Mavi Ay Grup Ltd.Şti olarak bünyemizde oluşturduğumuz Mavi Ay Dergileri

Transkript

1

2

3 KÜLTÜR, TURİZM, EKONOMİ,OTOMOTİV, AKTÜEL KÜNYE İmtiyaz Sahibi Nuh Dursun AKTAN Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Kurtuluş AÇIKGÖZ Grafik & Tasarım Kurtuluş AÇIKGÖZ Süleyman DURAP Sayfa Editörleri Nurhan ŞAHİN Yasemin ESEN Reklam & Halkla İlişkiler Filiz ÇELİK Baskı Mavi Ay Ajans Hukuk Danışmanı Av. Yılmaz KARADUMAN İletişim MAVİ AY GRUP GÜVENLİK SİSTEMLERİ AJANS GAZETE YAYINCILIK BİLGİSAYAR VE ELEKTRONİK EKİPMANLARI İNŞAAT GIDA TURİZM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ Meydankapı Mh. İskele Cd. No : 7 Merkez/SİNOP Tel : Faks : Web : e-posta : bilgi@ajansmaviay.com Mavi Ay Grup Ltd.Şti olarak bünyemizde oluşturduğumuz Mavi Ay Dergileri Kültür,Turizm,Ekonomi,Otomotiv ve Sağlık olmak üzere Ocak 2014 tarihinden itibaren ilk sayılarıyla yayın hayatına girmiştir. Dergilerimiz her ne kadar Sinop çıkışlı olsa da bölgesel olarak tüm ilerimiz kapsamayı hedeflemiştir. Dergilerimiz abonelik sistemiyle çalışmakta olup, internet bağlantısı üzerinden dergilerimizi e-dergi formatında takip edebilirsiniz. Mavi Ay Dergileri Karadeniz Bölgesi ndeki kentlerin bir birleriyle ekonomik, kültürel ve tarihi bağlarını tanıtmak ve kentler arasında iletişim köprüsü oluşturmak amacını gütmektedir... Mavi Ay Grup olarak Abone ve Takipçilerimize Bol Kazançlar Dileriz... Hesap Sahibi : Nuh Dursun AKTAN Banka : Ziraat Bankası Şube : Sinop Şb. Şube Kodu : 5001 Hesap No : 0226/ IBAN : TR Tutar :... TL ABONELİK FORMU Mavi Ay Sağlık & Spor Dergisi ne... sayısından itibaren... yıllık abone olmak istiyorum. Ad Soyad :... Firma Adı :... Adres : Vergi No :... Telefon :... Faks :... E-Posta :... Meslek :... Not : Yapılacak aktarımlarda (havale/eft) bankamız tarafından size sorulacak olan Açıklama kısmına Mavi Ay Dergisi... yılı... ayı... nolu sayısı ücretidir. ibaresi ve abone olacak kişinin Ad-Soyad-Kimlik Numarası bilgileri not düşürülmelidir. Bilgilerin eksik girilmesinden dolayı oluşan aksaklıklarda sorumluluk talep sahibine aittir. Oluşabilecek aksaklıkların önlenmesi açısından, para transferi işlemini takiben dergimizle iletişime geçerek, kimlik bilgilerinizi ve yaptığınız işlemin tutarını doğrulamanız gerekmektedir.banka yoluyla ödemenizi yaptıktan sonra abonelik bilgilerinizi içeren bu formu banka dekontu ile birlikte nolu faksa yada Meydankapı Mh. İskele Cd. No:7 Merkez/SİNOP adresine gönderiniz. Abonelik aylık ücreti 6,00 TL (yıllık ücreti 72,00 TL) dir.

4 Editör : Yasemin ESEN Haber : Nurhan ŞAHİN 01 SİNOP A BUZ Sinop kültür ve turizm açısından nasıl bir konumdadır? Son yıllarda Bakanlığımızla birlikte İlimizde yaptığımız gerek kültür hamleri gerekse turizm hamleleri ile Sinop Karadeniz de kültür ve turizm açısından öne çıkmış bir ildir. Nüfusumuz az olmasına rağmen, bu alanlarda başarılı olmamız ülkemize ve dünya da konuşulmaktadır. Dolayısı ile Sinop kültür ve turizm yönünden kendisini kanıtlamış durumdadır. İlimiz UNESCO ölçekli tüm toplantılara, panellere, seminerlere, fuarlara davet edilen bir konumdadır. Gittiğimiz her yerde Sinop kültür ve turizm alanında bir model il olarak görülmektedir. Buz Müzesi projesi ne aşamadadır? Öncelikle buzhane binasının nasıl ve neden yapıldığını anlatmakta fayda var yılında rahmetli Adnan Menderes Sinop ziyaretinde balıkçıların sıkıntılarını dinlemiş ve balıkçılar; Elektrik sıkıntısı çektiklerini ve tutmuş oldukları balıkların sevkıyatında sorun yaşadıklarını dile getirmişler. Menderes bunun üzerine şuan ki buz fabrikasını yaptırmış. Buzhaneden söz etmişken, bu teknolojide Türkiye de 12 adet,karadeniz de ise sadece Sinop' ta bulunmaktadır.

