TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

Transkript

1 2017 TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU YÖNETİCİ ÖZETİ EXECUTIVE SUMMARY TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ TÜRKİYE EKONOMİSİ DÜNYA EKONOMİSİ DÜNYA İNŞAAT SEKTÖRÜ ÖZEL BÖLÜM Katkılarıyla BİLGİ: Rapor içerisinde paylaşılan TUİK kaynaklı veriler, Takvim ve Mevsimsellik Etkisinden Arındırılmamış verilerdir.

2 YÖNETİCİ ÖZETİ 2017 yılı ilk çeyreğinde alınan yapı ruhsatları metrekare bazında yüzde 17,2 azaldı yılı ilk çeyreğinde alınan yapı izinleri metrekare bazında yüzde 22,0 arttı. İnşaat sektöründe istihdam Şubat ayında bin oldu. İnşaat sektöründe güven endeksi Mayıs ayında 1,1 puan düştü. Mevcut inşaat işleri endeksi Mayıs ayında 10,0 puan arttı. Yeni alınan inşaat işleri endeksi Mayıs ayında 0,9 puan düştü Nisan ayında konut satışları yüzde 7,6 arttı Nisan ayında birinci el konut satışları yüzde 10,8 yükseldi Nisan ayında ipotekli konut satışları yüzde 29,6 arttı. İnşaat şirketlerinin kredi stoku ilk çeyrekte yüzde 7,2 genişledi. Markalı konut satışlarında senetlerin payı en yüksek seviyeye yükseldi Mart ayında inşaat malzemesi sanayi üretimi yüzde 1,2 arttı Mart ayında inşaat malzemesi ihracatı yüzde 7,2 arttı Mart ayında inşaat malzemesi ithalatı yüzde 8,9 geriledi. Ekonomi dışı yoğun gündem ekonomideki iyileşmeyi öteliyor. Merkez Bankası para politikası iç talebi destekliyor. Üretici fiyatları endeksi yüzde 16,37 ile en yüksek seviyesinde. Tüketici güven endeksinde kademeli toparlanma sürüyor. Türk Lirası sepet kur 3,75 seviyesinde. Dünya ekonomisinde Trump endişeleri. ABD Merkez Bankası FED haziran ayında faizleri artıracak. Fransa seçimleri sonrası AB de güven arttı. Petrol fiyatları yeniden dolar arasında. Euro-Dolar paritesi 1,10 seviyesinin üzerinde. ABD de yıllık inşaat harcamaları 1,22 trilyon dolara ulaştı. ABD de yeni ev satışları Nisan ayında 569 bin adet oldu. AB inşaat harcamaları 2017 yılı ilk çeyreğinde yüzde 1,7 büyüdü. Mayıs ayında inşaat malzemesi fiyatları geriledi. TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

3 EXECUTIVE SUMMARY Construction permits have decreased 17,2 percent as floor area in the first quarter of Occupancy permits have increased 22,0 percent as floor area in the first quarter of Construction sector employment is thousands in February. Construction confidence index decreased 1,1 point in May. Existing construction activities rose 10,0 point in May. New construction orders decreased 0,9 point in May. House sales increased 7,6 percent in April of First sales of House sales rose 10,8 percent in April of Mortgaged sales of House sales increased 29,6 percent in April of Contracting Companies loans stock expanded rapidly in the first quarter of Construction materials sector industrial production increased 1,2 percent in March. Construction materials export increased 7,2 percent in March of Construction materials import decreased 8,9 percent in March of Highly agenda in out of economy may limit improvement at economy. Turkish Central Bank monetary policy is supporting the demand side. Producer price index reached to highest level. Consumer confidence index is improving steadily. Currency basket is 3,75 Turkish Liras. World economy is worrying about uncertainties about Trump. After presidential election in France, confidence to EU is rising. Oil prices are between dollar band. Euro-Dollar parity is above 1,10 level. Construction spending overpass 1,20 trillion dollar in US. US new home sales 569 thousands in April of EU construction expenditures increased 1,7 percent in the first quarter of Construction materials prices have decreased in May. TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

4 TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ Yılın İlk Çeyreğinde Alınan Yapı Ruhsatları Metrekare Bazında Yüzde 17,2 Geriledi Yılın ilk çeyrek döneminde alınan yapı ruhsatlarında gerileme yaşanmıştır. İnşaatlarda yeni iş iştahında zayıflama görülmektedir. Alınan yapı ruhsatları 2017 yılının ilk üç ayında bir önceki yıla göre, bina sayısı olarak yüzde 15,0, yüzölçümü olarak yüzde 17,2, değer olarak yüzde 3,6 ve daire sayısı olarak yüzde 11,6 oranında azalmıştır. Yapı ruhsatı verilen binaların 2017 yılı Ocak-Mart ayları toplamında; yapıların toplam yüzölçümü 45,0 milyon m 2 iken; bunun 25,4 milyon m 2 si konut, 10,0 milyon m 2 si konut dışı ve 9,6 milyon m 2 si ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşmiştir. Şekil.1 Alınan Yapı Ruhsatları Yılın İlk Çeyreğinde Alınan Yapı İzinleri Metrekare Bazında Yüzde 22,0 Arttı Yeni yılın ilk çeyreğinde işlerin tamamlanma hızı artmış ve önemli ölçüde yeni stok kullanıma arz edilmiştir. Yılın ilk çeyreğinde alınan yapı izinleri metrekare olarak yüzde 22,0 artarak 39,3 milyon metrekareye yükselmiştir. Şekil.2 Alınan Yapı İzinleri Türkiye de İşsiz Sayısı Artarken İnşaat Sektörünün İstihdama Katkısı Sürüyor TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

