Eğitim Sorunlarının Çözümünde "Açıköğretim"

Transkript

1 Eğitim Sorunlarının Çözümünde "Açıköğretim" Yazar Prof.Dr. Ayhan HAKAN ÜNİTE 4 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Açıköğretim kavramını bilecek, Açıköğretimin hangi durumlarda uygulandığını kavrayacak, Dünya'da ve Türkiye'de açıköğretim uygulamalarını tanıyacak, Açıköğretim Fakültesi'nin, açık yükseköğretim uygulamalarını sıralayacak, Açıköğretimin hangi eğitim sorunlarını çözebildiğini kavrayacaksınız. İçindekiler Giriş 59 Açıköğretim Nedir? 61 Açıköğretim Hangi Durumlarda Uygulanır? 62 Dünya'da ve Türkiye'de Açıköğretim Uygulamaları 62 Açıköğretim Fakültesi 65 Özet 68 Değerlendirme Soruları 69 Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar 70

2 Çalışma Önerileri Halen öğrencisi olduğunuz "Lisans Tamamlama Programı"da bir açıköğretim faaliyetidir. Bu üniteyi okumadan önce, "Lisans Tamamlama Programı"nın bir örgün yükseköğretim programından hangi yönlerden farklılıklar taşıdığını düşününüz. Ayrıca 140 bin ilkokul öğretmenine Açıköğretim Fakültesince uygulanan "Eğitim Önlisans Programı"nın ve branş öğretmenlerine uygulanan "Lisans Tamamlama Programı"nın nasıl bir sorunu çözdüğünü tartışınız. ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

3 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" Giriş Konuya bir eğitim sorununu irdeleyerek başlamak istiyoruz. Ortaöğretim kurumlarında görevli öğretmenlerin yaklaşık yarısı iki ve üç yıllık yükseköğretim kurumu mezunudur. Bu öğretmenlerin alanlarında dört yıllık yükseköğrenime kavuşturulması gerekiyordu. Bu konuda çözüm önerileri geliştirmemiz gerekirse, söz konusu öğretmenlerin üniversitelerde örgün öğretim yoluyla lisans tamamlama eğitiminden geçirilmesi ilk hamlede akla geldi. Bu çözüm yolu; eğer aşağıdaki her soruya "evet" cevabı verilebiliyorsa, uygundur. Öğretmenlerin tümüne, üniversitelerde öğretim görmeleri için birer veya ikişer yıl izin verilebilir mi? Öğretmenlerin izinli bulunduğu sürelerde öğretmen ihtiyacı karşılanabilir mi? Kontenjanlanları son derece sınırlı olan üniversiteler, bu öğretmenleri kısa sürede eğitebilir mi? Öğrenim görmek için bulundukları yerlerden ayrılan öğretmenler, gerekli barınma ve öğrenim giderlerini kolaylıkla karşılayabilirler mi? Bu soruların herbirine kolayca "evet" cevabının verilemeyeceği, ülkemizdeki bu tür bir sorunun çözümü için harcanan çabalar sonunda görülmüştür. Bir örnek vermek gerekirse, yılları arasında, sayıları 80 bine yaklaşan iki ve üç yıllık eğitim enstitüsü mezunu branş öğretmeninden sadece 819 kadarı üniversitelerde lisans tamamlama eğitimi görebilmiştir. Öğretmenler görevleri başından ayrılamadığı, üniversiteler de yeterli kontenjan ayıramadığı için bu sorun, örgün öğretim yoluyla çözülememiştir. Ortaöğretimde görevli bu öğretmenler, açıköğretim yoluyla alanlarında bir yıllık bir eğitim görerek dört yıllık fakülte diploması aldılar. Bu ve benzeri sorunlara çözüm getiren eğitim sistemini şimdi beraberce inceleyelim. 2. Açıköğretim Nedir? Eğitim ihtiyacının artması ve okullardaki kapasitenin buna cevap verememesi karşısında, yeni iletişim teknolojilerinin kullanılarak, eğitimi etkinlikle sağlama modeli açıköğretimdir. AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

