HÜKÜMLÜLERİN AÇIK CEZA İNFAZ KURUMLARINAAYRILMALARI HAKKINDA YÖNETMELİK (Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: 25848)

Transkript

1 HÜKÜMLÜLERİN AÇIK CEZA İNFAZ KURUMLARINAAYRILMALARI HAKKINDA YÖNETMELİK (Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: 25848) Amaç ve kapsam BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler Amaç, Kapsam ve Tanımlar Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, hükümlülerin açık ceza infaz kurumlarına ayrılmalarına, açık ceza infaz kurumları arası nakillerine ve kapalı ceza infaz kurumlarına iadelerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu Yönetmelik, hükümleri ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüleri kapsar. Dayanak Madde 2 Bu Yönetmelik, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 14 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 3 Bu Yönetmelikte geçen; Bakanlık: Adalet Bakanlığını, Genel Müdürlük: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünü, Gözlem ve sınıflandırma: Hükümlülerin kişisel özellikleri, bedensel, aklî ve sağlık durumları, suç işlemeden önceki yaşamları, sosyal çevre ve ilişkileri, sanat ve meslek faaliyetleri, ahlakî eğilimleri, suça bakış açıları, hükümlülük süreleri ve suç türlerine göre uygulanacak infaz rejiminin belirlenmesi, gönderilmesi gereken ceza infaz kurumunun tespiti işlemlerini, Ceza infaz kurumları: Kapalı, yüksek güvenlikli kapalı, kadın kapalı, çocuk kapalı, gençlik kapalı, açık ceza infaz kurumları ile gözlem ve sınıflandırma merkezleri ve çocuk eğitimevlerini, Kapalı ceza infaz kurumları: Kapalı, yüksek güvenlikli kapalı, kadın kapalı, çocuk kapalı, gençlik kapalı ceza infaz kurumlarını, Açık ceza infaz kurumları: Hükümlülerin iyileştirilmelerinde, çalıştırılmaları ve meslek edindirilmelerine öncelik verilen, firara karşı engelleri ve dış güvenlik görevlisi bulunmayan, güvenlik bakımından kurum personelinin gözetim ve denetimi ile yetinilen erkek, kadın ve genç hükümlüler için düzenlenmiş ceza infaz kurumlarını, Koşullu salıverilme: Hükümlülerin, cezalarının kanunlarda belirtilen sürelerini ceza infaz kurumlarında iyi hâlli olarak geçirdikten sonra, mahkeme kararı ile salıverilmelerini, Hakederek salıverilme: Hükümlülerin cezalarının tamamını çektikten sonra salıverilmelerini, İdare ve gözlem kurulu: Ceza infaz kurumu idare ve gözlem kurulunu, ifade eder.

2 İKİNCİ KISIM Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma ve İstenilecek Belgeler Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılma Açık ceza infaz kurumlarına ayrılma kararı Madde 4 İlk kez suç işleyen ve iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına hükümlü bulunanlar ile adlî para cezası iki yıl ve daha az süre ile hapse çevrilenlerin açık ceza infaz kurumlarına ayrılma işlemleri Cumhuriyet başsavcılığınca, bunlar dışında kalan açığa ayrılma işlemleri idare ve gözlem kurulu tarafından yapılır. Açık ceza infaz kurumuna ayrılma süresini dolduranlar hakkında altı aylık deneme süresinin tamamlanması beklenmeden açığa ayrılma kararı alınabilir. İki yıldan az hapis cezası bulunan hükümlüler Madde 5 İlk kez suç işleyen ve iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına hükümlü bulunanlar ile adlî para cezası iki yıl ve daha az süre ile hapse çevrilenlerin cezaları, 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri ve dördüncü fıkrasındaki koşulları taşımaları halinde doğrudan açık ceza infaz kurumlarında yerine getirilebilir. İlk kez suç işleyen ve iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına hükümlü bulunanlar ile adlî para cezası iki yıl ve daha az süre ile hapse çevrilenlerin teslim olması, yakalanması veya kapalı ceza infaz kurumunda bulunması hallerinde, yargı çevresinde açık ceza infaz kurumu bulunan ağır ceza Cumhuriyet başsavcılığı ile ilçesinde açık ceza infaz kurumu bulunan ilçe Cumhuriyet başsavcılığı tarafından hükümlünün koşulları taşıyıp taşımadığı talep üzerine veya kendiliğinden incelenir. Yapılan inceleme sonucunda; a) Teslim olan hükümlünün evrakının tamamlanmasından sonra koşulları taşıdığının belirlenmesi, b) Yakalanan hükümlünün, kapalı ceza infaz kurumuna konulup, evrakının tamamlanması ve koşulları taşıdığının belirlenmesi, c) Kapalı ceza infaz kurumunda bulunanların koşulları taşıdığının belirlenmesi, hâlinde doğrudan açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebilir. İkinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hükümlüler kurumun ayrı bölümünde barındırılır. Yargı çevresinde açık ceza infaz kurumu bulunan ağır ceza Cumhuriyet başsavcılığı ile ilçesinde açık ceza infaz kurumu bulunan ilçe Cumhuriyet başsavcılığı, kurumun koşullarının uygun olması hâlinde cezanın bu kurumda infaz edilmesine karar verebilir. Kurumun durumunun uygun olmaması halinde hükümlünün gitmek istediği üç açık ceza infaz kurumunu belirten dilekçesi ile gönderileceği açık ceza infaz kurumunun belirlenmesini Bakanlıktan talep eder. Bu hâlde hükümlünün gönderileceği kurum Bakanlıkça belirlenir. Teslim olması suretiyle açık ceza infaz kurumuna ayrılmasına karar verilip, gönderileceği kurum Cumhuriyet başsavcılığı veya Bakanlıkça belirlenen hükümlülere, on gün süre verilerek ilgili kuruma teslim olması, EK-1 de yer alan fotoğraflı belge ile tebliğ edilir. Bu hükümlüler için Cumhuriyet başsavcılığınca; ilam ve tebligat, açık ceza infaz kurumunun bağlı bulunduğu Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. On günlük süre içinde teslim olmayan hükümlüler hakkında ikinci fıkranın (b) bendi hükümleri uygulanır.

3 İki yıl veya daha az hapis cezası almış olan mükerrirler hakkında bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesine göre işlem yapılır. İki yıldan fazla hapis cezası bulunan hükümlüler Madde 6 Toplam cezalarının beşte birini kapalı ceza infaz kurumlarında iyi halli olarak geçiren ve koşullu salıverilme tarihine en fazla beş yıl kalmış hükümlüler ile ilgili kanunu gereğince cezaları yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları ile kapalı ceza infaz kurumlarının yüksek güvenlikli bölümlerinde infaz edilen hükümlülerden toplam cezalarının üçte birini bu kurumlarda iyi halli olarak geçiren ve koşullu salıverilme tarihlerine en fazla üç yıl kalanlar, açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilir. Müebbet hapis cezasına hükümlüler, koşullu salıverilme tarihlerine üç yıl ve daha az süre kaldığında açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilir. Açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilmek için, ayrıca; a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 102, 103, 142, 148, 149, 188, 190, 220, 328, 335, 336, 337 nci maddelerinden hüküm alanlar için, koşullu salıverilmelerine bir yıldan az süre kalması, b) Kapalı ceza infaz kurumlarında cezaları infaz edilen hükümlülerden; 1) 25/3/1988 tarihli ve 3419 sayılı Bazı Suç Failleri Hakkında Uygulanacak Hükümlere Dair Kanun, 29/7/2003 tarihli ve 4959 sayılı Topluma Kazandırma Kanunu, 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri ile Mücadele Kanununun 14 üncü maddesi ve 5237 sayılı Kanunun 221 inci maddesinden yararlananlar için, koşullu salıverilmelerine iki yıldan az süre kalması, 2) Örgütlü suçlardan hükümlü olup, mensup oldukları örgütten ayrıldıkları idare ve gözlem kurulu kararıyla tespit edilenlerin koşullu salıverilmelerine bir yıldan az süre kalması, 3) 5275 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumuna gönderilenler, geriye kalan toplam cezalarının üçte birini bu kurumlarda iyi halli olarak geçirmesi, koşullu salıverilme tarihine en fazla üç yıl kalması ve diğer koşulları taşıması, aranır. 1/6/2005 tarihinden önce işlenen suçlarda birinci fıkra hükmü uygulanmakla birlikte ayrıca aşağıda belirtilen suçlardan 1/3/1926 tarihli ve mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanununa göre mahkum olup da 13/7/1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanun gereğince cezasının infazı gereken hükümlüler bakımından; a) Mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 403 ve 404 üncü maddelerinde düzenlenen uyuşturucu madde ticareti, 414, 416/1 ve 418/1 inci maddelerinde düzenlenen ırza geçme, 491, 492, 493 ve 494 üncü maddelerinde yer alan hırsızlık, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 501 ve 502 nci maddelerinde yazılı gasp ile 504 üncü maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen dolandırıcılık suçlarından hükümlü olanların koşullu salıverilme tarihlerine bir yıldan az süre kalması, b) Mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 313 üncü maddesinde yazılı, cürüm işlemek için teşekkül meydana getirmek, 18/6/1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar Kanununun 22 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan zimmet, 22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun 56/1-D maddesi delaletliyle, Mülga 765 sayılı Kanunun 133 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan askeri veya siyasi casusluk suçlarından hükümlü olanların koşullu salıverilme tarihlerine bir yıldan az süre kalması,

4 c) Mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 429, 430/1, 431 ve 439 uncu maddelerinde düzenlenen kaçırma ve alıkoyma suçlarından hükümlü olanların koşullu salıverilme tarihlerine iki yıldan az süre kalması, aranır. Cezaların toplanması halinde açık ceza infaz kurumuna ayrılmada koşullu salıverme tarihine en az süre aranan suç esas alınır. Çocuk ve genç hükümlülerin açık ceza infaz kurumlarına ayrılması Madde 7 Çocuk kapalı, gençlik kapalı, çocuk eğitimevleri ile kapalı ceza infaz kurumlarının çocuklara ayrılan bölümlerinde cezası infaz edildiği sırada, onsekiz yaşını bitirmiş olup da yirmibir yaşını doldurmayan, kurum içinde veya dışında eğitime devam etmeyen gençlerin durumu, bu Yönetmelikte belirlenen koşullara uyduğu takdirde, cezaları gençlik açık ceza infaz kurumlarında infaz olunur. Gençlik açık ceza infaz kurumları kuruluncaya kadar, büyüklere mahsus açık ceza infaz kurumunun gençler için ayrılan bölümünde barındırılır. Açık ceza infaz kurumuna ayrılma koşullarını taşımayanlar, gençlik kapalı ceza infaz kurumunda, bulunmadığı takdirde büyüklere mahsus kapalı ceza infaz kurumlarının kendilerine ayrılan bölümlerinde barındırılır. Çocuk eğitimevlerinde cezası infaz edildiği sırada, kurum içinde veya dışında herhangi bir eğitim ve öğretim programına devam etmekte iken yirmibir yaşını dolduran hükümlüler, koşullu salıverilme tarihine beş yıldan az süre kaldığı takdirde, suç sınırlamasına bakılmaksızın, açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilir. Çocuk eğitimevlerinde bulunanlardan, yirmi bir yaşını doldurmuş olup da, koşullu salıverilme tarihine beş yıldan fazla süre kalanlar büyüklere mahsus kapalı ceza infaz kurumlarına gönderilir. Gençlik kapalı ceza infaz kurumlarında cezası infaz edilmekteyken yirmibir yaşını dolduran hükümlülerden, bu Yönetmelikteki koşulları taşıyanlar açık, taşımayanlar kapalı ceza infaz kurumuna gönderilir. Çocuk kapalı ceza infaz kurumunda bulunan çocuk tutuklular, haklarındaki hüküm kesinleştiğinde, başka suçtan tutuklulukları veya 5275 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin sekizinci fıkrasındaki sayılan durumları bulunmadığı takdirde çocuk eğitimevine gönderilir. Yeniden açık ceza infaz kurumuna ayrılma Madde 8 Açık ceza infaz kurumunda cezası infaz edilmekte iken; kınama dışında disiplin cezası verilmek suretiyle kapalı ceza infaz kurumuna bir defa iade edilenler, iade tarihinden itibaren bir yıl, birden fazla iade edilenler her defası için bir yıl altı ay geçtikten sonra, bu Yönetmelikte belirtilen diğer koşulları taşımaları hâlinde açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilir. Bakanlığa gönderilecek belgeler İKİNCİ BÖLÜM İstenecek Belgeler Madde 9 Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerin gözlem ve sınıflandırılmaları veya altı aylık deneme süreleri sonunda, bu Yönetmelikte belirtilen koşulları taşımaları hâlinde; a) Haklarında alınan iyi hal ve açık ceza infaz kurumuna ayrılmasının uygun olduğuna ilişkin idare ve gözlem kurulu kararı, b) İlâmı, süre belgesi, gözlem ve sınıflandırma formunu da içeren gözlem ve sınıflandırma dosyası,

