BORSA ISTANBUL KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ'NDE (XKURY) VOLATİLİTENİN ETKİSİ: ARCH, GARCH ve SWARCH MODELLERİ İLE BİR İNCELEME

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BORSA ISTANBUL KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ'NDE (XKURY) VOLATİLİTENİN ETKİSİ: ARCH, GARCH ve SWARCH MODELLERİ İLE BİR İNCELEME"

Transkript

1 Süleyman Demirel Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi Y.017, C., S.3, s Suleyman Demirel Universiy The Journal of Faculy of Economics and Adminisraive Sciences Y.017, Vol., No.3, pp BORSA ISTANBUL KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ'NDE (XKURY) VOLATİLİTENİN ETKİSİ: ARCH, GARCH ve SWARCH MODELLERİ İLE BİR İNCELEME THE EFFECT OF VOLATILITY IN THE BORSA ISTANBUL CORPORATE GOVERNANCE INDEX (XKURY): AN EXAMINATION WITH THE ARCH, GARCH AND SWARCH MODELS Şeyma ÇALIŞKAN ÇAVDAR *, Alev Dilek AYDIN ** * Yrd. Doç. Dr., Haliç Üniversiesi, İşleme Fakülesi, Uluslararası Ticare ve İşlemecilik Bölümü, seymacaliskan@halic.edu.r ** Yrd. Doç. Dr., Haliç Üniversiesi, İşleme dilekaydin@halic.edu.r Fakülesi, Uluslararası Ticare ve İşlemecilik Bölümü, ÖZ Bu çalışma Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nin (XKURY) volailiesini ARCH, GARCH ve SWARCH modelleri yardımıyla ve endeksin ile arasındaki günlük kapanış verilerini kullanarak incelemeyi amaçlamakadır. Finansal piyasalarda volailie yani oynaklık en önemli risk ölçüm aracı olarak görülmeke ve volailienin ölçümü de araşırmacılar arasında giderek daha fazla ilgi çeken bir araşırma konusu haline gelmekedir. Bu çalışmadaki ana amacımız herhangi bir harekelenmeden veya asimerik bilgiden dolayı volailienin armasından öürü XKURY'nin bu durumdan ekilenip ekilenmediğini belirlemekir. Dolayısıyla bu çalışma Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nin (XKURY) riskini belirlenen dönem için ölçmekedir. Ampirik bulgularımız bize SWARCH modellerinin ARCH ve GARCH modellerine göre volailieyi ölçmede daha başarılı bir performans sergilediğini gösermekedir. Dolayısıyla, araşırmacılar çalışma yaparken ARCH ve GARCH modellerine alernaif olarak SWARCH modellerini de kullanabilirler. Anahar Kelimeler: ARCH, GARCH, Volailie, SWARCH Jel Kodları: G10, G17 ABSTRACT This paper aims o examine he volailiy of Borsa Isanbul Corporae Governance Index (XKURY) by means of ARCH, GARCH and SWARCH models and by using he daily closing values of he index beween and Volailiy is considered as one of he mos imporan measures of risk in he financial markes and measuring volailiy has been one of he mos aracive areas of research for he researchers. Our main goal in his research is o deermine wheher XKURY is influenced from any kind of movemens or from any assymmeric informaion due o an increase in volailiy. Therefore, his sudy evaluaes he risk of XKURY for he deermined ime period. Our empirical findings indicae ha he SWARCH models perform beer in forecasing he volailiy han he ARCH and GARCH models. The researchers herefore can employ he SWARCH models as an alernaive o he ARCH and GARCH models when conducing sudies. Keywords: ARCH, GARCH, Volailiy, SWARCH Jel Codes: G10, G17 697

2 ÇALIŞKAN ÇAVDAR AYDIN GİRİŞ Risk ve geiri kavramları modern finans eorisinde önemli bir yere sahipir çünkü finansal yaırımcılar elde eikleri sermayeyi gelir elde eme amaçlı olarak yaırıma yönlendirdiklerinde bu sermayenin bir bölümünü kaybeme olasılığıyla karşı karşıya olduklarını bilmekedirler. Dolayısıyla yaırımcılar için yüksek risk ve belirsizliğin olduğu finansal piyasalarda gelir elde eme amaçlarını gerçekleşirebilmek için ekin bir risk yöneimi hayai bir öneme sahipir. Ekin bir risk yöneimi denince akla, yaırım yapılan menkul kıymelerin gelecekeki durumlarının, geiri ve risk düzeyi bağlamında iyi analiz edilmesi gelmekedir. Volailie, risk yöneimindeki en emel kavramlardan bir anesidir ve kısaca, bir menkul kıymein fiyaının veya piyasanın genelinin belli bir zaman dilimindeki dalgalanma özelliği olarak anımlanabilir. Son yirmi yılda, özellikle de 008 finansal krizinden bu yana finansal piyasaların içinde yer alan üm kesimlerin dikkale izledikleri en önemli gelişmelerden bir anesi finansal piyasalarda görülen yüksek volailiedir. Kuşkusuz bu arışa dünya genelinde ekonomide yaşanan gelişmeler ve siyasi isikrarsızlıkların payı büyükür. Son yaşanan finansal krizden sonra yaırımcıların bir kısmı büyük mikarlarda kazanç elde ederken, bir kısmı da önemli kayıplar vermişir. Bu durum ise finansal piyasalarda yaşanan volailienin ahmin edilmesine ve modellenmesine olan ilgiyi arırmışır. Finansal piyasaları am olarak gelişimini amamlamamış Türkiye gibi gelişmeke olan ülkelerde siyasi ve ekonomik belirsizlikler yaırımcılar arasında risk algısının armasına yol açmakadır. Bu belirsizlik oramı ve yüksek volailie ise adea bir kısır döngü şeklinde finansal piyasaların daha fazla gelişmesine engel olmakadır. Bir piyasadaki riski ölçmek için volailienin ölçülmesi konusu kadar volailienin kaynağını da değerlendirmek gerekmekedir. Volailienin en önemli nedenleri olarak ekonomide yaşanan belirsizlikler, piyasalardaki olumlu ya da olumsuz beklenilerin arması, poliik isikrarsızlık ve makro ekonomideki dengesizlikler göserilebilir. Böyle volail bir piyasa kuşkusuz, uzun vadeli düşünen kurumsal yaırımcılardan çok, kısa vadeli yaırımcılar ve spekülaörler için çekici olmakadır. Volailie, piyasa akörleri ve diğer ilgili kesimler arafından riskin ölçümünde kullanıldığı için özel bir öneme sahipir. Yakın bir zamana kadar volailie kavramı sandar sapma ile ifade edilmişir. Halbuki volailie anlam olarak dalgalanma ya da oynaklık demekir ve günümüzde finansal değişkenler için varyansın sabi olduğu varsayımı büyük ölçüde geçerliliğini kaybemişir. Bu nedenle günümüzde değişen varyans ve kovaryans modellemesine olanak sağlayan çeşili ekonomerik yönemler gelişirilmiş, volailienin bu özelliğinden dolayı doğrusal zaman serileri yerine doğrusal olmayan zaman serisi eknikleri kullanılmaya başlanmışır. Günümüzde yüksek frekanslı günlük finansal verilerin kullanıldığı çalışmalarda önde gelen volailie modellemelerinden birisi olarak koşullu değişen varyans modellemeleri kullanılmakadır. Koşullu değişkenliği modellemede en iyi sonuçları veren modeller olarak ise ARCH ve GARCH ipi modeller ön plana çıkmakadır. Açılımı yapıldığında Ooregresif Koşullu Değişen Varyans anlamına gelen ARCH modeli Rober F. Engle (198) arafından gelişirilmişir. Sonrasında ise ARCH modeli Bollerslev (1986) arafından gelişirilerek Genişleilmiş ARCH (GARCH) modeli elde edilmişir. Bu model, emelinde, varyansın da zaman geçikçe geçmiş dönem varyanslarına bağlı olarak değişiği varsayımına dayanmakadır. Böylece GARCH ile volailie ahminlerinde biraz daha gelişme sağlanmışır. Her iki modelin de emel özelliği, genellikle zaman serilerinin büyük çoğunluğunda görülen dönemler arası bağımlılık ile değişen 698

3 C., S.3 Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) Volailienin Ekisi: varyansı modelleyebilmesidir. Ayrıca her iki model de serinin geçmiş değerlerinden başka veriye ihiyaç duymadan volailieyi basi bir şekilde modelleyebilmekedirler. Ancak ARCH ve GARCH modellerinin volailie üzerindeki şoklara karşı simerik epki vermesi, finansal verilerin geniş dağılımlara sahip olması, buna ek olarak zaman içinde volailielerinin değişmesi ve ookorelasyonlu bir yapıya sahip olmaları nedeniyle araşırmalarda sağlıklı sonuçlar elde edilememeye başlanmışır. Bu olumsuzlukları giderebilmek adına araşırmacılar değişik varyans modelleri gelişirmişlerdir. Bu sorunları oradan kaldırmaya yönelik olarak gelişirilen GARCH modellerinin başında EGARCH, TGARCH, AGARCH, QGARCH, IGARCH, NGARCH, VGARCH, ARCH- M ve Augmened GARCH gibi modeller gelmekedir. Bunlara ek olarak Hamilon ve Susmel (1994), modellerin oynaklık analizlerinde bazı eksik yönlerin olduğunu belirlemiş ve alernaif olarak Markow Swiching Auoregressive Condiional Heeroscedasiciy (MS-ARCH ya da SWARCH), yani Markov Geçişli Ardışık Bağlanımlı Koşullu Değişen Varyans'ı gelişirmişlerdir. Bu anlamda SWARCH modeli Box ve Jenkins in sabi paramereli, dağılımın durağan olduğunu varsayan doğrusal zaman serisi modellerine alernaif olarak önerilmiş bir modeldir. Bu çalışmanın amacı arihinde faaliyee geçen Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nin (XKURY) risklilik derecesinin, dolayısıyla günlük verilerinin volailiesinin değerlendirilmesidir. Bunun için ile arihleri arasındaki XKURY günlük kapanış verileri kullanılmışır. Yapılan bu ahminlerin öngörü performanslarının değerlendirilmesi için ise ARCH, GARCH ve SWARCH ipi modeller kullanılmışır. Çalışmanın geri kalanında ilk olarak konuyla ilgili yapılmış önde gelen yerli ve yabancı çalışmaların yer aldığı lieraür araması kısmı yer almakadır. İzleyen bölümde ARCH ve GARCH modelleri hakkında kısaca bilgi verilecekir. Sonrasında araşırmanın amacı, yönemi, analizi, bulguları ve bulguların yorumlandığı uygulama kısmı gelmekedir. Çalışmamız sonuç bölümüyle sona ermekedir.. LİTERATÜR TARAMASI Küreselleşme ve finansal piyasalarda meydana gelen belirsizlikler ve aran risk mikarı volailieyi de arırmakadır. Özellikle son yaşanan finansal krizle birlike araşırmacılar volailienin modellenmesi, ahmini ve ölçümü üzerine yoğunlaşmışır. Buna dair gelişmiş ülkelerde yapılmış çalışmalar geniş bir eorik çerçevede ele alınırken, aynı şeyi gelişmeke olan birçok ülke için söylemek zordur. Gelişmeke olan ülke piyasalarına dair yapılan çalışma sayısı, veri yeersizliği, bu ülkelerde sıkça yaşanan siyasi ve ekonomik şoklar ile krizler sonucu ekonomerik modelleme yapmanın güçleşmesi nedeniyle sınırlı kalmışır. Finansal piyasalarda volailienin ölçümünde daha çok ARCH ve GARCH modelleri ercih edilmekedir. Lieraürde gerek finansal varlıkların, gerekse borsa endekslerinin volailie düzeyinin ölçülmesine yönelik modellerin kurulması ve bu modellerin ahmin güçlerinin ölçülmesine yönelik olarak yapılmış birçok çalışma bulunmakadır. Buna karşın volailie modellerinin performanslarının karşılaşırılması ile ilgili olarak lieraürde nelik söz konusu değildir. Bu konudaki en önemli sorun ise volailienin gözlem veya başka bir yönemle doğrudan görülebilmesinin mümkün olmamasıdır. Fong (1997), çalışmasında SWARCH modelinin verileri sandar ARCH modellerine göre daha doğru bir şekilde açıkladığını ve daha düşük bir volailie ısrarcılığına sahip olduğunu gösermişir. McMillian (000), İngilere borsasındaki volailieyi ölçmeyi hedefleyen çalışmasında, GARCH ve harekeli oralamalar meodlarının çok daha iyi sonuçlar verdiğini bulmuşur. Siourounis (00) çalışmasında, Yunan borsasında 699