4 60 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" Bu modelin dayandığı üç temel boyut vardır. Kendi kendine öğrenmeyi sağlayan ders kitapları, Kitaplara destek sağlayan radyo, televizyon, video bandı, bilgisayar programı gibi malzemeler, Gerekli hallerde, öğrencilerin öğretim elemanları ile biraraya gelmelerini sağlayan akademik danışmanlık sistemi. Böyle bir modelin bir de organizasyon boyutu vardır. Yüzbinlerce öğrenciye ders kitabı, televizyon ve radyo programı hazırlamak, sınavlarını yapmak, akademik danışmanlık hizmeti vermek, ileri bir teknoloji ve yetişmiş eleman gerektirir. Bu yüzden bu hizmeti veren kurumların, çok ileri, televizyon ve radyo program yapım üniteleri, basımevleri bilgi işlem sistemleri ile teknik ve akademik personeli vardır. 3. Açıköğretim Hangi Durumlarda Uygulanır? Açıköğretim sistemi kendiliğinden ortaya çıkmış bir uygulama değildir. Bu sistem aşağıda sıralanan nedenlerin ürünüdür. Her düzeyde eğitime olan talebin artması ve örgün eğitimin buna cevap verememesi, Geleneksel eğitim uygulamaları ile aşılamayan eğitim sorunlarını yeni iletişim teknolojileri kullanarak ve çok ortamlı yaklaşımla çözme eğilimi, Her isteyene, hayat boyu eğitim sağlama görüşü. 4. Dünya'da ve Türkiye'de Açıköğretim Uygulamaları Burada iki önemli noktayı vurgulayalım. Birincisi, açıköğretim, örgün öğretim yanında başvurulan ikinci sınıf bir öğretim değildir. Çünkü açıköğretim uygulamalarında, özel olarak hazırlanmış ders kitapları, televizyon, radyo ve bilgisayar programları kullanılır. Gerekli hallerde alanda en iyi yetişmiş öğretim elemanlarının sunduğu akademik danışmanlık faaliyetleri vardır. En yeni ölçme ve değerlendirme metodları kullanılır. Böyle bir sistem çok modern bir donanıma sahiptir. İkincisi, açıköğretim fakir ülkelerin başvurduğu bir öğretim şekli de değildir. Üstelik bu sistemi öncelikle dünyanın en zengin ve sanayileşmiş ülkeleri uygulamaktadır. ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

5 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" Dünyada Açıköğretim Uygulamaları Dünyanın birçok ileri ülkesinde açıköğretim yapan kurumlar vardır. Bunlar, öğretmen eğitimi de dahil olmak üzere çeşitli düzeylerde ve alanlarda eğitim yapıyorlar. Buna yüksek lisans eğitimi de dahildir. Şimdi bunlardan açık yükseköğretim yapan bazılarını inceleyelim: Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri, üniversitelerdeki maliyet artışları karşısında açıköğretim yapan üniversiteler kurmuştur. Pennsylvania ve South Carolina Üniversiteleri bunların başında sayılabilir. Bu üniversiteler televizyon ve bilgisayar sistemleriyle öğrencilerin evlerine kadar ulaşarak, gerektiğinde danışman öğretim üyeleriyle öğrenciler arasında bu yolla danışmanlık hizmeti sağlayabilmektedir Avrupa Konseyi Avrupa Konseyi, Avrupa ülkelerinde açıköğretim yapan üniversitelerin yardımıyla beş ayrı dilde eğitim yayınları başlatmıştır. Bu yayınlar şimdilik dil öğretimi ve yabancıların eğitimine yöneliktir. Gelecekte bu çalışmaların uluslararası açıköğretime dönüştürülmesi planlanmaktadır İngiltere İngiltere, yükseköğretim alanında "Açık Üniversite"yi kuran ilk ülkedir. "Açık Üniversite", yükseköğretim olanağı bulamamış yetişkinlerle, maddi durumları örgün üniversitelerde okumaya elverişli olmayan gençlere yükseköğretim fırsatı yaratmakta ve BBC'nin yardımıyla tüm İngiltere'ye televizyon yayını yapmaktadır. Açık Üniversiteye kaydolmak için okur-yazar olmak yeterli olmaktadır Japonya Japonya da açık yükseköğretim amacıyla açık üniversite kurmuş bir ülkedir. Yarım miyona yakın Japon, İngiliz Açık Üniversitesi modeline göre kurulmuş olan bu sistemden yararlanmaktadır. İngiliz Açık Üniversitesinde olduğu gibi, Japon Açık Üniversitesinde de eğitim, televizyon yayınlarıyla desteklenmektedir. AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

