TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL

Transkript

1 TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL MAT 105 Matematik-I (4-1) 4,5 Fonksiyonlar ve Modeller, Limit ve Türev, Türev Kuralları, Türev Uygulamaları, İntegral, İntegral Uygulamaları, İntegral Teknikleri, Parametrik Eşitlikler ve Polar Koordinatlar, Sonsuz Diziler ve Seriler. George B. Thomas, Mauri D. Weir, Joel R. Hass, Thomas Calculus (2004), C. H. Edwards, Jr., David E. Penny (1998) FİZ 103 Fizik-I (3-2) 4 Ölçme; vektörler, Bir boyutlu hareketler, Yüzey hareketi, Parçacıkların Dinamiği, İş ve Enerji, Kinetik Rotasyon, Osilasyonlar. Kütle Çekimi, Akışkanlar mekaniği, Isı Transferi ve Termodinamiğin ilk kuralı, Gazların Kinetik teorisi, Termodinamiğin ikinci kuralı. Raymond A. Serway & John. W. Jewet, Jr, PHYSICS for Scientists and Engineers, 6th Edition (2004) BİL 105 Bilgisayar Mühendisliğine Giriş (1-0) 1 Problemlerin Bilgisayarla Çözümü, Algoritmanın tanımı, Problem analizleri ve algoritma tasarımı, Akış Diyagramları, Algoritma Geliştirme ve Uygulamaları, Algoritmadan Programlamaya Geçiş, Programlama Ortamı (Yazı biçimleme (editing), hesaplama (computing), debugging (hata ayıklama)), Veri Türleri, Operatörler, Giriş/Çıkış (input/output), Yapısal Programlama, program kontrol elemanları ve döngüler, Altprogramlama, Geçiş parametreleri, Diziler ve Dizi işlemleri. Donald E. Knuth, Art of Computer Programming, Volume 1 and 2, (3rd Edition) Addison- Wesley, (2005) BİL 111 Programlamaya Giriş (3-3) 4,5 Programlama temelleri, Veri tipler ve temel giriş çıkış komutları, Komut Satırları ve ifadeler, Şartlı dallanma yapıları (if, switch-case), Döngüler (do-while, while, for), İteratif ve Rekürsif programlama teknikleri, Fonksiyonlar ve parametre geçişi (Functions: Inline, Overloading, Template, Static & Reference Variables), İşaretçiler ve dinamik bellek ayırma, Tek ve Çok boyutlu diziler, Kayıt yapıları, Girdi/Çıktı (Input / Output) akışı, Dosya sistemleri ve dosyalama işlemi, Nesne tabanlı programlamaya giriş. Ders Kitabı: C++ How to Program (Early Objects Version), 9/E, Paul Deitel & Harvey Deitel, Pearson, ISBN-10: , ISBN-13: , ING 111 İngilizce-I (2-4) 4 This course is designed for undergraduate students who have entered the program with minimal background in English. The students will study the A1 level of a textbook series, which will help students developing their English language proficiency in reading and writing by exploring situations and contexts related to daily life. Some topics that will be taught

2 during the lessons are : Adjectives: common and demonstrative, Adverbs of frequency, Comparatives and superlatives, Going to, How much/how many and very common uncountable nouns, I d like, Imperatives (+/-), Intensifiers - very basic Modals: can/can t/could/couldn t, Past simple of to be, Past Simple, Possessive adjectives, Possessive s, Prepositions, common, Prepositions of place, Prepositions of time, including in/on/at, Present continuous, Present simple, Pronouns: simple, personal Questions There is/are, To be, including question+negatives, Verb + ing: like/hate/love Ders Kitabı Speak Out Elementary ING 113 İngilizce-II (0-4) 2 This course is designed for undergraduate students who have entered the program with minimal background in English. The students will study the A1 level of a textbook series, which will help students developing their English language proficiency in listening and speaking by exploring situations and contexts related to daily life. Some topics that will be taught during the lessons are : Adjectives: common and demonstrative, Adverbs of frequency, Comparatives and superlatives, Going to, How much/how many and very common uncountable nouns, I d like, Imperatives (+/-), Intensifiers - very basic Modals: can/can t/could/couldn t, Past simple of to be, Past Simple, Possessive adjectives, Possessive s, Prepositions, common, Prepositions of place, Prepositions of time, including in/on/at, Present continuous, Present simple, Pronouns: simple, personal Questions There is/are, To be, including question+negatives, Verb + ing: like/hate/love Ders Kitabı Q-Skills L&S Intro TDL 100 Türk Dili (4-0) 4 Dilin tanımı, özellikleri, yeryüzündeki diller ve Türkçe nin dünya dilleri arasındaki yeri, Türk dilinin tarihî gelişimi ve Batı Türkçesi nin gelişimi, Atatürk ün Türk dili ile ilgili çalışmaları ve görüşleri, ses bilgisi, yazım kuralları ve noktalama, dil politikaları. Türk dilinin ses ve şekil bilgisi, Türkçe nin tarihî gelişimi, sunum yapma ve etkili konuşma teknikleri, sözlü ve yazılı edebi türler, imlâ-noktalama işaretleri, sunum, şiir, deneme, kompozisyon, hikâye, gazete, dergi çalışmaları ve uygulamaları. M. Ergin, Üniversiteler İçin Türk Dili, İstanbul: Bayrak Yayınları (1997), M. Kaplan, Kültür ve Dil, İstanbul: Dergâh Yayınları (8. baskı) (1993) II. YARIYIL MAT 106 Matematik-II (4-1) 4,5 Koordinat sistemleri, Eğriler ve eşitlikleri, Doğrusal eşitlikler, Kuadratik eşitlikler, Parametrik eşitlikler (denklemler), Polar eşitlikler, Analitik geometri uzayı, Çok-değişkenli fonksiyonlar, Limitler ve süreksizlikler, Çok-değişkenli fonksiyonların türevleri, Çoklu integral. George B. Thomas, Mauri D. Weir, Joel R. Hass, Thomas Calculus (2004), C. H. Edwards, Jr., David E. Penny (1998) FİZ 104 Fizik-II (3-2) 4

3 Yük ve cisimler, Elektrik alanı ve Gauss kuralı, Elektriksel potansiyel, Kapasitörler ve dielektrikler, Akım ve direnç, Elektromanyetik güç ve elektrik devreleri, Manyetik alan ve Amper kuralı, Faraday kuralı, Endüktans ve L-C-R devreleri, Katıların manyetik özellikleri, Alternatif Akımlar. Elektromanyetik dalgalar, Optik, Dalga optiği ve kırılma, Saçılma, Işık ve Kuantum fiziği. Raymond A. Serway & John. W. Jewet, Jr, PHYSICS for Scientists and Engineers 6th Edition (2004), David Halliday, Robert Resnick, John Willey & Sons, Extended, Fundamentals of Physics 6th Edition (2000) BİL 112 Nesneye Yönelik Programlama (3-3) 4,5 Sınıflar ve Veri soyutlama (Classes and Data Abstraction), Sınıf Yapıları: Bileşik sınıf yapıları, Arkadaşlık, Dinamik Bellek Yönetimi (Composition, Friends, Dynamic Memory Management, Nested Classes), Operatör Yükleme (Operator Overloading), Kalıtım/Miras (Inheritance), Sanal Fonksiyonlar ve Çok biçimlilik/çoklu İşlev (Virtual Functions and Polymorphism), Şablonlar (Templates), İstisna Yönetimi/Kural Dışı Durum İşleme (Exception Handling), Hibrit uygulamalar Ders Kitabı: C++ How to Program (Early Objects Version), 9/E, Paul Deitel & Harvey Deitel, Pearson, ISBN-10: , ISBN-13: , ING 112 İngilizce-III (2-4) 4 This course is designed for undergraduate students who have basic background knowledge in English. The students will study the A2 level of a focused textbook, which will help students develop their English language proficiency in reading and writing by exploring situations and contexts related to daily life. Some topics that will be taught during the lessons are : Adjectives comparative, use of than and definite article, Adjectives superlative use of definite article, Adverbial phrases of time, place and frequency including word order Adverbs of frequency, Articles with countable and uncountable nouns, Countables and Uncountables: much/many, Future Time (will and going to), Gerunds, Going to, Imperatives, Modals can/could, Modals have to, Modals should, Past continuous, Past simple, Phrasal verbs common, Possessives use of s, s, Prepositional phrases (place, time and movement), Prepositions of time: on/in/at, Present continuous, Present continuous for future, Present perfect, Questions, Verb + ing/infinitive: like/ want-would like, Whquestions in past, Zero and 1st conditional Ders Kitabı Q-Skills R&W 1 ING 114 İngilizce-IV (0-4) 2 This course is designed for undergraduate students who have basic background knowledge in English. The students will study the A2 level of a focused textbook, which will help students develop their English language proficiency in listening and speaking by exploring situations and contexts related to daily life. Some topics that will be taught during the lessons are : Adjectives comparative, use of than and definite article, Adjectives superlative use of definite article, Adverbial phrases of time, place and frequency including word order Adverbs of frequency, Articles with countable and uncountable nouns, Countables and Uncountables: much/many, Future Time (will and going to), Gerunds, Going to, Imperatives, Modals can/could, Modals have to, Modals should, Past continuous, Past simple, Phrasal verbs common, Possessives use of s, s, Prepositional phrases (place, time and movement), Prepositions of time: on/in/at, Present continuous, Present continuous

