LÜMİNESANS TARİHLENDİRMEDE YILLIK DOZUN BELİRLENMESİNDE KARŞILAŞILAN PROBLEMLER

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "LÜMİNESANS TARİHLENDİRMEDE YILLIK DOZUN BELİRLENMESİNDE KARŞILAŞILAN PROBLEMLER"

Transkript

1 X. Ulusal Nükleer Bilimler ve Teknolojileri Kongresi, 6-9 Ekim 2009, A.Ege LÜMİNESANS TARİHLENDİRMEDE YILLIK DOZUN BELİRLENMESİNDE KARŞILAŞILAN PROBLEMLER Arzu Ege 1 *, Elçin (Ekdal) Tekin 2, Turgay Karalı 2, Nurdoğan Can 1 'Celal Bayar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Muradiye, Manisa 2 Ege Üniversitesi, Nükleer Bilimler Enstitüsü, 35100, Bornova, İzmir Lüminesans tarihleme, kuvars ve feldspat gibi yeryüzünde yaygın olarak bulunan minerallerin ışığa veya ısıya maruz kaldığı en son zamanı tarihlemek için kullanılır. Bu nedenle söz konusu teknik sedimenter jeolojik yapıların oluşum ve değişim zamanlarını ve ayrıca arkeolojik kalıntıları tarihlemek için yaygın olarak kullanılmaktadırlar. Lüminesans tarihleme, yaşları birkaç yıldan birkaç yüz bin yıla kadar uzanan örneklere uygulanabilmektedir. Lüminesans tarihleme metodunda örneğin yaşını belirlemek için, örneğin bulunduğu çevreye ait doz hızının ve sahip olduğu toplam doz miktarının belirlenmesi gerekmektedir. Tüm bu aşamalarda birçok zorlukla karşılaşılmaktadır. Bu yöntemi kullanmayı planlayan araştırmacıların karşılaşabilecekleri zorluklar' hakkında bilgi sahibi olmasının, hem deneysel sürecin hızlanması hem de elde edilen sonuçlardaki hatanın azaltılması yönünde katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle çalışmada, lüminesans tarihleme yapılırken yıllık doz hızının belirlenmesi aşamasında karşılaşılan problemler ve çözüm önerileri tartışılacaktır. Çalışmada, jeolojik alanın yıllık doz hızı iki farklı metot ile belirlenmiştir: doğal olarak oluşan radyonüklidlerin konsantrasyonlarının belirlenmesine dayanan dolaylı metot ve termolüminesans dozimetreler kullanılan doğrudan metot. Kullanılan sediment örnekleri Ege- Bölgesi, Salihli ilçesi, Sart mevkiinden alınmıştır. Toprak örneklerindeki doğal radyoaktivite konsantrasyonları HPGe y-ışını spektrometre sistemi kullanılarak belirlenmiştir. Doğrudan metotta düşük dozlara karşı duyarlılığı nedeniyle tarihleme çalışmalarında kullanılabilirliği iyi bilinen A :C termolüminesans dozimetreler tercih edilmiştir. AI2O3.C dozimetrelerin lüminesans şiddeti Harshaw TLD 3500 okuyucu kullanılarak ölçülmüş ve doz hızları dozimetrelerden yayımlanan lüminesans sinyali yoluyla hesaplanmıştır. Her iki metot ile elde edilen sonuçlar karşılaştırılmış ve tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Lüminesans, Tarihleme, Yıllık Doz * arzu_aegean@hotmail.com 80

