ÜNİTE 11 HÜCRELERDE İLETİŞİM
|
|
- Emel Önal
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ÜNİTE 11 HÜCRELERDE İLETİŞİM MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER
2 Hücreler Arası İletişime Genel Bakış Hücreler arası iletişimde bazı hücrelerin konuşması bazı hücrelerinde konuşulanı dinlemesi gerekir. Dolayısıyla hücreler kendi aralarında iletişim halindedirler. Bu iletişim ligand adı verilen özel sinyal molekülleri ile gerçekleşir (Şekil 9.1). Bu moleküller farklı kimyasal yapılarda olabilirler. En çok bilinen ligandlar arasında hormonlar yer alır. Örneğin bilinen adı ile Adrenalin hormonu, bilimsel adı ile Epinefrin molekülü bir liganddır (Şekil Epinephrine).
3 Hücreler de İletişimin Evrimi Hücreler arası iletişime tüm hücrelerde rastlanır. Örneğin mayalarda a ve α tipi olmak üzere iki farklı tip hücre (bunları verici ve alıcı gibi düşünebiliriz bir araya gelerek a/α tipi bir hücre oluşturur. Burada bu iki hücre farklı genetik içeriklerde olduğunu birbirlerine yüzeylerinde yer alan reseptörler vasıtasıyla konuşur ve/veya algılarlar (Şekil 11.2). Bu basamak-basamak gerçekleşen olaya Sinyal iletim yolağı (Signal Transduction Pathway) adı verilir. Bu iletişim sistemi mayalardan- memelilere kadar tüm tek hücreden- çok hücreye, tüm ökaryotlarda mevcuttur.
4 Bakteriler içinde bu sinyal iletim mekanizması son derece kritik bir öneme sahiptir. Bakterilerde Quarum sensing adı verilen, bu yolaklar, bakteriyal yada genel olarak prokaryotik hayatın devamı için büyük öneme sahiptir. Bu mekanizma olmadığı ve/veya düzgün çalışmadığı sürece prokaryotların kolonileşmeleri, büyümeleri ve biyofilm yapısı oluşturmaları mümkün değildir (Şekil 11.3).
5 Mayalar ve bakterilerde iletişimde hücreler arasında bir haberleşme söz konusu olur. Canlı büyüdüğünde ve çok hücreli hale geldiğinde ise daha önceki konularda gördüğümüz gibi doğrudan hücre zarı üzerindeki reseptör moleküller ve geçitler vasıtasıyla iletişim gerçekleşir (Şekil 11.4). Aslında temelde hücrelerin aralarında mesafeye bağlı olarak haberleşme iki şekilde gerçekleşir. Bunlar; lokal haberleşme (local signalling) ve uzun mesafeler arasında haberleşme (Long distance Signalling) (Şekil 11.5).
6 Özetle; sinyal kaynaktan reseptöre olan mesafe ile tanımlanır (Şekil 11.5, 9.2) Doğrudan temas-moleküller tek bir hücrenin plazma zarından bitişik bir hücre reseptör molekülleri temas eder. 1.Parakrin sinyal- kısa ömürlü sinyal molekülleri bir hücreden hücre dışına (ekstrasellüler) ve komşu hücreleri etkiler. 2.Sinaptik sinyal- kısa ömürlü nörotransmitterler sinir hücreleri tarafından sinirler ve hedef hücreler arasındaki sinaps denilen geçitlere salınır. 3.Endokrin sinyal- uzun ömürlü hormonlar, dolaşım sistemine girer ve uzakta bile olsa hedef hücrelere ulaşır.
7
8
9 Çalışılmış Üç temel Sinyal Yolağına Genel Bakış Yukarıda adı geçen mekanizmaları anlamak için sinyal yollakları ve bunların kimyasal işleyişi önemli bir çalışma alanıdır. Bu amaçla Earl W. Sutherland önemli çalışmalara imza atmış ve bu çalışmaları ile 1971 de Nobel Ödülü kazanmıştır. Sutherland ve arkadaşları hayvanlarda salınan adrenalin (Epinefrin) hormonunun karaciğer ve iskelet kaslarında biriken bir polisakkarit olan glikojenin yıkımına etkisini çalışmışlardır. Yıkılma aşamasında, ilk basamakta glikojenin yıkılması ile glukoz 1-fosfat oluşur. Hücre bunu süratle glukoz 6 fosfata çevirir. Bu molekülde oksijenli solunumun basamaklarından biri olan glikolizin önemli enerji üreten moleküllerindendir yada bu molekül fosfatını kaybederek, kana glukoz olarak karışır ve kanda, kan-şekerini oluşturur canlıya ekstra enerji sağlar.