5 02 Editör : Yasemin ESEN Haber : Nurhan ŞAHİN MÜZESİ YAPIYORUZ Fotoğraf temsilidir. Aslında buzhane binasını Sinop Belediyesi yıkıp yerine park yapmayı plânlıyordu. Biz de Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Anıtlar Kurulu ile birlikte, bu binanın farklı değerlendirilebileceğini, Sinop' a kültürel miras olarak kazandırılabileceğini düşündük. Sinop Belediyesine buzhane binasının Kültür ve Turizm Bakanlığı na devredilmesini ve bu binanın yerine Sinop Belediyesi ne başka bir yer tahsis edilmesini talep ettik ya da 50 yıllığına bakanlığımıza kiralanmasını önerdik. Ancak Sinop Belediyesi tarafından bu taleplerimizi ret edildi. Daha sonrasında Belediyemiz bu çalışmanın Sinop için yararlı olacağını düşünerek yakın zamanda Belediyemiz ile yaptığımız antlaşma neticesinde buzhane binası Bakanlığımıza 15 yıllığına kiralandı. Buzhanenin Mülkiyeti Sinop Belediyesi ne ait olduğundan yenileme çalışmaları için gerekli bütçeyi bulamamıştık. Bu konuyu OPET A.Ş. firması ile görüşerek 700 bin TL bağış aldık. Bu bağışla birlikte Buzhane binasının Buz Müzesine dönüştürülmesi için gerekli çalışmalara başladık. Yapımına başladığımız Müzemizin içerisinde 400 kişilik toplantı salonu olacak. Gelen ziyaretçiler o zamanlarda nasıl buz üretildiğini görme fırsatı bulacaklar.

6 SİNOP MÜZESİ Sinop'ta ilk müzecilik faaliyetleri 1921 yılında başlamıştır. Etrafı surlarla çevrili ilin batısındaki nekropolünden ve gerekse şehir içindeki yapılanma nedeniyle temel hafriyatlarından ortaya çıkarılan eserler, 1921 yılından itibaren Atatürk'ün 1928 yılında yeni harfleri Sinop halkına tanıttığı Mekteb-i İdadi'de toplamaya başlanmıştır yılında ise, eser sayısının artması ile 1262 yılında Selçuk Veziri Müinüddin Pervane tarafından yaptırılan Pervane Medresesi'ne nakledilen eserler, burada depolanmaya devam edilmiş ve ilk müzenin çekirdeği oluşturulmuştur yılında ziyarete açılan Müze, 1945 yılında memurluk ve 1947 yılında müdürlük olmuş ve bir süre sonra da yine memurluk olarak faaliyetini sürdürmüştür yılları arasında İlimiz Demirciköy'de Kocagöz Höyük ve İl merkezinde müze avlusunda bulunan Serapis Mabedi'nde Türk Tarih Kurumu Adına Prof. Ekrem AKURGAL Başkanlığında ve Münster Üniversitesi adına Dr. Ludwig BUDDE ile müşterek başlatılan kazılardan sonra, Sinop Prof. Müzesi Ekrem AKURGAL'ın Genel Müdürlüğümüze bir müzenin kurulması istemiyle verdiği rapor gereği 1968 yılında Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü Merhum Hikmet GÜRÇAY'ın çabaları ile Belediye'den temin edilen hibe bir arsa üzerine, içinde Selçuklu Türbesi ve Serapis Mabedi temeli bulunan alanda, inşaat başlatılarak 1970 yılında yeni modern müze binası bitirilerek yeniden müdürlük olarak hizmete açılmıştır.

7

8 Editör : Nurhan ŞAHİN Haber : Yasemin ESEN 05 SİNOP MUTFAĞININ UNUTULMAYA YÜZ TUTMUŞ 53 ÇEŞİT YEMEĞİ

9 06 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ MAMALİKA MALZEMELER * 1 kg mısır unu veya buğday unu * 1 tatlı kaşığı tuz * 4 su bardağı su * Dövülmüş ceviz * Keş Fotoğraf temsilidir. YAPILIŞI Bir tencereye 4 su bardağı su ve tuz konup kaynatılır. Kaynayan suyun içine azar azar mısır unu veya buğday unu katılarak karıştırılır. Katı kıvama gelinceye kadar pişirilir. Pişen hamur göz göz olmaya başlayınca ocaktan alınıp yağlanmış kaşıkla küçük parçalar halinde kaşığın şekli verilerek tepsiye sıralanır. Üzerine dövülmüş ceviz ve keş karıştırılarak serpilir. Yine üzerine eritilmiş tereyağı gezdirilir ve sıcak olarak servis yapılır.

