Türkiye de Tüketici Örgütleri Ve. Aziz Koçal Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı

Transkript

1 Türkiye de Tüketici Örgütleri Ve Aziz Koçal Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı Tükoder

2 TÜRKİYEDE GENEL OLARAK STK LAR TÜRKİYEDEKİ STK LARIN SAYILARI VE BÖLGESEL DAĞILIMI Türkiyedeki STK lar (2016 Mayıs Ayı itibariyle) *Farklı konu ve amaçlar ile kurulmuş olan Dernek (STK)sayısı: dir *Aktif olarak, faaliyet halinde görünen, toplam STK sayısı: dır. *Fesih halinde olan STK sayısı ise : dir. *(Kurulan tüm derneklerin: %59,86 sı feshedilmiş; %40,14 ü faal durumda görünmektedir.)

3 STK ların Bölgesel dağılımları: *Marmara Bölgesi: (istanbul ilinin de bulunduğu bölgedir) ** Toplam STK sayısı: dir. ** Bu sayı, STK ların %34,16 sını oluşturmaktadır. *İç Anadolu Bölgesi: **Toplam STK sayısı: ** Bu sayı, SKT ların %13,63 ünü oluşturmaktadır. *Karadeniz Bölgesi **Toplam STK sayısı : **Bu sayı, STK ların %11,91 ini oluşturmaktadır.

4 *Akdeniz Bölgesi: **Toplam STK sayısı: ** Bu sayı, STK ların %10,40 ını oluşturmaktadır. *Güneydoğu Anadolu Bölgesi: **Toplam STK sayısı: **Bu sayı, STK ların %5,90 ını oluşturmaktadır. *Doğu Anadolu Bölgesi: **Toplam STK sayısı:.405 **Bu sayı, STK ların %5,84 ünü oluşturmaktadır.

5 İstanbul İli olarak sayısal değerlendirme *Toplam STK sayısı: tür. *Bu sayı, Türkiye deki STK ların beşte birine yakındır. (%19,95) * Hak arama ve Savunuculuk alanındaki STK sayısı:242 dir. *Bu sayı, İstanbul daki STK ların 1/7 sine yakın (%14,4) dür. Dernek Şubeleri sayısı: 39 *39 STK nın 13 adedi (1/3 ünden fazlası: %33,3 ü) Derneğimiz TÜKODER in şubeleridir. *39 STK dan, 22 si Türkiye Tüketici Hakereti Platformu (TTH) üyesi STK lardır.

6 TÜKETİCİ DERNEKLERİNE GENEL BAKIŞ * Tüketici Derneklerinin görevi genel olarak; Tüketici haklarının korunması ve geliştirilmesi için örgütlenerek tüketici bilincini oluşturup, yerleştirmek, tüketicilerin haklarının korunması ve geliştirilmesi konusunda bilgilendirmek, bilinçlendirmek ve bu konuda eğitmek, Evrensel Tüketici Hakları paralelinde tüketicinin kendisini koruyabilecek aşamaya gelmesi için gerekli çalışmaları yapmak, bu hakları kullanabileceği ortamı hazırlamak ve sürdürülebilir kılmaktır.

7 TÜKETİCİ DERNEKLERİNE GENEL BAKIŞ *Tüketici Dernekleri; gönüllülük temelinde üyelerinin katkıları ile faaliyetlerini sürdürür. *Tüketici Dernekleri siyasi partilerden, ticari kurum ve kuruluşlardan bağımsız faaliyetlerini sürdürür. *Tüketici Dernekleri; Tüketici hak ihlallerinde tüketicinin sesi olmuştur olmaya devam etmektedir. *Tüketici Dernekleri; Kısıtlı olan imkanları ile kamu desteği almadan tüketicilere tüketici danışmanlığı hizmeti vermektedir.

8 TÜKETİCİ DERNEKLERİ ÜST KURULUŞLA RI Tüketici haklarının savunuculuğu alanında 4 Federasyon bulunmaktadır. *Tüketici dernekleri federasyonu (TÜDEF) **Türkiye de kurulan İlk Tüketici Derneği Federasyonu olup; Tüketici Hareketinin en etkin ve belirleyici örgütüdür. **2003 yılında kurulmuştur. **TÜDEF Üyesi dernekler: -Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) üye sayısı: Tüketici Hakları Derneği (THD) üye sayısı: Eskişehir Tüketici Derneği (ESTÜDER) Üye sayısı: Bursa Tüketiciler Derneği (BTD) Üye sayısı: 849

9 -Adana Tüketici Derneği üye sayısı: Burdur Hasta ve Tüketicileri Koruma Derneği (BURTÜKODER) Üye sayısı: 330 **Ülke genelinde, üye derneklerinin 102 şubesi bulunmaktadır. **Federasyonun toplam üye sayısı, resmi kayıtlarda olarak görünmekte isede, Bakanlık veri tabanındaki güncellemelerde TC kimlik numaraları işlenmemiş olanlar kayıt dışı durumdadır. *Tükoder ve THD i Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu yararına çalışan dernek statüsü kazanmıştır.

10 . *Tüketici Örgütleri Federasyonu (TÖF) **Türkiye de kurulan ikinci federasyondur yılında kurulmuştur. **Genel merkezi İstanbul dadır. *TÖF Üyesi Dernekler: -Tüketici bilincini geliştirme Derneği (TÜBİDER) -Tüketiciyi Koruma ve Dayanışma Birliği Derneği (TÜKO-BİR) -Kayseri Tüketici Derneği -Toplumsal Kültür-Gelişim ve tüketici hakları derneği (TOGEL) -Tüketici Hukuku Derneği -Tüketiciler Derneği (TÜDER) -Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Derneği

11 *Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) **Türkiye de kurulan üçüncü Tüketici dernekleri federasyonudur. **10 Tüketici Derneğinin bir araya gelerek 2012 yılında kurulan federasyonun merkezi Antalya dır. *TBF ÜYESİ DERNEKLER -Anadolu telif ve tüketici hakları derneği (ANTETÜD) -Gümüşhane tüketici ve çevre haklarını koruma derneği (GTÇHD) -Sivil toplum ve diyalog merkezi derneği (STDM) -Tüketici başvuru merkezi derneği (TBM) -Tüketici güvenliği derneği (TGDER) -Tüketici hak arama derneği (THAD)

12 -Tüketici hakları ve gıda güvenliği derneği (THGD) -Tüketici hareketi derneği (THD) -Tüketici ve çevre hakları derneği (TÇHD) -Siirt ili tüketici koruma derneği (TÜKETİCİ-DER) *Tüketici ve çevre hakları Federasyonu Yeni kurulan dördüncü tüketici dernekleri federasyonudur yılında yeni kurulmuştur.

13 Tüketici Dernekleri Sayıları ve Örgütsel Etkileri: *Gerek Türkiye Genelinde (Gerekse İstanbul Özelinde) Tüketici dernekleri sayılarının fazla görünmesi yanıltıcıdır. *4 Tüketici Federasyonu vardır. Ancak, TÜDEF üst kuruluşunun üye sayısı, şube sayıları dahil dernek sayısı, dikkate alındığında Tüketici Örgütlenmesinin %80 ini bünyesinde toplamış durumdadır. *Yine dernek olarak, iki STK (TÜKODER ve THD) tüketici örgütlenmesinin %70 civarında bir gücü, kapasiteyi bünyesinde toplamıştır.

14 ULUSLAR ARASI İLİŞKİLER *TÜDEF ve üyesi örgütlerin uluslar arası ilişkileri ve üyelikleri bulunmaktadır. CI (Consumers International), ANEC, CEN, CENELEC üyelikleri, ilişkileri bulunmaktadır. *(Tüketici örgütleri ve üst kuruluşları olarak, uluslar arası ilişkilerimizi önümüzdeki dönemde daha etkin, kapsamlı ve sürdürülebilir kurumsal ilişkiler haline getirme çalışmalarına özel bir önem ve değer vereceğiz.)

15 TÜKETİCİ ÖRGÜTLERİ KAMU YÖNETİMİ (DEVLET) İLİŞKİLERİ İlgili Bakanlık GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI dır. İlgili Kamu Birimi: PGGM ( Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü dür)

16 Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünün Görevleri: *Tüketicinin korunmasına ilişkin politikalar oluşturmak, yurtiçi ve yurt dışındaki kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak ve gerekli koordinasyonu sağlamak. *Tüketicilerin, sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, kayıplarını giderici tedbirleri almak ve gerekli düzenlemeleri yapmak. *Tüketicilerin tüketim maddeleri yönünden çevresel tehlikelerden korunabilmesi amacıyla alınacak tedbirlerin belirlenmesinde ilgili bakanlık ve kuruluşlarla işbirliği yapmak.

17 Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünün Görevleri: *Piyasaya sunulan mal ve hizmetlerin kalitesinin yükseltilmesi amacına yönelik olarak kalite denetimi yapmak, yaptırmak, kalite kontrol istemleri kurmak, ilgili kurum ve kuruluşlara standart tespitine ilişkin görüş ve önerilerde bulunmak. *Tüketicileri aydınlatıcı ve eğitici tedbirleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve tüketicinin korunması konusundaki politikaların oluşturulmasında bunların gönüllü örgütlenmelerle temsil edilmelerini sağlamak. *Tüketici sorunlarının çözümü için diğer kanunlarla verilen görevleri yapmak.

18 Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünün Görevleri: *Teknik mevzuatı bulunmayan ve doğrudan tüketiciye sunulan ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimini yapmak, bu ürünlerde ihtiyaç halinde gerekli düzenlemeleri yapmak veya Bakan onayı ile standartları zorunlu uygulamaya koymak, ülke ekonomisinin gerektirdiği özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmak. *Gerekli hallerde devamlı ve geçici özel ihtisas komisyonları kurabilir. *Tüketici Hakem Heyetleri çalışmalarını genel müdürlük bünyesinde değerlendirir.

19 Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünün Görevleri: *Tüketici Derneklerin faaliyetlerini iyileştirilmeyi sağlayacak çalışmalar yapması görevi kapsamındadır. (Bu konuda gerekli ve yeterli çalışmalar yapıl(a)mamaktadır.

20 TÜKETİCİ KONSEYİ *Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlıdır. *Bir danışma organı olarak çalışır. *Konsey üyesi olarak -Tüketici Derneklerinin; -Tüketici hakları ve sorunlarıyla ilgili meslek örgütlerinin, -İlgili kamu kuruluşlarının katıldığı; *Yılda en az bir kere toplanması öngörülen bir kurumdur.

21 TÜKETİCİ KONSEYİ *1996 yılında ilk kez toplanan Tüketici Konseyinde, her yıl, Tüketici haklarının korunmasını ve geliştirilmesini sağlayacak pek çok kararlar alınmakta ise de, bu kararlar kağıt üzerinde kalmakta ve ilgili kamu kuruluşları hayata geçirilmesine dönük bir çalışma yap(a)mamaktadırlar.

22 TÜKODER İN KURULUŞU, AMACI VE KAPSAMI Derneğimizin adı: Tüketiciyi Koruma Derneği dir. Kısa adımız: TÜKODER dir. Kuruluş Tarihi: 25/10/1990 Resmi Kayıt no: Dernekler Dairesine Kayıt numaramız: tür. Son Olağan Genel Kurul Tarihi: Son Olağan Genel Kurulumuzu 24/05/2014 tarihinde yapılmıştır. Genel Merkezin adresi: Genel Merkezimiz, İstanbul ili, Kadıköy ilçesindedir. (Rasim Paşa Mahallesi, Damla İş Merkezi, Meltem Sokak No:14/1 Kadıköy/İSTANBUL)

23 Mevcut durumumuz ve örgütlenme hedeflerimiz: *Henüz tüketici hakları kavramı Türk hukuk sistemine girmeden, 25 Ekim 1990 tarihinde kurulmuş olan TÜKODER, tüketici haklarının yasallaşmasında önemli roller üstlenmiştir. *Ticari Ekonomik ve Politik hiçbir bağımlılığı olmayan, bütünüyle üyelerinin gönüllü katkı ve katılımlarıyla çalışmalarını sürdüren, Bakanlar Kurulu nun tarih, sayılı kararıyla Kamu Yararına Çalışan Dernek statüsünü kazanmış BAĞIMSIZ, DEMOKRATİK, KİTLESEL TÜKETİCİ ÖRGÜTÜDÜR.

24 Mevcut durumumuz ve örgütlenme hedeflerimiz: Şubelerimiz: Resmi Kayıtlara göre, Derneğimizin 41 Şubesi Bulunmaktadır. Ulusal Örgütlenme Hedefimiz: *İçe dönük çalışmalar açısından: **Tükoder olarak, 2 Yıl içinde öncelikle, Türkiyenin 81 ilinin tamamında örgütlenmeyi tamamlamayı; **Bütün illerde tüketici haklarını koruma faaliyetinde bulunmayı hedefliyoruz.

25 Mevcut durumumuz ve örgütlenme hedeflerimiz: *Dışa dönük çalışmalar açısından: **Kurucu üyesi olduğumuz, dönem sözcülüğünü yaptığımız dernekleri ve üst kuruluşlarının yer aldığı Türkiye Tüketici Hareketi (TTH) çalışmalarını, daha etkin ve kapsamlı hale getirerek kurumsal bir yapıya kavuşturmaktır; **Dernekler Üst Kuruluşlarını, bir Konfederasyon çatısı altında birleştirerek, Tüketici haklarını daha güçlü, etkin, kapsamlı ve kurumsal bir yapıya kavuşturmak;

26 Uluslar arası Örgütlenme hedeflerimiz: *Uluslar arası Tüketici örgütlerine üye olmak; *Dünya ölçeğinde, diğer ülkelerin tüketici örgütleriyle iletişim kurmak.

27 Üye Sayımız This project is co-funded by the Europen Union and the Republic of Turkey Dernekler Dairesinin resmi kayıtlarına göre: i erkek, 6915 i kadın olmak üzere, kayıtlı üyemiz bulunmaktadır. (Kayıtlı üyelerde, TC kimlik numarası uygulaması başlatılmış bulunduğundan, in üzerinde olan üye sayımız resmi kayıtlarda görünmemektedir.) Personel sayımız: *Tüm şubelerimizde, gönüllülük esasına göre çalışmalar yürütülmektedir. *Profesyonel olarak çalışan personelimiz yoktur. (Şimdi yürütülen proje için ve sadece proje çalışmalarını yürütmek üzere 2 personel istihdam edilmektedir.)

28 Gelir-Gider durumumuz: Yılı Toplam Gelir Toplam Gider (TL) , , , , , ,94 *Gelirlerin büyük kısmını Tüketici Örgüt Yöneticilerimizin Fedakarca katkıları oluşturmaktadır. *Gelirlerin çok az bir kısmı ise, Tüketici şikayetlerinde yapılan danışmanlık hizmetleri sonrası, bazı tüketicilerin gönüllü bağışlarından oluşmaktadır.

29 TEŞEKKÜRLER AZİZ KOÇAL