Yapısal Jeoloji: Tektonik

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yapısal Jeoloji: Tektonik"

Transkript

1 KÜLTELERDE YAPI

2 YAPISAL JEOLOJİ VE TEKTONİK Yapısal Jeoloji: Yerkabuğunu oluşturan kayaçlarda meydana gelen her büyüklükteki YAPI, HAREKET ve DEFORMASYONLARI inceleyen, bunları meydana getiren KUVVET ve GERİLMELERİ araştıran bilim koludur. Tektonik ise dünya ölçeğinde, kıtaların oluşumu ile ilgili büyük epirojenik hareketler, orojenik hareketler ve büyük yapıları inceleyen bilim koludur. Günlük yaşantımızda sağlam ve değişmez olarak bildiğimiz yerkabuğu gerçekte sürekli bir hareket ve madde değişimi içinde bulunur. Yerkabuğunun bugünkü tektonik yapısı meydana gelen sürekli deformasyonların bir sonucudur.

3 Mikro-tektonik: mikroskobik ölçekteki tanelerin yapı ve deformasyonunu inceler. Yanda kırıklı yapıya sahip bir kuvars kristalinin mikroskop görüntüsü bulunmaktadır. Hatırlatma: Ancak şunu unutmamak gerekir ki; jeolojik olaylardaki zaman kavramı, insanoğlunun kendi hayatı ile karşılaştırılamayacak kadar uzun bir süreyi kapsamaktadır.

4 Kültelerin Esas Yapıları Birincil Yapılar: Kayacın oluşumu sırasında aldığı biçim ve özelliklerdir. Mağmatik Kayaçlarda (Kor, plutonik) Sedimanter Kayaçlarda (tortul, çökel) Metamorfik Kayaçlarda olmak üzere üç ana başlıkta incelenirler.

5 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Mağmatik Kayaçlarda Akıntı izleri Kristallerin Foliasyonu Halatsı ve Yastıksı Yapı (lavlarda) Soğuma Çatlakları Gaz Boşlukları

6 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Kor Kayaçlarda Akıntı izleri

7 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Kor Kayaçlarda Yastıksı Yapı Amerika Birleşik Devletleri Hawaii adalarında bulunan Kilauea volkanı

8 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Kor Kayaçlarda Yastık Yapısı (Pillow Lava)

9 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Kor Kayaçlarda Soğuma Çatlakları (Sütun yapısı)

10 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Kor Kayaçlarda Soğuma Çatlakları

11 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Kor Kayaçlarda Gaz Boşlukları

12 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Volkanik kayaçlarda Gaz Boşlukları

13 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Tabakalaşma Ripilmark (akıntı veya dalga izleri) Kuruma Çatlağı Yağmur İzleri Organizma İzleri

14 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Tabaklaşma (yatay) Tortul kayaçların bileşim, tane büyüklüğü, renk ve sertlik bakımından birbirinden farklı yataklar halinde üst üste birikmesine tabakalanma denir. Alt ve üst birimlerden renk, doku, bileşim, litoloji, fosil kapsamı vb. özellikleri ile ayrılan sedimanter birime TABAKA denir. Bir tabaka belirli özelliği olan tortul malzemeden oluşur ve alttan üstten diğer tabakalardan ayrılır. Tabaka birkaç cm ile metrelerce kalınlıkta değişen boyutlarda olabilir. Bir cm den daha ince olan tabakalara lamina denir.

15 Yatay tabakalar

16 Eğik tabakalar Kıvrımlı tabakalar

17 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Ripilmark (akıntı veya dalga izleri)

18 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Ripilmark (akıntı veya dalga izleri)

19 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Kuruma Çatlağı (Çamur Çatlağı)

20 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Kuruma Çatlağı (Çamur Çatlağı)

21 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Yağmur İzleri

22 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Organizma İzleri

23 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Organizma İzleri

24 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Tortul Kayaçlarda Organizma İzleri

25 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Metamorfik Kayaçlarda Foliasyon (Klivaj), tabakalı kayaçların birbirine paralel düzlemler oluşturacak şekilde yaprakyaprak veya dilim-dilim ayrılma özelliği) Bandlı Yapı Tortul veya Mağmatik Kültelerin eski yapı izleri

26 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Metamorfik Kayaçlarda Yapraklanma

27 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Metamorfik Kayaçlarda Foliasyon

28 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Metamorfik Kayaçlarda Bandlı Yapı

29 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Metamorfik Kayaçlarda Bandlı Yapı

30 Kültelerin Esas Yapıları (birincil oluşumu sırasında) Metamorfik Kayaçlarda Tortul veya Mağmatik Kültelerin eski yapı izleri

31 Kültelerin İkincil Yapıları (oluşum sonrasında meydana gelen) İkincil Yapılar: Kayaç oluştuktan sonra çeşitli gerilmelerin etkisinde kalıp kazandığı biçim ve özelliklerdir.

32 Sedimanter çökeller ilk oluşumlarında yatay konumdadırlar.

33 TEKTONİK DEFORMASYON VE YAPISAL JEOLOJİ Tabakalı kayaçlar, sedimantasyon (çökelme) sırasındaki ilk yatay konumlarını özel durumlarda ancak koruyabilirler. Dolayısıyla çoğunlukla eğilmiş, dik, kıvrılmış, kırılmış veya kaymış olarak görülürler. Tabakaların yatay durumdan farklı bir yapı kazanmaları olayına tektonik deformasyon denir. YATAY EĞİK a

34 YATAY TABAKA

35 EĞİK TABAKA Çin, Kansu Eyaleti, Zhangye Danxia Jeolojik Parkı

36 DİK (düşey) TABAKA

37 KIVRILMIŞ TABAKA

38 DEFORMASYONUN SEBEBİ Yapı ve şekil değişikliği anlamına gelen tektonik deformasyon, yerkabuğu içerisinde etken olan değişik yönlü gerilmelerin ve bunların oluşturduğu tektonik hareketlerin bir sonucudur. Kompresyon Çekme Kesme Gerilme: Birim alana etkiyen kuvvet (kn/m 2 ), kg/cm 2 Deformasyon: Uygulanan gerilme sonucu kayaçlarda oluşan biçim değişimi

39 Kültelerin İkincil Yapıları KIRIK Kayaçlarda tektonik deformasyonlar sonucunda düzgün yüzeyler boyunca meydana gelmiş düzlemlere kırık / çatlak (fracture) adı verilir. Genelde, arazi çalışmalarında kayaçlara yakından bakıldığında, kayaç üzerinde değişik istikametlerde gelişmiş olan bu kırıklar / çatlaklar görülür. Kayacı oluşturan taneler arasındaki bağın kopması o kayacın kırılmasına, dolayısıyla kırık düzlemlerinin oluşmasına neden olur. Kayaç bloklarını gözle fark edilebilecek boyutlarda birbirinden ayırırlar. Bu kırık sistemleri kayaçları bir bakıma parçalara bölmüştür.