10 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ 07 Nükleer Santral Nedir? Nükleer santral, bir veya daha fazla sayıda Nükleer reaktörün yakıt olarak radyoaktif maddeleri kullanarak elektrik enerjisinin üretildiği tesistir. Radyoaktif maddeler kullanılmasından dolayı diğer santraller den farklı ve daha sıkı güvenlik önlemlerini, teknolojileri içerisinde barındırır. NASA'ya göre nükleer santraller termik santrallerin neden olacağı ölümleri azaltmaktadır. Nükleer santraller şimdiye kadar termik santrallerin neden olacağı 1,84 milyon ölümü ve 64 Gigaton karbondioksit salımını önlemiştir. Sinop Nükleer Santrale Karşı mı? Aslında hayır. Halk nükleer santrallerin sadece iyi yanlarının anlatıldığından şikâyet eder durumda. Çalışma Prensibi Nedir? Reaktörün kalbinde, elde edilen ısıl enerji suya aktarılır, su almış olduğu bu enerji sebebiyle faz değiştirir ve kızgın buhar haline dönüşür. Elde edilen bu buhar daha sonra elektrik jeneratörüne bağlı olan buhar türbinine verilir. Su buharı, türbin mili üzerinde bulunan türbin kanatları üzerinden geçerken daha önceden almış olduğu ısıl enerjiyi kullanarak, türbin milini döndürür. Bu mekanik dönme hareketi sonucunda alternatörlerde elektrik elde edilir. Jeneratörde oluşan elektrik ise iletim hatları denilen iletken teller ile kullanılacağı yere gönderilir. Türbinden çıkan, ısıl enerjisi yani sahip olduğu basınç ve sıcaklığı düşmüş olan buhar, tekrar kullanılmak üzere yoğuşturucuda (kondenser) yoğuşturulup su haline dönüştürüldükten sonra, tekrar reaktörün kalbine gönderilir.

11 08 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ Yoğuşturucu da su buharının faz değişimini yapabilmek için çevrede bulunan deniz, göl gibi su kaynaklarını soğutucu olarak kullanır. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) verilerine göre, küresel düzeyde kurulu gücü 371 bin 562 Gigawaat (gw) olan 438 nükleer santral, söz konusu 30 ülkenin ürettiği enerjinin yüzde17,71'ini sağlıyor. Bir başka deyişle, nükleer santrale sahip ülkeler, ürettiği enerjinin yüzde17,71'ini bu santrallerden elde ediyor. Nükleer Santrale Sahip Ülkeler ABD, Almanya, Arjantin, Belçika, Birleşik Krallık, Birezilya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Çin, Ermenistan, Fransa, Filandiya, GüneyKore, Moğolistan, Pakistan, Romanya, Rusya, Ukrayna, Birleşik Krallık Vatandaşın Yorumu İlgili kurumun doğru bilgilendirme yaptğını düşünmüyorum. Bilgilendirme doğal olarak yalnızca nükleer santralin ülke elektrik üretimine katkısından ve dünya da gelişmiş ülkelerin enerjilerinin %17,71'ini nükleer santraller tarafından karşılandığını belirtmektedir. İnsanlığa, çevreye dahası geleceğimize verdiği zarardan bahsetmemekteler. Gelişmiş ülkelerin önümüzdeki yıllarda kademeli olarak nükleer santralleri azaltarak tamamen terk edeceğinden bahsetmektedir. Mustafa ANAÇ Fotoğraf temsilidir.

12 Editör : Filiz ÇELİK Haber : Yasemin ESEN 09 METEM Sizi Tanıyabilir miyiz? 1955 Boyabat'ta doğdum. Çocukluğum gurbette geçti. İstanbul Üsküdar da büyüdüm. Sinema tiyatro gibi etkinliklerde bulundum. Daha sonrasında öğretmen okuluna girdim öğretmen okulunu kazandım. Kastamonu göl okulunda okudum. Marmara üniversitesi müzik bölümünden mezun olarak öğretmen oldum. Milli Eğitim ve Halk Eğitim Merkezin de müdürlük yaptım. Kısacası eğitim kademesinin her bölümünde çalıştım yıllarında Folklor kolunda çalıştım. METEM ( Mesleki Ve Teknik Eğitim Merkezi) Ne zaman Kuruldu? Matem İlköğretim Okulu'nun inşaatına 2005 Yılında başlandı yılında geçici kabulü yapıldı yılında kesin kabulü yapıldı. Öğrencileri 2007 yılında eğitime okullardan toparlayarak getirdik. Okulumuzda derslik sınıfımız var. Bir adet çok amaçlı salonumuz var. 22 öğretmen, 3 müdür yardımcımız var, 1 memur ve 2 hizmetlimiz ile hizmet vermekteyiz. Okulda Kaç Öğrenciniz Var? 91 öğrenci var. Öğrenci sayımız sık sık değişmekte. Okulumuzda çok başarılı öğretmenlerimiz var. Okulumuzda öğrencilerimiz Ram Merkezi ( Rehberlik ve Araştırma Merkezi) uzmanları tarafından inceleniyor ve bu şekilde okulumuza alınıyorlar. Hafif düzeyde zihinsel engelli çocuklarımız geliyor. Amacımız; Eğitebilir Zihinsel Engelli Çocuklarımızı hayata hazırlamak. Burası bir terapi okulu. Öğrencilerimizi meslekten ziyade, hayatın her anına hazırlamak amacımız.

