Hüseyin TOPAN. Yrd. Doç. Dr., Bülent Ecevit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Geomatik Mühendisliği Bölümü, Zonguldak,

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Hüseyin TOPAN. Yrd. Doç. Dr., Bülent Ecevit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Geomatik Mühendisliği Bölümü, Zonguldak, topan@beun.edu."

Transkript

1 DÖNÜŞÜM KASAYILARININ VE SAYISAL YÜKSEKLİK MODELİNİN KONUM DOĞRULUĞUNUN OROGÖRÜNÜLERİN KONUM DOĞRULUĞU ÜERİNDEKİ EKİSİNİN BELİRLENMESİ: IKONOS, QUICKBIRD, ORBVIEW-3 VE PLÉIADES-1A GÖRÜNÜLERİ İLE ÖRNEK UYGULAMA ÖE Hüsey OPAN Yd. Doç. D., Bület Ecevt Üvestes, Mühedslk Fakültes, Geoatk Mühedslğ Bölüü, oguldak, Uzakta algılaa ve fotogaetde otogöütü üet yaygı ve çoğu zaa da geekl b şled. Otogöütüü kou doğuluğuu belleye k öel etke vadı. Bulada bs döüşü paaetele doğuluğu, dğe se sayısal yükseklk odel çözüülüğü ve yükseklk doğuluğudu. Bu bld aacı, yüksek çözüülüklü uydu göütüle ola IKONOS, QuckBd, ObVew-3 ve Pléades-1A da üetle otogöütüle kou doğuluğu üzede döüşü paaetele (af döüşü ve RFM gb) ve sayısal yükseklk odel doğuluğuu etks vayaskovayas yayılıı yöte le belleesd. Bldde sıasıyla, yöte ayıtılaı, kullaıla göütüle sevyelee ve döüşü odele göe geçekleştles geeke öcül geoetk şlele, test alaı ve souçla suulaktadı. Elde edle bulgula ışığıda, yüksek kou doğuluğu ç af döüşü yee algılayıcı bağılı RFM kullaııı daha uygu olduğu, e yüksek doğuluğu pksel altı düzeyde ye kotol oktalaıı geoetk ekezde elde edldğ ve yükseklk değşe uygu olaak ekezde uzaklaştıkça doğuluğu azaldığı göülekted. Aaştıa, dağlık ve egebel b topoğafyaya sahp ola oguldak test alaıda, yaza taafıda gelştle GeoEt yazılıı le geçekleştlşt. Aahta Sözcükle: otogöütü, kou doğuluğu, af döüşü, RFM, IKONOS, QuckBd, ObVew-3, Pléades-1A, oguldak test alaı, GeoEt ABSRAC ESIMAION OF EFFICIENCY OF RANSFORMAION PARAMEERS AND DEM ACCURACY ON HE GEOREFERENCING ACCURACY OF ORHOIMAGE: A CASE SUY WIH IKONOS, QUICKBIRD, ORBVIEW-3 AND PLÉIADES-1A IMAGES Geeato of othoage s a coo ad soetes adatoy ssue. hee ae two copoets whch defe the geoefeecg accuacy of othoage. hey ae the accuacy of tasfoato paaetes, ad the othe oe s the esoluto ad the accuacy of dgtal elevato odel. he a otvato of ths pape s to estate the effect of tasfoato paaetes (such as affe pojecto ad the RFM), ad the effect of dgtal elevato odel usg the vaace-covaace popagato law the case of IKONOS, QuckBd, ObVew-3 ad Pléades-1A ages. he ogasato of the pape follows the detals of the ethodology, the pe-pocesses w..t. the tasfoato odel ad the ages, test aea ad the esults. It s cocluded that usage the seso-depedet RFM ca be pefeed stead of the affe pojecto, the best accuacy s avalable at the geoetc cete of the GCPs as sub-pxel, the accuacy has bee popagated accodg to the heght dffeece, fo cete to the outsde. he eseach has bee pefoed wth the GeoEt tool Matlab, ad the test aea s placed aoud oguldak cty cete havg a udulatg ad outaous topogaphy. Keywods: othoage, geoefeecg accuacy, affe tasfoato, RFM, IKONOS, QuckBd, ObVew-3, Pléades- 1A, oguldak test aea, GeoEt. 1. GİRİŞ Göütüle, geellkle otogöütü hale getleek tek başlaıa koua bağlı uygulaalada kullaılabl (Pol ve out, 212). Böylece b otogöütü, ayı özellklee (öeğ ayı elpsod ve pojeksyoa) sahp koua bağlı ve/blgle le kaşılaştıılabl, çakıştıılabl ve bleştlebl (out, 24). Güüüzde bdel göütü le 3 boyutlu göüş elde edles ükü olsa da, kullaıcılaı he zaa 3 boyutlu göüş le çalışası ükü olaaaktadı. Buu yee geellkle otogöütüle b yükseklk pofl üzee kaplaaak 2.5 boyutlu göüü elde edlekted. Otogöütü, uygu b koodat döüşü odel ve ye blgs le üetlle. Uzakta algılaada, göütü koodat sste le ye (ese) koodat sste aasıdak döüşü algılayıcıya bağılı (fzksel) veya algılayıcıda bağısız odelle le geçekleştl (out, 23). Algılayıcıya bağılı odelle göütü ve ye koodat sstele aasıdak geçek geoetk lşky yaısıtıke, algılayıcıda bağısız odelle bu lşky 5. UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

