar 12,6 Dahili Su Yolları ile 236,8 -- Federal Yollar 40,4 Denizyolu ile 281,0 -- Eyalet Yolları 86,6 Havayolu ile 2,9 -- Bölge Yolları 91,6 Boru Hatları ile 95,5 Demiryolları (2007) 38,0 Karayolu ile Su Yolları 7,5 Ham Petrol Boru Hatları 2,4 Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu 4.4 TĠCARET F.Almanya Ülke Ġçi Ticaret BaĢa Dön Toptan Ticaret ÇalıĢan Sayısı (1000 kiģi) Ciro (milyon Avro) Perakende Ticaret 1.295, , , , , , ÇalıĢan Sayısı (1000 kiģi) Ciro (milyon Avro) 2.840, , , , , , Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu Yıl Ġhracat* 10,1 7,5 13,6 8,1 2,0-18,4 18,5 Ġthalat* 7,7 9,1 16,9 4,9 4,7-17,5 20,0 * Bir önceki yıla göre % değişim (GSYİH: 1995 fiyatlarıyla) Kaynak: Alman Ġstatistik Kurumu, 19

20 DıĢ Ticaret (Milyar -2010) Ġhracat : 959,5 Ġthalat : 806,2 Denge : + 153,3 Türkiye ile Ticaret (Milyar -2010) Türkiye ye Ġhracat : 16,2 Türkiye den Ġthalat : 9,9 Denge : -6,3 F.Almanya 2010 Aylık Ġthalat Ġhracat Verileri 2010 ĠHRACAT (1000 Avro) ĠTHALAT (1000 Avro) OCAK ġubat MART NĠSAN MAYIS HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM KASIM ARALIK TOPLAM Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu F.Almanya Yıllık Ġthalat Ġhracat Verileri (Milyon Avro) YILLAR ĠTHALAT ĠHRACAT DENGE

21 Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu EYALETLERE GÖRE ALMANYA DIġ TĠCARETĠ EYALETLERE GÖRE F. ALMANYA DIġ TĠCARETĠ (2009 Yılı) Eyaletler Ġthalat Ġhracat Avro (Milyon) Baden-Württemberg Bayern Berlin Brandenburg Bremen Hamburg Hessen Mecklenburg-Vorpommern Niedersachsen Nordrhein-Westfalen Rheinland-Pfalz Saarland Sachsen Sachsen-Anhalt Schleswig-Holstein Thüringen DıĢ Ülkeler (*) Diğer (Herhangi bir bölgeye inhisar ettirilemeyecek iģlemler) Genel Toplam (*) F. Almanya menģeli olmayan ürünler (Dahilde ve hariçte iģleme rejimleri, vs.) Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu 21

22 4.5 HĠZMETLER BaĢa Dön F. Almanya mal ticaretinde olduğu gibi rekabetçi ve öncü konumunu hizmetler ticaretinde de sürdürmekte olup, 2008 yılında gerçekleģen rakamlar temel alınarak yapılan ve 2009 yılında yayımlanan değerlendirme sonuçlarına göre dünya hizmetler ticareti ihracatında üçüncü; hizmetler ithalatında ise ikinci sırada yer almaktadır. Hizmetler Ticareti Ülkeler Sıralaması (Milyar $ - Baz Yıl 2008-Yayım 2009) Sira Ihracat Değer Pay(%) Değ( %) Sıra Ithalatçı Değer Pay 1 ABD 521,4 13, ABD 367,9 10,5 8 2 İngiltere 283,0 7,5 1 2 F. Almanya 283,0 8, F. Almanya 241,6 6, İngiltere 196,2 5,6 0 4 Fransa 160,5 4, Japan 167,4 4, Çin 146,4 3, Çin 158,0 4, Japonya 146,4 3, Fransa 139,4 4,0 8 7 İspanya 142,6 3, İtalya 131,7 3, İtalya 121,9 3, İrlanda 106,2 3, Hindistan 102,6 2, İspanya 104,3 3, Hollanda 101,6 2, G. Kore 91,8 2, İrlanda 99,2 2, Hollanda 90,8 2, Hong K-Çin 92,3 2, Kanada 86,6 2, Belçika 86,1 2, Hindistan 83,6 2, Singapur 82,9 2, Belçika 81,9 2, İsviçre 75,2 2, Singapur 78,9 2, G. Kore 74,1 2, Rusya F. 74,6 2, Danimarka 72,0 1, Danimarka 62,3 1, İsveç 71,6 1, İsviçre 54,3 1, Lüksemburg 68,9 1, Tayland 46,3 1, Kanada 64,8 1, Hong K.-Çin 45,8 1, Avusturya 61,7 1, Avusturalya 45,5 1, Rusya F. 50,7 1, Brezilya 44,4 1, Yunanistan 50,4 1, Norveç 43,9 1, Avusturalya 45,6 1, BAE 42,8 1, Norveç 45,6 1, Avusturya 42,6 1, Polonya 35,3 0, Lüksemburg 40,7 1, Türkiye 34,5 0, İsviçre 36,6 1, Tayvan 33,6 0, Suudi A. 34,6 1, Tayland 33,4 0, Taiwan 33,6 1, Malezya 29,3 0, Polonya 29,9 0, Brezilya 28,8 0, Maleyza 29,1 0, Portekiz 26,1 0, Endonezya 27,9 0, Mısır 24,7 0, Meksika 24,7 0, Finlandiya 24,2 0, Yunanistan 24,4 0, İsrail 23,8 0, Finland 23,1 0, Çek C. 22,2 0, İsrail 19,6 0, Macaristan 20,0 0, Macaristan 18,5 0, Lübnan 18,9 0, Çek C. 17,3 0, Meksika 18,5 0, G. Kore 16,5 0,5 2 Değ (%) 22

