BOZOK ÜNİVERSİTESİ TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU

Transkript

1 BOZOK ÜNİVERSİTESİ TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU CNC TEKNOLOJİSİ TEZGAH KULLANIMI - 1 -

2 - 2 -

3 - 3 -

4 - 4 -

5 - 5 -

6 - 6 -

7 - 7 -

8 - 8 -

9 - 9 -

10 Örnek blok yazılımı

11 KOORDİNAT SİSTEMLERİ Mutlak (ABSOLUTE) Programlama (G 90) Bu tip ölçülendirmelerde bütün ölçüler referans noktaya göre alınmaktadır. Bu koordinat sisteminde yapılan bir ölçü hatası diğer bütün ölçüleri etkileyeceğinden programlama sırasında çok dikkatli olmak gerekmektedir

12 Artışlı (INCREMENTAL) Programlama (G 91) Bu programlama sisteminde, kesicinin son bulunduğu nokta esas alınarak yapılmaktadır. Bu programlama kodu G91 kodu ile ifade edilmektedir. Özellikle karmaşık CNC parça programlamada en çok bu koordinat sistemi tercih edilmektedir

13 - 13 -

14 - 14 -

15 - 15 -

16 - 16 -

17 - 17 -

18 - 18 -

19 - 19 -

20 - 20 -

21 - 21 -

22 - 22 -

23 - 23 -

24 - 24 -

25 - 25 -

26 - 26 -

27 - 27 -

28 - 28 -

29 - 29 -

30 - 30 -

31 - 31 -

32 - 32 -

33 - 33 -

34 - 34 -

35 - 35 -

36 - 36 -

37 - 37 -

38 - 38 -

39 - 39 -

40 - 40 -

41 - 41 -

42 - 42 -

43 BAZI FONUC KONTROL PANELLERİ VDL 100 FANUC OI MC KONTROL PANELİ FANUC OI M KONTROL PANELİ

44 FANUC OI MC KONTROL PANELİ DOULENG FANUC Oİ MATE KONTROL PANELİ

45 RESET: Hafıza tazeleme ve işlem iptal tuşu. BİLGİSAYAR PANELİ TUŞLARI VE GÖREVLERİ CURSOR: İmleç hareket tuşları PAGE: Ekrandaki bilgilerin sayfa sayfa hareket tuşları. POS (Position) : O anki eksen hareketlerini ve bulunduğu yeri, hangi takımın çalıştığını, devir ve ilerlemeyi, çalışan program numarasını ve buna benzer bilgileri kullanıcıya gösterir. PRGRM (Program) : Program ekranı OFFSET SETTİNG: Ofset sayfası ekranı. Bu sayfada kesici takımlar tanımlanır. Gerekli olan çap ve boy telafileri, iş parçası referans noktaları (G54, G55, gibi) burada verilir Takım Ofset (Tool Offset) Penceresi Referans Noktası (Work) Penceresi

46 SYSTEM PARAM: Parametre ekranı. CNC tezgâhların çalışan tüm fonksiyonları parametreler ile ayarlanır. Bu bölüm tezgâhlarda şifre ile korunmuştur. Ancak şifreyi bilenler bu bölümde değişiklik yapabilir. ALARM/MESSAGE: Alarm ve uyarı ekranı. CNC tezgâhla birlikte verilen kitaplarında alarmın daha geniş açıklaması ve nasıl giderileceği belirtilmiştir. AUX GRAPH (Auxiliary Graphic) : Simülasyon ekranı. FANUC kontrol sistemlerinde bu fazla işe yaramaz. Çünkü takım yolu simülasyonudur. Yani programdaki hareketler çizgisel olarak ekranda gösterilir. ALTER: Program içinde altında imleç bulunan değeri, ekranın altındaki komut satırına yazılan yeni değerle değiştirir. INSRT (Insert) : Ekranın altındaki komut satırına yazılan bilgiyi onaylar ve programın içine atar. DELET (Delete) : Program içinde altında imleç bulunan değeri siler. EOB (End Of Block) : Satır sonunu ifade eden noktalı virgül işaretini yazar. CAN (Cancel) : Ekranın altındaki komut satırına yazılan değeri geriye doğru karakter karakter siler. INPUT: Manuel bilgi girişini onaylar. SHİFT: Harfsel tuşların altındaki ikinci karakterleri çalıştırmak için kullanılan tuştur