2 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks dkkate alaz ve bu tü odellede YKN (Ye Kotol Noktası) sayısıı, dağılııı ve doğuluğuu souç doğuluk üzedek etks algılayıcıya bağılı odellee göe daha fazladı. Geellkle, algılayıcıya bağılı b odel katsayılaıa, katsayılaı yaklaşık değele ve yüksek doğuluklu YKN la kullaılaak degelee şlede düzelte getl. Bu edele yaklaşık değele hassasyet ve doğuluğu, ayıca YKN laıı sayısı, dağılıı ve doğuluğu souç doğuluğu etkle. Bu düzelte şlede soa, eğe döüşü odel 3. boyutu desteklyo se, yükseklkte kayaklaa yataydak kayıklık, SYM (Sayısal yükseklk Model) gb b kayakta elde edle yükseklk blgs yadııyla gdel. Bu şle, optk göütüle le yapıla şlelede kaşılaşıla ve 3 boyutlu ese uzayıı 2 boyutlu göütü düzlee ekez zdüşüüde kayaklaa b duudu. Vayas-kovayas dağılııı yadıı bu oktada otaya çıkaktadı. a degelee le düzeltle döüşü elealaıı ve SYM doğuluğuu souç doğuluk üzee otak etks belleebl. Mateatksel teel ayıtılaı aşağıdak bölüde velekted. 2. KURAMSAL EMEL Uzakta algılaa göütüle, göütülee sstede, taşıyıcı sste haeketde, Düyaı küesellğde ve döesde kayaklaa etkle edeyle geoetk hatalala yüklü olduklaı kabul edl. Bu hatalada bazılaı ssteatkt ve göütü sağlaya kuula taafıda düzeltleek pazalaa yapılı. Acak ssteatk olaya hatala kullaıcıla taafıda düzeltleld. Bu duuda, geellkle dolaylı ölçüle degeleese göe şle yapılaak göütü koodatlaı ölçü olaak kabul edl. Bu duuda, koodatladıada kullaıla eştlk aşağıdak gb olacaktı. ( j, c) f { P,( X, Y, ) } (1) Buada ve c sıasıyla göütü uzayıda satı ve sütu koodatlaıı, f döüşü odel, P döüşü katsayısıı, X, Y, se ese uzayıdak koodatlaı tesl etekted. ve j se sıasıyla YKN ve katsayılala lgl ola dsled. Fzksel b odelde P ç ve dış yöelte elaaı, algılayıcı bağılı b RFM de (Rasyoel Foksyo Model) göütüyü dağıta kuu taafıda bellee RPC le (Ratoal Polyoal Coeffcets) veya algılayıcıda bağısız b odelde YKN laı yadııyla bellee katsayıla olabl. YKN laıı ye koodatlaı hatasız (degel) kabul edl ve 2 boyutlu b döüşü odelde koodat bleşe kullaılaz. Degelee şlede he göütü koodatlaıa (, c) he de katsayılaa (P) getlecek düzelte değele EKK (E küçük Kaele) yöteyle dögüsel olaak aşağıdak gb hesaplaı. l l v l A dp 1 dp ( A A) A ( l l ) (2) (3) P P dp (4) v l l A dp (5) v v (6) f Buada sıfı () katsayılaı yaklaşık değele le hesaplaa göütü koodatlaıı, dp katsayılaa getlecek düzeltey (degelee bleye), A degelee bleyele katsayıla ats, b ağılıklı ölçüü koh uu, v ölçülee (göütü koodatlaıa) getlecek düzeltele, f se sebestlk deeces fade etekted. ı ±1 pksel olası hedefle. Katsayılaa at vayas-kovayas ats se K 2 1 dpdp ( A A) (7) şeklde hesaplaı. YKN laıda elde edle kou doğuluğu, göütüü tü bölges ç geçel ola doğuluğu yasıtaz. Buu yee, YKN laı dışıdak doğuluğu hesaplaası geekekted. Bu şle, geellkle BDN laıdak (Bağısız Deet Noktası) doğuluğu tespt le yapılaktadı k bu yalış b uygulaadı. Bu uygulaaı eksklkle (Setel, vd., 27) taafıda açıklaaktadı. Böyle b doğuluk bellee yöte yee, 5. UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