23 40 Makao-Çin 18,1 0, Portekiz 16,5 0,5 17 Liste Toplamı 3400,0 90,0 - Liste Toplamı 3065,0 87,8 - Dünya 3780,0 100,0 12 Dünya 3490,0 100,0 12 Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü Tablonun incelenmesinden de görüleceği üzere, F. Almanya mal ticaretinde olduğu gibi hizmetler ticaretinde de dünyanın öncü ülkeleri arasında yer almaktadır. BANKACILIK Alman Deutsche Bank verilerine göre, 2009 itibariyle F.Almanya da adet banka toplam Ģube ile faaliyet göstermektedir. Bunlar, Ticari Bankalar (260), Eyalet Land Bankaları (12), Tasarruf Bankaları (446), Kredi Kooperatiflerinin Bölgesel KuruluĢları (2), Kredi Kooperatifleri (1.234), Ġpotek Mortgage Bankaları (26), Yapı ve Borç Birlikleri (27), Özel ĠĢlevli Bankalardır (15). Ticari Bankaları kendi içinde üç gruba ayırmak mümkündür. Büyük Bankalar (Deutsche Bank, Dresdner Bank, Commerzbank ve HypoVereinsbank), Bölgesel Bankalar ve Diğer Ticari Bankalar (180) ve Yabancı Bankaların Almanya daki ġubeleri (96). Tasarruf Bankalarının büyük bölümü belediyeler veya belediyelerin oluģturduğu birlikler tarafından desteklenmektedir. Kredi Kooperatifleri de Volksbank lar ve Raiffeisenbank lar olarak iki kategoride isimlendirilmektedirler. Her bir kredi kooperatifinin yaklaģık civarında üyesi bulunmaktadır. Almanya daki bütün kredi kuruluģları Berlin de bulunan Federal Bankacılık Denetim Ofisi tarafından denetlenmektedir. Banka Uygulamaları: Her bankanın kendine özgü bir banka kodu (Bankleitszahl = BLZ) bulunmaktadır. Her türlü banka iģleminde bu kodun kullanılması gerekmektedir. ( TURĠZM Almanya da 9 veya daha fazla yataklı tesislerde gecelik konaklama sayıları aģağıdaki gibidir. Görüldüğü gibi Almanya daha çok Avrupalı turistler tarafından ziyaret edilen bir ülke konumundadır. Avrupa dıģında baģlıca turist gönderen ülkeler ise ABD ve Japonya dır. Almanya her yıl en çok Hollanda lı turistler tarafından ziyaret edilmektedir. F.Almanya da Mevcut Konaklama Kapasiteleri Yatak Kapasites Kamp Yerleri Kaynak: F.Alman İstatstik Kurumu 23

24 F.Almanya da 2009 Konaklama Sayıları Toplam Yabancı Sayıları Kaynak: F.Alman İstatstik Kurumu F.Almanya ya Gelen Turistler (Milyon -Gecelik konaklama Sayısı) Ülke Hollanda 8,02 8,43 8,78 9,96 ABD 4,32 4,42 4,65 4,29 Ġngiltere 3,77 3,97 4,53 3,69 Ġsviçre 2,93 3,22 3,45 3,85 Ġtalya 2,48 2,68 2,85 3,10 Avusturya 1,90 2,05 2,19 2,57 Fransa 1,96 2,05 2,22 2,50 Belçika 1,94 2,08 2,25 2,54 Ġsveç 1,37 1,40 1,52 1,35 Japonya 1,29 1,31 1,38 0,95 Danimarka 1,58 1,77 1,96 2,36 TOPLAM (Tüm ülkeler) 54,82 Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu 4.6 ENERJĠ BaĢa Dön Almanya da enerji üretimi ve kullanımına iliģkin istatistikler aģağıda yer almaktadır. F.Almanya da Enerji Kaynaklarına Göre Elektrik Üretimi (Brüt) Üretim Türü 1.Dönem Dönem Dönem Dönem 2009 (MWh) (MWh) DeğiĢimi (%) Toplam Üretim , ,4 Hidroelektrik Rüzgar Enerjisi ,8 Diğer Yenilenebilir Enerji Türleri ,9 Isı Enerjisi ,0 24