10 Sutherland ve ekibi glikojen molekülünün parçalanmasında epinefrin in sitoplazmada yer alan glikojen fosforilaz ın (glycogene phosphorylase) aktif hale getirdiğini ve böylece glikojenin parçalandığını ve hızlıca ekstra enerji açığa çıkardığını belirlemişlerdir. Bu amaçla söyle bir deneme yapmışlardır. Bir test tüpü içine glikojen fosforilaz, enzimin substratı glikojen ve adrenalin hormonu eklemişler ve glikojende yıkılma gözleyememişlerdir. Bunun üzerine iki hipotez kurmuşlardır. 1. Ya epinefrin, glikojen enzim ile yıkılmadan önce doğrudan etkileşim kuramıyor, hücre içinde başka ara basamaklar ve moleküller görev alıyor, 2. ya da hücre zarı bir başka sinyal oluşturuyor ve etkileşim ancak o zaman gerçekleşebiliyor. (Şekil 11.1).
11 Sutherland çalışmalarında bu sinyal iletim yolağını üç basamağa ayırmıştır (Şekil 11.6). Buna göre; 1. Kabul (Reception) 2. İletim (Transduction) 3. Cevap (Response) Bu durumda uyarıcı molekül gelir, hücre zarında yer alan kabul moleküllerinden biri tarafından algılanır. Bu durum sitoplazma içerisinde yer alan bir veya birkaç sinyal molekülünü uyarır, böylece uyarıyı hedef bölgeye ulaştırır ve bir hücresel cevap oluşturulur. Buna sinyal yolağı adı verilir. Sutherland ve arkadaşları bu sinyal yolağında yer alan aracı molekülün siklik adenozin monofosfat (c-amp) olduğunu bulmuş ve onu hücreden izole etmiştir.
12
13 1.Kabul (Reception) Molekülleri: Sinyal Molekülünün Bir Zar Reseptör Proteinine Bağlanması Uyarıcı etken hücreye geldiğinde, hücre yüzeyinde yer alan reseptör protein bunu yakalar, duyar ve bunu hücre içinde yer alan moleküllere iletir. Bu hücre içindeki uyarıcıya özgü moleküller, sinyal molekülleri ligandlar, bu uyarı etkisiyle, bağlantısı ile şekil değiştirerek, bunu hücre içinde gereken yere iletirler. Bilinen üç tip, büyük, hücre yüzey reseptör molekülü vardır. 1. G-Proteini Bağlı Reseptörler (G-Protein Coupled Receptors, GPCRs): Bu reseptörler sitoplazmada yer alan G-proteini ile çalışırlar. Buna göre ligand reseptöre bağlandığında, sitoplazmik G-proteinini aktive eder ve bu proteinde diğer sitoplazmik proteinleri aktive eder (Şekil 11.7, 11.8).
14
15
16 2. Reseptör Tirosin Kinazlar (Receptor Tyrosine Kinases, RTKs): Bu reseptörler, dimer yapısına sahiptirler. Tirozin içeren bölgenin fosforillenmesi ile sitoplazmik monomer kısmının dimer yapısı oluşturması ile aktive olurlar (Şekil 11.7, 11.8). Hücre içinde farklı proteinlerin tirozinlerinin fosforillenmesini tetikleyerek, sitoplazmada farklı yolakların aktif hale geçmesini sağlarlar.
17 3. Liganda Bağlayan-Geçiren İyon Kanalları (Ligand Gated İon Channels): Bu reseptörler spesifik uyarıcının bağlanmasına bağlı olarak açılıp-kapanan özel yapılı iyon kanallarıdır. İyonların hücre zarından geçiş miktarına bağlı olarak aktivitelerini düzenlerler (Şekil Ion Channel Receptors).
18 Yukarıda sayılan gruplara ek olarak birde Hücre içi reseptör benzeri moleküller vardır. Bunlar genellikle hücre zarındaki reseptörlere bağlanırlar, hidrofobik kimyasal yapıları sayesinde hücre zarından geçebilirler ve hücre içinde yer alan sinyal ileten moleküllere bağlanırlar-uyarırlar. Bu kimyasal yapılı mesajlar-uyarılar hormonlardır. Hayvanlarda yer alan steroid hormonlar ve tiroid hormonları bunlara en iyi örneklerdir. Örneğin bir steroid hormon olan aldesteron hücre zarı reseptörüne gelir. Hücre içine geçer ve hücre içi reseptör proteine bağlanır. Hormon reseptör kompleksi nukleusa gider ve DNA yı yani hedefi uyarır. Böylece istediği mrna sentezlenmesini sağlar ve oluşması istenen hedef protein üretilir (Şekil 11.9).
19
20 2.İletim (Transduction) Molekülleri: Moleküler Basamaklandırmada, Sinyaller, Hücre İçi Taşıyıcı Moleküller Yardımıyla Reseptörden-Hedefe İletilir Sinyal iletimi yollağının her basamağında sinyal iltimi farklı şekilde gerçekleşir. En sık görüleni, taşıyıcı proteinlerin uyarıcı moleküle bağlanarak şekil değiştirmesidir. Sinyal iletim yolaklarının çoğunda, ilk haberci-iletici adım adım gerçekleşen fosforilasyon düzenlenmesidir ve protein fonksiyonlarının kontrolünde anahtar rol oynar (Şekil 9.3).
