Ağır Kraniyal Travmalı Hastalarda Acil Nöroşirürjikal Yaklaşım

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ağır Kraniyal Travmalı Hastalarda Acil Nöroşirürjikal Yaklaşım"

Transkript

1 Ağır Kraniyal Travmalı Hastalarda Acil Nöroşirürjikal Yaklaşım NEUROSURGICAL APPROACHES IN SEVERE HEAD INJURY Dr. Mevci ÖZDEMĐR, a Dr. Ağahan ÜNLÜ a a Nöroşirürji AD, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, ANKARA Özet Yılda her kişiden 300 kişi kafa travması nedeniyle hastanelere kabul edilmektedir. Bu hastalardan GCS 8 ve daha düşük olanlar ağır kafa travmaları olarak isimlendirilmektedir. Bu gruptaki hastalarda morbidite ve mortalite riski çok yüksektir. Hastaya travma anından, devamlı tedavisin yapılacağı kliniğe gidene kadar taşımanın her aşamasında sistematik ve hızlı yaşam desteği başlanmalı ve sürdürülmelidir. Bu derlemede ağır kranial travma sonrası ortaya çıkan klinik tablolar ve yüksek mortalite oranlarını düşürmek için gerekli uygulamalar anlatılacaktır. Anahtar Kelimeler: Subdural hematom; epidural hematom; travmatik beyin hasarı Abstract 300 over people are brought to hospitals for head trauma per year. From these patients, the ones having GCS of 8 or less are named as severe brain trauma. The patients in this group has a very high risk of mortality and morbidity. A systemic and fast life support should be done to these patients beginning from the time of trauma and should be continued in each level of transportation to the intensive care unit of hospital. In this paper the clinical states seen after severe trauma and necessary applications to reduce high mortality rates will be reviewed. Key Words: Hematoma, subdural; hematoma, epidural, cranial; brain injuries :20-26 K afa travması (KT) acil servislerde sık görülen bir olgudur. Yılda her 100,000 kişiden 300 kişi kafa travması nedeniyle hastanelere kabul edilmektedir. KT na bağlı mortalite oranı 14-30/ kişi/yıl olarak tahmin edilmektedir. 1 Kafa travmasına bağlı ölümlerin %60'ı trafik kazası nedeniyle olur ve olguların yarısı hastaneye getirilmeden ölür yaş arası erkekler en büyük risk grubunu oluştururken, bir diğer riskli grup da cinsiyet farkı olmaksızın 65 yaş üzerindekilerdir. Düşük sosyoekonomik seviye ve yüksek kan alkol oranı da yüksek risk grubunu oluşturmaktadır. 2,3 KT nın en sık nedeni trafik kazaları olup, bunu düşmeler, darp ve spor ile ilgili travmalar takip eder. 4 Yaşlı olgularda düşme sıklıkla görülürken, genç olgularda spora bağlı travma oranı giderek artmaktadır. KT lı bir hastada ilk müdahale hasta acil servise veya yoğun bakıma geldiğinde değil, travmanın olduğu yerde Yazışma Adresi/Correspondence: Dr. Ağahan ÜNLÜ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirürji AD, ANKARA agahan@yahoo.com Copyright 2007 by Türkiye Klinikleri 20 başlamalıdır. Hastaya travma anından, devamlı tedavisin yapılacağı kliniğe gidene kadar taşımanın her aşamasında sistematik ve hızlı yaşam desteği başlanmalı ve sürdürülmelidir. Aksi kanıtlanmadığı sürece ağır KT sı olan hastaların spinal travması da olduğu kabul edilmeli ve servikal vertebraları uygun, sert bir boyunlukla, kırık veya kayma olmadığı saptanıncaya kadar tespit edilmelidir (Resim 1). Kusma anında aspirasyonu önlemek için hasta dikkatli bir şekilde yan çevrilebilir. Tüm multipl travmalı hastalar; pnömotoraks ve hemoperitonium yönünden mültidisipliner olarak incelenmelidir. Sıklıkla gözden kaçırılabilen bu konu özellikle hipoksi açısından yaşamsal önem taşımaktadır. Bu tip hasarların yeterli ve zamanında tedavisiyle, hastane dışı ve içi mortalite ve morbidite (şok, hipotansiyon, hipoksi) azaltılabilmektedir. Kafa Travmaları Glaskow koma skorlaması (GKS) daki puanlamaya göre 3 gruba ayrılmaktadır. GCS Değeri Hafif şiddette kafa travması Orta şiddette kafa travması 9-13 Ağır şiddette kafa travması 3-8

2 Mevci ÖZDEMĐR ve ark. Pupiller: En erken görülen pupil değişikliği normal boyutlardaki pupilde ışığa karşı yanıtın yavaşlaması şeklindedir. Klinik takipte olan hastada, herniasyon habercisi olabilecek bu bulguyu belirlemek gerekir. Daha sonra devam eden okulomotor sinir basısına ikincil olarak pupil dilate olmaya başlar, anizokori ortaya çıkar. Okulomotor sinir paralizisi transtentoryal herniasyonun en erken bulgusudur ve bu nedenle fark edilmesi çok önemlidir. Resim 1. Travmatik servikal dislokayon. Kafa travmalı hastaların hızlıca nöroljik muayeneleri yapılmalıdır. Nörolojik muayene basit standart parametreler gerektirmektedir. Bunlar; Gözler GKS Pupil çapı Işık refleksidir. Motor Cevap Sözel Cevap Yanıt Spontan açık Sözel Uyarana Açar Ağrılı Uyarana Açar Cevapsız Emirlere Uyar Ağrıyı Lokalize eder Ağrıya Fleksör Cevap Anormal Fleksör Cevap Ağrıya Ekstensör Cevap Cevapsız Oryante Dezoryante Anlamsız kelimeler Anlamsız sesler Cevapsız Puan Toplam Ağır Şiddette Kafa Travması Travmadan sonraki ilk 6 saatte yapılan değerlendirmede, GKS 8 ve daha düşük olan hastalar bu gruba alınmıştır. 5,6 Bu gruptaki hastalarda morbidite ve mortalite riski çok yüksektir. Hızlı tanı konulması ve tedavi uygulanması çok önemlidir. Yakın zamanda uygun taşıma ve tedavi yöntemleri ile ağır kafa travmalarında mortalite oranları %20-30 lara kadar düşürülebilmiştir. 7 Özellikle bu grupta ilk değerlendirme ve resüsitasyon çok önemlidir. Hastaları sadece başvuru sırasındaki nörolojik bulgulara göre sınıflandırmak tek başına yeterli olmayıp radyolojik bulguların ve klinik seyrin takip edilmesi gerekmektedir. Bu klinik tablonun altında kanamalar, yaygın aksonal hasar, kırıklar gibi farklı nedenler yatıyor olabilir. Sağkalım ve seyir için birçok çalışma yapılmış ve tedavilere yol göstermiştir. 8 Ağır Kranial Travmalı Hastaya Đlk Müdahale Şuuru kapalı olan hastanın ilk olarak hava yolu açıklığı sağlanmalıdır. Bunun için hastanın hava yolu açılmalı veya GKS 8 ve altında olan hastalar olabildiğince hızlı bir şekilde entübe edilmelidirler. Maksillofasiyal travması olan ve üst solunum yolu tıkanıklığı bulunan hastalar da zaman kaybetmeksizin ya entübe edilmeli veya trakeostomi açılmalıdır. Diğer sistemler ile ilgili travmaları hayatı tehdit eden lezyona öncelik verme mantığı ile yaklaşılarak tetkik ve tedavi etmek gerekir. Bu nedenle kardiyopulmoner açıdan stabil olmayan, hipotansiyondaki bir hastaya yalnızca şuuru kapalı olduğu için acil kranial Bilgisayarlı Tomografi (BT) çekmek yanlış olabilir. Bu noktada travma ekibinin, ilerleyici hipotansiyon, entübasyona rağmen ventilasyon yetersizliği, tek pupilin hızla dilate olması gibi eldeki tüm parametreleri hızlı bir şekilde değerlendirip olgu için uygun kararı vermesi çok önemlidir. Travma sonrası kraniumun inspeksiyon ile muayenesi direkt ve indirekt çok önemli bulguları belirlememizi sağlar. Tüm saçlı deri dikkatlice muayene edilmeli, laserasyonlar, doku kayıpları, fraktürler, skalp hematomları, yabancı cisimler belirlenmelidir. Özellikle çocuklarda büyük skalp hematomları hipovolemiye neden olabilirler. Penetran kafa travması olan olgularda, ateşli silah yaralanmalarında giriş ve varsa çıkış delikleri çökme fraktürü açısından değerlendirilmelidir. Cilt kesisi olan olgular steril eldiven giyilerek palpe edilmelidir, bu şekilde fraktürler belirlenebilir. Cilt 21

