e UYGULAMALAR İnci ŞALCI Serbest Muhasebeci Mali Müşavir İSMMMO Eğitmeni

Transkript

1 e UYGULAMALAR İnci ŞALCI Serbest Muhasebeci Mali Müşavir İSMMMO Eğitmeni 1

2 1. Giriş : 1.1. e - Dönüşüm nedir.? : Ekonomik ve sosyal hayatta iş ve işlemlerin elektronik ortamda izlendiği, kayıt altına alındığı ve istenildiği takdirde elektronik ortamda ibraz edile bilinen bir sistemdir. 4

3 1. Giriş : 1.2. Nereye gidiyoruz..? : DÜNN BUGÜN YARIN FATURA, DEFTER, BEYANLAR, MANUEL. E-FATURA, E-ARŞİV FATURA, E-DEFTER, E-DENETİM, E-KAYIT SAKLAMA, E-MUHAFAZA VE İBRAZ, E-YOKLAMA, E-TEBLİGAT. ÖN CEDEN HAZIRLANMIŞ BEYANNAME 5

4 1. Giriş : 1.3. Neler amaçlanmaktadır.? : Bilgi havuzunun oluşması, Kurumlar ve işlemler arasında entegrasyon, Etkin bir usul ve vergi denetimi. 6

5 2. e- Fatura : 8

6 2. e-fatura : 2.1. e-fatura nedir? : e-fatura, Belli bir formatta standart hale getirilmiş, değiştirilemez bir şekilde mühürlenmiş, tarafları arasında dolaşımını güvenli ve sağlıklı bir biçimde sağlamak amacı ile GİB tarafından oluşturulan elektronik belgelerin genel adıdır. Elektronik Faturalar GİB aracılığı ile satıcı kurumdan alıcı kuruma iletilir. 9

7 2. e-fatura : 2.1. e-fatura nedir? : E-Fatura, Kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Dolayısıyla aynı mal satışı işleminde hem kâğıt faturanın hem de elektronik faturanın bir arada düzenlenmesi mümkün değildir. 10

8 2. e-fatura : 2.2. e-fatura Nasıl İşlenir? : SATICILAR Faturayı oluşturur ve gönderir. Uygulama yanıtı alınır ve fatura ile eşlenerek kayıtlara işlenir. ALICILAR Faturayı alır ve işler. Fatura kabul, ret veya iade edilir. Uygulama yanıtı oluşturulur ve gönderilir. 11

9 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : 5015 SAYILI PETROL PİYASASI KANUNUNA GÖRE YAĞ LİSANSINA TABİ OLANLAR BUNLARDAN 2011 TY MAL ALAN MÜKELLEFLERİN TARİHİNDE 25. MİLYON TL BRÜT SATIŞ HASILATA SAHİP OLANLAR ZORUNLU SİSTEME DAHİL OLANLAR Ö.T. KANUNA EKLİ (III) MALLARA İMAL, İTHAL EDENLER BUNLARDAN 2011 TY MAL ALAN MÜKELLEFLERİN TARİHİNDE 10. MİLYON TL BRÜT SATIŞ HASILATINA SAHİP OLANLAR 12

10 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olacaklar; V.U.K nun 421 Sıra No lu Genel Tebliğine ilave olarak 454 Sıra No lu Genel Tebliğ ile e Fatura, Defter kullanma zorunluğu genişletilmiştir TY. Brüt satışı 10 Milyonu geçenler mükellefler tarihinden itibaren, 2015 TY. Brüt satışı 10 Milyonu geçenler mükellefler tarihinden itibaren, 13

11 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olacaklar; Brüt Satış Hasılatı, aşağıdaki hesapların bir takvim yılı toplamlarıdır Yurt içi satışlar Yurt dışı satışlar Diğer gelirler = Brüt satış hasılatı (10 milyonu geçenler) 14

12 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olacaklar; e-fatura ve defter kullanmak zorundadır. İhtiyari olarak e-fatura kullanmak isteyenler zorunlu olarak e defter kullanmak zorunda değildir. 15

13 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olacak mükellefler; E-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükellefler 3065 sayılı KDV si Kanununun 11 nci maddesi kapsamındaki mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı kapsamında fatura düzenleyecek olanlar, bahsi geçen faturalarını tarihinden itibaren e-fatura olarak düzenlemek zorundadırlar. Bu konudaki usul ve esaslar e-fatura uygulaması Gümrük İşlemleri kılavuzunda açıklanacaktır. 16

14 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olanlar neler yapacak? Tüzel kişiler mali mühüre, Gerçek kişiler elektronik imzaya sahip olmalıdır. Mali Mühür Sertifikası Başvurusu: - 17

