İçindekiler EDİTÖR: Dr. Arzu Baloğlu. Sosyal Medya Madenciliği. İstanbul

Transkript

1 İçindekiler i EDİTÖR: Dr. Arzu Baloğlu Sosyal Medya Madenciliği İstanbul

2 ii Yay n No : 3274 İletişim Dizisi : Bask Temmuz 2015 STANBUL ISBN Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Yay m Da t m A.fi. ye ait tir. Her hak k sak l d r. Hiç bir bö lü mü ve pa rag ra f k s men ve ya ta ma men ya da özet ha lin de, fo to ko pi, fak si mi le ve ya bafl ka her han gi bir fle kil de ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi Bask - Cilt : Beta Bas m A.fi. Kapak Tasar m : Beta A.Ş. : Net Kırtasiye Tan. ve Matbaa San. Tic. Ltd. Şti. Taksim Cad. Yoğurtçu Faik Sok. No: 3 Taksim Beyoğlu/İST. (Sertifika No ) (0-212) Beta Basım Yayım Dağıtım A.fi. (Sertifika No ) Narl bahçe Sokak Damga Binas No: 11 Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) Fax: (0-212)

3 İçindekiler iii İlk önce Doç. Dr. Mustafa Akgül olmak üzere Türkiye de internetin gelişimine katkıda bulunan herkese...

4 iv

5 İçindekiler v Editör: Dr. Arzu Baloğlu Yazarlar: Yrd. Doç. Dr. Arzu Baloğlu Mehmet Sinan Esgin Tuğçe Çamsarı Oğuzcan Ünver Luc Erol Alptuna

6 vi

7 İçindekiler vii Teşekkür Bu kitabı hazırlarken başlangıçta zorlandığımı itiraf etmeliyim. Araştırması yeni başlamış olan hala çok uygulama ve deneyim olmayan alt başlıklar içermekteydi. Bu yüzden tek başıma böylesi güç bir projeyi tamamlamak ve referans kitap olarak sunmak mümkün olmayacağına inandım ve birkaç arkadaşıma birlikte çalışmak üzere teklif götürdüm. Ne yazık ki ilk başlangıç zamanı benim için hayal kırıklığı oldu. Ya birlikte yola çıktıklarım bir katkı sağlamadı ya da uygun uzman seviyesinde bölüm yazarlarına ulaşamadım. Yeni yazarlar arama yolculuğunda birlikte çalıştığım ve bu projeyi tamamladığım değerli arkadaşlarıma öncelikle teşekkür ediyorum. Hem akademik ve hem iş kariyerlerine başarılı bir şekilde devam eden bölüm yazarlarım alfabetik sırasıyla; 1- Luc Erol Alptuna 2- Oğuzcan Ünver 3- Sinan Eskin 4- Tuğçe Çamsarı Daha sonra ise kitabın en alt bölümünde söyleşi yaptığımız Türkiyenin bilinen internet sitelerinin yöneticilerine teşekkür ederim. Alfabetik sırasıyla; 1- Erdem Yurdanur 2- Hakkı Arıkan

8 viii 3- Kaan Akın 4- Kerim Türe 5- Levent Karadağ 6- Nevgül Bilsel Safkan 7- Yalçın Parmaksız Eserin oluşmasında katkıları olan öğrencim Tansu Sabuncuoğlu na, beni sektörün uzmanlarıyla tanıştıran Selçuk Ergin e de teşekkürlerimi gönderiyorum. Her zaman olduğu gibi önce sabırları için anne ve babama daha sonra ise derslerde bazen bana da öğreten ve beni daha çok çalışmam ve öğrenmem konusunda teşvik eden öğrencilerime de buradan teşekkürlerimi sunmak istiyorum. En son olarak, Bilgi Teknolojileri alanında iş ve akademik kariyerimde büyük etkisi olan değerli Hocam ve Danışmanım Sn. Prof. Dr. Erdal Balaban a özel teşekkürlerimi ve saygılarımı sunmak isterim. Temmuz 2015

9 İçindekiler ix Önsöz Sosyal Medya günlük hayatın neredeyse tam ortasında bir haber kaynağı olmuş durumda. Eskiden eğlenceydi, oyundu, izini kaybettiğin eski arkadaşlara ulaşmaydı. Ama şimdi anlık olayları takip etmek, gündemi kaçırmamak için en çok kullanılan teknoloji denilebilir. Hatta yediden yetmişe kullanılmakta ve neredeyse tutku durumunda insanlar günlerinin çoğunu bu ortamlarda geçirmekteler. Halkın yoğun kullanımı ve üretilen paylaşımlar ile bağlı olduğu ağ daki diğerleri de anında olayları haber almakta böylece gerekirse düşünme veya müdahale ye geçilmektedir. Türkiye 2013 Gezi olaylarında en çok ve en hızlı bu sosyal medya ortamlarından süreci takip etmiştir. Basında yer almayan veya alamayan haber, yazı, yorum, resim, video gibi iletiler bu yolla halka ulaştırıldı, buradan da yeni kaynaklar, yeni süreçler ve hatta yeni tehditler oluştu. Yine Türkiye 2014 senesinde çeşitli nedenlerde twitter ortamının kapanmasına şahit olmuştur. Geçmişte de hakaret, aşağılama gibi nedenler yüzünden zaman zaman youtube ortamının kapanması gibi müdahaleler görülmüştür. Halbuki devlet, toplum, basın, iş, eğitim, spor, sanat vs gibi konular en çok bu ortamlarda konuşulmakta ve yorumlanmaktadır. Halkın net ve özgür görüşünün paylaşıldığı bu ortamlar aslında gerek devlet gerekse iş dünyası açısından son derece faydalı veriler içermektedir. Bunların de

10 x ğerlendirilerek, halkın istekleri, sorunları, gelecek beklentileri, gerçek görüşlerinin analizi ile kullanışlı bilgiye ulaşılabilir. Bu da hem devletlerin çok arzu ettiği hem de ticari işletmelerin ürün geliştirmede kullanacakları gerçekci bilgi haline dönüşebilir. Özetle, bu kitap çalışmasının hedefi yukarıda bahsedilen konulardan yola çıkarak, günümüzün en çok kullanılan sosyal medya araçlarındaki anlık verileri analiziyle, güncel istatistiki gerçekleri ortaya çıkarmaya çalışmaktır.

11 İçindekiler xi İçindekiler Birinci Bölüm Genel Tanımlamalar ve Değişen Devlet Modeli Arzu Baloğlu 1. Genel Tanımlamalar ve Değişen Devlet Modeli Genel Sosyal Medya ile Stratejik Planlama İnsan Davranışlarını Anlamada Sosyal Medya Sosyal Medya ve Toplum Sosyal Medya ve Devlet...12 İkinci Bölüm Web Teknolojileri Dünyasında Yeni Trendler Mehmet Sinan Esgin 2. Web Teknolojileri Dünyasında Yeni Trendler Enterprise İş Dünyasının Kullandığı Teknolojiler ve Sıkıntıları...19

12 xii Web 2.0 Teknolojilerinden Örnekler Kurumsal 2.0 Kavramı ve Kazanımları web blog Blog Türleri Blogger Tanımı Diğer Özellikleri İçerik Yönetim Sistemleri Web web 3.0 ın Ortaya Çıkışı web 3.0 Çalışma Mimarisi web 4.0 Kavramı Big Data Büyük Veri ve Özellikleri Avantajlı olduğu Kullanım Alanları Karşılaştığı Zorluklar Gizlilik Veriye Erişim ve Paylaşımı Eşdeğer Veri Kullanımı Büyük Ölçekli Verilerdeki Hatalar Sosyolojik Yorumların Azalması Dijital Bölünme Web mining Verinin hazırlanması Getirdiği Yeni Özellikler Web kullanım madenciliği...58

13 İçindekiler xiii Üçüncü Bölüm Sosyal Medya Analizine Genel Bakış Tuğçe Çamsarı 3. Sosyal Medya Analizine Genel Bakış...60 Dördüncü Bölüm Oğuzcan Ünver Giriş Sorunlar ve Çözüm Yöntemleri Büyük Verinin Elde Edilmesi Büyük Verinin Depolanması Çöp Verinin Ayıklanması/Veri Önceliğinin Belirlenmesi Uygulama Süreci Veri Toplamak: Elle madencilik yapmak Excel ile Yapılan Analiz Büyük Veri: Özel Çalışmalar ve Özel Programlar Örnek Bir Büyük veri analizi:...87 Konu: 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Popüler Trendleri Belirleme (Trending Topics) Trendlerin Yoğunluklarının Genel Tespiti Organize Olan Kazanır Atışmalar ve Çakışmalar Analizin Devamı...92

14 xiv Beşinci Bölüm Bilgi Teknolojileri Güvenliğindeki Değişimler Luc Erol Alptuna 5. Bilgi Teknolojileri Güvenliğindeki Değişimler Bilgi Güvenliğinde Teknik Tanımlamalar Sosyal Medya Açısından Değerlendirme Güvenlik ve Bilişim Hukuku İlişkisi Altıncı Bölüm Sosyal Medyanın Geleceği Üzerine Söyleşiler Arzu Baloğlu 6. Sosyal Medyanın Geleceği Üzerine Söyleşiler Sn. Yalçın Parmaksız (Beyazperde.com, Ülke Müdürü) Sn. Hakkı Arıkan (Markafoni.com Grup Pazarlama Direktörü) Sn. Nevgül Bilsel Safkan (Kliksa.com, CEO) Sn. Erdem Yurdanur (Mackolik.com Kurucu Ortağı) Sn. Kaan Akın (Yandex Proje Müdürü, yandex.com) Sn. Levent Karadağ (İstanbul Academy Direktör) Sn. Kerim Türe (Modanisa Genel Müdürü)...145

15 İçindekiler xv Yedinci Bölüm Site Trafik Karşılaştırması ve Sonuçlar 7. Site Trafik Karşılaştırması ve Sonuçlar Referanslar Dipnotlar...157

16 xvi