İNSAN ANATOMİSİ SYSTEMA GENITALE MASCULINUM (ERKEK ÜREME

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İNSAN ANATOMİSİ 2006-2007 SYSTEMA GENITALE MASCULINUM (ERKEK ÜREME"

Transkript

1 İNSAN ANATOMİSİ SYSTEMA GENITALE MASCULINUM (ERKEK ÜREME SİSTEMİ) Dr. Ş.Turan PEŞTEMALCI 4 5 ARALIK / 2006

2 NELER ÖĞRENECEĞİZ Z? Erkek üreme sisteminin fonksiyonlarını açıklamayı... Erkek üreme organlarını tanımlamayı ayırt etmeyi ve onların fonksiyonlarını anlamayı... Organların lokalizasyonunu... Organların temel anatomik özelliklerini... Organların ilişkileri ve ilişiklerini... Erkek Dişi Üreme Organlarının Homologlarını... Çeşitli Üreme Sistemi Hastalıklarının tanınmasına örnekler...

3 ERKEK ÜREME SİSTEMS STEMİ (SYSTEMA GENITALE MASCULINUM) Erkek üreme sistemi de, kadın üreme sisteminde olduğu gibi üreme hücrelerini (Gametleri, erkekte spermatozoon) oluşturur. Erkekte üreme organları, temel üreme organı (Gonada, testis) ile bu hücreleri kadın cinsel birleşme organına ulaştıran iletici yollar (Viae genitales) ve eklenti bezlerden oluşur. Erkekte iletici yolların son bölümü, cinsel birleşmede erkeğin fonksiyonuna uygun olarak penis içinde yer alır. Penis erkek cinsel birleşme organı olup özel bir yapıya sahiptir.

4 ERKEK ÜREME SİSTEMS STEMİ (SYSTEMA GENITALE MASCULINUM) Erkek üreme sisteminin elemanları nelerdir?

5 ERKEK ÜREME SİSTEMS STEMİ (SYSTEMA GENITALE MASCULINUM) Spermatozoon ların iletildiği yollar [İletici yollar (Viae genitales, genital yollar)] Testis Epididymis - Ductus epididymis Ductus deferens (vas deferens) Ductus ejaculatorius Urethra masculina

6 ERKEK ÜREME SİSTEMS STEMİ (SYSTEMA GENITALE MASCULINUM) Salgılarını genital yollara boşaltan, ejakulat oluşumuna katkı sağlayan ve işlevsel olarak testis in ürettiği testosteron a bağımlı bezler [Eklenti genital bezler]. Vesicula seminalis Prostata Gl.bulbourethralis

7 ERKEK ÜREME SİSTEMS STEMİ (SYSTEMA GENITALE MASCULINUM) Üreme organları, yerleşim yerlerine göre iç üreme organları ve dış üreme organları olarak iki grupta incelenir.

8 İÇ ÜREME ORGANLARI (ORGANA GENITALIA MASCULINA INTERNA) Testisler, urethra ya kadar olan genital yollar ile eklenti bezler, iç genital organlar başlığı altında incelenir. Testis Epididymis Ductus deferens Ductus ejaculatorius Genital eklenti bezler Vesicula seminalis Prostata Gl.bulbourethralis

9 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testisler, erkekte temel üreme organı olup, bir çift organdır. Kadındaki ovaryumların homologudurlar. Gövdenin dışında, perinede scrotum olarak adlandırılan bir torba içinde yer alır. Funiculus spermaticus a asılı bir şekilde dururlar. Funiculus spermaticus herbir testis e gelip-giden damar ve sinirler ile ductus deferens (vas deferens) i taşıyan bir kordondur.

10 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testis Oval şekilde, yanlardan basık, küçük bir kuş yumurtası büyüklüğünde (herbiri 2,5X3X5 cm boyutlarında, gr ağırlığında) bir çift organdır.

11 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testisler, Sitogenetik fonsiyonları ile spermatozoonları (erkek üreme hücreleri) Endokrin fonsiyonları testoron ve inhibin hormonları üretirler. Sol testis, scrotum içinde sağ testis e göre yaklaşık 1 cm daha distalde yer alır (kan stazı nedeniyle sol testis daha ağırdır).

12 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testisler, erkek üreme hücreleri olan spermatozoon lar ile erkek seks hormonları olan androjenleri (maskulin karakter gelişimi, lipido ve seks faaliyetleri) üretir.

13 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testisler erken fetal dönemde, karın boşluğunda böbreklere yakın olarak yer alırlar. Testisler, fetus geliştikçe aşağıya doğru hareket ederek, doğumdan hemen önce inguinal kanal aracılığı ile skrotuma inerler.

14 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Cryptorchidism : Testislerden birinin ya da her ikisini doğumdan önce scrotum içine inmemesidir. Normal doğumların % 3 ünde, prematürelerin % 30 unda görülür. Kısırlık (sterilite) ve testis tümörlerinin (30 50 kat) nedenidir. İlk 18 ayda inmesi gerçekleşmez ise cerrahi müdahale gerektirir.

15 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testis, üç örtü ile sarılmış testis parenkimi (parencyhyma tetsis) nden yaplıdır. Bu örtüler dıştan içe doğru epiorchium, tunica albuginea ve tunica vasculosa dır.

16 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Epiorchium, testis in inişi sırasında önüne katarak sürüklediği parietal periton dan oluşan saccus vaginalis in visseral yaprağıdır. Epiorchium un altında beyaz, kalın bir fibröz örtü olan tunica albuginea yer alır.

17 Epiorchium, testis in inişi sırasında önüne katarak sürüklediği parietal periton dan oluşan saccus vaginalis in visseral yaprağıdır. TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ]

18 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Tunica albuginea olarak isimlendirilen bu kapsül, testis in arka kenarından testis dokusu içine mediastinum testis (Corpus Higmori) olarak adlandırılan vertikal bir yarım bölme gönderir. Mediastinum testis, testis e girip çıkan damarlar ile rete testis e ait kanalcıkları içerir.

19 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Tunica albuginea olarak isimlendirilen bu kapsül, testis in arka kenarından testis dokusu içine mediastinum testis (Corpus Higmori) olarak adlandırılan vertikal bir yarım bölme gönderir. Mediastinum testis, testis e girip çıkan damarlar ile rete testis e ait kanalcıkları içerir.

20 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Mediastinum testis, testis parenkimine gönderdiği septae (bölme) lerle de testis i lobçu (lobuli testis) ğa böler.

21 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Mediastinum testis, testis parenkimine gönderdiği septae (bölme) lerle de testis i lobçu (lobuli testis) ğa böler.

22 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Mediastinum testis, testis parenkimine gönderdiği septae (bölme) lerle de testis i lobçu (lobuli testis) ğa böler.

23 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Tunica albuginea nın Tunica albuginea nın altındaki testis parenkimine temas eden örtüye tunica vasculosa denir. Bu örtü kan damarları ve bağ dokusundan yapılıdr. Tunica albuginea nın iç yüzü ile septula testisleri sarar.

24 TESTIS TUBULUS SEMINIFERUS Herbir lobçukta 1 4 tane olmak üzere, tüm testis te adet kadar tubulus seminiferus bulunur. Uzunluğu yaklaşık 70 cm dir.

25 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testis in temel parankim yapısını oluşturan tubulus seminiferus adı verilen bu küçük borucuklar şeklindeki bezler, spermatozoon ların üretildiği yerlerdir. Tubulus seminiferus ların lümen membranlarının zemininde yer alan sertoli hücreleri (hemşire hücreler) spermlerin üretimi ve gelişmesinde rol oynarlar.

26 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Spermatogenesis, hipofiz bezinin ön lobundan salgılanan gonadotropik hormonların uyarısı sonucu yaşlarında başlar. Testosteron, tubulus seminiferus lar arasında intestitium testis olarak adlandırılan gevşek bağ dokusu içinde yer alan endokrin hücreler içeren interstisyel endokrin hücreler (Leydig hücreleri) tarafından yapılır.

27 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Tubulus seminiferus lar, mediatinum testis e uzanarak burada birbirleri ile ağızlaşmalar oluştururlar. Mediastinum testis deki bu kanalcık ağı rete testis (Haller ağı) olarak adlandırılır.

28 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Rete testis e ulaşan spermatozoonlar, buradan çıkan adet ductuli efferentes testis ile epididim in kanal sistemine ulaştırılır.

29 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testis in arterleri aorta abdominalis ten orijin alır. Venöz kanı sırasıyla plexus pampiniformis e, v.testicularis drene olur. V.testicularis sağda v.cava inferior a, solda da v.renalis e dökülür.

30 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testis in lenfası nodi paraaortici ye drene olurlar.

31 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testis otonom sinirlerle innerve edilir. Sempatik ve parasempatik lifler plexus testicularis i oluştururlar. Plexus testicularis e ait sinirler a.testicularis ve a.ductus deferentis ler etrafında olarak testis e ulaşır. Sempatikleri medulla spinalis in T segmentlerinden, parasempatikleri n.vagus tan orijin alır.

32 TESTIS [ORCHIS, DIDYMIS, ERBEZİ] Testis torsiyonu : Testis in kendini ekseni etrafında dönmesi sonucu, funiculus spermaticus un da buna uyması ile gelişen hastalık.! ACİL CERRAHİ

33 EPIDIDYMIS Herbir testis in arka-üst bölümü üzerinde yerleşmiş ve 5 6 cm uzunluğundadır. Kadındaki tuba uterina karın homologudurlar.

