DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ

Transkript

1 DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ

2 Korumacılık 18.yy sonlarında bağımsızlığını yeni kazanan Amerikan sanayinin İngiliz sanayi karşısında ayakta kalabilmesi için korumacılık zorunlu(hamilton) Alman sanayi de İngiliz sanayine karşı korunmalıydı F.List bebek sanayi modeli ile korumacılığı savundu Farklı gelişme düzeyindeki ülkeler için serbest ticaret önerilemez Bu şekilde başlayan korumacılık sonra yaygınlaşmıştır

3 F.List ve Korumacılık Fr. List 1841 de yayınladığı kitabında gelişmekte olan Alman sanayimin İngiliz rekabetine karşı korunmasının zorunluluğu üzerinde durdu. Amerika Birleşik Devletleri sanayii geliştirmek için İngiliz rekabetine karşı koruma tedbirleri alma gereğini duymuştu. Fransa Napolyon Savaşları'ndan sonra koruyucu gümrükleri ile milli sanayiini İngiliz rekabetine karşı koruyordu. Almanya aynı yolu izlemeli idi.

4 F.List ve Korumacılık Serbest ticaretin herkes için kazançlı olmadığını ortaya koydu Tezi: eğer bir ulus yeni gelişmekte ise bebek sanayîni himaye edip olgunlaştırmadan vahşi kapitalistlerin (ingiltere mesela) oyun alanına sürerse sanayi yok olabilir Bu nedenle rekabet gücü kazanıncaya kadar koruyucu bir siyasetle bebek olan sanayî kesimi güçlendirilmeli; ondan sonra serbest ticarete geçilmelidir. List Almanya'da iç gümrüklerin kaldırılmasını, gümrük birliğine gidilmesini savunmuş, Almanya'nın ticaret ve siyasi birliğinin kurulması için mücadele vermiş bir kimsedir

5 Sanayide Serbest Ticaretin Nedenleri Fiyatların piyasa koşullarında oluşması kaynakların opt. Kullanımını sağlar. Serbest ticaret ile dünya üretimi max. Olur. Serbest ticaret firmaları rekabet ortamına iter. Korumacılık tekelciliği getiri Serbest ticaret ile mal hareketliliği sağlanır. Mal hareketliliği ile know-how ve sermaye girişi olur Serbest ticarette bürokrasi azalır, korumacılık ile tarifelerin belirlenmesi, gümrük vergileri ve ihracat teşvikleri gibi bir dizi bürokratik işlemler getirir

6 Tarımda Korumacılığın Nedenleri Tarım taşıdığı önem ve rizikoları nedeniyle desteğe muhtaç bir sektördür Kendine yeterliliğin zorunlu olduğu stratejik bir sektör Tarımda çalışanların gelirleri göreceli olarak daha düşük, gelir dağılımından aldığı pay düşük, tarım ürünleri fiyatları göreceli olarak daha düşük Tarımda çalışanların gelirlerinin düşük olmasından çalışanları tarımda tutmak için korumacılık zorunludur. Karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olunan ürünler tarım ürünü ise bu üstünlüğün korunabilmesi ve ithal kapasitesi yaratabilmek için korumacılık zorunludur. Dampingle karşılaşınca da korumacılık yapılır GÜ tarım ürünleri fazlalıkları korumacılık eğilimlerinin nedeni ve sonucudur.

7 Korumacılık Yurt içinde ve sınırlarda ZAMAN MİKTAR VE FİYAT açısından yapılan düzenlemelerdir. Korumacılık yurt içi üretimi sürdürmek ve artırmak için yapılır.

8 Korumacılık Yurt içi üretimi artırmak için girdi kullanımı desteklenebilir Yurt içi fiyatlar dünya fiyatlarının üzerinde tutulur Dış ticaretin yurt içi üretimi olumsuz etkilememesi için dış alım düzenlemeleri yapılır Ürün fazlalıklarını eritmek için dış satım kolaylıkları veya özendirici tedbirler alınır

9 Dış Ticarette Korumacılık Eş etkili vergiler (Gümrük vergileri,çeşitli fonlar,belediye resmi,istihsal vergisi,damga resmi) Tarife Dışı Engeller (Standartlar, İnsan bitki ve hayvan sağlığına ilişkin normlar,dış alım yasaklamaları, kotalar, ithal teminatı,kambiyo denetimi) Dış satımda yasaklama ve sınırlamalar İhracat sübvansiyonları Devalüasyon

10 Damping Bir malın bir monopol tarafından dış piyasaya iç piyasaya göre daha düşük bir fiyattan satılması ve amacı iç fiyatları düşürmemek için üretim fazlasının dünya piyasalarına aktarılmasıdır. Aynı malın ticaretini yapan diğer ülke ekonomilerini etkiler

11 Damping çeşitleri Arada bir yapılan damping(darboğazlarda malın satılamama riskine karşılık depolama masrafından kaçınma) Yıkıcı ve öldürücü damping( Rakip ülke mallarını piyasadan silmeye yönelik) Sürekli damping(sürekli dünya piyasalarına ucuz mal sunumu)

12 Damping Ayırıcı nitelik taşıdığı ve rekabet eşitliğini bozduğu için ülkelerin tepkisine neden olur Kenedy Görüşmeleri Antidamping kodu damping dünya piyasalarına zarar verdiyse ithalatçı ülkede damping karşılayıcı resim alınır

13 Sübvansiyon Devletin malların satışını ucuza yapması sübvansiyondur Üretici ve ihracatçı ülkede üretim,imalat, ihracat ve malın nakli sırasında yapılan bütün yardımlar sübvansiyon içerisindedir. İthalatçı ülke telafi edici resim alır

14 Korumacılık Ölçümleri NKO:Dünya üretici fiyatları-yurtiçi üretici fiyatları NKO:Dünya tüketici fiyatları-yurtiçi tüketici fiyatları Bu farkların dünya fiyatlarına oranlanmasıyla bulunur Yerli mala, dışalım malına konan nominal gümrük tarife oranı kadar koruma sağlandığını gösteren oran. Yalnızca dış ticaret politikaları dikkate alındığında NKO, hesaplaması yapılan ürüne uygulanan tarifeye eşittir. Fiyat dışı bir destek yoksa farklı ürünler için NKO tüketimin ne yönde değişeceğini gösterir

15 Korumacılık Ölçümleri EKO:Ülke içinde ürünlere yapılan yardımları kapsar. Sadece ürün fiyatını etkileyen önlemler değil, girdi fiyatları yoluyla üretimi etkileyen tarım politikası araçları dikkate alınır. Eğer destekler fiyat fiyat politikasından çok girdi politikası yoluyla yapılıyorsa EKO hesapları daha doğru sonuç verir.

16 TARIMSAL DESTEK ÖLÇÜMÜ OECD 1987 de ülkesel ve uluslar arası ürün piyasalarının Pazar sinyalleri doğrultusunda ve nispi avantajlarını dikkate alacak şekilde yapılandırılmasını amaçlayan bir tarımsal politika reformu nu gündeme getirmiştir. Bu program çerçevesinde hem iç hem de uluslar arası kaynak kullanımını olumsuz etkileyen tarımsal amaçlı desteklemelerin, piyasa mekanizmalarına daha fazla yer veren yeni araçlarla yapılması ve bu alanda yapısal uyuma gidilmesi hedeflenmiştir. Tarımsal politikaların izlenmesi için de tarımsal destek ölçüm çalışmaları başlatmıştır.

17 Korumacılık Ölçümleri Üretici Destek Değeri Tüketici Destek Değeri