4 ÇALIŞKAN ÇAVDAR AYDIN 017 negaif şokların günlük geiriler üzerinde asimerik ekiye neden olduğu ve poliik ve ekonomik belirsizliğin volailieyi arırdığı sonucuna varmışır. Buna karşın yüksek volailie dönemlerinde serinin oralamasının da değişmediğini belirlemişir. Singapur borsası volailiesini A.B.D., İngilere, Hong Kong ve Japonya borsaları volailieleri ile birlike inceledikleri çalışmalarında Bala ve Pramarare (004) GARCH modellerini kullanmışlardır. Araşırma, Singapur borsası ile diğer borsaların volailielerinin arasında yüksek derecede korelasyon olduğu sonucuna ulaşmışır. Pan ve Zhang (006), Çin'in Shangai borsası için günlük volailieyi ölçmede GARCH T ve APARACH-N modelinin en uygun modeller olduğunu belirlemişlerdir. Leeves (007), çalışmasında, Endonezya borsasında ARCH ve GARCH ekilerini 1990 ve 1999 yılları arası dönem için araşırmışır. Günlük veriler kullandığı çalışmasında, ele alınan dönemde bu ekilerin varlığını espi emişir. Parvaresh ve Bavaghar (01), Tahran borsasında volailieyi ölçmeyi amaçlayan araşırmalarında CHARCH modelinin bu iş için daha uygun bir model olduğunu belirlemişlerdir. ARCH ve GARCH modellerini kullanarak finansal piyasalarda en doğru ve en iyi ahmini yapabilen volailie ahmin modelini belirlemeye yönelik yapılan diğer bazı çalışmalar ise Kumar (006), Alberg vd. (008), Racico ve Theore (010), Chand vd. (01), Popovici (015), Murari (015) gibi araşırmacılara aiir. Bu çalışmalar sonucu kesin bir genelleme yapılamasa bile araşırmacılar en iyi ahmini veren modellerin GARCH ve EGARCH modelleri olduğunu ileri sürmekedirler. Lieraürde birçok araşırmacı SWARCH modellerini kullanarak başarılı çalışmalara imza amışlardır. Cai (1994), A.B.D.'deki devle ahvili geirilerinin volailiesini analiz emek için SWARCH modeli kullanmışır. SWARCH modeli volailieyi ölçmenin yanı sıra birçok ekonomik ve finansal zaman serisindeki değişimin modellenmesi için de araşırmacılar arafından ercih edilmişir. Bu çalışmalardan bazıları döviz kuru analizi (Engle ve Hamilon, 1990 ; Engle, 1994; Choudhry ve Hassan 015), faiz oranları (Sola ve Drifill, 1994; Garcia ve Perron, 1996; Gray, 1996), vadeli işlem piyasaları (Chow, 1998) gibi alanlarda yapılmışır. Türkiye'de risk ve geiri yapısının belirlenmesi, volailienin modellenmesi ve ahminine yönelik çalışmalar 1990'lı yıllardan iibaren arış gösermişir. Dağlı (1996), dönemini kapsayan çalışmasında İMKB'nin risk ve geiri yapısını diğer bazı gelişmeke olan ülke hisse senedi piyasalarıyla karşılaşırarak incelemişir. Araşırmanın sonucu en yüksek dördüncü geirinin ve en yüksek ikinci riskin İMKB'de olduğunu oraya koymuşur. İlginç bir şekilde sonuçlar, oluşan bu yüksek riskin geiri ile elafi edilemediğini oraya koymuşur. Gökçe (001), dönemini kapsayan ve ARCH ailesine ai modeller kullanarak İMKB'deki volailieyi en iyi şekilde ahmin edecek modeli araşırmışır. Araşırma sonuçları GARCH (1,1) modelinin bu konudaki en iyi model olduğunu belirlemişir. Özer ve Türkyılmaz (004), 001 krizinin Türk finansal piyasalarındaki ekilerini incelemeyi amaçladıkları çalışmalarında İMKB-100 Endeksi değerlerini ve Ocak 000 ile Mar 00 arasındaki A.B.D. Doları kuru değerlerini kullanmışlardır. Kriz öncesi sabi döviz kuru kullanıldığı için ARCH ekisine raslayamayan araşırmacılar, İMKB-100 Endeksi geirisini modellemek içinse en iyi yönemin EGARCH (1,1) modeli olduğunu belirlemişlerdir. Mazıbaş (005), birçok farklı simerik ve asimerik GARCH modeli kullanarak İMKB Bileşik, Mali, Hizme ve Sınai Endeksleri'ndeki volailieyi ölçmeyi amaçlayan çalışmasında yılları arasındaki döneme ai günlük, hafalık ve aylık verileri kullanmışır. Çalışmanın sonucu hafalık ve aylık verilere dayalı 700

5 C., S.3 Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) Volailienin Ekisi: ahminlerin günlük verilere dayalı ahminlerden daha doğru sonuçlar verdiğini oraya koymakadır. Bu çalışmalara ek olarak, çeşili dönemler için İMKB-100 Endeksi'nin volailiesini modelleyerek en uygun yönemin hangisi olduğunu bulmaya yönelik olarak yapılmış diğer bazı çalışmalara Akar'ın (007), Sevükekin ve Nargeleçekenler'in (008), Aakan'ın (009) ve Güriş vd.'nin (011), Şahin vd.'nin (015) ve Demir'in (016) çalışmaları örnek olarak verilebilir. 3. METODOLOJİ 3.1. ARCH GARCH ve SWARCH Modelleri ARCH modelleri, koşullu varyansın zamana bağlı olarak değişimine izin veren ve belirli bir zaman için serilerin varyansını ahmin emeyi sağlayan yönemlerdir. Bununla birlike bu yönem, koşulsuz varyansı sabi kabul emekedir. Sandar ARCH (q) modelleri aşağıdaki gibi göserilebilir : (Engle, 198) r u 0 h 1/ h 0 m i1 q i1 r i i u i u i Yukarıdaki denklemlerde ; r : XKURY endeksinin anındaki logarimik geirisini, u : ookorelasyonsuz endeks geirisini, h r : nin koşullu varyansını, : birbirinden bağımsız dağılan rassal değişkenleri gösermekedir. Engle, Lilien ve Robins (1987), oralama denklemine koşullu varyansın açıklayıcı değişken olarak eklendiği ARCH-M (Oralamada Ooregresif Şarlı Değişen Varyans) modelini gelişirmişlerdir. Bu modelin ARCH modelinden en önemli farkı, değişen koşullu varyansların haa erimi aracılığıyla dolaylı olarak değil de doğrudan denkleme girerek koşullu varyansın oralamaya olan ekisini incelemesidir. Kısaca bu modelin koşullu oralaması koşullu varyansa bağlıdır. ARCH modeli çok basi olmasına karşın volailie sürecinin yeerli bir şekilde anımlanabilmesi için çok sayıda paramerenin kullanılması gerekmekedir (Tsay, 00: 93). ARCH modellerinde ahmin yapılırken haa eriminin gecikmesinin modelde yer alması ve çok sayıda paramerenin ahminini gerekirmesi bakımından yaşanan zorluklarından dolayı Genelleşirilmiş ARCH (GARCH) modeli Bollerslev (1986) arafından gelişirilmişir. Genel olarak GARCH (p,q) modeli : h q p 0 iu i j i1 j1 h j olarak göserilebilir. GARCH (1,1) modelinin pek çok ekonomik zaman serisine uygulanması mümkündür ve ayrıca model, çeşili yönemlerle genişleilebilir ve düzenlenebilir. Yani GARCH (1,1) modeli gecikme erimlerinin eklenmesiyle GARCH (p,q) modeline genişleilebilir (Kendirli ve Karadeniz, 01 : 99).GARCH modelleri sadece volailienin ölçüsü olarak değil, aynı zamanda volailie üzerinde şokların ekisinin kalıcı olup olmadığını göseren bir araçır. GARCH modelleri ilk gelişirildikleri dönemden bu yana önemli değişikliklere maruz kalmışlardır. Bunun nedeni yapılan değişikliklerle modellerin sorunlarının giderilmeye çalışılmasıdır. Yapılan ampirik çalışmalarda, riskli varlıkların geirisiyle ilgili köü haberlerin iyi haberlere nazaran geleceke daha büyük volailieye neden olduğu sonucuna ulaşılmışır. "Kaldıraç ekisi" olarak bilinen bu ekiyi simerik GARCH modelleriyle öngörmek olası değildir. Kaldıraç ekisinin emel nedeni, hisse senedinin borsa fiyaındaki düşüşün 701

6 ÇALIŞKAN ÇAVDAR AYDIN 017 firmanın borç oranını yükselerek firmanın riskini arırması, bunun da volailienin armasına yol açmasıdır (Kular ve Torun, 013: 8). Bu nedenle kaldıraç ekisini göz önünde bulunduran ve volailienin asimerik özelliklerini kapsaması için gelişirilen birçok GARCH modeli bulunmakadır. Bunların başlıcaları şöyledir: Engle (1990) arafından gelişirilen Asimerik GARCH (A- GARCH) modeli, Nelson (1991) arafından gelişirilen Üsel GARCH (E-GARCH) modeli, Glosen, Jagannahan ve Runkle (1993) arafından gelişirilen GJR-GARCH modeli, Senena (199) arafından gelişirilen kuadraik GARCH (Q-GARCH) modeli ve Zokaian'ın (1994) gelişirdiği eşik GARCH (T-GARCH) modelidir. ARCH ve GARCH modelleri volailie ahminlerinde sıklıkla kullanılmakla birlike, bu modellerin zayıf öngörü performansı, yani koşullu volailienin olduğundan daha büyük ahmin edilmesi gibi nedenlerden dolayı SWARCH modelleri gelişirilmişir. Bazı araşırmacılar, ARCH ve GARCH modellerinin sürecin içinde varolan yapısal değişimlerden kaynaklandığını savunmakadırlar (Lamoureux ve Lasrapes, 1990). Bu nedenle, modellerde yapısal değişimlere veya rejim değişimlerine olanak veren bir volailie modeli kullanmak gerekmekedir. ARCH ve GARCH modellerinin zaman içinde değişen model spesifikasyonu şu şekilde göserilebilir : (Bauisa, 003). r e u u 0 h 1/ h 0 s i1 g( s ) N (0,1) q i1 r i i u i e i Yukarıdaki denklemlerde, s Markov zinciriyle ifade edilen, gözlemlenemeyen rassal değişkenleri, yani volailie durumunu göserir. Kısaca bu denklemler markov dönüşümlü (markov swiching ) ya da dönüşümlü (swiching) ARCH (SWARCH (k,q)) modeli olarak adlandırılır. g s ) ARCH modelindeki ( sabi varyans fakörüdür. Ayrıca, söz r konusu denklemlerde;, oralama günlük endeks geirisini, r i, i dönem önceki günlük endeks geirisini, 0, 1,..., i koşullu varyans denklemine ai paramareleri, h koşullu varyansı, gösermekedir. 4. İSTATİSTİKSEL ANALİZ VE BULGULAR Finansal piyasalarda risk fakörlerinden olan volailienin piyasalarda yaırım kararları alınırken dikkae alınması gerekmekedir. Bu araşırmanın amacı, Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nin (XKURY), piyasalarda oluşan herhangi bir harekelenme veya asimerik bilgi akışı sonucu volailiesinin ekilenip ekilemeyeceğinin oraya konulmasıdır. Ayrıca, XKURY endeksinin volailie durumunun da değerlendirilmesi amaçlanmakadır. Bu çalışmada ile arihleri arası Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi (XKURY) günlük kapanış verileri kullanılmışır. Endeks günlük kapanış verileri finans.myne.com adlı inerne siesinden grafik üzerinden oplanmışır. Finansal zaman serileri yüksek frekanslı ve uzun hafızalı veriler olduklarından kendilerine özgü özellikleri vardır. Bu nedenle bu verilere uygun modeller kullanılmalıdır. Çalışmada XKURY günlük verilerinin volailiesinin ahmin edilmesi ve ahminlerin öngörü performanslarının değerlendirilmesi için ARCH, GARCH ve SWARCH ipi modeller kullanılmışır. Çalışmamızın bulgularına geçmeden önce Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nin (XKURY) genel özelliklerinden bahsemeke fayda 70