47 OPERASYON PANELİ TUŞLARI VE GÖREVLERİ

48 - 48 -

49 ANAHTAR MOD FONKSYONLARI a b c d EDİT=Yeni program yazma, kayıtlı programı çağırma, program içinde değişiklik yapma, program silme kısacası programla ilgili her şey için bu tuş kullanılır. AUTO(MEM)=Otomatik çalıştırma modu yazmış olduğumuz programı çalıştırmak için kullanılır. TAPE(RMTİDNC)= Tezgâh hafızasının yeterli olmadığı durumlarda bir kablo bağlantısı veya hafıza kartı ile bağlantı yapılıp otomatik çalıştırma modudur. MDI(MANUEL DATA İNPUT)=bazı veri veya komutların manuel olarak girilebilmesi,kısa programlama.bu konumda yazılan değerler hafızada kalmaz. HANDLE=el çarkı ile eksenleri hareket ettirme komutu manuel konum. JOG=eksenleri X,Y,Z butonlarına basarak kesme hızında hareket ettirme konumu. RAPİD=eksenleri X,Y,Z butonlarına basarak boştaki hızlı hareket ettirme konumu. REF(ZERO RETURN HOME)=eksenleri referansa gönderme tezgah her açıldığında mutlaka referansa gönderilmelidir

50 FONKSİYON TUŞLARI SINGLE BLOCK=bu tuşa basıldığında program satır satır çalıştırılır.start tuşuna her basıldığında program bir satır okuyup durur. OPTIONAL STOP=isteğe bağlı durdurma,bu tuşa basıldığı zaman program içinde M01'i gördüğü zaman tezgah durur.start tuşuna basıldığında kaldığı yerden devam eder. DRY RUN=bütün ilerlemeleri FEED RATE hızına düşürür.bu nedenle ilk parçayı işlerken kullanılırsa boştaki hızları kontrol edebileceğimiz için bindirme tehlikesi kalkmış olur. BLOK DELETE(BLOK SKİP)=blok atlatma:herhangi bir satırın önüne(/) kesme işareti konulursa ve bu tuşa basılırsa tezgah o satırı okumadan geçer kesme işaretini koyup da tuşa basılmazsa o satırı da okur. MACHINE LOCK=tezgahın tüm eksenlerini kitler.bu tuş genellikle yazdığımız programın simülasyon aracılığı ile tezgah üzerinde kontrolü için kullanılır.kullandıktan sonra mutlaka eksenleri referansa göndermek gereklidir

51 DİĞER TUŞLAR EMERGENCY STOP=acil durdurma butonu.bu butona basıldığında tezgahın bütün fonksiyonları durur. POWER ON=kontrol ünitesini açar. POWER OF=kontrol ünitesini kapatır. CYCLE START=otomatik çalışmayı başlatır. FEED HOLD=otomatik çalışma esnasında eksenleri durdurur.starta basıldığında kaldığı yerden devam eder. COOLANT ON=manuel olarak soğutma sıvısını açar. COOLANT OF=manuel olarak soğutma sıvısını kapatır. COOLANT AUTO=programda M08 komutunu görünce soğutma sıvısını açar. SPINDLE CW=iş milini saat yönüne döndürür. SPINDLE CCW=iş milini saat yönü tersine döndürür. SPINDLE JOG=salgı butonu:basılı tutulduğu sürece fener milini 50 devirde döndürür. SPINDLE STOP=fener milini durdurur. JOG FEED=eksenleri manuel hareket ettirme tuşları

