T.C. GAZ ÜNVERSTES ETM BLMLER ENSTTÜSÜ GÜZEL SANATLAR ETM ANABLM DALI RESM- ÖRETMENL BLM DALI

Transkript

1 T.C. GAZ ÜNVERSTES ETM BLMLER ENSTTÜSÜ GÜZEL SANATLAR ETM ANABLM DALI RESM- ÖRETMENL BLM DALI GAZ ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ RESM- ETM ANABLM DALINDAN MEZUN OLAN ÖRENCLERN STHDAM DURUMLARININ NCELENMES YÜKSEK LSANS TEZ Haz rlayan Elif KARAASLAN ANKARA 2009

2 T.C. GAZ ÜNVERSTES ETM BLMLER ENSTTÜSÜ GÜZEL SANATLAR ETM ANABLM DALI RESM- ÖRETMENL BLM DALI GAZ ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ RESM- ETM ANABLM DALINDAN MEZUN OLAN ÖRENCLERN STHDAM DURUMLARININ NCELENMES YÜKSEK LSANS TEZ Haz rlayan Elif KARAASLAN Dan +man Prof. Hülya BÖLÜKOLU ANKARA 2009

3 ETM BLMLER ENSTTÜSÜ MÜDÜRLÜÜ NE; Elif KARAASLAN n Gazi E2itim Fakültesi Güzel Sanatlar E2itimi Bölümü Resim-+ E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olan Ö2rencilerin stihdam Durumlar n n ncelenmesi ba lkl tezi 08/06/2009 tarihinde, jürimiz tarafndan Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dalnda Yüksek Lisans Tezi olarak kabul edilmi tir. Ad Soyad 'mza Üye: Prof. Hülya BÖLÜKOLU (Tez Dan man) Üye: Prof. Dr. Temel ÇALIK Üye: Yrd. Doç. Dr. Güzin AYRANCIOLU ii

4 ÖNSÖZ Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dalndan mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarn incelemek amacyla yaplan bu ara trmada, mezunlara uygulanan anketlerin bulgularna ba!l sonuçlar ve bunlara ba!l öneriler geli tirilmi tir. Ara trmann her a amasnda bana yol gösteren; bilgi, birikim ve deneyimlerini benden esirgemeyen de!erli hocam ve tez dan manm Sayn Prof. Hülya BÖLÜKOALU na sonsuz te ekkürlerimi sunarm. Ara trmann yazm a amasnda bilgi ve tecrübelerini benden esirgemeyen ve ihtiyacm oldu!u anlarda bana destek olan Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi hocalarm Sayn Prof. Dr. Bünyamin ÖZGÜLTEK'N e, Sayn Yrd. Doç. Dr. Nurcan PERDAHCI ya ve Sayn Yrd. Doç. Dr. Deniz BAYAV a, ara trma anketinin elektronik ortama aktarlmasnda eme!i geçen arkada m Sinan KUDAY a, Milli E!itim Bakanl! Personel Genel Müdürlü!ü ne, ara trmaya anket yoluyla katkda bulunan bütün mezun arkada larma ve manevi desteklerini benden esirgemeyen aileme sonsuz te ekkürlerimi sunarm. Elif KARAASLAN iii

5 ÖZET GAZ ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ RESM- ETM ANABLM DALINDAN MEZUN OLAN ÖRENCLERN STHDAM DURUMLARININ NCELENMES Karaaslan, Elif Yüksek Lisans, Resim-' Ö!retmenli!i Bilim Dal Tez Dan man: Prof. Hülya BÖLÜKOALU Haziran 2009, Sayfa: 98 Bu ara trma, Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dalndan mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarn incelemek amacyla planlanp yürütülmü tür. Ara trmann evrenini, Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan yllar arasnda mezun olan 441 ö!renci olu turmaktadr. Ara trmann örneklemini, yllar arasnda mezun olan ve örnekleme alnan 180 ki iden, anket geri dönü ümünün sa!land! 153 mezun olu turmaktadr. Ara trma kapsamnda mezunlar için anket formu kullanlm tr. Anket formu ile elde edilen nitel veriler saysalla trlarak, ara trmann problem ve alt problemleri do!rultusunda frekans ve yüzde oranlar belirlenerek analiz edilmi tir. Ara trma sonucunda, mezunlarn istihdam durumlar incelenmi, resim-i ö!retmenli!i ö!retim programnn ö!rencileri çal ma hayatna hazrlamadaki etkileri ara trlm, mezunlarn üniversiteden i bulma konusundaki beklentileri ve asl yapmak istedikleri meslekler saptanm tr. Ara trma sonunda, ula lan sonuçlara dayal olarak öneriler sunulmu tur. Anahtar kelimeler: Gazi Üniversitesi, Resim-' Ö!retmenli!i, istihdam iv

6 ABSTRACT EXAMINATION OF THE EMPLOYMENT STATUSES OF THE GRADUATES FROM GAZ EDUCATION FACULTY, DEPARTMENT OF FINE ARTS, BRANCH OF ART TEACHING Karaaslan, Elif Masters Degree, Department of Art Teaching Thesis Supervisor: Prof. Hülya BÖLÜKOALU June 2009, Page: 98 This study was planned and executed for the purpose of examining the employment status of graduates of Gazi Education Faculty Department of Fine Arts, Branch of Art Teaching. The population of the study is 441 students graduated from Gazi University Gazi Education Faculty Department of Fine Arts, Branch of Art Teaching between The sample consists of 153 students, whom were able to be reached of the graduates between years of A questionnaire form was used in the research process. The qualitative data acquired through the questionnaire was quantified and analyzed towards the problems and the sub-problems by their means of frequency and percentage values being clarified. In the result of the study, the employment statuses of the students graduated were examined, the effect of the art teaching program on the art teacher candidates preparetion, were investigated and their expectations of finding a job and professions they desired to become were clarified. At the end of the study, the advice statements are presented according to these results. Key words: Gazi University, Art Education, Employment v

7 ÇNDEKLER JÜR' ÜYELER'N'N 'MZA SAYFASI..ii ÖNSÖZ iii ÖZET...iv ABSTRACT.v 'Ç'NDEK'LER vi KISALTMALAR L'STES'...viii TABLOLAR L'STES' ix GRAF'KLER L'STES'..xii BÖLÜM I 1.GR Problem Durumu Problem Cümlesi Alt Problemler Ara trmann Amac Ara trmann Önemi Varsaymlar Snrllklar Tanmlar.9 BÖLÜM II 2. KAVRAMSAL ÇERÇEVE Sanat E!itimi Türkiye de Sanat E!itiminin Geli imi Cumhuriyet Öncesi Dönem Cumhuriyet Dönemi Gazi E!itim Enstitüsü Resim-' Bölümü nün Kurulu u ve Geli imi Resim-' Bölümü Mezunlarnn 'stihdamlar...22 vi

8 BÖLÜM III 3. YÖNTEM Ara trmann Modeli Evren ve Örneklem Veri Toplama Tekni!i Verilerin Analizi..27 BÖLÜM IV 4. BULGULAR VE YORUM Birinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum 'kinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Üçüncü Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Dördüncü Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Be inci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Altnc Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Yedinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Sekizinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Dokuzuncu Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Onuncu Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum..64 BÖLÜM V 5. SONUÇ VE ÖNERLER Sonuç Öneriler...76 KAYNAKÇA 78 EKLER..81 Ek-1: Çal an Mezunlara Uygulanan Anket...81 Ek-2: Çal mayan Mezunlara Uygulanan Anket 86 Ek-3: Milli E!itim Bakanl! ndan Alnan Atama Verileri 90 vii

9 KISALTMALAR LSTES ABD: Anabilim Dal AGSL: Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi GEE: Gazi E!itim Enstitüsü GÜ: Gazi Üniversitesi GÜGEF: Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi KPSS: Kamu Personeli Seçme Snav MEB: Milli E!itim Bakanl! SPSS: Veri analizinde kullanlan bilgisayar program (Statistical Package for Social Science) YÖK: Yüksekö!retim Kurulu F: Frekans Çev: Çeviren Ed: Editör s: sayfa vb: ve benzeri yy: yüzyl viii

10 TABLOLAR LSTES Tablo 1. Türkiye de Ara trma Kapsamna Giren Yllara Göre Resim-' Ö!retmenli!i nden Mezun Olan Ö!rencilerin ve Atanan Ö!retmenlerin Da!lm..3 Tablo 2. Çal anlarn Gazi E!itim Fakültesi Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Yllara Göre Oran...29 Tablo 3. Çal mayanlarn Gazi E!itim Fakültesi Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Yllara Göre Oran..30 Tablo 4. Çal anlarn Mezun Oldu!u Yllara Göre Çal tklar Kurumlara Da!lm 31 Tablo 5. Çal anlarn Mezun Oldu!u Ö!retim Türüne Göre Oran...32 Tablo 6. Çal mayanlarn Mezun Oldu!u Ö!retim Türüne Göre Oran 33 Tablo 7. Mezunlarn Mezun Oldu!u Ö!retim Türüne Göre Da!lm...34 Tablo 8. Çal anlarn Lisansüstü E!itim Alma Durumu 35 Tablo 9. Çal mayanlarn Lisansüstü E!itim Alma Durumu.36 Tablo 10. Çal an Mezunlarn Lisansüstü E!itim Alma Durumuna Göre Çal tklar Kurumlara Da!lm..37 Tablo 11. Çal mayanlar 'çin Mezun Olunan Yllara Göre Lisansüstü E!itim Alma Durumu.38 Tablo 12. Meslek Hayatna Ba lanlan Yllar.39 Tablo 13. Çal anlarn Mezun Oldu!u Yllara Göre Meslek Hayatna Ba lama Yllarnn Da!lm...40 Tablo 14. Çal an Mezunlarn Çal tklar Kurumlar..41 Tablo 15. Çal mayan Mezunlar 'çin Çal mama Sebebi...43 Tablo 16. Meslek Hayatna Ba layanlarn Çal mak 'stedi!i Kurumda Çal abilme Oran 44 Tablo 17. Meslekten Sa!lanlan Maddi Doyum Durumu...45 Tablo 18. Meslekten Sa!lanlan Manevi Doyum Durumu..47 ix

11 Tablo 19. Meslek Hayatna Ba layanlar 'çin Çal lmak 'stenilen Kurumlar...48 Tablo 20. Meslek Hayatna Ba lamayanlar 'çin Çal lmak 'stenilen Kurumlar...49 Tablo 21. Çal lan Kurumlar ve Çal lmak 'stenilen Kurumlar...51 Tablo 22. Çal an Mezunlarn Resim-' Ö!retmeni Olmak 'çin Resim-' Programna Ba lama Durumu...52 Tablo 23. Çal mayan Mezunlarn Resim-' Ö!retmeni Olmak 'çin Resim-' Programna Ba lama Durumu.53 Tablo 24. Çal anlar 'çin Resim-' Ö!retmeni Olma 'ste!ine Göre Lisans E!itimi Sonunda Çal lan Kurumlar 54 Tablo 25. Çal anlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!ine Hazrlama Durumu..55 Tablo 26. Çal mayan Mezunlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!ine Hazrlama Durumu...56 Tablo 27. Çal anlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!i D nda Di!er ' Alanlarna Hazrlama Durumu..58 Tablo 28. Çal mayan Mezunlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!i D nda Di!er ' Alanlarna Hazrlama Durumu...59 Tablo 29. Çal anlarn Aldklar Lisans E!itiminin Sa!lad! Alan Bilgisi Yeterlili!ine Güvenme Durumu..60 Tablo 30. Çal mayanlarn Aldklar Lisans E!itiminin Sa!lad! Alan Bilgisi Yeterlili!ine Güvenme Durumu..61 Tablo 31. Çal anlar 'çin Lisans E!itiminde Yetersiz Görüldü!ü Dü ünülen Dersler.63 Tablo 32. Çal mayanlar 'çin Lisans E!itiminde Yetersiz Görüldü!ü Dü ünülen Dersler 64 Tablo 33. Çal anlar 'çin Mezun Olunan Üniversitenin ' Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu.65 Tablo 34. Çal mayanlar 'çin Mezun Olunan Üniversitenin ' Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu...66 x

12 Tablo 35. Çal anlar 'çin Mezun Olunan Üniversitede Sa!lanan Rehberlik Hizmeti Yeterlili!inin 'stihdam Olunan Alanlara Göre Da!lm 67 Tablo 36. Çal anlar 'çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Görü lerinin Da!lm.68 Tablo 37. Çal mayanlar 'çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Görü lerinin Da!lm..69 xi

13 GRAFKLER LSTES Grafik 1. Çal anlarn Gazi E!itim Fakültesi Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Yllara Göre Oran.29 Grafik 2. Çal mayanlarn Gazi E!itim Fakültesi Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Yllara Göre Oran..30 Grafik 3. Çal anlarn Mezun Oldu!u Ö!retim Türüne Göre Oran.32 Grafik 4. Çal mayanlarn Mezun Oldu!u Ö!retim Türüne Göre Oran..33 Grafik 5. Çal anlarn Lisansüstü E!itim Alma Durumu..35 Grafik 6. Çal mayanlarn Lisansüstü E!itim Alma Durumu...36 Grafik 7. Meslek Hayatna Ba lanlan Yllar 39 Grafik 8. Çal an Mezunlarn Çal tklar Kurumlar.42 Grafik 9. Çal mayan Mezunlar 'çin Çal mama Sebebi..43 Grafik 10. Meslek Hayatna Ba layanlarn Çal mak 'stedi!i Kurumda Çal abilme Oran..45 Grafik 11. Meslekten Sa!lanlan Maddi Doyum Durumu 46 Grafik 12. Meslekten Sa!lanlan Manevi Doyum Durumu..47 Grafik 13. Meslek Hayatna Ba layanlar 'çin Çal lmak 'stenilen Kurumlar.49 Grafik 14. Meslek Hayatna Ba lamayanlar 'çin Çal lmak 'stenilen Kurumlar..50 Grafik 15. Çal an Mezunlarn Resim-' Ö!retmeni Olmak 'çin Resim-' Programna Ba lama Durumu..53 Grafik 16. Çal mayan Mezunlarn Resim-' Ö!retmeni Olmak 'çin Resim-' Programna Ba lama Durumu...54 Grafik 17.Çal anlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!ine Hazrlama Durumu...56 Grafik 18. Çal mayan Mezunlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!ine Hazrlama Durumu.57 xii

14 Grafik 19. Çal anlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!i D nda Di!er ' Alanlarna Hazrlama Durumu..58 Grafik 20. Çal mayan Mezunlarn Aldklar Lisans E!itiminin Resim-' Ö!retmenli!i D nda Di!er ' Alanlarna Hazrlama Durumu 59 Grafik 21. Çal anlarn Aldklar Lisans E!itiminin Sa!lad! Alan Bilgisi Yeterlili!ine Güvenme Durumu 61 Grafik 22. Çal mayanlarn Aldklar Lisans E!itiminin Sa!lad! Alan Bilgisi Yeterlili!ine Güvenme Durumu...62 Grafik 23. Çal anlar 'çin Mezun Olunan Üniversitenin ' Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu 65 Grafik 24. Çal mayanlar 'çin Mezun Olunan Üniversitenin ' Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu 66 Grafik 25. Çal anlar 'çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Dü üncelerinin Da!lm.68 Grafik 26. Çal mayanlar 'çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Dü üncelerinin Da!lm.69 xiii

15 BÖLÜM I 1. GR Bu bölümde problem durumu, problem cümlesi, alt problemler, varsaymlar, snrllklar ve ara trmada kullanlan baz kavramlarn tanmlarna yer verilmi tir Problem Durumu Resim-i e!itimi, bireye görsel sanatlar bilgisi kazandrma, sanatsal ifade, beceri ve tekniklerini ö!retme, estetik duygular geli tirme, estetik ki ilik kazandrma, tasarm yeteneklerini ortaya çkarma süreci olarak tanmlanabilir. Resim-i e!itiminin amaçlarnn, resim-i ö!retmenleri tarafndan etkili ekilde gerçekle tirilmesi beklenir (Özsoy, 2003, s.20). Ö!retmenlik; bir ülkenin gelece!ini hazrlama sorumlulu!u ta yan önemli ve özel bir meslektir. Ö!retmenlik mesle!inde bulunan ki ilerin sa!lam bir genel kültür ve alan bilgisinin yan sra sa!lkl bir ö!retmenlik meslek bilgisine sahip olmalar gerekmektedir (Küçükahmet, 1986, s.112). Bu durum resim-i ö!retmenleri için de geçerlidir. Nitelikli e!itimin pek çok ö!esi vardr ancak bunlarn içinde en önemli faktörün ö!retmen oldu!u söylenebilir. Çünkü ö!retmenler, e!itim süreci içinde yeni ku aklarn yeti tirilmesinde etkin bir rol almaktadrlar, dolaysyla etkili ve verimli bir e!itim, ancak nitelikli ö!retmenler yeti tirmekle mümkündür. Ülkemizde ö!retmen yeti tirme görevi yalnzca e!itim fakülteleri tarafndan gerçekle tirilmektedir. Resim-' ö!retmenlerini yeti tirme görevi de e!itim fakültelerinin Resim-' E!itimi bölümlerince yerine yetirilmektedir. Günümüz e!itim

16 kurumlarnda resim-i e!itimi, bu bölümden mezun olan ö!renciler tarafndan verilmektedir. Son yllarda i sizlik sorunu, ülkelerin geli mi lik düzeylerine ba!l olarak farkllk gösterse de, geli mi ya da geli mekte olan ülkelerin ço!unda ortak bir sorun haline gelmi tir. ' sizlerin büyük bir ksm da genç ya ta yo!unla m tr. Genç nüfusun giderek yo!unluk kazand! ülkemizde, ö!retmen yeti tiren üniversite says giderek artmakta, bu durumun do!al bir sonucu olarak e!itim fakültelerinden mezun olan ö!renci says da kalabalkla maktadr (Kr o!lu, 1990, s.90). Artan ö!retmen says, di!er i alanlarnda oldu!u gibi ö!retmenlik mesle!inde de istihdam sorununun ya anmasna neden olmaktadr. Di!er bir ifade ile, e!itim fakülteleri her yl Milli E!itim Bakanl! nn (MEB) istihdam edece!i ö!retmen saysnn üzerinde mezun vermekte, mezun ö!renciler de i sizlik sorunuyla kar kar ya gelmektedir. Ülkemizde e!itim fakültelerinden çkan her mezun ö!retmenlik mesle!ini yapabilmek için, 1999 ylndan bu yana, Kamu Personeli Seçme Snav na (KPSS) girmektedir. Sadece KPSS sonuçlarna göre Milli E!itim Bakanl! nn belirledi!i kontenjan kadar ve belli puan tabanlarn a m ki iler ö!retmen olarak atanmaktadr (Co kun, 2007, s.9). Bu nedenle resim-i ö!retmenliklerinden mezun olan ö!rencilerin says her geçen yl artmasna kar n, gerek sosyal gerekse ekonomik nedenlerden dolay mezun olan ö!rencilerin ço!u Milli E!itim Bakanl! bünyesindeki resim-i ö!retmenli!i kadrosuna alnamamaktadr.