21 Bu sistem, bir seri protein kinaz enzimi tarafından fosfat eklenmesi ve fosfataz enzimi ile fosfatların uzaklaştırılmasıyla kontrol edilir. Fosforilasyon ve defosforilasyon dengesi ile düzenlenen reaksiyonlar, sinyal iletim yolağının önemli bir kısmını oluşturur (Şekil 11.10).
22 İkinci tip mesajcı-iletici moleküller, küçük bir molekül olan siklik adenozin monofosfat (Cyclic Adenosine MonoPhosphate, c-amp) molekülü ve kalsiyum (Ca 2+ ) iyon kanallarıdır (Şekil 11.11).
23 Sitosöl boyunca sinyalin, uyartının çabuk iletilmesini sağlarlar. Bu amaçla çoğu G proteini, c-amp yardımıyla çıkan ATP enerjisi kullanılarak, adenilsiklaz enzimi vasıtasıyla aktif hale gelir (Şekil 11.12, 11.13).
24 Ca 2+ iyonları vasıtasıyla GPCR ve RTKs yolakları uyarılır (Şekil 11.13). Böylece diaçilgliserol (diacylglycerol, DAG) ve inositol trifosfat (inositol trisphosphate, IP3) miktarı Ca 2+ iyonlarının artmasının tetiklemesiyle artar (Şekil 11.14).
25 3. Cevap (Response): Hücre sinyalleri transkripsiyonun veya sitoplazmik aktivitelerin düzenlenmesine liderlik ederyönetir. Bazı nukleusa gelen sinyallerin, nüklear kökenli cevapları özel genlerin transkripsiyonu için aç-kapa cevapları şeklindedir (Şekil 11.15).
26 Diğer çeşit cevaplar ise sitoplazmik düzenlenmeyi içeren cevaplardır. Sitoplazmik düzenlemeyi sağlayan cevaplar basit aç-kapa cevapları değildir. Basamak basamak gerçekleşen daha kompleks bir yapısı vardır. Buna göre her protein sinyal iletim yollağının cevabı bir sonraki adımda yer alan molekülün çoklu kopyalarının olması ile büyütülür ve güçlendirilir. Zaman zaman bu kopyaların sayısı binlerimilyonları bulabilir (Şekil 11.16).
27 Proteinlerin bu çoklu kombinasyonu, hücreler arası iletişimde bilgi alıcı ve taşıyıcı bir göreve sahiptir (Şekil 11.17).
28 Oluşan protein yapıları (Scaffolding Protein) ve kompleksleri sinyal etkisinin arttırılmasında çok etkilidir. Yolağın dallanması, sinyalin hücre içinde yayılması ve farklı hedef noktalara iletilmesi ve cevabı bu şekilde düzenlenir. Cevabın alıcıya en hızlı şekilde döndürülmesi de bu sayede gerçekleşir (Şekil 11.18).
29 APOPTOZ Hücre Sinyal iletim Yolaklarının Birleştiği Nokta Apoptoz bir tür programlı hücre ölümü olayıdır. Bu olayda hücre bileşenleri düzenle ve uyumlu olarak ölüme yönelirler (Şekil 11.19).
30 Bir toprak solucanı-kurdu Caenorhabditis elegans ile yapılan çalışmalarda bu sinyal yolaklarının detayları aydınlatılmıştır (Şekil 11.20). Bir ölüm sinyali kaspazların ve nükleazların aktif hale gelmesine liderlik eder. Bu enzimler apoptozun ana-temel-önemli enzimleridir.
31 İnsan ve hayvan hücrelerinde yer alan çeşitli apoptatik sinyaller belirlenmiştir. Bunlar farklı yolakları tetikleyerek hücreleri ölüme yönlendirirler. Apoptoz sinyallerinin açığa çıkması, hücre dışı ve hücre içi sinyallerin varlığı ile gerçekleşebilir.
32 Kaynaklar Campbell Biology 10th ed.(2014) Neil A. Campbell, Jane B. Reece, Unit 2, Part:11, p: Pearson Benjamin Cummings, 1301 Sansome St., San Francisco, CA Biology / 9th ed (2008)Peter H. Raven George B. Johnson, Kenneth A. Mason, Jonathan B. Losos, Susan R. Singer, Chapter 9, p: The McGraw-Hill Companies, Inc., 1221 Avenue of the Americas, New York, NY
HÜCRELERARASI İLETİŞİM
HÜCRELERARASI İLETİŞİM Bazı sorular!!! Bitki hücreleri ne hakkında konuşur? Bir hücre diğerine ne söyler ve diğer hücre buna nasıl cevap verir? Bu sorulara, önce mikroorganizmalar arasındaki iletişime
Detaylıİ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın
İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin
DetaylıHORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI
HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI Receptörler İntrasellüler hidrofobik(llipofilik)ligandlara baglananlar Nükleer hormon reseptörleri Guanylate siklaz(nitrikoksid receptor) Hücre yüzey hidrofilik ligandlara
DetaylıHÜCRELER ARASI HABERLEŞME VE İLETİŞİM
HÜCRELER ARASI HABERLEŞME VE İLETİŞİM HÜCRE HABERLEŞMESİNE GENEL BAKIŞ Hücre haberleşmesi canlılığın erken döneminde evrimleşmiştir. Yakın zamana kadar tek ve çok hücreli canlılar, hücreler arası iletişimin
DetaylıHücrelerde Sinyal İletimi ve İletişim
7 Hücrelerde Sinyal İletimi ve İletişim 7 7.1 Sinyal nedir ve hücreler buna nasıl cevap verir? 7.2 Sinyal almaçları hücre cevabını nasıl başlatır? 7.3 Sinyale cevap hücre içinde nasıl aktarılır? 7.4 Sinyallere
DetaylıHücre reseptörleri. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR
Hücre reseptörleri Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler. Bakteriler, glukoz ve amino asit gibi besinlerin varlığını algılarlar. Yüksek yapılı
DetaylıHÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ
HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ Çok hücreli organizmaların kompleks omurgalılara evrimi, hücreler birbirleriyle iletişim kuramasalardı mümkün olmazdı. Hücre-hücre Hücre-matriks etkileşimini
DetaylıDersin Amacı. Başlıca hücresel sinyal yolaklarının öğrenilmesi Sinyal yolaklarının işlevleri hakkında bilgi sahibi oluynmasıdır.