5 Türkiye ekonomisinde yüksek işsizlik giderek yapısal bir sorun haline gelmektedir. Yeni yıl ile birlikte işsiz sayısı 4,0 milyon seviyesine yaklaşmıştır. Şubat ayında istihdamdaki artışa karşın işsiz sayısı çok yüksek kalmıştır. İnşaat sektörü ise genel istihdama katkısın sürdürmektedir. Sektörde mevsimsellik ile gerileyen istihdam sayısına karşın toplam istihdam içindeki pay Şubat ayı itibariyle korunmuştur. İnşaat sektörü önümüzdeki aylarda istihdama katkısını artırmaya başlayacaktır. Tablo.1 İstihdam Göstergeleri Aylar Toplam İstihdam (000) İşsiz Sayısı (000) İnşaat Sektörü İstihdam (000) 2016 Ocak ,72 Şubat ,67 Mart ,12 Nisan ,54 Mayıs ,65 Haziran ,47 Temmuz ,40 Ağustos ,41 Eylül ,73 Ekim ,60 Kasım ,44 Aralık , Ocak ,49 Şubat ,66 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu İnşaat Sektörü İstihdam Pay % İnşaat Sektöründe Güven Endeksi Mayıs Ayında 1,1 Puan Gerildi İnşaat sektöründe güven endeksi (takvim ve mevsim etkisinden arındırılmamış endeks verileri) 2017 yılının ilk 4 ayındaki yükseliş ardından Mayıs ayında sınırlı ölçüde gerilemiştir. İnşaat sektörü güven endeksi Mayıs ayında 1,1 puan düşmüştür. İnşaat sektöründe güven alanında yaşanan hızlı artıştan sonra bir durağanlaşma görülmektedir. Güvenin yeniden artışı için ilave iyileşmelere ihtiyaç duyulmaktadır. Şekil.3 İnşaat Sektörü Güven Endeksi (2010=100) İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ 2010=100 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Mevcut İnşaat İşleri Seviyesi Mayıs Ayında 10,0 Puan Sıçradı TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

6 Mevcut inşaat işleri endeksi son üç aydır önemli bir sıçrama göstermektedir yılı Mart ve Nisan ayları ardından mevcut inşaat işleri Mayıs ayında da yine önemli bir sıçrama göstermiştir. Mevcut inşaat işleri seviyesi Mayıs ayında Nisan ayına göre 10,0 puan artmıştır. Böylece Mayıs ayındaki mevcut işler seviyesi geçen yılın Mayıs ayındaki mevcut işler seviyesinin de 7,2 puan üzerine çıkmıştır. Mevsimsellik ile birlikte hızlı bir toparlanma yaşanmaktadır. İnşaat sektörüne verilen destekler de olumlu etkisi sürdürmektedir. Şekil.4 Son Üç Ay İnşaat Faaliyetleri Endeksi (2010=100) İNŞAAT FAALİYETLERİ SON ÜÇ AY 110,0 105,0 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Yeni Alınan İnşaat İşleri Seviyesi Mayıs Ayında 0,9 Puan Düştü Yeni inşaat işleri seviyesi Ocak ve Şubat aylarındaki dalgalanma ardından Mart ayında bir önceki aya göre 10,2 puan birden artmıştı. Nisan ve Mayıs aylarında ise yeni alınan işler seviyesinde sınırlı gerilemeler ortaya çıkmıştır. Bu gerilemeler yüksek seyreden mevcut işlerde önümüzdeki aylarda azalma olma riskini de beraberinde getirmektedir. Şekil.5 Yeni Alınan İnşaat İşleri Endeksi (2010=100) 76,0 74,0 72,0 70,0 68,0 66,0 64,0 62,0 60,0 YENİ ALINAN İNŞAAT İŞLERİNİN SEVİYESİ Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Konut Satışları Nisan Ayında Yüzde 7,6 Arttı TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

7 Mart ayında hızlanan konut satışları artışını Nisan ayında da sürdürmüştür. Nisan ayında konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,6 artarak adet olmuştur. Konut sektöründe uygulanan kampanyalar ve sağlanan desteklerin satışlara olan katkısı ve desteği Nisan ayında da devam etmiştir. Özellikle konut kredi faiz oranlarının düşük kalması da satışları desteklemektedir. Bu çerçevede konut satışlarındaki performansın bir süre daha sürmesi beklenmelidir. Tablo.2 Aylık Konut Satışları DÖNEM DEĞİŞİM (%) , , , , Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Birinci El Konut Satışları Nisan Ayında Yüzde 10,8 Arttı Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,8 artarak adet olmuştur. İkinci el konut satışları ise yüzde 5,1 oranında artmıştır. Yeni konut satışı anlamına gelen birinci el konut satışları Ocak-Nisan döneminde ise geçen yılı aynı dönemine göre yüzde 5,4 artarak adet olmuştur. İkinci el konut satışları ise yüzde 8,7 artarak adet olarak gerçekleşmiştir. İlk el satışlardaki artış sürmektedir. Tablo.3 Konut Satışlarının Dağılımı DÖNEM TOPLAM BİRİNCİ EL İKİNCİ EL % DEĞİŞİM 2016/ ,4 + 5,4 + 8,7 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu İpotekli Satışlar 2017 Yılı Nisan Ayında Yüzde 29,6 Arttı TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

8 Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 29,6 oranında artış göstererek adet olmuştur. Diğer konut satışları ise Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,5 azalarak adede inmiştir. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 37,9 olarak gerçekleşmiştir. İpotekli satışlar Ocak-Nisan döneminde yüzde 30,3 artmış ve adet olmuştur. Diğer satışlar ise aynı dönemde yüzde 3,1 düşmüş ve adet olarak gerçekleşmiştir. Konut satışlarını büyük ölçüde kredili satışlar desteklemeye devam etmektedir. Tablo.4 Konut Satışlarının Dağılımı DÖNEM TOPLAM İPOTEKLİ SATIŞLAR DİĞER SATIŞLAR % DEĞİŞİM 2016/2017 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu ,4 + 30,3-3,1 İnşaat ve Gayrimenkul Sektörlerinin Yurtiçi Kredilerinde Hızlı Büyüme 2016 yılında yaşanan sıkıntılar nedeniyle banka kredileri talebi ve kullanımı yavaşlamıştı. İnşaat sektörünün kullandığı yurtiçi krediler yıl genelinde yüzde 12,9, gayrimenkul sektörünün kullandığı yurtiçi krediler ise sadece yüzde 4,8 genişlemişti yılında ise kamunun uyguladığı garanti ve kefalet programlarının desteği ile kredilerde hızlı bir büyüme yaşanmaktadır. Bu çerçevede yılın ilk çeyrek döneminde inşaat sektörünün kullandığı yurtiçi krediler yüzde 7,3, gayrimenkul sektörünün kullandığı yurtiçi krediler ise yüzde 10,7 artmıştır. Her iki sektörde de işlerin ilk çeyrekteki genel seyri dikkate alındığında sektörlerin önemli ölçüde kredi kullandıkları görülmektedir. Kredi hacmindeki bu hızlı genişlemenin bir bölümünün yeni işler için, bir bölümünün ise işletme sermayesi eksiğini kapatmak için olduğu öngörülmektedir. Yurtdışından kredi kullanımında ise inşaat sektörünün kredileri yüzde 5,8 artarken, gayrimenkul sektörünün kredileri yüzde 9,9 azalmıştır. Tablo.5 İnşaat Ve Gayrimenkul Sektöründe Kullanılan Kredi Stoku DÖNEM İNŞAAT SEKTÖRÜ TİCARİ KREDİLER MİLYON TL İNŞAAT SEKTÖRÜ YURTDIŞI KREDİLER MİLYON DOLAR GAYRİMENKUL TİCARİ KREDİLER MİLYON TL GAYRİMENKUL YURTDIŞI KREDİLER MİLYON DOLAR 2012 Q Q Q Q Q Q Kaynak; TC Merkez Bankası, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Markalı Yeni Konut Satışlarında Senedin Payı Hızla Artıyor, Riski Markalı Üreticiler Alıyor TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