34 EPIDIDYMIS Virgül şeklinde bir görünümü vardır. Aslında 5 7 m lik bir sıkı sarmal oluşturmuş kanal yumağıdır. Epididymis i oluşturan bu kanala, ductus epididymis denilir.

35 EPIDIDYMIS Epididymis in üst kısmı daha kalındır ve aşağı doğru indikçe incelir. Epididymis in caput corpus cauda epididymis bölümleri bulunur.

36 EPIDIDYMIS Bir kanal sisteminden oluşan epididymis, rete testis ten ductuli efferentes testis ile aldığı spermatozoonları ductus deferens e ulaştırır. Sermium lar için bir olgunlaşma (hareketlilik ve fertilizasyon yeteneleri kazanması için) ve depolanma yeri olarak da görev yapar. Ölü spermlerin rearbsorbsiyonunu da gerçekleştirir.

37 EPIDIDYMIS Spermium lar ductus epididymis içindeki asit ortamda saat ile 3 5 hafta bekleyerek, ovum u dölleyebilecek olgunluğa erişirler. (hareketlilik ve fertilizasyon yeteneleri kazanması)

38 EPIDIDYMIS A.testicularis A.cremasterica (a.iliaca externa) A.iliaca interna nın vas deferens e.

39 EPIDIDYMIS Venleri, plexus pampiniformis e drene olurlar.

40 EPIDIDYMIS Lenfası, a.testicularis i izleyerek nodi preaortici ve nodi paraaortici ye akarlar.

41 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Epididimin kuyruk bölümünün ucundan başlayıp, ductus epididymis in devamı şeklinde uzanan, kalın kassal bir borudur.

42 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Vas deferens cm uzunluğunda olup, ampulla bölümü hariç sadece spermiumların iletimiyle görevlidir.

43 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Kalın duvarlı, muskuler bir borudur. Epididim kanalının bir devamı şeklindedir ve epididimin kuyruk bölümünden başlar.

44 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Seyri boyunca pars scrotalis, pars funicularis, pars inguinalis ve pars pelvica olarak 4 bölümü ayırt edilir.

45 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Scrotum içinde epididymis in iç yanında, testis in arka kenarı boyunca yukarıya doğru seyreder.

46 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Funiculus spermaticus içinde canalis inguinalis i geçer ve anulus inguinalis profundus yolu ile de karın boşluğuna girer.

47 FUNICULUS SPERMATICUS Funiculus spermaticus un taşıdığı yapılar ; ductus deferens, a.testicularis, a.cremasterica, a.ductus deferentis, vv.testiculares, v.ductus deferentialis, n.genitofemoralis, n.ilioinguinalis, plexus pampiniformis, vasa lymphatica ve m.cremasterica

48 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Funiculus spermaticus içinde canalis inguinalis i geçer ve karın boşluğuna girer.

49 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Karın boşluğuna girdikten sonra funiculus spermaticus oluşumlardan ayrılan ductus deferens, a.epigastrica inferior u dışyanından, a.-v.iliaca externa ları önden çaprazlayarak pelvis minor a girer. Pelvis in yan duvarında aşağıya-içyana doğru uzanır.

50 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Pelvis yan duvarında aşağıya-içyana doğru uzanır. Ureter Mesane ye ulaşmadan önce ureter i çaprazlar. Rectum ile mesane arasına sokulur.

51 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Vasectomy (erkek sterilizasyonu için bir temel yöntem) sperm in iletimini engellemek için ductus deferens in testis seviyesinde kesilmesi operasyonudur.

52 DUCTUS DEFERENS (VAS DEFERENS, SPERMA KANALI) Mesane arka yüzünde ductus deferens, prostat ın tabanına doğru ilerler ve vesicula seminalis in boşaltma kanalı ile birleşerek ductus ejaculatorius u oluştururlar. Ureter Ductus deferens in son 5 cm lik bölümü oldukça geniştir (ampulla). Burası spermiumlar için bir depolama yeri olarak da fonksiyon görür.

53 DUCTUS EJACULATORIUS Ductus ejaculatorius, ductus deferens in vesica seminalis in boşaltma kanalı olan ductus excretorius ile birleşmesinden sonraki terminal bölümüdür. Tamamına yakın bölümü prostat dokusu içinde yer alır.

54 DUCTUS EJACULATORIUS Yaklaşık 2 cm uzunluğunda olan bu kanalın lümen çapı başlangıcında mm, distalde 0.2 mm kadardır.

55 DUCTUS EJACULATORIUS Ductus ejaculatorius, uretra nın pars prostatica sında colliculus seminalis in her iki yanına açılır. Ductus deferens içeriği ile vesicula seminalis salgısının karıştırılması ve lümen içeriğinin fışkırtılarak atılmasını sağlar.

56 YÜZYILIN BULUŞU U!!!.

57 GLL. GENITALES ACCESSORIAE (GENİTAL EKLENTİ BEZLERİ) Genital eklenti bezleri, ürettikleri salgıları boşaltma kanalları aracılığı ile genital yollara akıtan bezlerdir. Bu bezlerin salgıları, spermiumların beslenmeleri ve hareket olanaklarının artırılması yanında, ejakulatın sulandırılması ve vaginanın asiditesinin nötralizasyonunda rol oynar.

58 GLL. GENITALES ACCESSORIAE (GENİTAL EKLENTİ BEZLERİ) Erkek üreme sistemi kapsamında yer alan eklenti bezler, Vesicula seminalis Prostata Gl.bulbourethralis

59 GLANDULA VESICULOSA (VESICULA SEMINALIS, GLANDULA SEMINALIS) Küçük pelviste mesane tabanı ile rektum arasında, ductus deferens ve ureter in son bölümü ile komşu olarak yer almış bir çift eklenti bezdir. Kesecikler içeren, kıvrımlar yapmış tek bir kanal sisteminden oluşan bez 5 7 cm uzunluğunda 2 2,5 cm genişliğindedir. Bezin içindeki kanal sistemi cm uzunluktadır.

60 GLANDULA VESICULOSA (VESICULA SEMINALIS, GLANDULA SEMINALIS) Vesicula seminalis in ürettiği salgı, içindeki kanal sisteminin devamı şeklindeki boşaltma kanalı yolu ile boşaltır. Bu kanal, dik açı yaparak birleştiği ductus deferens ile ductus ejaculatorius oluşumuna katılır.

61 GLANDULA VESICULOSA (VESICULA SEMINALIS, GLANDULA SEMINALIS) Ejakulat (semen) ın % ini oluşturur. İçerdiği fruktoz, C vitamini, prostoglandinler ile spermleri besleyici ve aktive edici diğer maddeler yönünden zengin hafif alkalik viskoz bir salgıdır. Bu salgı, ductus excretorius ile ductus ejaculatorius a boşaltılır. Bezin salgılama fonksiyonu testosteron ile düzenlenir.

62 GLANDULA VESICULOSA (VESICULA SEMINALIS, GLANDULA SEMINALIS) Arterleri : a.vesicalis inferior ve a.rectalis media dan gelen dallar. Venleri : arterlere eşlik eder. Lenfası : nodi iliaci interni ye drene olurlar. İnnervasyonu : L1 L2 (sempatik) ve S2 S3 S4 (parasempatik) segmentlerden kaynak alan otonom sinirler tarafından sağlanır. Bezin salgılama fonksiyonu, testestoron kontrolündedir.

63 PROSTATA (GLANDULA PROSTATICA) Genital eklenti bezlerinin en büyüğü olup, mesanenin aşağısında, urethra nın ilk 3 cm lik bölümü etrafında yerleşmiştir. Kadındaki gll.vestibulares minores in homologudur.

64 PROSTATA (GLANDULA PROSTATICA) Yaklaşık 8 20 gr ağırlığında, tabanında sağ-sol çapı 4, ön-arka çapı 2, yüksekliği 3 cm dir.

65 PROSTATA (GLANDULA PROSTATICA) Prostatın mesane boynu ile sıkı komşuluk yapan geniş üst kısmına basis, aşağıda diaphragma urogenitale üzerine oturan dar bölümüne apex denir.

66 PROSTATA (GLANDULA PROSTATICA) Symhysis pubica ya bakan yüz facies anterior, rektum a bakan yüzüne de facies posterior adı verilir. Arka komşuluk sayesinde rektal tuşe yolu ile prostatın klinik muayenesi mümkündür.

67 PROSTATA (GLANDULA PROSTATICA) Prostat, koyu kırmızı renkte, oldukça sıkı dokulu, sert kıvamlı, kestane şeklinde bir bezdir. Bez dıştan ince, sağlam fibromuskuler bir kapsülle sarılmıştır. Kapsülün altındaki prostat dokusunda adet tuboalveoler bez bulunur. Bu bezler salgılarını, çok sayıda kanalla üretra nın prostatik bölümüne akıtırlar.

68 PROSTATA (GLANDULA PROSTATICA) Günde 0,5-2 ml prostat salgısı (succus prostaticus) üretilir. Salgılanımı testosteron ile idare edilir. Succus prostaticus, süt gibi, alkalik (ph 6.5) ( vagina daki asit /ph / ortamın nötralizasyonu) bir salgıdır. Meni hacminin % unu prostat salgısı oluşturur. Enerji için gerekli olan sitrik asit içerir.