2 SPECIFIC PROBLEMS IN DETERMINATION OF ANNUAL DOSE IN THE LUMINESCENCE DATING Luminescence dating is a method used to determine the time elapsed since minerals present in the earth surface was last exposed to sunlight or heat. Therefore it commonly used dating the archeological samples and the time of formation and/or variation of geological sedimentation. Luminescence dating can be applied the samples having wide age range of few years to few hundred years. In luminescence dating method, it is necessary to determine the environmental dose rate and the accumulated dose of the samples for age determination. In all these stages, it could be encountered with many difficulties. It is thought that having knowledge about these difficulties for researchers that planning to use this method could be contributed in both acceleration of the experimental process and also decreasing the error in obtained results. In this study, therefore, problems and solution suggestions of those problems in the determination of annual dose in luminescence dating were discussed. The annual dose levels of the geological area were determined with two different methods: indirect methods based on the determination of the naturally occurring radioactivity concentration and direct methods using thermoluminescence method. The sediment samples were collected from Sart-Salihli in Aegean Region. The concentrations of the natural radionuclides in soil samples were determined using HPGe y-ray spectrometry system. In direct method, A1 2 03:C thermoluminescence dosimeters (TLD's) having their high sensitivity and usability in dating studies were choosen. The luminescence intensities were measured using Harshaw TLD 3500 reader and the dose levels were calculated by luminescence signal emitted from dosimeters. The results obtained from both methods were compared and discussed. Keywords: Luminescence, Dating, Annual Dose 81

3 GİRİŞ Lüminesans tarihleme hem jeolojik hem de arkeolojik bulguların tarihlendirilmesinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemin temelinde malzemelerin içerisinde bulunan ve doğal bir dozimetre özelliğine sahip olan kuvars, feldspat v.b gibi minerallerin ısı ve ışığa maruz kalmaları sonucunda sıfırlanmalandır. Malzemeler sıfırlanmalarının ardından çevrelerindeki doğal radyonüklidlerden ve kozmik ışınlardan kaynaklanan iyonize radyasyona maruz kalırlar. Malzemenin maruz kaldığı toplam doz miktarı ve bulunduğu çevrenin yıllık doz hızı ölçüldüğünde malzemenin son ısı veya ışık gördüğü tarih belirlenmiş olur [1], Yıllık dozun belirlenmesinde doğrudan ve dolaylı olarak adlandırılan iki temel metot vardır (Hossain 2003). Doğrudan metotta iyonize radyasyona karşı duyarlılığı iyi bilinen termolüminesans dozimetreler (TLD) kullanılır [2-7]. Bu metot kullanılarak yıllık doz hızı ölçümleri yapılırken yıllık doza gama radyasyonu ve kozmik radyasyon katkısı için dozimetreler örnekleme alanına gömülür. Bu aşamada karşılaşılan problemlerden biri dozimetrelerin gömüldüğü alanının radyoaktif olarak dengede olması gerektiğidir. Ayrıca arazi çalışmalarında sıklıkla karşılaşılan malzemenin kaybolması veya yerinden oynatılması da ölçüm sonuçlarını etkileyen önemli bir etkendir. Doğrudan metot ile yıllık doza beta radyasyonu katkısının belirlenmesinde ölçümler laboratuar ortamında gerçekleştirilir. Bu aşamada örnekleme alanından alınan sediment örneklerinin üzerine beta radyasyonuna duyarlı TLD'ler yerleştirilir. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken husus, örneklerin dış ortamdan kaynaklanan çevresel radyasyon etkisini elimine temek için kurşun zırh içinde bekletilmesi gerekliliğidir. Ayrıca laboratuar ölçümlerinde örnekleme alanına ait şartların sağlanabilmesi için örnekleme alanına ait nem içeriğinin de belirlenerek beta radyasyon dozunun düzeltilmesine dikkat edilmelidir. Bu metotta kozmik radyasyon katkısının ayrıca hesaplanmasına gerek yoktur. Alana gömülen dozimetreler çevresel gama radyasyonun yanı sıra kozmik radyasyona da maruz kaldıkları için lüminesans verileri yıllık doza gama ve kozmik radyasyonu katkısının toplamını vermektedir. Bu metodun zaman bakımından en önemli dezavantajı örnekleme alanının mevsimsel iklim değişiklilerinin ve güneşin geliş açısına bağlı olarak kozmik radyasyon katkısının tam olarak belirlenebilmesi için dozimetrelerin en az bir yıl örnekleme alanında gömülü olarak bırakılması gerekmektedir. Dolaylı ölçüm metodu örnekleme alanından alınan radyoaktif dengedeki toprak örneklerinin doğal radyoaktif içeriğinin belirlenmesine dayanmaktadır. Bu metoda ait analiz teknikleri nötron aktivasyon analizi (NAA), indükleyici çiftleşmiş plazma kütle spektrometresi (ICP-MS), alfa-sayımı, beta sayımı ve gama spektrometresi olarak sıralanabilir. Bu teknikler dolaylı olarak tanımlanır çünkü bu tekniklerle öncelikle bir radyonüklit konsantrasyonu (mg.kg 1 veya Bq.kg" 1 olarak) veya bir sayım hızı elde edilir [8]. Daha sonra bu değerler ve belirli katsayılar kullanılarak birim zaman ve kütle başına yılda soğurulan eneıjinin (mgy/y) belirlenmesi gerekmektedir. Bu dönüşüm nükleer veri tablolarında belirtilen radyasyonlar ve yayımladığı parçacıkların enerjilerinin ölçülmesine dayanan faktörlerin kullanımıyla yapılmaktadır [9]. Çalışmada gama spektrometre sistemi ile radyoaktivite analizi yapılmıştır. Bu teknik kullanıldığında ölçüm süresi dozimetrelerle yapılan ölçümlerle kıyaslandığında oldukça kısadır. Yalnız genellikle düşük radyoaktiviteli doğal örneklerle çalışılması nedeni ile analiz süresini s gibi uzun sürelerde tutulması önerilmektedir. 82

