CONTENTS PRESIDENTAL INVITATION... COMMITTEES... iii. SCIENTIFIC PROGRAM... iv. SPONSORS... ix MANUSCRIPTS... AUTHORS'INDEX...

Transkript

1

2 CONTENTS PRESIDENTAL INVITATION... ii COMMITTEES... iii SCIENTIFIC PROGRAM... iv SPONSORS... ix MANUSCRIPTS... x AUTHORS'INDEX i

3 PRESIDENTAL INVITATION Nowadays, Istanbul is considered to have power of directing financial resources of Turkey and has the vision to become a finance center for the region in the near future. Okan University will be hosting the 2nd International Istanbul Finance Congress in June 13-14, 2012 in Istanbul. The aim of the congress is to bring together a wide audience of academicians, policy makers, professionals and people who are interested in finance and economics. Paralel to the vision of Istanbul for becoming a finance center; infrastructure, market structuring, deregulations, products and services and goodwill of Istanbul will be discussed in the meeting. This two-day congress will include sectoral panel sessions, academic paper presentations and graduate thesis presentations. Language of the presentations will be both Turkish and English. I invite all professionals and academicians to attend the sectoral panels and academic discussions to lay a groundwork for developing strategies for Istanbul to become a finance center in the near future. Sincerely yours, Prof. Dr. Suat Teker President of Congress ii

4 COMMITTEES President Prof. Suat Teker Executive Committee Prof. Suat Teker Prof. Özer Ertuna Assoc. Prof. Dilek Teker Assist. Prof. Mustafa Turhan Assist. Prof. Elçin Aykaç Alp Assist. Prof. Aysa İpek Erdoğan Dr. Aynur Pala Res. Assist. Oya Kent Res. Assist. Mine Sönmez Res. Assist. Alper Karaağaç Organizing Committee Prof. Niyazi Berk (Bahcesehir University) Prof. Metin Ercan (Bosphrous University) Prof. Ihsan Ersan (İstanbul University) Prof. Ozer Ertuna (Okan University) Prof. Murat Karagoz (Fatih University) Prof. Halil Kiymaz (Rollins University) Prof. Gulser Meric (Rowan University) Prof. Ilhan Meric (Rider University) Prof. Suat Teker (Okan University) Assoc. Prof. Oktay Tas (Istanbul Technical University) Assoc. Prof. Dilek Teker (Okan University) Scientific Committee Prof. Işıl Akgül (Marmara University) Prof. Ramazan Aktas (TOBB Economy and Technolgy University) Prof. Sudi Apak (Beykent University) Prof. Niyazi Berk (Bahcesehir University) Prof. Metin Ercan (Bosphrous University) Prof. Metin Kamil Ercan (Gazi University) Prof. Umit Erol (Bahcesehir University) Prof. Ihsan Ersan (Istanbul University) Prof. Sacit Ertaş (Uludağ University) Prof. Ozer Ertuna (Okan University) Prof. Orhan Goker (Istanbul University) Prof. Murat Karagöz (Fatih University) Prof. Mehmet Baha Karan (Hacettepe University) Prof. Yalcin Karatepe (Ankara University) Prof. Halil Kiymaz (Rollins University) Prof. Gulser Meriç (Rowen University) Prof. Bedriye Saraçoğlu (Gazi University) Prof. Ilhan Meric (Rider University) Prof. Halil Seyidoglu (Dogus University) Prof. Berna Taner (Dokuz Eylül University) Prof. Mehmet Sukru Tekbas (Istanbul University) Prof. Suat Teker (Okan University) Assoc. Prof. Oktay Tas (Istanbul Technical University) Assoc. Prof. Dilek Teker (Okan University) iii

5 JUNE 13, 2012 / WEDNESDAY Faculty of Arts and Sciences Building MEVLANA HALL 09:30 10:00 Registration and Coffee 10:00-10:45 OPENING SPEECHES Prof. Suat Teker, Congress President Prof. Şule Kut, Rector, Okan University Bekir Okan, Chair, Board of Trustees of Okan University Ali Babacan, Deputy Prime Minister 10:45-11:30 Keynote Speakers Martin Spurling, CEO, HSBC Bank Established International Financial Centers as Role Models to Istanbul Hasan Rahvalı, CEO, Ağaoğlu Group What should we change to be an International Financial Center? What does Istanbul Finance Center change? 11:30 13:00 DISCUSSION PANEL I Responsibilities and Preperations of Institutions towards 13:00 14:30 LUNCH Istanbul Financial Center Project Chair - Prof. Suat Teker, Okan University Prof. Vedat Akgiray, President, Capital Markets Board of Turkey Dr. İbrahim Turhan, Chairman & CEO, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Murat Ulus, President, Settlement and Custody Bank of ISE Prof. Murat Karagöz, Dean, School of Business, Fatih University 14:30 16:00 DISCUSSION PANEL II Macroeconomic Expectations in near Coming Years and Their Effects on Istanbul Financial Center Project Coffee Break Chair - Prof. Taner Berksoy, Okan University Tanıl Küçük, President, Istanbul Chamber of Industry Prof. Asaf Savaş Akat, Bilgi University Prof. Burak Saltoğlu, Boğaziçi University DISCUSSION PANEL III Trading and Innovating Financial Products and Services in Financial Markets and Their Effects on Istanbul Financial Center Project GALA DINNER Chair - Prof. Ozer Ertuna, Okan University Çetin Ali Dönmez, Director, Izmir Futures and Options Exchange İbrahim Peker, Vice President, Capital Markets Board Aydın Seyman, Vice President, Istanbul Stock Exchange Assoc. Prof. Yakup Ergincan, Director, Central Registry Agency Ayşe Epikman, Partner, Deloitte & Touche iv

