ARGEVİZYON. AK PARTi Ar-Ge Başkanlığı Bülteni. Türk tarımını kalkındırmadan Türkiye yi kalkındıramayız. Recep Tayyip ERDOĞAN

Transkript

1 ARGEVİZYON AK PARTi Ar-Ge Başkanlığı Bülteni GENÇLİK ve SPOR Nisan 2013 Sayı 2 ARGEVİZYON TÜRKİYE TARIMINDA GELİŞMELER Tarım sektörü son 15 çeyrektir aralıksız büyüyor. Tarım son 9 yılın 8 inde büyüyerek son yarım yüzyılın rekorunu kırdı. Türk tarımını kalkındırmadan Türkiye yi kalkındıramayız. Recep Tayyip ERDOĞAN Toplam Tarımsal Destekler 1,8 7,1 7,6 9, Döneminde Toplam 59.7 Milyar TL Nakit Tarımsal Destek Verildi. Tarıma verilen destek artırıldı yılında 1,868 Milyar TL iken, 2012 yılında 7,6 Milyar TL ye çıkarıldı. Son 10 yılda çiftçilerimize verilen nakit destek miktarı 3 kat arttı döneminde çiftçilerimize 50,6 Milyar TL nakit destek verildi yılında ise üreticilerimize; 9,1 Milyar TL tarımsal destek verilecek. TARIMDA MAKRO GÖSTERGELER Türkiye Tarım Tarım Payı % Türkiye Tarım Tarım Payı % Nüfus (Milyon) 67,0 23,7 35,4 75,6 17,2 22,7 İstihdam (Milyon) 21,3 7,4 34,9 24,8 6,1 24,6 Milli Gelir (Milyar $) 230,5 23,7 10,3 786,3 62,5 7,9 Kişi Başına Gelir ($) , ,5 İhracat (Milyar $) 36,0 4,0 11,2 152,5 16,0 10,5 İthalat (Milyar $) 51,5 3,9 7,7 236,5 16,3 6,9 Büyüme Rakamları % Tarım 4,3 3,6 2,4 6,1 3,5 Kaynak: TÜİK AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı Söğütözü Caddesi No: 6 Çankaya / ANKARA Tel : Faks :

2 AK PARTi Ar-Ge Başkanlığı Bülteni Alan Bazlı Destekler Mazot, Gübre ve Toprak Analizi Desteği Fındık Stratejisi ile Fındık Üreticileri Desteklendi Çiftçimize ilk kez mazot desteği verildi. Ruhsatlı alanlarda fındık üretimi yapan üreticilerimize arasında toplam 2 Milyar TL, destek ödendi döneminde toplam 4 Milyar 657 Milyon TL mazot desteği ödemesi yapıldı. Gübre desteği ilk kez doğrudan çiftçilerimize verildi döneminde toplam 4 Milyar 209 Milyon TL kimyevi gübre desteği ödemesi yapıldı. Fındıkta alan bazlı destek her yıl birim destek miktarı artırılarak 2015 yılına kadar devam edecek. Verilen desteklerle çiftçilerimizin mazot ve gübre maliyetinin ortalama %16 sı karşılandı yılından bugüne kadar 354,3 Milyon TL toprak analizi desteği verildi. Bitkisel Üretim Destekleri Stratejik öneme sahip kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola, aspir, dane mısır ve zeytinyağına önemli miktarda prim desteği verildi. Prim desteklerine; 2004 yılından itibaren çay, 2005 yılından itibaren hububat (arpa, buğday, çavdar, yulaf) ve çeltik, 2008 yılından itibaren baklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek) ile 2010 yılından itibaren de tritikale ilave edildi. Fark (prim) Ödemeleri Milyar TL Milyon TL Prim desteği verilen ürün Prim desteği verilen ürün 17 4 Organik Tarım Alanı 2012 Organik tarım 2005 yılında, İyi tarım uygulamaları ise 2008 yılında ilk kez destekleme kapsamına alındı yılından itibaren ise organik hayvancılık, su ürünleri ve arıcılık faaliyetlerinde bulunan üreticilere ilave %50 destekleme ödemesi yapılmaya başlandı bin ha alan 310 bin ton üretim 615 bin ha alan 1,6 milyon ton üretim