4 for future, Present perfect, Questions, Verb + ing/infinitive: like/ want-would like, Whquestions in past, Zero and 1st conditional Ders Kitabı Q-Skills L&S 1 AİT 100 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi (4-0) 4 Kavramlar ve Osmanlı yenileşmesi, Avrupa gelişmeleri, Sanayi Devrimi ve Fransız İhtilali, Yeni Osmanlılar, Meşrutiyet ve İttihat ve Terakki, II. Meşrutiyet Dönemi Trablusgarp ve Balkan Savaşı, Birinci Dünya Savaşının Sebepleri, Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devletinin paylaşılması, Milli Mücadele hazırlık dönemi, Kongreler, Sivas Kongresi, Son Osmanlı Mebusan Meclisi ve Misak-I Milli, TBMM dönemi ve cephelerin oluşturulması, Lozan Antlaşması, dış politika. Siyasi inkılâplar (Saltanatın kaldırılması, Cumhuriyetin ilanı, Halifeliğin kaldırılması, Atatürk döneminde kurulan ve TBMM de temsil edilen siyasi fırkalar ve siyasal olaylar, Cumhuriyet dönemi hukuk inkılâbı ve yeni hukuk düzeni, eğitim alanındaki inkılâplar, kültür ve toplumsal alanda gerçekleştirilen inkılâp hareketleri, ekonomik alanda inkılâplar, Atatürk dönemi Türk dış politikası, Atatürk ilkeleri ve bütünleyici ilkeler, Atatürk sonrası Türkiye. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I/1, Türk İnkılâbı'nın Hazırlık Dönemi ve Türk İstiklâl Savaşı, Yüksek Öğretim Kurulu Yayınları, Ankara (1997), Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I/2, Atatürk İnkılâpları, Yüksek Öğretim Kurulu Yayınları, Ankara (1997), Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Atatürkçülük, Yüksek Öğretim Kurulu Yayınları, Ankara (1997) III. YARIYIL BİL 205 Veri Yapıları (3-2) 4 Veri yapılarının sınıflandırması, Bellek ve zaman konuları. Bağlı listeler, yığıtlar ve kuyruklar, ağaç yapıları, graflar. Temel veri yapılarının gerçekleştirilmeleri. Özyineli (recursive) uygulamalar. Mark Allen Weiss, Data Structures and Algorithm Analysis in C++ (Third Edition) (2006) MAT 203 Mühendislik Matematiği I (4-1) 4,5 Doğrusal denklem sistemleri, matrisler, vektör uzayı, matris işlemleri, vektörler ve matrisler, tersi alınabilen matrisler, temel satır işlemleri ve merdiven form, determinantlar ve özellikleri, determinant açılımları, lineer dönüşümler ve özelikleri, dönüşümlerin matrislerle gösterimi ve taban dönüşümleri, bir lineer dönüşümün rankı, lineer denklem sistemleri ve çözüm uzayları, özdeğerler, özvektörler. Birinci dereceden diferansiyel denklemler, Doğrusal sabit katsayılı diferansiyel denklemler Steven Leon, Linear Algebra with Applications 6th Ed. (2001) BİL 215 Ayrık Matematik (3-0) 3 Önermeler mantık ve deliller, Set teorisi, İlişkiler ve fonksiyonlar, Cebirsel yapılar, Gruplar ve yarı-gruplar, Kafes yapılar ve Boole Cebri, Grafik teorisi, Algoritmalar ve Turing makineleri.

5 K. H. Rosen, Ayrık Matematik ve Uygulamaları, McGraw-Hill (1999) ING 211 İngilizce-V (2-4) 4 This course is designed for undergraduate students who have started B1 Level in English. The students will study the B1 level of a textbook series, which will help students develop their English language proficiency in reading and writing by exploring situations and contexts related to daily life and develop their foreign language into B1+ Level English. Some topics that will be taught during the lessons are : Adverbs, Broader range of intensifiers such as too, enough, Comparatives and superlatives, Complex question tags, Conditionals, 2nd and 3rd, Connecting words expressing cause and effect, contrast etc., Future continuous, Modals - must/can t deduction, Modals might, may, will, probably, Modals should have/might have/etc, Modals: must/have to, Past continuous, Past perfect, Past simple, Past tense responses, Phrasal verbs, extended, Present perfect continuous, Present perfect/past simple, Reported speech (range of tenses), Simple passive, Wh- questions in the past, Will and going to, for prediction Ders Kitabı Q-Skills R&W 2 ING 213 İngilizce-VI (0-4) 2 This course is designed for undergraduate students who have started B1 Level in English. The students will study the B1 level of a textbook series, which will help students develop their English language proficiency in listening and speaking by exploring situations and contexts related to daily life and develop their foreign language into B1+ Level English. Some topics that will be taught during the lessons are : Adverbs, Broader range of intensifiers such as too, enough, Comparatives and superlatives, Complex question tags, Conditionals, 2nd and 3rd, Connecting words expressing cause and effect, contrast etc., Future continuous, Modals - must/can t deduction, Modals might, may, will, probably, Modals should have/might have/etc, Modals: must/have to, Past continuous, Past perfect, Past simple, Past tense responses, Phrasal verbs, extended, Present perfect continuous, Present perfect/past simple, Reported speech (range of tenses), Simple passive, Wh- questions in the past, Will and going to, for prediction Ders Kitabı Q-Skills L&S 2 IV. YARIYIL BİL 222 Algoritmalar (4-0) 4 Asimptotik gösterim, Böl ve Yönet (divide and conquer) yaklaşımı, Tekrarları çözme: yerine koyma, master metodu, Sınır (bounding) toplamlar, Rastgele hızlı sıralama (quicksort) analizi, Ortalama ve sıra istatistikleri, Heap ler: heapsort, öncelik kuyrukları, Doğrusal zamanda sıralama, Dinamik programlama, Açgözlü (Greedy) algoritmaları, Amortize edilmiş analiz: toplam (aggregate), hesaplama (accounting), potansiyel metotlar, dinamik tablolar, Temel graf algoritmaları: breadth-/depth-first arama, topolojik arama, kuvvetli şekilde bağlı bileşenler. EEM 203 Mantık Devreleri (3-2) 4

6 Sayı sistemleri. Boole Cebri, mantık fonksiyonları ve sadeleştirme yöntemleri. Kapılarla mantık tasarım. Birleşik (Combinational) devreler, Toplayıcılar, MUX, DEMUX, Kodlayıcı, Kodçözücü, vb. Sıralı ya da Ardışık (Sequential) devreler, İki durumlular (Flip-Flop lar), Sıralı sayıcı devreleri, kaydırma yazmaçları (shift registers), Bellek elemanları, PDL, PLA, PAL devreleri, Bilgisayarda aritmetik mantık, bellek ve kontrol birimleri, mini ve mikrobilgisayar sistemleri. M. Morris Mano, Charles R. Kime, Logic and Computer Design Fundamentals, 3rd Edition, Prentice-Hall, (2004) MAT 204 Mühendislik Matematiği-II (4-1) 4,5 Birinci ve ikinci dereceden diferansiyel denklemler, Tam ve tekil çözümler, Birinci dereceden denklemlerin tam çözümleri ve sağlaması, Yüksek dereceden doğrusal diferansiyel denklemlerin açık çözüm yöntemleri, tanımlanmamış sabitler ve değişken parametreler, derece düşümü, doğrusal diferansiyel denklemlerin seri çözümleri. V. I. Arnold, Ordinary Differential Equations, MIT Press (1978) ING 212 İngilizce-VII (2-4) 4 This course is designed for undergraduate students who have B1+ Level in English. The students will study the upper- intermediate level of an integrated textbook series, which will help students develop their English language proficiency in reading and writing by exploring situations and contexts related to daily life and develop their foreign language into B2 Level English. Some topics that will be taught during the lessons are : Adjectives and adverbs, Future continuous, Conditionals, Modals, Modals of deduction and speculation, Narrative tenses, Passives, Past perfect, Phrasal verbs, extended, Reported speech, Will and going to, for prediction, Would expressing habits, in the past Ders Kitabı Q-Skills R&W 3 ING 214 İngilizce-VIII (0-4) 2 This course is designed for undergraduate students who have B1+ Level in English. The students will study the upper- intermediate level of an integrated textbook series, which will help students develop their English language proficiency in listening and speaking by exploring situations and contexts related to daily life and develop their foreign language into B2 Level English. Some topics that will be taught during the lessons are : Adjectives and adverbs, Future continuous, Conditionals, Modals, Modals of deduction and speculation, Narrative tenses, Passives, Past perfect, Phrasal verbs, extended, Reported speech, Will and going to, for prediction, Would expressing habits, in the past Ders Kitabı Q-Skills L&S 3 V. YARIYIL MAT 303 Olasılık Ve İstatistik (4-0) 4 Klasik sonlu uzayda olasılık, Koşullara bağlı olasılık, Bayes teoremi, Düz bağımsızlık, Bazı olasılık modelleri, Ölçülebilir fonksiyonlar ve rastgele değişkenler, Dağılımlar, Ayrık ve Mutlak sürekli dağılımlar, Rastgele değişkenlerin dönüşümleri, Koşullu dağılımlar,