69 PROSTATA (GLANDULA PROSTATICA) Prostat bezinde 5 lob bulunur. Lobus medius, Lobus posterior (2 lob), Lobus lateralis (2 lob) Lobus medius prostat hipertrofisinin, Lobus posterior prostat kanserinin en çok kaynaklandığı bölümler olarak bilinir.

70 GL.BULBOURETHRALIS (COWPER BEZLERİ) Prostat ın aşağısında, membranöz üretra nın iki yanında, ürogenital diafragma içinde yer alır. Kadındaki gl.vestibularis major un homolgudur.

71 GL.BULBOURETHRALIS (COWPER BEZLERİ) Herbiri bezelye büyüklüğünde (0,7 1 cm çapında) olan bezler, şeffaf, albuminden zengin, alkali, mukoid karekterli salgılarını, 2,5 4 cm uzunluktaki boşaltma kanalları ile uretra ya akıtırlar. Salgısı ile urethra nın asiditesinin nötralizasyonunda rol oynar.

72 SPERMA (MENI, EJACULAT, SEMEN, DÖL) D Orgazm sırasında urethra nın dış deliği yolu ile fışkırtılan salgı, ejaculat (meni, semen, döl) olarak adlandırılır. Opak, beyazımsı olan bu salgı, 2 4 ml olup, testis, epididim, vezikula seminalis, prostat ve bulbouretral bezlerin salgılarının toplamıdır.

73 SPERMA (MENI, EJACULAT, SEMEN, DÖL) D % 90 ı su olan bu salgının içinde spermiumlar ile spermiumların metabolizmaları için gerekli olan mineral tuzlar, proteinler, serbest amino asitler, spermin, prostoglandinler ve bol miktarda früktoz bulunur. 2 4 ml lik meni içinde milyon ( milyon/ml) sperm bulunur. Hacim olarak spermiumlar ejakulatın % 1 ini oluştururlar.

74 SPERMA (MENI, EJACULAT, SEMEN, DÖL) D Sperm sayısı 1 ml de 1 milyonun altında azospermi, 1-20 milyon arasında oligospermi, milyon arasında hipospermi, milyon arasında ise normospermi adı verilir. 1 ml de 20 milyonun altında sperm varsa dölleme yeteneği kaybolur. Erkeğin fertilizasyonu; cinsel ilişki, ereksiyon, ejekulasyon ve spermiumların normal sayı, şekil ve hareketliliğine bağlıdır. Fertilizasyon özelliği yoksa infertilite veya sterilite terimi kullanılır. İmpotans; ereksiyonun gerçekleşmemesi durumudur.

75 SPERMA (MENI, EJACULAT, SEMEN, DÖL) D Ejakulatın % i vezikula seminalis, % u prostat salgısı tarafından yapılır. Erkek üreme sisteminde haftalarca yaşayabilen spermiumlar, kadın üreme sistemine atıldıklarında burada ancak 2 3 gün yaşayabilirler.

76 DIŞ ÜREME ORGANLARI ORGANA GENITALIA MASCULINA EXTERNA Perinede apış arasında yer alan organlar dış genital organlar başlığı altında incelenir. Penis Scrotum Penis Scrotum

77 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Erkek cinsel birleşme ve idrar boşaltma organıdır. Özel yapısı nedeniyle çeşitli uyarılar sonucu sertleşip dikleşme (ereksiyon) yeteneğine sahiptir. Bu özelliğiyle cinsel birleşmeye olanak sağladığı gibi ejakulatın vagina da uterus yakınlarına atılmasını sağlar. Kadındaki clitoris in homologudur. Penis

78 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Penis içinde yer alan üretra bölümü, gerektiğinde ejakulat ın, gerektiğinde de mesane de biriken idrarın atıldığı bir ortak yol niteliğindedir. Urethra

79 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Penis in serbest bölümü - pars libera ve kök - pars fixa olmak üzere 2 temel bölümü vardır. Serbest bölümü istirahat halinde aşağıya doğru sarkık bir halde bulunduğundan pars pendula olarak ta adlandırılır.

80 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Penis in serbest bölümü, yetişkin bir erkekte 8-10 cm uzunlunğunda, 2-3 cm çapında olduğu halde, ereksiyonda boyutları 1,5 2 katına ulaşır.

81 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Serbest bölümün corpus penis ve glans penis olarak 2 bölümde incelenir.

82 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Pars libera nın konik şeklindeki uç bölümüne glans penis adı verilir. Glans penis, sünnetsiz kişilerde sünnet derisi (preputuim penis kadındaki labia minores) ile örtülmüştür. Preputium penis in alt yüzde glans penis e atlayan uzantısına phrenulum denir.

83 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Radix penis Pars fixa, dışardan görülmeyen, penis in tutunup sabitliğini sağlayan bölümüdür. Radix penis in 2 bacak (crus dextrum, crus sinistrum) ile bunlar arasında bulbus penis ten oluşur.

84 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Radix penis Pars fixa, dışardan görülmeyen, penis in tutunup sabitliğini sağlayan bölümüdür.

85 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Penis, dışardan deri ve fasya ile sarılmış 3 longitudinal erektil kitleden oluşmuştur. Corpora cavernosa (2) Corpus spongiosum (1) [ bulbus vestibuli] Erektil kitleler kaverna adı verilen, içleri endotel ile kaplı boşluklar içeren süngerimsi bir dokudan yapılmıştır.

86 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Taktil veya mental erotik uyarılar sonucu, kavernalar kanla dolduğundan ereksiyon gerçekleşir.

87 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Penis, a.pudenda interna ve a.pudenda externa dan kaynak alan arterlerle kanlanır. Özellikle a.pudenda interna dan gelen a.dorsalis penis, a.profunda penis, a.bulbi penis ve a.urethralis önemlidir.

88 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Venleri : vv.dorsales penis, vv.pudenda externae aracılığı ile v.saphena magna, v.femoralis e V.dorsalis penis, v.profunda penis ve v.bulbi penis ler plex.venosus prostaticus ve v.vesicalis aracılığı ile v.iliaci interni ye

89 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ, MEMBRUM VIRILIE) Lenfası : n.inguinalis superficialis profundi ve n.iliaci interni ye İnnervasyon : Somatik ve visseral innervasyonu n.pudendus yolu ile olur.

90 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Hypospadias : Ostium orethrae externum un glans penis in alt yüzünde yer alması. Kongenital olarak % 0.3 oranında görülür.

91 PENIS (PHALLUS, KAMIŞ,, MEMBRUM VIRILIE) Phimosis ve paraphimosis : Sünnet derisi (preputuim penis) nin iltihaplanmasıdır.

92 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) Perinede yer alan, içinde testis leri ve epididymis leri barındıran kutanöz fibromuskuler bir torbadır. Kadındaki labia majora nın homologudur.

93 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) Testislerin normal fonksiyon görebilmeleri (spermatozoon üretebilmesi) için descensus ve skrotum içine yerleşmeleri zorunludur.

94 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) M.dartos (düz), m.cremaster (çizgili), ter bezleri içerir. Scrotum, kadınlarda büyük dudakların özdeşidir.

95 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) (TERMOREGÜLASYON) Scrotum un Yerleşimi, M.cremaster in kasılma ve gevşemeleri ile testis in ısı düzeninin korunmasında önemli rol oynarlar.

96 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) (TERMOREGÜLASYON) M.cremaster, seksüel ve soğuk uyaranlara karşı yanıt olarak testisleri yukarıya doğru kaldırarak vücuda doğru yaklaştırır.

97 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) (TERMOREGÜLASYON) Testis lerin vücut ısından korunmasında önemli [TERMOREGÜLASYON]. Vücut ısısından yaklaşık 2 0 daha düşük bir ortam sağlar.

98 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) (TERMOREGÜLASYON) ISI DÜZENLENMESİ [TERMOREGÜLASYON]. M.cremaster SOĞUK ISININ KORUNMASI İÇİN KASILIR VE TESTİSLER YUKARIYA DOĞRU ÇEKİLEREK VÜCUDA YAKLAŞTIRILIR. SICAK GEVŞER VE TESTİSLER VÜCUTTAN UZAKLAŞTIRILIR. M.dartos SOĞUK SCROTUM GERGİN HALE GELİR, BÜZÜLÜR. SCROTUM YÜZEYİ AZALTILARAK VÜCUT ISISINA KARŞI KONUR.

99 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) (TERMOREGÜLASYON) ISI DÜZENLENMESİ [TERMOREGÜLASYON]. PLEXUS PAMPINIFORMIS A.TESTICULARIS İ ÇEVRELEYEN BU AĞ ÖRGÜ ARTERDEN VENE ISI TRANSFERİ GERÇEKLEŞTİRİLİR TERSİNE ISI DEĞİŞİMİ TESTİSE ULAŞAN KAN, VÜCUT ISISINDAN YAKLAŞIK 2 0 DAHA DÜŞÜKTÜR.