3 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks otogöütü üetde de kullaıla SYM gb b ek ve valığı duuuda otogöütü üetlebl ve tü göütü ç tek b doğuluk değe yee b doğuluk aalığı belleebl. Buada kullaılablecek yöte adı şekl kuvvetd. Uzakta algılaada 27 de bu yaa uygulaa şekl kuvvet yöte, vayas-kovayas yayılıı teele dayaa b yöted ve jeodezde kovesyoel eg ağlaıı şekl kuvvet belleesde kullaılaktadı. B ağı şekl, ou e kada geşletlebleceğe da b eşk değed ve bu yaklaşı degeleede şekl kuvvet olaak adladıılı. B koodat döüşüüde şekl kuvvet döüştüülüş oktalaı doğuluğu le hesaplaı. Eğe ulaşıla doğuluk beklee altıda kalısa, döüşü katsayılaıı doğuluğuu azaldığı soucua vaılı (Kutoğlu, 24). Bu yötede, döüşü odele hata yayılı kualı uygulaalıdı. Öcelkle geel eştlğ (1) de vele döüşü odel katsayılaa (P) ve ye koodatlaıa (l g) göe dfeasyel alıı: l A dp B (8) l g buada B döüşü katsayılaıda oluşa katsayıla atsd (opa, vd., 213). Soasıda dfeasyel eştlğ kaes alıdığıda, düzeltlş göütü koodatlaıı topla doğuluğuu ve. K ll dpdp AK A BK B (9) K ll köşege elealaı ( 2 ve c2 ) göütü koodatlaıı vayas değeled. Böylece b oktaı şekl kuvvet değe aşağıdak eştlk yadııyla hesaplaabl. p (1) 2 2 c Böylece, BDN laı le okta bazlı olaak tek b doğuluk değe yee, tü göütü ç b doğuluk aalığı hesaplaı. Bu yötele, degelee le düzelte getlş döüşü katsayılaıı vayas-kovayaslaı (K dpdp) ve SYM doğuluğuu fade ede K vayas-kovayas ats le üetlecek ola b otogöütüü kou doğuluğu ( p) belleebl. Bu yöte koodat döüşüüe lk uygulaası (Kutoğlu, 24) taafıda yapılıştı (Setel vd., 27), (opa ve Kutoğlu, 29), (opa vd., 213) ve (opa vd., 214a) (opa vd., 213) taafıda yüksek çözüülüklü uydu göütülee uygulaıştı Döüşü Bağıtılaı Özellkle yüksek çözüülüklü uydu göütüle, kapladıklaı alaa oala çok yüksekte algıladıklaıda, esede gele ışıla bblee paalel olaak kabul edlebl (Okaoto, 1992). Bu edele ekez zdüşü yee paalel zdüşü teele dayaa döüşü odelle de kullaılabl. Bu bldde k tü döüşü odel, af zdüşü ve RFM ye at souçla velşt. Kullaılablecek dğe döüşülele lgl ayıtılı blg opa (25 ve 29) yayılaıda buluabl. Af zdüşü, 3 boyutlu ese uzayıı 2 boyutlu göütü uzayıa paalel b zdüşüüdü ve eştlğ aşağıdak gbd a b a b 1 1 X X a b 1 1 Y Y a b 1 1 (11) RFM se, OGC (Ope Geospatal Cosotu) taafıda geel döüşü odel olaak kabul edlş b odeld ve aşağıdak gb eştlğ aşağıdak gb velekted. j k j k j k j k a b jk jk X Y j X Y j k k j k j k, c (12) j k j k c d jk jk X Y j X Y j k k 5. UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

4 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks c c, c (13) S S c X X Y Y (14) X, Y, X S X SY S buada oalleşte, (sıfı) ötelee, S ölçek, a, b, c ve d RPC le, RPC deeces üst sıııı fade etekted. RPC le deecele j k 3 kualıa göe belle. RFM kullaıldığıda bazı hususlaa dkkate edleld. Bu kouda ayıtılı blg (opa, 212; opa vd., 213) yayılaıda buluabl Koodat Düzeltes Kou doğuluğu le lgl şlelede göütüle şle sevyele dkkate alıalıdı. IKONOS Geo ve QuckBd OthoReady Stadad gb üüle, geellkle göütülee alaı otalaa yükseklğe sahp b düzlee yede öeklele. Bu duuda, yükseklk değe jeode göe bellee YKN sıı göütüü yede öekledğ düzledek kaşılığıı bellees ve bu şeklde döüşü eştlğde kullaılası geek (Şekl 1) (Fase vd., 22). Koodatlaa getlecek düzelte X ( Y ( g g ) s a / ta e ) cos a / ta e (15) Buada a ve e sıasıyla algılayıcıı azutuu ve yükseklk açısıı, se yede öeklee yapıla düzle dez sevyesde (yeel jeod) ola yükseklğ gösteekted. K a e Refeas düzle Y ΔX ΔY Elpsod X 3. UYGULAMA Şekl 1. Sabt b yükseklğe göe oluştuuluş göütü ç X ve Y ekseledek kayıklık Kullaıla Vele ve Çalışa Alaı Uygulaada kullaıla yüksek çözüülüklü pakoatk göütüle özellkle ve YKN sayılaı Çzelge 1 de velekted. YKN laıı göütüle üzedek dağılıı Şekl 2 de göülebl. YKN, GPS gözlele le ±3 c doğulukla elde edlşt ve he yatay he de düşey dağılılaıı olabldğce uygu olasıa çalışılıştı. Çalışa alaı, egebel ve dağlık b topoğafyaya sahp ola oguldak test alaıdı. Buası, ye ye yoğu yapılaşaı göüldüğü şeh ekez, yealtı adeclk faalyetle ve bua bağlı yeüstü tessle, tek satalle ve de çelk fabkalaı, ç bölgelee doğu geş yapaklı yoğu oalık alalaı le uzakta algılaa göütüle geoetk ve seatk aalz ç oldukça uygu b test alaıdı. Bu test alaıda geçekleştle çalışalaı lstese (opa vd., 214) yadııyla ulaşılabl. Çzelge 1. Uygulaada Kullaıla Pakoatk Göütüle Özellkle ve YKN Sayılaı Uydu Üü YÖA (ete) # YKN IKONOS Geo QuckBd OthoReady Stadad.6 27 ObVew-3 Basc 1. 3 Pléades-1A Pay UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