7 Matematiksel beklentiler: aritmetik ortalama, varyans, moment üreten fonksiyonlar, Karakteristik fonksiyonlar, Koşullu beklenti, Sınırlayıcı Dağılımlar. Jean Jacod and Phillip Protter Probability Essentials, Springer, 2nd Edition, (2003) BİL 315 Bilgisayar Ağları (3-2) 4 OSI ve TCP/IP modelleri ile internet mimarisine genel bakış, Paket anahtarlamalı ve devre anahtarlamalı ağ teknolojileri, Uygulama Katmanı: Soket programcılığına giriş, uygulama katmanı protokolleri: DNS, HTTP, FTP, SMTP, POP3 ve akranlı ağlar. Aktarım Katmanı: Güvenilir veri transferi prensipleri, TCP ve UDP protokolleri, akış kontrolü ve sıkışıklık kontrolü. Ağ Katmanı: Yönlendiricilerin yapısı, IP protokolü ve adresleme, Yönlendirme Algoritmaları: Hat Durumu, Uzaklık Vektörü, Hiyerarşik yönlendirme, İnternet te yönlendirme: RIP, OSPF, BGP protokolleri, Broadcast ve multicast yönlendirme veri bağlantısı protokollerine ve yerel alan ağlarına giriş: Ethernet ve IEEE protokolleri, Veri bağı servisleri ve protokolleri: Hata bulma ve düzeltme teknikleri, çoklu erişim protokolleri ve rastgele erişim protokolleri: veri bağı katmanı adreslemesi, yerel alan ağları: Ethernet, IEEE , PPP, Anahtarlar, Köprüler, Erişim noktaları, ADSL modemler, Fiziksel katman ve veri iletişimi: Modülasyon teknikleri, Kablolu ve kablosuz iletişim, Veri kodlama ve kanal kapasitesi, Nyquist ve Shannon ilişkileri, Arabirim standartları, Telefon sistemi, Anahtarlama, ISDN, ATM, SDH, Hücresel sistemler ve uydular, LAN anahtarlama, WAN erişim ve ağ tasarımları. Andrew S. Tanenbaum, Computer Networks, Prentice Hall, 3rd edition (1996) BİL 311 Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (4-0) 4 Veri organizasyonu, Problem tanımı, Varlık (Entity) ve İlişki (Relationship) (ER) kavramları, Özellikler (attributes), Verinin ER modellemesi, ER diyagramlarının problem tanımlarından elde edilmesi, ER diyagramlarının SQL tablolara dönüştürülmesi, İlişkisel cebir, Birleşim, Bölme, Kesişim, Filtreleme işlemleri, Veri tanımı ve sorgulama dilleri, Temel SQL veri işleme ve veri tanımı komutları, Tek ve çoklu-tablo sorgulamaları, Bölme, Normalizasyon, Veritabanı güvenliği, Saklı alt yordamlar (stored procedures), Tetikleyiciler, Kısıtlar, İndeksleme, ODBC, ADODB, Eşzamanlılık (concurrency) ve işlem (transaction) yönetimi, Kitleme (locking), Sorgulama (query) optimizasyonu, Tam-metin (full-text) arama, Dağıtık veri tabanları, Nesne yönelimli veri tabanları, XML veri tabanları. Yılmaz Kaya, Ramazan Tekin, Veritabanı ve Uygulamaları, Papatya Yayıncılık (2007) EEM 208 Mikroişlemciler (3-3) 4,5 Mikroişlemci sistemlerinde temel elemanlar. Yönerge ya da komut formatları, Adresleme teknikleri. Mikroişlemci örnekleri ile Assembler dili, Adreslemenin ayrıntılı ele alınması, Yönerge yürütme (execution), Veri gösterilimi ve program kodlama ve hata ayıklama, Mikroişlemci tabanlı sistemlerin tasarımı. Stiffler, Design with Microprocessors for Mechanical Engineers, Mc-Graw Hill, (2003) ING 301 Akademik İngilizce-I (3-0) 3 The objective of this course is to develop students language skills to read and comprehend written materials in their disciplines together with improving speaking and writing abilities. Students will also be required to design and implement a research or a project in their disciplines and expected to submit a written research/project report along with an oral

8 presentation. Developing reading, comprehension, speaking and writing skills of students in their prospective professions is the expected outcome of these courses. VI. YARIYIL BİL 304 Biçimsel Diller Ve Otomata Teorisi (3-0) 3 Otomatların ve biçimsel dillerin sınıflandırması. Sonlu durum makineleri: Mealy ve Moore modelleri. Düzenli diller ve sınırlamaları. Tape otomatı. Yığın yapılı (push-down) otomat ve içerik bağımsız (context-free) gramerler. Normal-form gramerler. İçerik bağımsız diller. Turing makineleri, Halting problemi ve çözümsüzlük. Özyineli (recursive) fonksiyonlar. Michael Sipser, Introduction to the Theory of Computation (2nd Edition), Thomson Course Technology, BİL 308 İşletim sistemleri (3-2) 4 İşletim sistemlerinin gelişimi, Eş zamanlı prosesler, CPU zaman planlaması (scheduling), proses senkronizasyonu, kritik bölge problemi. Ölümcül kilitlenmeye (deadlock) mani olma (prevention), Önleme (avoidance), Sezme (detection) ve Kurtarma (recovery), Bellek yönetimi: Karşılıklı yer değiştirme (swapping), Çoklu bölüntüler (multiple partitions), Sayfalama (paging), Bölütleme (segmentation), Sanal bellek, Sayfa yer değişimi (page replacement) algoritmaları, Dosya sistem yapıları, Tahsisat (allocation) metotları, Dizin (directory) gerçekleştirmesi. Giriş/çıkış arabirimleri, İkinci saklama (secondary storage) yapısı, Koruma ve güvenlik, İşletim sistemi örnek çalışmaları. Abraham Silberschatz, Peter Baer Galvin, Greg Gagne, Operating System Concepts (9th edition), John Wiley & Sons, (2014) BİL 310 Yazılım Mühendisliği (3-2) 4 Yazılım mühendisliğine genel bakış, Yazılım yaşam döngüsü, Yazılım geliştirme süreçleri, UML ve tasarım kalıpları (design patterns) ile modelleme, Proje yönetimi ve yazılım geliştirme ekip organizasyonu, gereksinimler toplama ve analizi, Sistem tasarımı, Nesne tasarımı, Yazılım testi, Yazılım mühendisliği kavramları, öğrencilerin bir UML modelleme ve gerçekleştirme aracı kullanarak, bir sistemin tanımlanmasından ve tasarımından programını geliştirecekleri, basit olmayan bir ekip projesi ile gerçekleştirilir. Ian Sommervill, Software Engineering, Addison Wesley, (2000) ING 302 Akademik İngilizce-II (3-0) 3 The objective of this course is to develop students language skills to read and comprehend written materials in their disciplines together with improving speaking and writing abilities. Students will also be required to design and implement a research or a project in their disciplines and expected to submit a written research/project report along with an oral presentation. Developing reading, comprehension, speaking and writing skills of students in their prospective professions is the expected outcome of these courses. VII. YARIYIL

9 BİL 403 Mühendislik Tasarımı-I (0-4) 2 Bu bir öğrencinin danışmanı gözetiminde yapacağı bağımsız bir çalışmadır: Bu, bitirme projesi için uygun bir potansiyel çalışma alanını tanımlama ve keşfetme üzerine bir araştırmayla başlar. Bunun içinde, Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği içinde seçilmiş çalışma alanlarından spesifik bir problemin tanılaması yer almalıdır. Bu çalışmanın sonuçları, gerçekleşecek fonksiyonel ve fonksiyonel olmayan gereksinimler ve bir ayrıntılı görevler planı da dahil bir tasarım proje önerisi ve de sözlü sunum biçiminde sunulmalı ve belgelenmelidir. ING 401 Mesleki İngilizce-I (3-0) 3 This course aims to help students to develop and enhance professional knowledge and skills that will help them prepare for their working life after graduation and for work experience they may undertake during their undergraduate studies. The course will specifically help students develop communication skills in English which will enable them to use English more confidently in different situations in the workplace. Particular attention will be given to develop students language abilities required in their future professions in the areas of communication, preparing and writing reports, documents and papers, using internet, computer programmes and understanding related legal texts. VIII. YARIYIL BİL 404 Mühendislik Tasarımı-II (0-4) 2 Dersin amacı, bir önceki dönem BİL 411' de, tasarlanarak önerilen donanım projeleri veya donanım ile ilgili yazılım projesi uygulamasını gerçekleştirme ve sonuçlarını sözlü ve yazılı olarak sunmaktır. Ya tasarım ve donanım yapısı ya da yazılım temel mühendisliğini dikkate alır bir projenin gerçekleştirilmesine itina ile çalışılır. ING 402 Mesleki İngilizce-II (3-0) 3 This course aims to help students to develop and enhance professional knowledge and skills that will help them prepare for their working life after graduation and for work experience they may undertake during their undergraduate studies. The course will specifically help students develop communication skills in English which will enable them to use English more confidently in different situations in the workplace. Particular attention will be given to develop students language abilities required in their future professions in the areas of communication, preparing and writing reports, documents and papers, using internet, computer programmes and understanding related legal texts. TEKNİK SEÇİMLİK DERSLER BİL 451 Bilgisayar Grafik (3-0) 3 Örneklenmiş ve sentezlenmiş görüntü: Görüntü modelleri, örnekleme ve nicemleme. Görüntü edinimi, donanımı, stereo görüntü ve üç boyutlu model oluşturma. Eğriler için modelleme teknikleri, yüzeyler ve katılar. Temel dönüştürme (rendering) tekniklerine bakış. Reflectance ve aydınlatma (illumination) modelleri. Doku ve ortam haritalama. Gelişmiş dönüştürme (rendering) teknikleri: ışın izleme (ray tracing), hacim dönüştürme (volume rendering), radyosite, doku prosedürü.