40 Kültelerin İkincil Yapıları ÇATLAK, YARIK, DAMAR, FAY İki kırılma yüzeyi arasındaki açıklık bir veya birkaç milimetre ise, kırılmaya çatlak, açıklık 1 cm ve daha büyük olursa yarık oluşur (gözle fark edilebilecek boyutta bir kayma olmaz). Yarık ve çatlaklar ilk oluştuklarında araları boştur ancak bunların arası zamanla kuvarsit, kalsit, pirit vb. gibi minerallerce dolgulanır. Bunlara da damar adı verilir. Bu kırıklar boyunca gözle görülebilen bir hareket varsa bu kırıklara fay denir.

41 ÇATLAK Kültelerin İkincil Yapıları ÇATLAK, DOLGU, FAY DAMAR FAY

42 ÇATLAKLAR

43 DAMAR DAMAR

44 Birbirine paralel olan çatlak grubuna «Çatlak Takımı», birbirini kesen iki ya da daha fazla çatlak takımı da «Çatlak Sistemi» denir.

45 ÇATLAK SİSTEMİ

46 ÇATLAK SİSTEMİ

47 FAYLAR Kırılma yüzeyleri arasında gözle fark edilebilecek bir kayma, yer değiştirme var ise buna fay denir.

48 FAYIN ELEMANLARI ab: eğim atımı, ac: dikey veya düşey atımı, cb: yatay atımı gösterir. Kayma hareketinin meydana geldiği düzleme fay düzlemi, veya fay aynası denir. Fay düzlemi üzerinde, sürtünme nedeniyle, kayma çizikleri ve kayma kertikleri oluşur. Bunlar meydana gelen kaymanın yönünü saptamaya yarar. Fay düzleminin alt kısmında, değişik kalınlıkta, fay breşi veya milonit zonu (ezik zon) oluşur. Bu bölge ezilmeden dolayı maden yataklarının oluşumuna veya yeraltısuyunun yüzeye çıkmasına elverişli bir ortam oluşturur. Fay düzlemi tam dik olmadığı zaman bu düzlemin üstünde bulunan kısma tavan bloku, altında bulunan kısma ise taban bloku denir.

49 FAYLAR

50 FAYLARDA TAVAN ve TABAN BLOKLARI

51 FAY ÇEŞİTLERİ Faylanmadan önce 1. Eğim atımlı faylar 1. Eğim atımlı normal faylar 2. Eğim atımlı ters faylar 2. Doğrultu atımlı faylar 1. Sol yönlü doğrultu atımlı faylar 2. Sağ yönlü doğrultu atımlı faylar 3. Yan atımlı (oblik/verev) faylar 1. Yan atımlı normal fay 2. Yan atımlı ters faylar

52 EĞİM ATIMLI NORMAL FAY Tavan bloğu Taban bloğu

53 EĞİM ATIMLI TERS FAY Tavan bloğu Taban bloğu

54 SAĞ YÖNLÜ DOĞRULTU ATIMLI FAY

55 HORST ve GRABEN Çok sayıda eğim atımlı fayların geliştiği, birarada bulunduğu bölgelerde graben ve horst adı verilen özel yeryüzü şekilleri meydana gelir. Graben, iki normal fay arasında aşağıya doğru çöken, hendek biçiminde dar ve uzun çukurdur. İki graben arasında kalan yüksek kısma ise horst denir.

56 HORST ve GRABEN

57 GRABEN Ülkemizdeki İzmit Körfezi ve Gediz Irmağı vadisi birer çöküntü havzası (graben) olup örnek olarak gösterilebilir. Horstlar ise Gediz örneğinde olduğu gibi yüksek bölgelerdir (Manisa, Çaldağ, Bozdağ, Dibek dağı).

58 Horst and Graben

59 Aşağıdaki şekilde bir terslik var mıdır?

60 KIVRIMLAR

61 KIVRIMLAR Tabakalı kayaçların tektonik kuvvetlerin etkisiyle kazandıkları dalga şeklindeki deformasyon yapılarına kıvrım, meydana gelen olaya da kıvrımlanma denir.

62 KIVRIMLARIN KARAKTERİSTİK KISIMLARI Bir kıvrım her iki yanında bulunan kanatlardan oluşur. Kanatların kesiştiği çizgiye kıvrım ekseni denir. Kıvrımlı bir seride bitişik kıvrımların eksenlerini birleşitiren düzleme eksen düzlemi denir.

63 KIVRIMLAR

64 KIVRIMLARIN KARAKTERİSTİK KISIMLARI

65 KIVRIMLARDA DALIM Kıvrım eksenleri yatay düzlemi bir açıyla kesebilirler, yani dalımlı olabilirler. Kıvrım ekseninin yatay düzlemle yaptığı açıya dalım açısı denir. Dalım Açısı DALIMLI ANTİKLİNAL

66 Kıvrım türleri 1. Antiklinal 2. Senklinal 3. Monoklinal kıvrım 4. Simetrik kıvrım 5. Asimetrik kıvrım 6. Devrik Kıvrım 7. Yatık kıvrım 8. İzoklinal Kıvrım

67 ANTİKLİNAL ve SENKLİNAL Tabakaların kubbe şeklindeki bükülmelerine antiklinal denir. Tabakaların çanak (tekne) şeklindeki bükülmelerine ise senklinal denir. SENKLİNAL ANTİKLİNAL

68 ANTİKLİNAL ve SENKLİNAL

69 KIVRIMLAR SENKLİNAL Tabakaların çanak (tekne) şeklindeki bükülmelerine senklinal denir.

70 DALIMLI ANTİKLİNAL ve SENKLİNAL

71

72 Anticlines and Synclines Horizontal Plunging

73 Anticlines and Synclines Horizontal Plunging

74 DALIMLI ANTİKLİNAL

75

76 MONOKLİNAL KIVRIM Merdiven basamaklarına benzer şekilde bir kanadının daha eğimli olduğu kıvrımlardır.

77 MONOKLİNAL KIVRIM Genellikle gömülü bir fayın hareketi ile oluşurlar

78 MONOKLİNAL KIVRIM

79 Monocline Colorado Plateau

80 SİMETRİK ve ASİMETRİK KIVRIM Simetrik Kıvrım: Kanat açılarının birbirine eşit olduğu kıvrımdır. Asimetrik Kıvrım: Kanat açılarının birbirinden farklı olduğu kıvrımdır.

81 SİMETRİK KIVRIM

82 SİMETRİK KIVRIM

83 ASİMETRİK KIVRIM

84 ASİMETRİK KIVRIM

85 DEVRİK KIVRIM Bir kanat, önce düşey hale gelip daha sonra da düşeyin de diğer tarafına doğru eğim kazanmışsa, bu şekildeki bir kıvrıma devrik kıvrım denir Devrik Antiklinal Devrik Senklinal

86 DEVRİK KIVRIM

87 YATIK KIVRIM Eksen düzlemi yatay olan kıvrımlardır.

88 YATIK KIVRIM

89 YATIK KIVRIM

90 İZOKLİNAL KIVRIM İzoklinal Kıvrım: Kanatları birbirine paralel olan kıvrımdır.