15 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olanlar neler yapacak? Mali Mühür nedir? Tüzel kişiler ile kurum, kuruluş ve işletmeler tarafından elektronik belge olarak oluşturulacak fatura ve diğer yasal belgelerin bütünlüğünün, kaynağının ve içeriğinin garanti altına alınması, elektronik ortamda muhataplarına iletilmesi ve elektronik ortamda saklanması sırasında güvenliğinin ve gizliliğinin sağlanması amacıyla kullanılacaktır. 18

16 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olanlar neler yapacak? Mali Mühür Sertifikası : - Sertifika sahibinin Vergi Kimlik Numarası ve unvanı bilgilerini içerir. Bu sertifika kullanılarak e-fatura ve ilgili mevzuatla izin verilen diğer belgeler mühürlenir. - Sertifikaların 3 yıl geçerliliği bulunmaktadır. 19

17 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : - 20

18 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : 21

19 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : 22

20 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : 23

21 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : 24

22 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Mali Mühür Sertifikası bilgi güncelleme : Mali Mühür sertifikası almış kurum ve mükelleflerin, telefon ve e posta gibi bilgileri web sayfası üzerinden güncelleyebilir. Vergi numarası veya unvanının değişmesi durumunda başvuru formundan yapılacaktır. 25

23 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Mali Mühür Sertifikası bilgi güncelleme : Nevi değişikliğine giden mükellefler yeni mali mühürlerini temin edene kadar, E-Fatura Uygulamasından eski Vergi Kimlik Numarasına ait unvan ve mali mühür ile yararlanmaya devam edeceklerdir. 26

24 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Mali Mühür Sertifikası bilgi güncelleme : E-Fatura uygulamasına kayıtlı bir kullanıcı, nevi değişikliğine gitmesi halinde 15 gün içerisinde, nevi değişikliğine ilişkin Ticaret Sicil Gazetesinin fotokopisi ve durumu izah eden bir dilekçe ile Gelir İdaresi Başkanlığı na, Yeni unvana ait mali mühür temini için de Kamu Sertifikasyon Merkezine elektronik ortamda başvurması gerekmektedir. 27

25 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olanlar neler yapacak? Tüzel kişiler mali mühür, gerçek kişiler elektronik imzaya sahip olmalıdır. Elektronik fatura uygulamasına başvuru yapmak isteyen mükelleflerin veya temsilcilerinin adresinden yapılmaktadır. 28

26 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Sisteme yeni dahil olanlar neler yapacak? 29

27 2. e-fatura : 2.3. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Yararlanma yöntemleri? 1 GİB Portalı Üzerinden e-fatura sistemini kullanma 2 Uyumlu bir yazılım programı ile GİB e entegrasyon sağlamak, 3 Özel entegratörler aracılığıyla 30

28 Firma 1 Firma 2 Kağıt fatura Firma 5 Kağıt fatura Firma 6 E- fatura GİB E- fatura Kağıt fatura Kağıt fatura E- fatura E- fatura Firma 3 Firma 4 Kağıt fatura Firma 7 Firma 8 Kağıt fatura 31

29 2. e-fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : Sisteme dahil olanların listesi? Uygulamaya yeni kaydolan mükelleflerin, kayıtlı kullanıcılar listesinde ilan edilmelerini izleyen 7 gün içerisinde e-fatura düzenlemeleri ve almaları zorundadırlar. 32

30 2. e-fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : Ticari Fatura Senaryosu : Kabul talebiyle gönderilen E-Fatura uygulama yanıtı düzenlenerek kabul edilebilir. Alıcıya gönderilen E-Fatura alıcı tarafından reddedilebilir. Faturaya konu malların tümünün ya da belli kalemlerinin iadesi halinde iade faturası düzenlenmesi gerekebilir. 33

31 2. e-fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : Temel Fatura Senaryosu : Faturanın alıcısına kayıtlı ve güvenli bir biçimde ulaştırılması ile işlemin tamamlandığı varsayılmakla birlikte alıcılar fatura ile ilgili itirazlarını harici yollarla gerçekleştirebileceklerdir. 34

32 2. e-fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : e- faturanın irsaliye olarak kullanılması Kayıtlı kullanıcılara düzenlenecek elektronik faturada, düzenleme tarihinin yanında, saat ve dakika gösterilmesi halinde e-faturanın kağıt çıktısı irsaliye yerine geçer. Söz konusu kağıt çıktıya irsaliye yerine geçer ifadesinin yazılması ve taraflarca imzalanması gerekir. 35

33 2. e-fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : Aynı şirket farklı şube ve kısımlar için farklı seri numarası kullanabilir. E- Faturaların üzerinde şirket logosunu GİB Logosunun üzerine gelmeyecek şekilde kullanılabilir. 36

34 2. e-fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : Geçmiş tarihli e-fatura düzenlemek mümkün mü.? VUK a göre fatura teslimi veya hizmet ifasından itibaren 7 gün içinde düzenlemek zorundadır. Ba/Bs verme yükümlülüğü.? Aksine bir düzenleme yapılmadığı için sürece e-fatura sistemine kayıtlı mükellefler Ba/Bs formlarını vermeye devam edeceklerdir. 37