100 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) Arterleri : a.testicularis, a.pudenda externa, a.pudenda interna, a.cremasterica ve a.epigastrica inferior dan. Venleri : arterlere eşlik ederler. Lenleri : n.inguinales superficiales lere. İnnervasyonu : n.ilioingunalis, n.genitofemoralis, n.pudendus ve nn.perineales lerin dalları.

101 SCROTUM (TESTİS S YUVASI) Hidrosel : Testis etrafında sıvı toplanması. Varikosel : Venöz dönüşte meydana gelen problem nedeni ile venlerin genişlemesi (venöz staz).

102 DİŞİ ERKEK GENİTAL ORGANLARININ HOMOLOGLARI

103 SPERM İN N YOLCULUĞU Urethra (Corpus Spongiousum içinde) Ostium Urethrae Externum Prostata içinde, Prostat salgısı Ductus Ejaculatorius Vesicula Seminalis Ductus Deferens (Vas Deferens) Epididymis (Ductus Epididymis) Ductuli Efferentes Testis Rete Testis Tubulus Seminiferi Rectus Tubuli Seminiferi

104 SPERM İN N YOLCULUĞU Testis - Tubuli Seminiferi Epididymis Ductus Epididymis Ductus Deferens Vas Deferens Ductus Ejaculatorius Urethra

105 EREKSİYON Seksüel uyaranlar (parasympathetic) ile erektil dokulara kan akımı artar penis in erektil dokusu olan corpora cavernosa bol kan ile dolar parasempatik sinir liflerinin uyarımı ile arterioller genişler, kan akımı artar venöz dönüş engellenir boyutları artan ve sertleşen penis te kan akımı kilitlenir, kan göllenir erektil dokulardaki kan basıncı artar

106 EJEKULASYON Semenin erkek kanal sistemi içerisinden atılması. Sympathetic aktivasyon ductus ejaculatorius ile bezlerdeki düz kasların peristaltik kontraksiyonları ile ejakulasyon gerçekleşir arterlerin konstriksüyonu erektil dokulardaki kan basıncının düşmesi

107 SEKSÜEL EL İLİŞKİ - KOPULASYON Penis i besleyen arterlerin dilatasyon ve venlerde konstriksiyon olması ile corpus cavernosum kan ile dolar. Gerek gl.bulbourethralis ten gerekse vagina duvarından gelen salgılar, vagina ortamının kayganlaşmasını sağlarlar. Semeni üreten salgı bezlerindeki düz kaslarının peristaltik kontraksiyonu orgasm gerçekleşir. 15 dakika kadar sonra semen, spermlerin yüzmesine ortam hazırlamak için sıvı hale gelir.

108 ÖZET VESICULA SEMINALIS Spermleri besleyen, onları koagüle eden ve spermin hareketlerine yardımcı olan bir sıvı üreten erkek üreme sisteminde yer alan bir çift bez PROSTATE Spermlerin aktivasyonu ve erkek üreme erkek üreme sistemindeki asiditeyi azaltan bir alkalik sıvı üreten bir bez. GLANDULA BULBOURETHRALIS Ejakulasyon öncesi uretradaki ürik asidin nötralizasyonu için bir müköz sekresyon salgılayan bir çift bez. EPIDIDYMIS Spermlerin depolanması ve olgulaşmasını sağlayan bir çift kanal. TESTIS Testosteron ve sperm üreten, bir çift primer üreme organları (gonadlar) VESICA URINARIA VAS DEFERENS Spermlerin epididymis den urethra ya iletimini sağlayan bir çift kanal. URETHRA Ejakulasyon boyunca semenin iletildiği tüp boru, diğer zamanlarda idrar iletimi. PENİS İN EREKTİL DOKUSU Seksüel canlanma boyunca kan ile dolarak penisin ereksiyonuna yol açan spongiöz bağ dokusu. PENIS Kadın üreme sistemine spermleri ulaştıran seksüel ilişki organı. GLANS PENIS Seksüel canlanma için duyusal sinir liflerinden zengin, penisin tepe bölgesi.

109 ÖZET ERKEK ÜREME ORGANLARI

110 ÖZET ERKEKLİK K HORMONLARI

111 ERKEK ÜREME SİSTEMS STEMİ (SYSTEMA GENITALE MASCULINUM) PRATİK SORULAR 1. Testislerin ısısının düzenlenmesinde rol oynayan anatomik yapılar. 2. Erkeğin fertilizasyon yetenekleri. 3. Sperm üretim yeri. 4. Sertoli ve Leydig hücrelerinin fonksiyonu. 5. Aksesuar 3 bezin isimleri ve onların birer anahtar fonksiyonu. 6. Penis in ereksiyonu ile bu sırada kan ile dolan yapıları.

112 KAYNAKÇA İnsan Anatomisi, Mehmet YILDIRIM Anatomy & Physiology, Elaine N.MARIEB & Jon MALLAT Gray s Anatomy Sobotta

113 TEŞEKK EKKÜR R EDERİM..

ÜREME SİSTEMİ (Systema genitalia)

ÜREME SİSTEMİ (Systema genitalia) ÜREME SİSTEMİ (Systema genitalia) Neslin devamında kadın genital organlarının görevi erkek genital organlarının görevinden daha komplekstir. Kadın üreme sistemine ait organlar hem dişi üreme hücresi olan

Detaylı

Üreme (Reprodüksiyon)

Üreme (Reprodüksiyon) VEYSEL TAHİROĞLU ÜREME ORGANLARI Üreme organları üremeye ilişkin işlevlerin (gametlerin oluşumu, cinsel birleşme, gebelik, doğum vs.) gerçekleşmesini sağlayan organlardır. Üreme (Reprodüksiyon) Tüm canlıların

Detaylı

ERKEK GENİTAL ORGANLARI

ERKEK GENİTAL ORGANLARI GENİTAL SİSTEM ERKEK GENİTAL ORGANLARI Dış genital organlar: Scrotum ve penis İç genital organlar: Testis, sperm yolları (epididymis, ductus deferens, ductus ejaculatorius) ve erkek eklenti üreme bezlerinden

Detaylı

A. DIŞ GENİTAL ORGANLAR Dış genital organlar: Scrotum ve penis

A. DIŞ GENİTAL ORGANLAR Dış genital organlar: Scrotum ve penis GENİTAL SİSTEM ERKEK GENİTAL ORGANLARI Dış genital organlar: Scrotum ve penis İç genital organlar: Testis, sperm yolları (epididymis, ductus deferens, ductus ejaculatorius) ve erkek eklenti üreme bezlerinden

Detaylı

GENİTAL SİSTEM Ünitede Ele Alınan Konular Erkek genital sistemi organları Kadın genital sistemi organları Ünite hakkında

GENİTAL SİSTEM Ünitede Ele Alınan Konular Erkek genital sistemi organları Kadın genital sistemi organları Ünite hakkında GENİTAL SİSTEM Ünitede Ele Alınan Konular Erkek genital sistemi organları Testis Epididymis Ductus deferens Scrotum Penis Prostat Vesicula seminalis Gl. bulbourethralis Funiculus spermaticus Ereksiyon-

Detaylı

ÜRİNER SİSTEMİ. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN

ÜRİNER SİSTEMİ. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN ÜRİNER SİSTEMİ Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN ÜRİNER SİSTEM Vücutta, hücresel düzeyde gerçekleşen kimyasal olaylar sonucunda ortaya çıkan başta üre olmak üzere diğer atık maddeler

Detaylı

ÜNİTE ÜNİTE. TEMEL ANATOMİ Yrd. Doç. Dr. Papatya KELEŞ İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÜREME SİSTEMİ (SYSTEMA GENITALE) (ERKEK VE KADIN GENİTAL ORGANLARI)

ÜNİTE ÜNİTE. TEMEL ANATOMİ Yrd. Doç. Dr. Papatya KELEŞ İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÜREME SİSTEMİ (SYSTEMA GENITALE) (ERKEK VE KADIN GENİTAL ORGANLARI) HEDEFLER İÇİNDEKİLER ÜREME SİSTEMİ (SYSTEMA GENITALE) (ERKEK VE KADIN GENİTAL ORGANLARI) Pelvis İskeleti Perineum Erkek Genital Organları İç Genital Organlar Dış Genital Organlar Kadın Genital Organları

Detaylı

KADIN ÜREME SISTEMI. Kadın üreme organları dış üreme organları ve iç üreme organları olmak üzere iki bölümde incelenir.

KADIN ÜREME SISTEMI. Kadın üreme organları dış üreme organları ve iç üreme organları olmak üzere iki bölümde incelenir. KADIN ÜREME SISTEMI Kadın üreme organları dış üreme organları ve iç üreme organları olmak üzere iki bölümde incelenir. KADIN ÜREME SISTEMI Dış üreme organları perinede (vulvada) yerleşmiştir. Dış üreme

Detaylı

URİNER SİSTEM. BÖBREK REN (Lat.) NEPHROS (Gr.) Böbrekler Üreterler İdrar kesesi Üretra Böbrekler in görevleri

URİNER SİSTEM. BÖBREK REN (Lat.) NEPHROS (Gr.) Böbrekler Üreterler İdrar kesesi Üretra Böbrekler in görevleri URİNER SİSTEM Böbrekler Üreterler İdrar kesesi Üretra 1- Metabolizma son ürünlerin atılması Böbrekler in görevleri BÖBREK REN (Lat.) NEPHROS (Gr.) 2- Organizmanın sıvı-elektrolit dengesini regüle etmek

Detaylı

8 Urogenital Sistem. Boşaltım organlarının, Erkek genital organlarının, Kadın genital organlarının yapısını ve fonksiyonlarını öğrenmiş olacaksınız.