9 Markalı projelerde yeni konut satışlarında peşinat, banka kredisi ve senet kullanılmaktadır. Mevcut koşullara göre bu üç aracın kullanım payları değişmektedir. Yeni yılın ilk dört ayında markalı projelerden konut satın alan müşterilerin peşinat, senet ve banka kredisi kullanım oranları incelendiğinde Nisan ayında peşinat kullanım oranı yüzde 18 e gerilerken banka kredisi kullanım oranı yüzde 35 e ve senet kullanım oranı ise yüzde 47 ye yükselmiştir. Peşinat payındaki gerileme hane halklarının tasarruflarının azaldığını ve borçlanma ihtiyacının artığını göstermektedir. Düşük kredi faizleri borçlanma eğilimini de tetiklemektedir. Ancak daha önemli gelişme senetlerin payının yüzde 50 ye yaklaşması olmuştur. Senet payının artması markalı üreticilerin satışlarını kendilerinin finanse ettiğini ve geri ödememe riskini üstlendiklerini göstermektedir. Şekil.6 Yeni Markalı Konut Satın Alımlarında Kullanılan Araçların Payları Yüzde PEŞİNAT BANKA KREDİSİ SENET Şub.17 Mar.17 Nis.17 Kaynak: Reidin-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi 2017 Nisan Sonuçları Markalı Yeni Konutların Stok Erime Hızı Yavaşlıyor; Yeni Konut Başlangıçları Ötelenebilir Konut sektörüne sağlanan destekler ve uygulanan kampanyalar ile birlikte konut satışları son aylarda hız kazanmıştı. Ancak öne çeken talebin giderek yavaşladığı görülmektedir. Nitekim markalı konutlarda stok erime hızı giderek düşmektedir. Nisan ayında stok erime hızı adet bazında yüzde 3,8 e, metrekare bazında ise yüzde 3,4 e gerilemiştir. Konut stoklarının erime hızındaki yavaşlama yeni konut başlangıçlarını da öteleyecektir. Şekil.7 Markalı Yeni Konutların Stok Erime Hızı (Satışların Mevcut Stoka Oranları) 7 6,5 6,0 5, ADET BAZINDA Kaynak; Reidin-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi 2017 Nisan Sonuçları 3,8 5,4 METREKARE BAZINDA Şub.17 Mar.17 Nis.17 3,4 TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

10 TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ İnşaat Malzemesi Sanayi Üretimi Mart Ayında Yüzde 1,2 Arttı 2017 yılı Mart ayında inşaat malzemesi ortalama sanayi üretimi 2016 yılı Mart ayına göre yüzde 1,2 artmıştır. Böylece inşaat malzemesi sanayi üretimi yeni yıl içinde Ocak ve Şubat aylarındaki gerileme ardından ilk kez Mart ayında yükselmiştir. Mart ayındaki sınırlı üretim artışı ile birlikte yılın ilk çeyrek döneminde inşaat malzemeleri sanayi üretimi geçen yılın ilk çeyrek dönemine göre ortalama yüzde 3,1 gerilemiştir yılı Mart ayındaki üretim artışında mevsimsellik etkili olmuştur. Ayrıca inşaat sektörüne verilen destekler ile birlikte işlerde görülen toparlanma inşaat malzemesi talebini ve üretimini de olumu etkilemiştir. Son iki yıldan farklı olarak ihracat tarafında da talep artışı yaşanmıştır yılı Mart ayında inşaat malzemeleri alt sektörlerindeki sanayi üretiminde farklı eğilimler ortaya çıkmış olmasına karşın daha çok artış eğilimi ağırlık kazanmıştır. 26 alt sektörden 16 sında üretim geçen yıla göre artarken, 10 alt sektörde üretim geçen yıla göre azalmıştır. Yılın ilk çeyrek dönemi itibariyle ise sadece 9 alt sektörde üretim artışı olmuştur. İnşaat malzemeleri sanayinde ağırlıklı yeri olan sektörlerden düz cam, merkezi ısıtma radyatörleri, marangozluk ürünleri, seramik sıhhi ürünleri, iklimlendirme, kablolar, musluk ve vanalar ile inşaat demirleri üretimleri yılın ilk çeyrek döneminde artmıştır. Buna karşın çimento, mermerler, hazır beton, seramik karolar, elektrikli ekipmanlar gibi önemli alt sektörlerde üretim gerilemiştir. Tablo.6 Sanayi Üretimi Büyüme (Bir Önceki yılın aynı ayına ve dönemine göre yüzde) SEKTÖRLER 2017 Mart 2017 Ocak- Mart Düz Cam İmalatı 33,3 27,4 Merkezi Isıtma Radyatörleri (Elektrikli Radyatörler Hariç), Sıcak Su Kazan İmalatı Diğer Bina Doğramacılığı ve Marangozluk Ürünlerinin İmalatı 9,8 10,3-21,9 9,6 Seramik Sıhhi Ürünlerin İmalatı 17,1 9,3 Soğutma ve Havalandırma Donanımlarının İmalatı 8,1 6,9 Kabloların İmalatı 2,5 6,2 Diğer musluk ve valf/vana imalatı 9,9 4,6 Ana Demir ve Çelik Ürünleri İmalatı (İnşaat Demiri vb) Birleştirilmiş Parke Yer Döşemelerinin İmalatı 5,8 2,4 27,7 0,9 İnşaat Amaçlı Beton Ürünlerin İmalatı 13,3-0,7 Kilit ve Menteşe İmalatı 7,7-1,3 Duvar Kağıdı İmalatı 28,1-2,5 Çimento İmalatı -0,5-2,6 İnşaat Amaçlı Alçı Ürünlerin İmalatı 4,5-2,9 Kireç ve Alçı İmalatı 3,9-3,7 Metal Yapı ve Yapı Parçaları İmalatı 13,4-4,0 Taş ve Mermerin Kesilmesi, Şekil Verilmesi, Bitirilmesi Boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile macun İmalatı -3,9-4,2 2,9-4,7 Seramik Karo ve Kaldırım Taşları İmalatı -4,6-5,7 Plastik İnşaat Malzemesi İmalatı 9,1-7,8 Diğer Camların İmalatı ve İşlenmesi (Teknik Amaçlı Cam) -11,4-8,0 Elektrikli Aydınlatma Ekiplerinin İmalatı -12,8-12,6 Hazır Beton İmalatı -5,3-13,1 Çelikten Tüpler, Borular, İçi Boş Profiller Bağlantı Parça İmalatı Fırınlanmış Kilden Tuğla, Karo ve İnşaat Malzemeleri İmalatı -13,5-15,3-15,7-29,1 Metalden Kapı ve Pencere İmalatı -43,8-35,7 İnşaat Malzemesi Sanayi Ortalama 1,2-3,1 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