10 BİL 452 Biyoinformatik Algoritmaları (3-0) 3 Biyolojik sistemler, algoritmalar, karmaşıklık analizi, optimal algoritmalar, genetik algoritmalar, dinamik programlama algoritmaları, Buluşsal (heuristic) çözümler, (Açgözlü) greedy algoritmalar, Dizgi (string) algoritmaları, graf algoritmaları, sınıflama teorisi, Markov modelleri. BİL 453 Mobil Ve Kablosuz Ağlar (3-0) 3 Kablosuz iletişim (fiziksel katman), kablosuz ortama erişim (veri bağı katmanı), telekomünikasyon sistemleri (GSM/GPRS/UMTS, DECT, TETRA gibi), kablosuz yerel alan ağları (IEEE , Bluetooth), mobil ağ katmanı (Mobil IP, DHCP), mobil aktarım katmanı (kablosuz üzerinde TCP), mobil uygulama desteği ve kablosuz programlama. Dersin öğretim üyesi tarafından belirlenecektir BİL 454 XML ve Web Servisler (3-0) 3 XML ve ilgili teknolojilerde temel kavramlar: XML, DTD, XSD, XPath ve XSLT. DOM, SAX ve XSLT API leri kullanılarak uygulama geliştirme. SOAP, WSDL, UDDI, JAX-RPC ve SAAJ kullanarak web servisleri geliştirme. BİL 455 Çoklu Medya Sistemleri (3-0) 3 Resimler, metin, görüntü ve ses gibi farklı ortamlardan gelen verilerin gösterilimi, sıkıştırılması, saklanması ve alınması. Çoklu-medya dosya formatları, çoklu-medya programlama API leri, çoklu-medya uygulamaları. EEM 460 Sayısal İmge İşleme (3-0) 3 Sayısal görüntüler, örnekleme ve görüntülerin nicemlenmesi, aritmetik operasyonlar, gri seviyeli işlemler, uzaklık ölçümleri, görüntü sıkıştırma teknikleri, bağlanabilirlik, görüntü dönüşümleri, zenginleştirme, restorasyon, bölütleme, gösterilim ve tasvir. BİL 456 E-ticaret (3-0) 3 Kurumsal ve yönetim açısından bilgi sistemleri, karar verme sistemleri, veritabanı sistemleri. Veri ambarları ve veri madenciliği. Elektronik ticaretin teknoloji altyapısı: Internet, bilgisayar sistemleri, kablolu ve kablosuz ağ sistemleri, haberleşme teknolojileri. Internet ekonomisi ve iş modelleri, Internet güvenliği, Internet in sosyal, hukuksal ve kamusal konuları. Web-tabanlı iş örnekleri. Web tabanlı işler için iş planı oluşturma. EEM 457 Optimizasyona Giriş (3-0) 3

11 Temel kavramlar, dış-iç bükey kümeler ve fonksiyonlar. Kısıtlı-kısıtsız ve tek-çok boyutlu problemler, parametre-fonksiyon optimizasyonu, Simplex yöntemi ile doğrusal programlama, doğrusal olmayan programlama için model arama yöntemleri, optimizasyon problemleri ile ilgili uygulamalar BİL 458 Web Programlama (3-0) 3 Internet için bilgisayar programcılığı ve sunucu-tarafındaki programcılığın temelleri. Çeşitli markup (HTML, CSS, XHTML, XML) ve scripting (PHP, JavaScript, Perl gibi) dilleri. Web program geliştirmesi için önemli bir sunucu-tarafı teknolojisi (PHP/C#/ASP.NET veya Servlets/JSP/JSF/Java/JEE) kullanılır. Web sunucuları ve uygulama sunucuları. Veri tabanları ile etkileşim: SQL, ODBC, ADO.NET veya JDBC. Zengin internet uygulamaları geliştirmek için Ajax, Flash ve Web Servisler gibi yeni web teknolojiler. BİL 459 Simülasyon Ve Modelleme (3-0) 3 Simülasyona giriş, manuel ve elektronik tablo simülasyonu, event-list/time-advance algoritması, istatistiksel simülasyon modelleri, rasgele sayı üretimi, rastsal değişken üretimi, girdi modelleme, çıkış analizi, Bir simülasyon program paketini kullanarak laboratuar uygulamaları. BİL 460 Paralel Programlama (3-0) 3 Paralel makineler, paralel algoritmalar, MPI ile paralel programlama, verimlilik. BİL 461 Kriptolojiye Giriş (3-0) 3 Şifrelemeye Giriş ve Tarihçesi, akış şifreleme, blok şifreleme, Veri Şifreleme Standardı (DES), 3DES, Gelişmiş Şifreleme Standardı (AES), Blok şifrelere saldırılar, Genel anahtar şifrelemesi ve Altyapı, Temel sayılar teorisi, Büyük sayı aritmetiği, Diffie-Hellman anahtar değişimi, El Gamal şifreleme, RSA, RSA üzerine hücumlar, mesaj bütünlüğü, karma (hashing), dijital imzalar, eliptik eğri kriptografi ve sertifikaları. BİL 462 Yapay Zeka (3-0) 3 Yapay Zeka program dillerine giriş. Temel Yapay Zeka problem çözüm teknikleri. Buluşsal (Heuristic) araştırma ve oyun oynama. Bilgi gösterilimi (Knowledge representation), Planlama, Uslamlama (reasoning), Karar verme teknikleri, Uzman sistemler, Mantık ve teorem ispatı. BİL 463 Bulanık Mantık (3-0) 3 Bulanık kümelerin temel kavramları ve bulanık mantık. Bulanık küme operatörleri. Bulanık ilişki ve onların bileşimleri. Linguistik değişkenler. Genelleştirilmiş tarz modları ve genelleştirilmiş tarz tollenleri. Bulanık etkiler, Bulanık kural tabanı. Bulanık çıkarım motoru. Bulanıklandırıcı. Durultucu (Defuzzifier). Bulanık mantık sistemlere genel yaklaşımlar, Bulanık kontrol.