8 Urogenital Sistem. Boşaltım organlarının, Erkek genital organlarının, Kadın genital organlarının yapısını ve fonksiyonlarını öğrenmiş olacaksınız. ÜNİTE 8 Urogenital Sistem Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Amaçlar Boşaltım organlarının, Erkek genital organlarının, Kadın genital organlarının yapısını ve fonksiyonlarını öğrenmiş olacaksınız. İçindekiler

Detaylı

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE ANATOMİ ANABİLİM DALI

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE ANATOMİ ANABİLİM DALI Dr. Ayşin ÇETİNER KALE ANATOMİ ANABİLİM DALI Alt Üriner Sistem Vesica urinaria Urethra Alt üriner sistemin fonksiyonu Üst üriner sistemde oluşturulan idrarın involunter olarak depo edilmesi Uygun bir zaman

Detaylı

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE ANATOMİ ANABİLİM DALI

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE ANATOMİ ANABİLİM DALI Dr. Ayşin ÇETİNER KALE ANATOMİ ANABİLİM DALI Alt Üriner Sistem Vesica urinaria Urethra Alt üriner sistemin fonksiyonu Üst üriner sistemde oluşturulan idrarın involunter olarak depo edilmesi Uygun bir zaman

Detaylı

ÜNİTE İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÜREME SİSTEMİ TIBBİ TERMİNOLOJİ. Doç. Dr. Samet KAPAKİN

ÜNİTE İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÜREME SİSTEMİ TIBBİ TERMİNOLOJİ. Doç. Dr. Samet KAPAKİN HEDEFLER İÇİNDEKİLER ÜREME SİSTEMİ Giriş Üreme Sistemi Hakkında Genel Bilgiler Üreme Sistemi Organları Üreme Sistemi ile İlgili Anatomik Terimler Üreme Sistemi ile İlgili Klinik Terimler TIBBİ TERMİNOLOJİ

Detaylı

SYSTEMA UROGENITALE. Doç. Dr. Ercan TANYELİ. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı

SYSTEMA UROGENITALE. Doç. Dr. Ercan TANYELİ. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı SYSTEMA UROGENITALE Doç. Dr. Ercan TANYELİ İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı SYSTEMA UROGENITALE ORGANA URINARIA ORGANA GENITALIA ORGANA GENITALIA MASCULINA (INTERNA-EXTERNA) ORGANA GENITALIA

Detaylı

ÜREME SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

ÜREME SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ ÜREME SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ Kadın ve erkek üreme sistemi dölün üretilmesi amacı ile özelleşmiş özel organlardan oluşmaktadır. Bazı üreme organları cinsiyet hücrelerini üretir, diğerleri

Detaylı

DİŞİ ÜREME ORGANLARI

DİŞİ ÜREME ORGANLARI DİŞİ ÜREME ORGANLARI Dişi üreme organları dişi gamet hücresi ovumu (yumurtayı) üreten ovaryumlar ile ovumun döllendiği, döllenme sonrasında gebeliğin şekillendiği ve gelişen yavrunun dışarı çıkarıldığı

Detaylı

Ürogenital sisteme giriş

Ürogenital sisteme giriş Ürogenital sisteme giriş Dr. Ayşin ÇETİNER KALE İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ ANATOMİ ANABİLİM DALI SYSTEMA UROGENITALE ORGANA URINARIA (organa uropoetica) ORGANA GENITALIA Systema genitale

Detaylı

ORGANA URINARIA ORGANA GENITALIA

ORGANA URINARIA ORGANA GENITALIA APPARATUS UROGENITALIS ORGANA URINARIA ORGANA GENITALIA ORGANA URINARIA Ren, Ureter, Vesica urinaria, Urethra ORGANA GENITALIA Organa genitalia masculina Testis, Epididymis, Ductus deferens, Gll.genitales

Detaylı

ÜROGENİTAL SİSTEM (ÜRİNER SİSTEM VE GENİTAL SİSTEM)

ÜROGENİTAL SİSTEM (ÜRİNER SİSTEM VE GENİTAL SİSTEM) ÜROGENİTAL SİSTEM (ÜRİNER SİSTEM VE GENİTAL SİSTEM) BÖBREK (REN) Metabolizmanın artık ürünlerini kan plazmasından elimine etmek Elektrolit-sıvı dengesini sağlamak Erythropoietin salgılamak Renin salgılamak

Detaylı

Prenatal devre insan ve memeli hayvanlarda uterus içerisinde geçer. Kanatlı hayvanlarda ise yumurta içinde kuluçkada geçen devredir.

Prenatal devre insan ve memeli hayvanlarda uterus içerisinde geçer. Kanatlı hayvanlarda ise yumurta içinde kuluçkada geçen devredir. Embriyoloji, genel anlamıyla canlıların oluşmasını ve gelişmesini inceleyen bir bilim dalıdır. İnsan ve memeli hayvanların doğumdan önceki, kanatlı hayvanların ise kuluçka dönemindeki hayatını inceler.

Detaylı

KADIN GENİTAL SİSTEMİ

KADIN GENİTAL SİSTEMİ KADIN GENİTAL SİSTEMİ Kadın genital sistemi, gonadlar olan ovarium lar (yumurtalıklar), ovarium larda üretilen ovum hücresini uterus a (rahim) taşıyan kanallar olan tuba uterina lar (tüpler), uterus, uterus

Detaylı

İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi

İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 2015 2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TIP 221 GASTROİNTESTİNAL SİSTEM VE ÜROGENİTAL SİSTEM

Detaylı

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE Dr. Ayşin ÇETİNER KALE İç genital organlar (Organa genitalia feminina interna) Ovarium Tuba uterina Uterus Vagina Tuba Uterina Ovarium Uterus Vagina Ovarium Dişi germ hücrelerini barındırır Östrojen ve

Detaylı

Sağlık Bilimleri İçin ANATOMİ. Prof. Dr. Dr. Gürsel ORTUĞ

Sağlık Bilimleri İçin ANATOMİ. Prof. Dr. Dr. Gürsel ORTUĞ Sağlık Bilimleri İçin ANATOMİ Prof. Dr. Dr. Gürsel ORTUĞ 2018 Sağlık Bilimleri İçin ANATOMİ ISBN: 978-605-9160-67-4 Tüm hakları saklıdır. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası gereği; bu kitabın

Detaylı

İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi

İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 2015 2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TIP 221 GASTROİNTESTİNAL SİSTEM VE ÜROGENİTAL SİSTEM

Detaylı

Dr. Ayşin Çetiner Kale

Dr. Ayşin Çetiner Kale Dr. Ayşin Çetiner Kale Fascia superficialis- Camper fasyası Üst (dış) yaprak Yağ dokusundan zengin Scrotum da yağ dokusunu kaybeder ve düz kas liflerinden zenginleşerek, scrotum a buruşuk görünümünü veren

Detaylı

PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.TIP FAKÜLTESİ ABD

PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.TIP FAKÜLTESİ ABD PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.TIP FAKÜLTESİ ABD İntrapulmoner hava yolları (Segmenta bronchopulmonalia) Bronchus principalis (primer) Bronchus lobaris (sekundar) Bronchus segmentalis (tersiyer)

Detaylı

Dr. Ayşin Çetiner Kale

Dr. Ayşin Çetiner Kale Dr. Ayşin Çetiner Kale Fascia superficialis- Camper fasyası Üst (dış) yaprak Yağ dokusundan zengin Scrotum da yağ dokusunu kaybeder ve düz kas liflerinden zenginleşerek, scrotum a buruşuk görünümünü veren

Detaylı

Dersi verecek öğretim üyesi okul yönetimi tarafından dönem başında belirlenecektir.

Dersi verecek öğretim üyesi okul yönetimi tarafından dönem başında belirlenecektir. ANATOMY INDIVIDUAL COURSE DESCRIPTION ANATOMİ DERS TANITIM FORMU Ders Adı Anatomi Dersin kodu EBE 03 Dersin tipi Zorunlu mesleki Dersin düzeyi Lisans AKTS kredisi 6 Teorik (saat/hafta) 3 Pratik (saat/hafta)

Detaylı

Truncus (arteria) pulmonalis

Truncus (arteria) pulmonalis Truncus (arteria) pulmonalis; sağ ventrikülden başlar, arter olarak ifade edilmesine karşın venöz kan taşır. Sağ ventriküldeki kanı akciğerlere taşır. Kalple ilgili damarların en önde olanıdır. Arcus aortae

Detaylı

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE

Dr. Ayşin ÇETİNER KALE Dr. Ayşin ÇETİNER KALE Spatium intercostale Birbirine komşu kostalar arasında bulunan boşluk İnterkostal kaslar tarafından doldurulur. Spatium intercostale V. a. ve n. intercostalis ler kostanın alt kenarı

Detaylı

T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI RADYOLOJĠ ÜREME SĠSTEMĠ RADYOLOJĠK ANATOMĠSĠ 720S00060

T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI RADYOLOJĠ ÜREME SĠSTEMĠ RADYOLOJĠK ANATOMĠSĠ 720S00060 T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI RADYOLOJĠ ÜREME SĠSTEMĠ RADYOLOJĠK ANATOMĠSĠ 720S00060 Ankara, 2011 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri

Detaylı

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kliniği

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kliniği Ergenlik Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kliniği Nelerden konuşacağız? Ergenlik nedir? Ergenlik sürecinde vücutta nasıl değişiklikler olur? Üreme organları nelerdir ve nasıl

Detaylı

Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar

Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar Kalp kası beyinden sonra en fazla kana gereksinim duyan organdır. Kalp kendini besleyen kanı aortadan ayrılan arterlerden alır. Bu arterlere koroner

Detaylı

ERKEK MENİSİNDEKİ İLÂHİ HİKMET

ERKEK MENİSİNDEKİ İLÂHİ HİKMET ERKEK MENİSİNDEKİ İLÂHİ HİKMET Kur an-i Kerim in, (86. nci) Tarık Sûresinin 5,6,7 nci âyetlerinde Yüce Allah meâlen şöyle buyuruyor: Öyleyse insan neden yaratıldığına bir baksın. Fışkırıp çıkan bir sudan

Detaylı

Genellikle 50 yaş üstünde görülür ancak seyrekte olsa gençler de de görülme olasılığı vardır.