6 62 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" Almanya Almanya'da "Hagen Üniversitesi", açık yükseköğretim yapan diğer bir üniversitedir. Ayrıca "Tübingen Üniversitesi" öğretmenler için sürekli olarak hizmetiçi eğitim yapıyor. Telekolleg ise yetişkinlere yönelik yayın yapan bir kuruluştur. Bu belli başlı uygulamalar dışında, Sovyet Rusya'da, Kanada'da, Fransa'da, Hindistan'da, İsrail'de değişik konularda ve değişik kesimden kişilere yönelik eğitim yapan açıköğretim sayılabilecek çalışmalar vardır Türkiye de İlk Açıköğretim Uygulamaları 1960 yılında, ortaöğretim düzeyinde, bazı teknik konuları mektupla öğretmek amacıyla kurulan Mektupla Öğretim Merkezi tek boyutlu ve sınırlı amaçlı da olsa Türkiye'de bu konudaki ilk uygulama sayılabilir yılında bu merkez, "Mektupla Öğretim Okulu"na dönüştü. Mektupla Öğretim Okulu, öğretmen yetiştirmeye yönelik programlar uyguluyordu. Bu programlar şunlardır: Eğitim Enstitüsü'nün Türkçe, Sosyal Bilgiler, Matematik, Fen Bilgisi, Yabancı Diller, Resim, Müzik, Beden Eğitimi programları, Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu'nun İşletme, Muhasebe, Büro Yönetimi, Turizm, Kooperatifçilik, Sigortacılık, Bankacılık, Turizm İşletmeciliği programları, Yüksek Teknik Öğretmen Okulu'nun Tesviye, Demir, Elektrik, Elektronik, Sıhhi Tesisat programları, Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu'nun Giyim, Nakış, Elsanatları ve Çiçek, Aile Ekonomisi, Beslenme, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi programları. Bu programlara öğretim yılında toplam öğrenci alındı. Kayıtlı öğrencilerin bir kısmı öğrenimini tamamladı öğretim yılında 2126 öğrenci Gazi Eğitim Enstitüsüne devredildi. Böylece bu girişim de son bulmuş oldu yılında kurulan diğer bir kurum da Deneme Yüksek Öğretmen Okulu'dur. Bu kurum, uygulamalarda en yeni teknolojileri kullanarak Matematik, Fizik, Kimya ve Biyoloji alanlarında öğretmen yetiştirmek ve uygulama sonuçlarını geliştirip yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuştur. Yapılacak olan eğitimde, televizyon ve radyonun etkili olarak kullanılması, basılı öğretim materyalleri hazırlanması ve bunların yanında yüz yüze öğretimin de yapılması planlandı. Kurum, kuruluşundan bir yıl sonra, 1975 te kapatıldı. Yaygın Yükseköğretim Kurumu (YAYKUR) diğer bir uzaktan öğretim girişimidir tarihinde, lise ve dengi okul mezunu öğrencilere öğretim sağlamak amacıyla ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