7 C., S.3 Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) Volailienin Ekisi: görüyoruz. XKURY'de yer alan şirkeler kurumsal yöneim ilkelerini en iyi şekilde uygulayan ve derecelendirme şirkeleri arafından bu ilkelere uyma nou 10 üzerinden en az 7 olan şirkelerden oluşmakadır. Dolayısıyla bu endeks Borsa İsanbul'da yer alan birçok endekse göre daha isikrarlı ve daha az volail bir seyir izlemekedir. Şekil 1'de çalışma dönemimiz olan ile dönemi için XKURY endeksinin genel seyri görülmekedir. Bu dönemde genel anlamda XKURY kapanış değerleri ile arasında bir seyir izlemişir ile arasındaki bir yıllık dönemde ise endeks değeri erafında daha yaay bir seyir izlemişir. Bu arihen arihine kadar endeks ile arasında hafif volail bir şekilde gidip gelmişir arihinden iibaren ise endeks yükseliş rendine girmiş ve iibarıyla rakamına ulaşmışır. XKURY'yi volailie açısından değerlendirmek gerekirse şekil 1'den de görüldüğü üzere endeks çok volail bir seyir izlememişir. Grafik 1'de ise Borsa İsanbul (BIST) 100 ile XKURY endekslerinin dönemi için karşılaşırmalı geiri grafiği yer almakadır. XKURY volailie açısından isikrarlı bir seyir izlerken aynı zamanda Borsa İsanbul (BIST) 100 endeksine göre anılan dönem için çok daha iyi bir geiri sağlamışır. XKURY bu dönemde %78 arış kaydederken, BIST 100 endeksinin geiri oranı %43 olarak gerçekleşmişir. Bu da bize kurumsal yöneim ilkelerine önem veren firmaların daha isikrarlı olduğu kadar daha iyi de bir geiri performansı sergilediklerini gösermekedir. Şekil 1: ile Dönemi Arasında XKURY Endeksinin Genel Seyri 703

8 ÇALIŞKAN ÇAVDAR AYDIN 017 Grafik 1: Borsa İsanbul (BIST) 100 ile XKURY Endekslerinin Dönemi için Karşılaşırmalı Geiri Grafiği Modellerimizde kullanılmak üzere Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nin (XKURY) günlük geirisi için r, r 100 ln( XKURY ) ln( XKURY 1) logarimik dönüşümü yapılmışır. Çalışmada ARCH(1), ARCH (), GARCH (1,1), SWARCH (,) ve SWARCH (3,) modelleri kullanılmış ve XKURY için en uygun modelin SWARCH (,) modeli olduğu espi edilmişir. Çalışmada kullanılan veri sei zaman serisi olduğu için, ARCH, GARCH ve SWARCH modelleri ahmininden önce durağanlık esi yapılması gerekmekedir. Durağanlık eslerinde yaygın şekilde birim kök esleri kullanılmakadır. Bu eslerin amacı serinin birim kök içerip içermediğini belirlemekir. Eğer seri birim kök içeriyorsa o serinin durağan olmadığı sonucuna varılır. Yapılan durağanlık esi sonuçları Tablo 1'e akarılmış ve XKURY geiri serisine ilişkin ADF es isaisikleri ve PP esi sonuçlarına göre serinin %5 anlamlılık düzeyinde durağan olduğu espi edilmişir. 704

9 C., S.3 Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) Volailienin Ekisi: Tablo 1 : XKURY Endeksi Birim Kök Tesi Sonuçları Augmened Dickey Fuller (ADF) Philips Perron (PP) Tesi Tesi ADF Değeri p-olasılık PP Değeri p-olasılık XKURY Tablo : XKURY Endeksi İçin Alernaif ARCH, GARCH ve SWARCH Modelleri Tahmini Değişken ARCH (1) ARCH () GARCH (1,1) SWARCH (,) Oralama Denklemi r 0 r 1 SWARCH (3,) Sabi 0.57 * 0.78 * * * 0.51 * r * 0.4 * * 0.17 * * 1 Varyans Denklemi h 0 1u 1 h 1 3 Sabi 0.93 * 0.39 * * * * u 0.31 * * * ** ** 1 u 0.17 * 0.15 * u 0.13 * 3 h * 1 p * * p ** * p ** 33 g 5.53 * * g ** 3 AIC -171, , ,1-171, ,495 SIC -1793, , , , ,36 *Tahmin edilen kasayı % 1 anlamlılık düzeyinde isaisiksel anlamlıdır. ** Tahmin edilen kasayı %5 anlamlılık düzeyinde isaisiksel anlamlıdır. v Tablo 3 : Model Yapılarına Ai Hesaplanan Israrcılık Değerleri Model Tipi Paramere Israrcılık Kasayısı AIC SC Sayısı (Persisence) ARCH(1) 4-171, ,033 0,31 ARCH () , ,11 0,361 GARCH (1,1) ,1-1718,51 0,847 SWARCH (,) 8-171, ,671 0,077 SWARCH (3,) , ,36 0,

10 ÇALIŞKAN ÇAVDAR AYDIN 017 Tablo 'de Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi (XKURY) için yapılan alernaif ARCH, GARCH ve SWARCH modellerinin maksimum olabilirlik yönemiyle elde edilmiş ahmin sonuçları yer almakadır. Bir koşullu değişen varyans modelinin en uygun model olarak birakım şarlara sahip olması gerekmekedir. Bunlar, en küçük Akaike Bilgi Krieri (AIC) (Akaike, 1976) ve Schwarz Bilgi Krieri'ne (SIC) (Schwarz, 1978) sahip olması, paramerelerin anlamlı çıkması, paramere kısı koşularının sağlanması, varyans denklemi kasayılarının poziif olması ve bu kasayıların oplamlarının birden küçük çıkmasıdır (Çabuk, Özmen ve Kökcen, 011 : 15). Kurumsal yöneim Endeksi'nde (XKURY) volailienin ekisini değerlendirebilmek için ARCH, GARCH ve SWARCH modelleri kullanılarak analizler gerçekleşirilmişir. Bu analizlerin yer aldığı Tablo değerlendirildiğinde AIC ve SIC bilgi krierlerine göre SWARCH (,) modelinin, endeksin volailiesinin modellenmesinde en iyi sonucu verdiği söylenebilir. Modeller değerlendirilirken çeşili gecikme sayıları kullanılarak olası durumlar değerlendirilmiş ve en uygun ve anlamlı modeller Tablo 'ye akarılmışır. GARCH (1,1) modelinde yani koşullu varyans denkleminde, ısrarcılık değerleri her bir model için hesaplanmış ve Tablo 3'e akarılmışır. kasayısı ARCH ekisini, kasayısı ise GARCH ekisini gösermekedir. ( ) değeri ise geçmiş dönemdeki değişimlerin ekisinin şimdiki dönemdeki volailieye veya değişime ekisini gösermekedir. Yani Tablo 'den harekele; ( ) = = olarak hesaplanmışır. ( ) oplamının 1'den küçük olması serinin durağanlık özelliği göserdiğini ve volailie ahmininin mümkün olduğu anlamına gelmekedir. Yani bu sonuç bize paramerelerin poziif olma kısıını sağladığı ve bu paramerelerin anlamlı olduğunu gösermekedir. Bu oplam 1'e yaklaşıkça XKURY endeksinde meydana gelen herhangi bir şokun ekisinin uzun süreli olacağı veya yarılanma süresinin uzun zaman alacağı anlaşılmakadır. Daha açık bir ifadeyle, XKURY endeksinde herhangi bir şok veya asimerik bilgi söz konusu olduğunda, bu şokun endeks üzerindeki ekisini görmek zaman alabilmekedir. Bununla birlike; <1 şeklinde hesaplanan sonuç ise XKURY serisinde şokun ekisinin geçici olup olmadığını ölçmek için kullanılmakadır değeri, şokun ekisinin geçici olduğunu gösermekle birlike, sonucun 1 den oldukça küçük değer alması, şokun yarılanma süresinin veya ekisinin azalmasının uzun zaman alacağı anlamına gelmekedir (Adlığ, 009). Modelden görüleceği üzere cari dönem volailie üzerindeki değişkenliğin yaklaşık % 10,9'luk kısmı beklenmeyen geiriler ve geçmiş dönem şoklarından ve yaklaşık %73,8'lik kısmı ise önceki dönem koşullu varyansından kaynaklanmakadır. Tablo 'deki öze isaisiklerden ve Tablo 3 den harekele ARCH ve GARCH modelleri için oldukça yüksek olan ( ) oplamının SWARCH modelleri için çok daha düşük olduğu görülmekedir. Diğer bir deyişle GARCH (1,1) değeri olarak bulunmuş ve şokların uzun süreli ekisinin olduğu sonucuna ulaşılmışır. SWARCH (,) için ise bu değer 0.077'e, SWARCH (3,) için 0.696'ya düşmüşür. SWARCH modelleri sayesinde şokların uzun süreli ekisi gerilemişir. Bu ısrarcılık değerleri, yani şokların ekisinin kalıcı olup olmadığı değerlendirildiğinde, SWARCH(,) modelinin en uygun model olduğu sonucuna varılabilir. Sisemdeki volailienin yarılanma sürelerine yönelik araşırmalar sayesinde yaırımcılar olası bir şok durumunda yaırımlarını hangi finansal piyasalara yönlendirebileceklerine dair ipucu elde edebilmekedirler. Çünkü bir 706