Genellikle 50 yaş üstünde görülür ancak seyrekte olsa gençler de de görülme olasılığı vardır. Erkek üreme sisteminin önemli bir üyesi olan prostatta görülen malign (kötü huylu)değişikliklerdir.erkeklerde en sık görülen kanser tiplerindendir. Amerika'da her 5 erkekten birinde görüldüğü tespit edilmiştir.yine

Detaylı

TEMEL TIP BİLİMLERİ. Anatomi. Penis'in Damar Sistemi ve İnnervasyonu GİRİŞ. PENİSİN DAMAR SİSTEMİ (Şekil 1 ve 2)

TEMEL TIP BİLİMLERİ. Anatomi. Penis'in Damar Sistemi ve İnnervasyonu GİRİŞ. PENİSİN DAMAR SİSTEMİ (Şekil 1 ve 2) TEMEL TIP BİLİMLERİ Anatomi Penis'in Damar Sistemi ve İnnervasyonu Prof.Dr. Kaplan ARINCI* Dr. S. Tuna KARAHAN* GİRİŞ Ereksiyonun ve bunun normalden sapmaları olan impotansın anlaşılması ve tedavisi için

Detaylı

ÜREME FİZYOLOJİSİ 19/11/2015. ÜREME SİSTEMİ FiZYOLOJİSİ. Erkek Üreme Organları Fizyolojisi. ÜREME SİSTEMİ FiZYOLOJİSİ

ÜREME FİZYOLOJİSİ 19/11/2015. ÜREME SİSTEMİ FiZYOLOJİSİ. Erkek Üreme Organları Fizyolojisi. ÜREME SİSTEMİ FiZYOLOJİSİ ÜREME SİSTEMİ FiZYOLOJİSİ ÜREME FİZYOLOJİSİ Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire İnsanların, nesillerini devam ettirebilmeleri için, kadın ve erkek cinsine ihtiyaç vardır. İnsanların üreme sistemi, ergenlik dönemiyle

Detaylı

DÖNEM II - 5. DERS KURULU (2015-2016)

DÖNEM II - 5. DERS KURULU (2015-2016) KURUL BAŞLANGIÇ- BİTİŞ TARİHLERİ 11 NİSAN - 27 MAYIS DÖNEM II - 5. DERS KURULU (2015-2016) KURUL ADI Ürogenital ve Endokrin Sistemi DERS SAATİ DERS KODU TIP 205 Hafta Sayısı 7 Haftalık Ders Saati DERS

Detaylı

Sperm sıvısı ve sperm sıvısının bileşimi

Sperm sıvısı ve sperm sıvısının bileşimi Sperm sıvısı ve sperm sıvısının bileşimi Çiftlik Hayvanlarında Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama Prof Dr Fatin CEDDEN Giriş Sperm sıvısı (semen) spermatozoa ve seminal plazmadan meydana gelir Seminal

Detaylı

Göğüs ön duvarı, Karın ön ve yan duvarı kasları Ve Meme dokusu. Doç. Dr. Vatan KAVAK

Göğüs ön duvarı, Karın ön ve yan duvarı kasları Ve Meme dokusu. Doç. Dr. Vatan KAVAK Göğüs ön duvarı, Karın ön ve yan duvarı kasları Ve Meme dokusu Doç. Dr. Vatan KAVAK İnsan gövdesi nin Apertura thoracis inferior ile pelvis kemiklerinin üst kenarları arasındaki kısmında iskelet parçası

Detaylı

Truncus (arteria) pulmonalis

Truncus (arteria) pulmonalis 1 Truncus (arteria) pulmonalis Truncus pulmonalis; sağ ventrikülden başlar, arter olarak ifade edilmesine karşın venöz kan taşır. Sağ ventriküldeki kanı akciğerlere taşır. Arcus aortae altında sağ (a.pulmonalis

Detaylı

Özofagus Mide Histolojisi

Özofagus Mide Histolojisi Özofagus Mide Histolojisi Sindirim kanalını oluşturan yapılar Gastroıntestınal kanal özafagustan başlayıp anüse değin devam eden değişik çaptaki bir borudur.. Ağız, Farinks (yutak), özafagus(yemek borusu),

Detaylı

07.11.2014. Kadın Genital Organlarının Anatomi ve Fizyolojisi. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı

07.11.2014. Kadın Genital Organlarının Anatomi ve Fizyolojisi. 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı 10.Sınıf Kadın Sağlığı Hastalıkları ve Bakımı Kadın üreme organları (organa genitalia feminina), erkek üreme organlarına göre daha karmaşık bir yapıya sahiptir. Kadın üreme organları da erkek üreme organları

Detaylı

cularis sinistra, valva mitralis) sistol sırasında kapatır. Ostium aortae; aorta nın sol ventrikülden çıktığı yerde bulunan açıklıktır.

cularis sinistra, valva mitralis) sistol sırasında kapatır. Ostium aortae; aorta nın sol ventrikülden çıktığı yerde bulunan açıklıktır. Kalp; toraks (göğüs) boşluğunda orta mediastinumda, akciğerler arasında lokalize, çizgili kas yapısında ancak istemsiz olarak çalışan bir organdır. Genel olarak kişinin yumruğu kadardır. Kalbin 1/3 ü orta

Detaylı

MEZODERMDEN MEYDANA GELENLER

MEZODERMDEN MEYDANA GELENLER MEZODERMDEN MEYDANA GELENLER ÜROGENİTAL SİSTEMİN GELİŞMESİ İntermedier mezodermin ürogenital plak adı verilen bölgesinden meydana gelir.( Sidik kesesi ve üretra epiteli hariç ) Önce üriner sistem sonra

Detaylı

Prof. Dr. Sadettin TIPIRDAMAZ ÖĞRETİM

Prof. Dr. Sadettin TIPIRDAMAZ ÖĞRETİM A-GENEL BİLGİLER 1 ANABİLİM DALI ANATOMİ 2 DERSİN KODU VE ADI ANATOMİ II 3 DERSİN KREDİSİ ULUSAL AVRUPA KREDİ TRANSFER SİSTEMİ (AKTS) T U 3 4 4 DERSİN TÜRÜ Zorunlu 5 DERSİN DÖNEMİ II. Dönem 6 DERSİ VEREN

Detaylı

İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME

İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME Canlıların kendine benzer yavrular oluşturmasına üreme denir. Üreme tüm canlılar için ortak özellik olup canlının neslinin devamlılığını sağlar. Canlılar neslini devam

Detaylı

VESICA URINARIA. Anatomi Doç.Dr.Vatan KAVAK

VESICA URINARIA. Anatomi Doç.Dr.Vatan KAVAK VESICA URINARIA Anatomi Doç.Dr.Vatan KAVAK VESICA URINARIA(Mesane) İdrar için depo görevi yapan bir organdır.büyüklüğü,şekli ve durumu bireyin cinsiyeti,yaşı ve içinde bulunan idrar miktarına göre değişir.boş

Detaylı

TF 100 DÖNEM I KURULLARA GÖRE ANATOMİ DERS İÇERİKLERİ TEMEL TIP BİLİMLERİ DERS KURULU IV

TF 100 DÖNEM I KURULLARA GÖRE ANATOMİ DERS İÇERİKLERİ TEMEL TIP BİLİMLERİ DERS KURULU IV TF 100 DÖNEM I KURULLARA GÖRE ANATOMİ DERS İÇERİKLERİ TEMEL TIP BİLİMLERİ DERS KURULU IV Konu: Anatomiye Giriş Anatomi Terminolojisi Amaç: Anatominin Bilimsel tanımını kavramak, tıp eğitimindeki önemini

Detaylı

Spermatozoanın Dişi Genital Kanalındaki Hareketi. Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama Prof. Dr. Fatin CEDDEN

Spermatozoanın Dişi Genital Kanalındaki Hareketi. Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama Prof. Dr. Fatin CEDDEN Spermatozoanın Dişi Genital Kanalındaki Hareketi Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama Prof. Dr. Fatin CEDDEN Döllenme Sperm hücresinin ovuma girip kaynaşması olayına (fekondasyon) Döllenme denir. Bu olgu

