00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page I B Genel Yay n:????

Transkript

1 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page I B Genel Yay n:????

2 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page II TAR H / HISTORY YAYINA HAZIRLAYAN / EDITED BY: T MUR KURAN MAHKEME KAYITLARI IfiI INDA 17. YÜZYIL STANBUL UNDA SOSYO-EKONOM K YAfiAM - C LT 5 SOCIAL AND ECONOMIC LIFE IN SEVENTEENTH-CENTURY ISTANBUL: GLIMPSES FROM COURT RECORDS - VOL. 5 osmanl ca transkripsiyonlar ve türkçe özetler / ottoman transcr pts and turk sh summar es MÜSLÜM STEKL, ÖMER FARUK BAHADUR ingilizce özetler / engl sh summar es NUR BANU KAVAKLI B RDAL, MEHMET S NAN B RDAL türkiye ifl bankas kültür yay nlar, 2010 Sertifika No: editör / ed tor EMRE YALÇIN görsel yönetmen / ch ef des gner B ROL BAYRAM grafik tasar m uygulama / graph c product on TÜRK YE fi BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI 1. bask : haziran 2011 / f rst pr nt: june 2011 ISBN ??????? bask / pr nt????? K TAP MATBAACILIK SAN. T C. LTD. fit. (0212) davutpafla caddesi no: 123 kat: 1 topkap istanbul Sertifika No: Bu kitab n tüm yay n haklar sakl d r. Tan t m amac yla, kaynak göstermek flart yla yap lacak k sa al nt lar d fl nda gerek metin, gerek görsel malzeme yay nevinden izin al nmadan hiçbir yolla ço alt lamaz, yay mlanamaz ve da t lamaz. All rights reserved. No part of this book may be reproduced without written permission from the publisher, except by a reviewer who may quote brief passages in a review; nor may any part of this book be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means electronic, mechanical, photocopying, recording, dubbing, or other without written permission from the publisher. TÜRK YE fi BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI istiklal caddesi, no: 144/4 beyo lu istanbul Tel. (0212) Fax. (0212)

3 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page III Yay na Haz rlayan / Edited by Timur Kuran mahkeme kay tlar fl nda 17. Yüzy l stanbul unda Sosyo-Ekonomik Yaflam Cilt 5 Vak flar ( ) Social and Economic Life in Seventeenth-Century Istanbul glimpses from court records Volume 5 Waqfs ( ) A

4 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page IV

5 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page V Ç NDEK LER / CONTENTS Transkripsiyon ve Kodlama Kurallar IX Transliteration and Coding Rules XI Vak flar / Waqfs ( ) statistikler Kaynakça Statistics References Özetler ve Metinler / Summaries and Texts Bu cildin ve vak f konulu di er üç cildin dizini, 8. cildin sonundad r. The index for this volume and the other volumes on waqfs is at the end of Volume 8.

6 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page VI

7 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page VII Uygarl klar n kavufltu u stanbul a arma an... In celebration of Istanbul, where civilizations come together...

8 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page VIII

9 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page IX IX Transkripsiyon ve Kodlama Kurallar Mahkeme defterlerindeki Osmanl ca metinlerin transkripsiyonu haz rlan rken okuma ak flkanl n n bozulmamas için yal n bir yöntem benimsenmifltir. Arapça ve Farsça kelimeler orijinallerine uygun biçimde okunmaya çal fl lm flt r. Uzatma olan sesli harflerde (ziyâde, âlî, hâz r örneklerinde oldu u gibi) ^ iflareti; ay n harfinin geçti i kelimelerde (bey, fler, i timad örneklerinde oldu u gibi) ay n harfinden sonra iflareti; ve hemzenin kullan ld kelimelerde (su âl, me mûr, kâ im örneklerinde oldu u gibi) hemzeden sonra iflareti kullan lm flt r. Öz Türkçe kelimelerin okunuflunda kâtibin yaz m na ba l kal narak dönemin telaffuzu yans t lmaya çal fl lm flt r. Gayrimüslim, yabanc, kilise, sinagog, cemaat adlar yla yabanc kökenli yer adlar da orijinal metinde yaz ld gibi okunmufltur. Mahkeme defterlerinin içlerindeki hükümler kodlan rken varak say s esas al nm flt r. Her bir vara n ilk sayfas a, ikinci sayfas b olarak s n fland r lm fl olup her sayfadaki hükümler de Arap rakamlar yla birden bafllayarak numaraland r lm flt r. Dolay s yla 23b/2, 23 üncü vara n arka taraf nda bulunan ikinci hükme verilen koddur. Kullan lan özel iflaretler flunlard r: [ dolu ] Metin içerisinde kâtip taraf ndan yaz lmas unutulan

10 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page X X 17. YÜZYIL STANBUL UNDA SOSYO-EKONOM K YAfiAM veya eksik yaz lan harf, ek ya da kelimeler bu iflaret içerisinde tamamlanmaya çal fl lm flt r. Üç örnek: [Ef]renciyü l-asl, vekîl-i mezbûr[ ] tasdîk, mebla - [mezbûr]. [...] Okunamayan kelimeler. [?] Okunuflu flüpheli kelimeler. [bofl] Metin içerisinde kâtip taraf ndan daha sonra tamamlanmas düflüncesiyle bofl b rak lan ama doldurulmayan alanlar. [silik] Kurt tahribat, nem, y rt k, çürük ve buna benzer faktörlerden dolay okunmas mümkün olmayan kelimeler.

11 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page XI XI Transliteration and Coding Rules In transliterating the Ottoman records in the court registers into modern Turkish, we opted for simplicity in order to avoid burdening readers. With Arabic and Farsi words, we have sought to maintain the intended pronounciation. Long vowels (as in ziyâde, âlî, hâz ri) are identified through the ^ sign; words with an ayn (for example, bey, fler, i timad) have the diacritic after the ayn; and words with the hamza (for example, su âl, me mûr, kâ im) have the diacritic following the hamza. With Turkish words, we have followed the scribes form in order to convey the prononciation of the time. The names of non- Muslims, foreigners, churches, synagogues, congregations, and foreign places have been transcribed to match the original text. In coding the cases within the court registers, we have followed the sheet number. The front of a sheet is classified as a, and the back as b, and Arabic numerals have been used to distinguish among the cases on each page. Thus, 23b/2 refers to the second entry on the back side of the 23rd sheet. The following special symbols are used: [ full ] Characters or words that the scribe forgot or overlooked have been completed within brackets. Three examples: [Ef]renciyü l-asl, vekîl-i mezbûr[ ] tasdîk, mebla - [mezbûr].

12 00 beseri kunye 7/14/11 5:49 PM Page XII XII SOCIAL AND ECONOMIC LIFE IN SEVENTEENTH-CENTURY ISTANBUL [...] Undecipherable words. [?] Doubtful transliteration. [bofl] Fields within the text that the scibe planned to fill later but left blank ( bofl means blank in Turkish). [silik] Unreadable due to damage caused by worms, humidity, tears, rotting, or some other factor.