91

92 KIVRIMLAR Monoklinal Simetrik Antiklinal Devrik Antiklinal ve Senklinal Simetrik Senklinal

93 KIVRIMLAR Simetrik Kıvrım (Antiklinal) Asimetrik Kıvrım (Antiklinal) Devrik Kıvrım Yatık Kıvrım

94 KIVRIMLAR

4. FAYLAR ve KIVRIMLAR

4. FAYLAR ve KIVRIMLAR 1 4. FAYLAR ve KIVRIMLAR Yeryuvarında etkili olan tektonik kuvvetler kayaçların şekillerini, hacimlerini ve yerlerini değiştirirler. Bu deformasyon etkileriyle kayaçlar kırılırlar, kıvrılırlar. Kırıklı

Detaylı

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle

Detaylı

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü TABAKA DÜZLEMİNİN TEKTONİK KONUMU Tabaka düzleminin konumunu belirlemek için tabakanın aşağıdaki özelliklerinin

Detaylı

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları

Detaylı

Yaşar EREN-2003. Altınekin-Konya. Altınekin-Konya. Meydanköy-Konya

Yaşar EREN-2003. Altınekin-Konya. Altınekin-Konya. Meydanköy-Konya Altınekin-Konya Altınekin-Konya Meydanköy-Konya Yaşar EREN-2003 Tabakalı kayaçlar homojen olmayan gerilmelerle kıvrımlanırlar. Kıvrımlar kayaç deformasyonunun en göze çarpan yapılarındandır. Meydanköy-Konya

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 27.02.2018 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 27.02.2018 2 BÖLÜM 4 TABAKALI KAYAÇLARIN ÖZELLİKLER,

Detaylı

KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) Kıvrımlanma

KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) Kıvrımlanma KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) 1 Kıvrımlanma 2 1 Tabakalı kayaçların tektonik kuvvetlerin etkisiyle kazandıkları dalga şeklindeki deformasyon yapılarına kıvrım, meydana gelen olaya da kıvrımlanma

Detaylı

Tabakalı kayaçların dalga şeklindeki deformasyonlarına kıvrım denir. Kıvrımların boyları mm mertebesinden km mertebesine kadar değişir.

Tabakalı kayaçların dalga şeklindeki deformasyonlarına kıvrım denir. Kıvrımların boyları mm mertebesinden km mertebesine kadar değişir. KIVRIM VE KIVRIM TİPLERİ Tabakalı kayaçların dalga şeklindeki deformasyonlarına kıvrım denir. Kıvrımların boyları mm mertebesinden km mertebesine kadar değişir. Deniz veya okyanus diplerinde (jeosenklinallerde)

Detaylı

BÖLÜM 2 JEOLOJİK YAPILAR

BÖLÜM 2 JEOLOJİK YAPILAR BÖLÜM 2 JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu

Detaylı

Atım nedir? İki blok arasında meydana gelen yer değiştirmeye atım adı verilir. Beş çeşit atım türü vardır. Bunlar;

Atım nedir? İki blok arasında meydana gelen yer değiştirmeye atım adı verilir. Beş çeşit atım türü vardır. Bunlar; 1 FAYLAR Yeryuvarında etkili olan tektonik kuvvetler kayaçların şekillerini, hacimlerini ve yerlerini değiştirirler. Bu deformasyon etkileriyle kayaçlar kırılırlar, kıvrılırlar. Kırıklı yapılar (faylar

Detaylı

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları

Detaylı

FAYLAR FAY ÇEŞİTLERİ:

FAYLAR FAY ÇEŞİTLERİ: FAYLAR Fay (Fault); kayaçlarda gözle görülecek kadar kayma hareketi gösteren kırıklara verilen genel bir isimdir. FAY, Yerkabuğundaki deformasyon enerjisinin artması sonucunda, kayaç kütlelerinin bir kırılma

Detaylı

VI. KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) Prof.Dr.Kadir Dirik Ders Notları

VI. KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) Prof.Dr.Kadir Dirik Ders Notları VI. KIVRIMLAR (SÜNÜMLÜ / SÜNEK DEFORMASYON) 1 VI. 1. Tanım ve genel bilgiler Tabakalı kayaçların tektonik kuvvetlerin etkisiyle kazandıkları dalga şeklindeki deformasyon yapılarına kıvrım, meydana gelen

Detaylı

ÇATLAKLAR VE FAYLAR sistematik çatlaklar (a) sistematik olmayan çatlaklar (b)

ÇATLAKLAR VE FAYLAR sistematik çatlaklar (a) sistematik olmayan çatlaklar (b) ÇATLAKLAR VE FAYLAR Kayaçların taneleri arasındaki bağın kopmasıyla oluşan süreksizliklere kırık denir. Kırılma yüzeyleri boyunca kayaçlar birbirinden ayrılırlar. Çatlak (Diaklaz), yarık, Fay İki kırılma

Detaylı

4. LINEASYON, LINEER YAPILAR ve KALEM YAPISI

4. LINEASYON, LINEER YAPILAR ve KALEM YAPISI 4. LINEASYON, LINEER YAPILAR ve KALEM YAPISI Tektonitlerin önemli bir özelliği de çizgisel yapılar içermeleridir. Cloos (1946), Lineasyonu, kayaç içinde veya üstündeki herhangibir çizgisellik olarak tanımlar.

Detaylı

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü TABAKA ve TABAKALANMA Sedimanter yapıların temel kavramı tabakadır. Bir tabaka, alt ve üst sınırlarıyla diğerlerinden

Detaylı

VIII. FAYLAR (FAULTS)

VIII. FAYLAR (FAULTS) VIII.1. Tanım ve genel bilgiler VIII. FAYLAR (FAULTS) Kayaçların bir düzlem boyunca gözle görülecek miktarda kayma göstermesi olayına faylanma (faulting), bu olay sonucu meydana gelen yapıya da fay (fault)

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 4/3/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 4/3/2017 2 BÖLÜM 4 TABAKALI KAYAÇLARIN ÖZELLİKLER, STRATİGRAFİ,

Detaylı

KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE)

KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE) KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE) TERMİNOLOJİ Klivaj. Deformasyon geçirmiş tortul veya metamorfik kayaçlardaki mineral veya tanelerin belirli yönlerde sıralanması ile oluşturduğu düzlemsel yapılara klivaj

Detaylı

TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI

TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI Eğim Hesaplama - İki nokta arasındaki yükseklik farkının bu iki nokta arasındaki yatay uzaklığa oranına eğim denir. Yüzde veya binde olarak hesaplanır. Eğim (E)= Yükseklik farkı (h) Yatay uzaklık (L) x100