25 - Nükleer Enerji ,6 - TaĢ Kömürü ,5 - Linyit Kömürü ,2 - Fuel Oil ,0 - Diğer Mineral Yağ Türevleri ,2 - Doğal Gaz ,1 Sanayi Atığı ,8 Çöp ,1 Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu 2009 yılı itibariyle toplam enerji tüketiminin %45 i kömür (linyit ve taģ kömürü), %15 i doğal gaz ve %25 i nükleer enerji kaynaklıdır. Ülkede enerji üreten kuruluģlar ağırlıkla özel sektör kuruluģlarıdır. F.Almanya da Sanayinin Enerji Kullanım Oranları Tür (GigaJoule) Toplam Taş Kömürü Linyit Kömürü Fuel Oil Doğal Gaz Yenilenebilir Enerji Elektrik Diğer Kaynak: F.Alman İstatistik Kurumu 1998 yılında kamunun ürettiği elektriğin %33 ü nükleer santrallerden elde edilmiģtir. Ancak, 2000 yılında kamu ile enerji üreten özel sektör kuruluģları arasında yapılan görüģmeler neticesinde nükleer enerjinin artık ülkede kullanılmaması kararlaģtırılmıģtır. Bu kapsamda, 25

26 ülkede bulunan 19 nükleer santralde üretilen enerji 32 yıllık bir süreç içerisinde tedricen azaltılacak ve her bir santral için belirlenen limitlere ulaģıldığında bu santraller kapatılacaktır. Nükleer enerjiden kaynaklanacak boģluğun yeni baģka enerji kaynaklarının kullanımı ve/veya enerji tasarrufu ile karģılanması planlanmıģtır. Alman hükümeti, ülkenin enerji bakımından dıģarıya bağımlı olması nedeniyle, ekonomiye kesintisiz ve sürekli enerji kaynakları sağlamak amacıyla ithalatı, ithal edilen ülkeler ve hammaddeler bakımından çeģitlendirme yoluna gitmektedir. Buna ek olarak, ülke içinde iktisadi olarak verimsiz üretim yapan tesislere sağlanan sübvansiyonları da kaldırmayı amaçlamaktadır yılında, taģ kömürü üretimine sağlanan sübvansiyonların 2005 yılına kadar önemli derecede azaltılması kararlaģtırılmıģtır. Almanya için taģ kömürünün ithalatı yerli üretime göre çok daha ucuzdur. 4.7 DOĞAL KAYNAKLAR BaĢa Dön Almanya nın gerek petrol gerekse maden cevheri bakımından kaynakları sınırlı olup, bu açıdan büyük ölçüde dıģa bağımlıdır. Bununla birlikte, yurtiçi tüketiminin dörtte birini karģılayabilecek düzeyde doğalgaz kaynaklarına, ayrıca geniģ taģ kömürü, linyit kömürü ve tuz kaynaklarına sahiptir yılı sonu itibariyle Almanya nın doğal gaz rezervleri yaklaģık 382 milyar m3 tür. Önemli linyit rezervleri Ren bölgesi, güney Brandenburg, Saksonya, Saksonya-Anhalt ve AĢağı Saksonya nın doğusunda bulunmaktadır. Ekonomik olarak çıkarılabilir rezervlerin 43 milyar ton olduğu tahmin edilmektedir. Önemli taģ kömürü rezervleri ise Ruhr bölgesinde (Kuzey Ren-Westfalya) ve Saarland dadır. Rezerv büyüklüğü 24 milyar tondur. Ancak bu rezervlerin iģletilmesinin ekonomik olmadığı düģünülmektedir lara kadar Almanya da (Saksonya ve Thüringen) önemli miktarda uranyum da çıkarılmıģtır. Ancak nükleer santralleri iģletmek için gerekli zenginleģtirilmiģ uranyum ithal edilmektedir. 4.8 PARA PĠYASALARI BaĢa Dön Avro nun AB nin ortak para birimi olarak yürürlüğe girmesinin ardından Avro bölgesinde Ortak Para Politikasının sorumluluğu, 1 Ocak 1999 dan itibaren Avrupa Merkez Bankaları Sistemine (Avropean System of Central Banks ESCB) verilmiģtir. ESCB, Avrupa Merkez Bankası (Avropean Central Bank ECB) ve AB üyesi ülkelerin ulusal merkez bankalarından oluģmaktadır. Bu aģamada, Ortak Para Politikasının yürütülmesine iliģkin yetkiler de ECB ye geçmiģtir. Ülke para çeģitleri ve oranları: Euro. 1 Euro = 100 cent. 1, 2, 5, 10, 20 ile 50centlik, 1 ve 2 Euroluk bozuk paralar, 50, 10, 20, 50, 100, 200, ve 500 Euroluk banknotlar yürürlüktedir. Ülke para biriminin konvertibilitesi ve ABD Doları karģısındaki kuru: Euro konvertibl olup, 1 Euro 2010 yılı içerisinde 1,19-1,43 ABD Doları aralığında seyretmiģtir. 26