11 C., S.3 Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) Volailienin Ekisi: endekse meydana gelen fiya anomalisi şok öncesi seviyesine geldiğinde diğer bir endekse şokun ekisi halen devam emekedir. Böylece yaırımcılar için piyasalar arası aynı nielikeki finansal araçlarla arbiraj imkânı doğmakadır. Bu sonuçları değerlendirmek gerekirse Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) kısa vadeden ziyade uzun vadeli volailienin varlığı espi edilmişir. Bu durum aslında biraz da XKURY'nin yapısından kaynaklanmakadır. 007 yılında hesaplanmaya başlanan bu endekse Mar 017 iibarıyla 50 şirke yer almakadır. Bu endeks kurumsal yöneimi en iyi uygulayan firmalardan oluşmakadır. Zira bu şirkeler bu endekse yer alabilmek için SPK arafından lisanslandırılan derecelendirme kuruluşları arafından her yıl derecelendirme nolamasına abi uulmakadır. Bunun sonucunda da XKURY'de ekin bir piyasanın özellikleri görülmeke, şeffaflık ilkesi gereği bu endeks piyasaya gelen haberleri diğer endeks piyasalarına göre daha kısa bir zamanda, daha ne, daha doğru ve anlaşılır bir biçimde yansımakadır. Bu nedenle, bu endekse volailie, diğer birçok endekse göre kısa bir dönem aralığında değil de daha uzun vadeli olarak görülmeke, bu durum da spekülasyona dayalı kar oranı olasılığını azalmakadır. 5. SONUÇ Bilindiği gibi volailie kısa zaman döneminde finansal varlık geirilerinde belirli oralamalardan sapmalar anlamına gelmekedir. Temel nedenlerden uzak gerçekleşen bu yapay dalgalanmalar işlem hacmine olumsuz eki yapmakadır. Özellikle belirsizliğin arış göserdiği böyle dönemlerde, ekonomik ve sosyal bekleniler piyasalarda volailie arışlarına neden olmakadır. Meydana gelen yüksek volailie küçük yaırımcıyı piyasadan uzaklaşırmaka, spekülaörlere haksız kazanç sağlamaka, uzun vadeli yaırımcılardan ziyade kısa vadeli yaırımcıları piyasalara çekmekedir. Piyasaların derinleşmesi ve isikrara kavuşması için volailienin minimize edilerek makul ve isikrarlı bir yapıya kavuşurulması önemlidir. Bu nedenle gerekli güven oramının sağlanması, yaırımcıların elindeki aıl durumdaki fonların sermaye piyasalarına akarımının sağlanması ve şeffaflığı arıracak şekilde yaırımcılara yönelik bilgi akışının arırılması gerekmekedir. Risk ve geiri kavramları volailienin espiinde rol oynayan emel kavramlardır. Durağan dönemlerde aynı seyreden zaman serilerinin, belirsizlik, özellikle de kriz dönemlerinde büyük oynaklıklar gösermesi nedeniyle sabi varyans olanaksız hale gelmişir. Böylece de finansal serilerde geleneksel zaman serisi modellerinin kullanılması mümkün olmakan çıkmış ve değişen varyansın modellenmesine imkan sağlayan çeşili ekonomerik zaman serileri gelişirilmişir. Bu çalışmada koşullu değişen varyans modelleri olarak da bilinen ARCH, GARCH ve Markov dönüşümlü ARCH (SWARCH) modelleri kullanılarak Borsa İsanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'ndeki (XKURY) volailie modellenmeye çalışılmışır. Yapılan analizler sonucunda Akaike Bilgi Krieri (AIC) ve Schwarz Bilgi Krieri (SIC) değerlendirme sonuçlarına göre SWARCH (,) modelinin, XKURY endeksinin günlük geiri serisindeki volailienin modellemesinde en iyi sonucu veren model olduğu espi edilmişir. Ayrıca XKURY endeksinde kısa vadeden ziyade uzun vadeli volailienin varlığı espi edilmişir. Bu sonuca ek olarak çalışmamız, XKURY endeksinin volailiesinin Borsa İsanbul çaısı alındaki birçok endeksen daha düşük olduğunu gösermişir. Niekim Şahin vd. (005) de, bu sonucu desekler nielike 007 ile 013 dönemleri arasında XKURY endeksinin volailiesinin BIST 100 endeksine göre daha düşük seviyede gerçekleşiği sonucuna ulaşmışlardır. Çalışmamızın sonuçları değerlendirildiğinde bulgularımızın, lieraürde yapılan birçok çalışmanın 707

12 ÇALIŞKAN ÇAVDAR AYDIN 017 sonuçlarıyla paralellik göserdiği söylenebilir. Bu bağlamda SWARCH modellerinin finansal zaman serilerindeki volailieyi ARCH ve GARCH modellerinden daha başarılı bir şekilde açıkladığına dair lieraürdeki bir akım bulguları desekleyen bir sonuca varılmışır. Lieraürdeki bu yöndeki çalışmalara örnek olarak Engle ve Hamilon'ın (1990), Engle'in (1994), Sola ve Drifill'in (1994), Garcia ve Perron'un (1996), Gray'in (1996) ve Chow'un (1998) ve Demir'in (015) yapmış olduğu çeşili çalışmalar örnek verilebilir. Yani bu araşırmamızda volailie modellemesinde, ARCH ipi modeller yerine SWARCH ipi modellerin kullanılmasının daha iyi sonuçlar verdiği KAYNAKÇA 1. ADLIĞ, G. Ş. (009). Finansal Piyasalarda Ardışık Bağlanımlı Koşullu Varyans Ekileri, Oynaklık Tahmini ve Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İsanbul Üni. Sosyal Bil. Ens.. AKAIKE, H. (1976). Canonical Correlaion Analysis of Time Series and he Use of an Informaion Crierion in Raman K. Mehra and Dimiri G. Lainiois, (eds.), Sysem Idenificaion: Advances and Case Sudies, New York: Academic Press. 3. ALBERG, D., HAIM, S ve RAMI, Y. (008). Esimaing Sock Marke Volailiy Using Asymmeric GARCH Models. Applied Financial Economics, 8: ATAKAN, T. (009). İsanbul Menkul Kıymeler Borsası nda Değişkenliğin (Volailienin) ARCH-GARCH Yönemleri İle Modellenmesi. Yöneim Dergisi, 6, BALA, L. ve GAMINI, P. (004). Sock Marke Volailiy: Examining N. America, Europe and Asia. Economeric Sociey 004 Far Eas Meeing, No: 479. bulgusuna ulaşılmışır. Bu bağlamda araşırmacılar volailie ahmininde bulunurken SWARCH ipi modelleri alernaif olarak değerlendirebilirler. İleriye yönelik çalışmalara bir öneri olması açısından ise sadece Kurumsal Yöneim Endeksi (XKURY) değil, Borsa İsanbul çaısı alındaki diğer endekslerin de volailielerinin ölçümüne yönelik çalışmalar yapılabilir. Haa bu endekslerin volailieleri birbirleriyle karşılaşırılabilir. Buna ek olarak araşırmacılar, Borsa İsanbul'daki endekslerin yanı sıra diğer gelişmiş ya da gelişmeke olan ülkelerin borsa endekslerinin volailielerini de ölçerek bu endeksleri birbirleriyle karşılaşırabilirler. 6. BAUTISTA, C.C. (003). "Sock Marke Volailiy in he Philippines". Applied Economics Leers, 10: BOLLERSLEV, T. (1986). Generalized Auoregressive Condiional Heeroscedasiciy". Journal of Economerics, 31: CAI, J. (1994). A Markov Model of Swiching-regime ARCH." Journal of Business and Economic Saisics, 1: CHAND, S., KAMAL, S ve IMRAN, A. (01). Modeling and Volailiy Analysis of Share Prices Using ARCH and GARCH Models". World Applied Sciences Journal, 19(1): Choudhry, T. and Hassan, S. S. (015). Exchange Rae Volailiy and UK Impors from Devoloping Counries: Effec of he Global Financial Crisis. Proceedings of he Second European Academic Research Conference on Global Business, Economics, Finance and Banking (EAR15Swiss Conference) ISBN: Zurich- Swizerland, 3-5 July, 015 Paper ID: Z CHOW, Y. F. (1998). "Regime Swiching and Coinegraion Tess of he Efficiency of Fuures Markes". 708

13 C., S.3 Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) Volailienin Ekisi: The Journal of Fuures Markes, 18: ÇABUK, A.H., ÖZMEN, M. ve KÖKCEN, A. (011). "Koşullu Varyans Modelleri: İMKB Serileri Üzerine Bir Uygulama". Çukurova Üniversiesi İİBF Dergisi. 15(): DAĞLI, H. (1996). Türkiye nin Risk ve Geiri Açısından Gelişen Hisse Senedi Piyasaları Arasındaki Yeri. İşleme ve Finans Yayınları. 14. DEMİR, S. (016). Modelling he Conjecural Effecs of on Volailiy in Emerging Markes: Comparison Beween GARCH Models and Markov Swiching (MS) Model. Proceedings of he Inernaional Conference of Sraegic Research in Social Science and Research Ocober, 016, Analya. 15.DICKEY, D.A. ve FULLER, W.A. (1979). "Auoregressive Time Series wih a Uni Roo". Journal of he American Saisical Associaion, 74: ENGLE, C. (1994). Can he Markov Swiching Model Forecas Exchange Raes?. Journal of Inernaional Economics, 36: ENGLE, C. ve HAMILTON, J. D. (1990). Long Swings in he Dollar: Are hey in he Daa and Do Markes Know i?. American Economic Review, 80: ENGLE, R. F. (198). Auoregressive Condiional Heeroscedasiciy wih Esimaes of he Variance of Unied Kingdom Inflaion". Economerica, 50: ENGLE, R. F., LILIEN, M. D. ve ROBINS, P.R. (1987). "Esimaing Time Varying Risk Premia in he Term Srucure: The Arch-M Model". Ekonomerica, 55(): FONG, W.M. (1997). "Volailiy Persisence and Swiching ARCH in Japanese Markes. Financial Engineering and he Japanese Markes, 4: GARCIA, R. ve PERRON, P. (1996). An Analysis of he Real Ineres Rae Under Regime Shifs". The Review of Economics and Saisics, 78: GLOSTEN, L. R., JANANNATHAN, R. ve RUNKLE, D. (1993). On he Relaion Beween he Expeced Value and he Volailiy of he Nominal Excess Reurn on Socks". Journal of Finance, 48: GÖKÇE, A. (001). "İsanbul Menkul Kıymeler Borsası Geirilerindeki Volailienin ARCH Teknikleri ile Ölçülmesi". Gazi Universiesi İ.İ.B.F Dergisi, GRAY, S. F. (1996). Modelling he Condiional Disribuion of Ineres Raes as a Regime-swiching Process". Journal of Financial Economics, 4: GÜRİŞ, S. ve SAÇAKLI, S.İ. (011). İsanbul Menkul Kıymeler Borsası nda Hisse Senedi Geiri Volailiesinin Klasik ve Bayesyen GARCH Modelleri İle Analizi". Trakya Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13: HAMILTON, J. D. ve SUSMEL, R. (1994). Auoregressive Condiional Heeroskedasiciy and Change in Regime". Journal of Economerics, 64: KENDİRLİ, S. ve KARADENİZ, G. (01). "008 Kriz Sonrası İMKB 30 Endeksi Volailiesinin Genelleşirilmiş ARCH Modeli ile Tahmini". KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 8.KUMAR, S. S. S., (006). Forecasing Volailiy Evidence from Indian Sock and Forex Markes. Indian Insiue of Managemen Kozhikode, hp://dspace.iimk.ac.in/bisream/59/ 89/1/ForecasingVolailiy.pdf (Erişim Tarihi: ). 709

14 ÇALIŞKAN ÇAVDAR AYDIN KUTLAR, A. ve TORUN, P. (013). "İMKB 100 Endeksi Günlük Geirileri İçin Uygun Genelleşirilmiş Farklı Varyans Modelini Seçimi". Erciyes Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi, (4): LAMOUREUX, C. G. ve LASTRAPES, W.D. (1990). Persisence in Variance, Srucural Change and he GARCH Model". Journal of Business and Economic Saisics, 8: LEEVES, G. (007). Asimeric Volailiy Of Sock Reurns During The Asian Crisis: Evidence From Indonesia. Inernaional Review Of Economics And Finance, 16: MAZIBAŞ, M. (005). İMKB Piyasalarındaki Volailienin Modellenmesi ve Öngörülmesi: Asimerik Garch Modelleri İle Bir Uygulama". VII. Ulusal Ekonomeri ve İsaisik Sempozyumu, İsanbul Üniversiesi, 6-7 Mayıs. 33.MCMILLIAN, D., SPEIGHT, A. ve APGWILYM, O. (000). "Forecasing UK Sock Marke Volailiy. Applied Financial Economics, 10, MURARI, K. (015). "Exchange Rae Volailiy Esimaion Using GARCH Models, wih Special Reference o Indian Rupee Agains World Currencies". IUP Journal of Applied Finance. (1): 1, NELSON, D. (1991). Condiional Heeroscedasiciy in Asse Reurns: A New Approach, Economerica, 59: ÖZER, M. ve TÜRKYILMAZ, S. (004). Türkiye Finansal Piyasalarında Oynaklıkların ARCH Modelleri ile Analizi. T.C. Anadolu Üniversiesi Yayınları, No:1593, Eskişehir. 37.PAN, H. ve ZHANG, Z. (006). Forecasing Financial Volailiy: Evidence From Chinese Sock Marke, Working Paper In Economics and Finance, No:06/0, PARVARESH, M. ve BAVAGHAR, M. (01). "Forecasing Volailiy in Tehran Sock Marke wih GARCH Models. Journal of Basic and Applied Scienific Research, (1), PHILLIPS, B.C.P. ve PERRON, P. (1988). "Tesing for a Uni Roo in Time Series Refression". Biomerika, 75(): POPOVICI, O. C. (015). "A Volailiy Analysis of he Euro Currency and he Bond Marke". Financial Sudies. (19): 1, RACICOT, F. E. ve RAYMOND, T. (010). Forecasing Sochasic Volailiy Using The Kalman Filer: An Applicaion o Canadian Ineres Raes and Price-Earnings Raio. The Ieb Inernaional Journal of Finance, 010 (1): SCHWARZ, G. (1978). Esimaing he Dimension of a Model". Annual of Saisics, 6: SENTENA, E., (199). Quadraic ARCH Models. A Poenial Inerpreaion of ARCH Models, London School of Economics Financial Markes Sudy Group Discussion Paper. 44.SEVÜKTEKİN, M. ve NARGELEÇEKENLER, M. (008), İsanbul Menkul Kıymeler Borsası nda Geiri Volailiesinin Modellenmesi ve Önraporlanması. Ankara Üniversiesi SBF Dergisi, 61: SIOUROUNIS, G.D. (00). Modelling Volailiy and Tesing for Efficiency in Emerging Capial Markes: The Case of The Ahens Sock Exchange. Applied Financial Economics, 1: SOLA, M. ve DRIFFIL, J. (1994). "Tesing he Term Srucure of Ineres Raes Using a Saionary Vecor Auoregression wih Regime Swiching". Journal of Economic Dynamics and Conrol, 18:

15 C., S.3 Borsa Isanbul Kurumsal Yöneim Endeksi'nde (XKURY) Volailienin Ekisi: 47.ŞAHİN, Ö., ÖNCÜ, M.A. ve SAKARYA, Ş. (015). "BIST 100 ve Kurumsal Yöneim Endeksi Volailielerinin Karşılaşırmalı Analizi". C.Ü. İkisadi ve İdari Bilimler Dergisi. (16):, TSAY, S. R. (00). Analysis of Financial Time Series. New York: John Wiley & Sons, Inc. 49.ZOKAIAN, J.M. (1994). Threshold Heeroscedasic Models. Journal Of Economic and Dynamic Conrol, 18:

KOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN EDİLMESİ

KOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN EDİLMESİ Cil/Volume: 15 Sayı/Issue: Haziran/June 017 ss./pp. 163-181 İ. E. Kayral Doi: hp://dx.doi.org/10.11611/yead.6404 KOŞULLU DEĞİŞEN VARYANS MODELLERİ İLE TÜRKİYE ALTIN PİYASASI ENDEKSİ VOLATİLİTELERİNİN TAHMİN

Detaylı

İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH-GARCH YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ

İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH-GARCH YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASINDA DEĞİŞKENLİĞİN (VOLATİLİTENİN) ARCH- YÖNTEMLERİ İLE MODELLENMESİ ÖZET Yard.Doç. Dr. Tülin ATAKAN İsanbul Üniversiesi, İşleme Fakülesi, Finans Anabilim Dalı Bu çalışmada,

Detaylı

İMKB 100 endeksindeki kaldıraç etkisinin ARCH modelleriyle iki alt dönemde incelenmesi

İMKB 100 endeksindeki kaldıraç etkisinin ARCH modelleriyle iki alt dönemde incelenmesi İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:41, Sayı/No:, 1, 14-6 ISSN: 133-173 www.ifdergisi.org 1 İMKB 1 endeksindeki kaldıraç

Detaylı

r r u 1/ 2 u h ε q 2 t t

r r u 1/ 2 u h ε q 2 t t İşleme Fakülesi Dergisi, Cil 8, Sayı 2, 2007, 20-27 VOLATİLİTE MODELLERİNİN ÖNGÖRÜ PERFORMANSLARI: ARCH, GARCH VE SWARCH KARŞILAŞTIRMASI Cüney AKAR* ÖZET Bu çalışmada alernaif volailie modellerinin öngörü

Detaylı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI Türkiye Cumhuriye Merkez Bankası Sayı: 2010-8 / 24 Mayıs 2010 EKONOMİ NOTLARI TCMB Faiz Kararlarının Piyasa Faizleri Ve Hisse Senedi Piyasaları Üzerine Ekisi Mura Duran Refe Gürkaynak Pınar Özlü Deren

Detaylı

eyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Association

eyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Association eyd Ekonomik Yaklaşım Derneği / Associaion Ekonomik Yaklaşım 016, 7(99): 1-15 www.ekonomikyaklasim.org doi: 10.5455/ey.35908 BIST-100 Endeksinin Volail Davranışlarının Simerik Ve Asimerik Sokasik Volailie

Detaylı

Borsa Getiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analizi: Türkiye Örneği

Borsa Getiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yöntemlerle Analizi: Türkiye Örneği Volume 4 Number 3 03 pp. -40 ISSN: 309-448 www.berjournal.com Borsa Geiri Oranı ve Faiz Oranı Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Yönemlerle Analizi: Türkiye Örneği Yusuf Ekrem Akbaşa Öze: Bu çalışmada,

Detaylı

Dolar Kurundaki Günlük Hareketler Üzerine Bazı Gözlemler

Dolar Kurundaki Günlük Hareketler Üzerine Bazı Gözlemler Dolar Kurundaki Günlük Harekeler Üzerine Bazı Gözlemler Türkiye Bankalar Birliği Ekonomi Çalışma Grubu Toplanısı 28 Nisan 2008, İsanbul Doç. Dr. Cevde Akçay Koç Finansal Hizmeler Baş ekonomis cevde.akcay@yapikredi.com.r

Detaylı

TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ PĐYASALARI ÜZERĐNE ETKĐSĐ

TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ PĐYASALARI ÜZERĐNE ETKĐSĐ Cenral Bank Review Vol. 10 (July 2010), pp.23-32 ISSN 1303-0701 prin / 1305-8800 online 2010 Cenral Bank of he Republic of Turkey hp://www.cmb.gov.r/research/review/ TCMB FAĐZ KARARLARININ HĐSSE SENEDĐ

Detaylı

Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi

Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:38, Sayı/No:1, 009, 4-37 ISSN: 1303-173 - www.ifdergisi.org 009 Reel Kesim Güven Endeksi

Detaylı

KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ

KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ KONYA İLİ SICAKLIK VERİLERİNİN ÇİFTDOĞRUSAL ZAMAN SERİSİ MODELİ İLE MODELLENMESİ İsmail KINACI 1, Aşır GENÇ 1, Galip OTURANÇ, Aydın KURNAZ, Şefik BİLİR 3 1 Selçuk Üniversiesi, Fen-Edebiya Fakülesi İsaisik

Detaylı

Murat MAZIBAŞ mmazibas@bddk.org.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ÖZET

Murat MAZIBAŞ mmazibas@bddk.org.tr Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ÖZET İMKB Piyasalarındaki Volailienin Modellenmesi ve Öngörülmesi: Asimerik GARCH Modelleri ile bir Uygulama Mura MAZIBAŞ mmazibas@bddk.org.r Bankacılık Düzenleme ve Deneleme Kurumu (BDDK) ÖZET Çalışmada, 5

Detaylı

İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ

İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ Sosyal Bilimler Dergisi 2010, (4), 25-32 İMKB NİN LATİN AMERİKA BORSALARIYLA İLİŞKİSİ ÜZERİNE ÇOK DEĞİŞKENLİ GARCH MODELLEMESİ Özlem YORULMAZ - Oya EKİCİ İsanbul Üniversiesi İkisa Fakülesi Ekonomeri Bölümü

Detaylı

Yaz Saati Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Getirisine Etkisinin Test Edilmesi

Yaz Saati Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Getirisine Etkisinin Test Edilmesi EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 10 Sayı: 4 Ekim 2010 ss. 1139-1153 Yaz Saai Uygulaması Anomalisinin İMKB 100 Endeks Geirisine Ekisinin Tes Edilmesi Tesing he Effec of he Dayligh Saving Time

Detaylı

Enflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Etkisi

Enflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Etkisi Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (7) 2004 / 1 : 23-35 Enflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Ekisi Osman Karamusafa * Ayku Karakaya ** Öze: Bu çalışmanın amacı, enflasyon oranının

Detaylı

İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ *

İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ * İşsizlik ve İnihar İlişkisi: 1975 2005 Var Analizi 161 İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferha TOPBAŞ * ÖZET İşsizlik, birey üzerinde olumsuz birçok soruna neden olan karmaşık bir olgudur.

Detaylı

TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ

TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ TÜRKİYE DE FAİZ, DÖVİZ VE BORSA: FİYAT VE OYNAKLIK YAYILMA ETKİLERİ Doç. Dr. Macide Çiçek Dumlupınar Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Öze Bu çalışmada Türkiye de devle iç borçlanma seneleri,

Detaylı

YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU?

YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU? YABANCI HİSSE SENEDİ YATIRIMCILARI TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTESİNİ ŞİDDETLENDİRİYOR MU? Yrd. Doç. Dr. Macide Çiçek Dumlupınar Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Yrd. Doç. Dr. Feride Özürk

Detaylı

Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama

Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Kocaeli Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi (6) 2003 / 2 : 49-62 Box-Jenkıns Modelleri ile Aylık Döviz Kuru Tahmini Üzerine Bir Uygulama Hüdaverdi Bircan * Yalçın Karagöz ** Öze: Bu çalışmada geleceği

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013 Dokuz Eylül Üniversiesi Yayın Geliş Tarihi: 13.11.2013 Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi Yayına Kabul Tarihi: 05.07.2014 Cil: 16, Sayı: 2, Yıl: 2014, Sayfa: 281-302 Online Yayın Tarihi: 30.09.2014 ISSN:

Detaylı

Türkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu

Türkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu Hayvansal Üreim 53(): 3-39, 01 Araşırma Türkiye de Kırmızı E Üreiminin Box-Jenkins Yönemiyle Modellenmesi ve Üreim Projeksiyonu Şenol Çelik Ankara Üniversiesi Fen Bilimleri Ensiüsü Zooekni Anabilim Dalı

Detaylı

İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI NDA EŞHAREKETLİLİK VE ASİMETRİK AYARLAMA

İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI NDA EŞHAREKETLİLİK VE ASİMETRİK AYARLAMA Yıl: 24 Sayı:88 Temmuz 2010 97 İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI NDA EŞHAREKETLİLİK VE ASİMETRİK AYARLAMA Ebru Yüksel* - Güldal Güleryüz** 32 Öze Bu makale, İsanbul Menkul Kıymeler Borsası na (İMKB) ai

Detaylı

Long memory and structural breaks on volatility: evidence from Borsa Istanbul

Long memory and structural breaks on volatility: evidence from Borsa Istanbul MPRA Munich Personal RePEc Archive Long memory and srucural breaks on volailiy: evidence from Borsa Isanbul Emrah Ismail Cevik and Gülekin Topaloğlu Namık Kemal Universiy, Bülen Ecevi Universiy 014 Online

Detaylı

İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH

İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH Doğuş Üniversiesi Dergisi, (), 57-65 İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ASİMETRİ ASYMMETRY IN THE RELATIONSHIP BETWEEN UNEMPLOYMENT AND ECONOMIC GROWTH Serve CEYLAN Giresun Üniversiesi İİBF, İkisa

Detaylı

ENFLASYON BELİRSİZLİĞİ İLE PAY SENEDİ GETİRİSİ VE VOLATİLİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

ENFLASYON BELİRSİZLİĞİ İLE PAY SENEDİ GETİRİSİ VE VOLATİLİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ ENFLASYON BELİRSİZLİĞİ İLE PAY SENEDİ GETİRİSİ VE VOLATİLİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Doç. Dr. Emrah İsmail Çevik Namık Kemal Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi eicevik@nku.edu.r

Detaylı

BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI

BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI BİRİM KÖK TESTLERİNDE YAPISAL KIRILMA ZAMANININ İÇSEL OLARAK BELİRLENMESİ PROBLEMİ: ALTERNATİF YAKLAŞIMLARIN PERFORMANSLARI Arş. Gör. Furkan EMİRMAHMUTOĞLU Yrd. Doç. Dr. Nezir KÖSE Arş. Gör. Yeliz YALÇIN

Detaylı

THE CAUSALITY RELATION BETWEEN CONSUMER CONFIDENCE AND STOCK PRICES: CASE OF TURKEY. Abstract

THE CAUSALITY RELATION BETWEEN CONSUMER CONFIDENCE AND STOCK PRICES: CASE OF TURKEY. Abstract Ekonomik ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Bahar 20, Cil:7, Yıl:7, Sayı:, 7:53-65 TÜKETİCİ GÜVENİ VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ * Yusuf Volkan TOPUZ ** THE CAUSALITY

Detaylı

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda haftanın günü etkisi ve Ocak ayı anomalilerinin ARCH-GARCH modelleri ile test edilmesi

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda haftanın günü etkisi ve Ocak ayı anomalilerinin ARCH-GARCH modelleri ile test edilmesi İsanbul Üniversiesi İşleme Fakülesi Dergisi Isanbul Universiy Journal of he School of Business Adminisraion Cil/Vol:37, Sayı/No:2, 2008, 98-110 ISSN: 1303-1732 - www.ifdergisi.org 2008 İsanbul Menkul Kıymeler

Detaylı

PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ PETROL FİYATLARININ BORSA İSTANBUL SANAYİ FİYAT ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Yrd.Doç.Dr. Cüney KILIÇ Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Biga İ.İ.B.F., İkisa Bölümü Yrd.Doç.Dr. Yılmaz BAYAR Karabük Üniversiesi

Detaylı

İMKB de Fiyat-Hacim İlişkisi - Asimetrik Etkileşim

İMKB de Fiyat-Hacim İlişkisi - Asimetrik Etkileşim YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:009 Cil:6 Sayı: Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA İMKB de Fiya-Hacim İlişkisi - Asimerik Ekileşim Yrd. Doç. Dr. Koray KAYALIDERE Celal Bayar Üniversiesi,U.B.Y.O., Bankacılık

Detaylı

Anahtat Kelimeler: Volatilite, Basel II, Geriye Dönük Test, Riske Maruz Değer

Anahtat Kelimeler: Volatilite, Basel II, Geriye Dönük Test, Riske Maruz Değer Volume Number 3 011 pp. 1-17 ISSN: 1309-448 www.berjournal.com RMD Hesaplamalarında Volailie Tahminleme Modellerinin Karşılaşırılması ve Basel II Yaklaşımına Göre Geriye Dönük Tes Edilmesi: İMKB 100 Endeksi

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt:22 Sayı:2, Yıl:2007, ss:49-66

Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt:22 Sayı:2, Yıl:2007, ss:49-66 Dokuz Eylül Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi Cil:22 Sayı:2, Yıl:2007, ss:49-66 SPOT VE VADELİ İŞLEM FİYATLARININ VARYANSLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK TESTİ Emrah İsmail ÇEVİK * Mehme

Detaylı

GARCH MODELLERĠ VE VARYANS KIRILMASI: ĠMKB ÖRNEĞĠ

GARCH MODELLERĠ VE VARYANS KIRILMASI: ĠMKB ÖRNEĞĠ GARCH MODELLERĠ VE VARYANS KIRILMASI: ĠMKB ÖRNEĞĠ Dr. Sevda Gürsakal sdalgic@uludag.edu.r Uludağ Üniversiesi, İİBF Ekonomeri Bölümü ÖZET Bu çalışmada hisse senedi oynaklığındaki kırılmalar Inclan ve Tiao

Detaylı

Hisse Senedi Fiyatlarıyla Yabancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik:

Hisse Senedi Fiyatlarıyla Yabancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik: Hisse Senedi Fiyalarıyla abancı İşlem Hacmi Arasında Nedensellik: Toda-amamoo aklaşımı Dr. Cüney AKAR Balıkesir Üniversiesi, Bandırma İİBF. Öze Bu çalışmada İsanbul Menkul Kıymeler Borsasında (İMKB) IMKB100

Detaylı

ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME

ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME ALTIN FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN TESPİTİ ÜZERİNE: MGARCH MODELİ İLE BİR İNCELEME ÖZET Prof.Dr.Cengiz TORAMAN Balıkesir Üniversiesi, İİBF,İşleme Bölümü Cengizoraman4@yahoo.com Öğr.Gör.Çağaay BAŞARIR

Detaylı

ULUSAL HİSSE SENETLERİ PİYASASI NDA ETKİNLİK

ULUSAL HİSSE SENETLERİ PİYASASI NDA ETKİNLİK ULUSAL HİSSE SENETLERİ PİYASASI NDA ETKİNLİK Nuray ERGÜL ÖZET Son yıllarda, Türk Sermaye Piyasalarında hukuk, muhasebe ve deneim alanlarında, uluslararası kuralların uygulanması için büyük değişiklikler

Detaylı

Anahtar Kelimeler Harvey Testi, Doğrusallık, Finansal Piyasalar, Etkin Piyasa Hipotezi.

Anahtar Kelimeler Harvey Testi, Doğrusallık, Finansal Piyasalar, Etkin Piyasa Hipotezi. Borsa İsanbul da Piyasa Ekinliğinin Analizi: Harvey Doğrusallık Tesi (Analysis of Marke Efficiency a Borsa İsanbul: Harvey Lineariy Tes) Gürkan MALCIOĞLU a Mücahi AYDIN b a Arş.Gör., Sakarya Üniversiesi,

Detaylı

HİSSE SENEDİ FİYATLARI VE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ

HİSSE SENEDİ FİYATLARI VE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ The Journal of Academic Social Science Sudies Inernaional Journal of Social Science Doi number:hp://dx.doi.org/10.9761/jasss2963 Number: 37, p. 399-408, Auumn I 2015 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi Yayınlanma

Detaylı

Döviz Kurları Arasındaki Oynaklık Etkileşiminin Analizi: CCC-t-MSV Modeli ile Tahmin 1 Verda DAVASLIGİL ATMACA 2

Döviz Kurları Arasındaki Oynaklık Etkileşiminin Analizi: CCC-t-MSV Modeli ile Tahmin 1 Verda DAVASLIGİL ATMACA 2 Finans Poliik & Ekonomik Yorumlar (639) Mayıs 2018 : 9-32 Döviz Kurları Arasındaki Oynaklık Ekileşiminin Analizi: CCC--MSV Modeli ile Tahmin 1 Verda DAVASLIGİL ATMACA 2 Gönderim arihi: 10.10.2017 Kabul

Detaylı

TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ

TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cil 3, Sayı 6, 2007, ss. 8 88. TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ Arş.Gör. Erman ERBAYKAL Balıkesir Üniversiesi

Detaylı

NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüneyt AKAR (*)

NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüneyt AKAR (*) NET YABANCI İŞLEM HACMİ İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDA UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ VAR MIDIR? Cüney AKAR (*) Öze: Bu çalışmada ne yabancı işlem hacmiyle hisse senedi geirileri arasında uzun dönemli bir ilişkinin

Detaylı

Uluslararası Portföy Yönetiminde Rejim Geçişken Karar Destek Modelleri: Gelişmekte Olan Menkul Kıymet Piyasaları Üzerine Bir Uygulama

Uluslararası Portföy Yönetiminde Rejim Geçişken Karar Destek Modelleri: Gelişmekte Olan Menkul Kıymet Piyasaları Üzerine Bir Uygulama İşleme ve İkisa Çalışmaları Dergisi Cil 2, Sayı 2, 2014, ss.27-43 ISSN:2147-804X hp://www.islemeikisa.com Uluslararası Porföy Yöneiminde Rejim Geçişken Karar Desek Modelleri: Gelişmeke Olan Menkul Kıyme

Detaylı

FİNANSAL PİYASA VOLATİLİTESİ VE EKONOMİ

FİNANSAL PİYASA VOLATİLİTESİ VE EKONOMİ FİNANSAL PİYASA VOLATİLİTESİ VE EKONOMİ Yrd. Doç. Dr. Hülya Kanalıcı Akay Uludağ Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Mehme Nargeleçekenler Uludağ Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi

Detaylı

BANKA KREDİ PORTFÖYLERİNİN YÖNETİMİNDE ÖDEMEME RİSKİ ANALİZİ: KALMAN FİLTRESİNE DAYANAN ALTERNATİF BİR YÖNTEM ÖNERİSİ

BANKA KREDİ PORTFÖYLERİNİN YÖNETİMİNDE ÖDEMEME RİSKİ ANALİZİ: KALMAN FİLTRESİNE DAYANAN ALTERNATİF BİR YÖNTEM ÖNERİSİ BANKA KREDİ PORTFÖLERİNİN ÖNETİMİNDE ÖDEMEME RİSKİ ANALİZİ: KALMAN FİLTRESİNE DAANAN ALTERNATİF BİR ÖNTEM ÖNERİSİ K. Bau TUNA * ÖZ Ödememe riski banka kredilerini ve bankaların kredi porföylerini ekiler.

Detaylı

Tüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2004: :01)

Tüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2004: :01) June 7-9, 2009, Eskişehir, Turkey. Tükeici Güveni ve Hisse Senedi Fiyaları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği (2004:0-2009:0) Yusuf Volkan Topuz * İkisadi İdari Bilimler Fakülesi, İşleme Bölümü,

Detaylı

YÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU?

YÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU? YÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU? Doç. Dr. Harun TERZİ Karadeniz Teknik Üniversiesi İİBF İkisa Bölümü Öğreim Üyesi 618 Trabzon Tel : (462) 3773311 Fax : (462) 3257281 e-mail : herzi@ku.edu.r

Detaylı

HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA SÜRÜ DAVRANIŞI: BİST TE BİR ARAŞTIRMA HERDING IN STOCK MARKETS: A RESEARCH IN BIST Bahadır ERGÜN Hatice DOĞUKANLI

HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA SÜRÜ DAVRANIŞI: BİST TE BİR ARAŞTIRMA HERDING IN STOCK MARKETS: A RESEARCH IN BIST Bahadır ERGÜN Hatice DOĞUKANLI Uluslararası Sosyal Araşırmalar Dergisi The Journal of Inernaional Social Research Cil: 8 Sayı: 40 Volume: 8 Issue: 40 Ekim 2015 Ocober 2015 www.sosyalarasirmalar.com Issn: 1307-9581 HİSSE SENEDİ PİYASALARINDA

Detaylı

BİR YATIRIM ARACI OLARAK ALTIN İLE HİSSE SENEDİ ENDEKSİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÜZERİNE AMPİRİK UYGULAMA 1

BİR YATIRIM ARACI OLARAK ALTIN İLE HİSSE SENEDİ ENDEKSİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÜZERİNE AMPİRİK UYGULAMA 1 BİR YATIRIM ARACI OLARAK ALTIN İLE HİSSE SENEDİ ENDEKSİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÜZERİNE AMPİRİK UYGULAMA 1 Bülen DOĞRU* Musafa UYSAL** ÖZET Bu çalışmanın amacı 2000:1-2012:09 döneminde Türkiye

Detaylı

Türkiye de Döviz Kuru Oynaklığının SWARCH Yöntemi İle Analizi

Türkiye de Döviz Kuru Oynaklığının SWARCH Yöntemi İle Analizi Finans Poliik & Ekonomik Yorumlar 2007 Cil: 44 Sayı:512 43 Türkiye de Döviz Kuru Oynaklığının SWARCH Yönemi İle Analizi Öze Bülen GÜLOĞLU 1 Ayşe AKMAN 2 Bu çalışmada, Mar 2001-Mar 2007 arihleri arası dönemde

Detaylı

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

Altın Piyasasında Asimetrik Oynaklık: Türkiye İçin Model Önerisi Volatility In Gold Market: Model Recommendation For Turkey

Altın Piyasasında Asimetrik Oynaklık: Türkiye İçin Model Önerisi Volatility In Gold Market: Model Recommendation For Turkey DOI: 10.20491/isarder.2017.300 Alın Piyasasında Asimerik Oynaklık: Türkiye İçin Model Önerisi Volailiy In Gold Marke: Model Recommendaion For Turkey Çiğdem KURT CİHANGİR Hii Üniversiesi İkisadi ve İdari

Detaylı

Türkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi

Türkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.urkjans.com Türkiye nin Kabuklu Fındık Üreiminde Üreim-Fiya İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi Şenol ÇELİK*

Detaylı

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı 36 Nisan 2013

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı 36 Nisan 2013 PİYASA ETKİNLİĞİ HİPOTEZİ: İMKB İÇİN AMPİRİK BİR ANALİZ Fama ZEREN Yrd.Doç.Dr., İnönü Üniversiesi,İ.İ.B.F., Ekonomeri Bölümü, fama.zeren@inonu.edu.r, 04223774317 Hakan KARA Öğr.Grv., İnönü Üniversiesi,

Detaylı

VARYANS KIRILMASI GÖZLEMLENEN SERİLERDE GARCH MODELLERİ: DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI ÖRNEĞİ. PDF created with pdffactory Pro trial version www.pdffactory.

VARYANS KIRILMASI GÖZLEMLENEN SERİLERDE GARCH MODELLERİ: DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI ÖRNEĞİ. PDF created with pdffactory Pro trial version www.pdffactory. 3 Erciyes Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi, Sayı: 3, Ocak-Haziran 9, ss.39-337 VARYANS KIRILMASI GÖZLEMLENEN SERİLERDE GARCH MODELLERİ: DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI ÖRNEĞİ Sevda GÜRSAKAL

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇOK DEĞİŞKENLİ EŞİKSEL OTOREGRESİF MODELLER ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA Ümran Münire KAHRAMAN DOKTORA TEZİ İsaisik Anabilim Dalı 2012 KONYA Her Hakkı Saklıdır TEZ

Detaylı

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara e-posta: selma@kayalak.com. Geliş Tarihi/Received:30.05.2012

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara e-posta: selma@kayalak.com. Geliş Tarihi/Received:30.05.2012 Türkiye de Fındık Üreim Alanlarının Armasında Deseklemelerin Ekisi Selma KAYALAK 1 Ahme ÖZÇELİK 2 1 Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Çanakkale 2 Ankara Üniversiesi

Detaylı

YAPAY SİNİR AĞLARI VE ARIMA MODELLERİNİN MELEZ YAKLAŞIMI İLE ZAMAN SERİLERİNDE ÖNGÖRÜ

YAPAY SİNİR AĞLARI VE ARIMA MODELLERİNİN MELEZ YAKLAŞIMI İLE ZAMAN SERİLERİNDE ÖNGÖRÜ YAPAY SİNİR AĞLARI VE ARIMA MODELLERİNİN MELEZ YAKLAŞIMI İLE ZAMAN SERİLERİNDE ÖNGÖRÜ Erol EĞRİOĞLU Haceepe Üniversiesi, Fen Fakülesi, İsaisik Bölümü, 06532, Beyepe, Ankara, TÜRKİYE, erole@haceepe.edu.r

Detaylı

PETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES

PETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES Ekonomik ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Güz 2013, Cil:9, Yıl:9, Sayı:2, 9:7997 PETROL FİYATLARININ İMKB ENDEKSLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Sevinç GÜLER * Halime TEMEL NALIN * * IMPACT OF OIL PRICES ON ISE INDICES

Detaylı

TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ

TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ Marmara Üniversiesi İ.İ.B.F. Dergisi YIL 2007, CİLT XXII, SAYI 1 TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE KISA VE UZUN VADELİ SERMAYE HAREKETLERİ İLİŞKİSİ Araş. Gör. Burcu KIRAN * Öze Bu çalışmada, reel döviz kuru

Detaylı

Getiri Volatilitisi İle İşlem Hacmi Arasındaki İlişki: İMKB de Ampirik Bir Çalışma

Getiri Volatilitisi İle İşlem Hacmi Arasındaki İlişki: İMKB de Ampirik Bir Çalışma 200 18 19 Yrd. Doç. Dr.Melek Acar Boyacıoğlu 20 Dr. Burcu Güvenek Geiri Volailiisi İle İşlem Hacmi Arasındaki İlişki: İMKB de Amirik Bir Çalışma Dr. Volkan Alekin Yrd. Doç. Dr. Melek ACAR BOYACIOĞLU Dr.

Detaylı

AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi. Cilt : 6 Sayı : 15 Sayfa: Kasım 2018 Türkiye. Araştırma Makalesi

AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi. Cilt : 6 Sayı : 15 Sayfa: Kasım 2018 Türkiye. Araştırma Makalesi AVRASYA Uluslararası Araşırmalar Dergisi Cil : 6 Sayı : 15 Sayfa: 808825 Kasım 2018 Türkiye Araşırma Makalesi TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME, İHRACAT VE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN

Detaylı

24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri

24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, InroducoryEconomericsA Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ

TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ Nüfusbilim Dergisi\Turkish Journal of Populaion Sudies, 2012, 34, 31-50 31 TÜRKİYE NÜFUSU İÇİN STOKASTİK ÖLÜMLÜLÜK MODELLERİ Ölümlülük ahminleri, demografi ve aküerya bilimlerinde önemli bir rol oynamakadır.

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EKONOMETRİ ANABİLİM DALI

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EKONOMETRİ ANABİLİM DALI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EKONOMETRİ ANABİLİM DALI KOŞULLU VARYANS MODELLERİ: FİNANSAL ZAMAN SERİLERİ ÜZERİNE UYGULAMA Arzu KÖKCEN YÜKSEK LİSANS TEZİ ADANA-00

Detaylı

İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE

İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE Doğuş Üniversiesi Dergisi, 12 (2) 2011, 256-264 İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE H. Aydın OKUYAN (1),

Detaylı

HİKMET YURDU Düşünce Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi

HİKMET YURDU Düşünce Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi HİKMET YURDU Düşünce Yorum Sosyal Bilimler Araşırma Dergisi ISSN: 138-6944 www.hikmeyurdu.com Hikme Yurdu, Ocak Haziran 1, Yıl: 5, C: 5, Sayı: 9, ss. 65-79 İmkb Ulusal 1 Endeksi Geiri Volailiesinin ARCH

Detaylı

598 INTERNATIONAL CONFERENCE ON EURASIAN ECONOMIES 2016

598 INTERNATIONAL CONFERENCE ON EURASIAN ECONOMIES 2016 598 INTERNATIONAL CONFERENCE ON EURASIAN ECONOMIES 2016 Döviz Kuru, Alın Fiyaları ve Borsa Geirileri Yönünün Yüksek Dereceden Markov Zincirleri leri ile Tahmini Esimaion of Direcion of Exchange Rae, Gold

Detaylı

ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI

ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSALLIĞIN ANLAMI Çoklu doğrusal bağlanı; Bağımsız değişkenler arasında doğrusal (yada doğrusala yakın) ilişki olmasıdır... r xx i j paramereler belirlenemez hale gelir.

Detaylı

Konut Primi ve Kira Getiri Büyümesinin Varyans Ayrıştırması. Celil Zurnacı 1, Eray Akgün, Murat Karaöz Akdeniz Üniversitesi

Konut Primi ve Kira Getiri Büyümesinin Varyans Ayrıştırması. Celil Zurnacı 1, Eray Akgün, Murat Karaöz Akdeniz Üniversitesi Social Sciences Research Journal, Volume, Issue, 5-66 (June 15), ISSN: 17-537 5 Konu Primi ve Kira Geiri Büyümesinin Varyans Ayrışırması Celil Zurnacı 1, Eray Akgün, Mura Karaöz Akdeniz Üniversiesi Türkiye

Detaylı

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1 RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 950-995 Rahmi YAMAK * Yakup KÜÇÜKKALE ** ÖZET Bu çalımada, Rasyonel Bekleniler Doal Oran Hipoezinin, Çıkı (ya da isizliin) alep (ya

Detaylı

Birim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde

Birim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 02, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

Mevsimsel Kointegrasyon Analizi: Güney Afrika Örneği. Seasonal Cointegration Analysis: Example of South Africa

Mevsimsel Kointegrasyon Analizi: Güney Afrika Örneği. Seasonal Cointegration Analysis: Example of South Africa Gazi Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi Vol/Cil 3, No/Sayı 6, 216 Mevsimsel Koinegrasyon Analizi Güney Afrika Örneği Jeanine NDIHOKUBWAYO Yılmaz AKDİ Öze Bu çalışmada 1991-2134 dönemi Güney Afrika ekonomik

Detaylı

The Roles of Financial Factors on the Real Money Demand: Turkey Case

The Roles of Financial Factors on the Real Money Demand: Turkey Case FİNANSAL FAKTÖRLERİN REEL PARA TALEBİ ÜZERİNDEKİ ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ The Roles of Financial Facors on he Real Money Demand: Turkey Case Musafa SEVÜKTEKİN * Mehme NARGELEÇEKENLER * BAÜ 8() 45 ÖZ Araşırmanın

Detaylı

SORU SETİ 02 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI

SORU SETİ 02 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI Ekonomeri 8 Ocak, 0 Gazi Üniversiesi İkisa Bölümü SORU SETİ 0 (REVİZE EDİLDİ) FİNAL KONULARI PROBLEM Aşağıda verilen avuk ei alebi fonksiyonunu düşününüz (960-98): lny = β + β ln X + β ln X + β ln X +