Dersin Amacı Başlıca hücresel sinyal yolaklarının öğrenilmesi Sinyal yolaklarının işlevleri hakkında bilgi sahibi oluynmasıdır. Hücre Sinyal İle3m Yolları Çok hücreli (mul>cellular) organizmalarda hücrelerin
DetaylıGEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ
GEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Gen Ekspresyonun Kontrolü Kontrol genellikle transkripsiyon başlangıç düzeyinde gerçekleşir. Transkripsiyonda düzenleyici proteinler tarafından
DetaylıZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI
ZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI ZARLAR Zarlar yaşayan hücrede 5-10nm kalınlığında iki fosfolipit tabakadan oluşur. Burada yer alan fosfolipit tabaka amfipatik (amphipatic)bir özelliğe sahiptir. Amfipatik terimi,
DetaylıENERJİ ve METABOLİZMA
ENERJİ ve METABOLİZMA Yaşayan Sistemlerdeki Enerji Akışı Hücre ve canlılar aslında küçük birer fabrika gibi çalışırlar. Enerji elde etmek ve depolamak için daha önceki bölümlerde gördüğümüz gibi makro
DetaylıHücreler Enerjiyi Nasıl Elde Eder?
Hücreler Enerjiyi Nasıl Elde Eder? MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Ekosistem ve Enerji Ekosistemde enerjinin akışı güneş ışığı ve ısı şeklinde gözlenir. Tam tersine canlı hücrelerde
DetaylıJAK STAT Sinyal Yolağı
The Janus kinase/signal transducers and ac4vators of transcrip4on (JAK/STAT) JAK/STAT sinyal yolu sitokinler tara>ndan ak4fleş4rilir. ü Hücre farklılaşması ü Hücre çoğalması ü Hücre göçü ü Apoptoz gibi
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER
SİNİR SİSTEMİ Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER 1. Sinir Sistemi Organizasyonu Omurgalılarda sinir sistemi iki kısımda incelenir; bunlar merkezi sinir sistemi [central nervous system, (CNS)] bu bilgiyi
DetaylıHücreler Arası Sinyal İletim Mekanizmaları
Hücreler Arası Sinyal İletim Mekanizmaları Prof. Dr. Selma YILMAZER Tibbi Biyoloji Anabilim Dalı Hücrelerarası iletişim(sinyalleşme) Sinyal molekülleri: Protein,küçük peptid,amino asid, nukleotid,steroid,vit
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
Detaylı13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU
13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.
DetaylıIII-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler
III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar
DetaylıMAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME
MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Türe ait genetik özelliklerin soylar arası aktarılmasına kalıtım adı verilir. Bu işleyişte türlerin genetik bilgisinin
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2
11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2 Fotosentez ve kemosentez reaksiyonları hem endergonik hem ekzergonik reaksiyonlardır. ATP molekülü ile hücrenin endergonik ve ekzergonik reaksiyonları arasında enerji transferini
Detaylıwww.demiraylisesi.com
YÖNETİCİ MOLEKÜLLER C, H, O, N, P atomlarından meydana gelir. Hücrenin en büyük yapılı molekülüdür. Yönetici moleküller hücreye ait genetik bilgiyi taşır, hayatsal faaliyetleri yönetir, genetik bilginin
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıGLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
GLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ (050559016) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ Karaciğer ve kas glikojeninin kana ve kas dokusuna glukoz sağlamak üzere kısmen
DetaylıHÜCRE ve HÜCRE YAPISI
HÜCRE ve HÜCRE YAPISI Kimya bilmi için maddelerin temel birimi atom ne ise Biyoloji bilmi için de canlılığın temel birimi Hücre dir. Yani tüm organizmalar hücrelerden oluşur. Hücreler iki şekilde karşımıza
DetaylıKALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER
KALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Kalıtımın Gizemi Eski bitki biyologları, melezler bitkilerle yaptıkları çalışmalarda şaşırtıcı sonuçlar ortaya
DetaylıTRANSLASYON ve PROTEİNLER
TRANSLASYON ve PROTEİNLER Prof. Dr. Sacide PEHLİVAN 13 Aralık 2016 mrna daki baz sırasının kullanılarak amino asitlerin doğru sıra ile proteini oluşturmasını kapsayan olayların tümüne Translasyon veya
DetaylıProkaryotlar ve Arkealar. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER
Prokaryotlar ve Arkealar Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Prokaryotlar ve Arkealar (Archealar) 1.İlk Hücreler Mikrofosiller, ilk hücrelerin olasılıkla prokaryot olduğunu işaret eder. En eski mikrofosiller 3,5 milyar
DetaylıHücre Yüzey Reseptör Çeşitleri
Hücre Yüzey Reseptör Çeşitleri İyon Kanalı Eşlikli Reseptörler Por oluşturan hücre zarı proteinleridir. Hemen hemen bütün hücrelerde bulunurlar. Kimyasal sinyali elektrik sinyaline dönüştürürler. Hücre
DetaylıCANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
1 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1.Hücresel yapıdan oluşur 2.Beslenir 3.Solunum yapar 4.Boşaltım yapar 5.Canlılar hareket eder 6.Çevresel uyarılara tepki gösterir 7.Büyür ve gelişir (Organizasyon) 8.Üreme
DetaylıReplikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
Replikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ DNA replikasyonu DNA nın replikasyonu, DNA molekülünün, sakladığı genetik bilgilerin sonraki nesillere aktarılması için kendi kopyasını
DetaylıAkıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 11. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI 11. Sınıf 1) Oksijenli solunumda, oksijen molekülleri, I. Oksidatif fosforilasyon II. Glikoliz II. Krebs Evrelerinden hangilerinde kullanılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C)
DetaylıGLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş
GLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Le>oşa, KKTC GLİKOLİZİN ALLOSTERİK DÜZENLENMESİ Metabolik düzenleme: Bütün
DetaylıFTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Sinapslar. yrd.doç.dr. emin ulaş erdem
FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Sinapslar yrd.doç.dr. emin ulaş erdem TANIM Sinaps, nöronların (sinir hücrelerinin) diğer nöronlara ya da kas veya salgı bezleri gibi nöron olmayan hücrelere mesaj iletmesine
DetaylıTransforming growth factor ß. Sinyal molekülleri, reseptör ve ko-reseptörler C. elegans tan insana kadar korunmuştur.
Transforming growth factor ß Hem omurgalılarda hem de omurgasızlarda gelişimin düzenlenmesinde önemli işlevleri vardır. Sinyal molekülleri, reseptör ve ko-reseptörler C. elegans tan insana kadar korunmuştur.
DetaylıTranskripsiyon ve Transkripsiyonun Düzenlenmesi
MBG 505 BAKTERİ GENETİĞİ Transkripsiyon ve Transkripsiyonun Düzenlenmesi Emrah ÖZÇELİK Ribonükleik asit (RNA) 3 tip RNA Mesajcı RNA (mrna) (genetik seviyede) Transfer RNA (trna) Ribozomal RNA (rrna) (fonksiyonel
DetaylıTEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi
1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık
DetaylıOKSİJENLİ SOLUNUM
1 ----------------------- OKSİJENLİ SOLUNUM ----------------------- **Oksijenli solunum (aerobik): Besinlerin, oksijen yardımıyla parçalanarak, ATP sentezlenmesine oksijenli solunum denir. Enzim C 6 H
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
DetaylıKROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI
KROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER GİRİŞ Mendel kalıtımında eğer genler bağımsız ise kalıtıldıklarında kabaca belli oranlarda ve sıklıkla
DetaylıYAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI BİYOLOJİ
YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI BİYOLOJİ CEVAP 1: (TOPLAM 9 PUAN) 1.1: Eğer terleme ve su emilimi arasındaki ilişkide ortam sıcaklığının etkisini öğrenmek istiyorsa; deneyi aynı sayıda yaprağa sahip aynı tür
DetaylıHücrede Genetik Bilgi Akışı
Hücrede Genetik Bilgi Akışı 1) Genomun korunması DNA nın tam olarak kopyalanması ve hücre bölünmesiyle yeni kuşak hücrelere aktarılması 2) Genetik bilginin çevrimi Hücre içerisinde bilginin DNA dan RNA
DetaylıHÜCRE. Yrd.Doç.Dr. Mehtap ÖZÇELİK Fırat Üniversitesi
HÜCRE Yrd.Doç.Dr. Mehtap ÖZÇELİK Fırat Üniversitesi Hücre Canlıların en küçük yapı taşıdır Bütün canlılar hücrelerden oluşur Canlılar tek hücreli ya da çok hücreli olabilir Bitki ve hayvan hücresi = çok
Detaylı2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar)
Düz kaslar 2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) UYARILMALARI: Düz kaslar tiplerine göre farklı uyarılır
DetaylıBMM307-H02. Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK
BMM307-H02 Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK ziynetpamuk@gmail.com 1 BİYOELEKTRİK NEDİR? Biyoelektrik, canlıların üretmiş olduğu elektriktir. Ancak bu derste anlatılacak olan insan vücudundan elektrotlar vasıtasıyla
DetaylıÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ
ÇOK HÜCRELİ ORGANİZMALARIN GELİŞİMİ Seçici gen ifadesi embriyonun gelişmesini sağlayan 4 temel işlevi denetler: 1. Hücre çoğalması 2. Hücre farklılaşması 3. Hücre etkileşimleri 4. Hücre hareketi HÜCRE
DetaylıGLİKOJEN METABOLİZMASI
METABOLİZMASI DİLDAR KONUKOĞLU TIBBİ BİYOKİMYA 8.4.2015 DİLDAR KONUKOĞLU 1 YAPISI Alfa-[1,6] glikozid Alfa- [1-4] glikozid bağı yapısal olarak D-glukozdan oluşmuş dallanmış yapı gösteren homopolisakkarittir.