3 AKPARTi Genel Merkez AR-GE Başkanlığı Nisan 2013 Sayı 2 Tarımsal Destekler (Bin TL) Destek Konusu Oranı Oranı 2013* Alan bazlı tarımsal destekler , , Fark (prim) ödemeleri , , Hayvancılık destekleri , , Tarımsal sigorta destekleri 0 0, , Telafi edici ödemeler , , Kırsal Kalkınma Destekleri 0 0, , Diğer Tarımsal Destekler 0 0, , TOPLAM DESTEK *Nisan başı itibariyle döneminde toplam 50,6 Milyar TL nakit tarımsal destek verildi. Türkiye %2,2 OECD ortalaması % 0, yılında toplam 9,1 Milyar TL tarımsal destek verilecek. Bitkisel Üretimde Gelişmeler ÜRÜNLER 2002 (TON) 2012 (TON) ARTIŞ (%) Toplam Tahıl Üretimi ,3 Buğday ,1 Mısır ,0 Çeltik ,4 Yağlı tohumlu Bitkiler ,9 Ayçiçeği ,2 Toplam Meyve Üretimi ,7 Turunçgiller ,4 Kayısı ,3 Kiraz ,2 Muz ,7 Toplam Sebze Üretimi ,2 Kaynak: TÜİK 3

4 AK PARTi Ar-Ge Başkanlığı Bülteni Hayvan Sayılarındaki Değişim Yıllar Sığır Manda Büyükbaş Toplam Koyun Keçi Küçükbaş Toplam Değişim (%) -21,0-77,7-23,4-37,7-48,2-40, * Değişim (%) 42,6-11,6 41,9 9,1 23,8 12,2 Kaynak: TÜİK *Tahmin DESTEKLEME KONULARI Yem Bitkileri Arıcılık Su Ürünleri Süt Primi Çiğ Sütün Değerlendirilmesine Yönelik Destekleme (TL/ton) Anaç Sığır Etçi ırklar anaç sığır, manda MÜRACAAT İÇİN GEREKLİ BELGELER VE KOŞULLAR ÇKS Belgesi, Başvuru dilekçesi En az 30 en fazla 1000 adet arılı kovana sahip olunması, AKS Belgesi, Başvuru dilekçesi, Arıcı kayıtlı olduğu il/ilçe dışından müracaat ediyor ise Arı Konaklama Belgesi ve Veteriner Sağlık Raporu ÇKS Belgesi, SKS* Belgesi, Başvuru dilekçesi, Ürün satış belgesi veya hasat tespit tutanağı, Üretici birliği veya kooperatife üyelik belgesi, Alım yapılan işletmenin izin belgesi SKS Belgesi, Fatura veya müstahsil makbuzları Dilekçe, Taahhütname, Çiğ sütün süt tozu üretimi için üretici örgütlerinden tedarik edilmesi ve ilgili tebliğde yer alan diğer şartlar Kültür ırkı veya kültür ırkı melez en az beş anaç sığıra sahip olunması, İşletmenin ve sığırların Türkvet ve e-ıslah sistemi kaydı, İlgili yetiştirici/ üretici birliğine üyelik, Başvuru Dilekçesi, Türkvet e kayıt, Türkvet İşletme Tescil Belgesi, Başvuru dilekçesi Hayvan Başı Ödeme (TL/baş) Sığır (Soy kütüğü ilave) Yerli besilik erkek sığır İthal besilik erkek sığır Anaç Koyun-Keçi Başvuru dilekçesi, Türkvet ve e-ıslah sistemi kaydı, İlgili yetiştirici birliğine üyelik Kesimhanenin çalışma izinli olması, KES veri tabanına kayıt, Başvuru dilekçesi, Kesim ücreti faturası, alım satıma dair fatura Müstahsil makbuzu İşletme Tescil Belgesi, Hayvan Pasaportu Veteriner Sağlık Raporu, Türkvet kayıtlarından düşümü gösteren belge, Onaylanmış kesim cetveli. KKKS Belgesi, KKBS Belgesi, İlgili yetiştirici birliğine üyelik, Başvuru dilekçesi 4