5 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks Şekl kuvvet aalz ç geekl ola 3 boyutlu oktala, 1:2 ölçekl hatalada elde edle b SYM d (Şekl 3). SYM yatay kou doğuluğu 4 c, düşey kou doğuluğu se 5 c d. Şekl 3. Çalışada kullaıla SYM Elde Edle Souçla YKN laıda ve Şekl Kuvvet Noktalaıda (ŞKN) elde edle doğuluk değele Çzelge 2 de, YKN laıdak hata vektöle Şekl 4 de ve şekl kuvvet aalıklaı da Şekl 5 de göstelekted. Çzelge 2. Elde edle doğulukla (±pksel) Af zdüşü RFM Uydu p (e küçük-e büyük) p (e küçük-e büyük) IKONOS QuckBd ObVew Pléades-1A Çzelge 2 celedğde, RFM af zdüşü odele kıyasla daha y souçla vedğ göülekted. E yüksek doğuluk IKONOS göütüle ç elde edlşt. Acak e kötü doğuluk değe ObVew-3 le elde edlşt. Buu ede, ObVew-3 ü göütülee geoetsdek hataladı (Büyüksalh vd., 26). Şekl 3 celedğde, hata vektölede hehag b ssteatk etk oladığı göüleblekted. Şekl kuvvet souçlaıa bakıldığıda se, ye yukaıdak souçlaa uygu olaak RFM daha yüksek doğuluk suaktadı. Setel vd. (27), opa ve Kutoğlu ( 29), opa vd (213) ve opa vd. (214) taafıda bulua souçlaa uygu olaak, e yüksek şekl kuvvet değe YKN laı geoetk olaak otasıda e yüksek değee sahpt ve bu oktada dışaıya doğuluk düşekted. Ayı zaada şekl kuvvet yükseklk değşe bağlı olduğu da söyleek geek. 4. SONUÇ Bu bldde, güüüzde yaygılıkla kullaıla yüksek geoetk çözüülüklü uzakta algılaa göütülede elde edlecek otogöütüle kou doğuluğua döüşü katsayılaıı ve SYM etks aaştıılıştı. Kaşılaştıada af zdüşü ve RFM yötele kullaılıştı. RFM, yüksek çözüülüklü göütüle ç öeldğde ve algılayıcıya at değele yadııyla RPC le üetldğde, af zdüşüe göe daha y souçla suaktadı. Vayas-kovayas yayılıı lkese dayaa şekl kuvvet yöte le b göütüü tü bölges ç tek b doğuluk değe yee b doğuluk aalığı belleeblekted. Bu yöte, uydu göütüle koodatladıılasıda kullaıla hehag b yötee uygulaables bakııda geş b kullaı alaıa sahpt. 5. UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

6 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks a) IKONOS Geo (22 YKN) b) QuckBd OthoReady Stadad (27 YKN) c) Pléades-1A (22 YKN) d) ObVew-3 Basc (3 YKN) Şekl 2. YKN dağılılaı. 5. UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

7 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks Af RFM 1. deece IKONOS QuckBd ObVew-3 Pléades-1A 5. UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

8 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks Şekl 4. Af ve RFM (1. deece) döüşüle YKN laıda elde edle hata vektöle. Af RFM IKONOS QuckBd ObVew-3 Pléades-1A Şekl 5. Af ve RFM (1. deece) ç şekl kuvvet dağılıı. KAYNAKLAR Büyüksalh, G., Akc, H., Jacobse, K., 26. Geoety of ObVew-3 Iages, ISPRS opogaphc Mappg Fo Space (wth Specal Ephass o Sall Satelltes), Akaa, ukey. Fase, C.S., Baltsavas, E., Gue, A., 22. Pocessg of Ikoos agey fo subete 3D postog ad buldg extacto. ISPRS Joual of Photogaety ad Reote Sesg 56, Kutoğlu, H., 24. Fgue Codto Datu asfoato. Joual of Suveyg Egeeg 13, UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