Detaylı

X. KIVRIMLAR, FAYLAR VE KAYAÇLARIN DEFORMASYONU

X. KIVRIMLAR, FAYLAR VE KAYAÇLARIN DEFORMASYONU 1 X. KIVRIMLAR, FAYLAR VE KAYAÇLARIN DEFORMASYONU X.1. GİRİŞ Modern jeolojinin öncüleri olan 18. ve 19. yüzyıl yerbilimcileri, tortul kayaçların çoğunun önce deniz tabanında yatay bir şekilde çökeldiklerini,

Detaylı

KABUK DEFORMASYONU VE DAĞ OLUŞUMU

KABUK DEFORMASYONU VE DAĞ OLUŞUMU KABUK DEFORMASYONU VE DAĞ OLUŞUMU Çomolungma Dağı (Everest), Nepal-Tibet Bir dağ oluşumu süreci sadece yerin yükselmesiyle sonuçlanmaz, kayaçların deformasyon geçirmesine de sebep olur. Deformasyon: Bir

Detaylı

JEOLOJİK HARİTALAR Jeolojik Haritalar Ör:

JEOLOJİK HARİTALAR Jeolojik Haritalar Ör: JEOLOJİK HARİTALAR Üzerinde jeolojik bilgilerin (jeolojik birimler, formasyonlar, taş türleri, tabakalaşma durumları, yapısal özellikler vbg.) işaretlendiği haritalara Jeolojik Haritalar denir. Bu haritalar

Detaylı

DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003

DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003 DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR Yaşar ar EREN-2003 6.DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR Bu faylar genellikle dikçe eğimli, ve bloklar arasındaki hareketin yatay olduğu faylardır. Doğrultu atımlı faylar (yanal,

Detaylı

BÖLÜM 5 JEOLOJİK YAPILAR

BÖLÜM 5 JEOLOJİK YAPILAR BÖLÜM 5 JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu

Detaylı

DEFORMASYON, DAĞ OLUŞUMU

DEFORMASYON, DAĞ OLUŞUMU BÖLÜM 9 DEFORMASYON, DAĞ OLUŞUMU 1 Deformasyon kayaçların şekil veya hacim ya da her ikisinde birden olan değişimler için kullanılan genel bir terimdir. Bir başka deyişle kayaçlar, gerilimin sonucunda

Detaylı

Yapısal Jeoloji. 2. Bölüm: Gevrek deformasyon ve faylanma

Yapısal Jeoloji. 2. Bölüm: Gevrek deformasyon ve faylanma MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 12.113 Yapısal Jeoloji 2. Bölüm: Gevrek deformasyon ve faylanma Güz 2005 Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms

Detaylı

3. TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI

3. TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI 1 3. T VRMI ve V-URLI Tabaka nedir? lt ve üst sınırlarıyla bir diğerinden ayrılan, kendine has özellikleri olan, sabit hidrodinamik koşullar altında çökelmiş, 1 cm den daha kalın, en küçük litostratigrafi

Detaylı

YAPISAL JEOLOJİ JEOLOJİNİN İLKELERİ YÖNTEMLER VE AŞAMALAR YAPILARIN SINIFLAMASI KAYA BİRİMİ DOKANAKLARI

YAPISAL JEOLOJİ JEOLOJİNİN İLKELERİ YÖNTEMLER VE AŞAMALAR YAPILARIN SINIFLAMASI KAYA BİRİMİ DOKANAKLARI YAPISAL JEOLOJİ Yapısal Jeoloji, yerkabuğunda bulunan yapılarının tanımlanmasını, oluşumlarının açıklanmasını ve yer kabuğunun deformasyonunu konu edinir. NEDEN YAPISAL JEOLOJİ Yapısal jeoloji yer kabuğundaki

Detaylı

Laboratuvar 8: Kıvrımlar ve harita görünümleri. Güz 2005

Laboratuvar 8: Kıvrımlar ve harita görünümleri. Güz 2005 Laboratuvar 8: Kıvrımlar ve harita görünümleri Güz 2005 1 Kıvrımlar, deforme kayaçlarda gelişen en yaygın tektonik yapılardan biridir. Kıvrımlar, tortul tabakalanma, metamorfik şist ve gnayslardaki litolojik

Detaylı

DEPREMLER - 2 İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Deprem Nedir?

DEPREMLER - 2 İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Deprem Nedir? İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 10.03.2015 DEPREMLER - 2 Dr. Dilek OKUYUCU Deprem Nedir? Yerkabuğu içindeki fay düzlemi adı verilen kırıklar üzerinde biriken enerjinin aniden boşalması ve kırılmalar

Detaylı

KIRIKLAR VE FAYLAR NORMAL FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003

KIRIKLAR VE FAYLAR NORMAL FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003 NORMAL FAYLAR Yaşar ar EREN-2003 NORMAL FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR 50 O den fazla eğimli ve eğim atım bileşenin doğrultu bileşenine göre oldukça büyük olduğu faylardır. Normal faylarda tavan bloku taban

Detaylı

3. TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI

3. TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI 1 3. T VRMI ve V-URLI Tabaka nedir? lt ve üst sınırlarıyla bir diğerinden ayrılan, kendine has özellikleri olan, sabit hidrodinamik koşullar altında çökelmiş, 1 cm den daha kalın, en küçük litostratigrafi

Detaylı

STEREOGRAFİK PROJEKSİYON TEKNİĞİ

STEREOGRAFİK PROJEKSİYON TEKNİĞİ STEREOGRAFİK PROJEKSİYON TEKNİĞİ Ortografik projeksiyon; geometrik metotlarla yapısal verileri göstermek ve çözmek için kullanıldı. Fakat metod çok fazla verinin olması durumunda yetersiz kalmaktadır.

Detaylı

UYUMSUZLUKLAR VE GÖRECELİ YAŞ KAVRAMI

UYUMSUZLUKLAR VE GÖRECELİ YAŞ KAVRAMI UYUMSUZLUKLAR VE GÖRECELİ YAŞ KAVRAMI Diskordans nedir? Kayaçların stratigrafik dizilimleri her zaman kesiksiz bir seri (konkordan seri) oluşturmaz. Bazen, kayaçların çökelimleri sırasında duraklamalar,

Detaylı

Yaşar EREN Kıvrım boyutları

Yaşar EREN Kıvrım boyutları 5.3.Kıvrım boyutları Kıvrım boyutlarını tanımlamak için dalga boyu ve kıvrım yüksekliği terimleri kullanılır Dalga genişliği:bir kıvrımın iki tarafındaki eksenler arasındaki mesafedir. Kıvrım yüksekliği

Detaylı

BÖLÜM 10 KIVRIMLAR, FAYLAR VE KAYAÇLARIN DEFORMASYONU

BÖLÜM 10 KIVRIMLAR, FAYLAR VE KAYAÇLARIN DEFORMASYONU GİRİŞ BÖLÜM 10 KIVRIMLAR, FAYLAR VE KAYAÇLARIN DEFORMASYONU Modern jeolojinin öncüleri olan 18. ve 19. yüzyıl jeologları, tortul kayaçların çoğunun önce deniz tabanında yatay bir şekilde çökeldiklerini,

Detaylı

Normal Faylar. Genişlemeli tektonik rejimlerde (extensional tectonic regime) oluşan önemli yapılar olup bu rejimlerin genel bir göstergesi sayılırlar.