5 AKPARTi Genel Merkez AR-GE Başkanlığı Nisan 2013 Sayı 2 Hayvancılık Destekleri Hastalıklardan Ari İşletme Onaylı Süt Çiftliği (ilave) DESTEKLEME KONULARI Hayvan Hastalığı Tazminatı Destekleri Tiftik (TL/baş) İpek Böceği Desteği Tohum (TL/Kutu/adet) Yaş Koza,damızlık koza ve diğer (TL/kg) MÜRACAAT İÇİN GEREKLİ BELGELER VE KOŞULLAR Başvuru dilekçesi, İşletme Tespit ve İnceleme Tutanağı, Teknik ve hijyenik açıdan asgari yeterlilik, Sığırların küpelenmiş, pasaportu verilmiş ve veri tabanına kayıt edilmiş olmaları, Şap aşılarının yaptırılması, İşletmede, karantina ve gözetim ünitesi bulunması, İlaç, aşı ve benzeri kayıtların işletmede bulundurulması Doğum, ölüm ve mecburi kesim tarihlerinin kaydı Hayvan sahiplerine hayvan hastalığı tazminatları ve hayvansal ürün, yem, madde ve malzemelerin bedelleri ile bunların imha nakliye ve dezenfeksiyon masraflarının tamamı ilgili tebliğ esaslarına göre ödenir. Ürettiği tiftiği Tiftik Birliğine veya kooperatiflerine satmak, Başvuru dilekçesi Koza Birlik tarafından ipekböceği tohumları üreticilere ücretsiz olarak dağıtılır. Tohum bedeli Birliğe Bakanlıkça ödenir. Ürettiği yaş ipekböceği kozasını Koza Birliğe veya kooperatiflerine satmak, Hayvan Gen Kaynaklarını Koruma (TL/baş) Büyükbaş Küçükbaş Arı (kovan) Elit Sürü Taban Sürü Halk Elinde Manda Islahı Desteği Damızlığa ayrılan manda yavrusu desteği Türkvet, AKS veya KKKS kaydı, Başvuru Dilekçesi, Hakediş Formu, Taahhütname, İkamet İlmühaberi, Sözleşme, Geliştirme projesinde yer alanlar için birliğe üyelik Son 10 yılda hayvancılığa verilen destek 26 kat arttı döneminde hayvancılığa toplam 9,5 Milyar TL destek verildi. Kaynak: TÜİK *Tahmin YILLAR Kültür ırkı sığır Sayısı (baş) Toplam Sığır içindeki oranı (%) * , Artış %209 %117 5

6 AK PARTi Ar-Ge Başkanlığı Bülteni Kırsal Kalkınma Destekleri Tarım-sanayi entegrasyonunu sağlayan %50 hibe destekli Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı 2006 yılında başladı. Tarımsal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi, depolanması ile ilgili ekonomik yatırımlar ile makine-ekipman alımları, damla ve yağmurlama sulama yatırımları desteklenmektedir. Kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi kapsamında toplam 1,5 Milyar TL hibe desteği verildi. KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI (KKYDP) (2012) HİBE KONULARI HİBEYE ESAS HARCAMA LİMİTLERI (TL) DESTEK ORANI (%) UYGULAMA İLLERİ MÜRACAAT İÇİN GEREKLİ BELGELER VE KOŞULLAR Ekonomik Yatırımlar Makine Ekipman Desteği Gerçek kişiler: Tüzel kişiler: Gerçek Kişiler: Tüzel Kişiler: Süt Ür. Bir. : İl Başvuru sahibi gerçek ve tüzel kişilerin ÇKS ye veya diğer kayıt sistemlerine kayıtlı olmaları ayrıca idari ve mali açıdan kamudan bağımsız olmaları gerekir. Sulama Yatırımlarının Desteklenmesi Gerçek kişiler: , Tarımsal amaçlı şirketler: , Sulama kooperatifleri ve köylere hizmet götürme birlikleri: ÇKS Kaydı IPARD Kapsamında AB Kırsal Kalkınma Destekleri Ülkemizin sağlayacağı ulusal katkıyla birlikte toplamda 1 Milyar Avroyu geçen kaynağı kullandıracak Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu kuruldu. Bu kapsamda 42 ilde et, süt, meyve-sebze, su ürünleri sektörleri ile kırsal alandaki projelerin AB hibelerinden yaralanması ve tarım sektöründe yatırımların artması sağlanıyor. Söz konusu illerimiz şunlardır : Afyon, Ağrı, Amasya, Ankara, Aksaray, Ardahan, Aydın, Balıkesir, Bursa, Burdur, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, Karaman, Kars, Kastamonu, Kahramanmaraş, Kütahya, Konya,Isparta, Manisa, Malatya, Mardin, Mersin, Muş, Nevşehir, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Uşak, Van, Ordu, Yozgat. IPARD Nedir? Avrupa Birliği Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Bileşeni Kırsal Kalkınma Destekleriyle; tarımsal sanayi tesisi bitti, 772 Milyon TL hibe verildi, 42 bin kişiye istihdam sağlandı yılına kadar devam edecek destekler ile; 3000 yeni tesis, 30 bin yeni istihdam hedefleniyor. 6