DetaylıGEN EKSPRESYONU: GENDEN PROTEİNE
GENLER ve İŞLEVLERİ GEN EKSPRESYONU: GENDEN PROTEİNE Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Genlerin Doğası Şimdiye kadar öğrendiklerimiz bize canlıya ait bilgilerin DNA da yer aldığını
DetaylıHücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları. Doç. Dr. Ahmet Özaydın
Hücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları Doç. Dr. Ahmet Özaydın Nükleus (çekirdek) ökaryotlar ile prokaryotları ayıran temel özelliktir. Çekirdek hem genetik bilginin deposu hem de kontrol merkezidir.
DetaylıMetabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak
Metabolizma Yaşamak için beslenmek zorundayız. Çünkü; Besinlerden enerji elde ederiz ve bu enerji; Hücresel faaliyetleri sürdürmemiz, Hareket etmemiz, Taşınım olaylarını gerçekleştirebilmemiz, Vücut sıcaklığını
DetaylıKALITIMIN MOLEKÜLER TEMELİ
KALITIMIN MOLEKÜLER TEMELİ MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Genetik Bilgi Kaynağımızın Doğası 1928 de Frederick Griffith bakteri hücrelerinin kendini transforme edilebildiğini gösterdi.
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 27. ADIM HÜCRE 4- HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ
ADIM ADIM YGS-LYS 27. ADIM HÜCRE 4- HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ Hücre zarı canlıdır ve seçici-geçirgendir. Bu özelliği nedeniyle bazı maddeler hücre zarından geçebilirken bazı maddeler geçemez. Hücre
Detaylı1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10
İçindekiler 1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10 1. BÖLÜM: BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI ve BİYOLOJİ... 12 A. BİLİMSEL ÇALIŞMA YÖNTEMİ... 12 1. Bilim İnsanı ve Bilim... 12 B. BİLİMSEL YÖNTEMİN AŞAMALARI...
DetaylıHÜCRELER NASIL BÖLÜNÜR
HÜCRELER NASIL BÖLÜNÜR Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Prokaryotik/Bakteriyal Hücre Bölünmesi İkiye bölünme hücre bölünmesi, basit bir formudur. Prokaryotik hücre bölünmesi birbirinin aynısı iki hücre
DetaylıRNA Yapısı ve Katlanması, Hücrede Bulunan RNA Çeşitleri
RNA Yapısı ve Katlanması, Hücrede Bulunan RNA Çeşitleri RNA (Ribonükleik Asit) Nükleik asitler, Friedrich Miescher tara2ndan 1869'da keşfedildi. İl=haplı bandajlardan izole edilen bu maddeye nüklein adını
DetaylıÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Eğitim Yılı
Dönem I. 2. Ders Kurulu II. HÜCRE BİLİMLERİ-I Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Prof. Dr. Alirıza ERDOĞAN Yrd. Doç. Ders Kurulu
DetaylıHÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ
HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ *Hücrenin yaşam döngüsü: Hücrenin; bir bölünme sonundan, ikinci bir bölünme sonuna kadar olan zaman sürecinde; geçirdiği yaşamsal olaylara hücrenin yaşam döngüsü denir. Hücreler,
DetaylıAdı ve Soyadı : Sınıfı ve Numarası : 1- DNA molekülünün görevlerini yazınız? * * 2- ATP molekülünün görevini açıklayınız?
Adı ve Soyadı : Sınıfı ve Numarası : A 1- DNA molekülünün görevlerini yazınız? 2- ATP molekülünün görevini açıklayınız? 3- Hücre teorilerinin açıklayınız? 4- Ökaryatik hücre yapısına sahip canlıları yazınız?