35 2. e-fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : İthalat işlemlerinde e-fatura Yurt dışındaki bir satıcının sisteme kayıtlı olması mümkün olmadığından dolayı ihracat ve ithalat işlemlerinde kağıt fatura uygulamasına devam edecektir. 38

36 2. e-fatura : 2.4. e-fatura kapsamına giren mükellefler : Serbest Bölgelerde faaliyet gösterenler : Serbest Bölgelerde faaliyet gösteren firmalar da E Fatura, E-Defter uygulamasından faydalanmak zorundadırlar. Sisteme kayıtlı olan E-Fatura kullanıcıları, E-Fatura çıktılarını imzalamak suretiyle kullanacaklardır. 39

37 2. E-Fatura : 2.4. Sistemin uygulama esasları : %100 iskontolu (bedelsiz) e-fatura düzenlemek mümkündür. Ancak KDV oranının da sıfır girilmesi gerekir. Gümrük dekont ekinde gelen faturaların e-fatura olarak gelmesinde tedarikçi ile firmanın bire bir çalışmalıdır. (Dekont ekindeki faturaların tek tek yevmiye kayıtlarının yapılması) 40

38 2. e-fatura : 2.5. Yaptırımları? : Bildirim ve formları yasal süreleri içinde düzenlemeyen 1. Birinci sınıf tüccarlar Türk Lirası cezaya muhatap olurlar. VUK. Mük. Md:355/1 41

39 2. e-fatura : 2.5. Yaptırımları? : Her bir belge için 200,00 TL den aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının % 10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Ancak, her bir belge nev'ine ilişkin olarak kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı her bir tespit için ,00 TL olup bir takvim yılı içinde ise ,00 TL yi aşamaz. VUK. Md:353/1-2 42

40 2. e-fatura : 2.6. Gelecek : GELECEKTE UBL TR UBL TR 1.2 ÖNCEDEN HAZIRLANAN BEYANLAR 43

41 3. e-arşiv Fatura : 44

42 3. e-arşiv Fatura : 3.1. Nedir? : Elektronik ortamda oluşturdukları faturaları elektronik ortamda muhafaza edebilir. Elektronik ortamda oluşturulan faturanın, alıcısına kağıt olarak gönderilmesi veya elektronik ortamda iletilmesi, düzenleyen tarafından ikinci nüshasının elektronik ortamda saklanması. VUK. 433 S. No lu G.T. 45

43 3. e-arşiv Fatura : 3.2. Zorunluluk : İnternet Satışı : Mal ve hizmetlerin sipariş ve satın alma süreçlerinin tamamının internet üzerinden gerçekleştiği satış biçimini, İnternet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan 2014 yılı brüt satış hasılatı 5. milyon TL üzerinde olan mükellefler en geç tarihine kadar e-arşiv fatura uygulamasına geçmek zorundadırlar. 46

44 3. e-arşiv Fatura : 3.2. Zorunluluk : ALICI 1 2 İNTERNETTEN SATIŞ YAPAN 1 ÜRÜNÜ SATAN 47

45 3. e-arşiv Fatura : 3.3. Uygulama esasları : E-arşiv Fatura Kullanıcıları E- Fatura Kullanıcılarına Asıl Elektronik Suret Elektronik E-Fatura Kullanmayanlara Asıl Kağıt ortamda Suret Elektronik Nihai Kullanıcılara Asıl Kağıt ortamda Elektronik Suret Elektronik 48

46 3. e-arşiv Fatura : 3.3. Özellikleri : E-Arşiv Fatura uygulamasında, E-Fatura uygulamasından farklı olarak oluşturulan faturalar, GİB üzerinden alıcısına ulaştırılmamaktadır. E-Arşiv uygulaması kapsamında oluşturulan faturalar, bir sonraki ayın 1. ile 15 nci günü arasında oluşturulacak E-Arşiv raporu ile GİB e bildirmek zorundadırlar. 49

47 3. e-arşiv Fatura : 3.3. Özellikleri : e-arşiv Uygulaması kapsamında internet üzerinden mal ve hizmet satışında düzenlenecek faturalarda; Satış işleminin yapıldığı web adresi, Ödeme şekli, tarihi, Gönderiyi taşıyanın adı soyadı/unvanı ve VKN/TCKN bilgisi, Satışa konu malın gönderildiği veya hizmetin ifa edildiği tarih, 50

48 3. e-arşiv Fatura : 3.3. Özellikleri : İade bölümünde; malı iade edenin adı soyadı, adresi, imzası, iade edilen mala ilişkin cins, miktar, birim fiyat ve tutar bilgilerinin bulunması zorunlu olup fatura üzerinde ayrıca Bu satış internet üzerinden yapılmıştır. ifadesine yer verilir. İnternet üzerinden yaptıkları satışlarda münhasıran bilet, sigorta poliçesi vb. belgeleri düzenleyenler zorunluluk kapsamı dışındadır. 51