7 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" 63 kuruldu. Mektupla Öğretim Merkezi 'nin tüm araç -gereç ve binaları da bu kuruma devredildi. Yaygın Yükseköğretim Kurumu'nun yürüttüğü uzaktan öğretim programları şunlardır: Teknik, hayati, sosyal bilimler alanındaki açık yükseköğretim programları, Eğitim Enstitüleri, İslam Enstitüsü ve Ticaret - Turizm Yüksek Öğretmen Okulu'nu, dışardan bitirme programları, Eğitim Enstitüleri, Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu, Erkek Teknik Yüksek Öğretmen Okulu, Ticaret - Turizm Yüksek Öğretmen Okulu'nun mektupla öğretim programları. Sayılan programlara yaklaşık 75 bin öğrenci kaydedildi. Bu sayı tüm yükseköğretim içinde % 26.6 lık bir kapasite artışını ifade ediyordu. Bu çalışma dışında, 1978 yılında, Yaygın Yüksek Öğretim Kurumu Örgün Yükseköğretim Dairesine yeni bir işlev verilerek, görevdeki ortaöğrenimli kadar ilkokul öğretmenine iki yıllık yükseköğrenim kazandırılması hedeflendi. Yapılan planlamaya göre, bu eğitimin 15 eğitim enstitüsinde 12 yılda tamamlanması gerekiyordu. Bu çalışmalar 1982 yılında 2547 sayılı Yükseköğretim Yasası'nın çıkışına kadar sürdü. Yasanın çıkışıyla uzaktan öğretim alanında yeni bir oluşum başladı. Bu da Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi'dir. Şimdi bu oluşumu inceleyelim. 5. Açıköğretim Fakültesi Açıköğretim Fakültesi, 1971 yılında Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi nin başlattığı çalışmaların devamını oluşturan bir oluşumdur. O dönemde televizyon ile eğitim ve öğretim teknolojisi konularında çalışmaya başlayan Televizyon ile Eğitim Enstitüsü, Devlet Planlama Teşkilatı tarafından pilot proje olarak desteklendi. Enstitü daha sonra İletişim Bilimleri Fakültesi ne dönüştü. İletişim Bilimleri Fakültesi, Sinema ve Televizyon, Basım ve Yayımcılık, Eğitim İletişimi ve Planlaması ile İletişim Sanatları bölümlerinden oluşuyordu Sayılı Yükseköğretim Yasasının çıkışıyla Açıköğretim Fakültesi kuruldu ve İletişim Bilimleri Fakültesi de bölümleriyle beraber bu fakülteye bağlandı. 18 Ağustos 1993 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 496 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Açıköğretim sistemi yeniden şekillendi. AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