11 Mart Ayında İhracat Yüzde 7,2 Arttı İnşaat malzemeleri ihracatı 2017 yılı Mart ayında geçen yılın Mart ayına göre yüzde 7,2 artmış ve milyon dolar olmuştur. Böylece yılın ilk üç ayında da ihracat artışı gerçekleşmiştir yılı Mart ayında ihracat 2015 yılı Nisan ayından bu yana ki en yüksek ihracat olmuştur. Pazarlarda kademeli iyileşme ve metal tabanlı ihraç ürünlerinin fiyatlarındaki artışlar ihracat genişlemesini desteklemektedir. İhracat artışının süreceği öngörülmektedir. Şekil.8 İnşaat Malzemeleri İhracatı (Aylık Milyon Dolar) AYLIK İHRACAT MİLYON DOLAR ESKİ YIL YENİ YIL 2017 Mart Ayında İthalat Yüzde 8,9 Geriledi İnşaat malzemeleri ithalatında yeni yıl ile birlikte gerileme sürmektedir Ocak ayında ithalat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22,0, Şubat ayında ise yüzde 23,0 düşmüştü. Mart ayında ise ithalat geçen yılın Mart ayına göre yüzde 8,9 gerilemiş ve 765 milyon dolara inmiştir. Mart ayında inşaat işlerinde göreceli toparlanmaya rağmen ithalat düşüşü sürmüştür. İthalatın düşüşünde artan döviz kurları etkili olmaya devam etmektedir. Şekil.9 İnşaat Malzemeleri (Aylık Milyon Dolar) AYLIK İTHALAT MİLYON DOLAR ESKİ YIL YENİ YIL

12 Yıllık İhracat 15,5 Milyar Dolara Yükseldi İhracat 2016 yılsonunda 15,24 milyar dolara kadar gerilemişti yılının ilk çeyrek döneminde ise ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,1 artış göstermiştir. Böylece İnşaat malzemeleri yıllık sanayi ihracatı da Mart ayı itibariyle 15,50 milyar dolara yükselmiştir. Yıllık ihracat büyüklüğünün 2017 genelinde artacağı öngörülmektedir. Şekil.10 İnşaat Malzemeleri İhracatı (Yıllık Milyon Dolar) YILLIK İHRACAT MİLYON DOLAR Yıllık İthalat 8,88 Milyar Dolara Geriledi 2017 yılının ilk üç ayında inşaat malzemeleri ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,8 gerilemiştir. Böylece 2017 yılı Mart ayında yıllık ihracat yeniden 9,0 milyar doların altına inmiş ve 8,88 milyar dolara düşmüştür yılında ithalatta beklentilerin ötesinde bir gerileme yaşanacağı öngörülmektedir. Şekil.11 İnşaat Malzemeleri İthalatı (Yıllık Milyon Dolar) YILLIK İTHALAT MİLYON DOLAR TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