6 JUNE 14, 2012 / THURSDAY Faculty of Fine Arts Building PARALLEL SESSIONS / BLOCK I 09:00 10:30 JUNE 14, THURSDAY SESSION I (Osman Hamdi Hall) Chair Özer Ertuna Trade liberalization and its implicationon measuring effects of technology transfer on economy of Pakistan by using new growth theories Faiz Muhammad Shaikh, Anwar Ali Shah Syed, Ashi Zeeshan Real option valuation in investment projects Oktay Taş, Hüseyin Yiğit Ersen An evaluation of Intra-trade potential in economic community of west african states Anokye Mohammed Adam, Daniel Agyapong Regionalization of finance: Can it explain the location choice of firms? Burhan Can Karahasan SESSION II (Mimar Sinan Hall) Chair Mehmet Şükrü Tekbaş The social costs and benefits of toobig-to-fail banks: a bounding exercise Amanda Heitz, John H. Boyd Anticipation of the financial crisis: Evidence from insider trading in banks Özlem Akın, José-LuisPeydró Economic performance in bankbased and market-based financial systems: do non-financial institutions matter? Mehmet Uzunkaya Understanding the major causes of Islamic finance under development in Tunisia Khemaies Bougatef, Hedia Teraoui, Amira Kaddour Financial time series forecasting: A comprehensive analysis of univariate nonlinear and linear models performance Oleg Stepanov, Petr Parshakov SESSION III (Muhsin Ertuğrul Hall) Chair Sudi Apak Human resource empowerment and its role in the sustainable tourism Hamid Nabilou, Fateme Tohidy Ardahaey, Alireza Farajnia Determinants of corporate cash holding and global financial crisis: Nigerian experience Sunday Emmanuel Ogundipe The impact of contribution of people in the development of tourism industry in Iran Hamid Nabilou, Fateme Tohıdy Ardahaey, Farhad Amırı Classification of financial crises and their occurrence ıntensity ın global financial markets Evaldas Račıckas SESSION IV (Room 303) Chair Dilek Teker Taxation and corporate finance: what effects of fiscal measures on financial and economic return? The case of Tunisian firms after the finance law of 2007 Hedia Teraoui, Amira Kaddour Optimal tax burden and budget system The factor of macroeconomical stabilization George Abuselidze A proposal for the international contractors industry in the application of corporate and project level risk management from the financial perspective Cem Berk Does democratic transition spurs financial development Abdelkader Boudriga, Wafa Ghardallou, Imen Khouja Ammar, Myriam Trabelsi El Gharbi SESSION V (Room 305) Chair Ümit Erol Bankruptcy prediction in the current crisis: Using of genetic algorithms Hicham Ganga, Fernando Fernández Rodríguez, Eduardo Acosta González The scientometric study of the global financial research Özcan Konur The determinants of innovative capacity: evidence from Turkey Aysa İpek Erdoğan A critical assessment of the uspto policies toward small entity patent applications Nasser Arshadi,G. Harley Blosser, Sanjay Agrawal SESSION VI (Room 306) Chair Niyazi Berk Futures on hazelnuts Ahmet Hakan Özkan Participation banks from the perspective of religious entrepreneurs Fatih Savaşan, Temel Gürdal, Mehmet Saraç Establishment of a national emission trading system in Turkey: EU-ETS as a model for harmonization with the EU Nilüfer Suner Private equity financing: A literature screening for a potential panacea to fund the growth of Turkish companies Tayfun Özkan Theory of hedging, hedge ratio and hedge efficiency: an empirical investigation of hedging in indian derivatives market Sanjay Kumar Thakur, Svd Nageswara Rao SESSION VII (Room 310) Chair Halil Seyidoğlu Türkiye de kadın istihdamı ve 2000 sonrası yapısal dönüşüm Melike Elif Bildirici, Elçin Aykaç Alp, Fulya Özaksoy, Barış Akgül yılları arasında Avrasya ekonomilerine yapılan DYY nin dünya trendi ile karşılaştırılması Hayri Tuzla, Suat Teker, İsmail Önden Türkiye deki yeni anayasa sürecine iktisadi bir bakış: Anayasal iktisat ın kabulleri, Türkiye de kabul edilebilir mi? İsmail Cem Karadut, Barış Alpaslan Yükselen piyasalar ayrışıyor mu? Ayşe Gül Bölükbaşı, Dina Çakmur Yıldırtan, Selin Sarılı SESSION VIII (Room 312) Chair Mehmet Baha Karan Türkiye için getiri eğrileri kullanılarak enflasyon telafisi tahmin edilmesi Eda Gülşen, Murat Duran, Refet Gürkaynak Türkiye de yetersiz eğitim ve yoksulluk ilişkisi: İller bazında ekonometrik bir analiz Tahsin Bakırtaş, Orhan Kandemir Sistemik risk ve Türkiye örneği Çiğdem Boz, Esra Yavaş Faiz oranı getiri volatilitesinin asimetrik GARCH modelleri ile öngörüsü Ebru Çağlayan, Tuğba Dayıoğlu v

7 Coffee Break PARALLEL SESSIONS / BLOCK II 11:00 12:30 JUNE 14, THURSDAY Keynote Speaker SESSION IX (Osman Hamdi Hall) Prof. Berch Berberoğlu, Utah University İstanbul as a Global Financial Center in the 21st Century Chair Özcan Konur SESSION X (Mimar Sinan Hall) Are the financial development and economic growth related in emerging markets? Ercan Ekmekçioğlu Dynamic specialization and convergence of Mediterranean countries Nabil Alimi Firm characteristics and capital structure choice: Evidence from Turkish SMEs Ali Uyar, Mustafa Kemal Güzelyurt The scientometric study of the financial research in Turkey Özcan Konur Analysis of Financial Crisis Contagion Indicators Evaldas Račickas, Asta Vasiliauskaitė SESSION XI (Muhsin Ertuğrul Hall) Chair Mehmet Uzunkaya Are swap and bond markets alternatives to each other in Turkey? Murat Duran, Doruk Küçüksaraç Idiosyncratic volatility and cross sectional returns in the Chinese stock market Gilbert V. Nartea, Ji Wu, Lee J. Yao The effect of international cross-listings on stock risk Mehmet Uzunkaya Specification errors of asset pricing models for a market characterized with large capitalisation firms Nader Shahzad Virk, Hilal Anwar Butt SESSION XII (Room 303) Chair Mustafa İbicioğlu Portföy hareketlerini belirleyen faktörler ve Türkiye örneği Murat Nişancı, Burhan Kabadayı, Ömer Selçuk Emsen Yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasası üzerindeki etkisi: İMKB de endeks bazında uygulamalar Mustafa İbicioğlu Geçen yüzyıldan bu yüzyıla finansal düşüncenin seyir defteri-literatür inceleme Ali Koray Kayalıdere, İbrahim Emre Kara Chair Elçin Alp SESSION XIII (Room 305) Credit crunch or not? Case of Turkey during the global economic crisis Barış Soybilgen, Zümrüt İmamoğlu, Kerim Gökay Modeling the effects of investor sentiment and conditional volatility in international stock markets Utku Uygur, Oktay Taş The impact of the financial crises on the investment decisions of the indiviuals: The case of Turkey Ahmet Hakan Özkan Is Good Cholesterol bad for current account balances of developing countries? The case of Turkey Aylin Soydan, Yunus Bektasoglu SESSION XIV (Room 306) Chair Burhan Can Karahasan Uluslararası finans merkezlerinin ayırdedici özelliklerinin araştırılması İhsan Erdem Kayral, Mehmet Baha Karan OECD nin zarar verici vergi rekabeti çalışmaları kapsamında finans merkezleri ve Türkiye değerlendirmesi Semih Öz İstanbul Finans Merkezi nin bölgesel emlak fiyatlarına beklenen etkisi İsmail Önden, Haluk Hekimoğlu, Suat Teker Hileli finansal tabloların tespitinde veri madenciliğinin kullanımı: Finans sektöründe ampirik bir araştırma İlker Kıymetli Şen, Serkan Terzi LUNCH BREAK vi

8 PARALLEL SESSIONS / BLOCK III 13:30 15:00 JUNE 14, THURSDAY Chair Özer Ertuna SESSION XV (Osman Hamdi Hall) The use of GARCH and filtered historical simulation for estimating value at risk Mehdi Ebrahimi Mend, Mohammad HosseinVadeei, Samira Mostafavimendi Do Turkish REITs provide hedge against rising inflation? Murat Duran Modeling finance-growth nexus using a piecewise linear approach does access to finance matter? Walid Abdmoulah, Riadh Ben Jelili Comovement between stock and bond markets in Turkey Cumhur Ekinci, Evrim Hilal Erdamar Long-run relation between interest rates and inflation: Evidence from Turkey Dilek Teker, Elçin Alp, Oya Kent SESSION XVI (Mimar Sinan Hall) Chair Mehmet Baha Karan The impact of oil price on the volatility of emerging stock market Hawati Janor, Aisyah Abdul Rahman Ehsan Housseinidoust, Hafizi Abdul Majid Liquidity and Asset Prices: An Empirical Investigation of the Finnish Stock Market Hilal Anwar Butt, Nadir Shahzad Virk An empirical analysis of trading volume and return volatility relationship on Istanbul Stock Exchange National index Ece Oral The impact of frequency on data frequency performance measures Petr Parshakov, Anton Semushin Emerging market betas and the cross section of hedge fund returns Mustafa Onur Çağlayan, Sevan Ulutaş SESSION XVII (Muhsin Ertuğrul Hall) Chair Taner Berksoy A Portfolio Construction Tool Using an Argumentation Based Decision Making Framework Konstantina Pendaraki, Nikolaos I. Spanoudakis Integrating liquidity risk into market risk analysis: Evidence from Turkish banks Cihan Aktaş, Orcan Çörtük, Suat Teker, Burcu Deniz Yıldırım Exchange rate behaviour: Implications for West Africa monetary zone membership Anokye Mohammed Adam, Daniel Agyapong The relationship between central bank transparency and the quality of inflation forcasts: Is it u-shaped? Emna Trabelsi International portfolio movements: Panel data analysis Burhan Kabadayı, Ömer Selçuk Emsen, Murat Nişancı SESSION XVIII (Room 303) Chair Mehmet Şükrü Tekbaş Determinants of target selection and acquirer returns: Evidence from crossborder acquisitions Sung C Bae, Kiyoung Chang, Doseong Kim Foreign direct investment and export decision relationship in the large Turkish firms Gonca Atıcı, Guner Gursoy The impact of macroeconomic factors on underpricing of initial public offerıngs before and after the recent global financial crisis: Evidence from Istanbul Stock Exchange Hakan Mustafa Güntürkün, Şevin Gürarda, Hilal Hümeyra Erdoğan Global imbalances in currrent account balances Melike Bildirici, Fazıl Kayıkçı Central bank and private sector s welfare under partial transparency versus publicity: A 2- player monetary policy game Emna Trabelsi Chair Oktay Taş SESSION XIX (Room 305) Valuation of technology-based projects and companies: The case of activision blizzard César Serradas, João Zambujal Oliveira Factoring as a financing option in Turkey: A comparatıve study Haşmet Sarıgül Financial crisis and financial market complexity: Does bailing out affects moral hazard? A qualitative analysis of international financial sector s behavior Amira Kaddour, Jameleddine Chichti Working capital financing and forms of business among SMEs in developing market Hawati Janor, Shailender Singh Workshop SESSION XX (Room 306) Prof. Burç Ülengin, Istanbul Technical University Research Methods for Financial Issues Coffee Break vii