17 Tablo 1. Türkiye de Ara+t rma Kapsam na Giren Y llara Göre Resim-+ Ö2retmenli2i nden Mezun Olan Ö2rencilerin ve Atanan Ö2retmenlerin Da2 l m Yllar Türkiye genelinde Resim-' Ö!retmenli!i mezunu Türkiye genelinde atanan Resim-' Ö!retmeni TOPLAM Milli E!itim Bakanl! Personel Genel Müdürlü!ü nün web sitesinden alnan atama veriler incelendi!inde, Tablo 1 de görüldü!ü gibi; 2003 ylnda Türkiye genelinde resim-i ö!retmenli!inden 1247 ö!renci mezun olurken ayn yl MEB tarafndan atanan resim-i ö!retmeni says 92, 2004 ylnda 1327 ö!renci mezun olurken bunun 135 s, 2005 ylnda 1438 ö!renci mezun olurken ayn yl atanan ö!retmen says 100, 2006 ylnda 1555 ö!renci mezun olurken bunun 564 s ö!retmen olarak atanabilmi tir. Dört yln toplamnda resim-i ö!retmenli!inden 5567 ö!renci mezun olmu ancak bunun sadece 891 i için atama yaplm tr. Buna kar lk Gazi Üniversitesi Ö!renci ' leri Dairesi Ba kanl! web sitesinden alnan verilere göre Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi (GÜGEF) Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan ve 2006 yllarnda toplam 441 ö!renci mezun olmu tur. Di!er bir ifade ile, ülkemizdeki bulunan bütün üniversitelerin resim-i ö!retmenliklerinden, söz konusu yllar arasnda mezun olan toplam 5567 ki iden 441 inin GÜGEF Resim-' E!itimi Anabilim Dal (ABD) mezunu oldu!u söylenebilir.

18 Bununla birlikte her yl, önceki yllarda atanamam olan mezunlarn talebiyle yeni atanacaklar says da giderek artmaktadr. Bu durum, gün geçtikçe katlanarak büyüyen bir sorun olmaya ve mezun ö!rencilerin istihdam kayglarnn derinle erek artmasna neden olmaya ba lam tr. Yaplan ara trmalar sonucunda, kurulu undan bugüne kadar GÜGEF Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal mezunlarnn, istihdam durumlarnn tespiti ve takibi ile ilgili herhangi bir çal maya rastlanlmam tr. Ancak konuyla ilgili oldu!u dü ünülen, farkl alanlarda yaplm çal malara ula lm tr. Bu ara trmalara ili kin bilgiler u ekildedir; Co kun (2007) Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Müzik E!itimi Anabilim Dalndan Mezun Olan Ö!rencilerin 'stihdam Durumlarnn Belirlenmesi konulu yüksek lisans tezinde; yllar arasnda Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Müzik E!itimi ABD mezunu ö!rencilere anket uygulanarak, söz konusu mezunlarn çal p çal mama durumlar, aldklar lisans e!itimine yönelik yeterlilikleri, çal anlarn çal tklar kurumlara ili kin verileri ve çal mayanlarn çal mama nedenleri istatiksel olarak belirlenmi tir. Ara trma sonucunda mezunlarn istihdam durumlarna yönelik elde edilen veriler de!erlendirilerek, konuyla ilgili öneriler sunulmu tur. Ersoy (2003) Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin Amaçlaryla Bu Liselerden Mezun Olan Ö!rencilerin Yüksekö!retim Programlarna Yerle tirilme Durumlarnn Kar la trmal 'ncelemesi konulu yüksek lisans tezinde; Eski ehir, 'stanbul, Ankara, Trabzon ve Bolu Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi nin (AGSL) ilk mezun verdikleri yl ile e!itim - ö!retim yllar arasnda mezun olan ö!rencilerin yerle tirildikleri yüksekö!retim kurumlarnn türü ve niteli!i istatistiksel olarak belirlenmi ve AGSL lerinin amaçlar ve bu liselerden mezun olan ö!rencilerin yüksekö!retim programlarna yerle tirilme durumlarnn, bu amaçlarla ne derece uyum gösterdi!i, bu okullardan ula labilen istatistiksel verilerle belirlenmeye çal lm tr.

19 Karapnar (1992) Kurulusunda Bu Yana Gazi Üniversitesi Mesleki E!itim Fakültesi Teknoloji E!itimi Bölümü Ev Ekonomisi ABD Programndan Mezun Olan Ki ilerin 'stihdamlar, Sorunlar ve Çözüm Yollar Üzerine Bir Ara trma konulu yüksek lisans tezinde; Gazi Üniversitesi (GÜ) Mesleki E!itim Fakültesi Teknoloji E!itimi Bölümü Ev Ekonomisi ABD Programndan kurulusundan bugüne kadar alnan ö!renciler, ö!rencilere uygulanan ö!retim programlar, ö!rencilerin ba ar durumlar, mezuniyet sonras istihdamlar, sorunlar ve çözüm yollar belirlenmeye çal lm tr. Mezuniyetleri ve görev yerleri tespit edilen Ev Ekonomisi ö!retmenlerine anket uygulanm ve derlenen bilgiler de!erlendirilerek sorunlar belirlenmeye çal lm tr. Elde edilen veriler do!rultusunda çözüm yollar önerilmi tir. Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarn incelemeye yönelik olarak hazrlanan bu çal mann kavramsal çerçevesinde, Gazi Üniversitesi nin ve Resim-' Ö!retmenli!i Bölümü nün kurulu u ve geli imi, ilgili çal malara göre daha ayrntl olarak ele alnm, daha fazla mezuna ula larak elde edilen veriler do!rultusunda yeni sonuçlara ula lm ve bu sonuçlar do!rultusunda öneriler sunulmu tur Problem Cümlesi Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlar nedir? Alt Problemler 1. Mezunlarn i bulma oranlar nedir? 2. Mezunlarn mezun olduklar ö!retim türleri ve buna ba!l olarak i bulma durumlar nedir?

20 3. Mezunlarn lisansüstü e!itim durumlar ve buna ba!l olarak istihdam durumlar nedir? 4. Çal an mezunlarn, mezun oldu!u yllara göre meslek hayatna ba ladklar yl nedir? 5. Çal an mezunlar a!rlkl olarak hangi kurumda çal maktadr? 6. Çal mayan mezunlarn çal mama nedenleri nedir? 7. Mezunlarn, bulunduklar konumdan memnuniyet durumlar nedir? 8. Mezunlarn Resim-' ö!retmeni olma amacyla lisans e!itimine ba lama durumu ile u anki istihdam durumu örtü mekte midir? 9. Mezun olunan lisans program, mezunlar mesle!e ne ölçüde hazrlam tr? 10. Mezunlarn rehberlik hizmeti beklentileri ile üniversitenin onlara sa!lad! olanaklar örtü mekte midir? 1.2. Ara+t rman n Amac Bu çal mann amac; Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan yllar arasnda mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarn incelemektir. Buradan yola çkarak; 1. Mezunlarn çal tklar kurumlarn saptanmas, 2. Mezunlarn bulunduklar konumdan memnuniyet durumlarnn belirlenmesi, 3. Mezunlarn mezun olduklar program hakkndaki görü lerinin belirlenmesi, 4. Üniversitenin vermi oldu!u rehberlik hizmetinin yeterlili!inin belirlenmesi, 5. Daha sonra yaplacak olan çal malara kaynak olu turmas,

21 6. Resim-' E!itimi Anabilim Dal na yönelik olarak önümüzdeki yllarda olu turulabilecek yeni ö!retim programlarna dü ünce olarak katk sa!lanmas amaçlanm tr Ara+t rman n Önemi Günümüzde istihdam, özellikle geli mekte olan ülkelerin en önemli sorunlarndan biri olarak tanmlanmaktadr. Avrupa Birli!i ne üyelik sürecinde olan ülkemizden istenen ölçütlerin ba nda da, mezunlara yeterli i olanaklarnn sunulmas gelmektedir. Bunun için mezunlara sunulan i olanaklarnn yeterli olup olamad!nn belirlenmesi gerekmektedir. Bu konuyla ilgili di!er i alanlarnda yaplm çal malar bulunmaktadr ancak resim-i ö!retmenlerinin istihdam durumlarna ili kin herhangi bir çal maya rastlanlmam tr. Ülkemizde, üniversite mezunlarnn says her geçen yl giderek artarken, buna ba!l olarak i sizlik oran da artmaktadr. Bu durum di!er alanlarda oldu!u gibi e!itim fakültesi mezunlar için de geçerlidir. Bu ara trma, Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarnn incelenmesi ve konuyla ilgili somut verilere ula lmas açsndan önemlidir. Ara trma, çal an mezunlarn istihdam durumlarn belirlemeye yönelik olmakla beraber, halen uygulanmakta olan Resim-' E!itimi programnn da amaçlarna ula p ula mad!n belirlemesi yönünden önem ta maktadr. Bu ara trmann, Resim-' Ö!retmenli!i alannda yaplan istihdam belirleme çal malarndan biri olmas ve buradan yola çkarak ara trma sonuçlarnn Resim-' E!itimi Anabilim Dal nn istihdam konusundaki hedeflerine ne ölçüde ula t! konusunda bizi bilgilendirmesi açsndan önemlidir. Ara trma, Resim-' E!itimi Anabilim Dal mezunlarnn istihdam sorunlarnn belirlenmesi ve bu sorunlara getirdi!i öneriler açsndan önem ta maktadr.

22 1.4. Varsay mlar Ara trmada; 1. Anket uygulanan ki ilerin say bakmndan yeterli oldu!u kabul edilmi tir. 2. Veri toplamak için kullanlan araç ve teknikler, ara trmann amacna ve konusuna uygun niteliktedir 3. Veri toplanmasna yardmc olan ki ilerin anket sorularn içtenlikle ve gerçe!i yanstacak ekilde yantlad! dü ünülmektedir. 4. Literatür taramas ile elde edilen bilgilerin yeterli oldu!u dü ünülmektedir. 5. Milli E!itim Bakanl! ndan elde edilen veriler gerçe!i yanstmaktadr S n rl l klar 1. Ara trmann kapsam; Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan yllar arasnda mezun olan ve örnekleme alnan 180 ki iden, anket geri dönü ümün sa!land! 153 ö!renciyle, 2. Ara trma, kavramsal çerçevenin olu turulmasna katk sa!layacak (yaynlanm tez, makale, kitap, dergi vb) kaynaklarn taramas ve anket yöntemiyle, 3. Ara trmada kullanlacak anket; ara trmac tarafndan, uzman görü leri alndktan sonra hazrlanan sorularla, 4. Ara trma, Milli E!itim Bakanl! nn atama ve görevlendirmelerle ilgili 2003, 2004, 2005 ve 2006 yl istatistiksel verileri ile snrlandrlm tr. 5. Ara trmada, ara trmacnn kendisinin de lisansüstü e!itim almas nedeniyle, ula m kolayl! açsndan, örneklemdeki lisansüstü e!itim alan mezunlarn tamamna yaknna ula mas snrllk olu turmaktadr Tan mlar

23 stihdam: Üretim faaliyetinde bir bireyin hizmetinden yararlanma veya üretim faktörlerini, üretim faaliyetlerinde çal trma ve kullanma. (Türkbal, 2005, s.132). +sizlik: Bir ülkede çal abilecek durumda olan ve çal mak isteyen ki ilerin bir bölümünün i inin olmamas anlamna gelen ve i kökünden türeyen bir kavramdr (Ünsal, 2003, s.12). Program: Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Resim-' Ö!retmeni Yeti tirme Programdr. Sanat E2itimi: Bireyin duygu, dü ünce ve izlenimlerini anlatabilmek, yetenek ve yaratcl!n estetik bir seviyeye ula trmak amacyla yaplan e!itim faaliyetlerinin tümü. Yeterlilik: Bir i i yapma gücünü sa!layan özel bilgi ( Yüksekö2retim: En az iki yllk yüksek ö!renim veren e!itim kurumlarnn tümünü kapsayan ö!retim türü.

24 BÖLÜM II 2. KAVRAMSAL ÇERÇEVE Ara trmann bu bölümünde; sanat e!itimine de!inilmi, Türkiye de sanat e!itiminin geli imi Cumhuriyet öncesi dönem ve Cumhuriyet dönemi olarak incelenmi, Gazi E!itim Enstitüsü, Resim-' Bölümünün kurulu u ve geli imi ile mezun olan ö!rencilerin istihdamlar ele alnm tr Sanat E2itimi 'nsano!lunun bilinen yazl tahinin ba ndan beri önemli bir olgu olan sanat, tarih boyunca dü ünürler ve sanatçlar tarafndan farkl ekillerde alglanm ve ifade edilmi tir (Özsoy, 2003, s.22). Sanatn kesin, ksa, bütün anlamlar kapsayan ve her zaman için geçerli bir tanmn yapmak mümkün de!ildir. Bu nedenle sanatn tanm yaplrken, farkl açlardan ele alnmas gerekmekte, bu da sanatn farkl tanmlaryla kar la lmasna neden olmaktadr. Marx a göre sanat, insann kendine verebilece!i en yüksek sevinçtir (Do!an, 2003, s.153). Sanat, bir eyi yapabilmedeki beceridir, yo!unluk ilkesinden hareketle ya anty en yo!un hale getiren araçtr (Erinç, 1998, s.17). Sanatn temelinde güzeli arama duygusu vardr, bu anlamda sanat güzeli yaratma çabasdr (Balc, 2005, s.13). Sanat ho a giden biçimler yaratma gayretidir (Read, 1974, s.18). Sanat e!itimi kavram ise genel anlamda, güzel sanatlarn tüm alanlarn ve biçimlerini içine alan, okul içi ve okul d yaratc sanatsal e!itimi tanmlamaktadr. Dar anlamda ise okullardaki ilgili bölüm ve snflarda bu alana ili kin olarak verilen dersleri kapsamaktadr. Yaygn ve tümel anlamda kullanld! özellikle

25 belirtilmedikçe sanat e!itimi daha çok plastik sanatlar alannda verilen e!itim biçiminde anla lacaktr (San, 1983, s.17). 20. yüzyl ba larnda önemli e!itimcilerden olan biri olan 'smail Hakk Baltaco!lu na göre sanat e!itimi; yaratcl! geli tirmesi, kalknmay sa!lamas, ulus olma bilincini kazandrmas ve en önemlisi birle tirici bir kuvvet olmas bakmndan çok önemlidir (Telli, 2006, s.26). Cumhuriyet döneminin di!er önemli e!itimcisi, ayn zamanda Baltaco!lu nun da ö!rencisi olan 'smail Hakk Tonguç da, sadece yetenekli ki ilerin de!il, tüm insanlarn sanat e!itiminden geçmesi gerekti!ine, sanat e!itiminin, genel e!itimin ayrlmaz bir parças olmas gerekti!i dü üncesine inanm tr. Endüstrile menin sadece ekonomik ve teknolojik bir olay de!il olmad!n, bu olayn altnda yatan dü ünce sistemini ö!renmedikçe ilerlemenin ve ça!da la mann mümkün olmad!n savunmu tur (Altunya, 2006, s.27). Küçük ya tan ba layarak ki ilerin yaratc klmaya en uygun alan, sanatsal alandr, bu açdan sanat e!itimi, genel ve tümel e!itim, ö!renim içinde geni likle, yaygnlkla yer almas gerekli bir disiplindir (San, 2003, s.25). Bu nedenle sanat e!itiminin, zamana gereksinimi olan bir e!itim oldu!u söylenebilir. Ki inin sanat problemlerini sezmesi ve uygulayabilmesi, ara trmalar yapabilmesi, tekrar tekrar denemesi hep zamanla ili kilidir. Sanat e!itiminin amac, ne özel yeteneklileri alp ötekileri unutmak, ne de bireylerin düzeyleri üstünde sanatsallk bekleyip yetenekleri basklamaktr. Sanat yoluyla ki ileri e!itmek, okul kanalyla insann yaratc gücünü ortaya çkarrken, yeteneklerin de kendili!inden geli mesini sa!lamaktr (Telli, 2006, s.31-28). Ça!da sanat e!itimi, sanat geni kitlelere yayarak onlara kültürel düzey kazandrmak, yeteneklilerin yitip gitmesini önlemek, onlar sanata do!ru yönlendirmek, kültüre kazandrmak için yaplr (Kr o!lu, 2002, s.240). Bu anlamda sanat e!itimi, sadece bireylerin geli imi açsnda de!il ayn zamanda ülkelerin

26 geli imi açsndan da önemli oldu!u söylenebilir. Çünkü bir ülkenin sanatçlar, o ülkenin kültürünü de yanstmaktadr. Sanatn hayatn yerini tutmas sanatn insanla çevresi arasnda bir denge sa!lamas dü üncesi sanat e!itiminin niteli!ini yeterince tanmlamaktadr. Üstelik insanla çevresi arasnda sürekli bir dengenin varl! en geli mi toplumlarda bile dü ünülebilece!ine göre, sanat e!itimi geçmi te oldu!u gibi gelecekte de gerekli olacak demektir (Fisher, 1993, s.7) Türkiye de Sanat E2itiminin Geli+imi Türkiye de sanat e!itiminin geçirdi!i a amalar Cumhuriyet öncesi dönem ve Cumhuriyet dönemi olarak iki ba lk altnda ele almak, ara trmaya yardmc olacaktr Cumhuriyet Öncesi Dönem Ülkemizde 18. yüzyla kadar sanat ö!retmeni yeti tirilmemi tir. 18. yüzyla gelindi!inde Osmanl 'mparatorlu!u nun çökü ünü durdurmak amacyla, batlla ma hareketleri çerçevesinde çe itli alanlarda gerçekle tirilen yenilikler sonucu, resim derslerinin önce askeri, daha sonra sivil okullarn programlarna dahil edildi!i görülmü tür de açlan Mühendishane-i Bahri-i Hümayun, 1795 de açlan Mühendishane-i Berri-i Hümayun, 1827 de açlan Tbbiye ve 1835 te açlan Harbiye okullarnda, resim dersi etkinlikleri her ne kadar askeri amaçl bir haritaclk ya da teknik resim niteli!inde olsa da (Özsoy, 2003, s.69), sanat e!itimi bakmndan zemin hazrlad! söylenebilir.

27 Tanzimat dönemine kadar medreseler d nda ö!retmen yeti tiren bir kaynak bulunmazken Tanzimat la birlikte sanat e!itimi açsndan ya anan en önemli geli menin, bat tarznda ö!retmen okullarnn açlmas oldu!u görülür. 'lk kez 1848 ylnda ö!retmen yeti tirmek amacyla kurulan Darülmuallimin-i Rü di den (Ortaö!retmen Okulu) sonra 1868 ylnda açlan Darülmuallimin-i 'ptidai ('lkö!retmen Okulu), 1870 de açlan Darülmuallimat (Kz Ö!retmen Okulu) ve 1891 ylnda açlan Yüksek Ö!retmen Okulu (Binba o!lu, 2003, s ) ile yeni anlay ta ö!retmen yeti tirilmeye ba lanm tr. Yine bu okullarn programlarnda resim dersi de yer alm tr (Alaku, 2003). Bu geli melerle birlikte, ülkemizde yava yava sanata ilgi duyan bir kesimin olu maya ba lad! söylenebilir. Askeri Rü tiye Mekteplerinde 1869 ylndan itibaren serbest resim dersleri konulmu, ö!renim süresi dört yl olan Men e-i Muallimin Okulu nda resim ö!retmeni yeti tirilmi tir. Ancak bütün bu çabalara ra!men mevcut ö!retmen okullarnn artan Resim-' ö!retmeni aç!n kapatmaya yetmedi!i durumlarda, konuyla ilgisi olmayan ki ilerin bu i için geçici olarak görevlendirilmesi söz konusu olmu tur (Altunya, 2006, s.510). E!itimde güzel sanatlarn önemini savunan e!itimcilerin ba nda gelen 'smail Hakk Baltaco!lu, 1910 ylnda Avrupa ya gönderilmi tir. Gerçek kurtulu u sanatçlarn çabalarnda gören Baltaco!lu (Akyüz, 2004, s.288), yurda döndükten sonra e!itim ve sanat e!itimi konularndaki yeni dü ünceleri ve uygulamalaryla pek çok yenili!e imza atm tr (Baltaco!lu, 1964). Cumhuriyet dönemine kadar sanat e!itimi açsndan en önemli geli menin Osman Hamdi Bey tarafndan 1883 ylnda kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi (Eldem, 1970, s.34), imdiki adyla Güzel Sanatlar Akademisi oldu!u söylenebilir. Sanayi-i Nefise Mektebi nde Batl sanat almay larna - özellikle Fransz ekolüne - uygun olarak verilmeye ba lanan e!itim ile Türk e!itiminde yeni bir sayfa açlm tr. Ancak Güzel Sanatlar Akademi si o yllarda snrl imkanlar ile sanatç yeti tirebilmi ve salt kendi e!itim kadrolarn olu turmay amaçlam tr. Dolaysyla

28 bu durum, sadece 'stanbul un saray çevresiyle ve buradaki seçkin bir kesimle snrl kalm ve Akademi, Cumhuriyetin ilk yllarna kadar Anadolu ya açlmam tr (Pekmezci, 2006, s. 62). Di!er bir ifade ile Sanayi-i Nefise Anadolu okullarnn gereksinimi olan e!itimci-sanatç kadrosunu yeti tirmekten çok sanatç yeti tirmeye yönelmi tir Cumhuriyet Dönemi Cumhuriyetle birlikte yeni bir dünya görü üyle yola çklm, Cumhuriyet devrimleri bu felsefeye oturtulmak istenmi ve yaplan giri imler bu amaca yönelik olmu tur (Pekmezci, 2006, s.62). Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, yeni bir devlet kurarken kültür ve sanat konularyla çok yakndan ilgilenmi, devletin görevleri arasna, bu tür konularla u!ra may da katm tr. Cumhuriyet in ilk yllarnda Atatürk ün önderli!inde, ilkeli, kararl, evrensel de!erlerden kopmayan ve ulusal bir kültür - sanat politikas izlenmeye ba lanm tr. Cumhuriyetin ilk yllarnda toplumun %10 u bile okur-yazar olmad! için, dönemin siyasal, ekonomik, kültürel de!i imlerinin kütlelere benimsetilmesi ve kökle melerinde e!itimin oynayabilece!i rol her zamankinden fazla anla lm e!itime büyük önem verilmi tir (Akyüz, 2004, s.297). Bu yüzden bu dönem, daha çok ö!retmen yeti tirmenin yollarnn arand!, ba armak için ne gerekiyorsa yapld! bir dönem olmu tur (Telli, 2006, s.24). Atatürk le birlikte sanat e!itiminin kat etti!i yol, Türkiye nin bu alanda geli mesine öncülük etmi tir. Devletin, tüm sanatçlarna maddi ve manevi olarak destek verilmi, kültür ve sanat alanlarnda çal acak donanml ki ilerin görevlendirilmesine özen gösterilmi tir. Sanat e!itimi Cumhuriyet le birlikte bütün okullarda vazgeçilmez bir gereklilik olarak görülmü, 1924 te Tevhid-i Tedrisat Yasas ile resim dersleri programlarda yer almaya ba lam tr (Çoban, 2007, s.23).

29 Cumhuriyetin ilk ders yl olan ö!retim ylnda ülkede 7 si kz, 13 ü erkek ö!retmen okulu olmak üzere 20 ö!retmen okulu bulunmaktadr. Ancak bu okullar ülkenin ö!retmen aç!n kapatmakta yetersiz kalm tr. Bu nedenle artan ö!retmen ihtiyacn kar layabilmek için, çe itli kurslar yoluyla ö!retmen yeti tirilmeye çal lm tr (Binba o!lu, 2005, s.109) yllar arasnda Ankara da ' 'lkelerine Dayanan Resim Kursu ve ayn dönemde 'stanbul Güzel Sanatlar Akademisi bünyesinde Resim Ö!retim Kursu açlm, bir sene süren bu kurs sonunda, snav ba aryla tamamlayanlar ö!retmenlik hakkn elde etmi lerdir. (Özsoy, 2003, s.72). Ksaca, Cumhuriyet in ilk yllarnda ülkenin ö!retmen aç!n kapatmak amacyla, ö!retmen okulu mezunlarnn yan sra farkl okullarda ö!renim gördükten sonra ö!retim kursu alm ki iler, ö!retmen olarak görevlendirilmi tir. Alannda yetkin ö!retmen olmadan dersin ö!retimi yeterince gerçekle emeyece!inden sanat kültürünü yaymak için de öncelikle ülkede nitelikli ö!retmen yeti tirilmesi gerekti!i bir gerçektir. Ancak Cumhuriyet in kurulu yllarnda imkanlarn elveri sizli!i nedeniyle, ortaokullarda haftada bir saat ve zorunlu olan resim dersleri için yetersiz olan alan ö!retmeni aç!, düzenlenen resim kurslaryla kapatlmaya çal lm tr (Özsoy, 2003, s.72-73). Bununla birlikte Cumhuriyetin ilk yllarnda sanat e!itimi için elveri li bir ortam olu turan müzelerin açld!, resim ve heykel sergilerinin düzenlendi!i, güzel sanatlarn tüm dallarnn geli tirilmesi ve kurumlara kavu turulmas için çaba harcand! görülmektedir (Kavcar, 1983). Cumhuriyet dönemi e!itim anlay n etkileyen en önemli kurulu lardan biri olan Köy Enstitüleri, 1940 ylnda 'smail Hakk Tonguç öncülü!ünde açlm tr. Sadece ö!retmen yeti tirmek için de!il köye sa!lk memuru, tarmc, ebe gibi di!er hizmet erbab yeti tirmeyi ve köyün çok yönlü kalknmasn amaçlayan bu e!itim kurulu unda sanat e!itimi ve sanatsal uygulamalar büyük önem ta m tr (Telli,

30 1995, s.43). Köy Enstitüleri 1954 ylnda 'lkö!retmen Okullaryla birle tirilmi tir (Binba o!lu, 2005, s.112) li yllarda Sanat Yolu ile E!itim görü ü yaygnla maya ba lam, 'lkö!retmen okullarnn programlarnda yllar arasnda Resim-' dersi yo!un olarak yer alm tr (Çoban, 2007, s.24) ylnda Yedinci Milli E!itim Wuras nda Güzel Sanatlar Komisyonunun raporunda plastik sanatlar e!itiminin önemsenmesi, sanatçlarn desteklenmesi, bölge kültür merkezlerinin kurulmas, devletin gerçek bir sanat politikas olmas istenmi tir 1974 teki Dokuzuncu Milli E!itim Wuras nda ise resim dersleri seçmeli dersler arasna alnm tr (Arsoy, 1994) ylnda MEB e ba!l bütün yüksek ö!retim kurumlar, ilgili üniversitelerin bünyelerinde toplanm tr de Yüksek Ö!retim Kanunu ile üniversitelere ba!lanan resim-i e!itimi bölümleri dört yllk lisans düzeyinde e!itim vermeye ba lam tr (Çoban, 2007, s.25) ö!retim ylnda 'stanbul da, ö!retim ylnda Ankara, 'zmir, Bursa, Eski ehir ve sonraki yllarda ba ka illerde Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri açlm tr (Etike, 1995) Gazi E2itim Enstitüsü Cumhuriyet rejimini ya atacak nesilleri yeti tiren ana kurum olarak tasarlanan, Türkiye nin e!itim ve bilim kurumlarna nitelikli kadro yeti tiren ve ülkemizin e!itim ya amnda etkileri yaygn ve derin olan Gazi E!itim Enstitüsü (GEE), ö!retim ylnda Orta Muallim Mektebi adyla Konya da açlm tr (Erol, 2006).

31 Ba langçta bu enstitünün ba kentte açlmas kararla trlm ancak o dönemlerde bu tip bir yüksek okul açabilmeye elveri li bina bulunmad! için, Konya da ö!retime elveri li bir yapda - Çelebi Mehmet Kona!nda - geçirmi tir ö!retim ylnda enstitü, bugünkü binasna nakledilmi (Altunya, 2006, s.65) ve Gazi Orta Muallim ve Terbiye Enstitüsü adn alm tr ö!retim ylnda ise Gazi E!itim Enstitüsü olarak de!i tirilmi tir (Erol, 2006, s.39). Ö!retmen okullarnn geli tirmesi ve yeni ö!retmen okullarnn açlmas konusu, Cumhuriyetin ilanndan itibaren tart lan bir konu olmu tur ylndan itibaren Avrupa ülkelerinin ö!retmen yeti tirme sistemleri incelenmi ve GEE programlarnn geli tirilmesinde özellikle Fransz Orta Ö!retmen Okulu ve Viyana Pedagoji Enstitüsünün uygulamalarndan yararlanlm tr (Altunya, 2006). Kurulu una dayanak olan 22 Mart 1926 sayl Maarif Te kilatna Dair Kanunu na göre GEE nin amac; Ortaokullarla 'lkö!retmen okullarna bran ö!retmenleri, ilkö!retime müfetti ve uygulama okullarna müdür yeti tirmek olarak belirlenmi tir. 'lk mezunlarndan itibaren Enstitü, yeti tirdi!i bu ö!retmen, yönetici ve müfetti lerle ve çe itli bilimsel, kültürel, sanatsal etkinliklerle Türk milli e!itimine önemli katklarda bulunmu tur. (Altunya, 2006, s.64). Ksaca GEE nin, Türk e!itim sisteminde birçok yenili!in öncüsü olmu tur. Enstitünün, e!itim bilimlerinin düzenli olarak okutuldu!u ilk kurum oldu!unu söylemek mümkündür. Bunun yan sra ça!da e!itim bilimlerinden yararlanarak, ortaokul ve 'lkö!retmen Okulu ö!retmeni, ilkö!retim müfetti i ve okul yöneticisi yeti tirme modellerini geli tirip uygulayan kurum olmu tur (Altunya, 2006, s.35). Bunun yan sra Türkiye nin ayn çat altnda yatl, kz ve erkek karma e!itim veren ilk yüksek ö!retim kurumu da GEE olmu tur. Cumhuriyet öncesinin bilgisizli!i ve yoklu!u içinde kadere boyun e!en sessiz kitlelerin yerine Cumhuriyet i koruyacak ve yüceltecek, onu ça!da uygarlk düzeyine çkaracak ku aklar yeti tirme, Türkiye halkn e!itecek Cumhuriyet ö!retmenlerini yeti tirme, misyonuyla kurulan, Türk e!itim ya amna ça!da e!itim

32 ve ö!retim yöntemlerini sokan GEE (Turani, 2006, s.20-24), 1940 l yllarda kurulan Köy Enstitülerine de çok sayda ö!retmen göndermi tir lerden sonra çok sayda okul ve enstitü açlm ve her alanda daha çok ö!retmene ihtiyaç duyulmu tur. Bu durum enstitüye alnan ö!renci saysnn artmasna neden olmu tur (Telli, 2006, s.33) ylnda Gazi E!itim Enstitüsü üniversiteye dönü mü, bugünkü Gazi Üniversitesi adn alm tr. Üç yl olan ö!retim süresi de bu tarihte dört yla çkarlm tr (Altunya, 2006, s.214) Resim-+ Bölümü nün Kurulu+u ve Geli+imi GEE de bir Resim-' Bölümü kurulana kadar, bu alandaki ö!retmen aç!n kapatmak amacyla, ö!retmen yeti tirmede geçici -resim kurslarndan alnan yeterlik belgesi ile ö!retmenlik yapmak gibi- önlemlere ba vuruldu!u görülmü tür yllar arasnda Türkiye ye gelen John Dewey, G. Stiekler gibi yabanc e!itimciler raporlar ile sanat e!itimcisi olarak görev yapacaklarn e!itiminin de önemini vurgulanm ve resim-i ö!retmeni yeti tirecek ayr bir bölümün kurulmas kararla trlm tr (Etike,1991, s.244). Bu raporlar do!rultusunda, '. Hakk Baltaco!lu ve '. Hakk Tonguç gibi yerli e!itimcilerin çabalar ile Cumhuriyet in e!itim kurumlarna nitelikli Resim-i ö!retmeni yeti tirmek amacyla 1932 ylnda Gazi E!itim Enstitüsü Resim-' Bölümü kurulmu tur (Telli, 2006, s.25) ylnda Almanya ya e!itim amaçl gönderilen Malik Aksel, Hayrullah Örs, 'smail Hakk Uluda!, Winasi Barutçu ve Mehmet Ali Atademir, 1932 ylnda yurda döndükten sonra 'smail Hakk Tonguç ba kanl!nda Resim-' Bölümü nün programlarn olu turmu lardr (Alaku, 2003).

33 Resim-' Bölümünün yaplandrlmasnda Almanya daki benzer e!itim kurumlarndan önemli ölçüde yararlanlm ancak özgün bir model olu turulmu tur (Altunya, 2006, s.517). Resim-' Bölümü nün, güzel sanatlar e!itiminin temel disiplinlerini veren, bu ülkenin kültürel birikimi ve sanatsal duyarl!ndan beslenen, sanat eylemini temel amaç olarak gören, ancak bu birikimin bir yandan da Türk e!itim sisteminin çe itli kademelerinde nasl uygulanaca! konusunda pedagojik bir e!itimi amaçlayan bir kurum oldu!unu söylemek mümkündür. Bölüm kuruldu!u günden itibaren toplumcu bir felsefenin uygulaycs olmu tur. Bu felsefe, her ey bu ülke için dü üncesinin benimsendi!i, sanatn hiçbir kurum, kurulu ve zümrenin tekelinde olmad!n, bu ülkenin her bireyinin yaratc güçlerini sanat yoluyla ifade edilmeye layk oldu!unu vurgulayan bir inanc yanstm tr (Pekmezci, 2006, s.65). Ö!retim süresi üç yl olan ve yatl e!itim veren Resim-' Bölümü nde resim ve i dersleri birlikte verilmi tir. Programda bu derslerinin birlikte verilmesi dü üncesinin çk noktasnn, tasarm ve görsel sanat alanlarnda yeni yakla mlar ortaya koyan Bauhaus Okulu oldu!unu söylemek mümkündür. Sanat e!itiminde ve sanat bak açsnda, sanatla zanaat birle tirerek, topluma mal edilmi, kalc ve ayn zamanda sanatsal ürünler yaratma amacn güden bu akm (Özsoy, 2003, s.71-72), temel disiplin olarak sanatsal ve uygulamal e!itimi, toplumun bütün katmanlarnn e!itime dahil edilmesi anlay n benimsemi tir. Bölümde resim derslerinin yan sra i derslerine geni yer verilmesinin bir nedeni, ilk ve orta ö!renim ça!ndaki çocuklar yaratc etkinliklere yönlendirecek, onlar el i lerine yatknla trabilecek e!itimciler yeti tirme dü üncesidir. Bu uygulamann temelinde, ö!rencilere sadece sanat e!itimi vermek veya bir el sanat ö!retmek de!il, sanat ve i i bir vasta olarak kullanmak, ö!rencileri sanat ve i aracl!yla e!itmek dü üncesi bulunmaktadr (Pekmezci, 2006, s.62-63). Ksaca,

34 sadece sanatç veya sadece e!itimci de!il hem üretici, hem e!itimci, hem de sanatç profili yaratmak amaçlanm tr. Resim ve i derslerinin birlikte verilmesinin di!er bir nedeni ise görevlendirildikleri okullara ve bulunduklar çevreye yararl olabilecek, o zamanki toplum yapmzn gereksinim duydu!u i leri ö!retebilecek, becerikli ö!retmen modelinin öngörülmü oldu!u söylenebilir (Altunya, 2006). Di!er bir ifade ile resim ve i derslerinin birlikte verilmesiyle, süreç içerisinde birbirlerini tamamlar nitelikte bir etki planlanm ve hem yaratcl!a, hem de i e dönük bir e!itim modelinin ülke çapnda yaylmasna, ulusal geli meye katkda bulunmaya çal lm tr yl programlarnda Resim Atölye Dersleri %20.00, ' Atölyesi Dersleri %30.00, Ö!retmenlik Meslek Dersleri %11.00, Genel Kültür ve Kuramsal Sanat Dersleri %11.00, Di!er Atölye Dersleri %28.00 oranndadr (Etike, 1991, s.119) li yllara kadar e!itim programlarnda i derslerinin a!rlkl oldu!u bir program izlendi!i söylenebilir. Ancak bu anlay zamanla, sanatsal çal malarn ister istemez ikinci planda kalmasna neden olmu tur. Bunu sonucunda 1950 li yllarn ba larnda sanatç ö!retmen yeti tirmek isteyen Adnan Turani nin ba çekti!i bir kesim, i derslerinin sanat e!itimine ket vurdu!u tezini öne sürmü tür (Erol, 2006). Bu do!rultuda 1955 ylnda yaplan bir düzenlemeyle resim derslerinin a!rlkta oldu!u bir program izlenmeye ba lanm tr. Buna göre Resim Atölye Derslerinin oran %27.08 olarak belirlenmi, ' Derslerinin a!rl! ise %18.74 e dü ürülmü tür. Ayrca Ö!retmen Meslek Dersleri %20.83, Genel Kültür ve Kuramsal Sanat Dersleri %8.33, ve di!er Atölye dersleri %20.83 orannda olmu tur (Co kun, 2007, s.28). Bölümde dersler (1972 ylna kadar) GEE anabinasnda verilmi tir. Atölye dersleri için yine anabinada bulunan atölyeler kullanlm tr. Bu atölyeler: Resim dershanesi, Demir ' leri Atölyesi, Model ' leri Atölyesi, Tahnit ve Biyoloji ' leri

35 Atölyesi, Snf Tekni!i ' leri Atölyesi, Ka!t ve Mukavva ' leri Atölyesi, A!aç ' leri Atölyesi ve Atölyeler için depo görevi gören odalardr. Köy Enstitüleri kapatldktan sonra 1950 ylnda Resim-' Bölümü de kapatlmak istenmi, bir yl ö!renci alnmam, sonra tekrar açlm tr. Yatl ö!retim ise 1972 ylna kadar sürmü, ondan sonra kaldrlarak yerine bursluluk konmu, 1978 ylnda bursluluk da kaldrlm tr (Altunya, 2006, s.191) ylndan itibaren ö!renciler 2. snfta, yetenek ve ilgilerine göre Resim ile Grafik kollarna ayrlm lardr (Erol, 2006, s.42) ylna gelindi!inde Mektupla Ö!retim ve 1978 ylnda Hzlandrlm E!itim uygulamalaryla, çok sayda aday yeterli bir e!itim görmeden ö!retmen olmaya ba lam tr (Özsoy, 2003, s.74) de Resim-' Bölümü bugünkü binasna ta nm tr ylna kadar MEB tarafndan yürütülmü olan ö!retmen e!itimi programlar, 1982 de yüksekö!retim kurumlarna ba!lanm tr. Resim-' E!itimi Bölümü de 4 yllk lisans düzeyinde e!itim vermeye ba lam tr. Bu dönemde bölümde dört ana sanat dal bulunmaktadr. Bunlar; resim, heykel, i ve grafik ana sanat dallardr (Co kun, 2007, s.29). Co kun (2007, s.36) nun bölüm ar ivinden derledi!i bilgilere göre, günümüzde Resim-' E!itimi Anabilim Dal programnda ö!renciler, daha önceki dönemlerde oldu!u gibi, 2.snfta ana sanat dallarn seçmektedirler. Bunlar resim, grafik, heykel, tekstil, seramik, özgün bask, foto!raf geleneksel Türk sanatlardr. Ana sanat atölye e!itimi için seçilen atölyenin d ndakiler, seçmeli sanat atölye dersinde dönü ümlü olarak verilmektedir. Programdaki ö!retmenlik e!itimi dersleri; Ö!retmenlik Mesle!ine Giri, Okul Deneyimi, Geli im ve Ö!renme, Ö!retimde Planlama ve De!erlendirme,

36 Ö!retim Teknolojileri ve Materyal Geli tirme, Snf Yönetimi, Özel Ö!retim Yöntemleri, Rehberlik ve Ö!retmenlik Uygulamas dr. Programda yer alan dersleri ise; Desen, Temel Tasarm, Perspektif, Yaz, Ana sanat Atölye, Seçmeli Sanat, Sanat Ö!retiminde Uygulamalar, Sanat Ö!retimi Deneyimi, Sanat Tarihine Giri, Türk Sanat Tarihi, Bat Sanat Tarihi, Ça!da Dünya Sanat, Ça!da Türk Sanat, 'nsann Sanatsal Geli imi, Estetik, Müze E!itimi ve Uygulamalar ve Sanat Ele tirisidir. Programdaki genel kültür dersleri (ortak zorunlu dersler); Türkçe, Yabanc Dil, Atatürk 'lkeleri ve 'nklap Tarihi ve Bilgisayar dr. Gazi E!itim Fakültesi Resim-' E!itimi Anabilim Dal, geçmi te oldu!u gibi bugün de ilk ve orta dereceli okullara resim-i ö!retmeni, yüksek ö!retim kurumlarna ise akademisyen yeti tirmeye devam etmektedir. Geçmi te oldu!u gibi bugün de alan derslerinin yan sra, sa!lam bir genel kültür ve ö!retmenlik meslek e!itimi bilgisi donanml e!itimcilerini ülkenin dört bir yanna göndermektedir Resim-+ Bölümü Mezunlar n n stihdamlar Yldz Teknik Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekan Prof. Tomur Atagök ün Gazi mezunu sanatç Prof. Dr. Halil Akdeniz e Nasl oldu da Gazi den Zafer Gençaydn, Adem Genç, Bilal Erdo!an gibi bugün Türk sanatnda etkin olan sanatçlar yeti ti? diye sormu ve öyle devam etmi tir Bu, Gazi de o dönem bir master veya doktora tezi olarak ele alnp incelenebilecek bir konudur (Akdeniz, 2006, s.53). Gerçekten de Gazi Resim-' Bölümü, kurulu undan günümüze kadar Türk sanatna önemli katklar bulunan pek çok sanatç-e!itimci yeti tirmi tir. GEE den yeti en yazar Fakir Baykurt a göre GEE, yoksul üniversitesi olarak tanmlanm tr. Çünkü o dönemlerde yoksul kökenlilerin yatl e!itim veren ö!retmen okullarndan ba ka gidebilece!i ba ka bir e!itim kurumu bulunmamaktadr

37 (Altunya, 2006, s.1). Bu nedenle GEE Resim-' Bölümü ö!rencilerini, genellikle köylerin, kasabalarn ve kentin, 'lkö!retmen Okulu mezunu, yoksul ve dar gelirli çocuklar olu turmu tur. Sonraki yllarda ö!retmen ihtiyacnn fazlal!ndan dolay 'lkö!retmen okulunun yan sra lise mezunlarn da kabul etmi tir (Altunya, 2006, s.183). Kurulu unun ilk yllarndan itibaren GEE Resim-' Bölümü Türkiye de Resim-' bran nda amaca uygun ö!retmen yeti tiren ilk kurum olarak planlanm tr. Sanat, i ve meslek e!itimi alan yetkin ö!retmenler, bu bölümde yeti mi ve tüm ülkeye yaylarak sanat ve i e!itimi ba aryla gerçekle tirmi lerdir. Cumhuriyet tarihinin de!erli sanat e!itimcilerini yeti tiren Gazi Resim-' Bölümü, kendisinden sonra açlan e!itim enstitülerinin benzer bölümlerine, Tatbiki Sanatlar Yüksek Okulu na, Güzel Sanatlar Akademisi ne ve 1980 den sonra açlan benzer kurumlara birçok ö!retmen ve ö!retim eleman yeti tirmi tir (Altunya, 2006, s.594). Bölümün ilk mezunlarndan itibaren her ö!renci için mezuniyet tezi hazrlamak zorunlu tutulmu tur. Ö!renciler 2. snfta konularn belirleyip, üçüncü snfta mezuniyet snavndan bir ay önce teslim etmesi gerekmektedir. Ba arsz olanlar bölüm bitirme snavna girememi lerdir (Telli, 2006, s.27). GEE Resim-' Bölümü nü bitirdikten hemen sonra kura yoluyla ö!rencilerin gidecekleri okullar belirlenmi ve mezunlar ö!retmen olarak göreve ba lam lardr. Bölümde üç - dört yllk e!itimin sonunda mezun olan ö!retmenlerin, Cumhuriyet devriminin ilkelerini benimsemi ve ö!retmenlik için gerekli yetkinlik ve olgunlu!u kazanm olarak mezun olmas amaçlanm tr. Mezunlar, gittikleri çevrede ö!retmen olmann ötesinde, aydn sfatyla çevrelerine örnek olma gibi bir misyon ta m lar ve ta ralara Cumhuriyet ülkülerini, bilimsel dü ünceyi de götürmü lerdir. Baz ö!renciler ö!retmen olarak atanrken bazlar ise mezun olduktan sonra asistan olarak bölümde kalm lardr ve bu yöntemle Resim-' Bölümü çok de!erli

38 ö!retmenler yeti tirmi lerdir. Bu asistanlar, kurumun varl!n, bütünlü!ünü korumada yararl olmu lar, eserleriyle de katk da bulunmu lardr (Altunya, 2006, s ). Bölüm, kendi seçti!i bir ksm ö!rencilerini yurtd na göndererek oradaki akademilerde e!itim görmelerini sa!lam tr ylndan itibaren yurtd na gönderilen ö!renciler yurda döndükten sonra bölüm ö!retmenler kurulunun oluru alnarak MEB ce Resim-' Bölümü nde ö!retmenlik yapmak üzere atanm lardr (Pekmezci, 2006, s.65). Ksaca kurulu unun ilk yllarnda Resim-' Bölümü nde görev yapan ö!retmenleri, yurtd nda ö!renim görenler ve onlarn yeti tirdi!i asistanlar izlemi lerdir. Söbütay Özer, Hülya Bölüko!lu, Hasan Akn, Bünyamin Özgültekin, Zafer Gençaydn, Bilal Erdo!an, Hasan Pekmezci, Bedri Karaya!murlar, 'smail Avc, Adem Genç ve onlar gibi pek çok Gazi Resim-' Bölümü mezunu, hem eserleriyle hem de e!itimci kimlikleriyle, Türk sanatna ve sanat e!itimine önemli katklarda bulunmu lardr. Sonuç olarak, kurulu unun ilk ylndan itibaren Gazi E!itim Enstitüsü Resim- ' Bölümü ülkenin ihtiyac olan sanatç ve e!itimcileri ba aryla yeti tirmi tir. Bunun temelinde bölüme alnan ö!renci saysnn fazla olmamas önemli bir etken olmu tur. Bölüm, az saydaki ö!renciye nitelikli ö!retim verilebilmi, dolaysyla mezunlar i sizlik sorunuyla kar kar ya kalmam tr. Günümüzde ise Resim-' E!itimi nden mezun olan ö!renci saysnn, geçmi e oranla oldukça fazla oldu!u söylenebilir. Altunya (2006, s.548) nn GEE Resim-' Bölümü ar ivinden derledi!i verilere göre, bölümün ilk mezunlarn verdi!i yllar ( ) kapsayan 25 yln mezun says, bugün yakla k olarak sadece 4 yln mezun saysna kar lk gelebilmektedir. Dolaysyla mezun saysndaki art n, günümüz Resim-' Bölümü mezunlarnn istihdam sorunuyla kar kar ya gelmesine neden olan etkenlerden biri oldu!unu söylemek mümkündür.

39 BÖLÜM III 3. YÖNTEM Bu bölümde, ara trmann; modeli, ara trma kapsamna alnan evren ve örneklem açklanmakta; veri toplama araçlar, verilerin analizine ili kin istatistiksel bilgiler yer almaktadr Ara+t rman n Modeli Bu çal mada; Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim - ' E!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlar incelenmi tir. Ara trma; ta d! amaç, bu amaca uygun olarak izlenen yöntem ve toplanan verilerin niteli!i açsndan betimsel bir çal madr. Ara trmada, ara trma grubu yllar arasnda Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ö!rencilerden olu turulmu tur. Verilerin toplanmas ve yorumlanmasnda nicel ara trma yöntemi olan anket tekni!i uygulanm tr Evren ve Örneklem Ara trmann çal ma evrenini, Gazi Üniversitesi Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan yllar arasnda mezun olan 441 ö!renci olu turmaktadr. Ara trmann örneklemi basit tesadüfi örnekleme tekni!i ile belirlenmi tir. Bu örneklem türünde evrende bulunan bireylerin örnekleme girme ans e ittir (Bal, 2001, s.118).

40 Ara trma evrenini olu turan 441 mezundan, Milli E!itim Bakanl! Personel Genel Müdürlü!ü ve Gazi Üniversitesi Ö!renci ' leri Dairesi Ba kanl! aracl!yla bilgilerine ula lan ve örnekleme alnan 180 ki iye ara trmann veri toplama arac gönderilmi tir. Örnekleme alnan 180 ki iden 153 ki i anketleri doldurarak geri göndermi lerdir. Anketlerin geri dönü oran %83.3 tür. Herhangi bir kurumda çal mayan mezunlara nazaran, çal an mezunlarn bilgilerine daha kolay ula labildi!i için toplanan anketlerden 106 snn çal an mezunlara, 47 sinin ise çal mayan mezunlara ait oldu!u görülmü tür. Çal mayan mezunlara anketin ula trlmasnda ve gönderilen anketlerin geri dönü ümünde beklenen katlm sa!lanamamasna kar n çal an ve çal mayan mezunlardan toplanan anket saylar istatistiksel analizler için yeterli görülmü tür Veri Toplama Tekni2i Ara trma için gerekli olan veriler, ilgili literatürün taranmas, ara trmac tarafndan yaptrlan anket çal malar sonucu elde edilen bulgular olmak üzere iki kaynaktan toplanm tr. Ara trmada önce nitel verilerin toplanmas amacyla literatür taramas yaplm, Türkçe yaynlar (tez, makale, kitap, vb.) izlenmi tir. Nicel veriler ise mezunlara uygulanan anket formlaryla elde edilmi tir. Milli E!itim Bakanl! ndan alnan, yllar arasnda Gazi Üniversitesi Resim-' Ö!retmenli!inden mezun olan ö!rencilere yönelik atama ve görevlendirmelerle ilgili veriler do!rultusunda mezunlara ula lm tr. Ara trmada iki ayr anket formu kullanlm tr. Çal an mezunlara ve Çal mayan mezunlara yönelik olarak hazrlanan anketler, örneklem kapsamndaki mezunlara posta ve elektronik posta yoluyla ula trlm tr.

41 3.4. Verilerin Analizi Yaplan literatür taramas sonucunda elde edilen sonuçlar, konular hiyerar isine uygun olarak yorumlanm tr. Ara trmann alt problemleri SPSS paket program kullanlarak de!erlendirilmi tir. Ara trmada toplanan nicel veriler; yüzde, frekans ve çapraz tablo (crosstab) kullanlarak, ilgili alt problem do!rultusunda analiz edilmi tir. Elde edilen nicel bulgular tablola trlarak alt problem srasna göre sunulmu tur.

42 BÖLÜM IV 4. BULGULAR VE YORUM Bu bölümde, Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal dan yllar arasnda mezun olan ö!rencilerden anket aracl!yla toplanan verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgular, ara trmann amacna ve alt problemlerine göre ele alnm, tablolar halinde açklanm tr Birinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum nedir? Ara trmann birinci alt problemi u ekildedir: Mezunlarn i bulma oranlar Birinci alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde mezunlara sorulan Resim-' E!itimi Anabilim Dalndan hangi yl mezun oldunuz? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 2, Grafik 1, Tablo 3, Grafik 2 ve Tablo 4 te yer almaktadr.

43 Tablo 2. Çal +anlar n Gazi E2itim Fakültesi Resim-+ E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Y llara Göre Oran Mezun Olunan Yl F % , , , ,4 Toplam ,0 Grafik 1. Çal +anlar n Gazi E2itim Fakültesi Resim-+ E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Y llara Göre Oran % Tablo 2 ve Grafik 1 de görüldü!ü gibi ara trmaya katlan ve meslek hayatna ba layan 106 bireyin %13,2 si 2003, %19,8 i 2004, %23,6 s 2005, % 43,4 ü ise 2006 yl mezunudur.

44 Tablo 3. Çal +mayanlar n Gazi E2itim Fakültesi Resim-+ E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Y llara Göre Oran Mezun Olunan Yl F % , , , ,4 Toplam ,0 Grafik 2. Çal +mayanlar n Gazi E2itim Fakültesi Resim-+ E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olduklar Y llara Göre Oran % Ara trmaya katlan ve meslek hayatna ba lamayan 47 bireyin, %14,9 u 2003, %23,4 ü 2004, %21,3 ü 2005, % 40,4 ü ise 2006 yl mezunudur (Tablo 3, Grafik 2).

45 Tablo 4. Çal +anlar n Mezun Oldu2u Y llara Göre Çal +t klar Kurumlara Da2 l m Mezun Olunan Yl MEB Çal lan Kurum Özel Üniversite Özel Okul Sektör * Di!er ** Toplam Toplam *Özel sektör: Grafik ve reklam ajans, özel resim kurslar **Di!er: Pazarlama irketi, serbest meslek, emniyet ve özel güvenlik irketi Tablo 4 te görüldü!ü gibi, çal an olarak ara trmaya katlan 106 ki iden, 2003 ylnda mezun olan 14 ki iden 7 si MEB de, 1 i özel okulda, 2 si üniversitede, 2 si özel sektörde, 2 si ise di!er alanlarda çal maktadr ylnda mezun olan 21 ki iden 8 i MEB de, 4 ü özel okulda, 3 ü üniversitede, 5 i özel sektörde, 1 i ise di!er alanda çal maktadr ylnda mezun olan 25 ki iden 6 s MEB de, 6 s özel okulda, 2 si üniversitede, 6 s özel sektörde, 5 i ise di!er alanlarda çal maktadr ylnda mezun olan 46 ki iden 17 si MEB de, 8 i özel okulda, 2 si üniversitede, 10 u özel sektörde, 9 u ise di!er alanlarda çal maktadr. Toplamda tüm mezunlarn 38 i MEB de, 19 u özel okulda, 9 u üniversitede, 23 ü özel sektörde, 17 si ise di!er alanlarda çal maktadr.

46 4.2. kinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann ikinci alt problemi u ekildedir: Mezunlarn mezun olduklar ö!retim türleri ve buna ba!l olarak i bulma durumlar nedir? 'kinci alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde mezunlara sorulan Hangi tür ö!retimden mezun oldunuz? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 5, Grafik 3, Tablo 6, Grafik 4 ve Tablo 7 de yer almaktadr. Tablo 5. Çal +anlar n Mezun Oldu2u Ö2retim Türüne Göre Oran Mezun Olunan Ö!retim Türü F % Birinci Ö!retim 68 64,2 'kinci Ö!retim 38 35,8 Toplam ,0 Grafik 3. Çal +anlar n Mezun Oldu2u Ö2retim Türüne Göre Oran % 0 1.ogretim 2.ogretim

47 Tablo 5 ve Grafik 3 incelendi!inde, ara trmaya katlan meslek hayatna ba lam 106 bireyin %64,2 si birinci ö!retimden, %35,8 i ise ikinci ö!retimden mezun oldu!u görülmektedir. Tablo 6. Çal +mayanlar n Mezun Oldu2u Ö2retim Türüne Göre Oran Mezun Olunan Ö!retim Türü F % Birinci Ö!retim 17 36,2 'kinci Ö!retim 30 63,8 Toplam ,0 Grafik 4. Çal +mayanlar n Mezun Oldu2u Ö2retim Türüne Göre Oran % 0 1.ögretim 2.ögretim Ara trmaya meslek hayatna ba lamam olarak katlan 47 ki iden %36,2 si birinci ö!retimden, %63,8 i ise ikinci ö!retimden mezun olmu tur. (Tablo 6 ve Grafik 4).

48 Tablo 7. Mezunlar n Mezun Oldu2u Ö2retim Türüne Göre Da2 l m Birinci ö!retim 'kinci ö!retim Toplam Çal an Çal mayan Toplam Tablo 7 de görüldü!ü gibi ara trmaya çal an olarak katlan 106 ki iden 68 i birinci ö!retimden 38 i ise ikinci ö!retimden mezun olmu tur. Ara trmaya çal mayan olarak katlan 47 ki iden 17 si birinci ö!retimden 30 u ise ikinci ö!retimden mezun olmu tur. Toplamda 153 mezunun 85 inin birinci ö!retimden, 68 inin ise ikinci ö!retimden mezun oldu!u görülmektedir Üçüncü Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann üçüncü alt problemi u ekildedir: Mezunlarn lisansüstü e!itim durumlar ve buna ba!l olarak istihdam durumlar nedir? Üçüncü alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde mezunlara sorulan Mezun olduktan sonra lisansüstü e!itim aldnz m? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 8, Grafik 5, Tablo 9, Grafik 6, Tablo 10 ve Tablo 11 de yer almaktadr.

49 Tablo 8. Çal +anlar n Lisansüstü E2itim Alma Durumu F % Evet 36 34,0 Hayr 70 66,0 Toplam ,0 Grafik 5. Çal +anlar n Lisansüstü E2itim Alma Durumu % 0 Evet Hayir Tablo 8 ve Grafik 5 incelendi!inde, ara trmaya katlan meslek hayatna ba lam 106 bireyin %34,0 ünün lisans e!itimini tamamladktan sonra lisansüstü e!itimine devam ederken, % 66,0 s gibi bir ço!unlu!un lisansüstü e!itimi almam oldu!u görülmektedir.

50 Ara trmada, ara trmacnn kendisinin de lisansüstü e!itim yapmas nedeniyle, örnekleme alnan 180 ki i içinde lisansüstü e!itim alan mezunlara daha kolay ula mas, ara trmada lisansüstü e!itim alan mezun saysnn yüksek çkmasna yol açm olma ihtimali söz konusudur. Bu nedenle mezunlarn lisansüstü e!itim durumlarna yönelik olarak elde edilen sonuçlar, ara trma snrllklarnn be inci maddesi göz önünde bulundurularak de!erlendirilmelidir. Tablo 9. Çal +mayanlar n Lisansüstü E2itim Alma Durumu F % Evet 15 31,9 Hayr 32 68,1 Toplam ,0 Grafik 6. Çal +mayanlar n Lisansüstü E2itim Alma Durumu % 0 Evet Hayir

51 Ara trmaya katlan meslek hayatna ba lamam 47 bireyin %31,9 u lisans e!itimini tamamladktan sonra lisansüstü e!itime devam etmi, %68,1 i devam etmemi tir (Tablo 9 ve Grafik 6). Tablo 10. Çal +an Mezunlar n Lisansüstü E2itim Alma Durumlar na Göre Çal +t klar Kurumlara Da2 l m Çal lan Kurum Lisansüstü e!itim MEB Özel Okul Üniversite Özel Sektör Di!er Toplam Var Yok Toplam Tablo 10 daki da!lm incelendi!inde, lisansüstü e!itim alan 36 mezunun 14 ü MEB de, 5 i özel okulda, 9 u üniversitede, 3 ü özel sektörde, 5 i ise di!er alanlarda çal maktadr. Lisansüstü e!itim almayan 70 ki iden 24 ünün MEB de, 14 ünün özel okulda, 20 sinin özel sektörde, 12 sinin ise di!er alanlarda çal makta oldu!unu söylemek mümkündür.

52 Tablo 11. Çal +mayanlar çin Mezun Olunan Y llara Göre Lisansüstü E2itim Alma Durumu Mezun Olunan Yl Lisansüstü E!itim Alma Durumu Evet Hayr Toplam Toplam Tablo 11 de görüldü!ü gibi meslek hayatna ba lamam bireylerden 2003 ylnda mezun olan 7 ki iden 1 i lisansüstü e!itim alrken, 2004 ylnda mezun olan 11 ki iden 6 s, 2005 yl mezunu olan 10 ki iden 2 si, 2006 yl mezunu olan 19 ki iden 6 s lisansüstü e!itime devam edebilmi tir Dördüncü Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann dördüncü alt problemi u ekildedir: Çal an mezunlarn, mezun oldu!u yllara göre meslek hayatna ba ladklar yl nedir? Dördüncü alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde çal an mezunlara sorulan, Meslek hayatna hangi yl ba ladnz? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 12, Grafik 7 ve Tablo 13 te yer almaktadr.

53 Tablo 12. Meslek Hayat na Ba+lan lan Y llar Meslek Hayatna Ba lama Yl F % Mezun Olunan Yl 40 37,7 1 Yl Sonra 35 33,0 2 Yl Sonra 24 22,6 3 Yl Sonra 5 4,7 4 Yl Sonra 2 1,9 Toplam ,0 Grafik 7. Meslek Hayat na Ba+lan lan Y llar % 0 Mezun olunan yil 2 yil sonra 4 yil sonra 1 yil sonra 3 yil sonra

54 Tablo 12 ve Grafik 7 de görüldü!ü üzere, ara trmaya çal an bireyler olarak katlanlarn % 37,7 si mezun oldu!u sene çal maya ba larken, %33,0 lisans e!itimini tamamladktan bir yl sonra, %22,6 s mezun olduktan iki yl sonra, mezun olmu tur. %4,7 si üç yl sonra, %1,9 u ise mezun olduktan dört yl sonra çal ma hayatna ba lam tr. Tablo 13. Çal +anlar n Mezun Oldu2u Y llara Göre Meslek Hayat na Ba+lama Y llar n n Da2 l m Meslek Hayatna Ba lama Mezun Olunan Yl Mezun 1 Yl 2 Yl 3 Yl 4 Yl Toplam Oldu!u Yl Sonra Sonra Sonra Sonra Toplam Tablo 13 teki da!lm incelendi!inde, ara trmaya çal anlar olarak katlan bireylerden 2003 ylnda mezun olan 14 ki iden 8 i mezun oldu!u yl, 2004 ylnda mezun olan 21 ki iden 6 s, 2005 yl mezunu olan 25 ki iden 10 u, 2006 yl mezunu olan 46 ki iden 16 s meslek hayatna ba layabilmi oldu!u görülmektedir. Toplamda çal an mezunlarn 40 nn mezun oldu!u yl, 35 inin bir yl sonra,

55 24 ünün iki yl sonra, 5 inin üç yl sonra, 2 sinin ise mezun olduktan dört yl sonra meslek hayatna ba layabilmi oldu!unu söylemek mümkündür Be+inci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann be inci alt problemi u ekildedir: Çal an mezunlar a!rlkl olarak hangi kurumda çal maktadr? Be inci alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde çal an mezunlara sorulan, Hangi kurumda görev yapyorsunuz? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 14 ve Grafik 8 de yer almaktadr. Tablo 14. Çal +an Mezunlar n Çal +t klar Kurumlar Çal lan Kurum F % MEB 38 35,8 Özel Okul 19 17,9 Üniversite 9 8,5 Özel Sektör 23 21,7 Di!er 17 16,0 Toplam ,0

56 Grafik 8. Çal +an Mezunlar n Çal +t klar Kurumlar % 0 MEB Universite Diger Ozel Okul Ozel Sektor Tablo 14 ve Grafik 8 de görüldü!ü gibi, meslek hayatna ba lam mezunlar a!rlkl olarak (%35,8 orannda) Milli E!itim Bakanl! na ba!l okullarda ö!retmenlik yapmaktadr. Ardndan %21,7 lik orana sahip olan özel sektör gelmektedir. %17,9 orannda mezun özel okullarda görev yaparken, %16,0 di!er alanlarda, en dü ük orana sahip olan %8,5 i ise üniversitelerde akademisyen olarak görev yapmaktadr Alt nc Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann altnc alt problemi u ekildedir: Çal mayan mezunlarn çal mama nedenleri nedir? Altnc alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde çal mayan mezunlara sorulan, Mezun oldu!unuz alanla ilgili bir kurumda çal mama nedeniniz nedir? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 15 ve Grafik 9 de yer almaktadr.

57 Tablo 15. Çal +mayan Mezunlar çin Çal +mama Sebebi Çal mama Sebebi F % Çal mak istemiyorum 2 4,3 KPSS den yeterli puan alamadm 27 57,4 Lisansüstü e!itime devam ediyorum 7 14,9 Akademik kadro bekliyorum 5 10,6 Di!er* 6 12,8 Toplam ,0 *Di!er: Yurtd nda e!itim almak için hazrlanyorum, yurtd nda dil ö!renimi için bulunuyorum, kamu kurulu larna memurluk için hazrlanyorum. Grafik 9. Çal +mayan Mezunlar çin Çal +mama Sebebi % 0 Istemiyorum Lisansüstü egitim Diger KPSS Akademik kadro

58 Tablo 15 ve Grafik 9 da görüldü!ü gibi, çal mayan mezunlar en önemli çal mama sebebini %57,4 orannda KPSS den yeterli puan alamamaya ba!larken, %14,9 u lisansüstü e!itime devam etmelerine, %10,6 s akademik kadro beklemelerine, %12,8 i ise di!er nedenlere ba!lam tr. %4,3 orannda bir kesim ise çal mak istemedi!i için çal mad!n belirtmi tir Yedinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann yedinci alt problemi u ekildedir: Mezunlarn, bulunduklar konumdan memnuniyet durumlar nedir? Yedinci alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde sadece çal an mezunlara sorulan, Wu anda çal t!nz kurum, sizin gerçekten çal mak istedi!iniz kurum mu? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 16 ve Grafik 10 da yer almaktadr. Tablo 16. Meslek Hayat na Ba+layanlar n Çal +mak stedi2i Kurumda Çal +abilme Oran F % Evet 54 50,9 Hayr 52 49,1 Toplam ,0

59 Grafik 10. Meslek Hayat na Ba+layanlar n Çal +mak stedi2i Kurumda Çal +abilme Oran % 0 Evet Hayir Ara trmaya meslek hayatna ba lam olarak katlan bireylerin hemen hemen yars istedi!i i te çal ma imkân bulmu tur (Tablo 16 ve Grafik 10). Bu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde sadece çal an mezunlara sorulan, Mesle!iniz sizi maddi yönden tatmin ediyor mu? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 17 ve Grafik 11 de yer almaktadr. Tablo 17. Meslekten Sa2lan lan Maddi Doyum Durumu F % Kesinlikle evet 3 2,8 Evet 45 42,5 Ksmen 37 34,9 Hayr 15 14,2 Kesinlikle hayr 6 5,7 Toplam ,0

60 Grafik 11. Meslekten Sa2lan lan Maddi Doyum Durumu % 0 Kesinlikle evet Kismen Kesinlikle hayir Evet Hayir Tablo 17 ve Grafik 11 de görüldü!ü gibi, ara trmaya meslek hayatna ba lam olarak katlan 106 mezunun %45,3 ü mesle!inden maddi yönden doyum sa!lad!n, %34,9 u ksmen doyum sa!lad!n dü ünmektedir. %19,9 u ise mesle!inden maddi doyumu yeterli düzeyde sa!layamamaktadr. Bu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde sadece çal an mezunlara sorulan, Mesle!iniz sizi manevi yönden tatmin ediyor mu? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 18 ve Grafik 12 de yer almaktadr.

61 Tablo 18. Meslekten Sa2lan lan Manevi Doyum Durumu F % Kesinlikle evet 11 10,4 Evet 39 36,8 Ksmen 40 37,7 Hayr 10 9,4 Kesinlikle hayr 6 5,7 Toplam ,0 Grafik 12. Meslekten Sa2lan lan Manevi Doyum Durumu % 0 Kesinlikle evet Kismen Kesinlikle hayir Evet Hayir

62 Tablo 18 ve Grafik 12 de görüldü!ü gibi, ara trmaya meslek hayatna ba lam olarak katlan 106 mezunun %47,2 si mesle!inden manevi yönden doyum sa!lad!n, %37,7 si ksmen doyum sa!lad!n dü ünmektedir. %15,1 i ise mesle!inden maddi doyumu yeterli düzeyde sa!layamamaktadr. Bu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde hem çal an hem de çal mayan mezunlara sorulan, Seçme ansnz olsayd hangi kurumda çal may tercih ederdiniz? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 19, Grafik 13, Tablo 20, Grafik 14 ve Tablo 21 de yer almaktadr. Tablo 19. Meslek Hayat na Ba+layanlar çin Çal + lmak stenilen Kurumlar Çal lmak 'stenilen Kurum F % MEB 45 42,5 Özel Okul 5 4,7 Üniversite 36 34,0 Kültür Bakanl! 6 5,7 Özel Sektör 8 7,5 Di!er 6 5,7 Toplam ,0

63 Grafik 13. Meslek Hayat na Ba+layanlar çin Çal + lmak stenilen Kurumlar % 0 MEB Universite Ozel sektor Ozel Okul Kultur Bak Diger Tablo 19 ve Grafik 13 te görüldü!ü gibi, ara trmaya meslek hayatna ba lam olarak katlanlarn, seçme anslar olmas durumunda %42,5 i MEB e ba!l okullarda, %4,7 si özel okullarda, %34,0 üniversitelerde, %5,7 si Kültür Bakanl! nda, %7,5 i özel sektörde, %5,7 si ise di!er alanlarda çal mak istemektedir. Tablo 20. Meslek Hayat na Ba+lamayanlar çin Çal + lmak stenilen Kurumlar Çal lmak 'stenilen Kurum F % MEB 18 38,3 Özel Okul 2 4,3 Üniversite 22 46,8 Kültür Bakanl! 5 10,6 Toplam ,0

64 Grafik 14. Meslek Hayat na Ba+lamayanlar çin Çal + lmak stenilen Kurumlar % 0 MEB Universite Ozel okul Kultur Bak. Tablo 20 ve Grafik 14 te görüldü!ü gibi, ara trmaya meslek hayatna ba lamam olarak katlanlarn, seçme anslar olmas durumunda %38,3 ü MEB e ba!l okullarda, %4,3 ü özel okullarda, %46,8 i üniversitelerde, %10,6 s Kültür Bakanl! nda çal mak istemektedir. Özel sektörde ve di!er alanlarda ise çal may tercih etmemektedir.

65 Tablo 21. Çal + lan Kurumlar ve Çal + lmak stenilen Kurumlar Çal lan Kurum Çal lmak 'stenilen Kurum MEB Özel okul Üniversite Özel sektör Di!er Toplam MEB Özel okul Üniversite Kültür Bakanl! Di!er Toplam Tablo 21 incelendi!inde, MEB de çal mak isteyen 45 ki iden ancak 23 ünün, özel okulda çal mak isteyen 5 ki iden 4 ünün, üniversitede akademisyen olmak isteyen 36 ki iden ancak 9 tanesinin hedefini gerçekle tirebilmi oldu!u, Kültür Bakanl! nda çal mak isteyen 6 ki inin ve di!er alanlarda çal mak isteyen 8 ki inin hedefini gerçekle tirememi oldu!u görülmektedir. En fazla çal lmak istenilen kurum MEB, devamnda üniversite seçilirken, di!er alanlarda, Kültür bakanl!nda ve özel okullarda çal ma iste!i di!er seçeneklere göre daha az tercih edilmi tir.

66 4.8. Sekizinci Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann sekizinci alt problemi u ekildedir: Mezunlarn Resim-' ö!retmeni olma amacyla lisans e!itimine ba lama durumu ile u anki istihdam durumu örtü mekte midir? Sekizinci alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde hem çal an hem de çal mayan mezunlara sorulan, Resim-' E!itimi Programna ba lama amacnz Resim-' (Görsel Sanatlar) ö!retmeni olmak myd? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 22, Grafik 15, Tablo 23, Grafik 16 ve Tablo 24 te yer almaktadr. Tablo 22. Çal +an Mezunlar n Resim-+ Ö2retmeni Olmak çin Resim-+ Program na Ba+lama Durumu F % Evet 71 67,0 Hayr 35 33,0 Toplam ,0

67 Grafik 15. Çal +an Mezunlar n Resim-+ Ö2retmeni Olmak çin Resim-+ Program na Ba+lama Durumu % 0 Evet Hayir Tablo 22 ve Grafik 15 incelendi!inde, meslek hayatna ba layan mezunlarn %67,0 si resim-i ö!retmeni olmak amacyla resim-i programna ba lad!, %33,0 ünün ise böyle bir amaç ta madan resim-i programna ba lad! görülmektedir. Tablo 23. Çal +mayan Mezunlar n Resim-+ Ö2retmeni Olmak çin Resim-+ Program na Ba+lama Durumu F % Evet 31 66,0 Hayr 16 34,0 Toplam ,0

68 Grafik 16. Çal +mayan Mezunlar n Resim-+ Ö2retmeni Olmak çin Resim-+ Program na Ba+lama Durumu % 0 Evet Hayir Tablo 23 ve Grafik 16 e göre, çal mayan mezunlarn %66,0 snn resim-i ö!retmeni olmak amacyla resim-i programna ba lad!, %34,0 ünün ise böyle bir amaç ta madan resim-i programna ba lad! görülmektedir. Tablo 24. Çal +anlar çin Resim-+ Ö2retmeni Olma ste2ine Göre Lisans E2itimi Sonunda Çal + lan Kurumlar Lisans Programna Çal lan Kurum Ba lama Amacnz Ö!retmen Olmak myd? MEB Özel okul Üniversite Özel sektör Di!er Toplam Evet Hayr Toplam

69 Tablo 24 teki da!lmda görüldü!ü gibi, lisans e!itimine ö!retmen olmak amacyla ba layan 71 ki iden 35 i MEB de çal rken, 14 ü özel okullarda, 12 si özel sektörde, 10 u ise di!er alanlarda çal maktadr. Lisans e!itimiyle ö!retmen olmay amaçlamayan 35 ki iden 3 ü MEB de, 5 i özel okullarda, 9 u üniversitede, 11 i özel sektörde, 7 si ise di!er alanlarda çal maktadr Dokuzuncu Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann dokuzuncu alt problemi u ekildedir: Mezun olunan lisans program, mezunlar mesle!e ne ölçüde hazrlam tr? Dokuzuncu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde hem çal an hem de çal mayan mezunlara sorulan, Ald!nz lisans e!itimi sizi Resim-' ö!retmenli!ine hangi ölçüde hazrlad? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 25, Grafik 17, Tablo 26 ve Grafik 18 de yer almaktadr. Tablo 25. Çal +anlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2ine Haz rlama Durumu F % Büyük ölçüde 52 49,1 Ksmen 41 38,7 Az 10 9,4 Hiç 2 1,9 Toplam ,0

70 Grafik 17. Çal +anlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2ine Haz rlama Durumu % 0 Büyük ölcüde Az Kismen Hic Tablo 25 ve Grafik 17 den anla laca! gibi ara trmaya katlanlardan meslek hayatna ba lam olan bireyler, aldklar lisans e!itiminin ö!retmenli!e hazrlama durumunu %49,1 orannda yeterli bulurken, %38,7 si ksmen yeterli, %11,3 ü ise yetersiz bulmu tur. Tablo 26. Çal +mayan Mezunlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2ine Haz rlama Durumu F % Tamamen 2 4,3 Büyük ölçüde 16 34,0 Ksmen 21 44,7 Az 7 14,9 Toplam ,0

71 Grafik 18. Çal +mayan Mezunlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2ine Haz rlama Durumu % 0 Tamamen Kismen Büyük ölcüde Az Tablo 26 ve Grafik 18 de görüldü!ü gibi ara trmaya katlanlardan meslek hayatna ba lamam olan bireyler, aldklar lisans e!itiminin ö!retmenli!e hazrlama durumunu %38,3 orannda yeterli bulurken, %44,7 si ksmen yeterli, %14,9 u ise yetersiz bulmu tur. Dokuzuncu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde hem çal an hem de çal mayan mezunlara sorulan, Ald!nz lisans e!itimi sizi di!er i alanlarna hangi ölçüde hazrlad? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 27, Grafik 19, Tablo 28 ve Grafik 20 de yer almaktadr.

72 Tablo 27. Çal +anlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2i D + nda Di2er + Alanlar na Haz rlama Durumu F % Büyük ölçüde 26 24,5 Ksmen 50 47,2 Az 21 19,8 Hiç 9 8,5 Toplam ,0 Grafik 19. Çal +anlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2i D + nda Di2er + Alanlar na Haz rlama Durumu % 0 Büyük ölcüde Az Kismen Hic

73 Tablo 27 ve Grafik 19 da görüldü!ü gibi, ara trmaya katlanlardan çal an bireyler, aldklar lisans e!itiminin kendilerini resim-i ö!retmenli!i d nda di!er i alanlarna hazrlama durumunu %24,5 orannda yeterli bulurken, %47,2 si ksmen yeterli, %28,3 ü ise yetersiz bulmu tur. Tablo 28. Çal +mayan Mezunlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2i D + nda Di2er + Alanlar na Haz rlama Durumu F % Büyük ölçüde 5 10,6 Ksmen 20 42,6 Az 10 21,3 Hiç 12 25,5 Toplam ,0 Grafik 20. Çal +mayan Mezunlar n Ald klar Lisans E2itiminin Resim-+ Ö2retmenli2i D + nda Di2er + Alanlar na Haz rlama Durumu % 0 Büyük ölcüde Az Kismen Hic

74 Tablo 28 ve Grafik 20 de görüldü!ü gibi, ara trmaya katlanlardan çal mayan bireyler, aldklar lisans e!itiminin kendilerini resim-i ö!retmenli!i d nda di!er i alanlarna hazrlama durumunu sadece %10,6 orannda yeterli bulurken, %42,6 s ksmen yeterli, %46,8 gibi büyük bir oranda yetersiz bulmu tur. Dokuzuncu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde hem çal an hem de çal mayan mezunlara sorulan, Lisans e!itiminiz sonucu edindi!iniz alan bilgisi yeterlili!inize güveniyor musunuz? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 29, Grafik 21, Tablo 30 ve Grafik 22 de yer almaktadr. Tablo 29. Çal +anlar n Ald klar Lisans E2itiminin Sa2lad 2 Alan Bilgisi Yeterlili2ine Güvenme Durumu F % Kesinlikle evet 3 2,8 Evet 55 51,9 Ksmen 39 36,8 Hayr 7 6,6 Kesinlikle hayr 2 1,9 Toplam ,0

75 Grafik 21. Çal +anlar n Ald klar Lisans E2itiminin Sa2lad 2 Alan Bilgisi Yeterlili2ine Güvenme Durumu % 0 Kesinlikle evet Kismen Kesinlikle hayir Evet Hayir Tablo 29 ve Grafik 21 incelendi!inde çal an mezunlarn, aldklar lisans e!itiminin sa!lad! alan bilgisi yeterlili!ine %54,7 orannda güvenirken, %36,8 i ksmen güvendi!i, %8,5 i ise güvenmedi!i söylenebilir. Tablo 30. Çal +mayanlar n Ald klar Lisans E2itiminin Sa2lad 2 Alan Bilgisi Yeterlili2ine Güvenme Durumu F % Kesinlikle evet 3 6,4 Evet 9 19,1 Ksmen 31 66,0 Hayr 4 8,5 Toplam ,0

76 Grafik 22. Çal +mayanlar n Ald klar Lisans E2itiminin Sa2lad 2 Alan Bilgisi Yeterlili2ine Güvenme Durumu % 0 Kesinlikle evet Evet Kismen Hayir Tablo 30 ve Grafik 22 de görüldü!ü gibi, çal mayan mezunlar, aldklar lisans e!itiminin sa!lad! alan bilgisi yeterlili!ine %25,5 orannda güvenirken, %66,0 ksmen güvenmektedir. %8,5 i ise güvenmemektedir. Dokuzuncu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde hem çal an hem de çal mayan mezunlara sorulan, Lisans e!itiminiz süresince ald!nz derslerden hangisinde / hangilerinde yetersiz oldu!unuzu dü ünüyorsunuz? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 31 ve Tablo 32 de yer almaktadr.

77 Tablo 31. Çal +anlar çin Lisans E2itiminde Yetersiz Görüldü2ü Dü+ünülen Dersler F % Uygulama Dersleri (Anasanat atölye, Seçmeli sanat atölye) 22 20,8 Teorik Dersler (Alan e!itimi ve ö!retmenlik e!itimine yönelik dersler) 49 46,2 Hem uygulama dersleri hem teorik dersler 11 10,4 Yetersiz oldu!umu dü ünmüyorum 24 22,6 Toplam ,0 Tablo 31 incelendi!inde ara trmaya çal an olarak katlan 106 ki inin %20,8 i uygulama dersleri olan anasanat ve seçmeli sanat atölye derslerinden, % 46,2 si alan e!itimi ve ö!retmenlik e!itimine yönelik teorik derslerden, %10,4 ü hem uygulama hem teorik derslerden yetersiz oldu!unu dü ündü!ü görülmektedir. %22,6 s ise yetersiz oldu!unu dü ünmedi!ini ifade etmi tir.

78 Tablo 32. Çal +mayanlar çin Lisans E2itiminde Yetersiz Görüldü2ü Dü+ünülen Dersler F % Uygulama Dersleri (Anasanat atölye, Seçmeli sanat atölye) 9 19,1 Teorik Dersler (Alan e!itimi ve ö!retmenlik e!itimine yönelik dersler) 20 42,6 Hem uygulama dersleri hem teorik dersler 12 25,5 Yetersiz oldu!umu dü ünmüyorum 6 12,8 Toplam ,0 Tablo 32 de görüldü!ü gibi ara trmaya çal mayan olarak katlan 47 ki inin %19,1 i uygulama dersleri olan anasanat ve seçmeli sanat atölye derslerinden, %42,6 s alan e!itimi ve ö!retmenlik e!itimine yönelik teorik derslerden, %25,5 i hem uygulama hem teorik derslerden yetersiz oldu!unu dü ünmektedir. %12,8 i ise yetersiz oldu!unu dü ünmedi!ini ifade etmi tir Onuncu Alt Probleme Yönelik Bulgular ve Yorum Ara trmann onuncu alt problemi u ekildedir: Mezunlarn rehberlik hizmeti beklentileri ile üniversitenin onlara sa!lad! olanaklar örtü mekte midir? Onuncu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde mezunlara sorulan, Mezun oldu!unuz üniversite i bulma konusunda size rehberlik etti mi? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 33, Grafik 25, Tablo 34, Grafik 26 ve Tablo 35 te yer almaktadr.

79 Tablo 33. Çal +anlar çin Mezun Olunan Üniversitenin + Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu F % Evet 11 10,4 Ksmen 12 11,3 Hayr 48 45,3 Kesinlikle hayr 35 33,0 Toplam ,0 Grafik 23. Çal +anlar çin Mezun Olunan Üniversitenin + Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu % 0 Evet Hayir Kismen Kesinlikle hayir

80 Tablo 33 ve Grafik 25 te görüldü!ü gibi, ara trmaya meslek hayatna ba lam olarak katlanlarn %10,4 ü mezun olduklar üniversitenin kendilerine i bulma konusunda rehberlik etti!ini dü ünürken, %11,3 ü ksmen rehberlik etti!ini, %78,3 gibi büyük bir ço!unluk ise rehberlik etmedi!ini dü ünmektedir. Tablo 34. Çal +mayanlar çin Mezun Olunan Üniversitenin + Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu F % Hayr 22 46,8 Kesinlikle hayr 25 53,2 Toplam ,0 Grafik 24. Çal +mayanlar çin Mezun Olunan Üniversitenin + Bulma Konusunda Rehberlik Hizmeti Verme Durumu % 0 Hayir Kesinlikle hayir

81 Tablo 34 ve Grafik 26 da görüldü!ü gibi, ara trmaya meslek hayatna ba lamam olarak katlanlarn tamam mezun olduklar üniversitenin kendilerine i bulma konusunda rehberlik etmedi!ini dü ünmektedir. Tablo 35. Çal +anlar çin Mezun Olunan Üniversitede Sa2lanan Rehberlik Hizmeti Yeterlili2inin stihdam Olunan Alanlara Göre Da2 l m Mezun oldu!unuz üniversite i bulma konusunda size rehberlik etti mi? MEB Çal lan Kurum Özel Özel Üniversite okul sektör Di!er Toplam Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr Toplam Tablo 35 te görüldü!ü gibi, mezun olunan üniversitenin i bulma konusunda kendisine rehberlik etti!ini dü ünen 11 ki iden 6 s MEB de, 2 si üniversitede, 3 ü ise özel sektörde çal maktadr. Ksmen rehberlik etti!ini dü ünen 12 ki iden 1 i MEB de, 5 i özel okulda, 3 ü üniversitede, 2 si özel sektörde, 1 i ise di!er alanda çal maktadr. Üniversitenin rehberlik etmedi!ini dü ünen 83 ki iden 31 i MEB de, 14 ü özel okullarda, 4 ü üniversitede, 18 i özel sektörde, 16 s ise di!er alanlarda çal maktadr.

82 Onuncu alt probleme yönelik olarak, ara trma anketinde mezunlara sorulan, Sizce üniversiteler i bulma konusunda rehberlik hizmeti vermeli mi? sorusuna verilen yantlarn da!lm ve yüzdesi Tablo 36, Grafik 27, Tablo 37, Grafik 28 de yer almaktadr. Tablo 36. Çal +anlar çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Görü+lerinin Da! l m F % Kesinlikle evet 66 62,3 Evet 36 34,0 Ksmen 4 3,8 Toplam ,0 Grafik 25. Çal +anlar çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Görü+lerinin Da! l m % 0 Kesinlikle evet Evet Kismen

83 Tablo 36 ve Grafik 27 da görüldü!ü gibi, çal an mezunlar %96,3 gibi yüksek bir oranla üniversitelerin i bulma konusunda rehberlik hizmeti vermesi gerekti!ine inanmaktadr. Tablo 37. Çal +mayanlar çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Görü+lerinin Da! l m F % Kesinlikle evet 33 70,2 Evet 12 25,5 Ksmen 2 4,3 Toplam ,0 Grafik 26. Çal +mayanlar çin Üniversitelerin Rehberlik Hizmeti Verme Gereklili!ine Dair Görü+lerinin Da! l m % 0 Kesinlikle evet Evet Kismen

84 Tablo 37 ve Grafik 28 d8 görüldü!ü gibi, çal mayan mezunlar %95,7 gibi yüksek bir oranla üniversitelerin i bulma konusunda rehberlik hizmeti vermesi gerekti!ine inanmaktadr.

85 BÖLÜM V 5. SONUÇ VE ÖNERLER 5.1. Sonuç Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' e!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarn incelemek amacyla planlanp yürütülen ara trmann bulgularna dayal olarak a a!daki sonuçlara ula lm tr. 1. Mezunlarn i bulma oranlar nedir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: GÜGEF Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ve anket uygulanan 153 ki iden 106 s bir kurumda çal rken, 47 si herhangi bir kurumda çal mamaktadr. Çal an mezun says % 69,3 orannda iken çal mayan mezun says %30,7 dir. Di!er bir deyi le mezunlarn büyük bir ksmnn istihdam edilmi oldu!u söylenebilir. 2. Mezunlarn mezun olduklar ö!retim türleri ve buna ba!l olarak i bulma durumlar nedir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: Ara trmaya çal an ve çal mayan olarak katlan mezunlarn, katlm oranlar e itlendi!inde, çal anlarn %64,2 si ve çal mayanlarn % 36,2 si birinci ö!retimden mezun olmu tur. Di!er bir ifadeyle çal anlarn büyük bir ksm birinci ö!retimden, çal mayanlarn büyük bir ksm ikinci ö!retimden mezun olmu tur. Buna ba!l olarak birinci ö!retim mezunlarnn daha fazla istihdam edildi!i söylenebilir.

86 3. Mezunlarn lisansüstü e!itim durumlar ve buna ba!l olarak istihdam durumlar nedir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: Ara trmaya çal an olarak katlan 106 ki inin sadece % 34,0 n olu turan 36 s ve çal mayan olarak katlan 47 ki inin %31,9 unu olu turan 15 i lisansüstü e!itimlerine devam etmi tir. Elde edilen bu sonuçlara göre her 3 mezundan 1 inin lisansüstü e!itim ald! söylenebilir. Ara trmacnn kendisinin de lisansüstü e!itim yapmas ve lisansüstü e!itim alan mezunlara daha kolay ula mas nedeniyle, ara trmada lisansüstü e!itim alan mezun saysnn yüksek çkmasna yol açm olma ihtimali söz konusudur. Bu nedenle mezunlarn lisansüstü e!itim durumlarna yönelik olarak elde edilen sonuçlar de!erlendirilirken, ara trma snrllklarnn be inci maddesi göz önünde bulundurulmaldr. Ara trmaya çal an olarak katlan 106 mezundan lisansüstü e!itim alan 36 ki inin 14 ü MEB de, 5 i özel okullarda, 9 u üniversitelerde, 3 ü özel sektörde, 5 i ise di!er alanlarda çal maktadr. Lisansüstü e!itim almayan 70 ki iden 24 ü MEB de, 14 ü özel okullarda, 20 si özel sektörde, 12 si ise di!er alanlarda çal maktadr. Ara trma sonuçlarna göre; Milli E!itim Bakanl! na ba!l okullarda, özel okullarda, özel sektörde ve di!er alanlarda çal anlarn büyük bir bölümü lisansüstü e!itim almam tr. Üniversitede çal an mezunlarn ise tamam lisansüstü e!itim alm tr. Buna ba!l olarak lisansüstü e!itim; Milli E!itim Bakanl! na ba!l okullarda, özel okullarda, özel sektörde ve di!er alanlarda çal mak için zorunlu de!ilken, akademisyenlik için zorunludur denilebilir. Çal mayan bireylerden lisansüstü e!itime devam edebilen mezun says, her geçen yl giderek dü mektedir. 4. Çal an mezunlarn, mezun oldu!u yllara göre meslek hayatna ba ladklar yl nedir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr:

87 Ara trmaya çal an olarak katlan 106 bireyin %37,7si mezun oldu!u yl, %33,0 mezun olduktan bir yl sonra, %22,6 s iki yl sonra, %4,7 si üç yl sonra, %1,9 u ise dört yl sonra meslek hayatna ba lam tr. Bu sonuçlara göre, mezunlarn istihdam orannn, mezun olunan yldan itibaren her geçen yl giderek dü tü!ü söylenebilir. 5. Çal an mezunlar a!rlkl olarak hangi kurumda çal maktadr? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: Ara trmaya meslek hayatna ba lam olarak katlan 106 bireyin 38 i MEB de çal rken, 19 u özel okullarda, 9 u üniversitelerde, 23 ü özel sektörde, 17 si ise di!er alanlarda, çal maktadr. Mezunlar a!rlkl olarak Milli E!itim Bakanl! nda çal rken, çal an 106 bireyin göz ard edilemeyecek %21,7 si özel sektörde (reklam ve grafik ajanslarnda, özel resim kurslarnda) çal maktadr. 6. Çal mayan mezunlarn çal mama nedenleri nedir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: Herhangi bir kurumda çal mayanlar en önemli çal mama sebebini büyük oranda KPSS den yeterli puan alamamaya ba!lam lardr. 'kinci sra lisansüstü e!itimlerine devam etmelerine, üçüncü srada yurtd e!itimi için hazrlanma, yurtd nda dil ö!renimi için bulunma, kamu kurulu larna memurluk için hazrlanma gibi di!er faktörlere ve akademik kadro beklemelerine ba!lam tr. 7. Mezunlarn bulunduklar konumdan memnuniyet durumlar nedir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr:

88 Ara trmaya meslek hayatna ba lam olarak katlan bireylerin yars, istedi!i i te çal ma imkan bulurken di!er yars ise istemedi!i bir i te çal maktadr. 106 bireyin hemen hemen yars mesle!inden maddi ve manevi doyum sa!lamaktadr. Çal an mezunlar, seçme ansnz olsayd hangi kurumda çal may tercih ederdiniz? sorusuna ço!unluk MEB cevabn verirken, bu cevab ikinci srada üniversite izlemi tir. Devamnda özel sektör, Kültür Bakanl!, di!er alanlar ve özel okullar gelmi tir. Meslek hayatna ba lam 106 ki iden MEB de çal mak isteyen 45 inin ancak 23 ünün, özel okulda çal mak isteyen 5 ki inin 4 ünün, üniversitede çal mak isteyen 36 ki iden ancak 9 unun hedefini gerçekle tirebilmi oldu!u, Kültür Bakanl! nda çal mak isteyen 6 ki inin ve di!er alanlarda çal mak isteyen 8 ki inin ise hedefini gerçekle tirememi oldu!u söylenebilir. Çal mayan mezunlar ise, seçme ansnz olsayd hangi kurumda çal may tercih ederdiniz? sorusuna ço!unluk üniversite cevabn verirken, bu cevab ikinci srada MEB izlemi tir Ardndan Kültür Bakanl! ve özel okullar gelmi tir. 8. Mezunlarn resim-i ö!retmeni olma amacyla lisans e!itimine ba lama durumu ile u anki istihdam durumu örtü mekte midir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: Çal anlarn %67,0 oranyla ve çal mayanlarn %66,0 oranyla büyük ço!unlu!u, lisans e!itimine resim-i ö!retmeni olmak amacyla ba lam tr. Lisans e!itimine resim-i ö!retmeni olmak için mi ba ladnz? sorusuna, MEB ve özel okullarda resim-i ö!retmeni olarak çal an 57 ki inin %85,9 oranyla büyük bir ço!unlu!u evet, %14,1 i hayr demi tir. Sonuç olarak mezunlarn resim-i ö!retmeni olma amacyla lisans e!itimine ba lama durumu ile istihdam durumunun tamamen örtü tü!ü söylenemez.

89 9. Mezun olunan lisans program, mezunlar mesle!e ne ölçüde hazrlam tr? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: Sonuçlar de!erlendirildi!inde, çal an mezunlarn yakla k yars, alm olduklar lisans e!itimini, resim-i ö!retmenli!ine hazrlamada büyük ölçüde yeterli, ancak di!er i alanlarna hazrlamada ksmen yeterli görmü ; çal mayan mezunlarn yakla k yars ise alm olduklar lisans e!itimini, resim-i ö!retmenli!ine hazrlamada ksmen yeterli, di!er i alanlarna hazrlamada ise yetersiz görmü tür. Çal an mezunlarn yardan fazlas, çal mayan mezunlarn ise 1/3 i alan bilgisi yeterliliklerine güvenmektedir. Meslek hayatna ba lam mezunlarn yakla k 1/4 i lisans e!itimi süresince ald! dersleri yeterli bulmu tur. Çal an ve çal mayan mezunlarn hemen hemen yars, alan e!itimine ve ö!retmenlik e!itimine yönelik olan teorik dersleri; 1/5 i ise atölye derslerini yetersiz aldklarn dü ünmektedir. Sonuç olarak mezun olunan lisans programnn, mezunlar mesle!e tamamen hazrlad! söylenemez. 10. Mezunlarn rehberlik hizmeti beklentileri ile üniversitenin onlara sa!lad! olanaklar örtü mekte midir? alt problemine ili kin sorulan anket sorularndan elde edilen bulgulara dayal olarak u sonuçlara ula lm tr: Çal anlarn, %78,3 orannda büyük ço!unlu!u, çal mayanlarn ise tamam tarafndan, Gazi Üniversitesi nin i bulma konusunda kendilerine rehberlik etmemi tir. Mezunlar %96,0 gibi oldukça yüksek bir oranla, üniversitelerin rehberlik hizmeti vermesi gerekti!ine inanmaktadr. Sonuç olarak; mezunlarn rehberlik hizmeti beklentileri ile üniversitenin onlara sa!lad! olanaklar örtü memektedir.

90 5.2. Öneriler 1. Günümüzde Resim-' E!itimi mezunlar, resim-i ö!retmenli!i alan yeterli!ine yönelik olarak snanmayan bir sistemle atanmakta, ö!renciler resim-i ö!retmenli!i için iyi yeti mi olsalar da, alan d ndaki sorularda ba ar gösteremedikleri için kimi zaman atanamamaktadr. Bu nedenle, bu durumun önlenebilmesi için, ö!retmen adaylarnn girdi!i KPSS snavnda saysal, sözel ve e!itim bilgisi yeterlili!ini ölçen ksmlarn yan sra, alan bilgisi yeterli!ini ölçen ksmlarn da bulunmasnda yarar vardr. 2. Resim-' E!itimi Anabilim Dal nda ö!renci rehberlik hizmetleri geli tirilebilir ve ara trma - rehberlik bürolar, mezunlar takip birimleri kurulabilir. Rehberlik bürolar tarafndan hem ö!renimine devam eden ö!renciler i bulma ve i alanlar konusunda bilgilendirilebilir, hem yeni geli me ve ara trmalar mezunlara ula trlabilir, hem de onlarn e!itim ve ö!retimle ilgili problemleri ara trlarak ilgililere duyurabilir. 3. Resim-' Bölümü nün kurulu amaçlar göz önünde bulundurularak ö!retim programlar belli periyotlarla gözden geçirilebilir. Yaratc, yapc ve üretken bireylerin yeti ebilmesi için Resim-' E!itimi programlarnn olumlu ve eksik görülen yönleri sorgulanabilir. 4. Çal ma hayatna ba layan mezunlardan, mezun olduklar lisans programlarnn olumlu ve eksik yanlar konusunda görü leri alnabilir, programlarn yeniden yaplandrlmasnda bu görü lerden yararlanlabilir. 5. Gazi Üniversitesi Resim-' E!itimi Anabilim Dal tarafndan mezuniyet sonrasnda ö!renci takip çizelgesi hazrlanabilir ve ö!rencilerin üniversite ile ileti imlerinin kopmamas için çe itli çal malar yaplabilir, belirli periyotlarla sergi, mezunlar günü vb gibi etkinlikler düzenlenebilir, bu erkinliklerden mezunlar haberdar edilerek katlmlar sa!lanabilir.

91 6. Uygulamada etkin olmayan, ö!renciler için dan manlk hizmeti etkinle tirilebilir ö!rencilerin her konuda, her skntda dan abildi!i, dan t!nda fikir sahibi olabildi!i bir hizmet haline dönü türülebilir. 7. Yaplan ara trmalarda Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan mezun olan ö!renci saysnn, Milli E!itim Bakanl! nn resim-i ö!retmeni ihtiyacnn oldukça üzerinde oldu!u görülmü tür. Bu durum, mezun olan ö!rencilerin ço!unun atanamamasna ve alan d mesleklere kaymasna, e!itimini ald! mesle!i yapamamasna neden olmaktadr. Bu sorunu çözümü için, Türkiye genelinde Resim-' E!itimi Anabilim Dallar ile ortak bir çal ma yaplarak, resim-i ö!retmenlerinin atamalarndaki saysal azlk konusunda Milli E!itim Bakanl! ve Maliye Bakanl! ile görü meler yaplabilir. 8. Mezunlarn hem üniversiteyle hem de birbirleriyle ileti im sa!layabilmesi için Resim-' E!itimi mezunlarna yönelik internet sitesi yaplabilir. 9. Geçmi yllarda Resim-' Anabilim Dal ndan mezun olan ki ilerle irtibat kurulup, bu ki ilerin bölümde e!itimlerine devam eden ö!rencilere, meslekleriyle ilgili görü ve deneyimlerini aktarmas sa!lanabilir. 10. Anket sonuçlar incelendi!inde, teorik derslerin yetersiz alnd! dü ünülmektedir. Bu durum göz önünde bulundurularak ilgili ö!retim elemanlarna konuyla ilgili bilgilendirilmesinde ve teorik dersleri etkili i leme yöntemleriyle ilgili görü meler yaplmasnda yarar vardr.

92 KAYNAKÇA AKDEN'Z, H. (2006). Gazi 'le 'lgili 'ki Anm ve 'leriye Yönelik Bir De!erlendirme. Üç Ku+ak Gazi E2itimli Sanatç lar. Akalan G. (Ed.). Ankara: Gazi Üniversitesi Yaynlar AKYÜZ, Y. (2004). Türk E2itim Tarihi, M.Ö M.S (9. Bask). Ankara: PegemA Yaynclk. ALTUNYA, N. (2006). Gazi E!itim Enstitüsü. Ankara: G.Ü. 'leti im Fakültesi Basmevi ARISOY, A.(1994). lkokullarda Resim-i+ E2itimi ve Kar+ la+ lan Sorunlar. Yaynlanmam Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi E!itim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar E!itimi Resim-' Ö!retmenli!i Bilim Dal. BAL, H. (2001). Bilimsel Ara+t rma Yöntem ve Teknikleri. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Yaynlar. BALCI, Y. B. (2005). Estetik. Ankara: Gündüz E!itim ve Yaynclk. BALTACIOALU, '. H. (1964). Pedagojide htilal. Ankara: Kültür Bakanl! Yaynlar. B'NBAWIOALU, C. (2005). Türk E2itim Dü+üncesi Tarihi, Ara+t rmalar. Ankara: An Yaynclk COWKUN, G. (2007). Gazi Üniversitesi, Gazi E2itim Fakültesi Müzik E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olan Ö2rencilerin stihdam Durumlar n n Belirlenmesi. Yaynlanmam Yüksek Lisans Tezi, GÜ E!itim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar E!itimi Müzik E!itimi Anabilim Dal. ÇOBAN, B. P. (2007) Gazi Üniversitesi Gazi E2itim Fakültesi Resim- + Ö2retmenli2i Lisans Program Niteliklerinin De2erlendirilmesi. Yaynlan mam Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi E!itim Bilimleri Enstitüsü Resim-' Ö!retmenli!i Bilim Dal. DOAAN, H. (2003). Estetik. (3. Bask). 'zmir: Dokuz Eylül Yaynlar. ELDEM, H. E. (1970). Elvah- Nak+iye Koleksiyonu. EL'BAL, G. (Çev). 'stanbul: Milliyet Yaynlar. ER'NÇ, M. S. (1998). Sanat n Boyutlar. 'stanbul: Çnar Yaynevi.

93 EROL, T. (2006). Bir Cumhuriyet Kurumu: Gazi E!itim Enstitüsü Resim-' Bölümü Üzerine Notlar-Anlar. Üç Ku+ak Gazi E2itimli Sanatç lar. Akalan G. (Ed.). Ankara: Gazi Üniversitesi Yaynlar ERSOY, N. (2003). Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinin Amaçlar yla Bu Liselerden Mezun Olan Müzik Bölümü Ö2rencilerinin Yüksekö2retim Programlar na Yerle+tirilme Durumlar n n Kar+ la+t rmal ncelemesi. Yaynlanmam Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi E!itim Bilimleri Enstitüsü, Müzik E!itimi Anabilim Dal. ET'KE, S. (1991). Türk Sanat E2itimi Tarihsel Geli+im Süreci çinde Ortaokul Resim E2itimi ve Resim Ö2retmeni Yeti+tirme ( ). Yaynlanmam Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü EPÖ Anabilim Dal. ET'KE, S. (1995). Sanat E2itimi Yaz lar. Ankara: 'lke Kitabevi Yaynlar. FISCHER, E. (1993). Sanat n Gereklili2i. Çev. Cevat Çapan. Ankara: V Yaynlar. KARAPINAR, M. (1992). Kurulu+unda Bu Yana Gazi Üniversitesi Mesleki E2itim Fakültesi Teknoloji E2itimi Bölümü Ev Ekonomisi Anabilim Dal Program ndan Mezun Olan Ki+ilerin stihdamlar, Sorunlar ve Çözüm Yollar Üzerine Bir Ara+t rma. Yaynlanmam Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ev Ekonomisi Bilim Dal. KAVCAR, C. (1983). Güzel Sanatlar E2itimi. Cumhuriyet Döneminde E!itim, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi. 'stanbul: Milli E!itim Basmevi. KIRIWOALU, O. (1990). Resim-+ Ö2retiminde Kar+ la+ lan Ba+l ca Sorunlar. Ankara: TED Dizisi. KIRIWOALU, O. T. (2002). Sanatta E2itim, Görmek, Ö2renmek, Yaratmak. Ankara: PegemA Yaynclk. KÜÇÜKAHMET, L. (1986). Ö2retim lke ve Yöntemleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Basmevi. ÖZSOY, V. (2003). Görsel Sanatlar E2itimi. Yaynclk. Ankara: Gündüz E!itim ve PEKMEZC', H. (2006). Türk Sanat E!itiminde ve Sanatnda Gazi E!itim Enstitüsü Resim-' Bölümü. Üç Ku+ak Gazi E2itimli Sanatç lar. Akalan G. (Ed.). Ankara: Gazi Üniversitesi Yaynlar READ, H. (1974). Sanat n Anlam. 'stanbul: Türkiye ' Bankas Yaynlar. SAN, '. (1983). Sanat E2itimi Kuramlar. Ankara: Ütopya Yaynevi

94 TELL', H. (1995). Tonguç un Resim, ' ve Yaz Ö!retimine Katklar. Hakk Tonguç ve Hizmetleri, Türk E2itim Derne2i III. Anma Toplant s, 25 Ekim 1995, Ankara TED E!itimcilerimizi Anma ve Tantma Dizisi:3 TELL', H. (2006). Cumhuriyetimizin Bir Ant Kurumu, Karanlktan Aydnl!a. Üç Ku+ak Gazi E2itimli Sanatç lar. Akalan G. (Ed.). Ankara: Gazi Üniversitesi Yaynlar TURAN', A. (2006). Cumhuriyetimizin Antsal E!itim Kurumu Gazi Terbiye Enstitüsü. Üç Ku+ak Gazi E2itimli Sanatç lar. Akalan G. (Ed.). Ankara: Gazi Üniversitesi Yaynlar TÜRKBAL, A. (2005). Makro ktisat. (3. Bask). 'stanbul: Aktif Yaynevi. ÜNSAL, M. E. (2003). Makro ktisat. (5. Bask). Ankara: Turhan Kitapevi. Di2er Kaynaklar ALAKUW, A. O. (2003). Dünden Bugüne Görsel Sanatlar E!itimimizin Genel Bir Görünümü. Milli E2itim Dergisi, Say:160, < alakus.html> adresinden tarihinde alnm tr Milli E!itim Bakanl! Personel Genel Müdürlü!ü Yl Saysal Verileri < adresinden tarihinde alnm tr. Gazi Üniversitesi Ö!renci ' leri Dairesi Ba kanl! , , Yl Saysal Verileri < adresinden tarihinde alnm tr. Yeterlilik kelimesiyle ilgili sorgunun sonucu < tarihinde alnm tr adresinden

95 EKLER Ek-1. Çal +an Mezunlara Uygulanan Anket T.C. GAZ ÜNVERSTES ETM BLMLER ENSTTÜSÜ RESM- ETM YÜKSEK LSANS PROGRAMI Gazi E2itim Fakültesi Güzel Sanatlar E2itimi Bölümü Resim-+ E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olan Ö2rencilerin stihdam Durumlar n n ncelenmesi Anketi Bu anketin amac, Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan yllar arasnda mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarnn incelenmektir. Sizden; anket formunda yer alan sorular, ilgili yerleri i aretleyerek ya da ksa açklamalarla ve içtenlikle yantlamanz rica ederim. Verece!iniz yantlar yaplmakta olan ara trmaya k tutacaktr ve size herhangi bir yükümlülük getirmeyecektir. Ayrntl bilgi isterseniz a a!daki ileti im adresinden bana ula abilirsiniz. Ara trmaya katk sa!lad!nz için te ekkür ederim. elifkaraaslan@yahoo.com Elif KARAASLAN Gazi Ünv. E!t. Bil. Ens.Yüksek Lisans Ö!rencisi iniz:. Anket Tarihi: Anket No: SORULAR 1. Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan hangi yl mezun oldunuz? Hangi tür ö!retimden mezun oldunuz? Birinci ö!retim 'kinci ö!retim 3. Mezun olduktan sonra lisansüstü e!itim aldnz m? Evet Hayr

96 4. Meslek hayatna hangi yl ba ladnz? Mezun oldu!um yl Mezun olduktan 1 yl sonra Mezun olduktan 2 yl sonra Mezun olduktan 3 yl sonra Mezun olduktan 4 yl sonra 5. Hangi kurumda görev yapyorsunuz? MEB de Özel Okulda Üniversitede Kültür Bakanl! nda Özel Sektörde (Grafik / Reklam Ajanslar, Özel Resim Kurslar) Di!er 6. Wu anda çal t!nz kurum, sizin gerçekten çal mak istedi!iniz kurum mu? Evet Hayr 7. Seçme ansnz olsayd hangi kurumda çal may tercih ederdiniz? MEB de Özel Okulda Üniversitede Kültür Bakanl! nda Özel Sektörde (Grafik / Reklam Ajanslar, Özel Resim Kurslar) Di!er

97 8. Mesle!iniz sizi maddi yönden tatmin ediyor mu? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr 9. Mesle!iniz sizi manevi yönden tatmin ediyor mu? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr 10. Resim-' E!itimi Programna ba lama amacnz Resim-' (Görsel Sanatlar) ö!retmeni olmak myd? Evet Hayr 11. Ald!nz lisans e!itimi sizi resim-i ö!retmenli!ine hangi ölçüde hazrlad? Tamamen Büyük ölçüde Ksmen Az Hiç

98 12. Ald!nz lisans e!itimi sizi di!er i alanlarna hangi ölçüde hazrlad? Tamamen Büyük ölçüde Ksmen Az Hiç 13. Lisans e!itiminiz sonucu edindi!iniz alan bilgisi yeterlili!inize güveniyor musunuz? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr 14. Lisans e!itimiz süresince ald!nz derslerden hangisinde / hangilerinde yetersiz oldu!unuzu dü ünüyorsunuz? (En fazla 2 seçenek i aretleyebilirsiniz) Anasanat atölye Seçmeli sanat atölye Alanla ilgili teorik dersler E!itimle ilgili teorik dersler Yetersiz oldu!umu dü ünmüyorum

99 15. Mezun oldu!unuz üniversite i bulma konusunda size rehberlik etti mi? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr 16. Sizce üniversiteler i bulma konusunda rehberlik hizmeti vermeli mi? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr

100 Ek-2. Çal +mayan Mezunlara Uygulanan Anket T.C. GAZ ÜNVERSTES ETM BLMLER ENSTTÜSÜ RESM- ETM YÜKSEK LSANS PROGRAMI Gazi E2itim Fakültesi Güzel Sanatlar E2itimi Bölümü Resim-+ E2itimi Anabilim Dal ndan Mezun Olan Ö2rencilerin stihdam Durumlar n n ncelenmesi Anketi Bu anketin amac, Gazi E!itim Fakültesi Güzel Sanatlar E!itimi Bölümü Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan yllar arasnda mezun olan ö!rencilerin istihdam durumlarnn incelenmektir. Sizden; anket formunda yer alan sorular, ilgili yerleri i aretleyerek ya da ksa açklamalarla ve içtenlikle yantlamanz rica ederim. Verece!iniz yantlar yaplmakta olan ara trmaya k tutacaktr ve size herhangi bir yükümlülük getirmeyecektir. Ayrntl bilgi isterseniz a a!daki ileti im adresinden bana ula abilirsiniz. Ara trmaya katk sa!lad!nz için te ekkür ederim. elifkaraaslan@yahoo.com Elif KARAASLAN Gazi Ünv. E!t. Bil. Ens.Yüksek Lisans Ö!rencisi iniz:. Anket Tarihi: Anket No: SORULAR 1. Resim-' E!itimi Anabilim Dal ndan hangi yl mezun oldunuz? Hangi tür ö!retimden mezun oldunuz? Birinci ö!retim 'kinci ö!retim 3. Mezun olduktan sonra lisansüstü e!itim aldnz m? Evet Hayr

101 4. Mezun oldu!unuz alanla ilgili bir kurumda çal mama nedeniniz nedir? Çal mak istemiyorum KPSS den yeterli puan alamadm Lisansüstü e!itime devam etmekteyim Akademik kadro bekliyorum Di!er 5. Seçme ansnz olsayd hangi kurumda çal may tercih ederdiniz? MEB de Özel Okulda Üniversitede Kültür Bakanl! nda Özel Sektörde (Grafik / Reklam Ajanslar, Özel Resim Kurslar) Di!er 6. Resim-' E!itimi Programna ba lama amacnz Resim-' (Görsel Sanatlar) ö!retmeni olmak myd? Evet Hayr 7. Ald!nz lisans e!itimi sizi resim-i ö!retmenli!ine hangi ölçüde hazrlad? Tamamen Büyük ölçüde Ksmen Az Hiç

102 8. Ald!nz lisans e!itimi sizi di!er i alanlarna hangi ölçüde hazrlad? Tamamen Büyük ölçüde Ksmen Az Hiç 9. Lisans e!itiminiz sonucu edindi!iniz alan bilgisi yeterlili!inize güveniyor musunuz? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr 10. Lisans e!itimiz süresince ald!nz derslerden hangisinde / hangilerinde yetersiz oldu!unuzu dü ünüyorsunuz? (En fazla iki seçenek i aretlebilirsiniz) Anasanat atölye Seçmeli sanat atölye Alanla ilgili teorik dersler E!itimle ilgili teorik dersler Yetersiz oldu!umu dü ünmüyorum

103 11. Mezun oldu!unuz üniversite i bulma konusunda size rehberlik etti mi? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr 12. Sizce üniversiteler i bulma konusunda rehberlik hizmeti vermeli mi? Kesinlikle evet Evet Ksmen Hayr Kesinlikle hayr

104 Ek-3. Milli E2itim Bakanl 2 ndan Al nan Atama Verileri

105

106

107

108

109

110

111

112