4 2. DENEYSEL AŞAMA 2.1 Örnekleme Alanı Çalışma da kullanılan örnekler Manisa iline bağlı Salihli ilçesine 10 km uzaklıkta 38 29' kuzey enlemi ve 28 01' doğu boylamlarında bulanan Kaletepe mevkiinden alınmıştır (Şekil 1). Şekil 1. Örnekleme alanının konumunu gösteren harita [10]. Örnekleme bölgesinde 292 ve 434 m yükseklikte iki alan belirlenmiştir. Bu alanlardan 292 m rakıma sahip olan alan KA 434 m rakıma sahip olan alan KU olarak isimlendirilmiştir. Seçilen bu alanlar hakkında yapılan arazi çalışmalarında, bu örnekleme noktalarının kuvarterner döneme ait olduğu yani ışıma teknikleri için uygun olduğu belirlenmiştir. Bu noktalann lüminesans yöntemiyle hangi zamanda buraya taşındıklarının belirlenmesi yani tarihlendirilmesi için öncelikle alanların yıllık doz hızı değerlerinin belirlenmesi gerekmektedir. Çalışmada yıllık doz hızı dolaylı ve doğrudan olarak isimlendirilebilecek iki farklı metot kullanılarak tespit edilmiştir. Dolaylı metot yeryüzünde doğal olarak bulunan uranyum, toryum ve potasyum radyonüklitleri ve bunların ürünlerinin aktivitelerinin belirlenmesine dayanmaktadır. Elde edilen aktivite değerlerinden yıllık doza gama ve beta radyasyonu katkıları belirlenebilmektedir. Doğrudan metotta ise termolüminesans dozimetrelerin (TLD) panldama eğrilerinin dozla orantılı olmasına dayanarak yıllık doz belirlenebilmektedir. Bu amaçla hem doğrudan metot ile AI 2 03:C TL dozimetreler hem de dolaylı metot ile HPGe detektörlü gama spektrometre sistemi kullanılarak her iki alana ait yıllık doz hızı değerleri belirlenmiştir. 83