13 10 Editör : Filiz ÇELİK Haber : Yasemin ESEN Zihinsel Engellilerin Mehteran Projesi METEM ( Mesleki Ve Teknik Eğitim Merkezi) Neler Yapılmakta? Amacımız; Eğitebilir Zihinsel Engelli Çocuklarımızı hayata kazandırmak. Öğrencilerimizi, Akademik eğitiminden ziyade, hayata hazırlamak. Burası bir terapi okulu. Öğrencilerimizi Topluma kazandırma okulu, bizim lise bölümüne yani meslek eğitim merkezine gecen öğrencimiz var. Liseye gecen öğrencilerimizi işyerlerinde uygulama veriyoruz. Mesela tekstil, pastane, berber var, motor tamircisi olan orda çalışan öğrencilerimiz var. Spor alanında Okulunuzun Başarıları Nelerdir? Okulumuzu temsil eden öğrencilerimiz var. Olimpiyat meşalesini yakan öğrencimiz var, geçtiğimiz yıl 2013 olimpiyat meşalesini yakmıştı. Masa tenisinde Türkiye şampiyonumuz bulunmaktadır. Voleybol takımız Türkiye şampiyonu Milli takımına Üç öğrencimiz seçildi ve ikisi Milli takıma çağırıldı. Son Olarak Söylemek İstedikleriniz Nelerdir? Okulumuz Engelsiz Yaşam Merkezi ile karıştırılmakta. Bunun sebebi sanırım tanıtım eksikliğinden kaynaklanıyor. İlimizde okulumuzun varlığından habersiz birçok insanın olması bizleri ziyadesi ile üzmekte. Okulumuz daha yeni sayılır, zamanla bu eksikliklerin giderileceğini düşünüyorum. Üzülerek söyleyebilirim ki; Ülkemizde Engellilere ilgi sorunu daha aşılamadı fakat bunun adımları atıldı. Engellilerin sadece özel günlerde anılması oldukça üzücü. Dünyada en önemli faktör insan olduğuna göre, engelliler ile bir bütün olduğumuzu unutmamamız gerekli. Son olarak Her İnsan Bir Engelli Adayıdır diyorum. Fotoğraf temsilidir.

14 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ 11 CEVDET KERİM İNCEDAYI ASKER-DEVLET ADAMI Cevdet Kerim İncedayı; 1893 yılında Sinop'ta doğdu. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki tercüme-i hal kağıdı örneğinde verilen bilgiye göre, babasının adı Abdülkerim, annesinin adı Ayşe dir. Türk parlamento tarihi adlı eserde ise annesinin adının Hafize Ayşe olduğu ve kendisinin Fatma Aliye hanımın eşi olduğu söylenmektedir. İncedayı, TBMM'nin Tarihli toplantısında, bir tartışmadan dolayı babasını şu şekilde anlatmıştır. Benim babam Mithat Paşa Akka'ya sevk edilirken, aynı hadiseden dolayı idama mahkum olmuş, sonra iki-üç yıl boynunda lale, Sinop'ta bir zindanda kalmıştır. Müteakiben Mithat Paşa öldürüldükten sonra, Sinop hapishanesinde ve daha sonra Meşrutiyete kadar Sinop'ta sürgün kalmış bir babadır. Bir hürriyet ve inkılâp mücahididir. Ben, Milli hakimiyet, Millet hürriyeti, istiklali ve iradesinin müemmen kılınmasını ve bu uğurda durmadan mütemadiyen ve ölünceye kadar çalışmak terbiyesini ilk olarak o zindan laleleri boynunda yaşayan babamın manzarasından aldım demiştir. İncedayı, 3 Eylül 1911 de Mektebi Harbiye'ye girmiş ve 30 Temmuz 1914'te Teğmen olarak okulu bitirmiştir. Daha sonra harp Akademisine girmiş ve burayı tamamladıktan sonra Erkan-ı Harp zabiti olmuştur. Cevdet Kerim İncedayı, ilk kez Birinci dünya savaşında Kafkas cephesinde savaşmıştır. Cephede gösterdiği hizmetlerden ötürü, Gümüş Liyakat Madalyası almıştır. 14 Aralık 1916'da Üsteğmen olmuş, 4 Temmuz 1918'de Erkan-ı Harbiye Mektebi giriş sınavını kazanmış ve 1 Mart 1921 yılında Yüzbaşı olmuştur. Cevdet Kerim İncedayı'nın Mütakere başından itibaren İstanbul'da Anadolu'ya hizmet eden Milli cemiyetlerin çalışmaları ile ilgilendiği görülmektedir. İkinci İnönü ve Sakarya Muhabereleri sırasında Fırka Erkan-ı harbi olarak garp cephesinde cereyan eden muhaberelere katılmış, Afyon- Dumlupınar savaşındaki üstün hizmetlerinden dolayı binbaşılığa terfi etmiş ve Sakarya muhaberesi sırasında Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Harekât şubesine atanmıştır. Kısım şefi olarak Sulha kadar bu vazifede bulunmuştur. Barıştan sonra, 1 Eylül 1927'de harp malulü olarak Erkan-ı Harp Binbaşılığından emekliliğe ayrılmıştır.