9 H. opa: Döüşü Katsayılaıı ve SYM Kou Doğuluğuu Otogöütü Doğuluğua Etks Okaoto, A., Ulta-Pecse Measueet Usg Affe asfoato, : Ftz, L.W., Lucas, J.R. (Eds.), Iteatoal Acheves of Photogaety, Reote Sesg ad Spatal Ifoato Sceces, Washgto, D. C., pp Pol, D., out,., 212. Revew of developets geoetc odellg fo hgh esoluto satellte pushboo sesos. he Photogaetc Recod 27, Setel, E., Kutoglu, S.H., Kaya, S., 27. Geoetc coecto accuacy of dffeet satellte seso ages: applcato of fgue codto. It J Reote Ses 28, opa, H., 24. Yöüge Düzeltel IRS-1C/1D Pakoatk Moo Göütüsüü Geoetk Doğuluk ve Blg İçeğ Açısıda İcelees, Fe Blle Esttüsü. oguldak Kaaelas Üvestes. opa, H., 212. Yüksek Çözüülüklü Uydu Göütüle Koodatladıılasıda RFM Kullaıı, IV. Uzakta Algılaa ve Coğaf Blg Sstele Sepozyuu (UAL-CBS 212), oguldak. opa, H., 213a. Fst Expeece wth Fgue Codto Aalyss Aded Bas Copesated Ratoal Fucto Model fo Geoefeecg of Hgh Resoluto Satellte Iages. J Ida Soc Reot 41, opa, H., 213b. Yüksek Çözüülüklü Uydu Göütüle Koodatladıılasıda RFM Kullaıı. Havacılık ve Uzay ekolojle Degs 6, opa, H., Büyüksalh, G., Koçak, G., 25. IRS-1C Düzey 1B Göütüsüü Geoetk Aalz Sesö Yöelte Modelleyle ve Değşk Refeas Veleyle İdelees, 1. ükye Hata Blsel ve ekk Kuultayı, Akaa. opa, H., Kutoglu, H. S., 29. Geoefeecg Accuacy Assesset of Hgh-Resoluto Satellte Iages Usg Fgue Codto Method. Ieee Geosc Reote 47, opa, H., Ouç, M., Özed, M., Ca, A., 214a. Optk Uydu Göütülede Koua Bağlı Blg Üet ve Doğuluk Değeledes, Ye Gözle Uydu ekolojle ve Ve Kıyetlede Çalıştayı, Akaa. opa, H., Ouç, M., aşkaat,., Ca, A., 214b. Cobed Effcecy of RPC ad DEM Accuacy o Geoefeecg Accuacy of Othoage: Case Study Wth Pléades Pachoatc Moo Iage. Ieee Geosc Reote S 11, opa, H., aşkaat,., Ca, A., 213. Geoefeecg Accuacy Assesset of Pléades 1A Iages Usg Ratoal Fucto Model, Iteatoal Achves of the Photogaety, Reote Sesg ad Spatal Ifoato Sceces, pp out,., 23. Geoetc Coecto of Reotely Sesed Iages, : Fakl, M.A.W.a.S.E. (Ed.), Reote Sesg of Foest Evoets: Cocepts ad Case Studes. Kluwe Acadec Publshes, pp out,., 24. Revew atcle: Geoetc pocessg of eote sesg ages: odels, algoths ad ethods. It J Reote Ses 25, UAKAN ALGILAMA-CBS SEMPOYUMU (UAL-CBS 214), Ek 214, İstabul

EN KÜÇÜK KARELER VE TOPLAM EN KÜÇÜK KARELER YÖNTEMLERİ İLE DEFORMASYON ANALİZİ

EN KÜÇÜK KARELER VE TOPLAM EN KÜÇÜK KARELER YÖNTEMLERİ İLE DEFORMASYON ANALİZİ MMO Hata ve Kadasto Mühedsle Odası. üke Hata lmsel ve ekk Kuultaı 5 Maıs 9, kaa EN KÜÇÜK KELE VE OPLM EN KÜÇÜK KELE YÖNEMLEİ İLE DEFOMSYON NLİZİ M. ca,. a, O. kılma İÜ, İstabul ekk Üvestes, Jeode ve Fotogamet

Detaylı

Birlik Hava Savunma Önceliklerinin Tespitine Bulanık Bir Yaklaşım. A Fuzzy Approach to Determination of a Unit s Air Defense Priorities

Birlik Hava Savunma Önceliklerinin Tespitine Bulanık Bir Yaklaşım. A Fuzzy Approach to Determination of a Unit s Air Defense Priorities Savua Bller Dergs Kası 0 Clt 0 Sayı -7. Brlk Hava Savua Öcelkler Tespte Bulaık Br Yaklaşı Mehet Kabak Öz Hava savua desteğ belrlees proble savua ssteler verllğde öel br etkye sahp ve karaşık br koudur.

Detaylı

YÖRÜNGE DÜZELTMELİ IRS-1C/1D PANKROMATİK MONO GÖRÜNTÜSÜNÜN GEOMETRİK DOĞRULUK VE BİLGİ İÇERİĞİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

YÖRÜNGE DÜZELTMELİ IRS-1C/1D PANKROMATİK MONO GÖRÜNTÜSÜNÜN GEOMETRİK DOĞRULUK VE BİLGİ İÇERİĞİ AÇISINDAN İNCELENMESİ YÖRÜNGE DÜZELTMELİ IRS-1C/1D PANKROMATİK MONO GÖRÜNTÜSÜNÜN GEOMETRİK DOĞRULUK VE BİLGİ İÇERİĞİ AÇISINDAN İNCELENMESİ 2004 YÜKSEK MÜHENDİSLİK TEZİ HÜSEYİN TOPAN YÖRÜNGE DÜZELTMELİ IRS-1C/1D PANKROMATİK

Detaylı

FARKLI METALLERİN KAYNAĞINDA GERİLME YIĞILMALARININ İNCELENMESİ

FARKLI METALLERİN KAYNAĞINDA GERİLME YIĞILMALARININ İNCELENMESİ P A M U K K A L E Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ K F A K Ü L T E S İ P A M U K K A L E U N I V E R S I T Y E N G I N E E R I N G C O L L E G E M Ü H E N D İ S L İ K B İ L İ M L E R İ D E R

Detaylı

ORTOGÖRÜNTÜ ÜRETİMİNDE YER KONTROL NOKTASI SEÇİMİ VE SONUÇLARA ETKİSİ

ORTOGÖRÜNTÜ ÜRETİMİNDE YER KONTROL NOKTASI SEÇİMİ VE SONUÇLARA ETKİSİ TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 11. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 2 6 Nisan 2007, Ankara ORTOGÖRÜNTÜ ÜRETİMİNDE YER KONTROL NOKTASI SEÇİMİ VE SONUÇLARA ETKİSİ ÖZET H. Topan, M.