Detaylı

Toraks Duvarının Damarları ve Sinirleri

Toraks Duvarının Damarları ve Sinirleri Toraks Duvarının Damarları ve Sinirleri A.thoracica interna: Bu arter clavicula dan umbilicus a kadar toraks ve karın ön duvarını besler (Şekil 4,5,34). Ratta Toraks Anatomisi Cenk Kılıç Şekil 34. Sternum

Detaylı

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan oluşur. Bu kemik ve kıkırdak yapılar toraks kafesini

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENİTAL ve ENDOKRİN SİSTEM) 04 MART NİSAN 2019 (7 HAFTA)

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENİTAL ve ENDOKRİN SİSTEM) 04 MART NİSAN 2019 (7 HAFTA) 2018-2019 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENİTAL ve ENDOKRİN SİSTEM) 04 MART 2019 19 NİSAN 2019 (7 HAFTA) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ DÖNEM II KOORDİNATÖR YARDIMCISI

Detaylı

PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.Tıp Fakültesi Anatomi ABD

PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.Tıp Fakültesi Anatomi ABD PULMONES (AKCİĞERLER) DOÇ.DR.M.CUDİ TUNCER D.Ü.Tıp Fakültesi Anatomi ABD Pulmones *Apex pulmonis *Basis pulmonis *Margo anterior *Margo inferior *Facies mediastinalis *Facies costalis *Facies interlobaris

Detaylı

Anatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri

Anatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistemler Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistem İskelet Sistemi İskeletin Görevleri Vücuda şekil verir. Vücuda destek sağlar. Göğüs kafes ve kafatası kemikleri

Detaylı

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor

SİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor ANATOMİ Anatomi, vücut bölümlerinin yapısını ve gelişimini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı, vücut bölümlerinin yapılaşması ve biçimleri ile ilgilendiği için, Morfoloji'nin bir alt grubu veya

Detaylı

Organa genitalia feminina. Doç.Dr.M.Cudi TUNCER D.Ü.Tıp Fakültesi Anatomi ABD

Organa genitalia feminina. Doç.Dr.M.Cudi TUNCER D.Ü.Tıp Fakültesi Anatomi ABD Organa genitalia feminina Doç.Dr.M.Cudi TUNCER D.Ü.Tıp Fakültesi Anatomi ABD Organa genitalia feminina Organa genitalia feminina externa Mons pubis Labium majus pudendi Labium minus pudendi Clitoris Bulbus

Detaylı

Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama

Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama 4. Hafta Prof. Dr. Gürsel DELLAL Dişi üreme organları organları ve fonksiyonarı Dişi kanatlı hayvanların büyük çoğunluğunda, embriyonel dönemde salgılanan Anti Müllerian

Detaylı

RATLARDA POSTNATAL DÖNEMDE TESTİS DOKUSU İLE KAN TESTİS BARİYERİNİN GELİŞİMİNİN HİSTOMORFOMETRİK VE İMMUNOHİSTOKİMYASAL DEĞERLENDİRİLMESİ

RATLARDA POSTNATAL DÖNEMDE TESTİS DOKUSU İLE KAN TESTİS BARİYERİNİN GELİŞİMİNİN HİSTOMORFOMETRİK VE İMMUNOHİSTOKİMYASAL DEĞERLENDİRİLMESİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ RATLARDA POSTNATAL DÖNEMDE TESTİS DOKUSU İLE KAN TESTİS BARİYERİNİN GELİŞİMİNİN HİSTOMORFOMETRİK VE İMMUNOHİSTOKİMYASAL DEĞERLENDİRİLMESİ

Detaylı

KAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

KAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.

Detaylı

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)

Detaylı

OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi)

OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) Otonom sinir sitemi iki alt kısma ayrılır: 1. Sempatik sinir sistemi 2. Parasempatik sinir sistemi Sempatik ve parasempatik sistemin terminal nöronları gangliyonlarda

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

ÜRİNER SİSTEM (BOŞALTIM SİSTEMİ)

ÜRİNER SİSTEM (BOŞALTIM SİSTEMİ) ÜRİNER SİSTEM (BOŞALTIM SİSTEMİ) Ünitede Ele Alınan Konular Üriner sistemin görevleri Böbrek İdrarın oluşumu Ureter Mesane (Vesica urinaria) Urethra Gl. suprarenalis Ünite Hakkında Boşaltım sistemi (üriner

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENİTAL ve ENDOKRİN SİSTEM) 05 MART NİSAN 2018 (7 HAFTA)

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENİTAL ve ENDOKRİN SİSTEM) 05 MART NİSAN 2018 (7 HAFTA) 2017-2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENİTAL ve ENDOKRİN SİSTEM) 05 MART 2018 20 NİSAN 2018 (7 HAFTA) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ DÖNEM II KOORDİNATÖR YARDIMCISI

Detaylı

Göz Fonksiyonel & Klinik Anatomisi ve Fizyolojisi

Göz Fonksiyonel & Klinik Anatomisi ve Fizyolojisi Göz Fonksiyonel & Klinik Anatomisi ve Fizyolojisi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Temel Anatomi ve Fizyoloji Dersi SBF 122 Öğr.Gör.Dr. Nurullah YÜCEL Fonksiyonel & Klinik Anatomisi

Detaylı

SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder

SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca

Detaylı

Epitel hücreleri glikokaliks denen glikoprotein örtüsü ile çevrilidir. Epitel hücrelerinin birbirine yapışmasını sağlar. Epitel hücrelerinin üzerine

Epitel hücreleri glikokaliks denen glikoprotein örtüsü ile çevrilidir. Epitel hücrelerinin birbirine yapışmasını sağlar. Epitel hücrelerinin üzerine EPİTEL DOKU EPİTEL DOKU Birbirine bitişik hücrelerden yapılmıştır. Hücreler arası madde çok azdır. Ektoderm, mezoderm ve endoderm olmak üzere her üç embriyon yaprağından köken alır. Epitel dokusu mitoz

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.

Detaylı

Anatomik Pozisyon

Anatomik Pozisyon Anatomik Pozisyon Ayakta dik duran, baş dik, yüz karşıya dönük, kollar iki yanda sarkık, avuç içleri karşıya dönük ve ayakların topuklardan bitişik olduğu pozisyona denir. 10.04.2018 65 Anatomik Düzlemler

Detaylı

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ HĠSTOLOJĠ-EMBRĠYOLOJĠ (TIP) ANABĠLĠM DLI

T.C. AFYON KOCATEPE ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ HĠSTOLOJĠ-EMBRĠYOLOJĠ (TIP) ANABĠLĠM DLI T.C. AFYON KOCATEPE ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ HĠSTOLOJĠ-EMBRĠYOLOJĠ (TIP) ANABĠLĠM DLI YENĠDOĞAN DÖNEMĠNDEN ERĠġKĠNLĠĞE KADAR OLAN DÖNEMDE RAT TESTĠSLERĠNDE SPERMATOGONĠAL KÖK HÜCRE SAYISINDA

Detaylı

EŞEY ORGANLARI VE EŞEY HÜCRELERİNİN OLUŞUMU

EŞEY ORGANLARI VE EŞEY HÜCRELERİNİN OLUŞUMU ERKEK ÜREME SİSTEMİ EŞEY ORGANLARI VE EŞEY HÜCRELERİNİN OLUŞUMU ERKEK ÜREME SİSTEMİ Başlıca dört ana yapıdan oluşur; Testisler Genital kanallar Yardımcı bezler Penis TESTİSLER Testisler, hormon ve eşey

Detaylı

DERS YILI 2. SINIF ANATOMİ FİNAL SINAVI 03 OCAK 2012 BİRİNCİ BÖLÜM

DERS YILI 2. SINIF ANATOMİ FİNAL SINAVI 03 OCAK 2012 BİRİNCİ BÖLÜM 2011-2012 DERS YILI 2. SINIF ANATOMİ FİNAL SINAVI 03 OCAK 2012 BİRİNCİ BÖLÜM 1. Akciğerler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Cevap: D a) Apex pulmonis üst noktası, 1. kosta boynu önünde

Detaylı

Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama

Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama Üreme Biyolojisi ve Yapay Tohumlama 3. Hafta Prof. Dr. Gürsel DELLAL 3.Hafta:Memeli erkek çiftlik hayvanlarında üreme organları (Organo genitale maskulina) Erkek üreme sistemi /organları; -İki adet testis

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI. Dönem II. TIP 2040 ENDOKRİN ve ÜROGENİTAL SİSTEMLER DERS KURULU

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI. Dönem II. TIP 2040 ENDOKRİN ve ÜROGENİTAL SİSTEMLER DERS KURULU YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2018-2019 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI Dönem II TIP 2040 ÜROGENİTAL 04.03.2019-12.04.2019 DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM 16 2x2 18 ve EMBRİYOLOJİ 22 5x2 27 FİZYOLOJİ 31-31

Detaylı

içindekiler Bölüm 1 - AnATOMiYe GiriŞ Bölüm 2 - iskelet SiSTeMi

içindekiler Bölüm 1 - AnATOMiYe GiriŞ Bölüm 2 - iskelet SiSTeMi içindekiler Bölüm 1 - ANATOMİYE GİRİŞ 1.1. GENEL BİLGİLER...3 1.1.1. Anatominin Tanımı...3 1.1.2. Anatominin Kısımları...3 1.2. ANATOMİK TERİMLER VE AÇIKLAMALARI...4 1.2.1. Anatomik Pozisyon...4 1.2.2.