Detaylı

Finansal İstikrarın Bankacılık Sisteminin Borç Verme Politikaları Üzerindeki Etkisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme

Finansal İstikrarın Bankacılık Sisteminin Borç Verme Politikaları Üzerindeki Etkisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme Finansal İsikrarın Bankacılık Siseminin Borç Verme Poliikaları Üzerindeki Ekisi: 2008 Küresel Krizi Çerçevesinde Türkiye Üzerine Bir İnceleme Öze Ekrem ERDEM * M. Faih İLGÜN ** Cüney DUMRUL *** 2008 yılında

Detaylı

Türkiye nin İthalat ve İhracat Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama

Türkiye nin İthalat ve İhracat Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 3 Sayı: 2 Nisan 203 ss. 9-208 Türkiye nin İhala ve İhraca Bağımlılığı: Seçilmiş Ülke Örnekleri Üzerine Ampirik Bir Uygulama Dependency of Impor and Expor of

Detaylı

Reel Döviz Kuru Endeksinin Otoregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yöntemi İle Modellenmesi

Reel Döviz Kuru Endeksinin Otoregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yöntemi İle Modellenmesi Reel Döviz Kuru Endeksinin Ooregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi: İki Eşikli Tarch Yönemi İle Modellenmesi Reel Döviz Kuru Endeksinin Ooregresif Koşullu Değişen Varyanslılığının Analizi:

Detaylı

TÜRKİYE DE FISHER ETKİSİNİN GEÇERLİLİĞİ: DOĞRUSAL OLMAYAN EŞBÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI

TÜRKİYE DE FISHER ETKİSİNİN GEÇERLİLİĞİ: DOĞRUSAL OLMAYAN EŞBÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI TÜRKİYE DE FISHER ETKİSİNİN GEÇERLİLİĞİ: DOĞRUSAL OLMAYAN EŞBÜTÜNLEŞME YAKLAŞIMI Tayfur BAYAT ÖZ Bu çalışmada 2002M-20M5 dönemine ai aylık verilerle alernaif nominal vadeli mevdua faiz oranları ile ükeici

Detaylı

VOB-BİST Endeks Sözleşmeleri İşlem Hacminin BİST Endekslerine Etkisi

VOB-BİST Endeks Sözleşmeleri İşlem Hacminin BİST Endekslerine Etkisi February 1-, 015-5 h Inernaional Scienific Conference of Iranian Academicians Abroad in Turkey VOB-BİST Endeks Sözleşmeleri İşlem Hacminin BİST Endekslerine Ekisi Mirrasoul SEYEDGHOMI PhD (Candidae) in

Detaylı

Araştırma Makalesi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 26 (2): (2012) ISSN:

Araştırma Makalesi.  Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 26 (2): (2012) ISSN: Araşırma Makalesi www.ziraa.selcuk.edu.r/ojs Selçuk Üniversiesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 26 (2): (2012) 63-69 ISSN:1309-0550 Türkiye nin Tarım Ürünleri İhraca Fonksiyonu ve Döviz Kuru Belirsizliğinin

Detaylı

DÖVİZ KURU VE HİSSE SENETLERİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ

DÖVİZ KURU VE HİSSE SENETLERİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ Gazi Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi 8 / 2 (2006). 1-14 DÖVİZ KURU VE HİSSE SEETLERİ FİYATLARI ARASIDAKİ EDESELLİK İLİŞKİSİ Özlem AYVAZ * Öze : Bu çalışmada Türkiye de hisse seneleri

Detaylı

C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, 2010 141

C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, 2010 141 C.Ü. İkisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cil 11, Sayı 1, 2010 141 BİR MALİYE POLİTİKASI ARACI OLARAK BORÇLANMA VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990 2009) Hali ÇİÇEK *, Süleyman GÖZEGİR ** ve

Detaylı

Koşullu Copula ve Dinamik Koşullu Korelasyon ile Portföy Riskinin Hesaplanması: Türkiye Verileri Üzerine Bir Uygulama

Koşullu Copula ve Dinamik Koşullu Korelasyon ile Portföy Riskinin Hesaplanması: Türkiye Verileri Üzerine Bir Uygulama Bankacılar Dergisi, Sayı 6, 7 Koşullu Copula ve Dinamik Koşullu Korelasyon ile Porföy Riskinin Hesaplanması: Türkiye Verileri Üzerine Bir Uygulama Ailla Çifer * - Dr. Alper Özün ** Bu çalışmada,..-5..7

Detaylı

Kırılgan Beşlide Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) Hipotezinin Test Edilmesi The Test of Purchasing Power Parity Hypothesis for Fragile Five

Kırılgan Beşlide Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) Hipotezinin Test Edilmesi The Test of Purchasing Power Parity Hypothesis for Fragile Five Journal of Yasar Universiy, 205 0(37) 638-6477 Kırılgan Beşlide Saın Alma Gücü Pariesi (SAGP) ipoezinin Tes Edilmesi The Tes of Purchasing Power Pariy ypohesis for Fragile Five İsmail ÇEVİŞ, Pamukkale

Detaylı

Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama

Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2009 Cil:16 Sayı:2 Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracaa Ekisi: Türkiye İçin Bir Uygulama Prof. Dr. Recep TARI Kocaeli Üniversiesi, İ.İ.B.F.,

Detaylı

PETROL FİYATLARINDAKİ OYNAKLIĞIN ARCH/GARCH MODELLERİ VE YAPAY SİNİR AĞLARI ALGORİTMASI İLE TAHMİNİ

PETROL FİYATLARINDAKİ OYNAKLIĞIN ARCH/GARCH MODELLERİ VE YAPAY SİNİR AĞLARI ALGORİTMASI İLE TAHMİNİ Uluslararası Yöneim İkisa ve İşleme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı In. Journal of Managemen Economics and Business, ICMEB17 Special Issue PETROL FİYATLARINDAKİ OYNAKLIĞIN ARCH/GARCH MODELLERİ VE YAPAY SİNİR

Detaylı

Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2014, Cilt: 7, Sayı: 2, s

Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2014, Cilt: 7, Sayı: 2, s Niğde Üniversiesi İİBF Dergisi, 2014, Cil: 7, Sayı: 2, s.61-74 61 TÜRKİYE DE CARİ AÇIĞIN ASİMETRİK DAVRANIŞININ ANALİZİ 1 ÖZET Uğur ADIGÜZEL 2 Bu çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisinde cari açığın 01:2002,

Detaylı

Global Finansal Krizde Kredi Marjı: Japon Tahvil Piyasası Örneği

Global Finansal Krizde Kredi Marjı: Japon Tahvil Piyasası Örneği Volume 5 Number 4 2014 pp. 71-88 ISSN: 1309-2448 www.berjournal.com Global Finansal Krizde Kredi Marjı: Japon Tahvil Piyasası Örneği Aydın Yüksel a Aslı Yüksel b Öze: Bu makale Ağusos 2007 arihinde oraya

Detaylı

TÜRK & AMERİKAN ENERJİ PİYASALARI NDA PİYASA ETKİNLİĞİNİN TEST EDİLMESİ

TÜRK & AMERİKAN ENERJİ PİYASALARI NDA PİYASA ETKİNLİĞİNİN TEST EDİLMESİ Yıl: 24 Sayı:86 Ocak 2010 101 TÜRK & AMERİKAN ENERJİ PİYASALARI NDA PİYASA ETKİNLİĞİNİN TEST EDİLMESİ Nuray ERGÜL ÖZET Bu çalışmada, Türk ve Amerikan Enerji Piyasaları na yer verilmişir. Araşırmada kullanılan

Detaylı

Türk Sermaye Piyasasında Fiyat ve İşlem Hacmi İlişkisi: Zamanla Değişen Asimetrik Nedensellik Analizi

Türk Sermaye Piyasasında Fiyat ve İşlem Hacmi İlişkisi: Zamanla Değişen Asimetrik Nedensellik Analizi EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cil: 4 Sayı: 2 Nisan 204 ss. 2-220 Türk Sermaye Piyasasında Fiya ve İşlem Hacmi İlişkisi: Zamanla Değişen Asimerik Nedensellik Analizi Price and Trade Volume Relaionship

Detaylı

EKONOMİK BİR UYGULAMA İLE KENDİNDEN UYARIMLI EŞİKSEL DEĞİŞEN VARYANSLI OTOREGRESİF MODEL

EKONOMİK BİR UYGULAMA İLE KENDİNDEN UYARIMLI EŞİKSEL DEĞİŞEN VARYANSLI OTOREGRESİF MODEL EKONOMİK BİR UYGULAMA İLE KENDİNDEN UYARIMLI EŞİKSEL DEĞİŞEN VARYANSLI OTOREGRESİF MODEL Ümran M. TEKŞEN KAHRAMAN *, Aşır GENÇ ** ÖZET Bu çalışmada, eşiksel ooregresif (TAR) modeller sınıfından kendinden

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt:23 Sayı:1, Yıl:2008, ss:

Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt:23 Sayı:1, Yıl:2008, ss: Dokuz Eylül Üniversiesi İkisadi ve İdari Bilimler Fakülesi Dergisi Cil:23 Sayı:1, Yıl:2008, ss:125-134. İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASININ FRACTAL ANALİZİ Hakan AYGÖREN * ÖZET Yaırımcılar risk ve geiri

Detaylı

Faruk URAK 1, Gürkan BOZMA 2, Abdulbaki BİLGİÇ 3

Faruk URAK 1, Gürkan BOZMA 2, Abdulbaki BİLGİÇ 3 KSU J. Agric Na 1(4):565-579, 018 Türkiye de Buğday, Arpa, Benzin Reel Fiyalarının ve Döviz Kurunun Koşullu Varyanslarındaki Oynaklığın VAR(1) Asimerik BEKK GARCH (1, 1) Modeli ile Tahmin Edilmesi Faruk

Detaylı

Şeyma Çalışkan Çavdar Yildiz Technical University ISSN : 1308-7444 scavdar@yildiz.edu.tr 2010 www.newwsa.com Istanbul-Turkey

Şeyma Çalışkan Çavdar Yildiz Technical University ISSN : 1308-7444 scavdar@yildiz.edu.tr 2010 www.newwsa.com Istanbul-Turkey ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 4, Aricle Number: 3C0085 SOCIAL SCIENCES Received: May 2011 Acceped: Ocober 2011 Şeyma Çalışkan Çavdar Series : 3C Yildiz

Detaylı

BIST100 Endeksinin Volatilite Özelliklerinin İncelenmesi

BIST100 Endeksinin Volatilite Özelliklerinin İncelenmesi BIST100 Endeksinin Volailie Özelliklerinin İncelenmesi Önder Büberkökü, Yüzüncü Yil Universiy, Deparmen of Finance, TR onderbuber@gmail.com Celal Kızıldere, Yüzüncü Yil Universiy, Deparmen of Economics,

Detaylı

FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI?

FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN, Zekeriya YILDIRIM, S. Faih KOSTAKOĞLU FAİZ ORANINDAKİ BİR ARTIŞ CARİ İŞLEMLER AÇIĞINI ARTIRIR MI? Ehem ESEN Yrd.Doç.Dr. Anadolu Üniversiesi,

Detaylı

REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ:

REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: Ekonomeri ve İsaisik Sayı: 005 9 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: Prof.Dr. Rahmi YAMAK; Abdurrahman KORKMAZ * Absrac

Detaylı

AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ

AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ,, 15(),71-79 AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ Selim Adem HATIRLI Vecdi DEMİRCAN Ali Rıza AKTAŞ Süleyman Demirel Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım

Detaylı