49 3. e-arşiv Fatura : 3.4. e-fatura ile E Arşiv Fatura arasındaki farklar : 52

50 3. e-arşiv Fatura : 3.4. e-fatura ile E Arşiv Fatura arasındaki farklar : E - FATURA E- ARŞİV FATURA SİSTEME DAHİL OLANLAR KULLANIR GİB E- FATURADA MERKEZDİR SİSTEME DAHİL OLANLAR VE OLMAYANLAR KULLANIR GİB E ARŞİV FATURALARI RAPORLAR 53

51 3. e-arşiv Fatura : 3.4. e-fatura ile E Arşiv Fatura arsındaki farklar : E - FATURA E- ARŞİV FATURA MALİ MÜHÜR İLE ONAYLANIR GİB PORTALI KULLANILABİLİR. MALİ MÜHÜR İLE ONAYLANIR, ZAMAN DAMGASI İLE SAKLANIR GİB PORTALI KULLANILMAZ. 54

52 3. e-arşiv Fatura : 3.5. E Arşiv Fatura görünteleme : 55

53 4. e-defter : 56

54 4. e-defter : 4.1. e-defter nedir? : Elektronik defter (e-defter) çalışmaları ile VUK ve TTK kapsamında kağıt üzerinde tutulması zorunlu olan yevmiye defteri ve defteri kebirin elektronik ortamda tutulması, muhafaza ve ibraz edilebilmesidir. 57

55 4. e-defter : 4.2. e-defter mükellefleri : Şartları? e-defter tutulması, kaydedilmesi, onaylanması, saklanması ve ibrazında kullanılacak yazılımın uyumluluk onayı almış bir yazılım olması. E-defter başvuruları elektronik ortamda adresinden yapılmaktadır. 58

56 4. e-defter : 4.3. e-defter Belge Türleri : e-defter uygulamasında, GİB tarafından tanımlanmış 8 adet belge türü vardır. 59

57 4. e-defter : 4.3. e-defter Belge Türleri : e-defter uygulamasında, GİB tarafından tanımlanmış 4 adet ödeme türü vardır. Kasa, Banka, Çek, Senet. 60

58 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Fatura kaydı : Her bir fatura ayrı bir yevmiye maddesi olacak şekilde kaydedilmelidir. E-arşiv fatura kullanıcı olmak şartıyla yazılı talep üzerine Bakanlıkça uygun görülen sektörlerde faaliyet gösteren (kargo gibi) mükellefler birleşik yevmiye kaydı düzenleyebileceklerdir. - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : e-arşiv fatura icmali 61

59 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Banka işlemleri : Banka işlemleri dekont bazında tek tek muhasebeleştirilemiyor ise, Her bir banka ayrıştırarak günlük olarak birer muhasebe fişinde işlenebilir. Muhasebeleştirmede - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : dekont 62

60 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Masraf listeleri : Gün içinde işletmenin yapmış olduğu giderlere ilişkin belgeler masraf formu olarak kayıt yapılır. Masraf formları elektronik ortamda saklanır. Muhasebeleştirmede - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : masraf formu 63

61 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Z raporu (satış) : Z raporu icmali; alındığı ÖKC cihazın MF No su ve KDV oranlarına ayrıştırılarak yapılmalıdır. Muhasebeleştirmede - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : Z raporu icmali 64

62 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Z raporu (satış) : 65

63 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Z raporu (satış) : 66

64 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Çek bordolarının kayıtları : Her bir çek belgesinin ayrı yevmiye maddelerinde kayıt edilmesi esastır. Ancak ayni alıcı veya satıcıya ait olmak şartıyla birden fazla çek tek bir yevmiye maddesinde kayıt edilebilir. Muhasebeleştirmede - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : Çek bordrosu 67

65 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Ücret bordrosu kayıtları : Ücret bordroları firma kaşesi ve imzasıyla ile birlikte elektronik ortamda saklanmalıdır. Muhasebeleştirmede - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : Ücret bordrosu icmali 68

66 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Serbest Meslek Makbuz kayıtları : Serbest Meslek erbabının, mesleki faaliyetlerinden dolayı düzenledikleri makbuzlar. Muhasebeleştirmede - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : Serbest meslek makbuzu 69

67 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Perakende Satış Vesikaları İle Tesvik Edilen Giderlere Ait kayıtlar : VUK Tebliği kapsamında Perakende Satış Vesikası ile tevsik edilmesine izin verilen giderlere ait fişler ayrı ayrı muhasebeleştirilmelidir. Muhasebeleştirmede - Belge tipi : Diğer - Belge açıklaması : Perakende Satış Vesikaları ile Tesvik Edilen Giderler İcmali 70

68 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Perakende Satış Vesikaları İle Tesvik Edilen Giderler 71

69 4. e-defter : 4.4. e-defter de kayıt : Perakende Satış Vesikaları İle Tesvik Edilen Giderlere Ait e-defter yevmiye kaydı örneği : 72

70 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır. Mükellef XBRL formatında aylık olarak hazırlar - Genişletile bilinir işletme raporlama dilidir - Aralarında denetim şirketleri, yazılım şirketleri gibi kurumların yer aldığı 600 katılımcının yer aldığı konsorsiyum tarafın geliştirilmiştir. Ve lisansız olarak kullanılmaktadır. 73

71 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır. Oluşturulan defter dosyası mühürlenir ya da imzalanır. (Bu şekilde oluşturulan dosya, berat aldıktan sonra defter olarak saklanacak dosyadır. Ancak bu dosyanın defter olarak geçerli sayılabilmesi için e- defter beratının alınması zorunludur.) 74

72 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Aylık dönemler halinde elektronik defterler oluşturulur ve saklanmaya başlanır. Aylık olarak oluşturulan e-defterlere ilişkin berat dosyaları döneminin 3. ayının sonuna kadar oluşturulur. 75

73 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Defter dönemi : Bir defter takımının hazırlanması öncesinde kullanıcı bir başlangıç ve bir bitiş tarihi belirler. Bu iki tarih arasındaki dönem defter dönemidir. Bir defter dönemi birden fazla takvim ayını kapsayamaz. 76

74 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Defter dönemi : Bir defter döneminin bir ayın tamamını kapsaması zorunlu değildir. Her hangi bir aya ait birden fazla defter takımı hazırlanması mümkündür. Örneğin : bir parça bir parça bir parça 77

75 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Defter dönemi : e-defter sisteminde, oluşturulacak bir defterin azami boyu 200 MB olabilir. ( fiş satırı) Bölünme sonucunda elde edilen kısımlara Parça adı verilir. Her parça için ayrı ayrı berat oluşturulur. 78

76 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Defter dönemi : Defter dönemleri arasında gün itibariyle boşluk bırakılması mümkün değildir. Örneğin : bir takım muhasebe işlemi yok ise dönem başlayamaz. 81

77 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Hazırlanan defter ve berat dosyalarının nasıl adlandırılacağı GİB tarafından belirlenmiştir. 82

78 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Defterleri ayrı tutulan şubeleri olan firmalarda; merkez de dahil olmak üzere her şube için 1 den başlayarak müteselsil devam eden bir numara ve bir şube açıklaması belirlenir. 83

79 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : 84

80 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : e- Defterin oluşturulması : TARİH ARALIĞI Ocak Ocak 2015 Yevmiye ve Kebir Defterleri oluşturulur. 2 Ocak 2015 Yevmiye ve Kebir Defterleri imzalanır 3 Ocak 2015 Yevmiye ve Kebir Defterleri beratları zaman damgası eklenir 6 Ocak 2015 Yevmiye ve Kebir Defterleri beratları imzalanır 5 Ocak 2015 Yevmiye ve Kebir Defterleri beratları oluşturulur 4 85

81 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Mali Mühür ile imzalanan X BRL formatındaki e-defter hash code çıktısı GİB ONAY BİLGİLERİ 86

82 4. e-defter : 4.5. e Defterin işleyişi : e-defter beratı, elektronik defterlerin değişmezliğini ispat etmeye yönelik olup, elektronik defterlerin içeriğine yönelik bir onayı veya vergisel bir denetimi ifade etmemektedir. Berat, oluşturulmuş bir defterin içeriğinden elde edilen ve defterin özeti niteliğinde olan bir elektronik belgedir. 87

83 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : E-Defter beratı, Yevmiye ve Kebir defterleri için ayrı ayrı beratlar oluşturulur. Beratların İnternet üzerinden gönderilmesi zorunludur. GİB, kendisine gönderilen berat dosyalarının kendi elektronik imza & mali mühürü ile mühürler. e Defter kullanıcıları, GİB mühürlü berat dosyalarının internet üzerinden alarak kendi bilgisayarına yüklerler. 88

84 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : e-defter beratı, e- Defter kullanıcıları, GB'den almış oldukları GİB mühürlü berat dosyalarını defter dosyaları ile birlikte saklamak zorundadırlar. Defter ve berat dosyalarının ayrı ayrı hiçbir geçerliliği yoktur. Bir e-defter, ancak ilişkili olduğu berat dosyası ile birlikte geçerlilik kazanır. 89

85 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : OCAK 2015 YEVMİYE VE KEBİR DEFTERLER OCAK 2015 İMZALI YEVMİYE VE KEBİR DEFTERLER BERATI HER İKİ BERAT GİB GÖNDERİLİR 7 GİB MÜHÜRLÜ BERATLAR GİB ALINARAK DEFTERLER İLE BİRLİKTE SAKLANIR. 9 BERATLAR GİB TARAFINDAN MÜHÜRLENİR 8 90