5 2.2 Doğrudan Ölçüm Metodu ile Yıllık Doz Hızının Belirlenmesi Yıllık dozun ölçümünde kullanılan doğrudan ölçüm metodunda iyonlaştırıcı radyasyona karşı yüksek duyarlılığa sahip termolüminesans dozimetreler (TLD) kullanılır. Bu metot kapsamında düşük doza karşı duyarlı oldukları bilinen ve çevresel radyasyon dozunun belirlenmesinde sıklıkla tercih edilen a-ai203:c dozimetreler kullanılmaktadır [11,12]. Bu materyalin iyi ısı iletimi, radyasyon hasarlarına karşı direnci ve kimyasal tepkisi gibi faktörler radyasyon dozimetresinde önemli avantajlar sağlamaktadır. Bu dozimetrenin TL doz yanıtı geniş bir aralık için doğrusaldır. Yüksek duyarlılığı ve düşük artalanı dolayısıyla doğrusallık aralığı l(igy'den 1 Gy'e kadar uzanır ve bu değerden sonra yavaşça doğrusallıktan sapmaya başlar. Yaklaşık olarak 30 Gy' de doyuma ulaşır. Söz konusu geniş doz yanıt aralığı, dozimetreye kişisel dozimetre ve çevresel radyasyonun izlenmesi gibi çok geniş bir kullanım alanı sağlamıştır [7,13-15]. Bu avantajlarıyla birlikte a-ai203:c'm kullanımını sınırlayan önemli bir faktör ışık duyarlılığıdır. Işık duyarlılığı iki şekilde ortaya çıkmaktadır. Bunlar; ışık etkisiyle solma ve ışınlanmış örneklerde derin tuzaklardan sığ tuzaklara ışık uyartımıyla yük transferidir. Bu tür yan etkilerin yıllık doz ölçümlerini etkilememesi için a-al 2 03:C dozimetreler tavlama, taşıma ve ışınlanma esnasında ışık sızdırmaz siyah kutular içinde saklanmıştır. Dozimetreler örnekleme alanına gömülmeden önce çevreden almış olabilecekleri olası bir radyasyon dozunun etkisinin silinmesi için literatürde de belirtildiği gibi 950 C'de 30 dakika tavlanarak sıfırlanmıştır [14,15]. Dozimetrelerin toprakta kaldığı süre boyunca çevreden gelebilecek beta radyasyonu katkısını engellemek, nemden korumak ve dozimetrelerin ışığa karşı duyarlılığından dolayı ışık görmemesi için alüminyum folyo ile tek tek paketlenerek plastik tüpler içerisine yerleştirilmiştir. Matris etkisini göz önüne almak için de kaplar örnekleme alanına ait toprak ile doldurulup jeolojik alanda sediment korlarının alındığı katmanda yaklaşık 30 cm derinliğinde açılan deliklere yerleştirilmiştir. Dozimetreler burada belirli sürelerde tutulduktan sonra ışık görmeyecek şekilde yerlerinden çıkartılmış ve Harshaw TLD 3500 sistemi ile doğal panldama eğrileri alınmıştır. Her bir dozimetrenin laboratuvarda kalibrasyonu yapılmış ve kaim a-al 2 03:C dozimetre için 3,16 mgy/s doz hızına sahip 90 Sr/ 90 Y beta kaynağı ile yaklaşık 31 mgy'lik laboratuvar dozları verilerek panldama eğrileri alınmıştır. Elde edilen panldama eğrilerinin C sıcaklık aralığında integrasyonlan alınmış ve aralanndaki orantıdan yararlanarak doğrudan metot ile doğal çevrenin verdiği yıllık gama + kozmik radyasyon dozu belirlenmiştir. Doğrudan metot ile yıllık doza beta katkısı için ince A1 2 03:C TL dozimetreler kullanılmıştır. Dozimetreler ilk olarak literatürde de belirtildiği gibi 400 C'de 30 dakika tavlanarak sıfırlanmıştır [2,16]. Örnek ve art ortamın belirlenebilmesi için stabilize kuvars örnekleri, ~2 ğr olacak şekilde kaplar içerisine yerleştirilmiş ve kaplann üzeri Mylar ile kaplanmıştır. İnce A1 2 03:C dozimetreler Mylann üzerine yerleştirilerek örnek üzerine sabitlenmiştir. Hazırlanan bu örnekler, doğal radyasyondan gelecek katkıyı önlemek için, kaim kurşun zırh içerisinde yaklaşık 8 sekiz hafta bekletilmiştir. Bu süre sonunda dozimetreler kurşun zırh içerisinden çıkanlarak Harshaw TLD 3500 sistemi ile panldama eğrileri alınmıştır. Her bir dozimetre daha sonra 5 sn (-26 mgy) 90 Sr/ 90 Y beta kaynağına maruz bırakılmıştır. Elde edilen panldama eğrilerinin C arasında integrasyonlan alınmış ve aralanndaki orantıdan yararlanarak yıllık beta radyasyon doz hızı belirlenmiştir. 84