12 BİL 464 Yapay Sinir Ağları (3-0) 3 Yapay Sinir Ağları nın prensipleri, Sinir ağı mimarileri, ileri-beslemeli, geri-beslemeli ağlar ve kendini düzenleyen ağlar, etkin sinir ağı tasarımı, öğrenme ve eğitme tipleri, performans geliştirme teknikleri, Yapay Sinir Ağları nın değişik alanlardaki uygulamaları. MAT 402 Mühendisler İçin Sayısal Analiz (3-0) 3 Nümerik analizin amacı, Nümerik Analizde Problem Türleri, Sonlu Farklar, İleri Farklar, Bir Polinomun Farkları, Bölünmüş Farklar, Enterpolasyon, Lineer Enterpolasyon, Gregory- Newton Enterpolasyon Yöntemi, Newton İleri Fark Enterpolasyon Formülü, Lagrange Enterpolasyon Formülü, Bölünmüş Farkalar Enterpolasyon Formülü, En Küçük Kareler Yöntemi, En Küçük Kareler Yöntemiyle Polinom Yaklaşımı, En Küçük Kareler Yöntemiyle Lineer Olmayan Fonksiyonlar, Cebirsel Fonksiyon Köklerinin Bulunması, Newton-Raphson Yöntemi, Regula-Falsi Yöntemi, Yarıya Bölme Yöntemi, Lineer Cebirsel Denklem Sistemleri, Gauss Eleminasyon Yöntemi (Yok Etme Yöntemi), Basit İterasyon Yöntemi (Jacobi İterasyonu), Gauss-Seidel İterasyon Yöntemi, Sayısal Türev, Sayısal İntegral, Dikdörtgenler Yöntemi, Yamuklar Yöntemi, Simpson Yöntemi. S. Chapra and R. P. Canale, Numerical Methods for Engineers, McGraw Hill, (2002) BİL 465 Bilgisayar Mühendisleri için Sinyaller ve Sistemler (3-0) 3 Sinyal ve sistemlerin sınıflaması. Türevsel veya fark denklemleri ile tanımlı sistemler. Sürekli ve ayrık zaman sistemlerinin dürtü yanıtı. Doğrusal zamanla değişmeyen sistemlerin katlama gösterimi. Sürekli ve ayrık zaman Fourier serileri, Fourier dönüşümleri. Örnekleme kuramı, alt-örnekleme, üst-örnekleme. Z-dönüşümü. Alan V. Oppenheim, Alan S. Willsky, with S. Hamid Nawab, Signals and Systems, Prentice- Hall, second edition. BİL 466 Mobil Programlama (3-0) 3 Java Programlama Dili Temelleri, Eclipse Yazılım Geliştirme Ortamı, Android İşletim Sistemi Temelleri, Mobil Uygulama Yaşam Döngüsü, Aktiviteler, Kullanıcı Arayüzleri Geliştirme, Sensörler, SQLite ile Veri Saklama. Z. Mednieks, L. Dornin, G. B. Meike, and M. Nakamura, Programming Android (2nd Edition), O'Reilly, (2011) BİL 467-Nesne Yönelimli Analiz ve Tasarım (3-0) 3 Nesne yönelimli temel kavramlar. UML ile nesne yönelimli modelleme. Nesne yönelimli analiz: Gereksinimlerin usecase olarak modellenmesi; Usecase senaryoları cinsinden nesne etkileşimleri; Sınıf ve sınıf etkileşim taslakları. Nesne yönelimli tasarım: Yazılım mimarisine göre tasarım modeli; Sınıf yapılarının fiziksel ve mantıksal tasarımları. Tasarım desenlerine giriş. Tasarım modellerinin yazılım koduna dönüştürülmesi.

13 Not: Temel kavramlar bir problem üzerinden durum çalışması (case study) şeklinde uygulamalı olarak anlatılacaktır. Ders boyunca yazılım süreci olarak birleştirilmiş yazılım geliştirme süreci (unified software development process) modeli uygulanacaktır. Object Oriented Systems Analysis and Design using UML, Simon Bennett, Steve McRobb, Ray Farmer, MacGraw Hill, latest edition BİL 468 Bilgisayar Mimarisi (3-0) 3 Azaltılmış Komut Seti (RISC) Bilgisayar mimarisi, ardışık veya paralel düzen işlemci tasarımı (komut ve aritmetik ardışık düzenler), çoklu işlemci ve alternatif mimariler, dinamik ve static arabağlaşım ağları, paylaşımlı bellek çok-işlemcili sistemler, mesaj geçirmeli çokişlemcili sistemler ve paralel işleme. BİL 469 Oyun Programlama (3-0) 3 Oyunların tarihçesi. Mevcut oyun yaklaşımları. Oyun geliştirme ve oyun tasarımında temel kavramlar. Ticari oyunların değerlendirilmesi, temel oyun tasarım konuları. Fizik ve matematik kurallarının oyunlara uyarlanması. Temel bilgisayar grafik kavramlarının oyunlarda kullanılmı. İnsan bilgisayar etkileşimi konularının oyunlarda kullanılması. Software Engineering and Computer Games, Rudy Rucker, Addison Wesley, Pearson Education, latest edition BİL 470 Çevik Yazılım Geliştirme Yöntemleri (3-0) 3 Çeviklik Bildirisi (Agile Manifesto), Çevik Geliştirme Yöntemlerine Genel Bakış, Çevik Yöntem İlkeleri ve Teknikleri, Etkin Gereksinim Toplama, Yalın Yazılım Geliştirme (Lean Software Development), Sürekli İyileştirme Yöntemi (Kaizen), Çaba Odaklı Geliştirme (Scrum) - Giriş, Çaba Odaklı Geliştirme Teknikleri, Uç Programlama (Extreme Programming), Uç Programlama Uygulamaları, İletişim Odaklı Geliştirme Yöntemleri (Crystal Methods), Gerektiğinde Üretim Odaklı Geliştirme (Kanban), Özellik Güdümlü Geliştirme (Feature-Driven Development), Devingen Düzenli Geliştirme (Dynamic Systems Development Method), Çevik Yöntemlerin En İyi Uygulamaları Agile Software Development Ecosystems. Jim Highsmith. Addison-Wesley 2002, ISBN Succeeding with Agile: Software Development using Scrum. Mike Cohn. Pearson Education, Extreme Programming Explained: Embrace Change. Cynthia Andres, Kent Beck. Addison- Wesley Professional, The Art of Agile Aevelopment. James Shore. O'Reilly Media, Inc., Kanban and Scrum-Making the Most of Both. Henrik Kniberg, Mattias Skarin ISL 201 Yönetim ve Organizasyon (3-0) 3 SOSYAL SEÇİMLİK DERSLER

14 Yönetimin kavramsal analizi, yönetici kavramının analizi, yönetim düşüncesinin tarihsel gelişim süreci, planlama işlevi, örgütleme işlevi, liderlik işlevi, iletişim ve bireyler arası iletişim kurma becerilerinin geliştirilmesi, denetim işlevi, örgütlerin iç ve dış çevresi konu edinilmektedir. ISL 202 İnsan Kaynakları Yönetimi (3-0) 3 İnsan kaynakları yönetiminin önemi ve gelişimi, stratejik yönetimle bağlantısı, insan kaynakları yönetiminin iç ve dış çevresi, iş analizi, insan kaynakları planlaması, tedarik, yerleştirme, insan kaynaklarının eğitimi ve geliştirme, kariyer planlaması ve yönetimi, performans değerleme, ücret ve ücret sistemleri, personelin sağlık ve güvenliğinin korunması, sendikalar ve toplu pazarlık, örgüt içi ilişkiler. ISL 209 Pazarlama İlkeleri (3-0) 3 Pazarlama ilkeleri dersinde, pazarlama kavramı ve pazarlamadaki değişimler, pazar ve pazarlama çevresi, tüketici pazarları ve tüketici satın alma davranışları, endüstriyel pazarlar, kurumsal pazarlar ve kurumsal satın alma davranışı, pazar bölümleme, hedefleme ve konumlandırma, satış tahminleri, pazarlama karması elemanları: ürün ve hizmetler yeni ürün geliştirme süreci, fiyatlama, tutundurma (reklam, satış teşvik ve halkla ilişkiler), tutundurma (kişisel satış) dağıtım kanalları, doğrudan ve online pazarlama, bütünleşik pazarlama iletişimi, fiziksel dağıtım (lojistik), hizmet pazarlaması, uluslar arası pazarlama konuları işlenmektedir. ISL 301 Üretim Yönetimi (3-0) 3 Üretim ve verimlilik, global bir çevrede üretim stratejisi geliştirme, proje yönetimi, talep tahminleme, mamül ve hizmetlerin dizaynı, kalite yönetimi, fabrika yeri seçimi, fabrika düzenleme, iş dizaynı, yerleştirme ve iş analiz ve ölçümleri, tedarik zinciri yönetimi, stok yönetimi, malzeme ihtiyaç planlaması (mip) ve kurumsal kaynak planlaması, tam zamanlı ve bant üretim sistemleri, kantitatif modeller. ISL 210 Pazarlama Yönetimi (3-0) 3 Pazarlamanın temel ilkeleri dersinde görülmüş olan bilgilerin yönetim fonksiyonu ile birleştirilerek bir işletmede nasıl kullanılacağı aktarılmaktadır. Pazarlama bilgi sistemi, pazar araştırması ve pazara yönelik tahmin yapılmasına ilişkin kavramlar, satış tahminleri ve müşteri analizi, pazar bölümlemesi ve ürün farklılaştırması gibi konular işlenmektedir. Tüketici davranışları, halkla ilişkiler (PR), satış ve reklam gibi konular ele alınacaktır. Hizmet pazarlaması, uluslararası pazarlama, doğrudan pazarlama ve pazarlamada yeni yaklaşımlar konuları kısaca işlenmektedir. ISL 315 Proje Döngüsü Yönetimi (3-0) 3 Bu ders sonunda öğrenciler, bir projeyi, planlama, yürütme, izleme, değerlendirme ve tamamlama yetenekleriyle donatılacaklardır. Öğrenecekleri bu konular, önlerindeki profesyonel hayatlarında, stres, değişim ve etkin ve başarılı yönetim konusunda katkı sağlayacaktır. Ders öğrencilere, bir projenin zamanında ve verilen kaynakları aşmadan tamamlamaya yönelik hem teorik hem de pratik bilgiler kazandırmayı hedeflemektedir. ISL 211 İş Etiği (3-0) 3 ISL 216 Yönetim Bilgi Sistemleri (3-0) 3 Güncel yönetim koşulları, dijital işletme yönetimi, dijital dönüşümler, bilgi üretimi, bilgi sistemi, bilgi sisteminin bileşenleri, bilgi yönetimi, bilgi sistemi tasarımı, işletme işlevleri