Detaylı

GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ VE UYUM ANALİZİ İLE BİR İŞLETMEDE KARŞILAŞILAN ÜRETİM HATALARININ İNCELENMESİ

GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ VE UYUM ANALİZİ İLE BİR İŞLETMEDE KARŞILAŞILAN ÜRETİM HATALARININ İNCELENMESİ Süleyma Demirel Üiversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y.2012, C.17, S.1, s.123-142. Suleyma Demirel Uiversity The Joural of Faculty of Ecoomics ad Admiistrative Scieces Y.2012, Vol.17,

Detaylı

FARKLI DIġ DUVAR YAPILARI ĠÇĠN OPTĠMUM ISI YALITIM KALINLIĞI TESPĠTĠNĠN EKONOMĠK ANALĠZĠ

FARKLI DIġ DUVAR YAPILARI ĠÇĠN OPTĠMUM ISI YALITIM KALINLIĞI TESPĠTĠNĠN EKONOMĠK ANALĠZĠ FARKLI DIġ DUVAR YAPILARI ĠÇĠN OPTĠMUM ISI YALITIM KALINLIĞI TESPĠTĠNĠN EKONOMĠK ANALĠZĠ, Zafe ĠNGĠZ Düzce Ünivesitesi, Düzce Meslek Yüksekokulu, Teknik Pogamla Uzunmustafa, 81010 DÜZE. Email: etemguel@gmail.com

Detaylı

PERMÜTASYON, KOMBİNASYON, BİNOM, OLASILIK VE İSTATİSTİK...111. Konu Özeti...111. Testler (1 11)...115. Yazılıya Hazırlık Soruları (1 2)...

PERMÜTASYON, KOMBİNASYON, BİNOM, OLASILIK VE İSTATİSTİK...111. Konu Özeti...111. Testler (1 11)...115. Yazılıya Hazırlık Soruları (1 2)... ÜNİTE PERMÜTASYON, KOMBİNASYON, BİNOM, OLASILIK VE İSTATİSTİK Bölüm PERMÜTASYON, KOMBİNASYON BİNOM VE OLASILIK! = (...... ) PERMÜTASYON, KOMBİNASYON BİNOM, OLASILIK VE İSTATİSTİK PERMÜTASYON, KOMBİNASYON,

Detaylı

IŞIK VE GÖLGE BÖLÜM 24

IŞIK VE GÖLGE BÖLÜM 24 IŞI VE GÖLGE BÖLÜM 24 MODEL SORU 1 DE SORULARIN ÇÖÜMLER MODEL SORU 2 DE SORULARIN ÇÖÜMLER 1 1 Dünya Ay Günefl 2 2 Bu olay ışı ğın fak lı say am o la a fak lı hız la a yayıl ı ğı nı açık la ya maz Şe kil

Detaylı

SELECTING THE SERVICE PROVIDER THROUGH MULTIPLE- CRITERIA DECISION MAKING TECHNIQUES

SELECTING THE SERVICE PROVIDER THROUGH MULTIPLE- CRITERIA DECISION MAKING TECHNIQUES ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME TEKNİKLERİ İLE HİZMET SAĞLAYICI SEÇİMİ Öz Aşır ÖZBEK a Tamer EREN b Hzmet sağlayıcılar ya da üçüncü part lojstk (3PL) frmalar, şletmenn ana faalyetler dışında kalan, geleneksel

Detaylı

Hemodiyaliz hastalarında kaygı ve sosyal fobiye psikososyal bakış açısı

Hemodiyaliz hastalarında kaygı ve sosyal fobiye psikososyal bakış açısı Göztee Tı Degisi 26(3):112-116, 2011 doi:10.5222/j.goztepetrh.2011.112 KLİİK ARAŞTIRMA Aile Hekimliği Hemodiyaliz hastalaında kaygı ve sosyal fobiye sikososyal bakış açısı Hüseyin DEMİRBİLEK (*), Egün

Detaylı

OTOMATİK PARMAKİZİ TANIMA SİSTEMLERİNDE ÖZELLİK NOKTALARININ TESPİTİNDE YAPAY SİNİR AĞLARININ KULLANILMASI

OTOMATİK PARMAKİZİ TANIMA SİSTEMLERİNDE ÖZELLİK NOKTALARININ TESPİTİNDE YAPAY SİNİR AĞLARININ KULLANILMASI PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 007 : 13 : 1 : 911

Detaylı

KAFES SİSTEMLERİN GERİLME, YER DEĞİŞTİRME, BURKULMA VE DOĞAL FREKANS KISITLARI ALTINDA OPTİMUM TASARIMI

KAFES SİSTEMLERİN GERİLME, YER DEĞİŞTİRME, BURKULMA VE DOĞAL FREKANS KISITLARI ALTINDA OPTİMUM TASARIMI KAFES SİSTEMLERİN GERİLME, YER DEĞİŞTİRME, BURKULMA VE DOĞAL FREKANS KISITLARI ALTINDA OPTİMUM TASARIMI Cem Celal TUTUM İ.T.Ü. ROTAM, Makne Yük. Müh. ÖZET: Bu çalışmada düzlemsel kafes sstemlern belrl

