CEREBELLUMDA AFFERENT VE EFFERENT YOLLAR

Transkript

1 CEREBELLUMDA AFFERENT VE EFFERENT YOLLAR 1 PEDUNCULUS CEREBELLARİS SUPERİOR (S) PEDUNCULUS CEREBELLARİS MEDİUS (M) PEDUNCULUS CEREBELLARİS İNFERİOR (İ) AFFERENT EFFERENT AFFERENT AFFERENT EFFERENT Tr. Tecto cerebellaris Tr. Rubro cerebellaris Tr. Spino cerebellaris ant. Tr. Cerebello talamicus Tr. Cerebello rubralis Tr. Ponto cerebellaris Tr. Cortico ponto cerebellaris Tr. Spino cerebellaris post Tr. Cuneo cerebellaris (Fib. Arcuata ex. Post) Tr. Reticulo cerebellaris (Fib. Arcuata ex. Ant) Tr. olivo cerebellaris Tr. vestibulo cerebellaris Tr. Cerebello vestibularis Tr. Cerebello reticularis (bulbi) Tr. Cerebello reticularis (ponti) EFFERENTLER YOLLAR Başlangıç Bitiş Özellik ve Fonksiyon Beyin korteksinde primer motor sahada (gyrus precentralis = 4. saha) de sonlanır. Kortexten başlayan liflerde Medulla spinalis te sonlanır 1 Tr. Cerebello Thalamicus S Cerebellum kortexinden başlayan lifler önce Nuc.dentatus a sonrada Talamusta Nuc.ventralis intermediusa gider, daha sonra buradan çıkan lifler de Nuc.dentatus tan çıkan liflerin iki kez orta hattı çaprazlaması nedeniyle nuc.dentatus, kendi tarafındaki iskelet kaslarının motor aktivitesini kontrol eder. 2 Tr. Cerebello Rubralis S Cerebellum kortexinden başlayan lifler önce Nuc.globosus ve Nuc.emboliformis e daha sonra 3 Tr. Cerebello Reticularis İ Cerebellum kortexinde purkinje hücrelerinden başlar Nuc. Fastigide sinaps yapar 4 Tr. Cerebello Vestibularis İ Cerebellum kortexinde purkinje hücrelerinden başlayan liflerin bir kısmı direk, bir kısmıda Nuc.fastigii ye uğradıktan sonra Nuc.ruber de sonlanır Nuc.ruber den çıkan lifler tr.rubrospinalis olarak (Forel çaprazını yapar) Medulla spinalis te sonlanır Truncus cerebride -ponsta bulunan formatio reticularis te ve -bulbusta bulunan formatio reticularis te sonlanır Nuc.vestibularis lateralis te sonlanır. Nuc.vestibularis lateralis ten çıkan lifler (tr.vestibulospinalis olarak) Medulla spinalis te sonlanır Nuc.globosus ve Nuc.emboliformis ten çıkan lifler iki yerde orta hattı çaprazladığı için, kendi tarafındaki fleksor kasların tonusunu ayarlarlar. Medulla spinalisin motor aktivitesini kontrol eder Aynı tarafın ekstensor iskelet kaslarına kolaylaştırıcı bir etki gösterir.

2 2 AFFERENTLER YOLLAR Başlangıç Bitiş Özellik ve Fonksiyon CORTEX CEREBRİDEN GELENLER 1 Tr. Cortico ponto cerebellaris M Frontal, parietal ve oksipital loblardan gelen lifler (1.nöron) Ponstaki nuclei pontis te sinaps yapar, Ponstan başlayan lifler ise 2 Tr. Cortico olivo cerebellaris İ Frontal, parietal ve oksipital loblardan gelen lifler (1.nöron) Bulbus ta Nuc.olivaris inferior da (2. nöron) sinaps yapar sonra 3 Tr. Cortico reticulo cerebellaris İ Beyin korteksinin birçok bölgesinden (özellikle 3,1,2. sahalardan) başlayan lifler (1. nöron), Aynı tarafın formatio reticularis i ile karşı taraf bulbus ve pons yarısındaki formatio reticularis te sinaps yapar, buradan başlayan lifler (2. nöron) Beyincik korteksinde sonlanır Beyincik korteksinde sonlanır Beyincik korteksinde sonlanır İstemli hareketlerin kontrolünde önemli rol oynar. İstemli hareketlerin kontrolünde önemli rol oynar. İstemli hareketlerin kontrolünde önemli rol oynar. MEDULLA SPİNALİSTEN GELENLER 1 Tr. Spino cerebellaris anterior S 2 Tr. Spino cerebellaris posterior İ Kas, kiriş, bağ ve eklem kapsülünden çıkan liflerin ggl.spinale deki 1.nöronun hücre gövdesi bulunur. 1.nöron arka boynuzdaki Nuc. thoracicus ta sinaps yapar. Sonra Nuc.thoracicus tan başlayan lifler (2. Nöron) den çapraz yapanlar Tr. Spino cerebellaris ant ile çapraz yapmayanlar Tr. Spino cerebellaris ant ile Funikulus lateraliste yukarı çıkar 3 Tr. Cuneo cerebellaris İ Boyun ve üst ekstremiteden gelen proprioseptif liflerin (fasikulus cuneatus) birkısmı Nuc.cuneatus accessorius ta nöron değiştirirler. Nuc.cuneatus accessorius tan çıkan lifler de Beyincik korteksinde sonlanır Beyincik korteksinde sonlanır Alt ekstremite ve gövdenin kas, kiriş ve eklemlerinden aldığı proprioseptif duyuyu beyinciğe taşırlar. Anterior: kasların sinerjik çalışmasında ve dengenin sağlanmasında rol oynar. Posterior: Her bir kasın pozisyonu ve hareketinin ince koordinasyonu ile ilgilidir. Boyun, üst ekstremite ve gövde üst yarısının kas, kiriş ve eklemlerinden aldığı proprioseptif duyuyu beyinciğe taşır. TRUNCUS CEREBRİDEN GELENLER 1 Tr. Tecto cerebellaris S Lamina tacti deki colliculus superior ve inferior dan nuclei pontis aracılığıyla gelen lifler Beyincik korteksinde sonlanır 2 Tr. Rubro cerebellaris S Nuc. ruber den gelen lifler Beyincik korteksinde 3 Tr. Vestibulo cerebellaris İ İç kulaktaki denge organlarından gelen liflerden Vestibuler çekirdeklerden Medius ve inferiorda sonlananlar daha sonra sonlanır Beyinciğin lobus flocculonodularis inde İşitme ve görme duyu refleksi ile ilgili afferent lifler taşır. Motor aktivite ile ilgili duyuları taşır. N.vestibularis in bazı lifleri nuc.vestibularis lerde nöron değiştirir.