13 Tablo.7 İnşaat Malzemeleri İhracatı milyon dolar SEKTÖRLER % DEĞ Tablo.7 İnşaat Malzemeleri İthalatı milyon dolar SEKTÖRLER % DEĞ ALÇI 5,5 8,7 58,1 ÇİMENTO 134,2 136,1 1,4 BOYALAR VE VERNİKLER 73,7 75,5 2,4 PLASTİK İNŞAAT MALZEMELERİ 239,3 211,3-11,7 AĞAÇTAN İNŞAAT MALZEMELERİ 104,0 113,8 9,4 DUVAR KAĞITLARI 0,7 1,5 104,4 İŞLENMİŞ TAŞLAR (MERMER, GRANİT) 219,0 210,8-3,8 MİNERAL YÜNLER 4,6 4,6 0,2 ASFALT, ALÇI, ÇİMENTO VE BETONDAN EŞYA 25,0 30,0 19,8 TUĞLALAR, KAROLAR, KİREMİTLER 1,5 1,7 17,4 SERAMİK KAPLAMALAR 129,0 129,3 0,3 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ 51,8 50,4-2,7 DÜZ CAM, YALITIM CAMI, CAM TUĞLA 29,1 33,2 14,0 CAM YÜNÜ 22,0 21,8-1,2 DEMİR ÇELİK ÇUBUK, PROFİL, TELLER VE ÇİVİ 861, ,2 20,9 DEMİR ÇELİKTEN BORU VE BORU BAĞLANTI PARÇA 293,5 330,0 12,5 DEMİR ÇELİKTEN İNŞAAT AKSAMI 252,9 253,6 0,2 DEMİR ÇELİK VİDA, CİVATA SOMUN 85,4 90,9 6,5 DEMİR ÇELİKTEN RADYATÖRLER 79,8 89,3 11,9 DEMİR ÇELİK SAĞLIK GEREÇLERİ 15,6 13,9-10,6 ALÜMİNYUMDAN İNŞAAT MALZEMESİ VE AKSAMI 194,2 195,8 0,8 ALÜMİNYUMDAN SAĞLIK GEREÇLERİ 33,4 38,1 14,1 KİLİTLER VE DONANIM EŞYASI 126,1 135,5 7,5 ISITMA VE SOĞUTMA CİHAZLARI 154,0 160,6 4,3 ASANSÖRLER VE LİFTLER 10,1 13,8 37,1 MUSLUKLAR VE VANALAR 71,9 75,0 4,3 ELEKTRİK MALZEMELERİ 106,1 104,2-1,8 YALITIMLI KABLOLAR 305,5 337,0 10,3 AYDINLATMA CİHAZLARI 64,7 53,2-17,6 PREFABRİK YAPILAR 50,8 28,7-43,5 İNŞAAT MALZEMELERİ 3.744, ,5 6,5 Çalışmada yer alan tüm dış ticaret verilerinin sayısal kaynağı Türkiye İstatistik Kurumu dur. ALÇI 1,7 1,2-32,3 ÇİMENTO 2,5 3,8 50,6 BOYALAR VE VERNİKLER 133,2 131,9-1,0 PLASTİK İNŞAAT MALZEMELERİ 89,2 92,5 3,7 AĞAÇTAN İNŞAAT MALZEMELERİ 136,9 72,0-47,4 DUVAR KAĞITLARI 4,1 2,9-30,3 İŞLENMİŞ TAŞLAR (MERMER, GRANİT) 38,4 33,9-11,6 MİNERAL YÜNLER 10,1 11,4 12,2 ASFALT, ALÇI, ÇİMENTO VE BETONDAN EŞYA 15,6 9,4-39,7 TUĞLALAR, KAROLAR, KİREMİTLER 0,3 0,3-19,0 SERAMİK KAPLAMALAR 18,2 8,5-53,5 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ 2,0 1,5-23,0 DÜZ CAM, YALITIM CAMI, CAM TUĞLA 48,2 40,0-17,0 CAM YÜNÜ 53,2 49,2-7,5 DEMİR ÇELİK ÇUBUK, PROFİL, TELLER VE ÇİVİ, 115,7 70,6-39,0 DEMİR ÇELİKTEN BORU VE BORU BAĞLANTI PARÇA 186,9 198,8 6,4 DEMİR ÇELİKTEN İNŞAAT AKSAMI 208,5 46,6-77,6 DEMİR ÇELİK VİDA, CİVATA SOMUN 185,2 171,4-7,4 DEMİR ÇELİKTEN RADYATÖRLER 3,6 3,7 2,8 DEMİR ÇELİK SAĞLIK GEREÇLERİ 3,6 3,2-11,3 ALÜMİNYUMDAN İNŞAAT MALZEMESİ VE AKSAMI 20,1 18,3-8,8 ALÜMİNYUMDAN SAĞLIK GEREÇLERİ 8,6 3,4-60,2 KİLİTLER VE DONANIM EŞYASI ISITMA VE SOĞUTMA 142,4 138,4-2,8 CİHAZLARI 330,7 196,6-40,5 ASANSÖRLER VE LİFTLER 44,9 38,6-14,0 MUSLUKLAR VE VANALAR 146,6 183,3 25,0 ELEKTRİK MALZEMELERİ 260,3 268,4 3,1 YALITIMLI KABLOLAR 109,2 103,2-5,5 AYDINLATMA CİHAZLARI 103,2 87,5-15,2 PREFABRİK YAPILAR 3,0 3,4 15,7 İNŞAAT MALZEMELERİ 2.426, ,1-17,8 Gruplandırmalar için uluslararası sınıflandırmalar kullanılmıştır. İnşaat malzemesi toplam verileri Çalışma Ekibi tarafından hesaplanmaktadır. TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

14 TÜRKİYE EKONOMİSİ Ekonomi Dışı Yoğun Gündem Ekonomide Kalıcı İyileşmeyi Öteliyor Ekonomi dışı gündemdeki gelişmeler Türkiye ekonomisinde belirleyici olmaya devam etmektedir. Ekonomide alınan destek önlemelerine ve birçok alandaki yasa çalışmalarına rağmen ekonomi daha çok ekonomi dışı gündemden etkilenmeye devam etmektedir. Türkiye nin ekonomi dışı gündeminde siyasette yeniden yapılanma, dış politik ilişkiler, jeopolitik riskler, terör ile mücadele, FETÖ ile mücadele, OHAL uygulaması gibi yoğun bir gündem bulunmaktadır. Mayıs ayı içinde özellikle dış politikada önemli ziyaretler yapılmaktadır. Rusya, Hindistan ve Çin ziyaretleri sonuçları itibariyle beklendiği gibi düşük profilli olmuştur. ABD ziyaretinde istenilen sonuçlar alınamamıştır. Buna bağlı olarak Irak ve Suriye de jeopolitik riskler sürmektedir. AB ile ilişkilerde de belirsizlik devam etmektedir. Siyasette ise Cumhurbaşkanı partili olmuş ve AK Parti nin yeniden başına geçmiş bulunmaktadır. Bu çerçevede kabinede ve ekonomi yönetiminde de değişiklik beklenmektedir. Ekonomi dışı gündemin yoğun etkileri ile ekonomide normalleşme ve kalıcı iyileşmeyi ötelemektedir. Merkez Bankası Para Politikası Piyasalardaki Likiditeyi ve İç Talebi Destekliyor Hükümet yeni yılın başından bu yana tüm kamu kaynaklarını seferber ederek ekonomiyi ve piyasaları desteklemeye çalışmaktadır. Buna paralel olarak Merkez Bankası da her ne kadar sıkı para politikası hedeflediğini açıklasa dahi genişletici bir para politikası uygulamaktadır. Merkez Bankası piyasalara daha çok likidite vererek ödeme ve tahsilat sıkıntılarını azaltmayı ve iç talebi desteklemeyi hedeflemektedir. Nitekim Merkez Bankası nın piyasalara bıraktığı TL miktarı yeniden 100 milyar TL yi aşmıştır. Böylece Merkez Bankası kamu garantileri destekli kredi genişlemesini de desteklemektedir. Merkez Bankası para politikasındaki sıkılaştırmayı sadece piyasaları fonlama maliyetini yüzde 12,0 lere yükselterek yapmaya çalışmaktadır. Merkez Bankası nın likidite ve büyüme önceliği değişmediği sürece önümüzdeki aylarda enflasyonda artış ve Türk Lirasında değer kaybı kaçınılmaz olacaktır. Şekil.12 Merkez Bankası nın Bankalar Aracılığı Piyasaya Verdiği Türk Lirası Miktarı 140 TL LİKİDİTESİ MİLYAR TL Kaynak: TC Merkez Bankası