Detaylı

Enerji Sistemlerinde Yapay Arı Kolonisi (YAK) Algoritması Kullanarak Yük Akışı Optimizasyonu

Enerji Sistemlerinde Yapay Arı Kolonisi (YAK) Algoritması Kullanarak Yük Akışı Optimizasyonu Enerj Sstemlernde Yapay Arı Kolons (YAK) Algortması Kullanarak Yük Akışı Optmzasyonu Nhat Pamuk Türkye Elektrk İletm Anonm Şrket (TEİAŞ), 5. İletm Tess ve İşletme Grup Müdürlüğü, Sakarya nhatpamuk@gmal.com.tr

Detaylı

Bilimler Enstitüsü, Celalabat KIRGIZİSTAN http://www.akademikbakis.org

Bilimler Enstitüsü, Celalabat KIRGIZİSTAN http://www.akademikbakis.org Kırgız Türk Sosyal Bilimler Estitüsü, Celalabat KIRGIZİSTAN MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI MEZUNLARININ MÜZİK TEORİSİ- KOMPOZİSYON VE BİREYSEL PERFORMANS DERSLERİ BAŞARILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Yrd.Doç.Dr.Özgür

Detaylı

PİPELİNE İŞLEMCiLERDEN OLUŞAN ÇOK işlemcili SİSTEMİN PERFORMANSI

PİPELİNE İŞLEMCiLERDEN OLUŞAN ÇOK işlemcili SİSTEMİN PERFORMANSI SAU Fe Bilileri Estitüsü Dergisi 3.Cilt 1.Sayı (1999) 4-7 PİPELİNE İŞLEMCiLERDEN OLUŞAN ÇOK işlemcili SİSTEMİN PERFORMANSI Aşkı DEMIRKOL * Mesut RAZBONYALI** *Sakarya Üiversitesi Mühedislik Fakültesi Bilgisayar

Detaylı

KENDİ KENDİNİ DÜZENLEYEN HARİTALAR YÖNTEMİYLE TÜRKÇE SESLİ HARFLERİN SINIFLANDIRILMASI VE TANINMASI

KENDİ KENDİNİ DÜZENLEYEN HARİTALAR YÖNTEMİYLE TÜRKÇE SESLİ HARFLERİN SINIFLANDIRILMASI VE TANINMASI Uludağ Ünverstes Mühendslk-Mmarlık Fakültes Dergs, Clt 17, Sayı 1, 2012 ARAŞTIRMA KENDİ KENDİNİ DÜZENLEYEN HARİTALAR YÖNTEMİYLE TÜRKÇE SESLİ HARFLERİN SINIFLANDIRILMASI VE TANINMASI Emrah YÜRÜKLÜ * Osman

Detaylı

Farklı Tüy Rengine Sahip Japon Bıldırcınlarda Bazı Vücut Ağırlığı Verilerinin Friedman ve Quade Testleriyle Belirlenmesi

Farklı Tüy Rengine Sahip Japon Bıldırcınlarda Bazı Vücut Ağırlığı Verilerinin Friedman ve Quade Testleriyle Belirlenmesi Türk Tarım ve Doğa Blmler Dergs (): 7 77, 05 TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.turkans.com Farklı Tüy Rengne Sahp Japon Bıldırcınlarda Bazı Vücut

Detaylı

GNSS ANTENLERİNİN FAZ MERKEZİ VE DEĞİŞİMİNİN ARAŞTIRILMASI

GNSS ANTENLERİNİN FAZ MERKEZİ VE DEĞİŞİMİNİN ARAŞTIRILMASI TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 18 22 Nisan 2011, Ankara GNSS ANTENLERİNİN FAZ MERKEZİ VE DEĞİŞİMİNİN ARAŞTIRILMASI Engin Gülal 1, N.Onur Aykut

Detaylı

Türkiye de Özel Yatırımlar ve Kamu Yatırımları Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: Sınır Testi Yaklaşımı

Türkiye de Özel Yatırımlar ve Kamu Yatırımları Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: Sınır Testi Yaklaşımı Ö.F. ALTUNÇ, B. ŞENTÜRK Türkiye de Özel Yatırılar ve Kau Yatırıları Arasındaki İlişkinin Apirik Analizi: Sınır Testi Yaklaşıı Öer Faruk ALTUNÇ * Bilge ŞENTÜRK ** Özet Son yıllarda gelişekte olan ülkelerde

Detaylı

GPS'E ATMOSFERİN ETKİLERİ

GPS'E ATMOSFERİN ETKİLERİ GPS'E ATMOSFERİN ETKİLERİ Çetin MEKİK* ÖZET Atmosferden geçen GPS'in mikrodalga sinyalleri, elekromagnetik dalgaların yayınımı ilkelerine tabidir. Atmosfer GPS'in her iki sinyalini de, Ll ve L2, etkilemekte

Detaylı

DAYANIKLI REGRESYON YÖNTEMİ VE ÇEŞİTLİ SOSYAL VERİLER ÜZERİNDE AYKIRI GÖZLEMLERİN

DAYANIKLI REGRESYON YÖNTEMİ VE ÇEŞİTLİ SOSYAL VERİLER ÜZERİNDE AYKIRI GÖZLEMLERİN DAYANIKLI REGRESYON YÖNTEMİ VE ÇEŞİTLİ SOSYAL VERİLER ÜZERİNDE AYKIRI GÖZLEMLERİN TEŞHİSİ Robust Regresson Method and Dagnose Of Outlers on Several Socal Data Dayanıklı Yöntem 76 ÖZ Özlem YORULMAZ * Araştırmanın

Detaylı

Working Paper Türkiye'nin Orta Doğu Ülkeleri ile Olan Ticareti, 1990-2002. Discussion Paper, Turkish Economic Association, No.