15 12 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ Emekliliğinden sonra CHP'nin müfettiş muavinliği görevini yapmaya başlamıştır yılına kadar İstanbul'da parti başkanlığı ve İstanbul şehir meclisi üyeliği yapmıştır yılı seçimlerinde Sinop Millet Vekili seçilen Cevdet Kerim İncedayı, CHP'nin en aktif idareci ve liderlerinden biri olarak dikkat çekmiştir seçimlerinde, yine Sinop'tan Millet Vekili seçilen İncedayı, ikinci Saydam Hükümetinin ilk açılan bakanlar kurulu listesinde yer almakla beraber, Muhabere ve Münakalat Vekili Ali Çetinkaya (Afyonkarahisar) tarihinde balkanlıktan ayrılması münasebetiyle onun yerine göreve getirildi. Daha sonra, ikinci Refik Saydam Hükümetinde Ulaştırma Bakanlığı yapmıştır. İncedayı bu dönemde söylediği şu sözlerle herkesin dikkatini üzerine çekmiştir, Mesai saatinin sonunu saat elde beklemek, tembel insanların harcıdır, mesai saati yok iş vardır. Bunun için hepimizin fedakarlığı lazımdır, İşte benim vekaletim zamanında değil, her zaman bu fedakarlığı yapmamız beklenir. Devlet işlerinin gecesi gündüzü yoktur, geceleri evde uykunuz kaçarsa işinizin başına gelmeyi ilk olarak düşününüz. Demiştir. Ord. Prof.Dr. Cevad Kerim İncedayı'nın da ağbeyi olan, eski Bakanlardan ve Sinop Millet Vekili Cevdet Kerim İncedayı, bir karaciğer rahatsızlığı nedeni ile yatırıldığı Alman hastanesinde tarihinde saat 01.35'de vefat etmiştir. İncedayı, tarihinde yapılan bir törenle Edirne kapı Şehitliğinde toprağa verilmiştir. Kendisini rahmetle anıyoruz. Fotoğraf temsilidir. Türkçe ezan ile ilgilide şu çarpıcı sözleri dile getirmiştir, Ezanın Arapça okunmasının İnkılaba ihanet olduğunu, irticacın avdeti için bunun ilk adım teşkil edeceğini ve Halk Partisinin bunun aleyhinde bulunması gerektiğini belirtmiştir.

16 Editör : Kurtuluş AÇIKGÖZ Haber : YASEMİN ESEN 13 Kendinizi tanıtır mısınız? İsmim Belgin Köklü 1962 Sinop doğumluğum. Dokumacılığı kaç yıldır yapıyorsunuz? 2005 yılından beri dokumacılıkla uğraşıyorum. Dokumacılık dedelerimiz ve babaannelerimizden bize miras kaldı. Dokumacılığı hobi olarak yapıyorum. Keten dokumayı en çok kimler tercih ediyor? Yerli ve yabancı turistler tercih ediyor. Keten ürünlerine rağbet var. İnsanlar kimyasallardan uzak durmaya çalışıyorlar. Keten den hangi ürünleri yapıyorsunuz? Kıyafet (tunik-gömlek-ceket), peşkir(havlu) heybe, çanta, kemer, telefonluk, yaka, örtü ve benzeri ürünler. Günümüzde el sanatları bitmek üzere, bizde bunu yaşatmaya çalışıyoruz. Eskiden ketenin tercih edilmesinin sebebi tekstillerin olmayışı ve yoksulluktur. İnsanlarda para sıkıntısı olduğu için kıyafet alamazlardı. Bunun için kendileri keteni üretip dokuma yaparak giyim ihtiyaçlarını gideriyorlardı. Ama günümüzde fabrikaların çoğalması ile beraber dokuma işi de kalmadı sayılabilir. Keten Dokumanın özelliği nedir? Keten dokumanın özelliği; kıyafetin serin tutması ve sağlıklı olmasıdır.

17 14 Editör : Kurtuluş AÇIKGÖZ Haber : YASEMİN ESEN Keten (Latince Linum usitatissimum), Ketengiller familyasından keten cinsinin en yaygın türüdür. Haziran-Ağustos ayları arasında ipek gibi, mavimsi veya sarı renkli çiçekler açan bir bitkidir,15-60 cm boylanabilir. Tohumu ve lifi için yetiştirilen doğal ve kültür formu bulunur. Yaprakları sapsız, grimsiyeşil renkli, dik veya yatık gövde üzerinde sıralanmışlardır. Ketenin kimyasal yapısında; %80 selüloz, %3 pektin, %10 su bulunur. Tohumları %40-45 yağ içeririr ve yağ eldesinde kullanılır. Bu yağ, omega 3 yağ asitleri bakımından zengindir. "Bezir yağı" olarak bilinen bu yağ boyacılıkta kullanılır. Yağı alınan tohumlar hayvan yemi olarak kullanılır. Keten her çeşit toprakta yetişebilir. Lif ketenleri nemli havayı, yağ ketenleri ise güneşli havayı sever. Anadolu'da keten yazlık ve güzlük olarak ekilmektedir. Kışlık ketenler Ağustos-Eylül, yazlık ketenler ise Mart ve Nisan aylarında ekilir. Lif ketenlerinin uzun boylu olanları makbuldür ve gübreli toprakta yetişir. Yağ ketenleri, iyice olgunlaştıktan sonra toplandığı halde, lif ketenleri olgunlaşmadan toplanır. Keten tohumları kapsülden dövülerek çıkarılır ve elenerek temizlenir. Gövdeler iyice ezilerek içinden lifleri çıkarılır. Demet haline getirilerek havuzlara daldırılır. Bir müddet bekletildikten sonra çıkarılıp kurutulur. Taraklardan geçirilerek düzeltilir ve yumaklar halinde hazırlanır. Keten en eski kültür bitkilerindendir. Mısır'da MÖ 4. yüzyılda keten yetiştirildiği, mabetler ve mezarlar üzerine yapılan resimlerden anlaşılmıştır. Keten, yıldan beri Yakın Doğu ve Akdeniz bölgelerinde lifi ve tohumları için yetiştirilmekte; dünyanın çok yerinde üretilmektedir. Dünya'da keten üretiminde ilk sırayı Rusya ve ikinci sırayı Polonya alır. Memleketimizde bazı keten türleri tabii olarak yetişir. Türkiye'de yetiştiği yerler, Batı ve İç Anadolu ve Karadeniz'de fazla olmak üzere Anadolu'nun çoğu yeridir.