15 Üretici Enflasyonunda Hızlı Artış; Üreticiler Fiyatlarını Artırıyor Üretici fiyatları son yıllarda üretim maliyetlerindeki önemli artışlara rağmen ekonomide yaşanan sıkıntılar ve yavaşlama nedeniyle zayıf kalmıştı. İç ve dış pazarlardaki sıkıntılar nedeniyle üreticiler artan maliyetlerini fiyatlarına yansıtamamıştı. Ancak 2016 yılının son çeyreğinden itibaren döviz kuru artışlarının da etkisi ile üretici fiyatlarında önemli bir artış yaşanmaktadır. Üreticiler iç ve dış piyasadaki göreceli toparlanmayı da dikkate alarak biriken maliyet yükünü fiyatlarına yansıtmaktadır. Üretici fiyatlarındaki artış bir süre daha devam edecektir. Üretici fiyatlarındaki artış aynı zamanda firmaların girdi maliyetlerini de yeniden artırıcı bir unsur olmaktadır. Bu nedenle firmalar yılın geri kalanında maliyet ve fiyat politikalarını gözden geçirmelidir. Şekil.13 Yıllık Üretici Fiyat Enflasyonu Değişimi Yüzde ,37 Kaynak: TÜİK Tüketici Güveninde Kademeli Toparlanma Yavaşlayarak Sürüyor İnşaat ve konut sektöründe talep tarafında belirleyici unsurlar arasında tüketici güveni önemli bir yer almaktadır. Tüketici güven endeksi 2015 yılı Kasım ayındaki erken genel seçimler ardından 77,2 puan ile son dönemlerin en yüksek seviyesine ulaşmış ardından uzun süreli bir zayıflama içine girmişti. Tüketici güveni 2017 yılında ise Şubat ayından sonra kademeli bir toparlanma içine girmiştir. Toparlanma referandumun yapıldığı Nisan ayında hızlanmış, ancak Mayıs ayında yeniden zayıflamıştır. Tüketici güveni halen düşüktür ve toparlanmanın sürmesi için ekonomide ve ekonomi dışı alanlarda güveni artıracak normalleşmelere ihtiyaç bulunmaktadır. Şekil.14 Tüketici Güven Endeksi 80,0 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 Kaynak: TÜİK TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

16 (12) 137,2 138,1 144,4 149,9 150,6 149,2 144,5 146,3 148,6 146,8 151,8 151,3 142,8 138,9 141,5 143,6 143,4 154,0 157,9 156,8 155,2 156,2 159,1 157,9 155,2 153,5 157,8 163,8 160,0 157,1 157,9 148,6 150,4 146,4 144,5 143,1 145,6 146,9 147,7 153,1 160,1 161,1 28.Ağu 04.Eyl 11.Eyl 18.Eyl 25.Eyl 02.Eki 09.Eki 16.Eki 23.Eki 30.Eki 06.Kas 13.Kas 20.Kas 27.Kas 04.Ara 11.Ara 18.Ara 25.Ara 01.Oca 08.Oca 15.Oca 22.Oca 29.Oca 05.Şub 12.Şub 19.Şub 26.Şub 04.Mar 11.Mar 18.Mar 25.Mar 01.Nis 08.Nis 15.Nis 22.Nis 29.Nis 06.May 13.May 20.May 27.May 03.Haz 10.Haz 17.Haz 24.Haz 01.Tem 08.Tem 15.Tem 22.Tem 29.Tem 05.Ağu 12.Ağu 19.Ağu 26.Ağu 02.Eyl 09.Eyl 16.Eyl 23.Eyl 30.Eyl 07.Eki 14.Eki 21.Eki 28.Eki 04.Kas 11.Kas 18.Kas 25.Kas 02.Ara 09.Ara 16.Ara 23.Ara 30.Ara 06.Oca 13.Oca 20.Oca 27.Oca 03.Şub 10.Şub 17.Şub 24.Şub 03.Mar 10.Mar 17.Mar 24.Mar 31.Mar 07.Nis 14.Nis 21.Nis 28.Nis 05.May 12.May 19.May 26.May Türk Lirası İstikrar Arayışında Türk Lirası Mayıs ayı içinde sepet kur olarak 3,75 seviyesinde kendine yeni bir denge bulmaya çalışmıştır. Parite değişikliklerine bağlı olarak bu sepet kur seviyesinde Dolar 3,50-,60 TL, Euro ise 3,90-4,00 TL arasında istikrar kazanmaya başlamıştır. Ekonomideki ve ekonomi dışı alanlardaki gelişmeler ile Türk Lirası bu seviyelerde kalıcı bir istikrar arayışını önümüzdeki aylarda da sürdürecektir. Şekil.15 Türk Lirası Sepet Kur 4,20 TÜRK LİRASI SEPET KUR 4,00 3,80 3,60 3,40 3,20 3,00 2,80 Kaynak: TC. Merkez Bankası Yerleşik Hane halkları ve Şirketlerin Döviz Mevduat Hesapları Artıyor Yurtiçi yerleşiklerin (hane halkları ve şirketler) döviz tevdiat hesaplarındaki artış sürmektedir. Yılbaşında 143,1 milyar dolar olan DTH hesapları büyüklüğü 12 Mayıs itibariyle 161,1 milyar dolara yükselmiştir. Yurtiçi yerleşiklerden hane halkları güven ihtiyacı nedeniyle dövize talep göstermektedir. Şirketler ise yüksek döviz borçları nedeniyle uygun fiyatlardan döviz almaya devam etmektedir. Yerleşiklerin süren döviz talebi Türk Lirasındaki değerlenmeyi de engellemektedir. Şekil.16 Yerleşiklerin Döviz Tevdiat Hesapları Milyar Dolar 170,0 165,0 160,0 155,0 150,0 145,0 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 Kaynak: TC. Merkez Bankası TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