3 MEDULLA SPİNALİSTE BEYAZ CEVHERDE İNEN VE ÇIKAN YALLAR 1 FUNİCULUS ANTERİOR İNEN YOLLAR Başlangıç Bitiş Fonksiyon 1 Tr.Corticospinalis Anterior (pyramidalis) Gyrus precentralis (4. saha) (1. üst motor nöron) 2 Tr. Vestibulospinalis Medulla Oblangata da bulunan nuc. Vestibularis lateralis (deiters) 3 Tr. Reticulospinalis Anterior (tr. Ponto reticulo spinalis) Formatio reticularisin ponstaki bölümünden Sonlanacağı Med. Spinalis segmentinde Çapraz yapar.ön boynuz motor hüc. (2.nöron) İpsilateral olarak servical ve lumbosacral segmentlerde 2. nöron başlar. Aynı taraf iskelet kaslarında sonlanır. İpsilateral olarak medulla spinalisin tümünde. N.phrenicus ve N.intercostalis in motor çekirdeklerinde Kaslar üzerine kolaylaştırıcı etki yapar İstemli hareketleri ve refleks aktivitesini etkiler. 4 Tr. Tectospinalis Colliculus superior (colliculus inferior liflerini de içerir)dan başlar. Çapraz yapar;decussatio tegmentalis (Meynert çaprazı) Servical bölgede somatomotor nöronlar 5 Tr. Olivaspinalis Nuc.olivaris inferior (bulbusta) Ön boynuz motor nöronlarda sonlanır. sadece boynun üst kısmında ÇIKAN YOLLAR Başlangıç Bitiş Fonksiyon 1 Tr. Spinothalamicus Anterior Bulbustan geçerken; lemniscus spinalis e katılır Tr.spinothalamicus ant. Tr.spinothalamicus lat. Tr.spinotectalis Derin lif; üst extremiteden Yüzeyel; alt extremiteden Basınç ve temas duyularını taşır 1.nöron spinal duysal ganglionda 2.nöron subs. Jelatinosada Thalamustaki nuc.ventralis posterolateralisde sonlanır. Tr.talamocorticalis ile gyrus postcentralise gelir. Boyun ve göğsün üst kısmındaki iskelet kaslarına gider. İç kulak denge bağlantısı ile kas tonusu ve dengede rol alır. Ekstensör kasları uyarır. Yürüme, koşma, yüzme vs de extremite koordinesini sağlar. Solunumda rol alır. Otonom sistemden lifler alır. Bu lifler hipotalamus ile sempatik ve sacral parasempatik sistemi kontrol eder. Işık ve sesle ilgili baş, boyun ve üst extremite hareketlerini yaptırır. Motor aktivite ile ilgilidir. Baş boyun hareketleri Basınç ve temas duyuları. (Protopatik) İNTERSEGMANTAL YOLLAR Fonksiyon 1 Tr. İntersegmantalis anterior Med. Spinalis segmentlerini birbirine bağlar Spinal reflex oluşmasında rol oynar. 2 Fasciculus sulcomarginalis Beyin ve nedulla spinalis segmantleri arasında bağlantı kurar. Beyin sapındaki FLM nin medulla spinalisteki devamıdır. Görme ve denge ile ilgili baş, boyun ve üst extremite kaslarının koordineli reflex hareketlerini sağlar.

4 2 FUNİCULUS LATERALİS İNEN YOLLAR Başlangıç Bitiş Fonksiyon 1 Tr. Corticospinalis Lateralis Paryetal ve frontal lobdaki primer ve seconder motor sahalardaki piramidal hücrelerden. Medulla oblangatada 2/3 üst ile 1/3 altının birleştiği yerdeki Decussatio Pyramidumdan sonra sağ, sol taraf iskelet kaslarını, sol da sağ taraf iskelet kaslarını kontrol eder. Tr.corticospinalis in (ant+lat) %55 i servical % 20 si thoracal %25 i lumbosacral bölgedeki m.spinalis segmentlerinde sonlanır. 2 Tr.Rubrospinalis (MS in tümü boyunca) 3 Tr. Reticulospinalis Lateralis (tr.bulboroticulospinalis) Çapraz yapar. (MS in tümü boyunca) Mezensefalondaki nuc.ruberden başlar. Buradan çıkınca decussatio tegmnetalis vent. (forel çaprazı)ı yapar. Formatio reticularisin bulbustaki bölümünden başlar. Otonom sisteme ait lifler içerir. Bu lifler hipotalamus ile otonom sistemi kontrol eder. Nuc. Ruber in dorsomedialinden çıkanlar servicalde, ortasından çıkanlar toracalde, ventrolateralinden çıkanlar lumbosacral bölgede sonlanır. Ön boynuz motor nöronunda Karşı tarafın flexor kaslarını kolaylaştırır, extensor kaslarını inhibe eder. Flexor kasların tonusunu ayarlar. Kaslar üzerine inhibe edici etkisi vardır. İstemli hareketleri ve reflex hareketleri denetler. Gövde extremitelerin proximal bölümlerini denetler. (Tr. Reticulospinalis ant. un kaslar üzerine kolaylaştırıcı etkisi vardır. 4 Tr. Olivaspinalis Bulbusta nuc.olivaris inferior dan Baş ve boyun hareketleri ile ilgilidir. Sadece baş ve boyunda 5 İnen otomatik yollar vardır Yerleri tam belli değil ÇIKAN YOLLAR Başlangıç Bitiş Fonksiyon 1 Tr. Spinotectalis Spinovisual reflexle ilgilidir. Mezensefalonda colliculus superiorda sonlanır. Göz, baş ve boynun uyarana dönmesini sağlar. 2 Tr. Spinothalamicus lateralis 1.nöron ggl.spinalede Talamusa (Nuc.vent Post), sonrada tr.talamo Ağrı ve ısı duyularını taşır. 2.nöron subst.jelatinozadan thalamusa, 3.nöron kortikalis ile kortekse (3.1.2) thalamustan cortexe. 3 Tr. Spinocerebellaris Anterior L3-4 segmentlerinin üzerinde görebiliriz. 4 Tr. Spinocerebellaris Posterior çaprazlaşmaz L3-4 segmentlerinin üzerinde görebiliriz. Alt extremiteden proprioseptif impulslar. Çoğunluğu çaprazlaşır. Alt extremiteden özellikle ayak tabanından proprioseptif impulslar. (Üst extremite proprioseptifleri nuc. Cuneatus accesoriustan; tr.cuneocerebellarise gider.) Pedinculus cerebellaris superiordan beyinciğe Pedinculus cerebellaris inferiordan beyinciğe Beyinciği, durum ve pozisyon hakkında bilgilendirir. Basınç ve temas duyularını da getirir. Kasların koordineli kontraksiyonunu ve tonusunu ayarlayarak vücudun pozisyonunun korunmasında rol alır.

5 5 Fasciculus dorsolateralis Funiculus lateraliste Tr. Spinothalamicus a karışır. Ağrı, basınç, ısı ve temas duyusunu taşır. 3 6 Tr. Spino olivaris Proprioseptif duyular arka kökten girer. 2. nöronla sinaps yapar. Yeri bilinmemekte Nuc. Olivaris accesorius medialis ve posteriorda sonlanır. 3. nöron pedinculus cerebellaris inferiordan beyinciğe girer. 7 Tr. Spinoreticularis Tr. Spinothalamicus lateralise karışık seyreder. Bulbusta, ponsta formatio reticulariste sonlanır. Thalamusun nuc.ventralis post. ve nuc.intralaminarisinden sonra seconder, duyusal, kortikal sahalara girer. İNTERSEGMANTAL YOLLAR Tr. İntersegmentalis lateralis lifleri arasında Tr. Reticulospinalis ve otonom sisteme ait lifler de vardır. Purkinje hücrelerini uyarır. deriden yüzeyel duyuyu kas ve kirişlerden proprioseptif duyu alır. Ağrı duyusunu taşır. External ve visseral duyuların tüm çeşitlerini taşır. Duyuların şuurluluk derecelerine etkir. FUNİCULUS POSTERİOR İNEN YOLLAR Başlangıç Bitiş Fonksiyon Fasciculus interfascicularis; Arka kökten funiculus posreriora giren liflerin kısa inen dallarıdır. Fasciculus septomarginalis; Medulla spinalis segmentlerini birbirinr bağlar. ÇIKAN YOLLAR Başlangıç Bitiş Fonksiyon 1 Fasciculus Gracilis (içte) Alt ext. ve gövdenin alt yarısına (T6 altı) ait; -proprioseptif duyu -diskriminatif duyu -vibrasyon duyusu Bulbusta nuc.graciliste nöron değiştirir. Decussatio lemniscorum u yapar sonra Talamusa, beyin cortexine gider. 2 Fasciculus cuneatus Gövdenin üstü (T6 üstü) ve üst extremiteden. Bulbusta nuc.cuneatus ta sonlanır. Bir kısım nuc.cuneatus accssoriusta sonlanır. Buradan tr.cuneocerebellaris olarak beyinciğe gider. Boyun ve üst ekstremiteden gelen proprioseptik duyu. Geri kalan kısmı decussatio lemniscorum ile yukarıya devam eder. İNTERSEGMANTAL YOLLAR Fasciculi proprii posteriores Alt extremiteden gelen proprioseptifler tr.spinocerebellaris posteriora karışır. Bu lifler nuc.2 de nöron değiştirir. Epikritik basınç ve temas Gövdenin üst yarısı ile ilgili duyuları taşır.