9 PARALLEL SESSIONS / BLOCK IV 15:30 17:00 JUNE 14, THURSDAY Chair Sudi Apak SESSION XXI (Osman Hamdi Hall) Effects of M&As of stock exchanges on trading volume Banu Yobaş, Burç Ülengin Unearthing economic growth performances of five asian tigers by using Anova Methodology Hüseyin Çetin Determinants of adjustment speed to target capital structure: The case of Nigerian non-financial quoted companies Sunday Emmanuel Ogundipe Innovation s uncertain terrain can clusters foster up innovation?! Anita Popovska Cocoa, the lone ranger: complacency behavior of cocoa prices in the financial markets Caner Özdurak Chair Ümit Erol SESSION XXII (Mimar Sinan Hall) Corporate debt capacity and the cost of corporate debt for companies in Euro area and Turkey Metin Coşkun, Gülşah Kulalı Determination of the optimal weights in a currency portfolio with Sharpe ratio maximizing approach Celal Barkan Güran, Oktay Taş Interest rate pass-through and asymmetric adjustment in the Turkish financial sector Seval Mutlu Çamoğlu Economic crises and the effects on the global economic system Oğuz Kaymakcı, Okan Öztutkan, Dilek Demirocak Where to locate the decision of investments in system analysis Ahmet Hakan Özkan, Abdullah Aktel SESSION XXIII (Muhsin Ertuğrul Hall) Chair Melike Bildirici Vadeli işlem ve opsiyon borsası nda fiyat oluşumu üzerine bir inceleme Erhan Pişkin Avrupa borç krizinde domino etkisi mümkün mü? Kredi riski kanalında finansal bulaşmaya ampirik bir yaklaşım Mevlüt Camgöz, Selçuk Sevgi Türkiye de işsizliğin 1980 sonrası yapısal dönüşümü Melike Bildirici, Özgür Ömer Ersin, Yusuf Yalçınkaya, Ceren Türkmen Enflasyon ve paranın zaman değeri altında ekonomik sipariş miktarı modellerinin değerlendirilmesi Harun Sulak SESSION XXIV (Room 303) Chair Burhan Can Karahasan Para ve makro ihtiyat politikaları birbirinin tamamlayıcısı olabilir mi? Çiğdem Boz, Abdullah Barış Haznedaroğlu Devletin değişen rolü bağlamında Türkiye de 1980 sonrasında uygulanan vergi teşvik uygulamaları Fevzi Engin 2008 küresel finans krizi ve uluslararası para fonu: Küresel finansal düzenin kurumsal sorgusu İsmail Hakkı İşcan Türkiye de istihdamın yapısal dönüşümü Melike Elif Bildirici, Elçin Aykaç Alp, Barış Akgül, Fulya Özaksoy Chair Oktay Taş SESSION XXV (Room 305) Türkiye de faizsiz bankacılık sektörünün son 10 yılı ve beklentiler Veli Sırım Risk yönetim aracı ve finansman alternatifi olarak sendikasyon kredileri Hüseyin Ali Kutlu, N.Savaş Demirci, Mehmet Güner Mevduat bankaları ile katılım bankalarının etkinliğinin karşılaştırılması Hakan Aslan, İlyas Akhisar Türkiye'de faaliyet gösteren ulusal ve yabancı sermayeli bankaların sermaye yeterlilik oranı açısından değerlendirilmesi Altan Gökçe, Hakan Sarıtaş SESSION XXVI (Room 306) Chair Elçin Aykaç Alp Basel III'e geçiş sürecinin Türk finans sektörü üzerindeki etkileri Volkan Dayan Türkiye de işsizliğin kalıcılık etkisi: döneminin bir analizi Melike Bildirici, Özgür Ömer Ersin, Ceren Türkmen, Yusuf Yalçınkaya Finans piyasalarındaki döviz kuru oynaklığının turizm talebine etkisi: Türkiye örneği Çiğdem Demir, Boran Toker Gelişen uluslararası rekabet koşullarında KOBI lerin inovasyon faaliyetlerini gerçekleştirmede yabancı sermaye yatırımlarının etkileri Bedriye Tunçsiper, Ömer Faruk Biçen, Çağatay Tunçsiper Closings viii