6 Elde edilen yıllık doza gama + kozmik ve beta radyasyonu katkılarının toplanmasıyla doğrudan metot ile yıllık toplam doz değeri belirlenmiştir. 2.3 Dolaylı Ölçüm Metodu ile Yıllık Dozun Belirlenmesi Dolaylı ölçüm metodunda yerkabuğunda doğal olarak bulunan 238 U, 232 Th ve bozunum ürünleri ile 40 K radyonüklit aktivitelerinden yararlanılmaktır. Bu doğrultuda, çalışma alanında belirlenen noktalardan toprak örnekleri alınmıştır. Belirlenen alanlardan alınan toprak örnekleri etüvde 80 C'de sabit ağırlığa ulaşıncaya kadar kurutulmuştur. Daha sonra elenerek içerisindeki yabancı maddelerden arındırılmış ve homojen hale getirilmiştir. Uranyum, toryum ve potasyum konsantrasyonlarının belirlenmesi için, örnekler 100 cc hacmindeki silindirik polietilen kaplara yerleştirilmiş ve 226 Ra Rn arasındaki radyoaktif dengenin sağlanması için ölçümlerden önce yaklaşık 40 gün bekletilmiştir. Ölçümlerdeki doğruluğu artırmak için her bir alandan 5 adet örnek hazırlanmıştır. İncelenen örneklerde 232 Th ( 208 T1; 2614 kev), 238 U ( 214 Bİ; 1764 kev) ve 40 K (1461 kev) içeriklerinin saptanmasında kullanılan gama spektrometre sistemi 184 cc HPGe koaksiyel detektör (detektör verimi %25, 60 Co'ın 1.33 MeV gama enerjisi için FWHM: 1.83 kev ve pik/compton oranı 57:1), Ortec Model-671 spektroskopi amplifikatörü ve Canberra PC bazlı MCA (8K) Wilkinson ADC'den oluşmuş ve 100 mm kurşun ile zırhlanmıştır. Curie (1968) kriterlerine dayanarak, gama spektrometre sisteminin s'de ölçebileceği minimum dedekte edilebilen aktiviteler (MDA) 40 K için 27 Bq.kg" 1, 232 Th için 6,7 Bq.kg" 1 ve 238 U için 6,7 Bq.kg" 1 olarak belirlenmiştir [17]. Gama spektrometre sisteminin kalibrasyonu, IAEA sertifikalı S-13 ve S-16 referans materyallerinden örneklere uygun matris ve geometride hazırlanan U, Th ve K standartları (KC1, Merck) ile yapılmıştır [18] saniyelik sayım süresi kullanılarak hazırlanan örneklerin ölçümleri alınmıştır. Elde edilen spektrumlarda belirlenen 40 K, 232 Th ve U'a ait piklerin altında kalan alanlar belirlenmiştir. Her iki alana ait örneklerin sayımlarının ortalamaları alınmıştır. Bu sayım değerleri kullanılarak örnekleme alanlarına ait aktivite değerleri belirlenmiştir. Bu aktivite değerleri ve Aitken tarafından verilen katsayılar kullanılarak yıllık doza gama ve beta radyasyonu katkısı hesaplanmıştır [1]. 3. DENEYSEL SONUÇLAR 3.1 Doğrudan Ölçüm Metoduyla Elde Edilen Yıllık Doz Hızı Sonuçları Doğrudan ölçüm metoduna göre hazırlanan kalın a-ai2c>3:c dozimetreler KU ve KA örnekleme noktalarına yerleştirilmiştir. Burada belirli sürelerde tutulduktan sonra laboratuvarda TLD okuyucu ile parıldama eğrileri alınmıştır. Doğal ve laboratuvarda ~31 mgy dozla ışınlanmış bu dozimetrelerin parıldama eğrilerinin C sıcaklık aralığındaki integrasyon değerleri belirlenmiştir. Elde edilen bu değerlerden örnekleme alanlarına ait yıllık doza gama ve kozmik radyasyon dozu ( D y + D^ ) katkısı hesaplanmıştır (Çizelge 1). 85