52 RAPID=0,25,50,100 boşta hareketlerin hız anahtarı. SPINDLE OVERREDE=Fener mili hızını %10 ar olarak düşürüp yükseltmeye yarar. FEEDRATE OVEREDE=ilerlemeyi %10 ar olarak azaltıp çoğaltmaya yarar. MAGAZIN=takım magazinin (tareti)döndürmeye yarar. HANDLE MULTIPLY=El çarkını kullanırkan el çarkının üzerindeki her çizgi arasındaki değeri ayarlamaya yarar.x1 her her çizgi arası 1 mikron X10(10 mikron) X100(100 mikron) PROGRAM PROTECT=Program yazma kilidi on konumunda tezgaha bilgi girilmez off konumunda girilir değişiklik yapılabilir. HANDLE NODDA EL ÇARKI

53 - 53 -

54 MDI KISA PROGRAM YAZMAK

55 - 55 -

56 - 56 -

57 - 57 -

58 - 58 -

59 HAFIZADAKİ BİR PROĞRAMI ÇAĞIRMAK MODE `EDİT` E ALINIR PROG TUŞUNA BASILIR DIR TUŞUNA BASILIR EKRANDA ÇAĞIRILACAK PROĞRAM BULUNUR `O`... PROĞRAM NUMARASI YAZILIR EKRANIN ALTIN DAKİ `O SRH ` TUŞUNA BASILIR

60 TAKIM SIFIRLAMA PROSEDÜRÜ 1. Referans takım seçilir ve bu takım iş parçası yüzeyine dokundurulur. 2. Sırasıyla POS ve REL tuşlarına basılarak RELATIVE pozisyonu ekrana getirilir. Z yazılır ve (ORIGIN) düğmesine basılarak Relative deki Z değeri sıfırlanmış olur. 3. OFFSET SETTING tuşuna sonrada ekranın altından ( WORK ) tuşuna basılarak WORK sayfası ( Parça sıfırı sayfası ) açılır. Parça sıfırı olarak belirteceğimiz G kodunun üzerine kursör getirilir. Z0 yazılarak ekranın altından ( MEASUR ) tuşuna basılır. 4. OFFSET SETTING tuşuna sonrada ekranın altından ( OFFSET ) tuşuna basılarak Takım Ofset sayfası açılır. Kursör ışığı referans takım olarak belirtiğimiz takım numarasının üzerine getirirlir ve 0 yazıp INPUT tuşuna basılarak buradaki değer sıfırlanır. 5. Daha sonra diğer takımlarda iş parçasının üzerine dokundurulur ve offset sayfasında kursör ışığı, dokunduğu takım numarasının üzerine getirilir. Z yazılarak ( İNP.C ) tuşuna basılır

61 İŞ PARÇASI SIFIRLAMA PROSEDÜRÜ 1. Parça sıfırı alma probu tezgaha takılır. 2. Prop X ekseni yönünde iş parçasının kenarına dokundurulur. 3. RELATIVE pozisyon ekranında X yazılır ve ( ORIGIN ) tuşuna basılarak X değeri sıfırlanır. 4. Prop ( +Z ) yönünde parçadan kurtarılana kadar yukarı kaldırılır. 5. Eğer bu dokunduğumuz kenar sıfırlanacaksa probun yarıçapı kadar X ekseninden hareket edilerek takımın tam orta noktası kenara gelecek şekilde ayarlanır. 6. WORK sayfasında iş parçası sıfırının belirtildiği G kodunun (G54, G55, G56, G57, G58, G59 ) üzerine gelinir ve X0 yazılır ( MEASUR ) tuşuna basılarak hesaplatma yapılır. 7. Yukarıda anlatılan aynı işlemler Y ekseni içinde yapılarak parça sıfırı hesaplatılır