7 AKPARTi Genel Merkez AR-GE Başkanlığı Nisan 2013 Sayı 2 Tarımsal Krediler Tarımda Faizsiz finansman dönemi başlatıldı %59 seviyesinde olan kredi faiz oranları, Sıfır ila %7,5 aralığına düşürüldü. Hayvancılıkta kredi faiz oranları 2010 yılında sıfırlandı arasında 174 Bin üreticiye toplam 6,8 Milyar TL faizsiz hayvancılık kredisi kullandırıldı. Tarımsal Kredi Bakiyesi (Ziraat Bankası + Tarım Kredi Kooperatifleri) Milyar TL 0,529 22,3 22, Kredilerin Geri Dönüş Oranı Kurum Ziraat Bankası %38 %98 Tarım Kredi Koop. %71 %97 7

8 AK PARTi Ar-Ge Başkanlığı Bülteni Damızlık süt sığırı yetiştiriciliği Yaygın hayvansal üretim Damızlık Büyükbaş Hayvan Küçükbaş Hayvan 2013 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI KREDİ KONULARI Yatırım Dönemi Kredisi HAYVANSAL ÜRETİM KONULARI İNDİRİM ORANI (%) İşletme Dönemi Kredisi TL'ye kadar TL TL TL'ye kadar TL Kredi Üst Limit (TL) Etçi sığır yetiştiriciliği Düve yetiştiriciliği Yetiştiriciliği Besiciliği Yetiştiriciliği Besiciliği Arıcılık Kanatlı sektörü Kanatlı sektörü damızlık yetiştiriciliği Su Ürünleri Su ürünleri yetiştiriciliği Su ürünleri avcılığı * yılları arasında üreticiye toplam 56,6 Milyar TL faiz indirimli kredi kullandırıldı. Kontrollü örtüaltı tarımı Yaygın bitkisel üretim KREDİ KONULARI Yatırım Dönemi Kredisi BİTKİSEL ÜRETİM KONULARI İNDİRİM ORANI (%) İşletme Dönemi Kredisi TL'ye kadar TL TL TL'ye kadar TL Kredi Üst Limit (TL) Çok yıllık yem bitkisi üretimi Yurt içi sertifikalı tohum, fide, fidan üretimi Yurt içi sertifikalı tohum, fide kullanımı Yurt içi sertifikalı fidan kullanımı İyi tarım/organik tarım uygulamaları MUHTELİF KONULAR Tarımsal mekanizasyon Modern basınçlı sulama Arazi alımı Diğer üretim konulan Kredi Vadeleri: * İşletme kredilerinde 24 aya kadar * Yatırım kredilerinde 7 yıla kadar 8

9 AKPARTi Genel Merkez AR-GE Başkanlığı Nisan 2013 Sayı 2 Güvenilir Gıda Halkımızın 24 saat arayarak ihbar ve şikayetlerini bildireceği 174 ALO GIDA HATTI 2009 yılında faaliyete geçirildi. Ekmeğimiz daha sağlıklı hale getirildi, kepek oranı artırıldı, tuz oranı düşürüldü. Ekmek israfının önlenmesi amacıyla, 2013 yılı Ocak ayında geniş boyutlu bir kampanya başlatıldı. Gıdalarda etiket puntoları büyütüldü, gıda içeriğinde yer alan maddelere ilişkin uyarı cümlelerinin etiketlerde yer alması sağlandı. Et ve Et ürünleri tebliğinde tüketici lehine yapılan düzenleme ile kanatlı eti ve kırmızı et karıştırılarak et ürünleri üretilmesi önlendi. Gıda mevzuatımız, AB gıda mevzuatı ile uyumlaştırıldı, ülkemizin her yerindeki vatandaşımızın TARLADAN SOFRAYA GÜVENİLİR GIDAYI TÜKETMESİ SAĞLANDI Gıda takviyesi olarak bilinen ürünlerin; üretimi, ithalatı ve piyasaya arzına ilişkin yeni düzenlemeler yapıldı. Okul kantinlerinin sahip olması gereken özel hijyen şartları belirlendi ve buralardaki denetimlerin sayısı ve etkinliği artırıldı. Güvenilir gıdaya yönelik AB ile uyumlu 103 Yönetmelik yayımlandı yılında denetçi ile 39 Bin denetim yapılmış iken, 2012 yılında denetçi ile 412 Bin denetim yapıldı. Artık tüketici satın aldığı yumurtanın, etin, sebze ve meyvenin hangi çiftliğin veya bahçenin ürünü olduğunu bilecek. Cezalar artırılarak caydırıcı hale getirildi. Vatandaş da denetimin bir parçası haline geldi. Halkımızın sağlığını tehlikeye atan, taklit veya tağşiş yapıldığı kesinleşen, bozulmuş, değiştirilmiş gıdaları üreten ve/veya satan firmalar, kamuoyuna duyurulmaya başlandı. 9

10 AK PARTi Ar-Ge Başkanlığı Bülteni Tarımda 2023 Vizyonu Makro Hedefler 2023 Tarımsal GSYİH ,7 Milyar Dolar ,5 Milyar Dolar Artış %164 Hedef 150 Milyar Dolar Tarımsal İhracat Milyar Dolar Milyar Dolar Artış %300 Hedef 40 Milyar Dolar Türkiye, tarımsal ekonomik büyüklük açısından; Hedefimiz; gelişen tarımın, büyüyen Türkiye ye damgasını vurmasıdır de Avrupa da 4. Dünyada 11. sırada 2011 de Avrupa da 1. Dünyada 7. sırada Mehmet Mehdi EKER Hedef dünyanın ilk 5 ülkesi arasında yer almak. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Türk tarımı artık küresel bir aktör. Tarımsal Üretimde Fındık, kayısı, kiraz, incir, ayva ve haş haş tohumunda En Büyük Üretici. Vişne, Kestane, Kavun, Karpuz, Çilek, Nohut, Mercimek, Mandarin, Zeytin, Elma, Domates, Çay, Ceviz, Antep Fıstığı, Patlıcan ve Bal da 2-5. En Büyük. Şekerpancarı, Arpa, Pamuk, Kivi, Üzüm, Şeftali, Limon, Zeytinyağı, Badem, Erik, Armut, Koyun Eti nde En Büyük. Tarımsal İhracatta Fındık içi, Kuru Kayısı, Üzüm, kuru İncir ve Kiraz da 1. Sırada. Buğday unu, Yoğurt, Makarna, Mercimek, limon, Mandarin, Nohut, Portakal, Konserve zeytin ve Domates de 2-5. Sırada. Kestane, Çilek, Üzüm, Tütün, Zeytinyağı, Hıyar, Patlıcan, Şeftali ve Portakal da sırada. 10