3 kesisi ve fraktür belirlenen olgularda, yara içerisinde beyin omurilik sıvısı (BOS) akışı olup olmadığı, beyin dokusunun bulunup bulunmadığı ve böylece duranın laserasyonu değerlendirilebilir. Skalp kesileri tahmin edilenden daha çok kanamaya neden olabileceğinden travmanın olduğu yerde taşıma öncesi baskılama ile durdurulmaya veya azaltılmaya çalışılmalıdır. Kafa tabanı kırıkları olan olgularda indirekt bulgular mevcuttur. Bilateral periorbital ekimoz (racoon s eyes), mastoid hava hücreleri etrafında oluşan postauriküler ekimoz (Battle s sign), kulaktan veya burundan BOS akıntısı olması (otore ve rinore), otoraji ve rinoraji, hemotimpanium veya dış kulak yolunun laserasyonu, fasiyal sinir lezyonuna bağlı olarak ortaya çıkan fasiyal asimetri veya hipoakuzi görülebilir. Anterior fossada kafa tabanı kırığına ait bulguları olan olgularda (masif rinore veya rinoraji) nazogastrik sonda takılmamasına özen gösterilmeli, orogastrik sonda tercih edilmelidir. Servikal bölgede karotis oskültasyonu sonrası duyulan üfürüm karotis diseksiyonunu gösterir. Masif epistaksisi ve tekrarlayan epistaksisi olan olgularda karotisin kafa tabanındaki trasesi üzerinde lasere olmuş olabileceği ve geç dönemde psödoanevrizma gelişebileceği düşünülmelidir. Kafatası Kırıkları Kafaya gelen darbede skalp darbe ile kranium arasında ezildiği için sıkça yaralanır. Eğer darbenin gücü skalpin karşı koyabileceğinden fazla ise kraniumda fraktürler oluşur. Eğer travma alanı sınırlı bir bölge ise depresyon fraktürleri, daha geniş bir alan ve kraniyumun distorsiyonu söz konusu ise lineer fraktürler oluşur. Kapalı çökme kırığı nda skalpte kesi veya laserasyon, dolayısıyla enfeksiyon riski yoktur. Bir tabula boyunu aşan kapalı çökme kırıkları olası dura yırtığı ve kortikal basının düzeltilmesi amacıyla cerrahi tedaviye alınır. Açık çökme kırığında skalpte kesi veya laserasyon vardır. Dura yırtığıyla birlikteliği yüksektir. Menenjit ve beyin absesi gibi ağır komplikasyonlara neden olabilir. Direkt kafa grafilerinde kraniyumda çift kontrast görünümünü çökme kırığı belirtisidir. Tedavinin amacı, olası dura yırtığını tamir etmek, kortikal basıyı ortadan kaldırmak ve enfeksiyonu önlemektedir. Yara debride edilerek çöken kemik parçaları kaldırılır, varsa dura yırtığı tamir edilir. Kraniyum parçalarının yerine yerleştirilmesi tercih edilebilir. Açık çökme kırıklarında ve kirli olgularda antibiyotik de verilir (Resim 2). Yaygın Aksonal Yaralanma Yaygın aksonal yaralanma birincil olarak patolojik bir tanıdır, beyinde dağılmış mikroskopik hasar ile birliktedir. Yaygın aksonal hasarın histopatolojik bulguları travmatik beyin hasarı nedeni ile ölen hastaların %25 inde görülmektedir. Aksonal hasar için daha duyarlı tarayıcılar kullanıldığı zaman travmatik beyin hasarı nedeni ile ölen hastaların en az %90 ında yaygın aksonal hasara ait değişikliklerin olduğu tespit edilmiştir Resim 2. Parçalı çökme kırığı. Subdural Hematom Akut subdural hematomlu hastalar, ağır kafa travması olgularının %12-29 unu oluşturur. 10 Hematom dura ve beyin arasındadır, genellikle korteks ve drene oldukları sinüsler arasında uzanan köprü venlerinin kopması sonucunda oluşmakla birlikte kanamaya bazen küçük bir kortikal arterde neden olabilir. Bir akut subdural hematom, ilk 72 saat içerisinde yapılan tomografi görüntülemesinde, falks ve tentoryumu geçmeyen yarımay şeklinde, homojen, yüksek bir dansitede görülür (Resim 3). Bununla birlikte %10 dan fazla vakada düşük hemoglobin içeriğine bağlı olarak beyin ile izodens görünümde olabilir. 11 Resim 3. Subdural hematom.

4 Mevci ÖZDEMĐR ve ark. Akut subdural hematom vakalarının %50 sinde, olgu hastaneye getirildiğinde şuuru kapalıdır. Çoğunlukla ciddi nörolojik defisit taşırlar, mortalite oranları %50 nin üzerindedir. 12 Hastanın yaşı, travmadan tedaviye kadar geçen süre, pupil asimetrisi varlığı, hastanın kabul edildiği andaki GKS değeri, lucid interval varlığı, BT bulguları, postoperatif ICP değeri ve cerrahinin şekli gibi birçok faktör, subdural hematomların prognozlarına belirgin olarak etki etmektedir. 13 Subdural hematomlar ĐKB yi arttırarak ve beyin yapılarında şifte neden olarak beyin hasarına neden olabilirler. Subdural hematomun primer tedavisi gecikmeden, zamanında cerrahi boşaltımdır. Cerrahi metod olarak akut subdural hematomlarda kraniotomi yapılıp dura açılarak taze hematom dokusunun temizlenmesi gerekir. Travma ve cerrahi arasındaki süre uzarsa iskemik hasar daha da derinleşecektir. Çeşitli çalışmalar göstermektedir ki erken cerrahi müdahale yapılan subdural hematomlu hastalarda morbidite ve mortalite oranları düşmektedir. 9,14 Bu nedenle endikasyon konulan hastalar geçikmeden cerrahiye alınmalıdır. Komada olmayan küçük subdural hematomu olan hastalar cerrahi uygulanmadan dikkatlice takip edilebilir, ancak cerrrahi tedavi gerekirse, zamanı geçirilmemelidir. Epidural Hematom Epidural hematomlar kemik ve dura arasındadır. Subdural hematomlara göre daha az sıklıkta görülür. Subdural hematomlu hastalar genel olarak komatöz bir halde gelse de epidural hematomlu hastaların 1/3 ü travma anında şuurunu kaybetmekte, 1/3 ü lucid interval geçirmekte ve 1/3 ünde de şuur kaybı hiçbir zaman olmamaktadır. Bir epidural hematom sıklıkla bir kafatası kırığı ile birliktedir (bu oran erişkinlerde %91, çocuklarda ise %75 olarak belirtilmektedir). 15 Kan genellikle arteriyeldir, bazen kırılan kemikten veya venöz sinüsten kanamalar da olabilmektedir. BT de epidural hematom bikonveks yapıda, düzenli, hiperdens bir lezyon şeklinde görülür (Resim 4). Subdural hematomlara göre beraberinde bir beyin hasarı olma olasılığı daha azdır. Epidural hematomlu hastaların klinik prognozları cerrahi anındaki nörolojik tabloya bağlıdır. Komada olmayan hastalardaki mortalite oranları %0 dır, Subdural hematomlara benzer. Beraberindeki parametreler olan yaş, travmadan cerrahiye kadar geçen süre, koma veya lucid interval varlığı, pupiller asimetri varlığı, hastanın hastaneye geldiği andaki GKS u, BT bulguları (hematom volümü, orta hat şiftinin derecesi, intradural lezyonla birlikteliği) ve postoperatif ĐKB sonuçla yakından ilişkilidir. 16 Epidural hematomun primer tedavisi zamanında cerrahi boşaltımdır. Asemptomatik hastalardaki küçük epidural hematomlar spontan olarak absorbe olabilir ve cerrahi gerektirmeyebilirler. Resim 4. Sağ frontal epidural hematom. Đntraserebral Hematom Đntraserebral bir kanama hematom veya kontüzyon olarak karşımıza çıkabilir. Şiddetli kapalı kafa travması geçiren hastaların %10-35 inde primer lezyon olarak karşımıza çıkmaktadır. 17,18 Travmatik intraserebral hematom spontan bir hemoraji ile benzer görüntüleme özellikleri taşımaktadır ayırımı zor olabilir. Bununla birlikte bir kontüzyon varlığı, fraktür, sinüs içerisinde hava-sıvı seviyesi varlığı travmatik bir hematomun ayırd edilmesine yardım etmektedir. Birçok intraserebral hematom hiperdens kitle lezyonu olarak gözlemlenir. Tüm intraserebral hematomların %80-90 ının frontal ve temporal loblarda yerleşmiş olduğu görülür (Resim 5). 2 Đntraserebral hematomların klinik prognozu GKS, hematomun volümüne ve hipoksi varlığına bağlıdır. Hematomun çapı 3 cm üzerinde, 30 ml den fazla hacimde ise ve orta hat yapılarında 3 mm den fazla şift var ve mezensefalik sisternler basılı ise hastalar cerrahiye alınmalıdır. Şiddetli kapalı kafa travması olan hastaların %3 ü primer olarak hemorajik kontüzyona sahiptir. Tek kontüzyonlar çarpmanın ya hemen altında ya da karşısında yerleşmiştir. Kontüzyonlar BT de heterojen dansitede görülür, lezyon hudutları ayırd edilemez, hemoraji ve enfarkt alanları karışık dansite oluşumunun nedenidir. 19 Đskemi, kontüzyonların patogenezinde rol oynayabilir ve yapılan çalışmalarda perikontüzyonel dokuda beyin kan akımının azaldığı gösterilmiştir. 23