7 X. Ulusal Nükleer Bilimler ve TeknolojiİP' 1 '' -resi, 6-9 Ekim 2009,80-88 A.Ege Doğrudan metot ' tkısının belirlenebilmesi için ince A :C dozimetreler alandan n! neklerinin üzerine yerleştirilerek 60 gün kurşun zırh içe.' c>>u-t!h;îı>nr Hu vi-.o dozimetrelerin ışıma sinyalleri kaydedilmiştir. Daha sonr Gy'lik doz verilerek ışıma ölçümleri kaydedilmiştir. Her fc..ıiı C sıcaklık aralığındaki integrasyonlanndan yararla.adyasyonu katkısı hesaplanmıştır. Bu değerler kurutulmuş örnekleı 5>n nem düzeltmesi yapılmıştır. Kurutulmuş örneklerde nem düzeltmesi yapıldıkt. ^ edilen beta doz hızı değerleri Çizelge l'de verilmiştir. Çizelge 1. Örnekleme alanları için doğrudan metoduna göre hesaplanan yıllık gama ve beta doz hızı değerleri Bölge Adı D 7 + D k (mgy.y 1 ) D P (mgy.y ) KA 1,38+0,06 2,12±0,26 KU 1,06 ±0,09 1,42±0, Dolaylı Ölçüm Metoduyla Elde Edilen Yıllık Doz Hızı Sonuçları Dolaylı ölçüm metoduna göre KA ve KU olarak adlandırılan örnekleme noktalarından alınan toprak örnekleri HPGe detektörlü gama spektroskopi sistemiyle saniyelik sürelerde ölçülmüştür. Bu alanlara ait ortalama aktivite değerleri Çizelge 2'de verilmiştir. Çizelge 2. KA ve KU örnekleme noktalarına ait aktivite değerleri. Bölge Adı Aktivite (Bq.kg 1 ) %K 507 ± 50 KA eu 31 ±5 eth 30 ±5 %K 382 ± 50 KU eu 19 ± 5 eth 24 ± 3 Bu aktivite konsantrasyon değerleri ve Aitken'in (1985) verdiği katsayılar kullanılarak örneklere çevreden gelen nem düzeltilmesi yapılmış yıllık gama (D Y ) ve beta (Dp) radyasyonu doz hızı değerleri hesaplanmıştır (Çizelge 3) [1], Çizelge 3. Dolaylı metot ile kurutulmuş toprak örneklerinden elde edilen yıllık gama ve beta radyasyonu doz hızı değerleri. Bölge Adı D y (mgy.y 1 ) D P (mgy.y 1 ) KA 1,02±0,24 1,84±0,44 KU 0,73 +0,22 1,32±0,41 86

8 Kozmik radyasyon katkısı dolaylı metotta örnekleme alanın rakım, enlem, boylam ve toprak yoğunluğu dikkate alınarak ve literatürdeki ifadeler yardımıyla 0.20 mgy/y olarak hesaplanmıştır [19-21], Yıllık dozun genel formülü; Yıllık Doz = D«+ D p + D Y + D k olarak ifade edilir [1]. Tarihlemede kullanılacak olan tanecik boyutuna göre bu ifadede bazı değişiklikler yapılır. Bu çalışmada [im arasındaki tanecikler kullanılarak Fleming tarafından geliştirilmiş olan kuvars kaba tanecik yöntemi (Quartz Inclusion Technique) uygulanmıştır [1,22,23], Çalışmada kullanılan yöntemde kimyasal işlemler sırasında HF kullanılması nedeniyle kuvars minerallerinin dış yüzeyi asit ile aşındırılmıştır. Bu nedenle kristale dışarıdan gelen alfa katkısının tamamı ve beta katkısının %10'u ihmal edilmektedir [1], Böylece yıllık doz: Yıllık Doz = 0.90Dp + D r + D k şeklini alır. Yukarıdaki ifadeden yararlanarak her iki örnekleme alanı için doğrudan ve dolaylı ölçüm metoduna göre hesaplanan yıllık doz hızı değerleri Çizelge 4'de verilmiştir. Çizelge 4. Örnekleme alanları için doğrudan ve dolaylı ölçüm metoduna göre hesaplanan yıllık doz hızı değerleri Doğrudan Dolaylı Bölge Adı (mgy.y 1 ) (mgy.y 1 ) KA 3,21 ±0,42 2,89 ±0,7 KU 2,26±0,32 2,13±0,6 4. TARTIŞMA VE YORUM Çalışmasında her iki metotla elde edilen yıllık doz hızı değerleri birbirleriyle uyum içerisindedir. Her iki metodun birbirine göre avantaj ve dezavantajları vardır. Dolaylı metot ile ölçümler birkaç hafta sürerken doğrudan metot ile ölçüm sonuçlarının elde edilmesi, dozimetrelerin alanda gömülü bırakılması nedeniyle, bir yıldan daha uzun sürmektedir. Bu açıdan bakıldığında dolaylı metot avantajlı görünmesine rağmen kozmik ışınların katkısının bu metotla ölçülememesi bu metodun zayıf kaldığı noktadır. Ayrıca ölçümler yerinde yapılmadığı için dolaylı metotta çevre koşulları etkisi hesaba katılamamaktadır. Bu tekniklerin uygulanmasına karar verilirken laboratuar imkanları göz önüne alınmalı ve eldeki olanaklar doğrultusunda en uygun ölçüm tekniği seçilmelidir. TEŞEKKÜR Bu çalışma Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Proje No: TBAG 104T139 ve Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (EBİLTEM) Proje No:2007/BİL/020 tarafından desteklenmiştir. 87