10 ix

11 x MANUSCRIPTS

12 MEVDUAT BANKALARI İLE KATILIM BANKALARININ ETKİNLİĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Hakan Aslan, İlyas Akhisar Marmara Üniversitesi, Aktüerya Bölümü, İstanbul ÖZET Verimliliğin ölçülmesi tek bir faktöre bağlı değildir. Finansal aracılık işlemi sürecindeki tüm girdi-çıktı faktörlerinin aynı hesaplamada dikkate alınması daha gerçekçi sonuçlar verecektir. Bu durumda, birden çok girdi ve çıktıyı aynı anda dikkate alan VZA önemli bir araç olacaktır. Finansal sistemin en önemli parçası bankacılık sektörüdür. Bankacılık sektörü içerisinde payı ve önemi giderek artan katılım bankalarının mevduat bankaları ile karşılaştırıldıklarında ne derece etkin oldukları, sektörün etkinlik seviyelerine ulaşıp ulaşamadıkları araştırılmıştır. Bu çalışmada; Türkiye deki katılım ve mevduat bankalarının; ölçeğe göre değişken getiri varsayımı altında çıktı odaklı Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi ile etkinliklerini ölçmek, elde edilen bulgularla her iki banka grubunun etkinliklerini karşılaştırarak yorumlamıştır. Bankaların etkinliğinin araştırılmasında katılım ve mevduat bankalarına ait yıllarındaki üç girdi (1-Takipteki Krediler (brüt) / Toplam Krediler ve Alacaklar, 2- Özkaynaklar / (Kredi + Piyasa + Operasyonel Riske Esas Tutar), 3- Toplam Krediler ve Alacaklar* / Toplam Mevduat) ve iki çıktı (1- Net Dönem Karı (Zararı) / Özkaynaklar(ROAE), 2- Vergi Öncesi Kar / Toplam Aktifler(ROAA)) değişkeni kullanılmıştır. Analiz sonucunda katılım bankaları ile mevduat bankalarının etkinlikleri detaylı bir şekilde ortaya konulmuştur. Ayrıca, özellikle etkin olmayan katılım bankaların etkin olabilmeleri için yıllar itibariyle hangi rasyolarında yapması gereken düzelmeler için önerilerinde bulunulmuştur. ANAHTAR KELİMLER:Etkinlik, Veri Zarflama Analizi (VZA), Etkinlik, Katılım Bankaları, Mevduat Bankaları JEL:G21, C67, C40 1. GİRİŞ Türkiye nin 1980 sonrası serbest piyasa ekonomisine geçiş ile birlikte, 24 Ocak 1980 kararlarının da etkisiyle finansal serbestleşme ve dışa açılım sürecine paralel olarak Bankacılık Sektörünün de uluslararası finans sistemi ile bütünleştiği dönemdir. Türk bankacılı sektörü için 1990 lı yıllar yüksek dalgalanmaların yaşandığı bir dönem olmuştur krizi diğer yapısal sorunlarile birleşerek oldukça şiddetli etkiler doğurmuş ve döneminde 11 bankaya Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu (TMSF) tarafından el konulmuştur. Bu gelişmelerin sonucu olarak, 4389 sayılı Bankacılık Kanunu ilehaziran 1999 da Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun(BDDK) kurulmasına karar verilmiş ve BDDK Ağustos 2000 de faaliyetlerine başlamıştır ( 2010). Bu dönemde Bankacılık Sektörü pek çok yapısal değişikliklere uğramıştır yıllarına ait dönemde bankacılık yapısı iyice farklılaşmıştır. Yani teknolojik yatırımlar artmış, para ve sermaye piyasaları kurumsallaşmıştır. Diğer taraftan, tarih ve 83/7506 sayılı kararname ile Özel Finans Kurum ları kurulmaya başlanmışve böylece faiz hassasiyetin sahip ekonomi birimlerin tasarruflarını değerlendirebilecekleri, kredi ve diğer bankacılık ürünleri kullanarak ekonomik işleyişe daha fazla katılabilecekleri kapsamlı bir bankacılık sisteminin altyapısı oluşturulmuştur. Katılım Bankacılığı; fon toplama ve kullandırma işlemlerinde "faiz" aracını kullanmayan, onun yerine fon toplama işleminde kar ve zarara katılma modelini, fon kullanma işleminde de müşteriye doğrudan nakit verme yerine mal ve hizmet tedariki, kiralanması, kar/zarar ortaklığı yatırımı modellerini uygulayan bir bankacılık türüdür. Türk Mevduat Bankacılığı Sektöründe banka sayısı açısından yılları aralığında ciddi bir değişim olmamıştır. Kamu bankaları dahil mevduat bankalarının sayısı 2006 yılında 31 iken 2007 yılında 32 ye yükselmiş ancak bu sayı 2008 yılında tekrar 31 e inerken sonraki yıllarda da bu sayıda bir değişim olmamıştır. Katılım bankalarının ise 2006 yılından beri sayıları aynı kalmış ve 4 adet katılım bankası faaliyetlerini sürdürmeye devam etmişlerdir(tbb.org.tr &tkbb.org.tr). 52

13 döneminde Türk mevduat bankacılığında faaliyet gösteren bankaların şube sayısında istikrarlı bir büyüme olduğu gözlemlenmektedir yılı veriler ele alındığında; 2009 yılına oranla kamu bankalarının şube sayılarının artışı yaklaşık %5,8, özel sermayeli mevduat bankalarının şube sayılarındaki artış %2,9, yabancı sermayeli bankaların şube artış oranı %0,8, katılım bankalarının şube sayılarındaki artış oranı ise %6,2 olarak gerçekleşmiştir. Katılım bankalarının 2006 yılına oranla şube artış oranı ise %67,6 olmuştur. Bu çalışmada, sektör içerisinde payı ve önemi giderek artan katılım bankaları mevduat bankaları ile karşılaştırıldıklarında ne derece etkin oldukları, sektörün etkinlik seviyelerine ulaşıp-ulaşamadıkları çıktı odaklı Veri Zarflama Analizi (VZA) ile araştırılarak, etkinliklerini ölçmek, elde edilen bulgularla her iki banka grubunun etkinlikleri karşılaştırılmıştır. 2. LİTERATÜR Şirketlerin performanslarının ölçülmesinde en sık kullanılan yöntemlerden birisi etkinlik analizi dir. Etkinlik analizi, işletmenin bulunduğu rekabet ortamı içindeki yerinin belirlenmesine yardımcı olan ve mevcut girdilerden nasıl en iyi çıktı üretebileceğini gösteren bir analiz yöntemidir. (Yolalan,1993). Etkinlik analizi için kullanılan ölçüm sistemleri; oran analizleri, parametreli ve parametresiz yöntemlerdir. Parametreli yöntemlerde, etkinlik ölçümü yapılacak karar birimlerine ilişkin üretim fonksiyonunun analitik bir yapıya sahip olduğu varsayılır. Bu yöntemlerle performans ölçümünde, genel olarak regresyon teknikleri ile tahmin yapılır ve birçok girdi ile tek bir çıktı arasında nedensellik ilişkisi kurulur. Regresyon analizi ile çok sayıda girdi ve çıktının ilişkilendirilmesi de mümkündür. Farklı karar birimleri farklı teknoloji kullanmakta ve farklı girdi bileşimleriyle üretim yapmaktadırlar. Bu eksiklikleri dikkate alındığında regresyon analizi etkinlik ölçümü için uygun bir analiz yöntemi olarak görülmemektedir (Tarım, 2001). Bankacılık sektöründe etkinlik kavramının çağrıştırması gereken kavramlar ürün çeşitliliği, ölçek ekonomileri ve piyasa yapısı, birleşme ve devralmalar, yabancı bankaların piyasaya girişi, özelleştirme, çevresel ekonomik koşullar, rekabet gücü, insan kaynakları profili, finansal yapı, teknolojik gelişme, piyasa payı, yasal ilişkiler, toplumsal imaj, operasyonların merkezileştirilmesi, iş süreçlerinin yeniden yapılandırılması, aktif kalitesi, sermaye yeterliliği, gözetim etkinliği, şeffaflık, alternatif dağıtım kanalları ve gelir-gider dengesi şeklinde bir sıralandırmaya tabi tutuabilir. (Yolalan, 2001). Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye de de bankacılık sektörünün etkin ve verimli çalışması, ülke ekonomisi açısından büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle bankacılık sektörünün performans analizinin yapılabilmesi için öncelikle etkinlik ve verimlilik ölçütlerinin analizinin yapılmış olması gereklidir. (Aydoğan ve Çapoğlu, 1989). Diğer taraftan, Türk Mali sistemindeki önemli payı ile ağırlığını giderek artıran bankacılık kesimi için etkinlik ölçümü ve verimlilik konusu, daha önceki yıllarda da araştırılmakla beraber son yıllarda daha büyük önem kazanmıştır. (Tunay ve Silpar, 2006) VZA tekniğinde doğrusal programlama kullanılarak en iyi davranan gözlemlerden oluşan etkinlik sınırı çizilmekte ve tüm gözlemlerin bu sınıra uzaklığı yani görece etkinliği ölçülmektedir (Caner ve Kontorovich, 2004). Bankacılık sektöründe etkinlik konusunda 1990 sonrası yapılan çalışmaların önemli bir kısmı, maliyet etkinliğinin tahminine yönelik olmuştur (Soteriou ve Zenios, 1999). Veri zarflama analizi (VZA) çalışmalarında kullanılan girdi-çıktı bileşimi, literatürdeki mevcut yaklaşımların her ikisine de uymakta olan karma yaklaşımdır, çalışmalarında Türk bankacılık sektörünün yıllarına ait verileri 21 banka için 4 çıktı (toplam kar, toplam kredi, toplam mevduat, kredi geri dönüş oranı) ve 2 girdi (toplam aktifler ve toplam gider) den oluşmaktadır (Cingi ve Tarım, 2000). Türk bankacılık sektörünün 1999 yılındaki performansını, şube sayısı 2 den fazla olan 4 kamu sermayeli banka, 30 özel sermayeli banka, 3 yabancı sermayeli banka olmak üzere toplam 37 ticaret bankası araştırmaya dahil etmiştir, yapmış olduğu VZA analizinde dört girdi (şube sayısı, personel sayısı, toplam aktifler ve toplam faiz giderleri ) ve dört çıktı (net dönem karı, toplam krediler, toplam mevduat ve kredi geri dönüş oranı) verilerini analizde değerlendirilmiştir. (Köksal, 2001). VZA çalışmasında yılları arasını kapsayan iki girdi (toplam mevduat ve kısa vadeli borçlar ile toplam maliyet; faiz giderleri+faiz dışı giderler+personel giderleri) ve 2 çıktı (toplam krediler ve diğer gelir getiren aktifler) kullanarak 71 bankayı karar verme birimi olarak değerlendirilmiştir. (Emiral, 2001). VZA uygulamasında; girdi ve çıktıların belirlenmesine yönelik karma yaklaşım olarak tanımlanabilecek bir yaklaşım uygulayarak yılları arasını kapsayan çalışmasında 3 girdi (toplam aktifler, toplam giderler ve kredi dönüş oranı) ve 3 çıktı (net kar, toplam kredi ve toplam mevduat) kalemi kullanılmıştır. (Kurt, 2002). VZA çalışmalarında girdi ve çıktı verileri yönünden üretim yaklaşımına yönelik ve aracılık yaklaşımına yönelik ayrı ayrı veri setleri oluşturulmaktadır. Üretim yaklaşımı girdileri (personel giderleri/ toplam aktifler, diğer faiz dışı giderler/ toplam aktifler, şube başına personel sayısı) ve çıktıları (toplam mevduat/ toplam aktifler, toplam krediler/toplam aktifler) olarak belirlenmektedir. Aracılık yaklaşımı girdileri (mevduat/ toplam aktifler, mevduat dışı yabancı kaynaklar/toplam aktifler, faiz giderleri/ toplam aktifler, faiz dışı 53