18 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ 15 Buğdaygiller familyasından, sulak yerlerde yetişen, cm boylarında, yıllık otsu bir tarım bitkisidir. Pirinç taneleri kabuk içerisinde kapalı olarak bulunur. Hasattan sonra kabuklarından ayrılır. Kabuğu çıkarılmamış pirince çeltik denir. Pirincin yetişmesi için nemli iklim ve bilhassa sulak araziye ihtiyaç vardır. Pirincin köklerini kaplayan devamlı bir su tabakası olması gerekmektedir. Bu sebeple suyu emmeyen killi topraklar ve deniz seviyesinden yüksekliği fazla olmayan sıcak akarsu vadileri pirinç tarımı için elverişli olmaktadır. Boyabat'ın hem toprak yapısı, hem de iklim koşulları bu özellikleri göstermekte ve çeltiğin yetişmesi için olanak sağlamaktadır. En çok pirinç üretimi yapılan yerler Edirne, Samsun, Sinop'un Boyabat ilçesi, Kastamonu'nun Tosya ilçesi, Çorum, İzmir, Manisa ve Balıkesir'dir. Boyabat'ın su potansiyelinin yüksek olması da çeltik verimini önemli ölçüde arttırır. Boyabat'taki tarlalar, Kızılırmak, Gökırmak ve Gökırmak'ın kolları olan Arım Çayı ve Gazidere Çayı ile beslenirler. Su, çiftçiye fazlasıyla yetmektedir. Dolayısıyla çeltiğin ihtiyaç duyduğu en önemli unsurlardan biri olan su Boyabat'ta hiç sorun haline gelmemiştir. Kuraklık yaşanılan senelerde ırmaklarda azalan suyu idareli kullanmak isteyen çiftçiler, tarlalarını nöbetleşe sularlar.

19 16 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ Boyabat'ta pirinç, ekiminden biçimine kadar şu aşamalardan geçer: Mart ya da Nisan ayında tarla aktarılır. Toprağın yumuşaması için sürülen tarlaya bolca su verilir. Suyun taşmaması için kenarları sınırla çevrilir. Su içinde kalan tarladaki toprağı iyice düzleştirmek için traktör vasıtasıyla Keşen Çekmek denilen iş yapılmaktadır. Traktör tarladan çıktıktan sonra tarlada kalan pislik kadınlar tarafından temizlenir. Sonra tohum ekimi yapılır. Çeltik tohumları tarlaya elle serpilir. Bir haftaya kadar yeşeren çeltik suyun üzerine çıkar. Çeltiğin içinde yetişmesini engelleyen başta Darıcan olmak üzere Kurbağa kaşığı, Yabani darı, Kındıra, Dip otu, Kara ot, Sandalya sazı, Hasır otu adlarıyla anılan çeşitli zararlı otlar yetişmektedir. Bu otlar eskiden kadınlar tarafından elle toplanırdı. Günümüzde ise bu otları kurutmak için zirai ilaçlar kullanılmaktadır. Eylül ayına kadar tarla devamlı kontrol altında tutulur. Toprak kuruduktan sonra çeltiğin biçilmesi aşamasına gelinir. Arazi yapısı eğer uygunsa biçerdöver ile değilse köylü tarafından imece usulü ya da para karşılığı orakla çeltik biçilir. Biçilen çeltik tarlaya desteler halinde kuruması için bırakılır. Yaklaşık bir hafta sonra harman makinesi kullanılarak başaktaki çeltik taneleri saptan ayrılır. Ayrılan taneler güneş alan düz bir yere serilerek kuruması için gün içinde birkaç defa karıştırılır. Daha sonra çuvallanan çeltik taneleri eğer tam kurumamışsa çuval içinde ısınır. Halk arasında bu olaya Çeltiğin kızışması ve yanması denir. Bunu önlemek için çeltiğin iyice kurutulması çok önemlidir. Boyabat'ta yedi adet pirinç fabrikası vardır. Bu fabrikaların pirinç üretme kapasiteleri hemen hemen aynıdır. İlçe Tarım Müdürlüğünden aldığımız bilgilere göre Boyabat'a bağlı köylerde dönüm ekim alanı ve 1077 tane kayıtlı çiftçi bulunmaktadır. Bir dönümden yaklaşık kg arası çeltik üretildiği hesaplanırsa bu topraklarda yılda yaklaşık olarak ton çeltik üretilmektedir. Boyabat'taki fabrikalarda ise Boyabat'a bağlı olmayan köylerden gelen çeltiklerle birlikte yılda yaklaşık ton pirinç üretilmektedir. Türkiye'nin yılda ürettiği toplam pirincin yaklaşık %10 u Boyabat'ta üretilmektedir. Fakat Türkiye'de üretilen çeltik, ihtiyacı karşılamamakta dolayısıyla dışarıdan pirinç ithal edilmektedir. Toprak Mahsulleri Ofisi(TMO), her yıl hasat zamanı iki ay süre ile Boyabat'ta çeltik alımı yapmaktadır. Amaç çiftçiyi korumak ve piyasada borsa görevi görmektir. TMO Boyabat'ta üretilen çeltiğin 4-5 bin tonunu alır. Geri kalan çeltik ürün sahipleri ya da tüccarlar tarafından değerlendirilir. Boyabat'ta üretilen pirinç çok kalitelidir. Öyle ki pirinci meşhur olarak bilinen Tosya, Boyabat'tan pirinç almaktadır. Boyabat'ta Baldo, Osmancık 97, Karakılçık, Riba, Sarı Bursa, Boroka, Yaşar, Crisco, Maratelli, Ak Çeltik, Kısa Bacak, Sarı Kılçık adlarıyla anılan pirinç çeşitleri yetiştirilmektedir. Bunlardan en iri tanelisi Baldo'dur. Fakat Boyabat'ta en çok yetiştirilenleri Riba ve Osmancık'tır. Boyabat Belediyesi ambleminde çeltik başağını imge olarak kullanmaktadır. Boyabat'a ait bir türküde de Boyabat pirincinin isminin geçtiğini görmekteyiz.