Detaylı

ENDOKRİN SİSTEMİ VE ÖZEL DUYU ORGANLARI. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN

ENDOKRİN SİSTEMİ VE ÖZEL DUYU ORGANLARI. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN ENDOKRİN SİSTEMİ VE ÖZEL DUYU ORGANLARI Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN İÇ SALGI BEZLERİ (GLANDULA ENDOCRINAE) Metabolik olaylarda, büyüme, gelişme gibi birçok fizyolojik olayda

Detaylı

İNFERTİLİTE ANAMNEZ FORMU

İNFERTİLİTE ANAMNEZ FORMU Sayfa No 1 / 6 Adı Soyadı: Tarih:.. Baba Adı: Dosya No:.. Yaşı: Telefon:.. Evli/Bekar: Eşinin Adı:.. Eşinin Yaşı:. Korunma Yöntemi:.. Korunma Süresi:. İnfertilite Süresi:. Primer: Sekonder:. Şimdiki Eşinden

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için ATP ye ihtiyaç duyarlar. ATP yi ise besinlerden sağlarlar. Bu nedenle

Detaylı

Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ

Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü Prof.Dr.Mitat KOZ DOLAŞIMIN SİNİRSEL KONTROLÜ Doku kan akımının her dokuda ayrı ayrı ayarlanmasında lokal doku kan akımı kontrol mekanizmaları

Detaylı

PROSTAT ANATOMİSİ PROSTAT FİZYOLOJİSİ AMELİYAT TÜRLERİ

PROSTAT ANATOMİSİ PROSTAT FİZYOLOJİSİ AMELİYAT TÜRLERİ PROSTAT ANATOMİSİ PROSTAT FİZYOLOJİSİ AMELİYAT TÜRLERİ Prof. Dr. Özkan POLAT Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Ulusal Bilinçle Güncel Üroloji 9-10 Mayıs 2009, Sarıkamış/Kars Prostat

Detaylı

Dr. Ayşin Çetiner Kale

Dr. Ayşin Çetiner Kale Dr. Ayşin Çetiner Kale FOSSA AXILLARIS Boyun ile kol arasında, üst ekstremiteye geçiş alanı sağlayan kapı Toraks yan duvarının üst bölümü ile kolun üst bölümü arasında kalan piramidal boşluk Önden ve arkadan

Detaylı

Gl. thyroidea Gl. Parathyroidea Hypophysis cerebri. Doç.Dr.Vatan KAVAK ANATOMİ

Gl. thyroidea Gl. Parathyroidea Hypophysis cerebri. Doç.Dr.Vatan KAVAK ANATOMİ Gl. thyroidea Gl. Parathyroidea Hypophysis cerebri Doç.Dr.Vatan KAVAK ANATOMİ Endokrin(iç salgı) veya kanalsız bezler HORMON adı ile kana geçen salgıyı yaparlar. Hormonlar özel yollar içinde diğer hücrelerin

Detaylı

İÇ ORGANLARIN YAPI ve İŞLEYİŞİ (ANATOMİ VE FİZYOLOJİ)

İÇ ORGANLARIN YAPI ve İŞLEYİŞİ (ANATOMİ VE FİZYOLOJİ) İÇ ORGANLARIN YAPI ve İŞLEYİŞİ (ANATOMİ VE FİZYOLOJİ) 1 KAS SİSTEMİ Bir böceğin vücudu içerisinde yüzlerceden birkaç bine kadar değişen sayıda kas bulunur. Böcek kasları genel olarak Enine Çizgili Yarı

Detaylı

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan

Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan Toraks; gövde nin boyun ile abdomen arasında yer alan parçasıdır. Toraks oniki çift kaburga, sternum, kıkırdak kaburgalar ve oniki torakal omur dan oluşur. Bu kemik ve kıkırdak yapılar toraks kafesini

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU 11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan

Detaylı

HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SAĞLIĞI ALANI

HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SAĞLIĞI ALANI T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SAĞLIĞI ALANI HAYVANLARDA BOŞALTIM VE GENİTAL SİSTEMİ Ankara, 2015 i Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul / kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim

Detaylı

Prostat anatomisi, fizyolojisi ve ameliyatları. Dr. Tayfun Şahinkanat Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD

Prostat anatomisi, fizyolojisi ve ameliyatları. Dr. Tayfun Şahinkanat Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD Prostat anatomisi, fizyolojisi ve ameliyatları Dr. Tayfun Şahinkanat Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD Prostatın anatomik yapısı Prostat symphysis pubis`in inferior kollarının

Detaylı

FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Otonom Sinir Sistemi. emin ulaş erdem

FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Otonom Sinir Sistemi. emin ulaş erdem FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Otonom Sinir Sistemi emin ulaş erdem Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi -Beyin -Omurilik Periferik Sinir Sistemi Somatik somatik duyu, özel duyular iskelet kaslarının istemli

Detaylı

ERKEKTE ÜREME VE HORMONAL FONKSİYONLAR. Dr. Nevzat KAHVECİ

ERKEKTE ÜREME VE HORMONAL FONKSİYONLAR. Dr. Nevzat KAHVECİ ERKEKTE ÜREME VE HORMONAL FONKSİYONLAR Dr. Nevzat KAHVECİ Erkek üreme sistemi Kadın üreme sistemi Üreme sağlığı Gebelik ve laktasyon Üreme sisteminin temel işlevi Üreme organları ve gonadların fonksiyonları

Detaylı

Solunum yolları Solunum yolları

Solunum yolları Solunum yolları Solunum yolları Üst solunum yolları; nasus (burun), pars nasalis pharyngis (burun yutağı) ve larynx (gırtlak) şeklinde, Alt solunum yolları; trachea (soluk borusu), bronşlar (büyük hava yolları), akciğerler

Detaylı

DÖNEM 2 KURUL EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENĠTAL ve ENDOKRĠN SĠSTEM)

DÖNEM 2 KURUL EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENĠTAL ve ENDOKRĠN SĠSTEM) 2017-2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II IV. KURUL DERS PROGRAMI (ÜRO-GENĠTAL ve ENDOKRĠN SĠSTEM) 05 MART 2018 20 NİSAN 2018 (7 HAFTA) DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ DÖNEM II KOORDİNATÖR YARDIMCISI

Detaylı

ERKEK EŞEY HÜCRELERİNİN GELİŞMESİ ve OLGUNLAŞMASI. Doç. Dr. A. Gürol BAYRAKTAROĞLU

ERKEK EŞEY HÜCRELERİNİN GELİŞMESİ ve OLGUNLAŞMASI. Doç. Dr. A. Gürol BAYRAKTAROĞLU ERKEK EŞEY HÜCRELERİNİN GELİŞMESİ ve OLGUNLAŞMASI Doç. Dr. A. Gürol BAYRAKTAROĞLU Embriyoloji, genel anlamıyla canlıların oluşmasını ve gelişmesini inceleyen bir bilim dalıdır. İnsan ve memeli hayvanların

Detaylı

Genital Sistem Fizyolojisi

Genital Sistem Fizyolojisi Genital Sistem Fizyolojisi Erkek Genital Sistemi Penis Skrotum (Testis kesesi) Testisler Epididim ve Vas deferens Prostat ve ilişkili organlar Testisler Skrotum (testis kesesi) içinde sağlı sollu yer alan

Detaylı

OSSA MEMBRİ İNFERİORİS ALT EKSTREMİTE KEMİKLERİ

OSSA MEMBRİ İNFERİORİS ALT EKSTREMİTE KEMİKLERİ OSSA MEMBRİ İNFERİORİS ALT EKSTREMİTE KEMİKLERİ Alt ekstremitelere, alt taraf veya alt yanlar da denir. Alt taraflar, pelvisin (leğen) her iki yanına tutunmuş sağ ve sol olmak üzere simetrik iki sütun

Detaylı

T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI ALANLAR ORTAK ÜREME SĠSTEMĠ 720S00032

T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI ALANLAR ORTAK ÜREME SĠSTEMĠ 720S00032 T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI ALANLAR ORTAK ÜREME SĠSTEMĠ 720S00032 Ankara, 2012 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya

Detaylı

EMBRİYOLOJİ VE GENETİK DERSİNE GİRİŞ ARŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU

EMBRİYOLOJİ VE GENETİK DERSİNE GİRİŞ ARŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU EMBRİYOLOJİ VE GENETİK 1 DERSİNE GİRİŞ ARŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU 2/16 EMBRİYOLOJİ NEDİR? Embriyoloji; zigottan, hücreler, dokular, organlar ile tüm vücudun oluşmasına kadar geçen ve doğuma kadar devam

Detaylı

BÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar?

BÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar? BÖBREK HASTALIKLARI Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Böbrekler ne işe yarar? Böbreğin en önemli işlevi kanı süzmek, idrar oluşturmak ve vücudun çöplerini (artık ürünleri) temizlemektir. Böbrekte oluşan idrar, idrar

Detaylı