17 DÜNYA EKONOMİSİ ABD de Donald Trump a İlişkin Kaygılar Küresel Beklentileri Etkiliyor Dünya ekonomisinde büyüme 2017 yılında hızlanırken dünya mal ticareti de iki yıl aradan sonra yeniden büyümektedir. Buna bağlı olarak küresel piyasalarda genel bir iyimserlik oluşurken, küresel mali piyasalarda da varlık fiyatlarında önemli artışlar yaşanmaktadır. Dünya ekonomisi 2017 yılına iyi başlamışken, küresel ekonomi önünde en önemli risk olarak ABD de Donald Trump ve yönetimine ilişkin kaygılar bulunmaktadır. Rusya ile ilgili suçlamalar, açılan soruşturmalar ve kamuoyu ile medyanın önemli muhalefeti Trump yönetiminin bundan sonraki siyasi karar etkinliğini ve hatta görev süresini sorgulatmaya başlamıştır. Bu çerçevede oluşan siyasi belirsizlik ABD ve küresel ekonomi için en önemli risk olarak görülmektedir. ABD Merkez Bankası FED Siyasi Krize Rağmen Faizleri Artırabilir 2017 yılında Dünya ekonomisinde yakından izlenen önemli bir unsur ABD Merkez Bankası nın para politikasıdır. FED 2017 yılı içinde 3 veya 4 faiz artışı öngörmekte olup ilkini Mart ayında gerçekleştirmiştir. Haziran ayında da büyük bir ihtimalle faizleri yine artıracaktır. ABD de Trump ve yönetim ile ilgili yaşanan krizin FED faiz artışını engellemesi beklenmemektedir. FED in izlediği ekonomik veriler itibariyle faiz artış olasılığı korunmaktadır. Tablo.8 ABD Merkez Bankası FED Faiz Toplantıları ve Beklentileri Kaynak; Federal Reserve Bank FED FAİZ TOPLANTILARI FAİZ ORANLARI BEKLENTİSİ % ,-0, ,75-1,00 3 0,75-1, ,00-1, ,00-1, ,00-1,25 1 1,00-1, ,25-1,50 Avrupa Birliği nde Fransa Seçim Sonuçları Birliği Güçlendirdi Avrupa Birliği kritik 2017 yılını şimdilik iyi yönetmekte ve geçirmektedir. Hollanda ve ardından Fransa seçimlerini Birlik yanlılarının kazanmış olması Birliğin geleceğine ilişkin riskleri azaltmış, güveni ise artırmıştır. Eylül ayındaki Almanya seçimlerini de Merkel in kazanması halinde Almanya-Fransa işbirliği ile çok vitesli AB ye geçiş sağlanacak ve Birliğin geleceğine ilişkin belirsizlik ve endişeler büyük ölçüde ortadan kalkacaktır. Avrupa Birliği Brexit sürecini de şimdilik iyi yönetmektedir. AB ekonomisi tüm bu gelişmelerden olumlu etkilenmektedir. AB ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,0 büyürken, Euro bölgesi yüzde 1,7 büyüme göstermiştir. AB ekonomisindeki iyileşme ve büyüme de giderek kalıcı hale gelmektedir. ABD de Trump Yönetimine İlişkin Endişeler Dolar da Değer Kaybına Yol Açıyor ABD de ekonomideki iyileşme ve Merkez Bankası FED in faiz artışlarını sürdüreceği beklentisine rağmen Trump yönetimine ilişkin endişeler nedeniyle Dolar diğer para birimleri karşısında zayıflamaktadır. Dolar daki zayıflama siyasi risklere bağlıdır ve ekonomik temelli değildir. Bu nedenle TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

18 2014 (24) (11) (25) Kas.14 Ara.14 Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Ağu.15 Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16 Mar.16 Nis.16 May.16 Haz.16 Tem.16 Ağu.16 Eyl.16 Eki.16 Kas.16 Ara.16 Oca.17 Şub.17 Mar.17 Nis.17 May.17 siyasi olarak belirsizliklerin azalması halinde FED faiz artışları ile birlikte Dolar yeniden değer kazanmaya başlayacaktır. 1,10 seviyesini aşan Euro-dolar paritesi de yeniden 1,05-1,10 bandına geri dönecektir. Şekil.17 Euro Dolar Paritesi 1,26 1,25 1,24 1,23 1,22 1,21 1,2 1,19 1,18 1,17 1,16 1,15 1,14 1,13 1,12 1,11 1,1 1,09 1,08 1,07 1,06 1,05 1,04 1,03 1,02 Kaynak: Reuters Günlük Verileri Petrolde ABD ile Diğer Petrol Üreticileri Arasında Kıyasıya Rekabet Türkiye nin yurtdışı Müteahhitlik işleri ile inşaat malzemeleri ihracatında petrol ihracatçısı yakın ve komşu ülkeler büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle petrol fiyatlarındaki gelişmeler pazarların performansında belirleyici olmaktadır. Yılbaşında petrol üreticisi ülkelerin üretimi kısması ile birlikte petrol fiyatları dolar arasına yükselmişti. Ancak ABD de petrol üretiminin artması ve stokların yükselmesi ile birlikte petrol fiyatları 50 doların da altına inmişti. 25 Mayıs ta petrol üreticisi ülkelerin toplantısında alınan üretim kısıntılarının devam ettirilmesi kararı ardından ise petrol fiyatları yeniden 55 dolar seviyesine yaklaşmıştır. ABD ve üretici ülkeler arası rekabet sürecektir. Şekil. 18 Brent Petrol Fiyatları Varil/Dolar BRENT PETROL FİYATI VARİL DOLAR Kaynak: London Commodity Exchange TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

19 DÜNYA İNŞAAT SEKTÖRÜ ABD de Yıllık İnşaat Harcamaları Yeni Yılda Yüksek Seviyesini Koruyor ABD de konut ve konut dışı inşaat harcamaları 2016 yılının tamamında kademeli artışını sürdürmüş ve yılı 1,19 trilyon dolar seviyesinden kapatmıştı yılının ilk aylarında da yüksek inşaat harcamaları sürmektedir. Şubat ayında toplam yıllık inşaat harcamaları 1,22 trilyon dolara yükselmiştir. Mat ayında ise yıllık konut inşaat harcamaları 509,6 milyar dolar ve konut dışı yıllık inşaat harcamaları 708,6 milyar dolar ile oldukça yüksek seviyelerde gerçekleşmiştir. Tablo.9 ABD İnşaat Harcamaları (Yıllık Milyar Dolar) DÖNEM KONUT İNŞAATI KONUT DIŞI BİNA İNŞAATI TOPLAM İNŞAAT 2015 Q1 363,9 642, , Q2 382,6 691, , Q3 401,7 695, , Q4 439,0 684, , Q1 475,1 701, , Q2 454,3 699, , Q3 464,8 701, , Q4 480,5 711, , Ocak 491,2 707, , Şubat 503,7 717, , Mart 509,6 708, ,3 Kaynak: US Bureau Of Census ABD de Yeni Ev Satışları Yavaşladı ABD de konut satışları yeni yıla da artışlar ile başlamıştı yılı Mart ayında ise yeni ev satışları 621 bin ile 20 yılın en yüksek seviyesine yükselmişti. Ancak Nisan ayında yeni ev satışları yavaşlamış ve 569 bin olarak gerçekleşmiştir. Yeni ev satışlarındaki artışta rekorlar sonrası soluklanma yaşanmaktadır. Tablo.10 ABD Konut Sektörü DÖNEM YENİ EV SATIŞLARI AYLIK (BİN) MEVCUT EV SATIŞLARI YILLIK (BİN) KONUT FİYAT ENDEKSİ CS Q , Q , Q , Q , Q , Q , Q , Ocak , Şubat , Mart Nisan Kaynak: US National Association of Realtors, US Bureau of Census, S&P Case Shiller Index TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