Working Paper Türkiye'nin Orta Doğu Ülkeleri ile Olan Ticareti, 1990-2002. Discussion Paper, Turkish Economic Association, No. econstor www.econstor.eu Der Open-Access-Publikationsserver der ZBW Leibniz-Inforationszentru Wirtschaft The Open Access Publication Server of the ZBW Leibniz Inforation Centre for Econoics Erlat, Güzin;

Detaylı

GÖRÜNTÜ VE LIDAR VERİSİNDEN BİNA TESPİTİNDE FARKLI YÖNTEMLER

GÖRÜNTÜ VE LIDAR VERİSİNDEN BİNA TESPİTİNDE FARKLI YÖNTEMLER HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ OCAK 2015 CİLT 8 SAYI 1 (55-65) GÖRÜNTÜ VE LIDAR VERİSİNDEN BİNA TESPİTİNDE FARKLI YÖNTEMLER Nusret Akdeniz Üniversitesi Uzay Bilimleri ve Teknolojileri Bölümü 07220,

Detaylı

İki Tekerlekli Kendi Kendini Dengeleyen Robotun Yörünge Takibi için Arı Algoritması kullanarak LQR Kontrolcü Tasarımı 1

İki Tekerlekli Kendi Kendini Dengeleyen Robotun Yörünge Takibi için Arı Algoritması kullanarak LQR Kontrolcü Tasarımı 1 Uluslararası Katılılı 7. Makina eorisi Sepozyuu, İzir, 4-7 Haziran 05 İki ekerlekli Kendi Kendini Dengeleyen Robotun Yörünge akibi için Arı Algoritası kullanarak LQR Kontrolcü asarıı M. A. Şen * Selçuk

Detaylı

DERS 7. En Küçük Kareler Yöntemi

DERS 7. En Küçük Kareler Yöntemi DERS 7 E Küçü Kareler Yöte 7.. E Küçü Kareler Yöte. Gerçe aşaı çeştl alalarıda herhag r ugulaa le toplaa verler talo şele getrlere celer ve toplaa ver odellee r foso uluaa çalışılır. Çoğu zaa u ver talosua

Detaylı

EDAK EC)A KOOPE ATİFİ KÜRESEL İLKELER SÖZLEŞMESİ İLERLEME BİLDİRİMİ -2016

EDAK EC)A KOOPE ATİFİ KÜRESEL İLKELER SÖZLEŞMESİ İLERLEME BİLDİRİMİ -2016 EDAK EC)A KOOPE ATİFİ KÜRESEL İLKELER SÖZLEŞMESİ İLERLEME BİLDİRİMİ -2016 EDAK İLETİŞİM BİLGİLERİ EDAK SS İZMİR ECZACILAR ÜRETİM TEMİN VE DAĞITIM KOOPERATİFİ KARACAOĞLAN MAH. 6173 SOK NO:4 IŞIKKENT-İZMİR

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ 1 / 6

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ 1 / 6 1 / 6 Ders Ta ıtı For u Dersi Adı Öğreti Dili KENTSEL TASARIM BİLGİSİ Türkçe Dersi Verildiği Düzey Ön Lisans ( ) Lisans (X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğiti Öğreti Siste i Örgü Öğreti X) Uzakta Öğreti

Detaylı

ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME İLE AVRUPA BİRLİĞİ VE ADAY ÜLKELERİN YAŞAM KALİTESİNİN ANALİZİ

ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME İLE AVRUPA BİRLİĞİ VE ADAY ÜLKELERİN YAŞAM KALİTESİNİN ANALİZİ Ekonometr ve İstatstk Sayı:13 (12. Uluslararası Ekonometr, Yöneylem Araştırması, İstatstk Sempozyumu Özel Sayısı) 2011 80 94 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ ÇOK

Detaylı

ZEMİNLERDE SIVILAŞMAYA VE FAYLANMAYA BAĞLI YER DEĞİŞTİRMELERİN YÖN VE BÜYÜKLÜKLERİNİN FOTOGRAMETRİK YÖNTEMLERLE BELİRLENMESİ

ZEMİNLERDE SIVILAŞMAYA VE FAYLANMAYA BAĞLI YER DEĞİŞTİRMELERİN YÖN VE BÜYÜKLÜKLERİNİN FOTOGRAMETRİK YÖNTEMLERLE BELİRLENMESİ ZEMİNLERDE SIVILAŞMAYA VE FAYLANMAYA BAĞLI YER DEĞİŞTİRMELERİN YÖN VE BÜYÜKLÜKLERİNİN FOTOGRAMETRİK YÖNTEMLERLE BELİRLENMESİ Veysel Okan ATAK*, Oktay AKSU*, Mustafa ÖNDER*, Ömer AYDAN** ve Gönül TOZ***

Detaylı