5 c) Nakil giderlerini peşin olarak ödemeyi kabul ettiğini ve gitmek istedikleri kurumlardan en az üç yeri belirtir dilekçesi, Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça, istekte bulunulan kurumun yer, kapsama gücü, mahkûmiyet sürelerine uygun hükümlülerin barındırıldığı bir açık ceza infaz kurumu olması, daha önce disiplin nedeniyle ayrılmak zorunda kaldıkları kurum olmaması gibi hususlar dikkate alınarak, gönderilecekleri açık ceza infaz kurumu belirlenir. Hükümlünün açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartlarını taşımadığının anlaşılması hâlinde, talep Cumhuriyet başsavcılığınca reddedilerek dosya Bakanlığa gönderilmez ve bu karar ilgilisine tebliğ edilir. ÜÇÜNCÜ KISIM Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılamayacak Hükümlüler Açık Ceza İnfaz Kurumlarına Ayrılamayacak Hükümlüler Açık ceza infaz kurumlarına ayrılamayacak hükümlüler Madde 10 Aşağıda belirtilen hükümlüler hakkında, açık ceza infaz kurumlarına ayrılma kararı verilmez ve dosyaları Bakanlığa gönderilmez. a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olan hükümlüler. b) Haklarında ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler. c) Haklarında iyi hâl kararı verilse bile, 5275 sayılı Kanunun 44 üncü maddesinde sayılan eylemlerinden dolayı iki kez hücreye koyma cezası alan hükümlüler. d) Örgütlü suçlardan hükümlü olanlardan bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilenler dışındaki hükümlüler. e) Koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle, kalan cezası infaz edilmekte olan hükümlüler. f) Eğitimevleri hariç kapalı ve açık ceza infaz kurumlarından firar eden hükümlüler. Hükümlü oldukları suçtan başka bir fiilden dolayı, haklarında tutuklama kararı veya soruşturma konusu olan suçun kanunda öngörülen cezasının üst sınırı yedi yıldan az olmayan bir başka suçtan soruşturması veya böyle bir suçtan tutuksuz yargılaması devam etmekte olanlar ile henüz kesinleşmemiş mahkumiyet kararları olan hükümlüler, bu durumları devam ettiği sürece açık ceza infaz kurumlarına ayrılamaz. Ellibin Türk Lirası ve daha fazla adlî para cezasına hükümlü olup da bunu ödemeyenler açık ceza infaz kurumuna ayrılamaz. Bu fıkradaki miktar Bakanlıkça yeniden belirlenebilir. Açık ceza infaz kurumları arası nakiller DÖRDÜNCÜ KISIM Nakiller ve İadeler Nakiller Madde 11 Hükümlülerin kendi istekleri ile, bulundukları açık ceza infaz kurumundan başka açık ceza infaz kurumlarına nakledilebilmeleri için;

6 a) Gitmek istedikleri kurumlardan durumlarına uygun en az üç yeri belirten bir dilekçe vermeleri, b) Nakil giderlerini peşin olarak ödemeyi kabul etmeleri, c) Koşullu salıverilmelerine beş aydan az süre kalmamış olması, d) İstekte bulunulan kurumun yer, kapsama gücü ve sınıfının uygun bulunması, e) Daha önce disiplin nedeniyle ayrılmak zorunda kaldıkları kurum olmaması, gerekir. Bu hükümlüler, nakledildikleri kurumlarda, eğitim öğretim, kurumun elverişsiz ve yetersizliği, kapsama gücünün aşılması, kullanılamaz hale gelme, asayiş, güvenlik, doğal afet, yangın ve büyük onarım veya hastalık nedenleriyle nakil hariç, bir yıl kalmak zorundadırlar. Çocuklar bakımından bu süre altı ay olarak uygulanır. Açık ceza infaz kurumları arasındaki nakil talepleri hakkında Bakanlıkça karar verilir, ancak; aynı ağır ceza yargı çevresi içindeki açık ceza infaz kurumları arasındaki nakillere ağır ceza Cumhuriyet başsavcılığınca karar verilir. Bakanlık, ihtiyaç halinde açık ceza infaz kurumları arasında kendiliğinden nakil yapabilir. Naklin yapılması ve nakil giderleri Madde 12 Açık ceza infaz kurumları ve eğitimevleri arasındaki nakiller ile kapalı ceza infaz kurumlarından açık ceza infaz kurumlarına ve çocuk eğitimevlerine nakiller yeterli sayıda infaz koruma memuru nezaretinde yapılır. Nakil giderleri hükümlü tarafından peşin olarak yatırılmadığı takdirde nakil yapılmaz. Kapalı ceza infaz kurumlarına iade İKİNCİ BÖLÜM İade ve Son Hükümler Madde 13 Açık ceza infaz kurumunda cezası infaz edilmekte iken; a) Tutuklama kararı verilen, b) Kınamadan başka disiplin cezası alan, c) Üst sınırı yedi yıldan fazla hapis cezası gerektiren bir suçtan dolayı hakkında soruşturma veya kovuşturma yapılan, d) Yaş, sağlık durumu, bedensel veya zihinsel yetenekleri bakımından çalışma koşullarına uyum sağlayamayacakları saptananlar ile çalışmak istemeyen, ceza infaz kurumu yönetim kurulunun kararı ile kapalı ceza infaz kurumlarına iade edilir. Bu karar, infaz hâkimliğinin onayına sunulur. İnfaz edilmekte olan cezası dışında, yeni bir suçtan dolayı haklarında hükümlülük kararı verilenlerden, koşullu salıverilme tarihleri bu Yönetmelikte belirlenen süreyi aşanlar, derhal kapalı ceza infaz kurumlarına iade edilir. Yürürlük Madde 14 Bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 15 Bu Yönetmelik hükümlerini, Adalet Bakanı yürütür.