8 64 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" Açıköğretim Fakültesinin İktisat ve İş İdaresi programlarındaki öğrenciler devredilerek merkezi açıköğretim sistemine göre eğitim öğretim yapmak üzere İktisat ve İşletme Fakülteleri oluşturuldu. Bu fakültelere bağlı başka dört yıllık programlar da açıdı. Önlisans, lisans tamamlama, her türlü sertifika programı ve diğer yaygın eğitim hizmetlerini yürütme görevi Açıköğretim Fakültesine verildi. Üniversitede açıköğretim uygulayan fakülte ve yüksekokullar ile ekstern öğrenci alan birimlere, Açıköğretim sistemi ile ilgili kitap, radyo ve televizyon programları, bilgisayar, akademik danışmanlık, organizasyon, sınav ve her türlü öğrenci işleri gibi servisler vermekle yine Açıköğretim Fakültesi yükümlü kılındı. Fakültenin verdiği hizmetler aşağıdaki dört boyuttan oluşuyor: Basılı Ders Malzemeleri: Basılı ders malzemeleri, uzaktan öğretim tekniğine göre hazırlanıp çoğaltılan ve öğrencinin kendi kendine rahatça anlayabileceği biçim ve üslupta hazırlanır. Bu malzemelerin yazılmasında, başta Anadolu Üniversitesi olmak üzere, diğer bütün üniversitelerin öğretim elemanlarının katkıları bulunur. Televizyon ve Radyo Programları: Bu programlar basılı malzemeleri desteklemek üzere Anadolu Üniversitesinin televizyon ve radyo stüdyolarında hazırlanır. Akademik Danışmanlık: Gerekli hallerde öğrencilerin öğretim elemanlarıyla bir araya getirildiği faaliyetlerdir. Bu faaliyetler, açıköğretim sisteminde zorunlu değildir. Bu hizmetler için diğer üniversitelerin kapalı mekanları ve öğretim elemanlarından yararlanılır. Öğrenci İşleri ve Sınavlar: Öğrenci kayıt-kabulü, sınavların yapılması ve değerlendirilmesi, bilgilerin saklanması ve haberleşme ile igili işlemler Üniversitenin Bilgisayar Uygulama ve Araştırma Merkezinin desteğiyle yürütülür. Açıköğretim yoluyla yürütülecek olan bir program, öncelikle fakültece projelendirilir. Sonra basılı ders malzemeleri Anadolu Üniversitenisinin veya diğer üniversitelerin konu ile ilgili öğretim elemanlarına yazdırılır. Bu kitaplar Editör adı verilen uzaktan öğretimde basılı malzeme hazırlama konusunda uzman olan öğretim elemanlarınca yeniden düzenlenir. Daha sonra üniversitenin modern basımevinde milyonlarca sayfa basılır. Basılı ders malzemelerini destekleyecek televizyon ve radyo programları ise Açıköğretim Fakültesinin televizyon ve radyo stüdyolarında hazırlanır. Akademik danışmanlık hizmetleri üniversitelerin öğretim elemanları tarafından, ilgili üniversitelerde yapılır. Bu faaliyetler genellikle çalışma saatleri dışında olduğu için isteyen her öğrenci yararlanabilir. Uygulanan her programın bir de sınav boyutu vardır. Sınavlar, Üniversitenin Bilgisayar Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından öğrencilere yakın sınav merkezlerinde yapılır, değerlendirilir ve sonuçlar saklanır. Yine kayıt, kayıt yenileme ve benzeri öğrenci işleri de aynı merkez tarafından yürütülür. 496 Sayılı Kararnameye göre, İşletme ve İktisat Fakültelerince yürütülen programlar şunlardır: ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

9 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" 65 İktisat Fakültesi; İktisat Bölümü, Maliye Bölümü, Kamu Yönetimi Bölümü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, İşletme Fakültesi; Muhasebe-Finansman Bölümü, Yönetim-Organizasyon, Personel Bölümü, Pazarlama Bölümü Aynı kararnameye göre Açıköğretim Fakültesinin yürüttüğü programları ise şunlardır: Sosyal Bilimler Önlisans Programı, Ev İdaresi Önlisans Programı, İş İdaresi Önlisans Programı, Halkla İlişkiler Önlisans Programı, Turizm ve Otelcilik Önlisans Programı, Dış Ticaret Önlisans Programı, Mahalli İdareler Önlisans Programı, Büro Yönetimi Önlisans Programı, Satış Yönetimi Önlisans Programı, Muhasabe Önlisans Programı, Hemşirelik-Ebelik-Teknisyenlik ve Sağlık Kurumları İşletmeciliği Önlisans Programları, Bankacılık ve Sigortacılık Önlisans Programı, Tarım ve Veteriner Sağlık Önlisans Programı, Eğitim Önlisans Programları ve oniki branşı kapsayan bir yıllık lisans tamamlama programları. Ayrıca, Batı Avrupa ülkelerinde yürütülen İşletme ve İktisat programları ve Açık Lise diğer etkinlik alanlarını oluşturuyor. Bu programlar içinde yeralan Öğretmen Programları na kısaca değinmekte yarar görüyoruz. Eğitim Önlisans Programı: 1973 yılında çıkarılan Milli Eğitim Temel Kanununda tüm öğretmenlerin yükseköğrenimli olması öngörülmüştür. Oysaki Milli Eğitim Sisteminde görevli yaklaşık 140 bin öğretmen ortaöğrenimli idi. Milli Eğitim Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi arasında yapılan protokolle bu öğretmenlere öğretim yılında iki yıllık yükseköğretim programı (önlisans düzeyinde) açılmıştır. AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