86 4. e-defter : 4.5. e-defterin işleyişi : Mali Mühür ile imzalanan X BRL formatındaki e-defter hash code çıktısı GİB ONAY BİLGİLERİ 91

87 4. e-defter : 4.6. Zaman Damgası : 5070 sayılı Elektronik İmza kanununa göre, Bir elektronik verini, üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı veya kayıt edildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla, elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik imzayla doğrulanan kaydı, ifade eder. Yevmiye ve Defteri Kebir berat dosyaları zaman damgaları ayrı ayrı damgalanır. 92

88 4. e-defter : 4.6. Zaman Damgası : Zaman damgası hizmeti kontur esasına göre satın alınan bir hizmettir. Defter ve beratların mühürlenmesinde kullanılan mali mühür & elektronik imza sahibi kişi ve kurumun aynı olması gerekmez. Zaman damgası kamu sertifikasyon merkezinden temin edilir. 93

89 4. e-defter : 4.7. Karşıt inceleme tutanakları : Karşıt inceleme tutanaklarında defter tasdik bilgileri bölümüne (e- Defter) ibaresinin yazılması yeterli olacaktır. 94

90 5. E Denetim : 95

91 5. E Denetim : 5.1. İncelemelerde e Defter nasıl ibraz edilecek..? : Denetim elemanı mükellefin ibraz ettiği e-defter ve beratını aldıktan sonra, beratın bu deftere ait olup olmadığını, e-defter görüntüleme aracı ile teyit edecektir. e defter görüntüleme aracı beratlardaki..? Mükellefin mali mühür ve imzasının doğruluğu, GİB Mali mührünün doğru olup olmadığını kontrol eder. 96

92 5. E Denetim : 5.2. İncelemelerde e Deftere uzaktan erişim..? : Yapılacak idari ve teknik bazı düzenlemeler sonrası denetim elemanlarının e-deftere uzaktan erişmeleri mümkün olacaktır. Bu sayede, denetim elemanları ister mükellefin bilgi işlem sistemlerine bağlanmak, isterse e-defteri kendi bilgisayarına indirmek suretiyle erişim imkanlarına sahip olacaktır. 97

93 5. E Denetim : 5.3. İnceleme elemanı e defterde nasıl inceleme yapacak.? : E-Denetim genel olarak, oluşturulan bir takım kurallar çerçevesinde mükelleflerin e-defterlerinin bilgisayar programları aracılığı ile otomatik denetlenmesidir. E- Denetim kurallar ne olabilir..? 98

94 5. E - Denetim : 5.3. İnceleme elemanı e defterde nasıl inceleme yapacak.? : Denetim kuralları : Matematiksel kontroller KDV oranları kontrolleri Amortisman hesapları kontrolleri Transfer fiyatlaması kontrolleri Envanter kayıtları (e-irsaliye ile) Bir çok diğer vergi mevzuatına uyum kontrolleri 99

95 6. e - Kayıt Saklama : 100

96 6. e Kayıt saklama : 6.1. Kanuni düzenleme : tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 431 sıra numaralı VUK'nun Genel Tebliğ kapsamında zorunluluk getiren mükelleflerin tebliğ ekinde yer alan konular itibarıyla belirlenen asgari içeriklere uygun kayıtları, elektronik ortamda oluşturmak, saklamak ve istenildiğinde ibraz edilmek üzere vergi denetime hazır veri tutma yükümlülüklerini içeren bir raporlama dosyasıdır. 101

97 E-UYGULAMALAR 6. e Kayıt saklama : 6.2. Temel amaç : ÖTV Kanunu ekinde yer alan (ı) ve (ııı) sayılı listesinin (B) cetvelindeki mallara ilişkin tedarik zincirinin, sürekli gözetim ve denetim sistemini oluşturmak Uygulamaya geçiş tarihi : 436 VUK Genel Tebliği ile kayıtlarının hazır halde tutulması uygulamasına te başlamıştır. 102

98 6. e Kayıt saklama : 6.4. Mükellefler? : 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanunu ekinde yer alan (I) sayılı liste kapsamında ÖTV mükellefiyeti olanlar 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında bayilik, taşıma, dağıtıcı, depolama (deniz taşıtları dahil), madeni yağ, serbest kullanıcı, ihrakiye teslimi, iletim, rafinerici ve işleme lisanslarından herhangi birisine sahip olanlar 103

99 6. e Kayıt saklama : 6.4. Mükellefler? : 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunun Kapsamında CNG, depolama, toptan satış, dağıtım, iletim, ithalat ve ihracat lisanslarından herhangi birisine sahip olanlar, 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu kapsamında dağıtıcı, depolama, taşıma ve otogaz bayilik lisanslarından herhangi birisine sahip olanlar 104

100 6. e Kayıt saklama : 6.4. Mükellefler? : ÖTV Kanunu ekinde yer alan (III) sayılı listenin B cetvelinde yer alan ürünlerle ilgili olarak; Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan Tütün Ticareti Yetki Belgesi almış gerçek ve tüzel kişiler Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi almış gerçek ve tüzel kişiler 105

101 6. e Kayıt saklama : 6.4. Mükellefler? : Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi almış gerçek ve tüzel kişilerin mamullerinin, Toptan Satış Belgesi sahibi mükelleflere pazarlama ve dağıtımını gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiler 106

102 6. e Kayıt saklama : 6.5. Tutulacak kayıtlar? : Satış kayıtları, Alış kayıtları, Dönem başı ve sonu envanter kayıtları, İthalat kayıtları, İhracat kayıtları, Üretim kayıtları, Diğer kayıtlar. 107

103 7. Muhafaza ve İbraz : 108

104 7. Muhafaza ve İbraz : 7.1 Yükümlülükler : Mükelleflere ait E-Faturaların ve E-Defterlerin yine mükelleflere ait bilgi işlem sistemlerinde saklanması gerekmektedir. Arşivlemenin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yapılması zorunludur. 109

105 7. Muhafaza ve İbraz : 7.1 Yükümlülükler : E-Defter tutanlar, elektronik defterlere ait kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi, işlem görememesi halleri ile olağanüstü durumların meydana gelmesi halinde, durumu on beş gün içinde Başkanlığa bildirmek ve kayıtları nasıl tamamlayacağına ilişkin ayrıntılı bir plan sunmak zorundadır. haczedilmesi veya bu sistemlere yetkili mercilerce el konulması halinde, durumu en geç üç is günü içerisinde Başkanlığa bildirmek zorundadır. 110

106 7. Muhafaza ve İbraz : 7.2. Üçüncü kişiler tarafından arşivleme : İzin alınarak, üçüncü kişiler nezdinde elektronik saklama yapılabilir. Başkalarından elektronik saklama hizmeti alınması, muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. 111

107 8. e Yoklama : 112

108 8. e Yoklama : 8.1. Giriş : Mükellefiyet ile ilgili maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmek olarak tanımlanan yoklama faaliyetlerinin elektronik ortamda yapılabilmesi ve sonuçlarının etkin bir şekilde izlenebilmesi amacıyla tarihli 6637 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile Vergi Usul Kanununa 132/A eklenmiştir tarihinde yürürlüğe girecektir. 113

109 8. e Yoklama : 8.1. Oluşturulması ve Onaylanması : Yoklama sırasında tespit edilen hususlar, nezdinde yoklama yapılana veya yetkilisine mobil cihaz ekranında ön izleme yaptırılmak suretiyle okutulur ve doğruluğu noktasında karşılıklı olarak mutabık kalınması halinde; Yoklama yapılan mükellefin elektronik imza aracı bulunması halinde; mükellef veya yetkilisi tarafından elektronik imza aracı kullanılarak e-yoklama fişi imzalanır. 114

110 8. e Yoklama : 8.1. Oluşturulması ve Onaylanması : Yoklama yapılan mükellefin elektronik imza aracı bulunmaması halinde; Yoklamaya ilişkin özet bilgileri içeren e-yoklama imza formu, tarih yazılmak suretiyle yoklamaya yetkili kişi ve mükellef veya yetkilisi tarafından ıslak imza ile müştereken imzalanır. Bu süreç tamamlandıktan sonra, E-Yoklamayı, imzalamaya yetkili kişi tarafından Elektronik ortamda onaylanır. 115

111 8. e Yoklama : 8.1. Oluşturulması ve Onaylanması : Yoklama sırasında mükellef veya yetkilisi bulunmaz ise veya bulunduğu halde imzalamaktan imtina eder ise; E-Yoklama yetkilisi bu durumu mobil cihaz üzerinde e-yoklama imza formunda kayıt altına alır ve bir suretini mükellef veya yetkilisine bırakır. E-Yoklama fişi, internet vergi dairesi üzerinde yer alan Elektronik Yoklama Görüntüleme menüsünden görüntülenebilir veya çıktısı alınabilir. 116

112 8. e Yoklama : 8.1. Oluşturulması ve Onaylanması : Yoklama faaliyetinin e-ortamda yapılamaması; Yoklama faaliyetinin teknik imkansızlıklar nedeni ile yapılamaması halinde, yoklama fişi 3 örnek olarak düzenlenir. Taraflarca ıslak imza ile imzalanır. Mükellef veya yetkilisi yerinde bulunmaz veya imzadan imtina eder ise, bu durum yoklama fişine yazılır. 117

113 9. e Tebligat : 118

114 9. e Tebligat : 9.1. Giriş : Tahakkuk fişinden gayri, vergilendirme ile ilgili olup, hüküm ifade eden bilûmum vesikalar ve yazılar adresleri bilinen gerçek ve tüzel kişilere posta vasıtasıyla ilmühaberli taahhütlü olarak, adresleri bilinmeyenlere ilân yolu ile tebliğ edilir. Şu kadar ki, ilgilinin kabul etmesi şartıyla, tebliğin daire veya komisyonda yapılması caizdir. Md:93 119

115 9. e Tebligat : 9.1. Giriş : 6637 sayılı Kanun un 5 nci md siyle, V.U.K'nun 107/A maddesine birinci fıkradan sonra gelmek üzere; elektronik ortamda tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır fıkrası eklenmiştir. Düzenlemeyle, elektronik ortamda yapılacak tebligatların 7201 sayılı Tebligat Kanuna uygun hale gelmiştir. 120

116 9. e Tebligat : 9.1. Giriş : Elektronik tebligatın usullerinin belirleyen 456 Sıra No lu V.U.K'nun Genel Tebliğ tarihli ve sayılı Resmi Gazete yayımlanmıştır. Yürürlük tarihi: tarihinden itibaren ihtiyari, tarihinden itibaren zorunlu. 121

117 9. e Tebligat : 9.2. Kapsam : 1. Kurumlar Vergisi Mükellefleri Sermaye şirketleri, Kooperatifler, İktisadi kamu kuruluşları, Dernek ve Vakıflara ait iktisadi İşletmeler, İş ortaklıkları 122

118 9. e Tebligat : 9.2. Kapsam : 2. Gelir Vergisi Mükelleflerinden Ticari, Zirai ve meslek kazançları. 3. İsteğe bağlı e-tebligat yapılmasını talep edenler. Menkul, Gayri menkul, Ücret ve sair kazanç ve iratlar 123

119 9. e Tebligat : 9.3. e - Tebligat adresi alınması : Kurumlar Vergisi Mükellefleri tarihine kadar elektronik tebligat talep bildirim formunu, kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesine vereceklerdir tarihinden sonra mükellefiyet tesis ettirenler, tescil ve ilan tarihi takip eden 15 gün içinde tebligat talep bildiriminde bulunmak zorundadır. 124

120 9. e Tebligat : 9.3. e - Tebligat adresi alınması : 125

121 9. e Tebligat : 9.3. e - Tebligat adresi alınması : Kurumlar Vergisi Mükellefleri 126

122 9. e Tebligat : 9.3. e - Tebligat adresi alınması : Gelir Vergisi Mükellefleri tarihine kadar elektronik tebligat talep bildirim formunu, GİB web sayfasındaki internet vergi dairesinde elektronik ortamda yapabilecekleri gibi kağıt ortamında da yapabilirler tarihinden sonra mükellefiyet tesis ettirenler, mükellefiyet tesisi sırasında yaptırmak zorundadırlar. 127

123 9. e Tebligat : 9.3. e - Tebligat adresi alınması : 128

124 9. e Tebligat : 9.3. e - Tebligat adresi alınması : İsteğe bağlı olarak kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep edenler bağlı bulundukları vergi dairesine başvurarak sistemi kullanabileceklerdir. 129

125 9. e Tebligat : 9.4. e Tebligatın gönderilmesi ve muhatabına iletilmesi : 213 sayılı VUK hükümlerine göre tebliği gereken evrak, idarece elektronik imza ile imzalanacak ve vergi dairesi adına Başkanlık tarafından tebliğ yapılacak muhatabın elektronik tebligat adresine iletilecektir. Kullanıcı kodu, Parola ve şifresine sahip gerçek ve tüzel kişiler internet vergi dairesinden tebligat adresine ulaşabilirler. 130

126 9. e Tebligat : 9.5. Sistemden çıkmak : Tüzel kişiler Ticaret sicil kaydının silindiği tarih itibarıyla elektronik tebligat adresi kapatılır. Gerçek kişiler Ölüm ve gaiplik kararı ile elektronik tebligat adresi kapatılır. 131

127 9. e Tebligat : 9.6. Cezalar : Bu tebliğ ile yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında 355 nci maddeye göre aşağıdaki özel usulsüzlük cezaları kesilir. Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı İkinci sınıf tüccarlar 660 Yukarıdakilerin dışındakiler

128 9. e Tebligat : 9.7. Kayıtlı Elektronik Posta ile arasındaki farklar : Elektronik Tebligat sistemi, Vergi kanunları uygulamasına yöneliktir. KEP, 7201 sayılı tebligat kanunu ve TTK olmak üzere Vergi hukuku dışındaki işlemlerde kullanılacaktır. 133

129 E-UYGULAMALARIN ÇEVRESEL ETKİSİ Yıllık beyanname sayısı: her beyanname için 5 sayfa harcandığı varsayılırsa adet A4 tasarruf edilmiştir. Yaklaşık ton. E-dönüşüm ile 10 yılda 1,3 milyon adet ağaç kesilmekten kurtarılmıştır. 134

130 TEŞEKKÜR EDERİM 135