Normal Faylar. Genişlemeli tektonik rejimlerde (extensional tectonic regime) oluşan önemli yapılar olup bu rejimlerin genel bir göstergesi sayılırlar. Normal Faylar Genişlemeli tektonik rejimlerde (extensional tectonic regime) oluşan önemli yapılar olup bu rejimlerin genel bir göstergesi sayılırlar. 1 2 Bir tabakanın normal faylanma ile esnemesi (stretching).

Detaylı

FAYLARI ARAZİDE TANIMA KRİTERLER TERLERİ TEKTONİK IV-V. V. DERS. Doç.. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN

FAYLARI ARAZİDE TANIMA KRİTERLER TERLERİ TEKTONİK IV-V. V. DERS. Doç.. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN FAYLARI ARAZİDE TANIMA KRİTERLER TERLERİ JEOFİZİK K MÜHENDM HENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEKTONİK IV-V. V. DERS Doç.. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN Fayları Arazide Tanıma Kriterleri Fay düzleminin karakteristik özellikleri

Detaylı

YERKABUĞUNUN HAREKETLERİ

YERKABUĞUNUN HAREKETLERİ YERKABUĞUNUN HAREKETLERİ Yerkabuğunun hareketsiz bir denge halinde olmadığına dair bir çok kanıt vardır. Başlangıçta aslında yatay konumda olan tabakaların çoğu, bugün kabuğun içinde ezilmiş, eğimlenmiş,

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 5/29/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 5/29/2017 2 BÖLÜM 10 KAYAÇLARIN ve SÜREKSİZLİKLERİNİN

Detaylı

Deprem bir doğa olayıdır. Deprem Bilimi ise bilinen ve bilinmeyen parametreleriyle, karmaşık ve karışık teoriler konseptidir

Deprem bir doğa olayıdır. Deprem Bilimi ise bilinen ve bilinmeyen parametreleriyle, karmaşık ve karışık teoriler konseptidir DEPREM VE ANTALYA NIN DEPREMSELLİĞİ 1. BÖLÜM DEPREM Deprem bir doğa olayıdır. Deprem Bilimi ise bilinen ve bilinmeyen parametreleriyle, karmaşık ve karışık teoriler konseptidir 1.1. DEPREMİN TANIMI Yerkabuğu

Detaylı

JEO156 JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

JEO156 JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ JEO156 JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Genel Jeoloji Prof. Dr. Kadir DİRİK Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü 2015 JEOLOJİ (Yunanca Yerbilimi ) Yerküreyi inceleyen bir bilim dalı olup başlıca;

Detaylı

Yapılma Yöntemleri: » Arazi ölçmeleri (Takeometri)» Hava fotoğrafları (Fotoğrametri) TOPOĞRAFİK KONTURLAR

Yapılma Yöntemleri: » Arazi ölçmeleri (Takeometri)» Hava fotoğrafları (Fotoğrametri) TOPOĞRAFİK KONTURLAR TOPOĞRAFİK HARİTALAR EŞ YÜKSELTİ EĞRİLERİ TOPOĞRAFİK HARİTALAR Yapılma Yöntemleri:» Arazi ölçmeleri (Takeometri)» Hava fotoğrafları (Fotoğrametri) HARİTALAR ve ENİNE KESİT HARİTALAR Yeryüzü şekillerini

Detaylı

MAKASLAMA ZONLARINDA GELİŞEN YAPILAR

MAKASLAMA ZONLARINDA GELİŞEN YAPILAR MAKASLAMA ZONLARINDA GELİŞEN YAPILAR Basit makaslama sonucunda oluşan deformasyon yüzeylerinden herbiri üzerinde meydana gelen farklı kırık setleri saptanmıştır. Bu yapılardan R1, P ve Y kırıkları ana

Detaylı

KONU 12: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: KAYAÇLAR

KONU 12: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: KAYAÇLAR KONU 12: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: KAYAÇLAR Yerkürenin iskeletini oluşturan kayaçlar kökenleri bakımından üç ana gruba ayrılırlar: 1. Magmatik Kayaçlar (Volkanik kayaçlar) 2. Tortul Kayaçlar (Sedimanter

Detaylı

BÖLÜM 4- KAYAÇLARDA KIVRIMLI, TABAKALI VE KIRIKLI YAPILAR. Osm sman. 4.1. KIVRIMLI YAPILAR: Tabakal kayaçlar naçla tektonik deformasyonlar

BÖLÜM 4- KAYAÇLARDA KIVRIMLI, TABAKALI VE KIRIKLI YAPILAR. Osm sman. 4.1. KIVRIMLI YAPILAR: Tabakal kayaçlar naçla tektonik deformasyonlar n aat M çin eoloji Prof BÖLÜM 4- KAYAÇLARDA KIVRIMLI, TABAKALI VE KIRIKLI YAPILAR vr ml yap lar -Tabakal yap lar -K kl yap lar sman r Jeol eol Ders 4.1. KIVRIMLI YAPILAR: Tabakal kayaçlar naçla tektonik

Detaylı

Topoğrafya Haritaları, Yorumlanması ve Topoğrafik Kesit Alma

Topoğrafya Haritaları, Yorumlanması ve Topoğrafik Kesit Alma Uygulama 1 1.Topoğrafya Haritaları Topoğrafya Haritaları, Yorumlanması ve Topoğrafik Kesit Alma Ar.Gör. Cengiz Zabcı 1.1 Giriş Kontur çizgisi, belirli bir parametreye göre aynı değere sahip noktalardan

Detaylı

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar 1.10. Boy değişiminin jeolojik önemi Deformasyon incelemelerinde olduğu gibi, değişik yönlerdeki çizgilerde boy kısalması ve boy uzaması farklı ve karmaşık

Detaylı

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar 1.10. Boy değişiminin jeolojik önemi Deformasyon incelemelerinde olduğu gibi, değişik yönlerdeki çizgilerde boy kısalması ve boy uzaması farklı ve karmaşık

Detaylı

DOĞRULTU-ATIMLI FAYLAR

DOĞRULTU-ATIMLI FAYLAR DOĞRULTU-ATIMLI FAYLAR Hareket vektörü fayın doğrultusuna paralel, eğim yönüne dik olan faylardır. Sapma Açısı: 00 o 1 http://www2.nature.nps.gov/geology/usgsnps/jotr/pic00015sm.jpg 2 3 http://www.geo.umn.edu/courses/1001/summer_session/crops_offset.jpg

Detaylı

Ters ve Bindirme Fayları

Ters ve Bindirme Fayları Ters ve Bindirme Fayları Ters ve bindirme fayları sıkışmalı tektonik rejimlerin (compressional / contractional tectonic regimes) denetimi ve etkisi altında gelişirler. Basınç kuvvetleri, kayaçların dayanımlılıklarını

Detaylı

Malzemelerin Deformasyonu

Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin deformasyonu Kristal, etkiyen kuvvete deformasyon ile cevap verir. Bir malzemeye yük uygulandığında malzeme üzerinde çeşitli yönlerde ve çeşitli şekillerde yükler

Detaylı

Orojenez (Dağ Oluşumu) Jeosenklinallerde biriken tortul tabakaların kıvrılma ve kırılma olayına dağ oluşumu ya da orojenez denir.