20 Euro Alanında İnşaat Harcamaları 2017 Yılı İlk Çeyreğinde Yüzde 1,7 Büyüdü Euro bölgesinde 2017 yılı Ocak ayında inşaat harcamaları yüzde 5,5 küçülmüştü. Şubat ayında ise hızlı bir toparlanma yaşanmıştı. Mart ayında da inşaat harcamaları büyümeye devam etmiştir. Mart ayında konut inşaat harcamaları yüzde 2,7 büyürken, konut dışı bina harcamaları yüzde 6,8 genişlemiştir. Büyümeler bir önceki yılın Mart ayına göre hesaplanmıştır. Euro bölgesi inşaat sektörü ilk çeyrekteki performansı ile geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 1,7 büyümüştür. Tablo.11 Euro Bölgesi İnşaat Sektörü Büyüme Değişim (Yüzde) DÖNEM TOPLAM İNŞAAT SEKTÖRÜ KONUT İNŞAATI KONUT DIŞI BİNA İNŞAATI 2015 Q1 0,5-0,4 1, Q2-0,9-0,9-1, Q3-1,2-1,3-0, Q4 0,6 1,1-1, Q1 2,7 3,2 0, Q2 0,3-0,2 2, Q3 3,4 3,1 5, Q4 2,3 1,8 4, ,5-5,2-6, ,5 4,9 8, ,6 2,7 6,8 Kaynak: Eurostat İnşaat Malzemesi Fiyatlarında Gerileme İnşaat malzemesi fiyatları Mayıs ayında gerilemiştir. Gerilemede Trump ile ortaya çıkan endişeler sonucu ABD de büyümenin tahmin edildiği gibi hızlanmayacağı ve emtia talebinin zayıflayacağı beklentisi etkili olmuştur. Ayrıca Çin in kredi notunun düşüşü de emtia fiyatlarında düşüşe yol açmıştır. Tablo.12 İnşaat Malzemesi Fiyatları DÖNEM İNŞAAT DEMİRİ TON/ DOLAR BAKIR 100 LIBRE/ DOLAR DÜZ KERESTE 2,36 M3/DOLAR , , , , , , , , , , Kaynak: Platts-Mc Graw Hill Financial, National Association of Home Builders, COMEX, TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

21 ÖZEL BÖLÜM HANEHALKLARININ KONUT VE ÇEVRE SORUNLARI Türkiye İstatistik Kurumu her yıl aile istatistiklerini açıklamaktadır. Aile istatistikleri içinde nüfus, demografi, çalışanlar ve ev işleri göstergeleri ile konut ve çevre ile ilgili istatistik verilere yer verilmektedir. Aile istatistikleri hane halklarının konut ve çevre ile ilgili sorun yaşayanların gelişimini de yansıtmaktadır. Buna göre ailelerin veya hane halklarının konutları ile yaşadıkları üç önemli sorunun başında Sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri ve benzeri gibi sorunlar gelmektedir. İkinci sırada konutun izolasyonundan dolayı ısınamama sorun gelmektedir. Üçüncü sorun olarak ise odaların karanlık olması veya yeterli ışık almaması yer almaktadır. Hane halklarının yüzde 40,0 ı sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri sorunlarını yaşamaktadır. Yine yüzde 42,6 sı ise konutun izolasyonundan dolayı ısınamama sorunu ile karşı karşıyadır. Üçüncü sorunu yaşayanların oranı ise yüzde 20, dür. Hane halklarının yukarıda yer alan ilk iki soruna sahip olma oranları çok yüksektir. Her iki sorunda inşaat kalitesi, inşaat malzemesi kalitesi ve uygulama kalitesi ile yakından ilgilidir. Yapı standartlarındaki iyileşmeye rağmen her iki alanda yaşanan sorunlar su ve ısı yalıtımındaki yetersizlikler ile ilgilidir. Karanlık odalar yanlış mimari ve planlama sorunu olarak ortaya çıkmaktadır. Çevre sorunları içinde yer alan gürültü ise yine ses yalıtımı ile ilgilidir. Hane halklarının konut ve çevreleri ile ilgili olarak sahip oldukları sorunlar mevcut konutlarda iyileştirmeleri veya konutların yenilenmesini gerektirmekte olup inşaat ve inşaat malzemesi sanayi için önemli bir potansiyel yansıtmaktadır. Tablo.13 Konut ve Çevre İle İlgili Sorun Yaşayan Bireylerin Oranı, Yüzde, Konut ve Çevre Sorunları Sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. 41,6 40,6 39,7 37,2 39,0 40,0 Konutun İzolasyonundan dolayı ısınamama 41,7 46,6 42,2 38,7 43,0 42,6 Odaların karanlık olması veya yeterli ışık almaması 26,7 27,4 25,2 24,7 20,6 20,4 Komşulardan veya sokaktan gelen gürültü 16,3 16,0 16,4 15,5 16,8 16,5 Trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlar Suç veya şiddet olayları ile yoğun bir şekilde karşılaşma 26,6 25,5 24,3 24,4 24,2 24,7 10,7 8,5 9,7 10,6 11,3 11,8 Kaynak: TÜİK, İstatistiklerle Aile, 2016 Not: Birden fazla seçenek belirtildiği için sütun toplamları 100 ü aşmaktadır TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

22 TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

23 TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ / info@imsad.org TEL: TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU