Kaydi Altın Transfer Projesi. Kaydi Altın Transfer Projesi

Transkript

1 Kaydi Altın Transfer Projesi Şubat

2 İçerik I- Projenin Amacı... 2 II- Genel İş Modeli Muhabirlik Ağı Hesap Yapısı Transfer Tipleri Önemli Bilgiler Beklenen Faydalar

3 I- Projenin Amacı Altın transferinin hane halkı tarafından başlıca yatırım aracı olduğu Türkiye gibi ülkelerde, altın yatırımların ekonomik sisteme dahil edilmesi büyük önem taşımaktadır. Son yıllarda hane halkı tarafından yastık altında saklanan altın tasarrufları bankalar aracılığıyla toplanarak ekonomik sisteme çekilmektedir. Altın tasarrufları bankalar tarafından kaydileştirilerek altın hesaplarında tutulmaktadır. Ancak bankalarda tutulan altın mevduatlarının yurt içi bankalar arası elektronik transferi halihazırda yapılamamaktadır Orta Vadeli Kalkınma Planı 80. maddesi Altın bankacılığı başta olmak üzere, altın şeklinde tutulan tasarrufların sisteme çekilmesi için çeşitli mekanizmalar geliştirilecektir. çerçevesinde ve yurtiçi tasarrufların artırılması ve israfın önlenmesi öncelikli dönüşüm programı kapsamında Türkiye Bankalar Birliği nezdinde mali piyasa araçlarıyla tasarrufların özendirilmesi bileşeni çalışmaları yapılmaktadır. Bu amaçla altın bankacılığının geliştirilmesi politikası (politika 6) altında altın transfer sistemi geliştirilmesi eylemi (eylem no 5) oluşturulmuştur. Bu kapsamda, Takasbank tarafından kurulması planlanan Kaydi Altın Transfer Sistemi ile bankalarda tutulan altın bakiyelerinin bankalar arası kaydi olarak transferine olanak sağlanmış olacaktır. Böylelikle altın tasarruflarının ekonomik sistemde yeri sağlamlaşmış ve rekabet ortamının güçlendiği piyasada finansal araç olarak kullanılmasının önü açılmış olacaktır. Önerilen sistemin katkı sağlayacak özellikleri aşağıdaki gibi sıranabilir: Altın bankacılığının geliştirilmesi Altın şeklinde tutulan tasarrufların finansal sisteme çekilmesi ve kayıt altına alınması Yurtiçi tasarrufların artırılması Bankalar arası transferin önü açılarak piyasada rekabetin artırılması Altın işlemi yapan bankaların ihtiyaçlarının karşılanması 2 5

4 II- Genel İş Modeli 1. Muhabirlik Ağı Altın transfer sisteminde, sistem katılımcılarının karşılığı yurt dışında bulunan kaydi altınlarının yurt içinde Takasbank nezdinde takasının yapılması sağlanacaktır. Yurt içinde altın transferi yapacak üyenin ilgili altın bakiyesini Takasbank ın Londra daki altın hesabında oluşturması gereklidir. Şekil 1: Altın Transfer Sistemi -Muhabirlik Ağı 2. Hesap Yapısı Kurulacak sistemde Londra altın muhabiri nezdinde tek bir Takasbank hesabı olması, Takasbank nezdinde ise bu hesaptaki bakiyenin kırılımı üye hesapları yer alacaktır. Şekil 2: Altın Transfer Hesap Yapısı 3 5

5 3. Transfer Tipleri Takasbank sistemleri üzerinde Takasbank kaydi altın hesapları arasında gerçekleşen işlemler Takasbank içi ( internal ) olarak nitelendirilecektir. Banka müşterileri arasındaki transferler bu sistem üzerinden gerçekleşecektir. Yurt içi transferin gerçekleşmesi için üyelerin hesaplarına yurt dışından yeterli bakiyeyi transfer etmeleri gerçekleşmektedir. Bu transferler muhabir nezdinde external olarak Takasbank global hesabına gerçekleşecektir. Şekil 3: Transfer Tipleri 4. Önemli Bilgiler Yurt dışındaki altın transferleri ons (FOZ) biriminde olmakta, ancak Türk muhasebe sisteminde gram karşılığı olarak kayıt tutulmaktadır. Bu sebeple oldukça küsuratlı olan FOZ- gram dönüşümünü sağlayacak bir yapı kurulacaktır. Yurt dışı kurumlarda tek bir Takasbank hesabı açılışı yapılacak olup, tüm üye bakiyeleri bu hesapta toplu olarak tutulacaktır. İlk aşamada tek bir kurumda tek hesap üzerinden işlemler yapılacaktır. Sistemin brüt prensipte (real time gross settlement) şeklinde çalışması, netleştirme olmaması planlanmaktadır. 4 5

6 5. Beklenen Faydalar Bu sistem ile, karşılığı yurt dışı altın muhabirleri nezdindeki hesaplarda bulunan altının yurt içinde kaydi transferi sağlanacaktır. Bankaların altın pozisyonlarının büyük bölümünü karşılığı Loco London hesaplarında bulunan kaydi altın şeklinde tutması sebebi ile, projenin uygulama alanının geniş olacağı tahmin edilmektedir. Banka müşterileri altın bakiyelerini fiziki altına veya nakde dönüştürmek zorunda kalmadan bankalar arası transfer edebilecektir. Sistemin Altının elektronik olarak mobilizasyonunun sağlanması Altın bankacılığında bankalar arası rekabet ortamının güçlenmesinin sağlanması Altının finansal araç olarak kullanılmasının önünü açması beklenmektedir. 5 5