15 bilgi sistemi, kurumsal kaynak planlaması, karar destek sistemleri, uzman ve yapay zekâ sistemleri. ISL 317 Ticaret Hukuku (3-0)3 Ticari işletme ile ilgili konular, tacir, ticari işletme türleri, faiz, ticari iş tacir yardımcıları, ticaret unvanı, işletme adı, ticaret sicili, marka, haksız rekabet, ticari defterler, ve cari hesap kavramlarının yanısıra şirket kavramı, ticaret şirketlerinin tasnifi, adi şirket, kolektif şirket, komandit şirket, limited şirket ve anonim şirket kavramları ele alınmaktadır. ISL 214 İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku (3-0) 3 Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunları çerçevesinde Türk hukukunun mevcut sorunlara yaklaşımı, toplu iş ilişkileri, sosyal güvenlik alanındaki düzenlemeler bu ders kapsamında ele alınıp incelenecektir. ISL 328 Müşteri İlişkileri Yönetimi (3-0) 3 ISL 326 Küçük Ölçekli İşletme Yönetimi (3-0) 3 Temel işletmecilik kavramları, işletme büyüklüğü ölçütleri (kriterleri), KOBİ tanımı, Türkiye de KOBİ lerin güçlü ve zayıf yönleri, iş planı hazırlama, inovasyon ve girişimcilik, yeni iş kurmada yararlanılabilecek kuruluşlar ve destekler (KOBİ teşvikleri) yeni iş kurmada yasal mevzuat. ISL 405 Toplam Kalite Yönetimi (3-0) 3 Kalite tanımı ve gerekliliği, kalite felsefesini, kalite ve kalitesizlik maiyetlerini, iletişim tekniklerini, takım çalışmasını ve sorun çözme yöntemlerini içermektedir. Derste, kalite bilincinin yerleşmesi, kalite tekniklerini öğrencinin kullanabilmesini ve kalite felsefesini edinmiş bir birey olarak topumda uygulayabilmesi hedeflenmektedir. ISL 213 İşletmede İletişim (3-0) 3 İletişim kavramı ve önemi, iletişim modelleri, iletişim süreci, kişiler arası iletişim ağları, organizasyonlarda iletişim biçimleri, organizasyonlarda iletişimi geliştirme, çevre ile ilişkiler ve iletişimin önemi, çevre ile ilişkilerde kullanılan araçlar, çevre ile iletişim sürecinde ilkeler, etkin sunuş ve aktif dinleme, toplantı yönetimi, mülakat teknikleri, mülakat uygulaması, rapor türleri, özellikleri, rapor hazırlama ve yazma süreci, metnin şekil kapsamı, alıntı yapma, kaynak gösterme ve dipnotu yazma, yazıda etkinlik kavramı, bilimsel yazımda etkinlik: yazım kuralları, bağlaç ve ekler, noktalama işaretleri, iş mektupları, dilekçeler ve tutanaklar, özgeçmiş ve iş başvuru mektupları. ISL 429 Performans Yönetimi (3-0) 3 Kuruluşların önemli bir insan kaynağı yönetimi işlevi olan performans yönetimi sürecinin bilimsel temellerinin irdelemesi, öğrencilere performans yönetim sistemi konusunda bilgi ve becerilerin kazandırılması, öğrencilerin performans yönetimi kavramlarını içselleştirebilmeleri amacıyla konu anlatımı, sınıf içi alıştırmalar, örnek olay incelemeleri ve iş dünyası örneklerinin tartışılması. IKT 407 Türkiye Ekonomisi (3-0) 3 Bu derste öğrenci dünyanın 16. büyük ekonomisi olan Türkiye ekonomisinin güçlü ve zayıf yönlerini, güncel sorunlarını ve çözüm yollarını öğrenecektir. Ders kapsamında Osmanlı dan Cumhuriyet e uygulanmış olan iktisadi politikalar, devletçilik ve sonrası, toplumsal dönüşüm çağı, planlı dönem ve sonrasındaki iktisadi politikalar, ekonomi politikasındaki köklü

16 dönüşüm, 1980 ve sonrası, dengesiz büyüme süreci, işgücündeki yeni boyutlar, milli gelirin büyümesi ve bölüşülmesi, Türkiye ekonomisinin ihracat kapasitesi, teknoloji kapasitesi, sermaye çekme kapasitesi gibi konular işlenecektir. SBU 214 Avrupa Birliği Türkiye İlişkileri (3-0) 3 Türkiye ve Avrupa Birliği arasındaki ilişkilerin tarihsel ve felsefi arka planı, Ankara Antlaşması ve sonrası, 1987 tam üyelik başvurusu, 1991 Maastricht Antlaşması ve sonrasında Avrupa Birliği nin Türkiye ye yaklaşımı ve etkileri, 1996 Gümrük Birliği, Helsinki Zirvesi ile Türkiye ye adaylık statüsünün verilmesi, Katılım Ortaklığı Belgeleri ve Ulusal Programlar, müzakere süreci ve uyum politikaları, AB ye farklı siyasal bakış açıları ve AB ye üyeliğin bir devlet politikası ve siyaset aracı olarak Türk siyasal hayatı içindeki yerinin tartışılması. SBU 402 Türkiye Sisyesetinde Güncel Konular (3-0) 3 Türk siyasal hayatında 1980 sonrası, özellikle 1990 lı ve 2000 li yıllarda meydana gelen ve Türk siyasal sistemini etkileyen gelişmeler ele alınacaktır. Bunlar arasında; asker-sivil ilişkileri, demokratik süreci aksatan siyaset dışı etkenler, laiklik, etnik siyaset ve şiddet, Avrupa Birliği üyeliği, Kıbrıs sorunu, Ermenistan ve Yunanistan la ilişkiler yer almaktadır. SBU 206 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (3-0) 3 Araştırma problemlerinin belirlenmesi, eleştirel kaynak taraması, araştırma soru ve hipotezlerinin oluşturulması, araştırma stratejisinin belirlenmesi, araştırma evreni ve örnekleme, araştırma için ikincil verilerin derlenmesi, araştırma için birincil verilerin derlenmesi, anketler, araştırma için birincil verilerin derlenmesi, gözlem ve mülakat, araştırmalarda ölçüm ve ölçekler, temel veri analiz yöntemleri ve raporlama. RUS 301 Rusça-I (3-0) 3 Üniversitemizde Rusça dersi programı sonunda öğrenciler başlangıç düzeyi ile temel düzeyi tamamlamış sayılırlar. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Sesli ve sessiz harfler; Sözcük uyumları; Heceleme, düşme kuralları, vurgu. Diyalog Örnekleri: Это Иван. Он тут. Это Анна? Анна дома? Здрáвствуйте! Как вас зовýт? Меня зовýт...очень приятно познакомиться! Dilbilgisi: İşaret sözcükleri yapısı это; Üçüncü tekil şahıs zamirleri (он, она). Fonetik: (я, е, ю, ё) sözcük başında sesliden sonra gelen harfler; Uyumlu çok heceli sözcükler; Diyalog Örnekleri: Это я. Это мой друг. Это журнал. Это тоже журнал. Это моя сумка, а это твоя сумка. Это машина, и это тоже машина. Здравствуйте! До свидания! Можно? Пожалуйста. Как дела? Dilbilgisi: Kişi zamirleri; Aitlik zamirleri (мой, моя, моё); Kolay cümle yapıları; İyelik hali yapıları (центр города); Bağlaçlar ile bileşik cümleler И, А. Sert ve yumuşak sessizler; Bileşik sözcük uyumu ve öbekler. RUS 302 Rusça-II (3-0) 3 RUS 301 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders temel düzeyde Rusça dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: dilbilgisi: Çoğul isimler; İkinci fiil çekimi (geniş zaman); Zarf ve sıfat kullanımları. Fonetik: Edatlarla cümle okuma В, НА. Diyalog Örnekleri: Где вы живёте? В Москве, на Арбате. Dilbilgisi: любить+infinitive; можно/нельзя +infinitive; Bileşik cümlelerle bağlaçlar поэтому. смотреть, видеть; fiillerinin kullanımı; идти, ехать geniş zaman kullanımları; Yön belirtmede i hali. Geçmiş zamanda imperfective ve perfective filer. Geçmiş zamanda hareket fiilleri «пойтипоехать, прийти приехать». RUS 401 Rusça-III (3-0) 3