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
DetaylıFİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU
FİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU Fizyolojiye Giriş Temel Kavramlar Fizyolojiye Giriş Canlıda meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişikliklerin tümüne birden yaşam denir. İşte canlı organizmadaki
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
DetaylıKolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı
Kolesterol Metabolizması Prof. Dr. Fidancı Kolesterol oldukça önemli bir biyolojik moleküldür. Membran yapısında önemli rol oynar. Steroid hormonların ve safra asitlerinin sentezinde öncül maddedir. Diyet
Detaylı15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ
15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden
DetaylıVirüsler Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER
Virüsler Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Virüslere Giriş Virüsler genellikle ökaryotlardan ve prokaryotlardan çok daha küçük moleküllerdir. Genellikle enfeksiyon yeteneği olan
DetaylıHücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol)
hücre solunumu Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol) C 6 H 12 O 6 + 6 O 2 6 CO 2 + 6 H 2 0 + enerji (ATP + ısı) Hücre solunumu karbonhidratlar, yağlar ve protein
DetaylıHücre Sinyal İletimi
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİK BÖLÜMÜ Hücre Sinyal İletimi Doç.Dr. Banu Mansuroğlu İstanbul Kaynak: Cooper and Hausman, Hücre Moleküler Yaklaşım. Çeviri
DetaylıOrganik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
DetaylıDoğadaki Enerji Akışı
Doğadaki Enerji Akışı Güneş enerjisi Kimyasal enerjisi ATP Fotosentez olayı ile enerjisi Hareket enerjisi Isı enerjisi ATP Enerjinin Temel Molekülü ATP + H 2 O ADP + H 2 O ADP + Pi + 7300 kalori AMP +
DetaylıSİNYAL AKTARIMI. Yrd. Doç. Dr. Muhammed Kamil TURAN Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı 2017
SİNYAL AKTARIMI Yrd. Doç. Dr. Muhammed Kamil TURAN Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı 2017 BİZ BU DERSTE 1.1.38.7-1 - Sinyal- reseptör ilişkisinin kavranması 1.1.38.7-2
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 44. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-4 BAKTERİLER ALEMİ-2
ADIM ADIM YGS-LYS 44. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-4 BAKTERİLER ALEMİ-2 BAKTERİLERDE EŞEYSİZ ÜREME İKİYE BÖLÜNME Bakteri bölüneceği zaman DNA dan bir kopya çıkartılır. Böylece bakteri içinde iki tane
DetaylıE.T.S. tam olarak nedir? Ne işe yarar?
E.T.S. tam olarak nedir? Ne işe yarar? Elektron Taşıma Sistemi(E.T.S.) fotosentez,oksijenli solunum ve kemosentez yapan canlılarda görülen molekül gruplarıdır.bu moleküller canlıda canlıya değişse de,
Detaylı6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA
6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA 1 METABOLİZMA Hücrede meydana gelen tüm reaksiyonlara denir Anabolizma: Basit moleküllerden kompleks moleküllerin sentezlendiği enerji gerektiren reaksiyonlardır X+Y+ENERJİ
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 37. ADIM HÜCRE 14- ÇEKİRDEK
ADIM ADIM YGS-LYS 37. ADIM HÜCRE 14- ÇEKİRDEK 3) Çekirdek Ökaryot yapılı hücrelerde genetik maddeyi taşıyan hücre kısmıdır. Prokaryot hücreli canlılarda bulunmaz. GÖREVLERİ: 1) Genetik maddeyi taşıdığından
Detaylıİlaçların hedefleri. Hücreler
İlaçların hedefleri. Hücreler FARMAKOLOJİYE GİRİŞ 1 Yard. Doç. Dr. M. Kürşat Derici Tıbbi Farmakoloji Ab. Dalı mkursatderici@hitit.edu.tr 2 İlaç; bir hastalığı tedavi etmek için insan vücuduna uygulanan
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 34. ADIM HÜCRE 11- SİTOPLAZMA 3
ADIM ADIM YGS-LYS 34. ADIM HÜCRE 11- SİTOPLAZMA 3 TEK ZARLI ORGANELLER 4) Koful Hücre içerisinde çeşitli görevleri bulunan organeldir. Genel olarak hayvan hücrelerinde çok sayıda küçük küçük ;bitki hücrelerinde
DetaylıHÜCRESEL SOLUNUM OKSİJENSİZ SOLUNUM
1 HÜCRESEL SOLUNUM *Hücresel solunum: Besinlerin parçalanarak ATP sentezlenmesine, hücresel solunum denir. ----------------------- OKSİJENSİZ SOLUNUM ----------------------- (ANAEROBİK SOLUNUM = FERMANTASYON)
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.