6 özet 4 FUNİCULUS ANTERİOR FUNİCULUS LATERALİS FUNİCULUS POSTERİOR İnen yollar Çıkan yollar İnen yollar Çıkan yollar İnen yollar Çıkan yollar - Tr. Corticospinalis anterior - Tr. Vestibulospinalis - Tr. Reticulospinalis(anterior) - Tr. Tectospinalis - Tr. olivaspinalis Tr. Spinotalamicus anterior -Tr. Corticospinalis lat. - Tr. rubrospinalis - Tr. Reticulospinalis(lateralis) - Tr. olivaspinalis - inen otonomik yollar Tr. Spinotectalis - Tr. Spinotalamicus lateralis - Tr. Spinocerebellaris anterior - Tr. Spinocerebellaris posterior - Tr. Dorsolateralis - Tr. Spinoolivaris -Tr. Spinoreticularis Fasc. İnterfascicularis - Fasc. Septomarginalis Fasc. Gracilis - Fasc. Cuneatus İntersegmental yollar İntersegmentalis anterior - Tr. İntersegmentalis anterior - Fasc. Sulcomarginalis -Tr. Spino tectalis İntersegmental yollar İntersegmentalis lateralis - Tr. İntersegmentalis lateralis İntersegmental yollar İntersegmentalis posterior - Tr. İntersegmentalis posterior

7 A- COLUMNA VENTRALİS - Medial Grup Nuc. Dorsomedialis Nuc. Ventromedialis - Lateral Grup Nuc. Ventrolateralis Nuc. Dorsolateralis Nuc. Retrodorsalateralis Boyun ve gövde kasları Extremitelerin distali - Central Grup Nuc. Phrenicus Diafragmayı innerve eder. Nuc. Lumbosacralis Nuc. Nervi Accesorii M.trapezius u innerve eder. Extremitelerin proximali M.sternocleidomastoideus ve B- COLUMNA LATERALİS ( C 8 -T 1 ) ( L 2-3 ) Columna İntermedia Lateralis Columna İntermedia Centralis Nuclei Parasempatici Sacrales Columna İntermedia Ventralis C- COLUMNA DORSALİS - Substantia Jelatinosa - Nucleus Proprius - Nucleus Torasicus - Substantia Visceralis Secundaria ( Subst. İntermedia Centralis) FUNİCULUS ANTERİOR a- İnen yollar - Tr. Corticospinalis anterior - Tr. Vestibulospinalis - Tr. Reticulospinalis - Tr. Tectospinalis - Tr. olivaspinalis b- Çıkan yollar - Tr. Spinotalamicus anterior c- İntersegmentalis anterior - Tr. İntersegmentalis anterior - Fasc. Sulcomarginalis FUNİCULUS LATERALİS a- İnen yollar - Tr. Corticospinalis lateralis - Tr. rubrospinalis - Tr. reticulospinalis - Tr. olivaspinalis - inen otonomik yollar b- Çıkan yollar - Tr. spinotectalis - Tr. Spinotalamicus lateralis - Tr. Spinocerebellaris anterior - Tr. Spinocerebellaris posterior - Tr. dorsolateralis - Tr. Spinoolivaris - Tr. spinoreticularis c- İntersegmental yollar FUNİCULUS POSTERİOR a-inen yollar - Fasc. İnterfascicularis - Fasc. Septomarginalis b-çıkan yollar - Fasc. Gracilis - Fasc. Cuneatus c- İntersegmental yollar

8

9 KRANİAL SİNİRLER Sinir adı Lif özelliği Çekirdek sahası / beyin sapında ilişkili çekirdekler Craniumdan giriş veya çıkış yeri İlgili ganglionlar Motor inervasyon sonlanması Duyu inervasyon sonlanması Korteks sonlanması Dalları Nn. olfactorii Sensorik duyu (Koku) (ÖVA) Limbik sisteme ait kortikal saha ve çekirdekler Lamina cribrosa (foramina cribrosa) Burun mukozasının koku hücreleri (I. nöron) Bulbus olfactorius (II. nöron) Regio olfactoria Lobus temporalis (Entorhinal korteks, Piriform Korteks, Corpus amigdaloideum, Uncus) (34. ve 28. alanlar) (ÖSA) N. opticus Sensorik duyu (Görme) (ÖSA) Corpus geniculatum laterale (IV. nöron) Canalis opticus (III. nöron uzantıları oluşturur) Retinadaki nöronlar (I., II. ve III. nöronlar buradadır) Retina Lobus occipitalis (Primer Görme Korteksi, 17. alan) (ÖSA) N. occulamotorius Motor (GSE) Parasempatik (GVE) Nuc. nervi occulomotorii (Mesencephalon) Nuc. occulomotorius accessorius (Mesencephalon) (Edinger-Westphal) Fissura orbitalis superior Ganglion ciliare (parasempatik) - Nn. ciliares breves M. levator palpebrae sup. (GSE) M. rectus superior, (GSE) M. rectus inferior, (GSE) M. rectus medialis, (GSE) M. obliquus inferior (GSE) M. ciliaris (GVE) M. sphincter pupillae (GVE) Ramus superior Ramus inferior N. trochlearis Motor (GSE) Nuc. nervi trochlearis (Mesencephalon) Fissura orbitalis superior yok M. obliquus superior (GSE)

10 N. trigeminus Motor (ÖVE) Sensitif duyu (BATI, vibrasyon, diskriminasyon, proprioseptif) (GSA) Nuc. motorius nervi trigemini (Pons) Nuc. mecencephalicus nervi trigemini (Mesencephalon+Pons) (Proprioseptif) Nuc. principalis nervi trigemini (Pons) (BT) Nuc. spinalis nervi trigemini (Pons+Bulbus+MS) (AI) Fissura orbitalis superior (V1) Foramen rotondum (V2) Foramen ovale (V3) Ganglion tigeminale (duyu) Çiğneme kasları (ÖVE) M. mylohyoideus (ÖVE) M. digastricus venter anterior (ÖVE) M. tensor tympani (ÖVE) M. tensor veli palatini (ÖVE) Göz küresi, paranazal sinüsler, ağız, burun ve dilin 2/3 ön kısmı mukozası, dişler ve diş etleri, yüz derisi, dış kulak yolu, çene eklemi, dura mater (GSA) N. opthalmicus (V1) - R. menigeus - N. frontalis - N. supraorbitalis - N. supratrochrearis - N. lacrimalis - N. nasociliaris - N. infratrochlearis - N. ethmoidalis posterior - N. ethmoidalis anterior - Nn. ciliares longi - R. communicans cum gang. ciliari N. maxillaris (V2) - R. meningeus - Nn. pterygopalatini - N. zygomaticus - N. zygomaticotemporalis - N. zygomaticofacialis - R. alveolaris superior posterior - N. infraorbitalis - R. alveolaris superior medius - R. alveolaris superior anterior - Rr. palpebrales inferiores - Rr. nasales externi - Rr. nasales interni - Rr. labiales superiores N. mandibularis (V3) - R. meningeus - Nn. temporales profundi - N. buccalis - N. pterygoideus lat. - N. pterygoideus med. - N. massatericus - N. lingualis - Rr. isthmi faucium - Rr. linguales - N. sublingualis - N. alveolaris inferior - N. mylohyoideus - Rr. dentales et gingivales inferiores - N. mentalis -N. auriculotemporalis - Rr. comminicantes cum n. facialis - N. meatus acustici externi Rr. parotidei

11 N. abducens Motor (GSE) Nuc. nervi abducentis (Pons) Fissura orbitalis superior yok M. rectus lateralis (GSE) Motor (ÖVE) Nuc. nervi facialis (Pons) Mimik Kaslar (ÖEV) M. stapedius (ÖEV) M. levator veli palatini (ÖEV) M. digastricus (venter posterior) (ÖEV) M. stylomastoideum (ÖEV) N. facialis Sensitif duyu (BATI, vibrasyon, diskriminasyon, proprioseptif) (GSA, GVA) Nuc. spinalis nevri trigemini (Bulbus) Nuc. solitarius (Bulbus) Foramen stylomastoideum Gang. geniculi (duyu) Kulak sayvanının bir kısmı (genel duyu) (GSA) Canalis nervi facialis içinde - N. petrosus major - N. stapedius - Chorda thympani Foramen stylomastoideum dan çıkınca - N. auricularis posterior - R. digastricus - R. stylohyoideus Sensorik duyu (Tat) (ÖVA) Nuc solitarius (Bulbus) Gang. geniculi (duyu) Dilin 2/3 ön kısmından tat duyusu (ÖVA) Plexus parotideus sonrası - Rr. temporales - Rr zygamatici - Rr. buccales - R. marginalis mandibula - R. colli Parasempatik (GVE) Nuc salivatorius sup. (Pons) Nuc. lacrimalis (Pons) Ganglion pterygopalatinum (parasempatik) Ganglion submandibulare (parasempatik) Glandula lacrimalis (GVE) Glandula submandibularis (GVE) Glandula sublingualis (GVE) Glandulae nasales, palatinae, linguales anteriores (GVE)

12 N. vestibulocohlearis Sensorik duyu (İşitme-denge) (ÖSA) Nuc. vestibularis sup. Nuc. vestibularis lat. (Pons) Nuc. vestibularis med. Nuc. vestibularis inf. Nuc. cochlearis vent. Nuc. cochlearis dors. (Bulbus) Nuc. olivaris sup. (Bulbus) Porus acusticus internus tan girer ve cranium u terketmez Gang. vestibulare (scarpa) (duyu) Gang. cochleare (spirale) (duyu) Lobus temporalis (Heschl gyrusları, alanlar) (İşitme) (ÖSA) M. spinalis, cortex cerebri, cortex cerebelli, göz kasları çekirdekleri, karşı taraf denge organları (Denge) (ÖSA) Motor (ÖVE) Nuc. ambiquus (Bulbus) M. palatoglossus, (ÖVE) M. stylopharyngeus (ÖVE) N. glossopharyngeus Sensitif duyu (BATI, vibrasyon, diskriminasyon, proprioseptif) (GVA, GSA) Sensorik duyu (Tat) (ÖVA) Nuc. spinalis nervi trigemini (Bulbus) Nuc. dorsalis nevri vagi Nuc. solitarius (Bulbus) Foramen jugulare Ganglion superius (duyu) Ganglion inferius (duyu) Epipharynx (GVA) Mesopharynx (GVA) Sinus caroticus (GVA) Dilin 1/3 arka bölümü (GVA) Leptomeninx (GVA) Cavitas tympanica (GSA) Tuba auditiva (GSA) Cellula mastoidea (GSA) Dilin 1/3 arka bölümü (ÖVA) N. tympanicus R. musculi stylopharyngei Rr. pharyngei Rr. tonsillares Rr. linguales R. sinus carotici Parasempatik (GVE) Nuc. salivatorius inf. (Bulbus) Ganglion oticum (parasempatik) Glandula parotidea (GVE)

13 Motor (ÖVE) Nuc. ambiquus (Bulbus) Yumuşak damak kasları (ÖVE) (m. tensor veli palatini hariç), Farinks kasları (ÖVE) (m. stylopharyngeus hariç), Larinks kasları(öve) N. vagus Sensitif duyu (BATI, vibrasyon, diskriminasyon, proprioseptif) (GVA, GSA) Sensorik duyu (Tat) (ÖVA) Nuc. spinalis nervi trigemini (Bulbus) Nuc. solitarius (Bulbus) Foramen jugulare Ganglion superius (duyu) Ganglion inferius (duyu) Larynx, pharynx, (GVA) Glandula thyroidea, (GVA) Meatus acusticus externus, (GSA) membrana tympanica, auricula (GSA) Dilin arka bölümü ve epiglot un üst kısımları (ÖVA) R. meningeus R. auricularis R. communicans (cum n. glossophryngeus) Rr. pharyngei N. laryngeus superior Rr. cardiaci superiores N. laryngeus recurrens Rr. thymici Rr. cardiaci inferiores Rr. bronchiales Rr. pericardiaci Rr. hepatici Rr. gastrici anteriores Rr. gastrici posteriores Rr. renales Rr. intestinales Rr. coeliaci Parasempatik (GVE) Nuc. dorsalis nervi vagi (Bulbus) Plexux myentericus Plexus submucosus Thymus, Mediastinum, Akaciğerler, Kalp, Abdomen organları, kolon transversum un ilk 2/3 lük bölümüne kadar barsak sistemi (GVE)

14 N. accessorius Motor (ÖVE) Nuc. nervi accessorii (Bulbus+MS) (Cranial ve spinal kısım) Foramen jugulare yok M. trapezius M. sternocleidomastoideus Nuc. ambiquus (Bulbus) Phrynx kasları (ÖVE) N. hypoglossus Motor (GSE) Nuc. nervi hypoglossi (Bulbus) Canalis nervi hypoglossi yok Dil kasları (m. palatoglossus hariç) (GSE) Rr. meningei Rr. linguales Rr. descendens (Ansa cervicalis e katılır) Rr. musculi nervi cervicales GSA: Genel somatik afferent GSE: Genel somatik efferent GVA: Genel visseral afferent GVE: Genel visseral efferent ÖSA: Özel somatik afferent ÖVA: Özel visseral afferent ÖVE: Özel visseral effernt Hazırlayanlar: Prof. Dr. M. Ali MALAS, Arş. Gör. E. Hilal EVCİL Kaynaklar: - Prof. Dr. Gürsel ORTUĞ. Kranial Sinirlerin Fonksiyonel Anatomisi. Baysan Basım ve Yayın Sanayi AŞ İstanbul - Prof. Dr. Mehmet YILDIRIM. Temel Nöranatomi. Nobel Tıp Kitabevleri. 1. baskı İstanbul - Prof. Dr. Kaplan ARINCI, Prof. Dr. Alaittin ELHAN. Anatomi. II. Cilt. Güneş Kitabevi, 2001-Ankara

15 N. TRIGEMINUS I. N. ophtalmicus 1. N. nasociliaris 2. N. frontalis 3. N. lacrimalis 1. R. meningeus a. N. ethmoidalis anterior b. N. ethmoidalis posterior c. N. infratrochlearis d. N. ciliares longi a. N. supratrochlearis b. N. supraorbitalis (R. Lateralis, R. medialis II. N. maxillaris 2. Nn. pterygopalatini 3. Nn. alveolares superiores 4 N. zygomaticus a. Radix parasympathica (N. intermedius) b. Radix sympathica c. Radix sensoria d. Rr. orbitales e. Rr. nasales posteriores superiores laterales/med f. N. nasopalatini (N. sphenopalatinus) g. N. pharyngeus h. N. palatinus major i. Nn.palatini minores a. Rr. alveolares superiores posteriores b. Rr. alveolares superiores medius c. Rr. alveolares superiores anteriores a. N. zygomaticotemporalis b. N. zygomaticofacialis 7. N. infraorbitalis a. Rr. palpebrales inferiores b. Rr. labiales superiores c. Rr. nasales interni d. Rr. nasales externi III. N. mandibularis Ana kökten çıkan dallar Ön kökten çıkan dallar (N. masticatorius) Arka kökten çıkan dallar a. R. Meningeus ( N.spinosus) b. N. pterygoideus medialis N. musculi tensoris veli palatini N. musculi tensoris tympani a. N. temporalis profundus posterior b. N. massetericus c. N. temporalis profundus medialis d. N. pterygoideus lateralis e. N. temporalis profundus anterior f. N. buccalis a. N. alveolaris inferior (N. alveolaris mandibularis) N. mylohyoideus N. digastricus ( venter anterior) N. mentalis b. N. lingualis Chorda tympani ve N. hypoglossus a bir dal Rr. isthmi faucium Rr. linguales N. sublingualis c. N. auriculotemporalis N. facialis ve ggl. oticum a dal N. auricularis anterior N.meatus acustici exteni Rr. membrana tympani Rr. parotidei Rr. temporales superficiales Rr. Articulares