17 RUS 302 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta düzeyde Rusça dilbilgisi ile okumaanlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Fonetik: Deyimlerin okunması Kelime ve deyimlerin ritmi. Diyalog örnekleri: Я родился в Москве. Они были счастливы. Я рад вас видеть. Джон фотографировал Анну и Антона. Tamamlanmış/ tamamlanmamış fiiller; Sıklık zarfları; хотеть + mastar; Plan ve niyet bildirme. Zaman belirtme (Сколько сейчас времени? Когда?) Deyimlerin okunması (aylar). Kelime ve deyimlerin ritmi. приготовить, ужинать/ поужинать, опаздывать/ опаздать fiillerinin geniş, geçmiş ve gelecek zaman çekimleri. RUS 402 Rusça-IV (3-0) 3 RUS 401 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta-üstü düzeyde Rusça dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: «в, на» edatlarıyla ifadeleri okumak. Kelimelerin ve deyimlerin ritmi. Asal sayıların ve sıra sayılarının söylenişi 3. Diyalog örnekleri: На каком этаже? В какой квартире? Где находится? В каком году вы родились. Dolaylı ve dolaysız anlatım. Eylem fiillerinin kullanıldığı ifadelerin söylenişi. CIN 301 Çince-I (3-0) 3 Bu ders temel düzeyde Çince dilbilgisi ile birlikte okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Çin dili ve kültürü hakkında bilgi, Tanışma ve kendini tanıtma. Pinyin alfabesine giriş: başlangıç ve bitişler, Çince deki 4 tona giriş ve telafuz alıştırmaları, Dialoglar: zamanı söylemek (Çince sayılar), Dilbilgisi: shi cümlesi ve you cümlesi, Aile hakkında kelimeler (shi ve you cümlelerinin aile hakkında konuşmak amaçlı kullanımı), Konuşma: lokantada yiyecek siparişi vermek (kelimeler: Çin yemekleri), Çin harflerine giriş: yazım sırası ve yazma becerileri, Dilbilgisi: nesnelerin miktarı, Konuşma: Alışveriş (pazarlık etme; fiyat sorma ve söyleme). CIN 302 Çince-II (3-0) 3 CİN 301 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders temel düzeyde Çince dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Çince Karakterler. Vurgulu, vurgusuz ve uzun ve kısa hecelerin söyleyiş sistemi. Çin alfabesinin transkripsiyonu. Vurgu önemliyi. Çin artikülasyonu. Kelime kurması. Kelime anlamı ve morfemi. Söz öğretme prensibi. Söz öğretmede önemli tedbirleri. Öğrencilerinin Çin sözlerinin öğrendiklerinde problemleri. Kelimenin öğretme yöntemi. Kelimenin anlatım yöntemi. Çin dil sesbilimin özelliklerinin özeti. CIN 401 Çince-III (3-0) 3 CİN 302 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta düzeyde Çince dilbilgisi ile okumaanlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Dilbilgisi: İstek Fiilleri 1 ( 会, 能, 可 以, 应 该 ), Dizili fiil kalıplarıyla cümle kurma (amaç belirten), Çin dilinde tevazu, Dilbilgisi: İstek Fiilleri 2 ( 要, 想, 愿 意 ), Dilbilgisi: Partikül( 了 ) Bir eylemin tamamlanması ya da gerçekleştirilmesi, İstek Fiilleri 3( 可 能, 会 ), yapar yapmaz, Çince karakterler: tanıma ve yazma alıştırması. CIN 402 Çince-IV (3-0) 3 CIN 401 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta-üstü düzeyde Çince dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Çince harfler : Caddelerdeki levhalar. Çince deyimler. Okuma alıştırması: Çince şakalar. Okuma alıştırması: mönü,davetiye ve reklamlar. Yazma alıştırması: verilen ipuçlarıyla ve resimlerle kısa paragraf yazma.

18 ISP 301 İspanyolca-I (3-0) 3 Bu ders temel düzeyde İspanyolca dilbilgisi ile birlikte okuma-anlama, yazma, dinlemeanlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. İsim ve sıfatlarda erillik dişillik. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Geniş zaman: ser, llamarse, vivir filleri, Soru kalıpları (dónde, qué, de dónde, cómo).işaret zamirleri, İyelik sıfatları, İsim ve sıatlarda çoğulluk, Geniş zaman: düzenli fiiller, Belirli tanım edatları: el, la, los, las., Geniş zaman: estar, tener, poner fiilleri, Yer belirteçleri: lugar: encima de, debajo de, al lado de, a la izquierda/derecha de. Belirsiz tanım edatları, Hay / Está(n) fiilleri, Geniş zaman: ir, dar, venir, seguir ve cerrar fiilleri. ISP 302 İspanyolca-II (3-0) 3 ISP-301 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders temel düzeyde İspanyolca dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: düzenli ve düzensiz emir kipi (tú / usted). Gustar fiili, Geniş zaman: querer, poder, hacer fiilleri, Dönüşlü fiiller: levantarse, acostarse. Tener + que + infinitivo. Estar + gerundio. Geniş zaman: jugar y oír fiilleri. Şahıs zamirleri, ismin -i hali: lo, la, los, las, Şahıs zamiri alan fiiller: gustar, parecer, quedar. Ir + a + infinitivo. Hikâye geçmiş zaman, 1.tekil kişi: estar, ir fiilleri, Hikaye geçmiş zaman: düzenli fiiller, Hikaye geçmiş zaman: estar, ir, ver, tener, hacer. Belirsiz sıfatlar, zamirler, İşaret sıfatları, Karşılaştırma kalıpları. Şahıssız fiiller: llover, nevar. Yakın geçmiş zaman: düzenli fiiller, Şimdiki zamanın hikâyesi: ir, ser fiilleri, Olumsuz yapılar: nunca. Hay que + infinitivo, Koşul ifadeleri, Hikâye geçmiş zaman leer, morir y nacer fiilleri, Karşılaştırma ve üstünlük ifadeleri. ISP 401 İspanyolca-III (3-0) 3 ISP 302 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta düzeyde İspanyolca dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Hikâye geçmiş zaman, Estaba + Gerundio. Llevar + Gerundio. Ser y estar fiillerinin kullanımı, Düzenli ve düzensiz fiillerde gelecek zaman, Dilek-şart kipi: düzenli ve düzensiz fiiller, olumlu ve olumsuz emir kipi, Şahıssız "se" ekinin kullanımı, Rivayet geçmiş zaman, Aktarma cümleleri, Cuando + Subjuntivo / Indicativo. Esperar + que + Subjuntivo; esperar + Infinitivo. Cómo es posible que + Subjuntivo? Karılaştırma sıfatları: düzensizler (mayor, menor, peor, mejor...). Bağlantı cümleleri Qué raro que +... Subjuntivo! / Qué pena que +... Subjuntivo! Yakın geçmiş zaman : subjuntivo. qué / cuál farkı. ISP 402 İspanyolca-IV (3-0) 3 ISP kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta üstü düzeyde İspanyolca dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme- anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: şimdiki zamanın hikâyesi Subjuntivo. Düzenli ve düzensiz fiiller. Le / te / les / os importa + que + Subjuntivo. İzin istemek Le / te / les / os importa + que + Infinitivo. İzin vermek ve reddetmek. Revisión de los pronombres personales átonos. Fiyat biçmek. Para que + Subjuntivo / Para + Infinitivo. Koşul cümleleri: Si + Şimdiki zamanın hikâyesi, Subjuntivo + Condicional. Me gustaría + Infinitivo; Me gustaría + que + Pret. Tavsiyede bulunma Imperfecto de Subjuntivo. Creo que + Indicativo / No creo que + Subjuntivo. ARP 301 Arapça-I (3-0) 3 Başlangıç düzeyinde Arapça dilbilgisinin öğretilmesinin amaçlandığı bu derste, alfabenin ve harflerin özellikleri, şahıs ve iyelik zamirleri, temel dilbilgisi kavramlarının öğretilmesi ve cümle çeşitlerinin tanıtılması hedeflenmektedir. Derste aşağıdaki konular işlenecek: belirlilik