11 AKPARTi Genel Merkez AR-GE Başkanlığı Nisan 2013 Sayı 2 Gündelik Bakıştan Stratejik Planlamaya AK Parti iktidarında tarım, Sosyal bir alandan çok, İktisadi bir sektör olarak ele alındı. 15 temel kanun çıkarıldı: Tarım Kanunu Gıda Kanunu Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Organik Tarım Kanunu Tarım Sigortaları Kanunu Tohumculuk Kanunu Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu Bitki Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Kanunu T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatifleri Tarafından Kullandırılan Grup Kredilerinden Doğan Kefaletin Sona Erdirilmesi Hakkında Kanun Türkiye Ziraat Odaları Birliği Kanununda Değişiklik Biyogüvenlik Kanunu Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu Expo 2016 Antalya Kanunu Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli 2010 yılında 17 üründe Havza Bazlı Destek Uygulaması başlatıldı. TARIM HAVZALARI ÜRETİM VE DESTEKLEME MODELİ ile 80 yıl sonra ilk kez tarım envanteri ortaya çıkarıldı. 528 Milyon veri kullanılarak 30 adet tarım havzası belirlendi. 11

12 Tarım, yapısal değişim ve dönüşüm çalışmalarıyla beraber ortaya konulan etkin ve kararlı politikalar ve sağlanan desteklerle son 10 yıllık dönemde büyük bir çıkış yapan ve ekonomimize önemli katkılar sağlayan bir sektör konumuna geldi. Bu dönemde tarım sektörü; hayallerle değil stratejik planlarla, hamasetle değil ferasetle, sorunlar görmezden gelinerek değil çözülerek ele alındı ve sektörün geliştirilmesi için birçok önemli uygulama hayata geçirildi. Tarımsal destekler, üretimi artırmanın yanında, kalite, sağlık, verimlilik ve kırsal kalkınma esas alınarak etkin bir politikaya bağlandı. Bu çerçevede tarım sektörüne, bitkisel üretimden hayvancılığa, kırsal kalkınmadan güvenilir gıdaya kadar birçok alanda önemli miktarda kaynak aktarıldı, üreticilerimize uygun koşullarda kredi imkanı sağlandı. Hükümetlerimiz döneminde çiftçilerimize verdiğimiz destek her geçen yıl arttı yılında 61 kalemde verilen tarımsal desteklerin 52 kalemi Hükümetlerimiz döneminde ilk kez başlatılmıştır yılında 7,6 Milyar TL ye ulaşan nakit tarımsal destekler son 10 yılda 3 kattan fazla artırılmıştır yılında da üreticilerimize 9,1 Milyara TL destek verilecektir. Tarımsal kredilerde sağlanan uygun koşullar ile üreticilerimiz gerçek gücünü ortaya koydu. 10 yıl önce %59 olan kredi faiz oranları sıfır ila %7-5 aralığına çekildi. Uygulamaya konulan yeni projeler ve sektöre sağlanan desteklerle; Tarım sektörü son 9 yılın 8 inde büyüyerek yarım yüzyılın en istikrarlı dönemini yakaladı, Türkiye 188 ülkeye 16 Milyar dolar tarımsal ürün ihraç eden bir ülke konumuna ulaştı, 62 Milyar Dolara ulaşan Tarımsal GSYH ile Türkiye, dünyada 7 inci sıraya, Avrupa da 1 inci sıraya yükseldi. Bu anlayış çerçevesinde, Hükümetlerimiz döneminde stratejik sektör olarak ele alınan ve hak ettiği değere kavuşan tarım sektörünün, son 10 yılda yakaladığı dev atılımı gelecek dönemlerde de sürdürmesi için çalışmalarımız aralıksız devam edecektir. Bu bültende, tarım sektörüne yönelik son 10 yılda yapılan çalışmalar, sektöre sağlanan tarımsal destekler ve sektördeki gelişmelere yer verilmiştir. Üreticilerimiz, desteklemeler için Bakanlık İl/içe Müdürlüklerine, IPARD kapsamındaki AB Kırsal Kalkınma destekleri için Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu İl Koordinatörlüklerine başvurabilirler. Desteklemeler hakkında, Bakanlık İl/içe Müdürlüklerinden, Bakanlığımız web sayfasından ( ve Bakanlığın Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesinde bulunan Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisinden ( detaylı bilgi edinebilirler. Üreticilerimize ve ülkemize hayırlı olması dileğiyle. Mehmet Mehdi EKER Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı