Aks ağırlığı hesaplamaları. Aks ağırlık hesaplamaları hakkında genel bilgiler

Transkript

1 Aks ağırlık hesaplamaları hakkında genel bilgiler Kamyonları kullanan tüm taşıma tipleri, fabrikadan tedarik edilen şasinin belli bir üstyapı tarafından desteklenmesini gerektirir. Aks ağırlık hesaplamaları hakkında genel bilgiler Aks ağırlığı hesaplamalarının amacı şasiyi ve üstyapının yerini optimize etmektir. Bu, yasal gereklilikleri ve teknik sınırlamaları göz önünde bulundurarak izin verilen maksimum aks ve boji ağırlığını aşmadan maksimum taşıma yükünü taşıyabilmek adına önemlidir. Yük optimizasyonunu taşıyabilmek için, şasi ağırlıkları ve ölçümleri ile ilgili bilgi gereklidir. Ayrıntılar, aracın ICD'sinde (Şasiye Özel Çizim) bulunmaktadır. Not: Bir aks üzerindeki sağ ve sol taraftaki tekerlek ağırlıkları arasındaki fark toplam aks yükünün %3'ünü geçmemelidir. Eşit olmayan yük aracın bir tarafa eğilmesine neden olur. Not: Aracın çekiş kabiliyetinin iyi olmasını sağlamak için, en az araç ağırlığının %20'si yönlendirme aksları üzerine gelmelidir. Ancak yerel yasalar farklı bir dağılımı gerektirebilir. Scania distribütörlerinin ve bayilerinin yükü optimize etmeye yardımcı ve aks ağırlığına yönelik bir hesaplama programı bulunmaktadır. Scania CV AB 2016, Sweden 1 (11)

2 Kısmi yüklü aks ağırlığı Kısmi yüklü aks ağırlığı Bazı durumlarda, kısmi yüklü bir kamyon tamamen yüklü bir kamyondan daha fazla aks ağırlığına ulaşır. Resimde, kamyon yaklaşık %65 yüklü olduğunda maksimum ön aks ağırlığının elde edildiği gösterilmektedir. Maksimum ön aks ağırlığı, tamamen yüklü durumda izin verilen maksimum ağırlıktan daha az olmasına rağmen %65 yüklü durumda izin verilen ağırlıktan daha fazladır. Resim, ayrıca izin verilen maksium arka aksın asla aşılmadığını da göstermektedir. Örneğin çöp araçları için hesaplama yaparken, bu koşullar tersine döner. Bu araçlar arkadan yüklendiği için izin verilen maksimum arka aks ağırlığı tamamen yüklü olmayan yükler için aşılabilir % Kısmi yüklü aks ağırlığı örneği 1. Ön aks üzerindeki yük (kg). 2. İzin verilen maksimum ön aks ağırlığı. 3. Ön aks için yük eğrisi. 4. Arka aks için yük eğrisi. 5. Kısmi yükte ön aksta erişilen maksimum yük. 6. Aracın önden nasıl boşaltıldığını gösterir. 7. Arka aks üzerindeki yük (kg). 8. İzin verilen maksimum yükün bir yüzdesi olarak yükün boyutu. 9. İzin verilen maksimum arka aks ağırlığı Scania CV AB 2016, Sweden 2 (11)

3 Kaldırma prensibi Kaldırma prensibi aşağıdaki örnekle açıklabilir: Kısmi yüklü aks ağırlığı Tekerlekli krikonun 2 zemin desteği bir uçta bir tekerlekten ve tekerlekli krikonun diğer ucunu kaldıran bir kişiden oluşur. Bu kişinin yanına bir yük yerleştirildiğinde, tekerlek daha az taşırken, bu kişi yükün daha büyük bir kısmını taşımalıdır. 100 kg 70 kg Yükü tekerleğe yaklaştırdıkça, tekerleğin üzerindeki yükleme artar ve kişi daha az yük taşır. 100 kg 20 kg Ağırlık tekerleğin merkezinin önüne yerleştirilirse, kişi tekerlekli krikonun ileriye doğru devrilmesini önlemek için tekerlekli kriko tutma kollarını aşağıya doğru bastırmalıdır. 100 kg 10 kg Scania CV AB 2016, Sweden 3 (11)

4 Kısmi yüklü aks ağırlığı Kişi için yük, aracın üzerindeki yükün yerine göre değişir. Sistem hareket halinde değilken tüm güçlerin ve torkun toplamı 0'a eşittir. Tekerleğin merkezi etrafında denge varsa, aşağıdaki denklem uygulanır: U (kg) Yük (kargo) kaldıracı = yük kaldıracı U C = TR A TR (kg) U = Yük TR = Yük (yükün kişide tepkiyen gücü) C C A = Tekerleğin merkezinden yükün ağırlık merkezine olan mesafe = Zemin destekleri arasındaki mesafe (tekerleğin merkezi ile kişi) A Scania CV AB 2016, Sweden 4 (11)

5 L102 BL/2 BL/2 Aks ağırlığı ve üstyapı hesaplamaları ststik denge temellidir, U Aşağı kuvvetlerin toplamı, yukarı kuvvetlerin toplamına eşittir. Bunun anlamı kamyonun tüm bileşenlerinin ve yükünün toplam ağırlığının kamyonun aks ağırlıkları kadar fazla olduğudur. Bir nokta etrafındaki kuvvetler tarafından uygulanan toplam tork, aynı noktanın reaksiyon kuvvetleri tarafından uygulanan torkların toplamı ile aynıdır. Bu çnceki kısımdaki kaldıraç prensibi ile tanımlanmıştır. Önceki örnekteki tekerleğin yerine kamyonun ön tekerlekleri ve kişinin yerine de arka tekerlekler koyulabilir. Scania kodu BEP kodu Açıklama - L011 İlk ön aks ve ilk çekiş aksı arasındaki mesafe - L102 Ön akstan üstyapıya kadar olan mesafe - L014 İlk arka tahrik aksı ile boji için teorik yük merkezi arasındaki mesafe - L015 Teorik aks mesafesi, ön ve arka teorik yük merkezi arasındaki mesafe BL - Yük yüzeyi (yük taşıyıcının harici uzunluğu) K - Yük taşıyıcının merkez noktası ve yükün, üstyapının veya ekstra ağırlığın ağırlık merkezi arasındaki mesafe C - Ön yük merkezi ile yükün ve üstyapının veya ekstra ağırlığın ağırlık merkezi arasındaki mesafe TF C K TR L015 L011 L Scania CV AB 2016, Sweden 5 (11)

6 Ağırlıklar ve formüller Toplam ağırlığın hesaplanması için aşağıdaki formülü kullanın (T): Toplam ağırlık, şasi ağırlığının, varsa ekstra ağırlıkların ve yük ile üstyapı ağırlığının toplamından oluşmaktadır. T = W + N + U Ağırlık tipi: Dağılmış ağırlık Ön Arka T = Toplam ağırlık TF TR W = Şasi ağırlığı WF WR N = Ekstra ağırlık, örneğin vinç NF NR U = Yük ile üstyapı ağırlığı UF UR Scania CV AB 2016, Sweden 6 (11)

7 Bir denge elde etmek için, yük ve üstyapının toplam ağırlığı U kaldıracı C ile çarpılarak, teorik aks mesafesi AT ile çarpılan arka aksın ağırlık merkezi UR üzerinde bulunan U orantısı ile aynı sonucu vermelidir. Ön aks çevresinde denge hesaplaması yapmak için aşağıdaki formülü kullanın: C U = AT UR Veya aşağıda yeniden yazılmış formülleri kullanın: C = AT UR U U = UF + UR Yük yüzeyi BL'yi hesaplayabilmek için C'yi hesaplayın. Yük yüzeyi BL'nin konumu, 0'a en yakın olacak şekilde genellikle sapma (K) tarafından belirlenir. Scania CV AB 2016, Sweden 7 (11)

8 Aks ağırlığının hesaplanması için aşağıdaki bilgiler gereklidir: Azami izin verilen aks ağırlığı Kamyonun ağırlıkları ve aks mesafeleri Üstyapının ağırlığı ve varsa yük ağırlığı Hesaplama Ön ağırlık (kg) Arka ağırlık (kg) Toplam ağırlık a TF TR T Şasi ağırlığı - WF - WR - W Ekstra ağırlık - NF - NR - N Yük + üstyapı = UF = UR = U Toplam ağırlık (kg) a. Şasi ağırlığının, varsa ekstra ağırlıkların ve yük ile üstyapı ağırlığının toplamından oluşmaktadır. Scania CV AB 2016, Sweden 8 (11)

9 Hesaplama örneği Örnek 1: 6x2 tekerlek konfigürasyonlu traktör Hesaplamanın amacı, optimum aks ağırlığını elde etmek için beşinci tekerleğin (C) nerede olması gerektiğini bulmaktır. U Hesaplamaya aşağıdaki bilgileri elde ederek başlayın: Azami izin verilen aks ağırlığı Kamyon ağırlıkları ve aks mesafesi L011 L014 L015 = mm = 585 mm = L011 + L014 = mm TF C L015 TR Hesaplama Ön ağırlık (kg) Arka ağırlık (kg) Toplam ağırlık (kg) Toplam ağırlık a TF = TR = T = Şasi ağırlığı - WF = WR = W = Yük + üstyapı = UF = = UR = = U = L011 L a. Şasi ağırlığının, varsa ekstra ağırlıkların, yükün ve üstyapı ağırlığının toplamından oluşmaktadır. Aşağıdaki hesaplamayı kullanarak C'yi hesaplayın: C = AT UR = = mm U İzin verilen maksimum aks ağırlıklarını kullanabilmek için, beşinci tekerlek ön aksın mm arkasına yerleştirilmelidir. Scania CV AB 2016, Sweden 9 (11)

10 Örnek 2: Kabin arkasındaki vinç ve 4x2 tekelek konfigürasyonuna sahip kamyon Hesaplamanın amacı, sırasıyla ön ve arka akslardaki vincin ağırlık dağılımını ve üstyapı için uygun bir platform ağırlığı belirlemektir. L102 N BL/2 BL BL/2 Hesaplamaya aşağıdaki bilgileri elde ederek başlayın: Azami izin verilen aks ağırlığı Kamyon ağırlıkları ve aks mesafesi Vincin ağırlığı ve ağırlık merkezi U L011 = L015 = mm L102 = Vinç imalatçısının bilgileri uyarınca minimum WF = kg WR = kg N = kg Hesaplama Ön ağırlık (kg) Arka ağırlık (kg) Toplam ağırlık (kg) Toplam ağırlık a TF = TR = T = Şasi ağırlığı - WF = WR = W = Ekipman, vinç - NF = NR = N = Yük + üstyapı = UF = = UR = = U = TF C L011 TR J a. Şasi ağırlığının, varsa ekstra ağırlıkların ve yük ile üstyapı ağırlığının toplamından oluşmaktadır. Scania CV AB 2016, Sweden 10 (11)

11 Aşağıdaki hesaplamayı kullanarak C'yi hesaplayın: C = AT UR C = = mm U Optimum aks ağırlığı dağılımına sahip mümkün olan en uzun yük yüzeyini (BL) elde etmek için mümkün olan en kısa (AB) ölçümünü girin. C = AB + BL/ = BL/2 BL/2 = mm Optimum aks ağırlığı dağılımına sahip en uzun üstyapı yük yüzeyi (BL) mm'dir. Scania CV AB 2016, Sweden 11 (11)