14 giderler/ toplam aktifler) ve çıktıları (toplam krediler/toplam aktifler, faiz gelirleri/toplam aktifler) olarak belirlenmiştir (Kaya ve Doğan, 2005). Bankacılıkta etkinlik ölçümünde girdi ve çıktıların nelerden oluşacağı konusunda literatürde henüz görüş birliğine varılmamıştır. Ancak VZA yönteminin kullanıldığı çalışmalarda iki temel yaklaşımdan bir tanesinin benimsendiği görülmüştür (Sufian, 2009). VZA modelinin ayrıştırma yeteneğinin çok olabilmesi için girdi ve çıktı sayısının çok olması tercih edilen bir durumdur. Bu nedenle mümkün olduğunca çok sayıda girdi ve çıktı elemanı seçilmesi ve seçilen girdi ve çıktı elemanlarının her karar birimi için kullanılıyor olması gerekmektedir (Atan, 2002). Parametresiz yöntemlerden olan VZA da ise üretim fonksiyonunun analitik bir yapıya sahip olmasına ilişkin herhangi bir varsayım bulunmayıp, gözlem kümesi etkin olan ve olmayan şeklinde iki ana gruba ayrılır ve etkin olmayan her bir birimin etkin hale dönüştürülebilmesi için ne gibi önlemler alınması gerektiğine ilişkin önemli bilgiler verir. Farrell in 1957 yılındaki çalışmasından yola çıkarak Charnes, Cooper ve Rhodes (1978), CCR modeli olarak bilinen, doğrusal programlama temeline dayanan ve parametrik olmayan bir model ortaya koymuşlardır (Charnes, et all. 1978) yılında da Banker, Charnes ve Cooper, VZA nın bir diğer temel modeli olan BCC modelini oluşturmuşlardır (Banker,et all 1984). Veri zarflama analizinin uygulanabilmesi için sırasıyla karar birimlerinin seçilmesi, girdi veçıktılarının belirlenmesi, verilerin güvenilirliğinin sağlanarak göreli etkinliğin ölçülmesi, etkinlik değerlerinin bulunması ve etkin olmayan karar birimleri için potansiyel iyileştirme değerlerinin bulunması ve her bir karar birimi için tüm girdi ve çıktıların göz önünde bulundurulduğu genel bir değerlendirme yapılarak sonuçların değerlendirilmesi gerekmektedir. 3.METODOLOJİ 3.1 Veri Zarflama Analizi(VZA) VZA, birden fazla ve farklı ölçeklerle ölçülmüş ya da farklı ölçü birimlerine sahip girdi ve çıktının karşılaştırma yapmayı zorlaştırdığı durumlarda, karar birimlerinin göreli performanslarını ölçmeyi amaçlayan doğrusal programlama esaslı bir tekniktir. VZA nde bir karar biriminin göreli etkinliği, toplam ağırlıklı çıktıların toplam ağırlıklı girdilere oranı şeklinde tanımlanmakta ve teknik etkinlik olarak da adlandırılmaktadır.(cingi ve Tarım, 2000) VZA uygulamalarında işleyişin matematiksel formül Charnes ve diğerlerinin Farrel in tanımından hareketle kurdukları kesirli programlama modeli ve bunun eş doğrusal programlama modeli (Charnes-Cooper-Rhodes Modeli, CCR Modeli) aşağıda verilmektedir.(cingi ve Tarım, 2000) maxh k = h k s m r i u rk Y rk v ik X ik : k karar biriminin etkinliği : çıktı sayısı : girdi sayısı : r inci çıktı sayısı : i inci girdi sayısı : k karar birimin r çıktı için vereceği ağırlık : k karar birimi tarafından üretilen r çıktı miktarı : k karar biriminin i girdi için vereceği ağırlık : k karar birimi tarafından kullanılan i girdi miktarı VZA modelleri ile aynı girdi ve çıktıya sahip karar birimlerinin karşılaştırmalı ölçümü yapılabilir. Her bir karar birimi için model çözülür. Doğrusal programlama sonucunda, amaç fonksiyonu 1 e eşit olan karar birimleri etkin olarak belirlenirken amaç fonksiyonu 1 e eşit olmayan karar birimleri, etkin karar birimlerinden kendisine uygun olan bir tanesine benzetilmeye çalışılır. Böylece etkin olmayan her bir birim, etkin hale getirilmiş olur(akhisar ve Bülbül, 2005) VZA modelleri; girdiye yönelik ve çıktıya yönelik olmak üzere iki grupta incelenebilir. Girdiye ve çıktıya yönelik VZA modelleri, temelde birbirlerine çok benzemekle beraber girdiye yönelik VZA modelleri; belirli bir çıktı bileşimini en etkin şekilde üretebilmek 54

15 amacıyla kullanılacak en uygun girdi bileşiminin nasıl olması gerektiğini araştırırken, çıktıya yönelik VZA modelleri belirli bir girdi bileşimi ile en fazla ne kadar çıktı bileşimi elde edilebileceğini araştırmaktadır. (Charnes ve d., 1981). 1 ; j = 1,, n j : karar birimi n : karar birimi sayısı Y rj : j karar birimi tarafından üretilen r çıktı miktarı X ij : j karar birimi tarafından kullanılan i girdi miktarı Ayrıca karar birimi k tarafından kullanılacak girdi ve çıktı ağırlıkları negatif olamaz. (Coelli, 1996) u rk 0 ; r = 1,, sv ik 0 ; i = 1,, m k karar birimi için kurulan CCR modelinin optimal çözümündeki dual değişkenlerin toplam değeri k karar brimi için ölçeğe göre getirinin yönünü göstermektedir. ( Coelli, 1996) Yukarıda ki kesirli programlama modeli doğrusal programlama modeline dönüştürülebilir ve bu modelde Simplex algoritması yardımıyla çözülebilir. Dönüştürme sonucu ortaya çıkan modele CCR adı verilmektedir. Modelin notasyonu şu şekildedir: model CCR max h k = st u Y v X 0 ; j = 1,, n v X = 1 u rk 0 ; r = 1,, sv ik 0 ; i = 1,, m VZA analizinin sonuçlarını alabilmek için Model CCR, her karar verme birimi (KVB)nin kendi parametreleriyle tekrar çözülmelidir. Doğrusal programlama modelleri birbirleri ile çok benzeşmektedir. İlk kısıt tüm modeller için değişmemekle beraber gerekli olan parametre değişikliğine sadece amaç fonksiyon ve ikinci kısıtlamada gereklidir (Cingi ve Tarım, 2000). Model CCR için dual model aşağıdaki gibi kurulur: Model Dual CCR min w k =q k st λ Y Y ; r = 1,, s λ Y + q X 0 ; i = 1,, m λ 0 ; j = 1,, n q + İki model arasındaki dualiteden dolayı q ve h eşit değerlere sahip olmalıdır.h değişkeni primal model için k nın etkinliğini gösterdiğine göre, q da KVB k nın etkinliğini verecektir (Cingi ve Tarım, 2000). Dolayısıyla, karar-birimi k nın primal modelinde pozitif değerler verilen tüm λ dual değişkenlerin karşılık geldikleri KVB etkindir. Bu KVB lerinin oluşturduğu kümeye k nın referans seti, denir.(cingi ve Tarım, 2000). Şirketlerin performanslarının ölçülmesinde en sık kullanılan yöntemlerden birisi olan VZA, yukarıda özetlenen uygulama aşamaları takip edilerek Türkiyede faaliyet gösteren 4 katılım ve 22 mevduat bankasına ilişkin verilere ( yılları için) uygulanmıştır. Seçilen girdi sayısı m ve çıktı sayısı p ise, en az m+p+1 tane karar biriminin alınması, araştırmanın güvenilirliği açısından önemli bir kısıttır. Diğer bir kısıt ise, araştırma kapsamına alınan karar birimi sayısının, toplam değişken sayısının en az iki katı olması gerektiğidir. (Boussofiance, 1991). Buna göre modelde kullanılacak karar birimleri sayısının en az; Girdi Sayısı + Çıktı Sayısı + 1 = =6 ve 2x (Girdi Sayısı + Çıktı Sayısı) = 2x(3 + 2) = 10 olması gerekmektedir. Çıktıya yönelik VZA modeli oluşturulmuş ve her bir şirket için ayrı ayrı kurulan modellerin çözümünde DEA Solver programından yararlanılmıştır. 55

16 Diğer taraftan, araştırmadaki girdi ve çıktılar, çalışmadaki karar birimlerini karşılaştırmanın temelini oluşturduklarından büyük bir dikkatle seçilmelidir. Aynı karar birimi için farklı girdi ve çıktı grupları farklı etkinlik değerleri alacağından üretim sürecine nedensel olarak bağlı, birbirleri arasında çok yüksek derecede korelasyon bulunmayan anlamlı girdi ve çıktıların belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca girdi ve çıktılar, analize dahil edilmeden önce herhangi bir girdideki artışın hiçbir çıktıda azalışa neden olmayacağı şekilde düzenlenmelidir. VZA, gözlemlenen girdi ve çıktılara dayanarak, örneklemede ya da gözlem kümesinde yer alan karar birimlerinin karşılaştırmalı verimlilik oranlarını tespit etmektedir. Verimlilik değerlerinin tespit edilebilmesi için, öncelikle amaçlanan çalışma için uygun karar birimlerinin ne olduğunun saptanması gerekmektedir. (Özgür, 2007). Bu çalışmada; Girdiler: Takipteki Krediler (brüt) / Toplam Krediler ve Alacaklar), Sermaye Yeterlilik Rasyosu, Toplam Krediler ve Alacaklar / Toplam Mevduat ve Çıktılar:Net Dönem Karı (Zararı) / Özkaynaklar(ROAE), Vergi Öncesi Kar / Toplam Aktifler(ROAA)bankacılık rasyoları kullanılmıştır (Bozdağ,Altan ve Atan, 2000). 4. BULGULAR Göreli etkinlik ölçümü yapılacak olan karar birimlerinden oluşan gözlem kümesi ve ilgili girdi/çıktı kümeleri seçildikten sonra en uygun VZA modeli kullanılarak her bir karar birimi için ilgili doğrusal program çözülür ve göreli etkinlik değerleri elde edilir. (Yolalan, 1993). Uygulamada her karar birimi için ayrı ayrı oluşturulan modeller çıktıya yönelik VZA, DEA SOLVER programı ile çözülerek aşağıdaki tabloda özetlenen etkinlik değerleri elde edilmiştir. Tabloda kodlanmış bir şekilde yer alan banka adları EK 1 de verilmiştir. Aşağıdaki tabloda yapılan analiz sonucunda elde edilen etkinlik skorları, yıllar bazında, yer almaktadır Tablo 1 :Banka Etkinlik Skorları Bankalar B1 0,754 0,802 0,721 0,855 0,910 B2 0,623 0,813 0,641 0,763 0,251 B3 0,826 0,993 1,000 1,000 0,975 B4 0,514 0,524 0,692 0,660 0,623 B5 0,458 0,696 0,134 0,174 0,179 B6 0,851 0,146 0,400 0,025 0,089 B7 1,000 0,521 0,478 0,474 0,700 B8 0,790 1,000 0,865 0,901 0,898 B9 0,526 0,539 0,674 0,747 0,789 B10 0,607 0,484 0,663 0,699 0,898 B11 1,000 0,959 1,000 0,678 0,687 B12 0,943 1,000 1,000 1,000 0,775 B13 1,000 0,766 0,788 0,717 0,725 B14 0,917 0,607 0,672 0,748 0,613 B15 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 B16 0,850 0,844 1,000 1,000 1,000 B17 0,661 0,693 0,610 0,729 0,638 B18 0,239 0,116 0,039 1,000 1,000 B19 0,727 1,000 0,591 0,561 0,567 B20 0,704 0,511 0,565 0,770 0,594 B21 0,358 0,185 0,162 0,163 0,116 B22 1,000 0,854 0,581 0,564 0,827 B23 0,305 0,483 0,408 0,335 0,041 B24 0,980 0,888 0,530 0,576 0,483 B25 0,848 0,558 0,461 0,549 0,281 B26 0,000 0,025 0,017 0,070 0,098 56

17 Etkinlik katsayısı l e eşit olan karar birimleri etkin olarak belirlenirken, etkin olmayan karar birimleri için referans grupları oluşturulması gerekmektedir. Etkinlik tablosuna göre etkin olan bankaların yıllara göre kodları Ek 2 de verilmiştir. Yıllar Katılım Bankaları Tablo 2 :Etkin Olan Banka Sayıları ( ) Katılım Bankaları Etkinlik Yüzdesi(%) Devlet Bankaları Mevduat Bankaları Özel Sermayeli Bankalar Etkinlik Yüzdesi(%) % % % % % % % % % % VZA nin uygulanmasının en büyük yararı, etkin olmayan karar birimlerine performanslarını iyileştirebilmeleri için ulaşılabilir hedefler koymasıdır. Etkin olmayan karar birimlerinin, göreli olarak etkin birimlerin uyguladığı yöntemleri uygulayarak aynı etkinlik düzeyine ulaşabilecekleri varsayılır. Araştırma kapsamında yer alan ve etkin olmadığı belirlenen bankaların her biri için dönemine ilişkin potansiyel iyileştirme değerleri EK 3 de verilmiştir. Potansiyel iyileştirme değerlerinin hesaplanabilmesi için, etkin olmayan her karar birimine ilişkin referans kümesi belirlenmiş, her referans biriminin almış olduğu yoğunluk değeri kullanılarak söz konusu karar biriminin alması gereken girdi ve çıktı değerleri bulunmuştur. B 15 = ve B 16 = şeklindedir. Bu değerler yardımıyla söz konusu karar biriminin (B 13 : Türkiye Finans) alması gereken girdi ve çıktı değerleri; X ED [B 13 ] = [(1.5; 19.2; 45.7)x 0.365] + [(4; 15.9; 80.9)x 0.632] Y ED [B 13 ]= [(27.6; 3)x 0.365] + [(27; 3.4)x 0.632] şeklinde elde edilmiştir. Örneğin, VZA yöntemi ile 2010 yılında etkin olmadığı belirlenen Türkiye Finans içipotansiyel iyileştirme değeri yukarıda gösterildiği gibi hesaplanmıştır. 5.SONUÇ Son yıllarda etkinlikle ilgili olarak yapılan çalışmalarda yaygın olarak kullanılan VZA yöntemi ile VZA skorları elde edilmiştir. Türkiye de faaliyet göstere22 mevduat ve 4 katılım bankasının dönemi için etkinliğine etki eden faktörlerin belirlenmesinde kullanılacak olan teknik etkinlik skorları çıktı yönelimli olarak elde edilmiştir. Bu çalışmada yılları arasında katılım bankaları 2010 yılı hariç diğer yıllarda etkin bankalar arasında yer almıştır. KuveytTürk katılım bankası ise etkin bankalar arasında hiç yer alamamıştır. Bu süreçte daha ziyade devlet bankalarının etkin olduğu görülmüştür. 19 adet özel sermayeli banka arasında da bu dönemde;türk Ekonomi Bankası, Finansbank, Garanti Bankası, Anadolubank, Citibank, Arap Türk Bankası etkin bankalar arasında yer almıştır. Mevduat bankalarıyla kıyaslandığında daha düşük sermayeye sahip olmalarına rağmen katılım bankalarının 2010 yılı hariç etkin oldukları gözlenmiştir döneminde katılım bankalarının sahip oldukları mevcut etkinlik değerleri elde edilen rasyo değerleri ve etkin olabilmeleri için gerekli değerlerin yer aldığı iyileştirme tablosu EK 3 te yer almaktadır. Katılım bankaları,elde edilen tablodaki bulgulara göre bankaların etkinliğinde rol oynayantakipteki krediler ve kullandırılan kredi miktarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Analiz edilen dönem boyunca bazı bankalar takipteki kredi miktarını gereğinden fazla yüksek olmuştur, bazılarının ise kullandırılan kredi miktarları, mevcut olan fon miktarını aşmıştır. Yapılan VZA sonucuna göre katılım bankaları etkin olabilmeleri ve dolaylı olarak da karlılıklarını arttırabilmeleri için takipteki kredi miktarlarını ve kullandırılan kredi miktarını düşürmeleri gerekmektedir. 57

18 KAYNAKÇA [1] Atan, M., Risk Yönetimi ve Türk Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, GÜ Sos. Bil. Enst. Ekonometri Anabilim Dalı, Ankara (2002) [2] Aydoğan, K. ve Çapoğlu, G., Bankacılık Sisteminde Etkinlik ve Verimlilik: Uluslararası Bir Karşılaştırma, MPM Yayınları, 1989 [3] Banker, R.D., Charnes, A., Cooper, W.W., Some Models For Estimating Technical And Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis, Management Science, 30(9), , (1984). [4] Boussofiane, A., R. Dyson, E. Rhodes (1991), Applied Data Envolopment Analysis, European Journal of Operational Research, Vol. 2, No.6, 1-15 [5] Bozdağ, N., A., Atan ŞENOL, (2001), Toplam Etkinlik Ölçümü: Türkiye dekiözel ve Kamu Bankaları İçin Bir Uygulama, Gazi Üniversitesi, Ankara. [6] Caner, S. ve Kontorovich, V. Efficiency of the Banking Sector in the Russian Federation: An International Comparison, Bilkent University Working Paper (2004). [7] Charnes, A., Cooper, W.W., Rhodes, E., Measuring the Efficiency of Decision Making Units, North-Holland Publishing Company, European Journal of Operational Research, 2(6), , (1978). [8] Cingi S. ve Tarım A, Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü Dea-Malmquist TFV Endeksi Uygulaması, TBB Yayını, Istanbul, 2000 [9] Coelli, T.J, (1996), A Guide to VZAP Version 2.1: A Data Envelopment Analysis (Computer) Program, Centre For Efficiency and Productivity Analysis (CEPA) Working Papers, The University of New England, No. 8/96, Armidale, pp [10] Emiral F., Türk Bankacılık Sisteminde Etkinlik Analizi Veri Zarflama Analizi Uygulaması, Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Bankacılık Anabilimdalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2001 [11] Kaya Y.T. ve Eda D., Dezenflasyon Sürecinde Türk Bankacılık Sektöründe Etkinliğin Gelişimi, BDDK Çalışma Raporları 2005/10, 2005 [12] Kurt T., Bankalarda Risk Yönetimi ve Etkinlik: Türk Bankacılık Sisteminde Döneminde DEA ile Etkinlik Ölçümü Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2002 [13] Özgür, E, Katılım Bankalarının Finansal Etkinliği ve Mevduat Bankaları ile Rekabet Edebilirliği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (2007) [14] Soteriou, A. ve Zenios, S. Using Data Envelopment Analysis for Costing Bank Products. European Journal of Operational Research, 114, (1999). [15] Sufian, F., Determinants of Bank Efficiency During Unstable Macroeconomic Environment: Empirical Evidence from Malaysia. Research in International Business and Finance, 23, (2009). [16] Tarım, A. Veri Zarflama Analizi Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçümü Yaklaşımı, Sayıştay Araştırma Dizisi, 2001 [17] Tunay, K.B. ve Silpar, M., Türk Ticari Bankacılık Sektöründe Karlılığa Dayalı PerformansAnalizi - I, TBB Araştırma Tebliğleri Serisi, 2006 [18] Yolalan R., Bankacılıkta Verimlilik Konferansı, TBB, İstanbul ( [19] Yolalan, R., İşletmeler Arası Göreli Etkinlik Ölçümü, Milli Prodüktive Merkezi Yayınları, Ankara (1993) 58

19 Ek1: Banka Adları B1 Akbank T.A.Ş. B14 Kuveyt Türk B2 Alternatif Bank A.Ş. B15 Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. B3 Anadolubank A.Ş. B16 Türkiye Halk Bankası A.Ş. B4 Şekerbank T.A.Ş. B17 Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. B5 Tekstil Bankası A.Ş. B18 Arap Türk Bankası A.Ş. B6 Turkish Bank A.Ş. B19 Citibank A.Ş. B7 Türk Ekonomi Bankası A.Ş. B20 Denizbank A.Ş. B8 Türkiye Garanti Bankası A.Ş. B21 Eurobank Tekfen A.Ş. B9 Türkiye İş Bankası A.Ş. B22 Finans Bank A.Ş. B10 Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. B23 Fortis Bank A.Ş. B11 Albaraka Türk B24 HSBC Bank A.Ş. B12 Bank Asya B25 ING Bank A.Ş. B13 Türkiye Finans B26 Turkland Bank A.Ş. EK 2:Yıllara Göre Banka Sıralamaları (Ranking) Bankalar B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B

20 Bankalar 2006 EK 3: yılları Katılım Bankları İyileştirme Tablosu Mevcut Değer Olması Gereken Değer Girdiler Çıktılar Girdiler Çıktılar G1 G2 G3 Ç1 Ç1 G1 G2 G3 Ç1 Ç1 B11 1,75 15,29 92,1 28,2 2,87 B12 4,65 18,09 95,61 23,13 4,69 2,32 18,10 95,64 34,75 4,97 B13 2,93 16,07 84,97 32,2 3,39 B14 5,59 15,01 88,7 28,2 1,21 2,06 15,01 87,16 30,74 4,43 Bankalar 2007 Mevcut Değer Olması Gereken Değer Girdiler Çıktılar Girdiler Çıktılar G1 G2 G3 Ç1 Ç1 G1 G2 G3 Ç1 Ç1 B11 1,5 21,72 95,22 15,92 2,91 1,49 20,94 26,05 26,81 3,01 B12 5,45 14,87 98,12 25,92 4,36 B13 2,38 15,37 104,1 25 3,15 2,38 15,37 95,38 33,42 4,11 B14 4,42 14,72 102,8 19,07 2,41 2,55 14,72 91,82 31,43 3,97 Bankalar 2008 Mevcut Değer Olması Gereken Değer Girdiler Çıktılar Girdiler Çıktılar G1 G2 G3 Ç1 Ç1 G1 G2 G3 Ç1 Ç1 B11 2,82 18,12 94,3 21,35 3,58 B12 5,28 13,4 91,56 17,56 3,85 B13 3,46 16,78 103,5 16,03 2,85 3,46 16,78 92,05 20,35 3,62 B14 5,1 15,63 104,1 15,18 2,33 5,10 15,62 81,32 22,58 3,47 Bankalar 2009 Mevcut Değer Olması Gereken Değer Girdiler Çıktılar Girdiler Çıktılar G1 G2 G3 Ç1 Ç1 G1 G2 G3 Ç1 Ç1 B11 3,63 15,33 85,75 14,81 2,05 3,63 15,35 67,09 21,88 3,03 B12 5,56 14,45 91,45 17,64 3,25 B13 3,61 17,19 103,5 14,35 2,47 3,61 17,18 83,74 20,01 3,44 B14 5,95 14,56 93,4 15,74 2,37 5,22 14,56 81,83 21,06 3,17 Bankalar 2010 Mevcut Değer Olması Gereken Değer Girdiler Çıktılar Girdiler Çıktılar G1 G2 G3 Ç1 Ç1 G1 G2 G3 Ç1 Ç1 B11 3,03 14,09 91,5 12,35 1,97 3,03 14,08 63,95 23,15 2,87 B12 4,08 13,33 98,1 13,38 2,23 3,32 13,32 67,60 22,58 2,88 B13 3,05 17,08 94,96 14,62 2,36 3,05 17,08 67,77 27,14 3,25 B14 3,36 17,05 94,45 12,69 2,06 3,36 17,05 72,60 27,57 3,36 60

21 AUTHORS'INDEX * ordered by surname 1050

22 A Abdmoulah, Walid... 1 Abuselidze, George Agrawal, Sanjay Agyapong, Daniel... 15, 25 Akgül, Barış , 116 Akhisar, İlyas Aktaş, Cihan Aktel, Abdullah Alimi, Nabil Alp, Elçin Aykaç , 116, 893 Alpaslan, Barış Ammar, Imen Khouja Ardahaey, Fateme Tohidy ,647 Arshadi, Nasser Aslan, Hakan Atıcı, Gonca B Bae, Sung C Bakırtaş, Tahsin Bektaşoğlu, Yunus Berk, Cem Biçen, Ömer Faruk Bildirici, Melike , 116, 124, 131, 139 Blosser, G. Harley Boudriga, Abdelkader Bougatef, Khemaies Boyd, John H Boz, Çiğdem , 182 Bölükbaşı, Ayşe Gül Butt, Hilal Anwar , 1018 C - Ç Camgöz, Mevlüt Chang, Kiyoung Chichti, Jameleddine Coşkun, Metin Çağlayan, Ebru Çağlayan, Mustafa Onur Çamoğlu, Seval Mutlu Çetin, Hüseyin Çörtük, Orcan D - E Dayan, Volkan Dayıoğlu, Tuğba Demir, Çiğdem Demirci, N.Savaş Demirocak, Dilek Duran, Murat , 352, 419 Ekinci, Cumhur Ekmekçioğlu, Ercan El Gharbi, Myriam Trabelsi Emsen, Ö. Selçuk , 654 Engin, Fevzi Erdamar, Evrim Hilal Erdoğan, Aysa İpek Erdoğan, Hilal Hümeyra Ersen, Hüseyin Yiğit Ersin, Özgür Ömer , 139 F - G Farajnia, Alireza G.Syed, Anwar Ali Shah Ganga, Hicham Ghardalloi, Wafa González, Eduardo Acosta Gökay, Kerim Gökçe, Altan Gursoy, Guner Gülşen, Eda Güner, Mehmet Güntürkün, Hakan Mustafa Güran, Celal Barkan Gürarda, Şevin Gürdal, Temel Gürkaynak, Refet Güzelyurt, Mustafa Kemal H - İ Haznedaroğlu, A.Barış Heitz, Amanda R Hekimoğlu, Haluk Housseinidoust, Ehsan Huang, Chih-Jen İbicioğlu, Mustafa İmamoğlu, Zümrüt İşcan, İsmail Hakkı J - K Janor, Hawati , 513 Jelili, Riadh Ben... 1 Kabadayı, Burhan , 624 Kaddour, Amira , 525,

23 Kandemir, Orhan Kara, İbrahim Emre Karadut, İsmail Cem Karahasan, Burhan Can Karan, Mehmet Baha Kayalıdere, Ali Koray Kayıkçı, Fazıl Kaymakçı, Oğuz Kayral, İhsan Erdem Kent, Oya Kim, Doseong Konur, Özcan , 614 Kulalı, Gülşah Kutlu, Hüseyin Ali Küçüksaraç, Doruk L - M - N Liao, Tsai-Ling M.Adam, Anokye... 15, 25 Majid, Hafizi Abdul Mehdikarami, Mousa Mend, Mehdi Ebrahimi Mostafavimendi, Samira Nabilou, Ghourban Nabilou, Hamid , 647 Nişancı, Murat , 654 O - Ö Ogundipe, Sunday Emmanuel , 674 Oliveira, João Zambujal Oral, Ece Önden, İsmail , 971 Öz, N. Semih Özaksoy, Fulya , 116 Özdurak, Caner Özkan, Ahmet Hakan , 736, 740 Özkan, Tayfun Öztutkan, Okan P - R Parshakov, Petr Pendaraki, Konstantina Pişkin, Erhan Popovska, Anita Račickas, Evaldas , 786 Rahman, Aisyah Abdul Rao, SVD Nageswara Rodríguez, Fernando Fernández S - Ş Saraç, Mehmet Sarıgül, Hasmet Sarılı, Selin Sarıtaş, Hakan Savaşan, Fatih Serradas, César Sevgi, Selçuk Shaikh, Faiz Muhammad Sırım, Veli Singh, Shailender Soybilgen, Barış Soydan, Aylin Spanoudakis, Nikolaos I Stepanov, Oleg Sulak, Harun Suner, Nilüfer Şen, İlker Kıymetli T Taş, Oktay , 885, 982 Teker, Dilek Teker, Suat... 35, 689, 971 Teraoui, Hedia , 899 Terzi, Serkan Thakur, Sanjay Kumar Toker, Boran Trabelsi, Emna , 934 Tunçsiper, Bedriye Tunçsiper, Çağatay Tuzla, Hayri Türkmen, Ceren , 139 U - V - Y - Z Ulutaş, Sevan Uyar, Ali Uygur, Utku Uzunkaya, Mehmet , 1007 Vadeei, Mohammad Hossein Vasiliauskaitė, Asta Virk, Nader Shahzad , 1018 Yalçınkaya, Yusuf , 139 Yavaş, Esra Yıldırım, Burcu Deniz Yıldırtan, Dina Çakmur Zeeshan, Ashi

24