16

17 Columna posterior Subst. Jelatinoza (C1-S5) BATI (FL) Tr.spinotalami cus Nuc. Ventralis post. Nucleus proprius (C1-S5) Propriosep, Vibr, Diskr(FL) Tr.spinotalamicus Şuurlu Nucleus torasicus ( C8- L2) Şuursuz proprioseptif. Çapraz yapmayanlar Tr. Spinocerebell. Post Çapraz yapanlar Tr. Spinocerebell. Ant. Subst. Visceralis secundaria (T1- L2) Visseral afferent Viss. reflex Columna Columna intermedia lat. Visseral semp.eff.(c8- L3) lateralis Columna intermedia centralis (reflex aktivite) Columna intermedia anterior (S2-4) Nuclei parasempatici sacralis (N.Pelvici) Medial Grup Nuc.dorsomedialis (C1- L3) sırt kaslarını Nuc.ventromedialis (C2-S5) yüzeyel gövde kasları Lateral Grup Nuc.ventrolat.(C4-8,L2-S1) omuz kemeri,kol,kalça, uyluk kasları. Nuc.dorsolat (C4- T1,C2-S2) ön kol,el,bacak,ayak Nuc.retrodorsolat(C8-T1,S2-3) el,ayak parmağı kaslar Columna anterior Orta Grup (central) Nuc.phrenicus (C3-7) diafragma Nuc.accesorius (C1-5) m.sternocleidomastoideus m.trapezius Nuc.lumbo sacralis(l2-s2)

18

19 AORTA (A. coronaria D/S dan sonra) 1 ARCUS AORTA Truncus brachiocephalicus A. carotis communis dextra A. subclavia dextra A. carotis communis sinistra A. carotis interna A. carotis externa A. maxillaris A. temporalis supf. A. Subclavia sinistra A. axillaris AORTA THORACİCA AORTA ABDOMİNALİS A. iliaca communis D/S A. femoralis A. iliaca externa A. iliaca interna A. CAROTİS EXTERNA Beslediği alan ve özelliği A. thyroidea sup. r. infrahyoideus r. sternocleideomastoideus A. laryngea sup. r. cricothyrohyoideus r. glandularis (ant/post/lateralis) A. pharyngea ascendens A. meningea posterior rr. pharyngealis A. tympanica inferior A. lingualis r. suprahyoideus A. sublingualis rr. dorsalis lingua A. profunda lingua A. facialis A. palatina ascendens r. tonsillaris r. glandularis A. submentalis A. labialis inferior A labialis superior r. lateralis nasi A. angularis A. occipitalis rr. mastoideus r. auricularis r. sternocleidomastoidei r. meningeus. descendes A. auricularis posterior A. stylomastoidea r. auricularis r. occipitalis A. temporalis süperficialis r. parotideus A. transversa faciei r. auricularis anteriores r. zygomatico orbitalis A. temporalis media r. frontalis r. parietalis

20 A. MAXİLLARİS Beslediği alan ve özelliği 2 Pars mandibularis A. auricularis profunda A. tympanica anterior A. alveolaris inferior r. mylohyoideus rr. dentales rr. peridentales r. mentales A. meningea media r. frontalis r. parietalis r. accessorius r. petrosus A. tympanica superior r. orbitalis r. anastomoticus A. pterygomeningea Pars pterygoidea Pars pterygopalatina A. temporalis profunda ant /post rr. pterygoidei A. masseterica A. buccales A. alveolaris sup. post A. infraorbitalis A. palatina descendes a. palatina minores a. palatina majores r. pharyngea A. canalis pterygoidei r. pharyngeus A. sphenopalatina a. nasales post. lat. r. nasopalatinus

21 3 A. CAROTİS İNTERNA Beslediği alan ve özelliği Pars servikalis Pars petrosa Pars cavernosa dal vermez A.caroticotympanica A. canalis ptergoidei r. sinus cavernosi A. hypophysialis inf. r. gangliones trigeminales r. meningea ant. A. ophtalmica Orbital dalları A. lacrimalis aa. palpebralis lateralis A. supraorbitalis A. ethmoidalis post A. ethmoidalis ant A. meningeus ant A. palpebralis medialis A. supratrochlearis A. dorsalis nasi r. meningeum ant r. nasales anteriore laterales r. septales ant. Pars serebralis Oküler dalları A. cerebri ant. A. centralis retina Aa. ciliares posteriores breves/ longae r. muskulares Aa. ciliares ant. Aa. conjuctiales ant Aa. episclerales Pars precominicans tan çıkanlar Aa. centrales anteromediales Aa. centrales brevis /longus A. comminicans ant. Pars postcominicas tan çıkanlar A. frontobasalis medialis A. calloso marginalis r. fontalis anteromedialis r. frontalis mediamedialis r. frontalis posteromedialis r. cingularis A. paracentralis A. precuneus A. parietooccipitalis

22 4 A. cerebri media Pars sfenoidalisten Pars insularisten Aa. centrales anterolateralis r. lateralis/ r. medialis A. insulares A. frontobasalis lat. A. temporalis ant./ media / post. Pars terminalisten A. communicans post. A. choroidea ant. A. sulci centralis A. sulci precentralis A. parietalis ant. A. gyri angularis A. centralis post A. vertebralis rr. spinales rr. musculares rr. meningei A. spinalis ant A. spinalis post A. inferior posterior cerebelli r. choroideus ventriculi r. tonsillae cerebelli r. medullare medialis/ lateralis A. basilaris Aa. pontis A. labyrinthi A. suparcuata A. inferior anterior cerebelli A. superior cerebelli A. cerebri posterior r. centralis r. choroidea Circulus arteriosus cerebri (willis poligonu) A. cerebri ant. A. communicans ant. A. carotis interna A. communicans post. A. cerebri post. A. basilaris

23 5 A. SUBCLAVİA Beslediği alan ve özelliği A. vertebralis rr. spinales rr. musculares rr. meningei A. spinalis ant A. spinalis post A. inferior posterior cerebelli r. choroideus ventriculi r. tonsillae cerebelli r. medullare medialis/ lateralis A. basilaris Aa. pontis A. labyrinthi A. suparcuata A. inferior anterior cerebelli A. superior cerebelli A. cerebri posterior r. centralis r. choroidea Truncus thyrocervicalis A. thyroidea inferior A. laryngea inferior A cervicalis ascendens rr. glandularis rr. pharyngealis r. oesophageales rr. trachealis rr. musculares A. suprascapularis A. transversa cervicis r. superficialis r. profunda A. thoracica interna aa. pericardiacophrenica rr. mediastinales rr. thymici rr. sternales rr. intercostalis ant (1-6) rr. perforantes a. musculophrenica A. epigastrica superior rr. mammarii mediales Truncus costacervicalis A. cervicalis profunda A. intercostalis suprema A. intercostalis prima A. intercostalis secunda

24 6 A. AXİLLARİS Beslediği alan ve özelliği A. axillaris Birinci bölüm A. thoracica superior İkinci bölüm A. thoracoacromialis r. pectoralis r. acromialis r. clavicularis r. deltoideus A. thoracica lateralis r. mammarii laterales Üçüncü bölüm A. subscapularis A. circumflexa scapula A. thoroco dorsalis A. circumflexa humeri ant. A. circumflexa humer post. A. brachialis A. profunda brachii A. nutricia humeri r. deltoideus A. collateralis ulnaris sup. A. collateralis ulnaris inf. A. collateralis media A. collateralis radialis A. radialis A. reccurens radialis r. carpalis palmaris r. carpalis superficialis A. carpalis dorsalis A. princeps pollicis A. radialis indicis A. palmaris profundus A. ulnaris A. reccurens ulnaris r. ant. / r. post. A. interossea communins A. interessea ant/post/recurrens r. carpalis palmaris r. carpalis dorsalis r. palmaris profundus Arcus palmaris superficialis

25 7 AORTA THORCİCA Beslediği alan ve özelliği Visceral dalları rr. bronchiales rr. oesophageales rr. pericardiaci rr. mediastinales Parietal dalları Aa. intercostales posteriores Aa. subcostales Aa. pherenica superiores r. dorsalis Rami spinalis r. collateralis r. cutaneus lateralis rr. mamari lateralis Rami musculare Rami cutanei AORTA ABDOMINALIS Truncus coeliacus A. gastrica sinistra A. hepatica communis A. gastroduedonealis A. retroduedonealis A. gastroomentalis dextra A. pancreaticaduedonalis sup A. hepatica propria r. dexter a. cistica a. lobi caudati a. segmenti anteriores a. segmenti posteriores A. splenica rr. pancreatici r. sinister a. lobi caudati a. segmenti mediales a. segmenti laterales r. intermedium A. pancreatica dorsalis A. pancreatica inferior A. prepancreatica A. pancreatica major A. cauda pancreati A. gastroomentalis sinistra r. gastrici r. omentalis A. gastrici breves rr. splenici A. gastrica posterior

26 A. mesenterica superior A. pancreaticoduodenalis inferior Aa. ileales A. jejunales A. ileocolica a. caecalis anterior a. caecalis posterior a. appendicularis r. ileali r. colicus A. colica dextra A. colica media 8 A. mesenterica inferior A. colica sinistra A. sigmoidea A. rectalis superior A. suprarenalis media A. renalis a. suprarenalis inferior A. testicularis rr. epididymales rr. ureterici A. ovarica rr. ureterici rr. tubari A. phrenica inferior r. lateralis r. medialis a. suprarenalis superior A. lumbales (1-4) r. dorsalis r. spinalis A. sacralis mediana A. lumbalis 5 A. lumbalis inferior Rami sacrales laterales

27 9 A. İLİACA İNTERNA Beslediği alan ve özelliği A. umbilicalis A. ductus deferenti rr. ureterici Aa. vesicales superior A. vesicalis inferior A. rectalis media A. uterina r. helicini r. vaginales r. tubarius r. ovaricum A. vaginales A. azygos vaginae A. obturatoria r. pubicus r. acetebularis r. anterior r. posterior A. pudenda interna A. rectalis inferior A. perinealis A. bulbipenis A. urethralis A. profunda penis(clitoridis) A. dorsalis penis(clitoridis) A. iliolumbalis r. lumbalii r. iliacus A. sacrales laterales r. spinales A. glutea superior r. superficialis r. profunda A. glutea inferior A. İLİACA EXTERNA A. epigastrica inferior A. cremesterica r. pubicus A. ligamenti teretis uteri A. circumflexa iliaca prof.

28 A. FEMORALİS 10 A. epigastrica superficialis A. circumflexa iliaca superficialis A. pudenda externa superficialis A. pudenda externa profunda r. inguinales r. scrotales ant. / labiales A. profunda femoris A. circumflexa femoris medialis r. ascendes r. descendes r. transversus r. profundus r. superficialis r. acetebularis A. perforentes A. perforentes prima A. perforentes secunda A. perforentes tertia A. nutricia femoris A. descendens genus r. sapheneus r. articularis A. poplitea A. superior lateralis genus A. superior medialis genus A. media genus Aa. surales A. inferior lateralis genus A. inferior medialis genus A. tibialis anterior A. recurrens tibialis anterior A. recurrens tibialis post. A. malleolaris anterior lat. A. malleolaris anterior med. A. dorsalis pedis A. tarsalis lateralis A. tarsalis medialis A. arcuata A. metatarsales dorsales A. digitales dorsales A. metatarsodorsalis 1 A. plantaris profundus A. tibialis posterior r. circumflexus fibularis A. fibularis A. nutricia fibulaea r. perforentes r. communicans r. malleolaris lateralis r. calcanei A. nutricia tibiae r. malleolaris medialis r. calcanei r. plantaris medialis r. profundus r. superficialis r. plantaris lateralis

29 Arcus plantaris profundus A. metatarsales planteres r. perforentes prox/distal Aa. digitales planteres communens Aa. digitales plantares propriae 11

30

31 12 VENÖZ SİSTEM PULMONER VENLER SİSTEMİK VENLER PORTAL VENLER Kalbin venleri Sinus coronarius V. inter ventricularii ant. (v. Cardis magna) V. coronaria sinistra V. coronaria dextra( v. Cardis parva) V. interventrikülaris post. (v.cardis media) V. ventriküli sinistri post. V. ventriküli dextri ant. V. obligua atrii sinistri V. cardia minima V. atria ventricularis BAŞ VE BOYUN VENLERİ Yüzün yüzeyel venleri V. facialis V. angularis V. frontalis V. supraorbitalis V. profunda faciei V. nasalis externa V. labialis sup./ inf. r. parotidei V. palatina externa V. submentalis V. temporalis superficialis V. temporalis media V. transfersa faciei V. auricularis ant. V. auricularis post. V. occipitalis V. retromandibularis V. temporalis superficialis V. Maxillaris) Yüzün derin venleri V. maxillaris Plexus pitergoideus V. infraorbitalis V. palatina decendes V. pharengeales V. alveolaris post. Sup. V alveolaris inf. V. meningea media V. temporalis profunda V. masseterica V. buccales V. canalis ptergoidei V. sphenopalatina

32 13 KRANİUM VENLERİ Vena cerebri V. superficialis cerebri V. superiores cerebri V. prefrontalis V.frontalis V. parietalis V. occipitalis V. cerebelli V. superior cerebelli V. inferior cerebelli V. media superficialis cerebri V. İnferiores cerebri V. profunda cerebri V. magna cerebri Vv.cerebri interna Vv. thalama striata sup /inf. V. choroidea V. basalis Sinus dura matris Arka üst grup Sinus sagittalis sup/ inf. Sinus rectus Sinus transversus Sinus sigmoideus Sinus occipitalis Confluens sinium Ön alt grup Sinus cavernosus V. ophtalmica sup./ inf Sinus inter cavernosi Sinus petrosus sup./ inf Plexus basilaris V. diploicae V.diploicae frontalis V.diploicae temporalis ant-post. V.diploicae occipitalis V. emissera V. emissera mastoidea V. emissera pariatalis V. emisseracondylaris V. emissera occipitalis Plx. ven. Canalis hypoglossi Plex. ven. foraminis ovalis Plex. ven. Caraticus internus

33 14 Boyun venleri V. jugularis externa V. jugularis ant. V. transversa cervici V. suprascapularis V. jugularis post. V. jugularis interna Sinus petrosus inf. V. facialis V.lingualis (dorsalis+ profunda) V. pharyngeales V. thyroidea sup V. thyroideae mediae V. vertebralis V. vertebralis ant. V. vertebralis accessoria V. cervicalis profunda Üst extremite venleri Yüzeyel venler Rete venosum dorsale manus V. cephalica V. thoroca- acromialis V. cephalica accessoria V. basilica V. mediana antebrachii V. mediana cubiti Derin venleri Elin derinvenleri Arcus venosus palmaris superficialis Arcus venosus palmaris profundus Ön kolun derin venleri Vv. radiales Vv. ulnares vv. brachiales V. interossea ant./ post. V. axillaris V. subclavi V. jugularis externa V. jugularis ant. V. digitales palmaris communis V. metacarpalis palmaris Göğüs boşluğunun venleri Thorax venleri V. cava sup. V. azygos V. brachicephalica dextra V. brachiooceohalica sinistra V. thoracica interna V. thyroidea inferior V. intercostalis sup. V. columna vertebralis Plexus venosus vertebralis externa Plexus vertebralis internus Vv. basivertebralis Vv. spinales

34 15 Karın ve pelvis venleri V. cava inf. V. lumbales V testicularis (ovarica) dextra Vv. renales V. suprarenalis dextra Vv. phrenica inferiores Vv. hepatica Pelvis ve perine venleri V. iliaca communis V. iliaca interna Vv. guluteales superıores Vv. guluteales inf. Vv. obturatoria Vv. savrales laterales Vv. rectales media Vv. dorsalis profunda penis Vv. vesicales Vv. uterina Vv. vaginales V. ilica externa V. epigastrica inf. V. circumflexa iliaca profunda V. pubica Alt extremite venleri Yüzeyel venleri Derin venleri V. saphena magna V. saphena parva V. digitales dorsales pedis V. digitales plantares pedis Rete venosum dorsale pedis V. marginalis lateralis Arcus venosum dorsalis pedis V. digitales plantares V. tibiales post V. tibiales ant. V. poplitea V. femoralis V. profunda femofis

35 16 Hepatik portal sistem V.porta hepatis V. splenica V. gastrica breves V. gastroomentalis sinistra V. pancreatica V. mesenterica inferior V. colica sinistra V. sigmoidea V. rectalis sup. V. mesenterica sup. V.jejunales V. ileales V. ileocolica V. colica dextra V. colica media V. gastroomentalis dextra V. pancreaticoduodenales V. appendicularis V. gastrica sinistra V. gastrica dextra V. para-umbilicales V. cystica

36

37 27 DİL KASLARI Origo İnsersio Sinir Fonksiyon Dilin dış kasları M. Genioglossus Mandibula, spina mentalis Aponeurosis lingua N. hypoglossus (CN XII) Dili öne ve aşağı çeker, dili dışarı çıkartır. M. hyoglossus Os hyoideum corpus, cornu majus Dilin yan kısımları ve N. hypoglossus (CN XII) Dil kökünü aşağı ve arkaya çeker aponeurosis lingua M. chondroglossus Os hiyoideum cornu minus Dilin yan kısımları ve aponeurosis lingua N. hypoglossus (CN XII) Dil kökünü aşağı ve arkaya çeker M. styloglossus Os temporale, proc. styloideus Dilin yan-üst kısımlarına arka-üst N. hypoglossus (CN XII) Dili arka ve yukarıya çeker(emme ve taraftan yayılarak yutma hareketi) M. Palatoglossus Aponeurosis palatina Dilin arka ve üst kısımları N. hypoglossus (CN XII) Isthmus faucium un daraltılması Dilin iç kasları M. longitudinalis sup. Apex lingua Os hyoideum bölgesi N. hypoglossus (CN XII) Dilin kısalmasını, dilin üst kısmının konkavlaşmasını M. longitudinalis inf. Dilin alt yüzü Apex lingua N. hypoglossus (CN XII) Dilin kısalmasını, dilucun aşağı kıvrılmasını M. transversus lingua Septum lingua Dilin kenarları N. hypoglossus (CN XII) Dilin daralarak uzamasını M. verticalis lingua Dilin sadece ön kısmında bulunur, aponeurosis linguanın birbirine bakan yüzleri arasında N. hypoglossus (CN XII) Dili yassılaştırarak genişletir.

38 28 PHARYNX KASLARI Origo insertio Siniri Fonksiyonu M. constricor pharyngis sup. Hamulus pterygoideus Pars pitergopharengea Pars buccopharengea Pars mylopharengea Pars glossopharengea M. constricor pharyngis med. Hyoit cornu mnus, lig stilohyoideum pars condropharengea, Cornu majus; pars ceratopharengea M. constricor pharyngis inf. Cartilago throidea da linea obligua, pars thyropharengea Cartilago cricvoidea yan kısmı Pars cricopharengea tuberculum pharengeum Fascia pharyngo basilaris, raphe pharyngeus Plexus pharyngeus (IX, X) Yutağı daraltır. raphe pharyngeus Plexus pharyngeus (IX, X) Yutağı daraltır. raphe pharyngeus en alt lifleri özafagusun sirküler lifleri ile birleşir Plexus pharyngeus (IX, X) Yutağı daraltır. M. stylopharyngeus Proc stloideus Pharynx in yan duvarı n. glossopharyngeus un r. muskularis dalı Yutağı kafa tabanına doğru çeker M. salpingopharyngeus Pars cartilaginis tubae auditivae Pharynx in yan duvarı Plexus pharyngeus (IX, X) Tuba auditivanın açılması ve yutkunma esnasında kapanması DAMAK KASLARI M. uvula Aponeurosis palatina Uvula palatinanın stroması Plexus pharyngeus (IX, X) Uvulayı kaldırır M levator veli palatini Crt. Tuba auditiva, facies inferior partis petrosae ossis temporale Her iki tarafın kasları yumuşak dakta iç içe geçerler Plexus pharyngeus (IX, X) M. tensor veli palatini Spina ossis sphenoidalis ve crt. Tuba auditiva Yassı bir kirişle sulcus hamuli pterygoidei den geçer karşı tarafın kirişi ile aponeurosis palatinayı teşkil eder. N. trigeminus un n. Tensoris veli palatini dalı Yumuşak damağı pharynx in arka duvarına doğru kaldırır Yumuşak damağı gerer ve tuba auditivayı genişletir. M. palatoglossus M. transversus linguae Aponeurosis palatina N. vagus Isthmus faucium un daraltılması, dil kökünün yukarı çekilmesi M. palatopharyngeus Aponeurosis palatina, hamulus pterygoideus, lamina medialis Pharynxin yan duvarı ile crt. Thyroidea da N. vagus Isthmus faucium un daraltılması ve yumuşak damağın aşağı doğru çekilmesi.

39 29 LARYNX KASLARI Origo İnsersio Siniri Fonksiyonu M. cricothyroideus Cartilago cricoideanın dış yüzeyinden Cartilago thyroideanın alt kenarında ve cornu inferiorunda Crt. Arytenoideanın arka yüzündeki proc muskularisten Crt. Arytenoideanın arka yüzündeki proc muskularisten M. crico-artenoideus posterior Lamina cartilaginis cricoideanın arka yüzünden M. crico-arytenoideus Arcus cartilaginis cricoideanın yan lateralis. taraflarının üst kenarı ile conus elasticustan M. arytenoideus Crt. Arytenoideanın dış kenarı ve transversus arka yüzünden M. arytenoideus obligus Bir tarafın crt. Arytenoideasının dış kenarı ve arka yüzünden M. ary-epiglotticus M. arytenoideus obligus un plica aryepiglottica sından değişik şekilde yayılan liflerle M. thyro-arytenoideus Crt. Thyroideanın iç yüzünden Crt. Arytenoideanın proc. Muskularis M. vocalis Plica vokaliste seyreder Crt. Arytenoideanın proc. vocaliste M. thyro-epiglotticus M. thyroarytenoideusun plica aryepiglottica içindeki devamı N. laryngeus superior Plika vokalisleri gerer. N. laryngeus inferior (reccurens) Rima glottisi açan tek kastır. N. laryngeus inferior (reccurens) Rima glottisi daraltır. Karşı tarafın aynı bölümlerinde N. laryngeus inferior (reccurens Mizmar aralığının arka kısmını daraltır Karşı tarafın aynı bölümünden N. laryngeus inferior (reccurens Mizmar aralığının arka kısmını daraltır Epiglottisin dış yan kenarında N. laryngeus inferior (reccurens Epiglottisi aşağı ve arkaya doğru çekerek larynx girişinin kapatılması N. laryngeus inferior (reccurens Plika vokalisleri gevşeterek kısalmalarını sağlar, rima glottisi kapatır N. laryngeus inferior (reccurens Plika vokalisin kısalmadan gerilip kalınlaşmasını sağlar. N. laryngeus inferior (reccurens) Epiglottisi aşağı çekerek larynx girişinin kapatılması

40 30 Göz kasları Adı Origo İnsertio Fonksiyon Sinir M. levator palpebrae sup. Orbitanın içinde bulunur, os Üst göz kapağı Üst göz kapağını kaldırarak gözü açar N. oculamotorius sphenoidale nin ala minor unun orbitaya bakan yüzü M. obliquus superior Os sphenoidale nin korpusundan başlar sclera Göz küresini aşağı ve dışa çevirir. N. trochlearis M. obliquus inferior Maxilla, fossa sacci lacrimalisin alt Göz küresinin arka-dış ve alt Göz küresini yukarı ve dışa çevirir. N. oculamotorius kısmı bölümünde sclera da M. rectus superior Anulus tendineus communis den (zinn Kornea nın ortalama 7,7 mm Göz küresini yukarı çevirir, ayrıca iç N. oculamotorius halkası) arkasında sclera da rotasyon M. rectus inferior Anulus tendineus communis den (zinn Kornea nın ortalama 6,5 mm Göz küresini aşağı çevirir ayrıca iç N. oculamotorius halkası) arkasında sclera da rotasyon M. rectus medialis Anulus tendineus communis den (zinn Kornea nın ortalama 5,5 mm Göz küresini içe çevirir N. oculamotorius halkası) arkasında sclera da M. rectus lateralis Anulus tendineus communis den (zinn halkası) Kornea nın ortalama 6,9 mm arkasında sclera da Göz küresini dışa çevirir N. abducens M. orbitalis(müller kası) Fissura orbitalis inferior u kapatır Simpatik sistem

41 1 SYSTEMA RESPİRATORİUM Nasus Özellikler Radix nasi Dorsum nasi Apex nasi Ala nasi... Cartilagines nasi Cartilago alaris majör Crus mediale Pars mobilis septinasi... Crus laterale... Cavitas nasi Nares Choanae Cartilagines alares minores Cartilagines nasi accessoriae Cartilagines septi nasi Proc. Lateralis... Proc. Posterior; Proc. sphenoidalis... Cartilago vomeonasalis Septum nasi Pars membranace... Pars cartilaginea... Pars ossea... Vestibulum nasi Limen nasi Sulcus olfactorius Concha nasi suprema Concha nasi superior Concha nasi media Concha nasi inferior Organum vomeronasale

42 2 Plexus cavernosus concha Tunica mukosa Pars respiratoria Pars olfactoria... Glandula nasales... Agger nasi... Recessus sphenoethmoidalis... Meatus nasi superior... Meatus nasi medius Atrium meatus medii... Bulla ethmoidalis... Infundibulum ethmoidale Hiatus semilunaris Meatus nasi inferior Apertura ductus nasolacrimalis... Meatus nasi communis... Meatus nasopharyngeus... (Ductus incisivus)... Sinus paranasales Sinus maxillaris... Sinus sphenoidalis... Sinus frontalis... Cellula ethmoidales Cellula ethmoidales anteriores... Cellula ethmoidales mediae... Cellula ethmoidales posteriores......

43 3 LARYNX Özellikler Cartilagines et articulatines laryngis Cartilago thyroidea Prominentia laryngea Laminadextra/sinistra Incisura thyroidea superior Incisura thyroidea inferior Tuberculum thyroideum superiorus Tuberculum thyroideum inferiorus Linea obliqua Cornu sup. Cornu inf. (foramen thyroideum) Mebrana thyrohyidea Lig. Thyroideum medianum Bursa retrohyoidea Bursa infrahyoidea Lig. Thyrohyoideum laterale Cartilago triticia Cartilago cricoidea Arcus cartilaginis cricoideae Lamina cartilaginis cricoideae Facies articularis arytenoidea Facies articularis thyroidea Articulatio cricothyroidea Capsula articularis cricothyroidea Lig. Cricothyroideum medianum Lig. Cricotrachale

44 4 Cartilago arytenoidea Özellikler Facies articularis Basis cartilaginis arytenoideae Facies arterolateralis Proc. Vocalis Crista arcuata Colliculus Fovea oblonga Fovea triangularis Facies medialis Facies posterior Apex cartilaginis arytenoidea Proc. muscularis Articulatio cricoarytenoidea Capsula articularis cricoarytenoidea Lig. cricoarytenoideum Lig. Cricopharyngeum (cartilago sesamoidea) Cartilago corniculata Tuberculum corniculatum Cartilago cuneiformis Tuberculum cuneiforme Epiglottis Cartilago epiglottica Petiolus epiglottidis Tuberculum epiglotticum Lig. Thyroepiglotticum Lig. hyoepiglotticum Corpus adiposum preepiglotticum

45 5 Musculi laryngis Özellikler M cricothyroideus Pars recta Pars obliqua M. cricoarytenoideus posterior (M. ceratocricoideus) M. cricoarytenoideus lateralis M. vocalis M. thyroarytenoideus Pars thyroepiglottica M. arytenoideus transversus M. arytenoideus obligus Pars aryepiglottica Cavitas laryngis Aditus laryngis Plica aryepiglottica Tuberculum corniculatum Tuberculum cuneiforme İncisura interarytenoidea Vestibulum laryngis Pilca vestibularis Rima vestibulu Ventriculus laryngis Sacculus laryngis Glottis Plica vocalis Rima glottis; Pars intermembranacea Rima vocalis Pars intercartilaginea Plica interarytenoidea Cavitas infraglottica Tunica mucosa Glandula larnygeales Membrana fibroelastica laryngis Membrana quadrangularis Lig. vestibulare Conus elasticus Lig. vocale

46 6 TRACHEA Özellikler Pars cervicalis; Pars colli Pars thoracica Cartilagines tracheales M. tracheales Lgg. Anularia; Ligg. Trachealia Paries membranaceus Bifurcatio tracheae Carina tracheae Tunica mucosa Glandulae tracheales BRONCHI Arbor bronchialis Bronchus principalis dexter / sinister Bronchi lobares et segmentalis Bronchus lobaris superior dexter Bronchus segmentalis apicalis (B I) Bronchus segmentalis posterior (B II) Bronchus segmentalis anterior (B III) Bronchus lobaris medius Bronchus segmentalis lateralis (B IV) Bronchus segmentalis medialis (BV) Bronchus lobaris inferior dexter Bronchus segmentalis superior (B VI) Bronchus segmentalis basalis medialis; Bronchus cardiacus (BVII).. Bronchus segmentalis basalis anterior (BVIII) Bronchus segmentalis basalis lateralis (BIX) Bronchus segmentalis basalis posterior (BX)

47 7 Bronchus lobaris superior sinister Bronchus segmentalis apicoposterior (B I+II) Bronchus segmentalis anterior (B III) Bronchus lingularis superior(b IV) Bronchus lingularis inferior (B V) Bronchus lobaris inferior sinister Bronchus segmentalis superior (BVI) Bronchus segmentalis basalis medialis; Bronchus cardiacus (BVII)... Bronchus segmentalis basalis anterior (BVIII) Bronchus segmentalis basalis lateralis (BIX) Bronchus segmentalis basalis posterior (B X) Bronchi intrasegmentales Tunica fibromusculocartilaginea Tela submucosa Tunica mucosa Glandulae bronchiales

48 8 PULMONES Özellikler Pulmo dexter Pulmo sinister Basis pulmonis Apex pulmonis Facies costalis Pars vertebralis Facies mediastinalis İmpressio cardiaca Facies diaphragmatica Facies inter lobaris Margo anterior Incisura cardiaca pulmonis sinistri Margo inferior Hilum pulmonis Radix pulmonis Lobus superior Lingula pulmonis sinistri Lobus medius pulmonis dextri Lobus inferior Fissura obliqua Fissura horizontalis pulmonis dextri Vasa sanguinea intrapulmonalia Segmenta bronchopulmonalia Pulmo dexter, lobus superior Segmentum apicale (S I) Segmentum posterious (S II) Segmentum anterius ( SIII)