19 takısı (Marife). İsimlerin halleri ve harekeleri. İsimlerin iki hali (Marife Nekra). Munsarif (Kurallı) isimlerin üç durumu (üstün, esre, ötre). Gayri Munsarif (Kural dışı) isimler. İsim cümlesi (Mübteda Haber). Fiil cümlesi (Fiil Fail). Meful (Nesne). Harfi cerler. İnne ve kardeşleri ( ن ). Zaman zarfları. İsimlerde cinsiyet (Müennes Müzekker / Dişil Eril). Sıfatlar ve Sıfat tamlamaları. Müennes tekil sıfatlar. Sıfatların isim cümlesinde kullanılması. İsim cümlesinde Mübteda ve Haberin yer değiştirmesi. Li harfi ceri.(ل ) Sahiplik. İsim tamlaması (Muzaf Muzafun ileyh / Tamlayan Tamlanan. İsim sıfat tamlaması. İsim cümlesi, sıfat tamlaması, isim tamlaması. İsimlerin ikili yapılması (Müstesna, Tesniye). İkili isimlerin isim tamlamasında kullanılması. İkili isimlerin sıfat tamlamasında kullanılması. İsimlerin çoğul yapılması (Cemi). Müzekker (Eril) isimlerin çoğul yapılması. Müennes (Dişil) isimlerin çoğul yapılması. Cemi müzekker (Düzensiz, kırık çoğullar). Sıfatlar ve sıfat tamlamaları. Cansızların düzensiz çoğullarının sıfat tamlamasında kullanılması. Zamirler. Munfasıl zamirler (şahıs zamirleri). Zamiri fasıl (Ayırıcı zamir). Salim fiillerin fiili mazi çekim kalıbı (Binai malum). ARP 302 Arapça-II (3-0) 3 ARP 301 kodlu dersin devamı niteliğindedir. Başlangıç düzeyinde Arapça kelime bilgisinin öğretilmesinin amaçlandığı bu derste, temel kelime yapıları, fiil kalıpları, tekil, ikil ve çoğul kalıplarının öğretilmesi amaçlanmaktadır. Derste aşağıdaki konular işlenecek: Salim fiillerin etken fiili mazi çekimleri. ق د ل ق د edatları. Fiil ve Fail uyuşması. Muttasıl zamirler (iyelik, bitişik zamirler). ك ل edatı. İşaret zamirleri (gösterme isimleri). Ecvef fiillerin fiili mazi çekim kalıpları (bina-i malum). ل ي س eksik çekimli fiil. Nakıs fiillerin fiili mazi çekim kalıbı (bina-i malum). İsmi mevsul (ilgi zamiri) ve sıla cümlesi. Mudaf (katlanmış) fiilerin fiili mazi çekim kalıbı (bina-i malum). İsmi fail (ekten sıfat fiiller). İsmi meful (edilgen sıfat fiiller). İsmi faillerin fiil cümlesinde fail olarak kullanılması. Fiili muzari (şimdiki zaman kipi geniş zaman kipi) çekimi. Fiili muzari ön ve son ekleri. Salim fiillerin fiili muzari çekim kalıbı ال (cinsini nefy eden). Muzafun ileyh in elif lam ل La yı nefy.إ لا (bina-i malum). İstisna edatı alması. Mudaf (şeddeli) fiilerin fiili muzari çekimi. Özel kullanılan iki kelime.ش ر خ ي ر Ecvef fiilerin fiili muzari çekimleri. Misal fiilerin fiili muzari çekimleri. Lefif fillerin fiili muzari çekimleri. İstek bildiren fiil. د Nasp edatları ن ل ي ل ن ل ن أ.ا Önüne nasb edatı gelen salim fiillerin sonunun nasb olması. Nasb edatları ve kullanımları. Nakıs fiilerin nasb olması. Önüne cezm edatı gelen salim fiillerin sonunun cezm olması. Cezm edatları ve kullanımları. Emirler. Nida harfi Harfi nida يل ا اي. Ecvef ve nakıs fiillerin cezm halleri. Ecvef ve nakıs fiillerin emirleri. Fiili mazinin edilgen yapılması (bina-i meçhul). Şart edatları ve şart cümleleri ن إ ذ ا م ن ل ل و.إ Fiili muzarinin edilgen yapılması (bina-i meçhul). Ecvef ve nakıs fiillerin infial إن ف ع ال ve iftial إف ت ع ال kalıplarındaki çekimleri. ARP 401 Arapça-III (3-0) 3 ARP 302 in devamı olan bu derste cümle çeşitleri, fiil çeşitleri, mefuller ve başlıca edatlar ve işlevlerinin yanı sıra sayılar ve şart-cevap cümlelerinin öğretimi hedeflenmiştir. Derste. لت ع. İsmi tasğir küçültme ismi ت ي ي ت يل aşağıdaki konular işlenecek: temenni cümleleri Tefil babı ت ف عيل (salim fiilerin tefil babındaki çekim kalıpları. Nakıs ve lefif fiillerin tefil babı çekimleri. Çift nesne alan fiillerde ikinci nesnenin zamirle ve ي ile gösterilmesi. Tefeulbabı kalıbı ile türetilen sıfatlar. Nakıs ف اعل (salim fiillerin çekim kalıpları). Failun kalıbı ل ل ع fiillerin Tefeul babındaki çekimleri. Mubalağa ismi fail kalıbı. Özel isimler (oğul, künye, lakap, nisbet). İzafeti lafziye. Sebebi sıfat (sıfat ilgi cümleciği, dolaylı sıfat). Ma م ا edatının çeşitli kullanımları. Yardımcı fiiller. İfal babı ليف (salim, mudaaf ve misal fiilerin çekim kalıpları). Nakıs ve ecvef fiillerin ifal babındaki ليف çekim kalıpları. İstifal س ت ف ع الbabı, salim )ا mudaaf, misal, nakıs, ecvef fiillerin çekimleri). Mufaaele babı م ف اع ل ة (salim, mudaaf ve nakıs fiillerin çekim kalıpları). Tefaul babı ل ياع (salim, mudaaf ve nakıs fiillerin çekim kalıpları).

20 ARP 402 Arapça-IV (3-0) 3 ARP 401 nin devamı olan bu derste, temel isim kalıpları, kelime türetme bilgisinin verilmesi amaçlanmıştır. Derste aşağıdaki konular işlenecek: telaffuz becerisinin yanı sıra temel düzeyde konuşma becerisinin kazandırılması amaçlanmaktadır. İnne ve benzerleri İnne ve kardeşleri ان و أ خ و ات ه ا.إ Kane ve benzerleri Kane ve kardeşleri ين ا أ أ ا ي. Renk ve özellik (kusur) belirten sıfat kalıplar لع.ا İfilal babı لع ف. Diğer artırılmış bablar diğer mezid bablar. İsmi mekan kalıbı. Tekrar ve tarz ismi kalıpları. Dört kök harfli yalın fiiller Rubai اي اي + isim İsmi mefullerin deyim olarak kullanılması. Esre.ف ع ل ل ف ل ف ل mücerred fiiller cümlesi. Emsile. Mudaaf, ecvef ve nakıs fiillerin bütün çekimleri. Aksamı seba nın girdiği bablar ve çekimler. Tecvid kaideleri ve sayılar ve ebced hesabı. Arapçadaki zamanlar. ALM 301 Almanca-I (3-0) 3 Bu ders temel düzeyde Almanca temel dilbilgisi kurallarının ediniminin yanı sıra kendini ve kişileri tanıtma, zevk ve hobilerinden bahsedebilme, zaman kavramını ve sayıları anlama ve kullanabilme becerilerini kazandırmaktır. İşlenen ünitelerde kavratılmaya çalışılan konular ve ana dilimizdeki tanımları aşağıda sunulmaktadır. Yüklemin cümlelerdeki konumu: 1) Basit cümleler 2) W-soruları/ Evet-Hayır -soruları. Artikeller: der, die, das. W-soruları (Neden, Niçin...). Şimdiki zamanda fiil çekimi. Nominativ: belirli/belirsiz/olumsuz. Akkusativ: belirsiz/olumsuz Artikeller. Sıfatlar: Akkusativ tamlamalar, Zamir olarak Artikeller. Dativ tamlamalar 1) Şahıs zamirlerinde 2) Lokal verilerde. Emir Kipi: çünkü; -'e rağmen ile kurulan cümleler ve olmak; sahip olmak 'in miş'li geçmiş zamanı. Kip belirteçlerinin miş'li geçmiş zamanı di'li geçmiş zaman : olmak ve sahip olmak ile kurulan di'li geçmiş zaman, ayrılabilir ve ayrılamaz fiillerin di'li geçmiş zamanda çekimi, Hangi..? ile başlayan sorular. Gereklilik cümleleri: Sıfatlarda derecelendirme, eğer ve ki ile kurulan cümleler. Gereklilik sözcükleri ile kurulan tavsiye cümleleri: Sıfatlarda derecelendirme, eğer ve ki ile kurulan cümleler. ALM 302 Almanca-II (3-0) 3 ALM kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta düzeyde Almanca dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Kip belirteçleri: Yönler, Zamana ilişkin veriler ve Sıra sayılar. İyelik zamirleri: ayrılabilir/ayrılamaz fiiller, değişken edatlar. Yer ve yön ifadeleri: di'li geçmiş zaman, di'li geçmiş zamanda düzenli ve düzensiz fiillerin çekimi. Akkusativ: Şahıs zamirleri, yapmak, almak...+ mastar eki, mastar eki + için (yapmak için; gelmek için...) miş'li geçmiş zaman. Geçmiş zamanın rivayeti, iken; eğer; ardından ile kurulan yan Cümleler. plan, öneri ya da opsiyonlarda kullanmak. doğrudan ve dolaylı soru cümleleri. Yer ve yön ifadeleri kullanmak. ALM 401 Almanca-III (3-0) 3 ALM kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta düzeyde Almanca dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlamada konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Restoranda konuşmalar; Büfe, Özel davetler. İstek kipi: sollte ; wenn bağlacı, Konu: İş dünyası. İş yerinde telefon gürüşmeleri, İş ve boş zamanı; Hangi meslek gurubuna aitsiniz? Konu: Spor ve fitnes, Dönüşlü fiiller, Edatla kullanılan fiiller, Soru zamirleri ve (yön) soru edatları / Jimnastik; Spor tatili; Fitnes, Konu: Eğitim ve kariyer. Yardımcı fiillerin geçmiş zamanı,, dass bağlacı. ALM 402 Almanca-IV (3-0) 3 ALM kodlu dersin devamı niteliğindedir. Bu ders orta üstü düzeyde Almanca dilbilgisi ile okuma-anlama, yazma, dinleme-anlama ve konuşma becerilerinin öğretimini içerir. Yaşam