10 66 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" öğretim yılı itibariyle yaklaşık 137 bin öğretmen mezun olup yükseköğretim diploması almıştır. Böylelikle öğretmenler hem alanlarında en son bilgilere kavuşturulmuş ve hem de özlük hakları yönünden geliştirilmiştir. Halk Eğitim Öğretmenleri Önlisans Programı: Milli Eğitim Bakanlığı ile yapılan bir protokol gereğince, Halk Eğitim Merkezleri nde görevli ortaöğrenimli öğretmenlere Eğitim Önlisans Programı hazırlanmıştır. Bu program öğretim yılında yaklaşık Halk Eğitim Öğretmeni için uygulanmıştır. İlkokul öğretmenlerine uygulanan Eğitim Önlisans Programının, halk eğitimle ilgili konularda desteklenmesinden oluşan Halk Eğitim Öğretmenleri Önlisans Programı iki öğretim yılı süreli bir önlisans programıdır. Lisans Tamamlama Programı: Lisans tamamlama Programları, ortaöğretim kurumlarında görev yapmakta olan iki ve üç yıllık eğitim enstitüsü mezunu branş öğretmenleri için açılmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı ile yapılan protokole göre açılan bu programların amacı, sayıları 80 bine varan bu öğretmenlerimize, kendi branşlarında lisans eğitimi vermektir öğretim yılından itibaren, Matematik, Türk Dili ve Edebiyatı, Fizik, Kimya, Biyoloji, Tarih ve Coğrafya, Resim İş, Beden Eğitimi, İngilizce, Fransızca, Almanca branşlarında eğitim programları açılmıştır. Programlardan 30 bin öğretmen mezun olmuştur. Her iki programın uygulanmasıyla Türkiye'deki öğretmelerin yarısına yakını Açıköğretim Fakültesinden yükseköğretim düzeyinde diploma almış oldu. İlköğretim Öğretmenleri Lisans Tamamlama Programı: Bu program, zorunlu eğitimin sekiz yıl olmasından sonra açıldı. Amacı, ilköğretimde görevli öğretmenleri Lisans eğitimine kavuşturmak ve ek branş kazandırmaktır. Programa, 1997 yılında 25 bin öğretmen kaydoldu. Dileyen diğer ilköğretim öğretmenleri de kaydolarak, dört yıllık fakülte diploması alabileceklerdir. Bu programın tamamlanmasından sonra, Eğitim Sistemindeki bütün öğretmenler dört yıllık fakülte mezunu olacaktır. Bu programa ilişkin ayrıntılı bilgiyi Öğretim Kılavuzu nda bulabilirsiniz. Özet Açıköğretim, eğitime olan isteğin artması ve okullardaki örgün eğitim kapasitesinin bu isteğe cevap verememesi karşısında başvurulan bir eğitim şeklidir. ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

11 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" 67 Bu eğitim şekli, örgün eğitimin yanında başvurulan ikinci sınıf bir eğitim değildir. Çünkü örgün eğitimde başvurulan yüz yüze eğitime, açıköğretimde de başvurulur. Bunun yanında öğretimi etkin hale getirmek için en yeni eğitim teknolojisi ürünleri de devreye girer. Açıköğretim dünyanın en zengin ve gelişmiş ülkelerinin başvurduğu bir öğretim şeklidir. Bu ülkelerin açık yükseköğretim programları arasında öğretmenlere yönelik olanlar da vardır. Türkiye'de açıköğretim uygulamaları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1960 yılında başlatılmıştır sayılı Yükseköğretim Yasası ile Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi kurulmuştur. En yeni iletişim teknolojileri ile donanmış olan fakülte halen Türkiye'de açık yükseköğretim yapan tek kuruluştur. Fakülte'nin uyguladığı programlar arasında, dört yıllık İş İdaresi ve İktisat Programları, iki yıllık Önlisans Programları, Batı Avrupa Programları ve değişik düzeylerde öğretmen programları bulunuyor. Açıköğretim Fakültesi'ne kayıtlı yükseköğretim öğrencileri, tüm yükseköğretim öğrencilerinin yarısından fazladır. Değerlendirme Soruları Aşağıdaki soruların yanıtlarını verilen seçenekler arasından bulunuz. 1. Açıköğretim aşağıdaki durumların hangisinde başvurulabilecek bir çözüm değildir? A. Kitlenin büyük olması B. Kitlenin yaygınlığı C. Örgün öğretimin sınırlılığı D. Kitlenin çalışması E. Kitlenin küçük olması 2. Açıköğretimin yönelik olduğu öğrenci kitlesi aşağıdakilerden hangisidir? A. Küçükler B. Gençler C. Yetişkinler D. Çalışanlar E. Bunların tümü AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ

12 68 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" 3. Türkiye'de açıköğretim uygulamalarının başlangıç tarihi aşağıdakilerden hangisidir? A B C D E "Açık Üniversite" aşağıdaki ülkelerden hangisinde faaliyet göstermektedir? A. Japonya B. İngiltere C. Amerika Birleşik Devletleri D. F.Almanya E. Hindistan 5. Aşağıdakilerden hangisi Açıköğretim Fakültesinin uyguladığı yükseköğretim programlarından değildir? A. İş İdaresi ve İktisat B. Lisans Tamamlama C. Eğitim Önlisans D. Turizm Eğitimi Önlisans E. Halk Eğitim Önlisans Aşağıdaki cümlelerin DOĞRU ya da YANLIŞ olduklarını belirtiniz. 6. Açıköğretim Fakültesinin kuruluşuna temel olan çalışmalar Eskişehi İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi döneminde başlamıştır yılında Mektupla Öğretim Merkezi'nin bina ve araçları, Yaygın Yüksek Öğretim Kurumu'na devredilmiştir. 8. Avrupa Topluluğu, Avrupa'da açıköğretim yapan üniversiteler yardımıyla Uluslararası Açıköğretim'i kurma çabasındadır. 9. Hagen Açık Üniversitesi F.Almanya'da kurulmuş bir üniversitedir. 10. Açıköğretim, geleneksel eğitim uygulamaları ile çözülemeyen eğitim sorunlarını, yeni iletişim teknolojileri kullanarak çözer. Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar Alkan, Cevat. Açık Üniversite, Uzaktan Eğitim Sistemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Ankara: ANADOLU ÜNİ VERSİ TESİ

13 E ĞİT İ M SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNDE "AÇIKÖĞ RETİ M" 69 Büyükerşen, Yılmaz. Çağdaş Eğitim Sorunları Karşısında Çağdaş Bir Çözüm Olarak Açıköğretim, Yükseköğretim Bülteni. 1:36-46, Mart Hakan, Ayhan. Eğitim Önlisans Programının Değerlendirilmesi. Eskişehir: A.Ü. Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Özer, Bekir. Türkiye'de Uzaktan Eğitim: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesinin Uygulamaları, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. II, 2: 1-24, Ekim Hızal, Alişan. Uzaktan Öğretim Süreçleri ve Yazılı Gereçler: Eğitim Teknolojisi Açısından Yaklaşım. Ankara: A.Ü. Eğitim BilimleriFakültesi Yayını, No: 122, Özdil, İlhan. Uzaktan Öğretimin Evrensel Çerçevesi ve Türk Eğitim Sisteminde Uzaktan Öğretimin Yeri. Eskişehir: A.Ü. Açıköğretim Fakültesi, Uzaktan Eğitim Teknolojisi. Eskişehir: A.Ü. Açıköğretim Fakültesi, Özgü, Tahir. Eğitim Sorunları ve Çözümünde Kitle İletişim Araçları "Ekonomik ve Teknolojik Bir Yaklaşım." Eskişehir: A.Ü. Açıköğretim Fakültesi, AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