5 hastalarda bilateral ptozis, yukarı bakış paralizisi otaya çıkar. Tonsiller Herniasyon: Serebral tonsillerin herhangi bir supratentoryal veya infratentoryal bir kitle etkisi sonrasında meydana gelen ĐKB artışı neticesinde foramen magnumdan aşağı doğru yer değiştirmesidir. Sisterna manganın sıkışmasına neden olur, medulla oblangatayı basıya uğratır ve klinik olarak apnelere neden olur. Hastalar yoğun bakıma alındıktan sonra ĐKB monitorizasyonu yapılmalı ve antiödem tedavisi başlanarak özellikle ĐKB değeri yüksek olan hastalarda herniasyon bulguları yakın takip edilmelidir. Resim 5. Sağ frontal parankimal hematom. Herniasyon Büyümekte olan bir hematom veya artan kafa içi basıncının mekanik etkisi sonucu beyin dokularının yer değiştirerek farklı alanlarda basıya neden olması durumudur (Resim 6). Subfalksiyel Tip: Anterior veya orta fossadaki bir kitle nedeniyle frontal lobun singulat girusu falks serebrinin altından karşı tarafa doğru yer değiştirir. Đleri derecede herniasyonda perikallozal arterler basıya uğrayabilir ve unilateral veya bilateral frontal enfarkt ortaya çıkar ve bir veya her iki bacakta kuvvetsizlik gelişir. Lateral Tentorial Herniasyon: Lateral orta fossa veya temporal lobdaki bir kitle etkisi nedeni ile uncusun medial kenarının ve hipokampal girusun aynı taraf tentoryumu üzerinden orta beyine doğru kayması sonucu oluşur. Aynı taraf serebral pedinkül ve okulomotor sinir basıya uğrar ve uncal herniasyonun klasik bulguları olan karşı tarafta hemiparezi, şuurun kapanması ve aynı tarafta pupiller dilatasyon ortaya çıkar. Santral Herniasyon: Beyin sapının foramen magnumdan aşağı doğru yer değiştirmesidir. Bu yer değiştirme sonucunda baziller arterin perforan dalları gerilir ve iskemi ve hemorajiler ortaya çıkar. Hastalarda şuur kapanır, Cushing cevabı ortaya çıkar ve göz hareketleri bozulur. Posterior (Tectal) Herniasyon: Sadece frontal veya oksipital ya da bilateral (örn: bilateral subdural hematom) intrakranial lezyonu olan hastalarda süperior kollikulus düzeyinde quadrigeminal plate de basıya neden olur. Bu 24 Travmatik Beyin Ödemi ve Đntrakranial Hipertansiyon Beyin travmasının deneysel modellerinde, beynin su içeriği artmaktadır fakat serebral kan volumu azalmaktadır. Bunların sonucunda travma sonrasındaki beynin şişmesinden sorumlu ana nedenin beyin su içeriğindeki artış olduğu belirtilmektedir. MR görüntüleme teknikleri kullanılarak insanlarda da travma sonrası beyin su ve kan içerikleri ölçülmüş ve deneysel çalışmalarla benzer sonuçlar bulunmuştur. 20 Beyin ödemi vazojenik veya selüler olabilir. Birçok deneysel çalışma diffüzyon ağırlıklı görüntüleme yöntemleri ile ödem görüntüsünün ayrılabileceğini belirtmektedir. Travmadan sonraki erken dönem beyin su içeriğindeki artış büyük oranda vazojenik kaynaklıdır. Oysa sıvı içeriğindeki tedrici artış travmadan sonraki birkaç gün Resim 6. Orta hat yapılarında şifte neden olmuş parankimal hematom.

6 Mevci ÖZDEMĐR ve ark. içerisinde ortaya çıkıyorsa ödem hücresel kaynaklıdır. Beyin ödeminin klinik prezantasyonu intrakranial hipertansiyondur. Şiddetli kafa travmasına bağlı komalı hastaların %50 sinde gelişir. Kafa içi basınç artışı sonucu serebral kan akımı ile serebral perfüzyon basıncı azalır ve yeterince şiddetli ise iskemi meydana gelir. Kafa içi basıncındaki artışlar kontrol altına alınamazsa herniasyona neden olurlar. Çeşitli hematomlarda cerrahi olarak boşaltıldıktan sonra dahi %50-70 oranında intrakranial hipertansiyon olduğu tespit edilmiştir. Ancak bu oran intraserebral hematomda %71 civarında iken, epidural hematom veya subdural hematomda %39 civarındadır. Đntrakranial hipertansiyon ne kadar kontrol altına alınabilirse hastanın şifa ile taburcu olma ihtimali o kadar yüksektir. Örneğin ĐKB 15 değeri mmhg nın altında olan hastalardan iyi sonuçlar beklenir. ĐKB 25mmHg nın üzerine çıktığı durumlarda mortalite oranları %69 ları bulmaktadır. Kafa Travmalı Hastada Yoğun Bakımda Uygulanabilecek Tedaviler Tedavinin amacı intrakranial hematom, iskemi, kafa içi basınç artışı, herniasyon ve enfeksiyona bağlı ikincil beyin hasarının gelişmesini önlemektedir. Hava yolunun açık, kan oksijenasyonunun yeterli olduğundan emin o- lunmalıdır. Hastanın solunumu yetersiz veya akciğer işlevleri bozuksa (aspirasyon pnömonisi, pulmoner kontüzyon vs...) mekanik solunum desteği gerekir. Hipoksi yalnızca doğrudan beyin hasarına yol açmakla kalmaz, aynı zamanda vazodilatasyon ve buna bağlı olarak beyin kan akımının artması sonucu intrakranial basıncı yükseltmesine de neden olur. Monitörizasyonda asıl amaç, KĐB ını kontrol ederek, hastaları ikincil hasardan korumaktır. Bunun için hasta öncelikle sedatize edilmelidir. Sedasyonda amaç, stres yanıtını kontrol altına almak, ağrıya yanıtı azaltmak, trakeal tüpün ve ventilatörün toleransını kolaylaştırmak, medikal tedavi veya hemşire bakımı sırasında olabilecek KĐB artışını önlemektir. Kan kaybına bağlı hipovolemi düzeltilmelidir; ancak aşırı sıvı yüklenilmesinden kaçınılmalıdır, beyin ödemini arttırır. Klinik bulgular kafa kaidesi kırığı düşündürüyorsa profilaktik (penisilin kristalize + kloramfenikol) antibiyotik başlanmalıdır. BOS fistülleri (otore, rinore) mutlak yatak istirahatı ve diüretiklerle tıbbi tedaviye alınmalıdır. Erken dönemde epileptiform aktivitenin engellenmesi önemlidir. Antiepileptiklerin, geç dönem epilepsi üzerine etkisi olmasa da, erken dönemde hasta entübe ve sedatize-paralize olsa bile taşikardi, ani hipertansiyon gibi belirtilerle görülebilen ve kolaylıkla gözden kaçan nöbetleri ve nöbetin KĐB üzerine kötü etkilerini önlediği bilinmektedir, bu yüzden antiepileptikler ağır KT lı hastalarda KĐBAS tedavisi boyunca, özellikle erken epilepsi dönemi olarak tanımlanan travma sonrası ilk haftada, difenilhidantoin 3-5 mg/kg olacak şekilde verilmelidir. KĐBAS Tedavisi Başın Yükseltilmesi: Baş 30 derece yükseltilir. Bu yapılmadan mutlaka normovolemik durum sağlanmalıdır ve boyun nötral pozisyonda tutulmalıdır. Hiperventilasyon: Arteriyel CO 2 basıncını mmhg civarında tutacak şekilde uygulanır. Bu sırada hasta sedatize edilir. Hiperventilasyon ile kanın iskemik alanlara gönderilmesi sağlanır. Hiperventilasyona iyi yanıt vermeyen hastaların diğer tedavilere de iyi yanıt vermediği gözlenmiştir. Travmadan sonra ilk 24 saat içinde önerilmez ve hiç bir zaman KĐBAS ı önleyici tedbir olarak kullanılmamalıdır. Çünkü her 1 mmhg PaCO 2 düşüşü için %3 lük serebral kan akım hızı düşmektedir. Travmadan sonra ilk saatlerde beyni iskemik bırakma riski vardır. Hipotermi: Hastalarda ateşin yükselmesi ile KĐB ının arttığı gösterilmiştir. Düşük ısılarda beyin metabolizması ve serebral kan akımı azalır. Tekrar ısıtılma sırasında KĐB ının artmasına bağlı sorunlar ve elektrolit dengesizliği sık rastlandığından tercih edilen bir yöntem değildir. Hipertonik solusyonlar: Sıklıkla mannitol kullanılır. Serum ile interstisyel-intrasellüler kompartmanlar arasında 10 mosm gradient sağlanması yeterlidir. Mannitol dakika içinde g/kg verildiğinde 3-4 saat boyunca mosm gradient sağlayacaktır. Etkisi dakika içinde başlar ve saat sürer. Mutlaka serum Na, K ve ozmolaritesi yakından takip edilmelidir. Mannitol tedavisi esnasında eskiden bilinenin aksine normoozmolarite hedeflenmelidir. Furosemid: BOS üretimini azaltır, albumin ile kullanıldığında ozmotik etkisi ile serebral ödemi azalttığı görülmüştür. Fraksiyone mannitol dozundan hemen sonra verildiğinde etkisi daha da artmaktadır. Barbitüratlar: Serebral metabolizmayı azaltarak KĐB ını düşürürler. Diğer tedavilere dirençli KĐBAS da kullanılır. Sodyum Tiopental 30 mg/kg bolustan sonra 5-10 mg/kg/saat idame verilir. Pentobarbital 10 mg/kg yükleme, 5 mg/kg/saat 3 saat boyunca ve 1 mg/kg/saat idame olarak uygulanır. Cerrahi: Ventrikülostomi, kraniektomi ve kraniotomilobektomiden oluşmaktadır. KAYNAKLAR 1. Kraus J, McArthur DL, Silverman TA, Jayaraman M. Epidemiology of brain injury. In: Narayan R, Wilberger JE, Povlishock JT, eds. Neurotrauma. New York: McGraw Hill; 1996, p Collins J. Types of injuries by selected characteristics:united States, Vital Health Statistics 1990; 10: Zumkeller M, Behrmann R, Heissler HE, Dietz H. Computed tomographic criteria and survival rate for patients with acute subdural hematoma. Neurosurgery 1996; 39: Kraus JF, Black MA, Hessol N, et al. The incidence of acute brain injury and serious impairment in a defined population. Am J Epidemiol 1984; 119:

7 5. Valadka A, Narayan RK. Emergency room management of the head-injured pateient. In: Narayan R, Wilberger JE., Povlishock JT, eds. Neurotrauma. New York: McGraw Hill; p Boto GR, Gomez PA, De La Cruz J, Lobato RD. Severe head injury and the risk of early death. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2006;77: Andrews B. History, classification,and epidemiology of cranial trauma. In: Batjer HH, Loftus CM, eds. Textbook of Neurological Surgery. Philadelphia: Lippincott William&Wilkins; p Cremer OL, Moons KG, van Dijk GW, van Balen P, Kalkman CJ. Prognosis following severe head injury: Development and validation of a model for prediction of death, disability, and functional recovery. J Trauma 2006;61: Gentleman SM, Roberts GW, Gennarelli TA, et al. Axonal injury: a universal consequence of fatal closed head injury? Acta Neuropathol (Berl) 1995; 89: Bullock MR, Chesnut R, Ghajar J, et al. Surgical management of acute subdural hematomas. Neurosurgery 2006; 58(3 Suppl): S16-24; discussion Si-iv. 11. Smith WP Jr, Batnitzky S, Rengachary SS. Acute isodense subdural hematomas: a problem in anemic patients. AJR Am J Roentgenol 1981; 136: Marshall L, Gautille T, Klauber MR, et al. The outcome of severe closed head injury. J Neurosurg 1991;75(Suppl):S28-S Servadei F. Prognostic factors in severely head injured adult patients with acute subdural haematoma's. Acta Neurochir (Wien) 1997; 139: Mendelow AD, Teasdale G, Jennett B, Bryden J, Hessett C, Murray G. Risks of intracranial haematoma in head injured adults. Br Med J (Clin Res Ed) 1983; 287: Jennett B, Teasdale G, Galbraith S, et al. Severe head injuries in three countries. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1977; 40: Bullock MR, Chesnut R, Ghajar J, et al. Surgical management of acute epidural hematomas. Neurosurgery 2006; 58(3 Suppl): S Foulkes ME, HM, Jane JA, Marmarou A, Marshall F. The traumatic coma data bank: design, methods, and baseline characteristics. J Neurosurg 1991; 75(Suppl):S8-S Bullock MR, Chesnut R, Ghajar J, et al. Surgical management of traumatic parenchymal lesions. Neurosurgery 2006; 58(3 Suppl): S25-46; discussion Si-iv. 19. Richter HP, Klein HJ, Schafer M. Chronic subdural haematomas treated by enlarged burr-hole craniotomy and closed system drainage. Retrospective study of 120 patients. Acta Neurochir (Wien) 1984; 71: Marmarou A, Barzo P, Fatouros P, Yamamoto T, Bullock R, Young H. Traumatic brain swelling in head injured patients: brain edema or vascular engorgement? Acta Neurochir Suppl 1997; 70:

Kafa Travmalarında Yönetim

Kafa Travmalarında Yönetim Kafa Travmalarında Yönetim Dr. Uğur YAZAR Karadeniz Teknik Üniversitesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Genel Bilgiler Kafa travması basit bir baş ağrısından ölüme kadar değişik sonuçlara yol açan

Detaylı

Kafatası Fraktürleri Dikkat Edilecekler. Eve Gönderme Kriterleri

Kafatası Fraktürleri Dikkat Edilecekler. Eve Gönderme Kriterleri PEDİATRİK KAFA TRAVMALARI VE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ SADIK GİRİŞGİN SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Çocuklarda mortalite ve morbidite sebepleri arasında üçüncü sırada yer

Detaylı

Nöromonitorizasyon ve Serebral Koruma

Nöromonitorizasyon ve Serebral Koruma Nöromonitorizasyon ve Serebral Koruma Dr.Mustafa Berker Ph.D. HÜTF. Nöroşirürji AD 6. Ulusal Dahili v e Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Kongresi 23 Ekim 2009 Konya Đlk dönem mortalitesi Hipoksi Hipotansiyon

Detaylı

Acil Serviste Kafa BT (Bilgisayarlı Tomografi) Değerlendirmesi. Uzm. Dr. Alpay TUNCAR Acil Tıp Uzmanı KIZILTEPE DEVET HASTANESİ

Acil Serviste Kafa BT (Bilgisayarlı Tomografi) Değerlendirmesi. Uzm. Dr. Alpay TUNCAR Acil Tıp Uzmanı KIZILTEPE DEVET HASTANESİ Acil Serviste Kafa BT (Bilgisayarlı Tomografi) Değerlendirmesi Uzm. Dr. Alpay TUNCAR Acil Tıp Uzmanı KIZILTEPE DEVET HASTANESİ Kafa Travmasında Bt Hızlı ve etkin Kolay ulaşılabilir Acil Serviste Kafa Bt

Detaylı

Ölümcül Santral Sinir Sistemi Hastalıkları I epidural, subdural, intraparankimal kanamalar

Ölümcül Santral Sinir Sistemi Hastalıkları I epidural, subdural, intraparankimal kanamalar Ölümcül Santral Sinir Sistemi Hastalıkları I epidural, subdural, intraparankimal kanamalar Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Acil Tıp Anabilim Dalı Olgu 1 25 yaşında inşaat işçisi Yüksekten düşme E2M3V2

Detaylı

Kafa Travmalı Hastaya Yaklaşım. Dr. İ. Özkan Akıncı İTF Anesteziyoloji A.D.

Kafa Travmalı Hastaya Yaklaşım. Dr. İ. Özkan Akıncı İTF Anesteziyoloji A.D. Kafa Travmalı Hastaya Yaklaşım Dr. İ. Özkan Akıncı İTF Anesteziyoloji A.D. KAPALI KAFA TRAVMASI Delici ve ateşli silahlara bağlı olmayan, künt travma sonucu meydana gelen beyin hasarına denilir. KAFA TRAVMASI

Detaylı

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ Hangi hastalara görüntüleme

Detaylı

Genel Bilgiler. Dünyada Ölümler. 1.Koroner Arter Hastalıkları 2.Travma (1-44 yaş arası 1. sırada) 3.İnme sendromları

Genel Bilgiler. Dünyada Ölümler. 1.Koroner Arter Hastalıkları 2.Travma (1-44 yaş arası 1. sırada) 3.İnme sendromları Doç. Dr. Onur POLAT Genel Bilgiler Dünyada Ölümler 1.Koroner Arter Hastalıkları 2.Travma (1-44 yaş arası 1. sırada) 3.İnme sendromları 2 Mortalite - Morbidite %50'si ilk bir kaç dakikada... ciddi damar,

Detaylı

TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ

TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ İbrahim TEMİZ Acıbadem Atakent Üniversitesi Hastanesi Acil servis sorumlusu Hazırlanma Tarihi: 01/09/2015

Detaylı

Çoklu Travma Hastasına Yaklaşım. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Dr.Erkan Göksu Acil Tıp A.D. I.

Çoklu Travma Hastasına Yaklaşım. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Travma Merkezleri. Dr.Erkan Göksu Acil Tıp A.D. I. Çoklu Travma Hastasına Yaklaşım Dr.Erkan Göksu Acil Tıp A.D. Çoklu Travma sonrası mortalite üç dönemde Hastane öncesi Major kafa yada vasküler yaralanma Halk sağlığı önlemleri Travmadan dakikalar,saatler

Detaylı

HEMORAJİK İNME. Yrd. Doç. Dr. Aysel MİLANLIOĞLU Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji ABD

HEMORAJİK İNME. Yrd. Doç. Dr. Aysel MİLANLIOĞLU Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji ABD HEMORAJİK İNME Yrd. Doç. Dr. Aysel MİLANLIOĞLU Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji ABD İntraserebral kanamalar inmelerin %10-15 ini oluşturmaktadır. İntraparenkimal, subaraknoid, subdural ve

Detaylı

ÇOCUK KAFA TRAVMASI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

ÇOCUK KAFA TRAVMASI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 ÇOCUK KAFA TRAVMASI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 ANATOMİK ve FİZYOLOJİK FARKLILIKLAR KRANİUM Bebek ve yürüme çağındaki çocukların erişkinlere oranla

Detaylı

KAFA TRAVMASI 1. EPİDEMİYOLOJİ. Doç Dr Cahfer GÜLOĞLU. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD, DİYARBAKIR 2. ANATOMİ VE FİZYOLOJİ

KAFA TRAVMASI 1. EPİDEMİYOLOJİ. Doç Dr Cahfer GÜLOĞLU. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD, DİYARBAKIR 2. ANATOMİ VE FİZYOLOJİ 1. EPİDEMİYOLOJİ KAFA TRAVMASI Doç Dr Cahfer GÜLOĞLU Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD, DİYARBAKIR ABD de kafa travması insidansının her 100.000 kişiden yaklaşık 200 kişi olduğu tahmin edilmektedir.

Detaylı

Travmatik Beyin Yaralanması Doç Dr Özlem GÜNEYSEL Dr Lütfi Kırdar Kartal EAH Acil Tıp Kliniği

Travmatik Beyin Yaralanması Doç Dr Özlem GÜNEYSEL Dr Lütfi Kırdar Kartal EAH Acil Tıp Kliniği Travmatik Beyin Yaralanması Doç Dr Özlem GÜNEYSEL Dr Lütfi Kırdar Kartal EAH Acil Tıp Kliniği 2 3 4 5 6 7 8 9 Tanım Mekanik güçler sonucu beyin fonksiyonlarında bozulma. Geçici / Kalıcı Klinik Sersemlik

Detaylı

Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon

Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon Dr.Canan Aykut Bingöl Yeditepe Üniversite Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Kardiak Arrest 200 000-375 000 kardiak arrest/yıl (ABD) %20 spontan dolaşım sağlanıyor

Detaylı

İlk Değerlendirme İşlemleri

İlk Değerlendirme İşlemleri Doç. Dr. Onur POLAT İlk Değerlendirme İşlemleri Mutlak yaşamı (ya da ekstremiteyi) kurtaracak tüm terapötik prosedürlerin oluşturduğu travma resüsitasyonu ile birlikte yapılmalıdır. 2 Uygun Travma Bakım

Detaylı

Travmatik Akut Subdural Hematomlarda Prognostik Faktörler ve Mortaliteye Etkileri

Travmatik Akut Subdural Hematomlarda Prognostik Faktörler ve Mortaliteye Etkileri Sinir Sistemi Cerrahisi Derg ():-9, 008 Özgün Klinik Araştırma Travmatik Akut Subdural Hematomlarda Prognostik Faktörler ve Mortaliteye Etkileri Mehmet KILINÇASLAN, Hülagu KAPTAN, Mustafa İLHAN 3, Ömür

Detaylı

Penetran Göz Yaralanmaları

Penetran Göz Yaralanmaları Penetran Göz Yaralanmaları Pelin Özyol Oküler yaralanmalar özellikle düşük sosyoekonomik düzeydeki bireylerde ve az gelişmiş ülkelerde olmak üzere genel olarak tüm dünyada önemli morbidite nedenidir. Yaralanmaların

Detaylı

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar YARALANMALAR YARA NEDİR? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon

Detaylı

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı Dönem 5. Beyin ve Sinir Cerrahisi STAJ TANITIM REHBERİ

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı Dönem 5. Beyin ve Sinir Cerrahisi STAJ TANITIM REHBERİ İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 5 Beyin ve Sinir Cerrahisi STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı 1 BEYİN VE SİNİR CERRAHİSİ

Detaylı

Karın yaralanmaları ister penetran ister künt mekanizmaya bağlı olsun ciddi morbidite ve mortalite ile seyrederler.

Karın yaralanmaları ister penetran ister künt mekanizmaya bağlı olsun ciddi morbidite ve mortalite ile seyrederler. KARIN TRAVMALARI Karın yaralanmaları ister penetran ister künt mekanizmaya bağlı olsun ciddi morbidite ve mortalite ile seyrederler. Amaçlar Karnın anatomik sınırlarını, Penetran ve künt travmalar arasındaki

Detaylı

Göğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi

Göğüs Cerrahisi Alkın Yazıcıoğlu. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Künt Toraks Travmaları Ülkemizde künt toraks travmaları trafik kazalarına ve yüksekten düşmelere bağlı daha sıklıkla ortaya çıkmaktadır. Travmaya

Detaylı

Sunum Planı YETİŞKİNLERDE KAFA TRAVMASI. Giriş. Anatomi. Epidemiyoloji. Dr.M.E.Kavasoğlu Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp A.D

Sunum Planı YETİŞKİNLERDE KAFA TRAVMASI. Giriş. Anatomi. Epidemiyoloji. Dr.M.E.Kavasoğlu Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp A.D YETİŞKİNLERDE KAFA TRAVMASI Dr.M.E.Kavasoğlu Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp A.D 29.05.2012 Sunum Planı Giriş Epidemiyoloji Klinik değerlendirme Spesifik Yaralanmaların Tedavisi Giriş Travmatik beyin yaralanmaları

Detaylı

KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ

KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ 03-11-2009 Doku hipoperfüzyonu ve organ hasarı oluşturan, intravasküler volüm kaybının ilk tedavisi

Detaylı

PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER

PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER MULTİPL TRAVMALI HASTALARDA PELVİK TRAVMALARDA GÖZDEN KAÇMAMASI GEREKENLER Uz. Dr. Hüseyin UZUNOSMANOĞLU KEÇİÖREN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GİRİŞ Multipl travma, birden çok büyük organ sistemini yada

Detaylı

Dr. Öğr. Üyesi İsmail TAYFUR SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM Acil Tıp Anabilim Dalı

Dr. Öğr. Üyesi İsmail TAYFUR SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM Acil Tıp Anabilim Dalı Çocuklarda Kafa Travması ve Güncel Yönetimi Dr. Öğr. Üyesi İsmail TAYFUR SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM Acil Tıp Anabilim Dalı Sunum Planı Tanım Epidemiyoloji Fizyopatoloji Klinik Algoritmalar Güncel Yaklaşımlar

Detaylı

ECMO TAKİP. Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Perfüzyonist Birol AK

ECMO TAKİP. Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Perfüzyonist Birol AK ECMO TAKİP Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Perfüzyonist Birol AK ECMO NEDİR Kardiyak yetmezliği olan hastalarda gereken desteğin sağlanmasında konvansiyonel tedavi yöntemlerinin

Detaylı

KRANİAL BT YORUMLAMA. Uzm. Dr. Mehtap KAYNAKCI BAYRAM

KRANİAL BT YORUMLAMA. Uzm. Dr. Mehtap KAYNAKCI BAYRAM KRANİAL BT YORUMLAMA Uzm. Dr. Mehtap KAYNAKCI BAYRAM 15.12.2017 SUNUM PLANI BBT temelleri BBT de normal anatomi Acil hekimi BBT de neleri değerlendirmelidir? Blood Can Be Very Bad Patolojik BBT ornekleri

Detaylı

Kraniyal Travmada. Dr. Erhan AKPINARA. Radyoloji Ana Bilim Dalı Ankara, TÜRKT

Kraniyal Travmada. Dr. Erhan AKPINARA. Radyoloji Ana Bilim Dalı Ankara, TÜRKT Kraniyal Travmada Görüntüleme Dr. Erhan AKPINARA Hacettepe Üniversitesiesi Radyoloji Ana Bilim Dalı Ankara, TÜRKT RKİYE Kraniyal Travma Travma ölüm ve kalıcı arazların en sık sebeplerinden birisi olup

Detaylı

Sunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV

Sunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV Sunu planı NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON DOÇ. DR. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Neden Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Hasta seçilmesi Komplikasyonlar Solunum yetmezliği IMV

Detaylı

En iyi yöntem inmeden korunma Risk faktörlerinin belirlenmesi

En iyi yöntem inmeden korunma Risk faktörlerinin belirlenmesi İNME SONRASI TEDAVİ En iyi yöntem inmeden korunma Risk faktörlerinin belirlenmesi Birincil Koruma Amaç asemptomatik kişilerde inmeye neden olabilecek risk faktörlerini belirlemek, önlemek ve kontrol altına

Detaylı

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ OMURİLİK YARALANMALARI HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ OMURİLİK YARALANMALARI HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ OMURİLİK YARALANMALARI HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ Omurilik yaralanmaları, omurganın içinde bulunan sinir dokusunun, travma ya da

Detaylı

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün; Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak

Detaylı

ATEŞLİ SİLAH YARALANMALI HASTANIN YÖNETİMİ. Dr. M.Nuri BOZDEMİR AEAH Acil Tıp Kliniği

ATEŞLİ SİLAH YARALANMALI HASTANIN YÖNETİMİ. Dr. M.Nuri BOZDEMİR AEAH Acil Tıp Kliniği ATEŞLİ SİLAH YARALANMALI HASTANIN YÖNETİMİ Dr. M.Nuri BOZDEMİR AEAH Acil Tıp Kliniği 1 Sunu Planı Genel bilgiler Baş boyun yaralanmaları Torakoabdominal yaralanmalar Ekstremite yaralanmaları 2 Genel Bilgiler

Detaylı

Travma. Ülkemizde travma nedeniyle ölümlerde trafik kazaları birinci sırada yer alırken; iş kazaları 2. sırada yer almaktadır.

Travma. Ülkemizde travma nedeniyle ölümlerde trafik kazaları birinci sırada yer alırken; iş kazaları 2. sırada yer almaktadır. Doç. Dr. Onur POLAT Travma Ülkemizde travma nedeniyle ölümlerde trafik kazaları birinci sırada yer alırken; iş kazaları 2. sırada yer almaktadır. 2 Altın Saat Ölümlerin yaklaşık %30 u ilk birkaç saat içinde

Detaylı

Pediatrik Ekstremite Travmaları. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı

Pediatrik Ekstremite Travmaları. Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı Pediatrik Ekstremite Travmaları Doç Dr. Onur POLAT Acil Tıp Anabilim Dalı Konu Başlıkları Travma önemi Ekstremite travmaları ve muayene Açık kırıklar Kompartman sendromu Epifiz kırıkları Torus kırıkları

Detaylı

HİZMET KAPSAMI. 3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER 3.1 Hastalıklar ve Prosedürler

HİZMET KAPSAMI. 3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER 3.1 Hastalıklar ve Prosedürler Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 6 1. Nöroşirürji Anabilim Dalı tüm yaş grubundan ayaktan ve yatan hastalara tanı ve tedavi hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmet haftada 7 gün ve 24 saat sunulur.

Detaylı

Beyin Omurlik Damarlarının Cerrahi Tedavisi

Beyin Omurlik Damarlarının Cerrahi Tedavisi Beyin Omurlik Damarlarının Cerrahi Tedavisi (Nörovasküler Cerrahi) BR.HLİ.015 Sinir sisteminin damar hastalıkları ve bunların cerrahi tedavisi beyin ve sinir cerrahisinin spesifik ve zorlu bir alanını

Detaylı

Amaçlar. Kafa Travması. Giriş. Giriş. Giriş. Giriş

Amaçlar. Kafa Travması. Giriş. Giriş. Giriş. Giriş Amaçlar Kafa Travması Doç. Dr. Cem Oktay Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Temel patofizyolojiyi anlamak Belirti ve bulguları tanımak Muayenede dikkat edilecek hususları öğrenmek

Detaylı

Kafa Travmasına Yaklaşım

Kafa Travmasına Yaklaşım Kafa Travmasına Yaklaşım Mustafa BERKER*, Melike MUT* * Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroşirürji Anabilim Dalı, ANKARA Kafa travmaları ülkemizde olduğu kadar, diğer ülkelerde de, her aşamada hekimleri

Detaylı

KAFA TRAVMASI. Sunum Planı. Epidemiyoloji. Patofizyoloji. Normal Fizyoloji

KAFA TRAVMASI. Sunum Planı. Epidemiyoloji. Patofizyoloji. Normal Fizyoloji Sunum Planı KAFA TRAVMASI Dr. Özgür Karadeniz 8 Haziran 2010 Epidomiyoloji Hücre ölümünün patofizyolojisi ABC Klinik ve tedavi Çocuklarda kafa travması Spesifik yaralanmalar Komplikasyonlar Epidemiyoloji

Detaylı

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu

Detaylı

TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM

TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM Dr. Hakan Canbaz Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD. TRAVMALI HASTAYA YAKLAŞIM TRAVMAYA YAKLAŞIM Travma bakımı: arazide başlar multidisipliner ekip çalışması hızlı ve isabetli müdahalede

Detaylı

Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi. (Nöro-Onkolojik Cerrahi)

Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi. (Nöro-Onkolojik Cerrahi) Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi (Nöro-Onkolojik Cerrahi) BR.HLİ.018 Sinir sisteminin (Beyin, omurilik ve sinirlerin) tümörleri, sinir dokusunda bulunan çeşitli hücrelerden kaynaklanan ya

Detaylı

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL YARA VE YARA ÇEŞİTLERİ Travma; ani olarak dıştan mekanik bir etki sonucu meydana gelen, sağlığı tehdit eden, fiziksel ve ruhsal hasarlara yol açan bir olaydır.

Detaylı

İnvaziv Girişimler. Sunum Planı. SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar. SANTRAL VENÖZ KATETER İşlem öncesinde

İnvaziv Girişimler. Sunum Planı. SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar. SANTRAL VENÖZ KATETER İşlem öncesinde Sunum Planı İnvaziv Girişimler Santral Venöz Kateter Uygulamaları Kardiyak Pacemaker Arteriyel Kanülasyon SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar iv yol Uzun süreli iv yol ihtiyacı Hemodinamik monitorizasyon

Detaylı

Travmaya Bağlı Gelişen Kafa Kemik Kırıklarının Epidemiyolojisi ve Prognostik Faktörlerinin Belirlenmesi

Travmaya Bağlı Gelişen Kafa Kemik Kırıklarının Epidemiyolojisi ve Prognostik Faktörlerinin Belirlenmesi Geliş Tarihi: 10.12.2012 / Kabul Tarihi: 25.03.2013 Araştırma Travmaya Bağlı Gelişen Kafa Kemik Kırıklarının Epidemiyolojisi ve Prognostik Faktörlerinin Belirlenmesi Research of Epidemyological and Prognostic

Detaylı

Beyin ve Sinir Cerrahisi. (Nöroşirürji)

Beyin ve Sinir Cerrahisi. (Nöroşirürji) Beyin ve Sinir Cerrahisi (Nöroşirürji) BR.HLİ.016 Beyin, omurilik ve sinir hastalıklarının cerrahi tedavisi ile ilgilenen Beyin ve Sinir Cerrahisi bölümümüz, tecrübeli ve konusunda yetkin hekim kadrosu

Detaylı

KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM

KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM YOĞUN BAKIMA HASTANIN KABULÜ Açık kalp ameliyatı yapılan hastaların ameliyathaneden yoğun bakıma transferi entübe

Detaylı

DR. GÜLNUR GÖLLÜ BAHADIR ÇOCUK CERRAHİSİ AD

DR. GÜLNUR GÖLLÜ BAHADIR ÇOCUK CERRAHİSİ AD DR. GÜLNUR GÖLLÜ BAHADIR ÇOCUK CERRAHİSİ AD Çocuk travma hastaları ile erişkinler arasındaki farklılıklar Daha küçük ve kolay tıkanan hava yolu Hipovolemiye yatkınlık Hipotansiyon geç bulgu O 2 tüketimi

Detaylı

MYOLOGIA CRUSH SENDROMU. Dr. Nüket Göçmen Mas

MYOLOGIA CRUSH SENDROMU. Dr. Nüket Göçmen Mas MYOLOGIA CRUSH SENDROMU Dr. Nüket Göçmen Mas Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi AD Kas hücresi ve kas dokusu Kısalma özelliğini taşıyan hücreye kas hücresi denir. Bunların oluşturduğu dokuya

Detaylı

GLASKOW KOMA SKALASI HAZIRLAYAN: NURTEN ŞİŞMAN

GLASKOW KOMA SKALASI HAZIRLAYAN: NURTEN ŞİŞMAN GLASKOW KOMA SKALASI HAZIRLAYAN: NURTEN ŞİŞMAN TANIM Glaskow koma skalası genel olarak kişinin nörolojik değerlendirmesini yapmak için geliştirilmiş bir kriterdir. Hastanın şuur seviyesinin derecesi belirlenir

Detaylı

Kesici Delici Alet Yaralanmaları ve Takibi

Kesici Delici Alet Yaralanmaları ve Takibi Kesici Delici Alet Yaralanmaları ve Takibi Dr. Şükran KÖSE Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği Sunum Planı Kesici-delici alet yaralanmalarında

Detaylı

Subaraknoid Kanama. Akut İnme. SSS İnfeksiyonları. Travmatik Beyin Yaralanmaları

Subaraknoid Kanama. Akut İnme. SSS İnfeksiyonları. Travmatik Beyin Yaralanmaları Akut İnme Subaraknoid Kanama SSS İnfeksiyonları Travmatik Beyin Yaralanmaları İnme İnme belirli bir vasküler alanda, iskemi veya kanamaya ikincil gelişen fokal nörolojik kayıp. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)

Detaylı

(ANEVRİZMA) Dr. Dağıstan ALTUĞ

(ANEVRİZMA) Dr. Dağıstan ALTUĞ ANEURYSM (ANEVRİZMA) Arteriyel sistemindeki lokalize bir bölgeye kan birikmesi sonucu şişmesine Anevrizma denir Gerçek Anevrizma : Anevrizma kesesinde Arteriyel duvarların üç katmanını kapsayan Anevrizma

Detaylı

Omurga-Omurilik Cerrahisi

Omurga-Omurilik Cerrahisi Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve

Detaylı

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Zeliha Korkmaz Dişli 1, Necla Tokgöz 2, Fatma Ceyda Akın Öçalan 3, Mehmet Fa>h Korkmaz 4, Ramazan Bıyıklıoğlu 2 1 Anesteziyoloji Bölümü, Malatya Devlet Hastanesi 2

Detaylı

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak İNME Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND ye aittir. Kaynak

Detaylı

Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi

Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi 1 Öğrenme hedefleri Metastazların genel özellikleri Görüntüleme Teknikleri Tedavi sonrası metastaz takibi Ayırıcı tanı 2 Metastatik Hastalık Total

Detaylı

AÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ

AÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ AÇIK ve LAPORASKOPİK CERRAHİDE HEMŞİRELİK BAKIMI HEMŞİRE SEHER KUTLUOĞLU ANTALYA ATATÜRK DEVLET HASTANESİ SUNU PLANI Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik bakım amacı Açık ve kapalı cerrahide hemşirelik

Detaylı

GÖZ HIRSIZI GLOK M (=GÖZ TANSİYONU)

GÖZ HIRSIZI GLOK M (=GÖZ TANSİYONU) Op.Dr. Tuncer GÜNEY Göz Hastalıkları Uzmanı GÖZ HIRSIZI GLOK M (=GÖZ TANSİYONU) HASTALIĞINI BİLİYOR MUSUNUZ? Glokom=Göz Tansiyonu Hastalığı : Yüksek göz içi basıncı ile giden,görme hücrelerinin ölümüne

Detaylı

Nozokomiyal SSS Enfeksiyonları

Nozokomiyal SSS Enfeksiyonları Nozokomiyal SSS Enfeksiyonları Nozokomiyal SSSİ En ciddi nozokomiyal enfeksiyonlardan biri Morbidite ve mortalite yüksektir. Nozokomiyal SSSİ Tüm HE %0.4 ünden sorumlu. En sık görülen formları: Bakteriyel

Detaylı

Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma

Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma ABDOMİNAL TRAVMALAR Temel Cerrahi Aciller: Akut batın Travma AKUT BATIN Nedenleri > Kanama > Perforasyon > İnflamasyon > Obstrüksiyon > Diğer (karın dışı) Belirtiler Ağrı Bulantı / Kusma İştah durumu Kabızlık

Detaylı

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM 5- YARALANMALARDA İLKYARDIM YARALANMALARDA İLKYARDIM Yara nedir? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir.

Detaylı

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD.

Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Dr. Murat DAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ünivetsitesi Acil Tıp AD. Giriş-Amaç Travma 40 yaş altındaki populasyonda ölüm sebepleri arasında üst sıralardadır. Genel vücut travması olan hastalarda, kranial yaralanma

Detaylı

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu Uzm. Dr. Haldun Akoğlu Genel Bilgiler Çoğu intrakranyal lezyon kolayca ayırt edilebilen BT bulguları ortaya koyar. Temel bir yaklaşım olarak BT yorumlama simetriye odaklı olarak sol ve sağ yarıların karşılaştırılmasına

Detaylı

Akut İskemik İnme. İskemik İnme (%85) Hemorajik inme (%15)

Akut İskemik İnme. İskemik İnme (%85) Hemorajik inme (%15) 1 Akut İskemik İnme STROKE ( inme ):Beyinin bir bölgesine kan akımının kesilmesi sonucu oluşan nörolojik hasardır. İskemik İnme (%85) Hemorajik inme (%15) 2 Akut İskemik İnme Arrest olan iskemik inme vakalarının

Detaylı

Kafa travması nedeniyle tedavi edilen 954 erişkin olgunun retrospektif değerlendirilmesi: Epidemiyolojik çalışma

Kafa travması nedeniyle tedavi edilen 954 erişkin olgunun retrospektif değerlendirilmesi: Epidemiyolojik çalışma Turkish Journal of Trauma & Emergency Surgery Original Article Ulus Travma Acil Cerrahi Derg 2011;17 (1):46-50 Klinik Çalışma doi: 10.5505/tjtes.2011.57431 Kafa travması nedeniyle tedavi edilen 954 erişkin

Detaylı

Tedavi. Tedavi hedefleri;

Tedavi. Tedavi hedefleri; Doç. Dr. Onur POLAT Tedavi DVT tanısı konduktan sonra doğal gidişine bırakılırsa, ölümcül komplikasyonu olan PE ve uzun dönemde sakatlık oranı son derece yüksek olan posttromboflebitik sendrom ve Pulmoner

Detaylı

GERİATRİK TRAVMA. Dr. Burak Katipoğlu

GERİATRİK TRAVMA. Dr. Burak Katipoğlu GERİATRİK TRAVMA Dr. Burak Katipoğlu Geriatrik Travma - Sorular Yaşlı kimdir? Yaş fark eder mi? Hangi yaş? Yaşlanmanın fizyolojisi Yaşlı travma hastalarının triyajı Yaralanma paternleri ve fizyolojik yanıtlar

Detaylı

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Travmada Güncel Literatür Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Bu sunumun amacı 2017 yılında travma konusu üzerinde öne çıkan ve okunması gerektiğini düşündüğüm çalışmaları sunmaktır.

Detaylı

KAFA TRAVMALARINA YAKLAŞIM

KAFA TRAVMALARINA YAKLAŞIM KAFA TRAVMALARINA YAKLAŞIM Dr. Yusuf Kenan Tekin Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2016 MALATYA EPİDEMİYOLOJİ Kafa travmalarında prevalans, mortalite ve morbidite yüksek Son yıllarda önemli

Detaylı

ÇOCUKLUK ÇAĞI BAŞ AĞRILARINA YAKLAŞIM. Doç. Dr. Sebahattin VURUCU GATF Çocuk Nörolojisi BD

ÇOCUKLUK ÇAĞI BAŞ AĞRILARINA YAKLAŞIM. Doç. Dr. Sebahattin VURUCU GATF Çocuk Nörolojisi BD ÇOCUKLUK ÇAĞI BAŞ AĞRILARINA YAKLAŞIM Doç. Dr. Sebahattin VURUCU GATF Çocuk Nörolojisi BD Tanım Orbitomeatal çizginin üzerinde hissedilen ağrılar baş ağrıları olarak değerlendirilir Epidemiyoloji Çocuklarda

Detaylı

Arka Vitreus Dekolmanı, Retina Yırtıkları ve Latis Dejenerasyonu (İlk ve Takip Değerlendirmesi)

Arka Vitreus Dekolmanı, Retina Yırtıkları ve Latis Dejenerasyonu (İlk ve Takip Değerlendirmesi) Arka Vitreus Dekolmanı, Retina Yırtıkları ve Latis Dejenerasyonu (İlk ve Takip Değerlendirmesi) İlk Muayenede Hiakye (Anahtar ögeler) AVD semptomları (II+, Retina dekolmanı, ilişkili genetik bozukluklar

Detaylı

YÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER

YÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER YÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER Yükseklik Seviyesi (m.) İrtifa Tanımı 8000 + Ölüm Bölgesi (Death Zone) 7500-5500 Ekstrem Yüksek İrtifa (Extreme High Altitude) 5000-3500 Çok Yüksek İrtifa (Very High Altitude)

Detaylı

Kan Gazı. Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi. II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta

Kan Gazı. Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi. II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta Kan Gazı Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta Normal Değerler ph 7.35-7.45 (ort. 7.40) ph 7.35 ise Asidoz 7.45 ise Alkaloz ph

Detaylı

Çocukluk çağı kafa travmaları: 280 olgunun retrospektif değerlendirmesi

Çocukluk çağı kafa travmaları: 280 olgunun retrospektif değerlendirmesi Turkish Journal of Trauma & Emergency Surgery Ulus Travma Derg 2005 Çocukluk çağı kafa travmaları: 280 olgunun retrospektif değerlendirmesi Pediatric head injuries: a retrospective analysis of 280 patients

Detaylı

27/04/16. Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI. Patofizyoloji. Patofizyoloji. Yanık tipleri Patofizyoloji Volüm Replasmanı

27/04/16. Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI. Patofizyoloji. Patofizyoloji. Yanık tipleri Patofizyoloji Volüm Replasmanı Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI Selim TURHANOĞLU Mustafa Kemal Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yanık tipleri Volüm Replasmanı Hesaplanması Uygulanması Takibi

Detaylı

Yaralanmalar. Bölüm 5

Yaralanmalar. Bölüm 5 Yaralanmalar Bölüm 5 Kapsam: Yara nedir? Kaç çeşit yara vardır? Yaraların ortak belirtileri nelerdir? Yaralanmalarda ilkyardım nasıl olmalıdır? Ciddi yaralanmalar nelerdir? Ciddi yaralanmalarda ilkyardım

Detaylı

Dural AVF lerde Tedavi. Prof.Dr.Saruhan Çekirge Bayındır Hastanesi Koru Hastaneleri Ankara

Dural AVF lerde Tedavi. Prof.Dr.Saruhan Çekirge Bayındır Hastanesi Koru Hastaneleri Ankara Dural AVF lerde Tedavi Prof.Dr.Saruhan Çekirge Bayındır Hastanesi Koru Hastaneleri Ankara İntrakraniyal dural AVF Dural arterler ile dural venöz sinüsler veya kortikal venler arası patolojik şantlardır.

Detaylı

Hayati organlarımızdan olan beyin, fiziksel olarak korunaklı bir yapıya sahiptir. Beyni koruyan yapılar, skalp ile altındaki kas, fasya tabakası,

Hayati organlarımızdan olan beyin, fiziksel olarak korunaklı bir yapıya sahiptir. Beyni koruyan yapılar, skalp ile altındaki kas, fasya tabakası, KAFA TRAVMALARI Kafatası içine yerleşmiş olan beyin; vücuttaki tüm organları ve gerçekleştirdiğimiz her hareketi kontrol eder, doğduğumuz andan itibaren öğrenmemizi sağlar. Beyin, önden arkaya doğru uzunlamasına

Detaylı

Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman?

Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman? Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman? Dr.Y.Kemal GÜNAYDIN Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Sunum Planı Tanım Tarihçe Kullanım yerleri Hasta seçimi Uygulama NIMV tipleri Kontrendikasyonlar

Detaylı

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Merkezi sinir sistemi

Detaylı

PULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı

PULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı PULMONER HİPERTANSİYONUN YBÜ de TEDAVİSİ Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı YBÜ-pulmoner hipertansiyon PULMONER VENÖZ HİPERTANSİYON

Detaylı

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu Uzm. Dr. Haldun Akoğlu Genel Bilgiler Çoğu intrakranyal lezyon kolayca ayırt edilebilen BT bulguları ortaya koyar. Temel bir yaklaşım olarak BT yorumlama simetriye odaklı olarak sol ve sağ yarıların karşılaştırılmasına

Detaylı

BEYİN CERRAHİ YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE YATAN HASTALARIN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

BEYİN CERRAHİ YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE YATAN HASTALARIN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ ARAŞTIRMA BALIKESİR SAĞLIK BİLİMLERİ DERGİSİ / BALIKESIR HEALTH SCIENCES JOURNAL BEYİN CERRAHİ YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE YATAN HASTALARIN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ RETROSPECTIVE ANALYSIS OF HOSPITALIZED

Detaylı

Hazırlayan: Hatice Şentürk Acıbadem Bursa Hastanesi Klinik Eğitim Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 01/08/2016

Hazırlayan: Hatice Şentürk Acıbadem Bursa Hastanesi Klinik Eğitim Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 01/08/2016 http://mahsunprenses.com/uploads/images/kahve-fal%c4%b1nda-ters-kalp%5b1%5d.jpg Hazırlayan: Hatice Şentürk Acıbadem Bursa Hastanesi Klinik Eğitim Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 01/08/2016 1.Kardiyak Arrest

Detaylı

Doç.Dr.Onur POLAT. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

Doç.Dr.Onur POLAT. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Doç.Dr.Onur POLAT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı İçerik: Yaşlılarda Travma Klinik Özellikler Tanı Ayırıcı Tanı Kafa Travması Servikal Omurga Yaralanmaları Göğüs Travması Abdominal

Detaylı

DR. MESUT GÜL. Beyin Ölümü Ve Organ Bağışı

DR. MESUT GÜL. Beyin Ölümü Ve Organ Bağışı DR. MESUT GÜL Beyin Ölümü Ve Organ Bağışı ÖLÜM... Somatik ölüm: Kalıcı olarak kalp atışının ve solunumun durmasıdır. Beyin ölümü: Beyin sapı da dahil olmak üzere beyin işlevlerinin tam ve geri dönüşümsüz

Detaylı

Cerrahi: Hangi Hastalara Prof. Dr. Sertaç İşlekel

Cerrahi: Hangi Hastalara Prof. Dr. Sertaç İşlekel Cerrahi: Hangi Hastalara Prof. Dr. Sertaç İşlekel İzmir Üniversitesi Nöroşirürji Ana Bilim Dalı İntrakranial Metastazların Önemi Beyin metastazı 100.000 de 14 (1/3 tek) Kanser hastalarının %15-25 inde

Detaylı

SVO da Perfüzyon ve Difüzyon MR

SVO da Perfüzyon ve Difüzyon MR SVO da Perfüzyon ve Difüzyon MR Doç.Dr. Özgür SÖĞÜT Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Haseki Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Dahili Tıp Bilimleri, Acil Tıp Anabilim Dalı, İSTANBUL Sunum Planı Kaynaklar

Detaylı

Hemostatik Resüsitasyon. Uzm. Dr. Burçak Kantekin Şanlıurfa Eğitim Araştırma Hastanesi

Hemostatik Resüsitasyon. Uzm. Dr. Burçak Kantekin Şanlıurfa Eğitim Araştırma Hastanesi Hemostatik Resüsitasyon Uzm. Dr. Burçak Kantekin Şanlıurfa Eğitim Araştırma Hastanesi Sunum Planı Hemorajik şok nedir? Hemostatik resüsitasyon ve tarihçesi Hemostatik- hipotansif ve hasar kontrol edici

Detaylı

KÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI

KÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI KÜNT ve DELİCİ/KESİCİ KARIN TRAVMALARI Dr. Ömer USLUKAYA DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ ANABİLİM DALI Karın travması Karın travmaları, baş, boyun ve toraks travmalarından sonra üçüncü en

Detaylı

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler Anestezi Uygulama II 2017-2018 Bahar / Ders:9 Anestezi ve Emboliler Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Emboli Nedir? Damarlarda dolaşan kan içerisine hava ya da yabancı cisim girişine bağlı olarak, dolaşımı engelleyen

Detaylı

TOMOGRAFİLER DEĞERLEND

TOMOGRAFİLER DEĞERLEND BİLGİSAYARLI BEYİN TOMOGRAFİLER LERİNİN N ACİL DEĞERLEND ERLENDİRİLMESİ Yrd. Doç.. Dr. Bülent B ERDUR PAÜTF Acil Tıp T p AD Antalya - Mayıs s 2008 Sunum Hedefleri BBT temelleri BBT de normal anatomi Acil

Detaylı

Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ

Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Ali EKŞİ Ege Üniversitesi

Yrd.Doç.Dr. Ali EKŞİ Ege Üniversitesi Yrd.Doç.Dr. Ali EKŞİ a_eksi@yahoo.com Ege Üniversitesi SPINAL KORD (1) Spinal kord 33 vertebradan oluşur ve piyamater ile çevrilidir. Vertebraların ortasındaki foramen magnumdan aşağıya doğru uzanır. Belirli

Detaylı

ACİL SERVİSTE NÖBET YÖNETİMİ UZ DR SEMRA ASLAY YDÜ HASTANESİ ACİL SERVİS MART 2014

ACİL SERVİSTE NÖBET YÖNETİMİ UZ DR SEMRA ASLAY YDÜ HASTANESİ ACİL SERVİS MART 2014 UZ DR SEMRA ASLAY YDÜ HASTANESİ ACİL SERVİS MART 2014 Nöbet Beyin hücrelerindeki aşırı ve anormal elektrik deşarjına bağlı olarak serebral fonskiyonların baskılanması ile sonuçlanan bir durum Epilepsi

Detaylı

A.B.D de her yıl yaklaşık spontan pnömotoraks vakası geliştiği rapor edilmektedir İnsidansı henüz tam olarak bilinmemektedir

A.B.D de her yıl yaklaşık spontan pnömotoraks vakası geliştiği rapor edilmektedir İnsidansı henüz tam olarak bilinmemektedir Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Arş.Gör.Dr.Engin ŞENAY 02.02.2010 Pnömotoraks : Viseral ve parietal plevra yaprakları arasına hava girmesidir Künt Spontan Travmatik olabilir İyatrojenik

Detaylı

RADYOLOJİ RADYODİAGNOSTİK ANABİLİM DALI-DÜTF- DİYARBAKIR

RADYOLOJİ RADYODİAGNOSTİK ANABİLİM DALI-DÜTF- DİYARBAKIR NÖRORADYOLOJİ NÖRORADYOLOJİDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ ve GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ RADYODİAGNOSTİK ANABİLİM DALI-DÜTF- DİYARBAKIR Dr. Faysal EKİCİ İNCELEME YÖNTEMLERİ DİREKT GRAFİLER BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ MANYETİK

Detaylı