20 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ 17 Kendinizi Bize Anlatırmısınız? 1978 yılında Sinop'ta doğdum, İlköğretimimi Cumhuriyet ilkokulunda, Liseyi Endüstri Meslek Lisesinde okudum Yılında Belediye Konservatuarına başladım Yılında Konservatuarı bitirerek sanat hayatıma başladım. Evliyim ve Allah bağışlarsa bir çocuğum var Yılında Kahveci Baba işletmesini kurdum. Halen burada Sinoplula'ra hizmet vermeye devam ediyorum. Müessesenizi kısaca anlatır mısınız? Uzun zamandır Müzik ile uğraşan birisi olarak, çeşitli Alkollü eğlence yerlerinde şarkı söyledim. Bir gün Alkol kullanmayan, Alkollü eğlence yerlerine gitmek istemeyen İnsanları'nda şarkı dinleyebilmesi ve eğlenmelerinin hakkı olduğunu düşünerek böyle bir kaffe açmayı düşündüm. Buranın Tarihi bir yer'de olması ayrıca gerek yerli gerekse yabancı ziyaretçilerin uğrak bir yer haline getirdi. Akşamları canlı müzik eşliğinde insanların otantik bir ortamda vakit geçirmeleri benim hoşuma gidiyor. Ayrıca kendimize özgü kumda Türk Kahvesi lezzetini'de misafirlerimize sunuyoruz., Neden İşletmenizi böyle Tarihi bir yerde yani Medrese içerisinde açmayı düşündünüz? Sinop birçok Medeniyete ev sahipliği yapmış, Dünyada çok az rastlanan ender yerlerden bir yerdir. Tarihi olgular ve bulgular açısından çok zengin bir coğrafi yapıya sahiptir. Bu Tarihi yapılardan biriside şuan içinde bulunduğumuz Medrese dir. Düşündük ki; hem Tarihimizi tanıtmak hem de İlimizi ziyarete gelen Yerli Yabancı ziyaretçilerin dikkatini çekmek adına böyle bir karar aldık. Bu zamana kadar aldığımız övgüler doğru yolda olduğumuzu bize gösterdi.

21 18 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ Medrese hakkında bize bilgi verir misiniz? Medrese 1262 Yılında Sinop un Trabzon Rum Devletinden ikinci kez alınışı anısına Muinüddin Pervane tarafından halkın katkısı ile yaptırılmıştır. Medresenin içerisinde Muinüddin Pervane'nin torunu ünlü deniz komutanı Gazi Çelebi ve kızının kabri bulunmaktadır. Yine Medrese içerisinde Sinop yöresine ait el sanatları yapılmakta ve satılmaktadır. Gazi Çelebi kimdir? Pervane oğullarının son hükümdarıdır Gazi Çelebi. Süleyman Pervanenin torunu Mesut Çelebinin oğludur (H.700) Yılında babası ölünce yerine geçti. Vakfiyelerden Gazi Çelebinin asıl adının Sultan Altınbaş olduğu ve 1335 (H.756) öldüğü tarih kayıtlarından anlaşılmaktadır. Yine Tarih Kitaplarından aldığımız bilgilere göre, o zamanlar siyasi karışıklıklara sahne olan Anadolu bu devirde büsbütün İlhanilerin nüfus ve hâkimiyeti altında idi. Bu bakımdan, Gazi Çelebi karadan harplerle uğraşmanın faydasız olacağını bildiğinden Karadeniz' in Doğu ve Kuzey sahillerinde bulunan RUM lara, Cenevizlere karşı Deniz Muharebeleri yaptığı anlaşılmakta.

22 Editör : Süleyman DURAP Fotoğraf : Kurtuluş AÇIKGÖZ 19 İstiklal İlköğretim Okulunun karşısındaki ara yolun kenarında bulunan Yalı (Varoş) Hamamının bugünkü harabe şekli ortada dururken, bu tarihi hamamı gezmeye, görmeye gelenlerin içeride karşılaştıkları manzara nedeniyle korkulu anlar yaşadıkları söylendi. Selçuklu Mimarisini ilimizde temsil eden tarihi eserler arasında listede ilk sıralarda yerini alan Yalı Hamamı diğer ismiyle de Varoş Hamamı'nın 1950 li yılların içinde faal durumda olduğunu belirten Sinoplular bu binanın bakımsızlıktan, ilgisizlikten kısa zaman içinde harabe durumuna getirildiğini söylediler. Bizim Karadeniz Gazetesi Haber ekibi olarak vatandaşlarımız arasında yaptığımız araştırmada Konuştuğumuz Sinoplular şehrimizde bulunan hamamlar hakkında şu konulara yer verildiler; ' Bu gün hayatta olan birçok Sinop'lununda hatırlayacağı gibi yakın tarihimize kadar Sinop'ta Üç tane hamam çalışırdı. Bunlar Tersane çarşısında Eski Buzhane arkasındaki Aşağı Hamam, diğeri Alaaddin Camisinin karşısındaki Yukarı Hamam, Üçüncüsü de Yalı (Varoş) hamamıydı. Bu günkü durumda bu hamamlardan Aşağı hamam işlevini sürdürürken, Yukarı hamam Kafe'ye, Yalı Hamamı da harbeye dönüştürülmüştür. Vakıflar Genel Müdürlüğünün ve Vakıflar Samsun Bölge Müdürlüğünün acil onarım ihtiyacı bulunmamasına rağmen Kaleyazısı Camisini yapıp, Kefevi Camisini programa alacağına Yalı Hamamı'nı Gündemine alması daha doğru olmaz mıydı? Çünkü kaleyazısı Camiini Sinop'lu hayırsever kişilerin tamir ettirmelerinden hemen sonra Vakıflar Genel Müdürlüğü bu camiyi tekrar onarıma almıştır. Kefevi Camii Bu gün aynı durumda olmasına rağmen, yine Vakıflar Genel Müdürlüğünün onarım yapılacak tarihi eserlerliste sinde bulunduğunu görüyoruz. Bunlara karşılık İlimizde Selçuklu Mimarisinin tek ayakta kalan tarihi hamamına da kimsenin sahip çıktığı yok' dediler. Yalı (Varoş Hamamı)'nın tabelasında yazan öz geçmişinde de şu bilgilere yer verilmiştir; 15. Yüzyıl başlarında yapıldığı tahmin edilen Hamam Selçuklu üslubunu bu tarihlere kadar sürdüren tek yapıdır. 1730yıllarda iç kısmının büyük bir bölümü onarılmıştır. Doğu batı konumları dikdörtgen planlıdır. Güneydoğu bölümü dışa çıkıntılıdır. Avlulu ve külhanlık yapılan hamam kısmı 9 kubbelidir. Düz damlı yapılmış olan külhan, bu gün yıkılmış durumdadır. Hamam kısmından daha yüksek olan avlunun (soyunma odası ) çatısı da yıkılmıştır. Dış cepheler kesme taşlarla, iç duvarlar tuğla ve molozla örülmüştür. A. Fatih Yılmaz

23 20 Editör : Süleyman DURAP Haber : Kurtuluş AÇIKGÖZ Geçtiğimiz yıllarda keşfedilen Ayancık İnaltı Mağarası, Türkiye`nin dört bir yanından ziyaretçi akınına uğruyor. Ayancık ilçesine 35 kilometre uzaklıkta ve Akgöl`e ise 6 kilometre mesafede İnaltı köyü sınırları içersinde yer alan İnaltı Mağarası`nın geçtiğimiz yıllarda 65 bin YTL harcanarak, mağara içi aydınlatma, elektrik isale hattı, yürüyüş merdivenleri, giriş kapısı ve mağara önü çevre düzenlemesi yapılmıştı. Astım hastalığı ile çeşitli hastalıklara iyi geldiği belirtilen ve 3.5 kilometresine kadar gidilebilen İnaltı Mağarası`ndaki oldukça serin hava ve ilginç İnaltı Mağarasi Sinop/Ayancık oluşumlar Türkiye`nin çeşitli illerinden mağarayı ziyaret edenleri adeta büyülüyor. Çeşitli hastalıklara iyi geldiği belirlenen ve 3.5 kilometresine kadar gidilebilen İnaltı Mağarası, turistlerin beğenisine sunulmayı bekliyor. Mağaranın henüz tespit edilebilen 3.5 kilometrelik bölümü, çeşitli büyüklüklerde ve renklerde binlerce traverten,sarkıt ve dikitten oluşuyor. Türkiye`nin en büyük ilk 10 mağarası arasında yer alan Ayancık İnaltı Mağarası`nı gezmek için Türkiye`nin değişik illerinden gelen ziyaretçiler, yaptıkları açıklamada; mağaranın içersinde çok güzel oksijen ve yayla havasının olduğunu belirtiyor. Özellikle solunum yolları rahatsızlıkları olan hastalara bu mağara havasının iyi geldiği belirten ziyaretciler, traverten, sarkıt ve dikitten çok etkilendiklerini yalnız ulaşım sorunun bir an önce çözümlenmesi gerektiğini Çangal-Akgöl yolu ve Akgöl-İnaltı Mağarası arasındaki yol asfaltlanırsa,hem doğa harikası Akgöle hem de İnaltı Mağarası`na ziyareti sayısının daha da artacağını ifade ettiler. İnaltı Mağarasi Sinop/Ayancık