27 4.9 YATIRIMLAR BaĢa Dön F.Almanya ya Yıllar ve Sektörler Ġtibariyle Giren Sabit Sermaye Yatırımları (Milyon Avro) Toplam (Tüm Sektörler) Madencilik Sanayi Enerji Müteahhitlik Bakım-Onarım Ulaşım Haberleşme Sigorta Emlak Kaynak: F.Alman Merkez Bankası F.Almanya dan Yurt DıĢına Yapılan Sabit Sermaye Yatırımları (Milyon Avro) Toplam (Tüm Sektörler) Madencilik Sanayi Enerji Müteahhitlik Bakım-Onarım Ulaşım Haberleşme Sigorta

28 Emlak Kaynak: F.Alman Merkez Bankası 2009 yılı yatırımlar açısından Almanya için kötü bir yıl olmuģtur yılı brüt sabit sermaye yatırımları önceki yıllara göre düģüģ göstermiģtir ĠHRACAT SEKTÖRLERĠ BaĢa Dön Almanya nın toplam sanayii üretiminde ihracatın payı 2009 yılında % 42,4 olmuģtur. Ekonomisinin ihracat odaklı olması nedeniyle, açık pazarlar Alman ekonomisi için özel bir önem taģımaktadır. Ġhracatı bakımından en önemli ticari ortakları Fransa, ABD ve Ġngiltere dir. Avrupa Birliği ne yeni katılan ülkelerle ticaret hacmi Doğu Avrupa ülkelerine doğru belirgin bir Ģekilde yönelme göstermektedir. Diğer taraftan, baģta Çin H.C. ve Hindistan olmak üzere Asya nın geliģen ülkeleri ile ticari ve ekonomik iliģkileri de giderek artmaktadır ( deutschland.de). Ancak, Avrupa Birliği içinde gerçekleģen ticaretin oldukça kolaylaģması nedeniyle, 2009 yılında Almanya nın toplam ihracatının ⅔ (yaklaģık 508 milyar Avro - %65 ) Avrupa Birliği ne üye ülkelere gerçekleģmiģtir (F.Alman Ġstatstik Yıllığı ). Eyaletlere Göre F.Almanya Sanayi Üretimi Ġhracat Miktarları (2009) Eyalet toplam Ciro Yurt DıĢı Ciro Ihracat Miktarı Bir Önceki Seneye Göre DeğiĢim toplam Bir Önceki Seneye Göre DeğiĢim Avro % Avro % Baden- Württemberg , ,0 47,0 Bavyera , ,7 48,8 Berlin , ,9 44,9 Brandenburg , ,8 22,8 Bremen , ,8 48,4 Hamburg , ,4 28,1 Hessen , ,6 47,1 Mecklenburg- Vorpommern , ,4 25,8 AĢağı Saksonya , ,1 38,9 Kuzey Ren Vestfalya , ,7 40,3 Rheinland , ,9 46,6 % 28

29 Pfalz Saarland , ,2 47,3 Saksonya , ,6 33,1 Sachsen- Anhalt , ,6 26,4 Schleswig- Holstein , ,9 41,7 Thüringen , ,2 28,2 Deutschland , ,2 42,4 Kaynak: Baden Würtemberg Eyaleti İstatistik Kurumu F.Almanya nın Ġhracat ve Ġthalatı nın Dağılımı ( ) Yıllar İthalat (Milyar Avro) -AB EFTA NAFTA ASEAN BRIC İhracat (Milyar Avro) AB EFTA NAFTA ASEAN BRIC Kaynak: F.Alman İstatstik Yıllığı 2010 Alman Ġstatistik Kurumu nun 2010 verilerine göre ise, F.Almanya nın toplam ithalatı milyon Avro ve ihracatı ise milyon Avro olarak gerçekleģmiģtir. Dolayısıyla, bu dönemde milyar Avro luk dıģ ticaret fazlası ortaya çıkmıģtır. F.Almanya 2010 Aylık Ġthalat Ġhracat Verileri 29