DetaylıCanlılarda Enerjitik Olaylar, Fotosentez ve Kemosentez, Aerobik Solunum ve Fermantasyon
Canlılarda Enerjitik Olaylar, Fotosentez ve Kemosentez, Aerobik Solunum ve Fermantasyon SOLUNUM İki çeşit solunum vardır HÜCRE DIŞI SOLUNUM: Canlıların dış ortamdan O 2 alıp, dış ortama
DetaylıReferans:e-TUS İpucu Serisi Biyokimya Ders Notları Sayfa:368
21. Aşağıdakilerden hangisinin fizyolojik ph'de tamponlama etkisi vardır? A) CH3COC- / CH3COOH (pka = 4.76) B) HPO24- / H2PO-4 (pka = 6.86) C) NH3/NH+4(pKa =9.25) D) H2PO-4 / H3PO4 (pka =2.14) E) PO34-/
DetaylıPROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU. ve REGÜLASYONU. (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler)
PROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU ve REGÜLASYONU (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler) Nihal EYVAZ (050559015) Şerife OKAY (050559025) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi Gen
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 1 BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI CANLININ ORTAK ÖZELLİKLERİ
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 1 BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI CANLININ ORTAK ÖZELLİKLERİ DOĞRU YANLIŞ SORULARI Bilimsel problemlerde hipotezler her zaman bir sonuca ulaşır. Bir problemle ilgili gözlem
DetaylıTRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ
TRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ TRANSLASYON Translasyonda nükleik asit kullanılır fakat son ürün bir nükleik asit değil proteindir. Translasyon mekanizması 4 ana bileşenden oluşmaktadır: 1. mrnalar 2. trnalar
DetaylıENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler
ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM)
MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM) TRANSKRİPSİYONU (ÖKARYOTİK) STOPLAZMA DNA Transkripsiyon hnrna RNA nın işlenmesi mrna G AAA Eksport G AAA NÜKLEUS TRANSKRİPSİYONU (PROKARYOTİK) Stoplazma
DetaylıHÜCRE MEMBRANLARINDAN TAŞINMA
2. Hafta : HücreYapısı ve Hücre Zarından Madde Taşınması Prof. Dr. Şule Pekyardımcı Organizmanın en önemli özellikleri (hareket, büyüme, üreme ve metabolizma) membranlarla ilişkilidir. Tüm hücre ve organellerde
Detaylı2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur.
Enerji Dönüşümleri Enerji Enerji; bir maddeyi taşıma veya değiştirme kapasitesi anlamına gelir. Enerji : Enerji bir formdan diğerine dönüştürülebilir. Kimyasal enerji ;moleküllerinin kimyasal bağlarının
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.
DetaylıYGS ANAHTAR SORULAR #1
YGS ANAHTAR SORULAR #1 1) Yıkımları sırasında Tüketilen O2 miktarı 2) H2O2 H2O2 H2O2 Grafikte bazı organik bileşiklerin yıkımları sırasında tüketilen oksijen miktarı verilmiştir. Buna göre organik bileşiklerin
Detaylı2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI
2005 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. Aşağıdaki tabloda I, II, III, IV olarak numaralandırılan bakteri, mantar, bitki ve hayvan hücrelerinin bazı yapısal özellikleriyle ilgili bilgiler verilmiştir.
DetaylıProf. Dr. Hamdi ÖĞÜŞ Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, LeJoşa, KKTC
Prof. Dr. Hamdi ÖĞÜŞ hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, LeJoşa, KKTC Reseptör Enzimler Bu reseptörler plazma zarının dış yüzünde ligand-bağlayan bir bölge
DetaylıRİBOZOM YAPI, FONKSİYON BİYOSENTEZİ
RİBOZOM YAPI, FONKSİYON VE BİYOSENTEZİ Ribozom Palade adlı araştırıcı tarafından elektron mikroskop ile tanımlanmıştır. Viruslar hariç tüm canlılarda bulunan bir membranla çevrili olmayan organellerdir.
DetaylıKanser Tedavisi: Günümüz
KANSER TEDAVİSİNDE MOLEKÜLER HEDEFLER Doç. Dr. Işık G. YULUĞ Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü yulug@fen.bilkent.edu.tr Kanser Tedavisi: Günümüz Geleneksel sitotoksik ilaçlar ve
DetaylıHücre zarının yapısındaki yağlardan eriyerek hücre zarından geçerler.fazlalıkları karaciğerde depo edilir.
DERS: BİYOLOJİ KONU: C.T.B(Vitaminler e Nükleik Asitler) VİTAMİNLER Bitkiler ihtiyaç duydukları bütün vitaminleri üretip, insanlar ise bir kısmını hazır alır. Özellikleri: Yapıcı, onarıcı, düzenleyicidirler.
DetaylıMoleküler biyolojiye giriş. Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI
Moleküler biyolojiye giriş Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI Molecular biology terimi ilk kez Warren Weaver tarafından 1938 de kullanıldı. Hayatın fiziksel ve kimyasal olarak açıklanması olarak tanımlandı. 1977
DetaylıDİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
DİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Hücre içi kompartıman ve hücre dışı kompartımanın büyük bölümü elektriksel açıdan nötrdür. Hücre içinde
DetaylıKAS SİNİR KAVŞAĞI. Oğuz Gözen
KAS SİNİR KAVŞAĞI Oğuz Gözen Kas sinir kavşağı İskelet kası hücresinde aksiyon potansiyeli oluşumunun fizyolojik tek mekanizması, kası innerve eden sinir hücresinde aksiyon potansiyeli oluşmasıdır. İskelet
DetaylıBAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ
BAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ GENETİK MATERYALLER VE YAPILARI HER HÜCREDE Genetik bilgilerin kodlandığı bir DNA genomu bulunur Bu genetik bilgiler mrna ve ribozomlar aracılığı ile proteinlere dönüştürülür
Detaylı