Orojenez (Dağ Oluşumu) Jeosenklinallerde biriken tortul tabakaların kıvrılma ve kırılma olayına dağ oluşumu ya da orojenez denir. İç Kuvvetler Enerjisini yerin içinden (magma) alan güçlerdir. İç güçlerin oluşturduğu yer şekilleri dış güçler tarafından aşındırılır. İç güçlerin oluşturduğu hareketlerin bütününe tektonik hareket denir.

Detaylı

Kırıklar, Eklemler, Damarlar

Kırıklar, Eklemler, Damarlar Kırıklar, Eklemler, Damarlar Kırıklar ve eklemler hemen hemen her yüzlekte bulanan mezoskopik yapılardır. Kayalar kırık yüzeyleri boyunca parçalara ayrılabilir. Bu parçalanma özelliği kayaların duraylılık

Detaylı

ÇOK EVRELİ KIVRIMLAR. Yaşar EREN-2003 ÜSTELENMIŞ KIVRIMLAR (ÇOK EVRELI KIVRIMLANMA)

ÇOK EVRELİ KIVRIMLAR. Yaşar EREN-2003 ÜSTELENMIŞ KIVRIMLAR (ÇOK EVRELI KIVRIMLANMA) ÜSTELENMIŞ KIVRIMLAR (ÇOK EVRELI KIVRIMLANMA) Çok evreli kıvrımlanmanın nedenleri 1-Bir çok orojenik zonlarda, kıvrımlar geometrik olarak oldukça karmaşık bir yapı sunar. Çoğu kez bu karmaşıklık daha

Detaylı

JEOLOJİ İÇ KUVVETLER

JEOLOJİ İÇ KUVVETLER JEOLOJİ İÇ KUVVETLER Enerjisini yerin içindeki mağmadan alan güçlere iç kuvvetler denir. İç kuvvetlerin etkisiyle orojenez, epirojenez, volkanizma ve depremler meydana gelir. İç kuvvetlerin oluşturduğu

Detaylı

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF Yeryüzünü şekillendiren değişik yüksekliklere topoğrafya denir. Topoğrafyayı oluşturan şekillerin deniz seviyesine göre yüksekliklerine

Detaylı

SEDİMANTOLOJİ FİNAL SORULARI

SEDİMANTOLOJİ FİNAL SORULARI SEDİMANTOLOJİ FİNAL SORULARI 1. Tedrici geçiş nedir? Kaç tiptir? Açıklayınız Bunlar herhangi bir stratigrafi biriminin kendisi veya tabakalarının tedricen bir diğer litoloji biriminin içerisine geçerse

Detaylı

Deprem Mühendisliğine Giriş. Onur ONAT

Deprem Mühendisliğine Giriş. Onur ONAT Deprem Mühendisliğine Giriş Onur ONAT İşlenecek Konular Deprem ve depremin tanımı Deprem dalgaları Depremin tanımlanması; zaman, yer büyüklük ve şiddet Dünya ve Türkiye nin sismisitesi Deprem açısından

Detaylı

Yapısal jeoloji. 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik. Güz 2005

Yapısal jeoloji. 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik. Güz 2005 MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 12.113 Yapısal jeoloji 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik Güz 2005 Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak

Detaylı

YENİLME KRİTERLERİ. Coulomb ve Mohr Yenilme Kriteri

YENİLME KRİTERLERİ. Coulomb ve Mohr Yenilme Kriteri Coulomb ve Mohr Yenilme Kriteri s= τ=σn.tanφ+c YENİLME KRİTERLERİ Mohr hipozezine göre (1900 da) bir düzlem üzerinde bir kesme kırılması meydana geldiğinde, bu düzlem üzerindeki normal (σ) ve kesme (τ)

Detaylı

SAHA JEOLOJİSİ Jeoloji harita ve kesitlerinde kullanılan sembol ve işaretler (symbols and signs, used on geological maps and sections)

SAHA JEOLOJİSİ Jeoloji harita ve kesitlerinde kullanılan sembol ve işaretler (symbols and signs, used on geological maps and sections) SAHA JEOLOJİSİ Jeoloji harita ve kesitlerinde kullanılan sembol ve işaretler (symbols and signs, used on geological maps and sections) Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN İçindekiler Harita ve harita hakkında bilgi

Detaylı

İNŞAAT MÜH. BÖLÜMÜ GENEL JEOLOJİ. Tabakalı Kayaçların Genel Özellikleri. ÖĞRETİM ÜYESİ : Prof. Dr. Şükrü ERSOY

İNŞAAT MÜH. BÖLÜMÜ GENEL JEOLOJİ. Tabakalı Kayaçların Genel Özellikleri. ÖĞRETİM ÜYESİ : Prof. Dr. Şükrü ERSOY İNŞAAT MÜH. BÖLÜMÜ GENEL JEOLOJİ Tabakalı Kayaçların Genel Özellikleri ÖĞRETİM ÜYESİ : Prof. Dr. Şükrü ERSOY Stratigrafi, kayaçların tabakalanmasını, özellikle çökellerin tabakaları çalışır. bileşim köken

Detaylı

Fayların Ar azide Tespit Edilme Yöntemleri

Fayların Ar azide Tespit Edilme Yöntemleri FAYLARI ARAZİDE TAN IMA V ERİLERİ VE YÖNT EML ERİ Tektonik aktivitesi devam eden fayların (aktif fay, diri f ay) bulunduğu bölgelerde, fay tipine bağlı olarak değişik belirteçler-işaretler f ayın tanınmasını

Detaylı

Ön Söz Çeviri Editörünün Ön Sözü

Ön Söz Çeviri Editörünün Ön Sözü vii İçindekiler Ön Söz Çeviri Editörünün Ön Sözü x xi 1 GİRİŞ 1 1.1 Seçilmiş Genel Kitaplar ve Jeoloji Üzerine Kaynak Malzemeler 2 1.2 Jeolojik Saha Teknikleri ile İlgili Kitaplar 3 2 ARAZİ DONANIMLARI

Detaylı

LABORATUVAR ÇALIŞMASI DERS NOTLARI

LABORATUVAR ÇALIŞMASI DERS NOTLARI HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ÖLÜMÜ JEO 152 FİZİKSEL JEOLOJİ LAORATUVAR ÇALIŞMASI DERS NOTLARI 2013 2 1. HARİTA İLGİSİ ve TOPOĞRAFİK HARİTALAR Harita nedir? Yeryüzünün veya bir parçasının

Detaylı

Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt

Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt http://www.mryorke.com/agriscience/earth Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt Granit Riyolit 14. Bu iki kayaç hangi yönüyle benzer? Her ikisi de ergimiş kayadan yapılmıştır. Bunların bileşimi aynıdır.

Detaylı

Sedimanter kayaçlar: Yer kabuğunda farklı koşullar altında oluşmuş magmatik, metamorfik ve sedimanter kayaçların genel olarak fiziksel ve kimyasal

Sedimanter kayaçlar: Yer kabuğunda farklı koşullar altında oluşmuş magmatik, metamorfik ve sedimanter kayaçların genel olarak fiziksel ve kimyasal Sedimanter Yapılar Sedimanter kayaçlar: Yer kabuğunda farklı koşullar altında oluşmuş magmatik, metamorfik ve sedimanter kayaçların genel olarak fiziksel ve kimyasal süreçlerle bozunması, dağılması, çözünmesi,

Detaylı

KIRIKLAR VE FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR

KIRIKLAR VE FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR Eğirdir-Isparta Kayaçların taneleri arasındaki bağın kopmasıyla oluşan süreksizliklere kırık denir. Kırılma yüzeyleri boyunca kayaçlar birbirinden ayrılırlar. İki

Detaylı

Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok

Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok parçaya ayırmasına "kırılma" adı verilir. KIRILMA ÇEŞİTLERİ

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ - MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ - MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ - MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Fakülte Ders Notları No: 1 YAPISAL JEOLOJİ Prof. Dr. Osman BEKTAŞ Arş. Gör. Yener EYÜBOĞLU TRABZON - 2006 I İÇİNDEKİLER GİRİŞ 1 BÖLÜM 1: YAPISAL ANALİZ

Detaylı

en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi

en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi METAMORFİZMA VE METAMORFİK KAYAÇLAR I en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi KAYAÇ DÖNGÜSÜ VE METAMORFİK KAYAÇLAR METAMORFİZMA Metamorfizma; Yunanca değişme anlamına gelen meta ve

Detaylı

Laboratuvar 4: Enine kesitlere giriş. Güz 2005

Laboratuvar 4: Enine kesitlere giriş. Güz 2005 Laboratuvar 4: Enine kesitlere giriş Güz 2005 1 Giriş Yapısal jeologun hedeflerinden birisi deforme kayaçların üç boyutlu geometrisini anlamaktır. Ne yazık ki, tüm bunların doğrudan gözlenebilir olanları

Detaylı

TÜRKİYE NİN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ. ekrem keskin

TÜRKİYE NİN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ. ekrem keskin TÜRKİYE NİN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ ? DÜNYA NIN OLUŞUMU I. Jeolojik Zaman : Türkiye de ve dünyada En eski kıvrımlarla kıta çekirdekleri oluşmuştur.kırşehir, Bitlis, Yıldız Dağları, Menteşe Dağları, Zonguldak

Detaylı

FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER

FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER - GÜMÜŞHANE HAZİNE MAĞARA ÇİNKO, KURŞU, BAKIR YERALTI İŞLETMESİ - GÜMÜŞHANE ÇİNKO, KURŞUN, BAKIR FLOTASYON TESİS İŞLETMESİ - NİĞDE BOLKARDAĞ MADENKÖY ALTIN, GÜMÜŞ, KURŞUN,

Detaylı

YENİLME KRİTERİ TEORİK GÖRGÜL (AMPİRİK)

YENİLME KRİTERİ TEORİK GÖRGÜL (AMPİRİK) YENİLME KRİTERİ Yenilmenin olabilmesi için kayanın etkisinde kaldığı gerilmenin kayanın dayanımını aşması gerekir. Yenilmede en önemli iki parametre gerilme ve deformasyondur. Tasarım aşamasında bunlarda

Detaylı

HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU

HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU İL HEYELAN AKTİVİTE DURUMU Olmuş Muhtemel Her ikisi FORMU DÜZENLEYENİN İLÇE AFETİN TARİHİ ADI SOYADI BELDE ETÜT TARİHİ TARİH KÖY GENEL HANE/NÜFUS İMZA MAH./MEZRA/MEVKİİ

Detaylı

KARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI

KARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI KARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI Katman (tabaka) uyumlu Pb-Zn yatakları Cevher, çok kalın karbonatlı istifler içerisinde bulunur. Katman, mercek, damar, karstik boşluk dolgusu şekillidir.

Detaylı

ÖNEMLİ NOT: Page Scaling None YAPISAL KONTUR

ÖNEMLİ NOT: Page Scaling None YAPISAL KONTUR ÖNEMLİ NOT: Notların çıktısını aldığınızda ölçeğin bozulmaması için çıktı alırken Page Scaling (Sayfa Ölçeklendirmesi) kısmının None (Yok) olarak seçilmesi gerekmektedir. YAPISAL KONTUR Yapısal konturlar

Detaylı

TABAKALI KAYAÇLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ ve JEOLOJİDE YAŞ KAVRAMI

TABAKALI KAYAÇLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ ve JEOLOJİDE YAŞ KAVRAMI TABAKALI KAYAÇLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ ve JEOLOJİDE YAŞ KAVRAMI 1. Tabaka ve Tabakalanma Altındaki ve üstündeki birimlerden renk, sertlik, tane boyu vb. özellikleriyle gözle rahatça ayırt edilebilen en

Detaylı

5. Aşağıdakilerden hangisi, Dünya nın iç kısmının sıcak. 6. Yer kabuğu mantoyu çevreleyen bir zar gibi olup kıtalar.

5. Aşağıdakilerden hangisi, Dünya nın iç kısmının sıcak. 6. Yer kabuğu mantoyu çevreleyen bir zar gibi olup kıtalar. BÖLÜM 6 Yerin Şekillenmesi (İç Kuvvetler) 1. Dünya nın iç yapısı hakkında en kapsamlı bilgileri... verir. Bu bilgilere göre, Dünya, iç içe bir kaç küreden oluşmuştur. Buna göre, yukarıda noktalı yere aşağıdakilerden

Detaylı

Yeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl

Yeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl KAYAÇLAR Tek bir veya birden fazla minerale ait kristal ve/ veya tanelerin bir araya gelerek oluşturdukları katı kütlelere kayaç veya taş adı verilir. Kayaçlar kökenleri ve oluşum koşullarına göre üç gropta

Detaylı

Laboratuvar 3: Stereonetler. Güz 2005

Laboratuvar 3: Stereonetler. Güz 2005 Laboratuvar 3: Stereonetler Güz 2005 1 Giriş Yapısal jeolojide düzlemlerin, çizgilerin ve bunların kesişiminin oryantasyonunun tayin edilmesi önemlidir. Bu ilişkiler Kartezyen x-y-z koordinatlarında çalışıldığında

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Dr.Öğr.Üyesi Orhan ARKOÇ e-posta: orhan.arkoc@kirklareli.edu.tr Web : http://personel.kirklareli.edu.tr/orhan.arkoc 2 BÖLÜM 12 Baraj Jeolojisi 3 12.1.Baraj nedir? Barajlar

Detaylı

Sarıçam (Adana, Güney Türkiye) Jeositi: İdeal Kaliş Profili. Meryem Yeşilot Kaplan, Muhsin Eren, Selahattin Kadir, Selim Kapur

Sarıçam (Adana, Güney Türkiye) Jeositi: İdeal Kaliş Profili. Meryem Yeşilot Kaplan, Muhsin Eren, Selahattin Kadir, Selim Kapur Sarıçam (Adana, Güney Türkiye) Jeositi: İdeal Kaliş Profili Meryem Yeşilot Kaplan, Muhsin Eren, Selahattin Kadir, Selim Kapur Kaliş genel bir terim olup, kurak ve yarı kurak iklimlerde, vadoz zonda (karasal

Detaylı

DERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar

DERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar DERS 6 Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Mineraller Mineraller doğada bulunan, belirli kimyasal bileşimi ve muntazam atomik düzeni

Detaylı

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 1 Deformasyon ve kırılma mekanizmalarına giriş

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 1 Deformasyon ve kırılma mekanizmalarına giriş MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 1 Deformasyon ve kırılma mekanizmalarına giriş Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Bahar Yarıyılı 1. Deformasyon ve kırılma mekanizmalarına giriş 1.1. Deformasyon

Detaylı

Mühendislik JEOLOJİSİ

Mühendislik JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Mühendislik JEOLOJİSİ Tabakalı Kayaçların Deformasyonları Prof. Dr. Şükrü ERSOY Tabakalı Kayaçların Genel Özellikleri Tabakalı Kayaçların Genel Özellikleri Çin deki çökel tabakalar

Detaylı

Dr. Öğr. Üyesi Sercan SERİN

Dr. Öğr. Üyesi Sercan SERİN ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ Dr. Öğr. Üyesi Sercan SERİN 2 2-TEMEL KAVRAMLAR 3 Karayolu: Her türlü kara taşıt ve yaya ulaşımı için oluşturulmuş kamunun yararına açık arazi şeridi Karayolu trafiği: Karayolunu

Detaylı

MAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR

MAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR Tam kristalli, taneli ve yalnızca kristallerden oluşmuştur Yalnızca kristallerden oluştuklarından oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar Yerkabuğunda değişik şekillerde Kütle halinde

Detaylı

LEVHA HAREKETLERĠNĠN ETKĠLERĠ Alfred WEGENER 1915 yılında tüm kıtaların bir arada toplandığını,sonra farklı yönlere kayarak dağıldığını ileri

LEVHA HAREKETLERĠNĠN ETKĠLERĠ Alfred WEGENER 1915 yılında tüm kıtaların bir arada toplandığını,sonra farklı yönlere kayarak dağıldığını ileri LEVHA HAREKETLERĠNĠN ETKĠLERĠ Alfred WEGENER 1915 yılında tüm kıtaların bir arada toplandığını,sonra farklı yönlere kayarak dağıldığını ileri sürmüģtür. KITALARIN KAYMASI TEORĠSĠ olarak anılan bu teoriye

Detaylı

ÇATLAKLAR (EKLEMLER)

ÇATLAKLAR (EKLEMLER) ÇATLAKLAR (EKLEMLER) Diyajeneze uğramış yani katılaşmış kayaçlara bir kuvvet uygulandığında, bu kuvvetlere kıvrımlanarak yanıt veremeyen kayaçlar kırılırlar. Kırılma ile kayacın taneleri arasında bağ kopar.

Detaylı

MÜHENDİSLİK JEOLOJİ. Prof. Dr. Şükrü ERSOY SAATİ : KREDİ : 3

MÜHENDİSLİK JEOLOJİ. Prof. Dr. Şükrü ERSOY SAATİ : KREDİ : 3 MÜHENDİSLİK JEOLOJİ Prof. Dr. Şükrü ERSOY SAATİ : 3.0.0 KREDİ : 3 KONULAR 1. Giriş ve Yerin Genel Özellikleri YERİN İÇ OLAYLARI (İÇ DİNAMİK) 1. Mineraller ve Kayaçlar 2. Tabakalı Kayaçların Özellikleri

Detaylı

MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI

MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI Altan İÇERLER 1, Remzi BİLGİN 1, Belgin ÇİRKİN 1, Hamza KARAMAN 1, Alper KIYAK 1, Çetin KARAHAN 2 1 MTA Genel Müdürlüğü Jeofizik

Detaylı

GEOTEKNİK DEPREM MÜHENDİSLİĞİ KAYNAKLAR 1. Steven L. Kramer, Geotechnical Earthquake Engineering (Çeviri; Doç. Dr. Kamil Kayabalı) 2. Yılmaz, I.

GEOTEKNİK DEPREM MÜHENDİSLİĞİ KAYNAKLAR 1. Steven L. Kramer, Geotechnical Earthquake Engineering (Çeviri; Doç. Dr. Kamil Kayabalı) 2. Yılmaz, I. GEOTEKNİK DEPREM MÜHENDİSLİĞİ KAYNAKLAR 1. Steven L. Kramer, Geotechnical Earthquake Engineering (Çeviri; Doç. Dr. Kamil Kayabalı) 2. Yılmaz, I., Mühendislik Jeolojisi: İlkeler ve Temel Kavramlar 3. Tarbuck,

Detaylı

BBP JEOLOJİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

BBP JEOLOJİ.  Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü BBP JEOLOJİ http://i44.tinypic.com/9rlwea.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü I.HAFTA Jeoloji hakkında temel bilgiler, dalları, tarihçe, jeoloji mühendisinin uğraş alanları, jeoloji

Detaylı

BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI

BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI 5.1 YERKABUĞU ÜZERİNDEKİ LEVHA SINIRLARI Levha tektoniğine göre dünyayı saran yerkabuğu üzerinde 8 büyük (Avrasya, Afrika, Pasifik, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Antartika, Avustralya)

Detaylı

MUKAVEMET Öğr. Gör. Fatih KURTULUŞ

MUKAVEMET Öğr. Gör. Fatih KURTULUŞ www.sakarya.edu.tr MUKAVEMET Öğr. Gör. Fatih KURTULUŞ www.sakarya.edu.tr 1. DÜŞEY YÜKLÜ KİRİŞLER Cisimlerin mukavemeti konusunun esas problemi, herhangi bir yapıya uygulanan bir kuvvetin oluşturacağı gerilme

Detaylı

MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI

MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI MADEN ARAMALARINDA DES VE IP YÖNTEMLERİ TANITIM DES UYGULAMA EĞİTİM VERİ İŞLEM VE SERTİFİKA PROGRAMI a) Zaman b) V P c) V P V P V(t 1 ) V M S V(t 1 ) V(t 2 ) V(t 3 ) V(t 4 ) Zaman t 1 t 2 V(t ) 4 Zaman

Detaylı