9 5. KAYNAKLAR [ 1 ]Aitken, M.J., Thermoluminescence Dating, Academic Press, London, [2]Göksu, H.Y., Bulur, E. and Wahl, W., "Beta dosimetry using thin-layer a- A :C TL detectors", Radiat. Prot. Dosim.", 84, , [3]Göksu, H.Y., Semiochkina, N., Shiskina, E.A., Wieser, A., El-Faramawy, N.A., Degteva, M.O., Jacob, P. and Ivanov, D.V., "Thin layer a-al :C beta dosimeters for the assessment of current dose rate in teeth due to 90 Sr intake and comparison with electron paramagnetic resonance dosimetry", Radiat. Prot. Dosim., 101, ,2002. [4]Kalchgruber, R., Göksu, H.Y., Hochh'auser, E. and Wagner, A., "Monitoring environmental dose rate using Ris0 TL/OSL readers with built-in sources: recommendations for users", Radiat. Meas., 35, , [5]Kalchgruber, R. and Wagner, G.A., "Separate assessment of natural beta and gamma dose-rates with TL from a - A :C single-crystal chips", Radiat. Meas., 41, , [6]Goedicke, C. "Assessments of environmental dose rates in luminescence readers using a-a^c^c", Radiat. Meas., 41, 36-39, [7]Akselrod, M.S Kortov, V.S., Kravetsky, DJ. and Gotlib, V.I., "Highly sensitive thermoluminescent anion-defective a - A :C single crystal detectors", Radiat. Prot. Dosim., 32, 15-20, [8]Hossain, S.M., A critical comparison and evaluation of methods for the annual radiation dose determination in the luminescence dating of sediments, Ph. D. Thesis, Ghent University, [9]Adamiec, G. and Aitken, M J., "Dose-rate conversion factors: update", Ancient-TL, 16(2),37-49,1998. [10]Sözbilir, H. "Geometry and origin of folding in the neogene sediments of the Gediz Graben, Western Anatolia", Turkey. Geodin. Acta., 15, , [11]Burbidge, C.I. and Duller, G.A.T., "Combined gamma and beta dosimetry, using A :C, for in situ measurements on a sequence of archaeological deposits", Radiation Measurements, 37: ,2003. [12]Kalchgruber, R., Fuchs, M., Murray, A.S., Wagner, G.A., "Evaluating dose-rate distributions in natural sediments using a-al : C grains, Radiation Measurements, 37: , [13]Botter-Jensen, L., "Development of optically stimulated luminescence Tecniques using natural minerals and ceramics and their application to retrospective dosimetry", PhD. Thesis, Riso National Laboratory, Denmark, [14]Akselrod, M.S., Kortov, V.S. and Gorelova, E.A., " Preparation and properties of a-al : C", Radiation Protection Dosimetry, 47: ,1993. [15] McKeever, S.W.S., Moscovitch, M Townsend, P.D., 1995, Thernoluminescence Dosimetry Materials: Properties and Uses, Nuclear Technology Publishing, Kent. [16]E1-Faramawy, N. A., Göksu, H.Y. and Panzer, W., "Thermoluminescence dosimetric properties of a new thin beta detector (LiF:Mg, Cu, P; GR-200F) in comparison with highly sensitive A :C beta dosimeters", Journal of Radiological Protection, 24: , [17]Curie, L.A., "Limits for Qualitative Detection an Quantitative Determination", Analytical Chemistry, 40(3): , [18]Bolca, M., Saç, M.M., Çokuysal, B., Karalı, T. and Ekdal, E., "Radioactivity in soils and various foodstuffs from the Gediz River Basin of Turkey", Radiat. Meas.,42: , [19]Prescott, J.R. and Hutton, J.T., "Cosmic ray and gamma ray dosimetry for TL and ESR", Nucl. Tracks Radiat. Meas., 14, ,1988. [20]Prescott, J.R. and Hutton, J.T., "Cosmic ray contributions to dose rates for luminescence and ESR dating: large depths and long-term time variations". Radiat. Meas., 23(2/3), , [21]Prescott, J.R. and Stephan, L.G., "Contribution of cosmic radiation to environmental dose for thermoluminescence dating", PACT, 6, 17-25, [22]Fleming, S.J., "Thermoluminescence dating: refinement of the quartz inclusion method", Archaeometry, 12: , [23]Aitken, M.J., Science-based dating in Archaeology, Longman Archaelogy Series, UK,

RETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI OSL (OPTİK UYARMALI LÜMİNESANS) TARİHLENDİRME DENEY FÖYÜ

RETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI OSL (OPTİK UYARMALI LÜMİNESANS) TARİHLENDİRME DENEY FÖYÜ RETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI OSL (OPTİK UYARMALI LÜMİNESANS) TARİHLENDİRME DENEY FÖYÜ 1. GENEL BİLGİ: Tarihlendirme için kullanılan materyaller doğal ortamlarında ışık veya ısı gibi uyarıcılardan

Detaylı

Doğal Gypsum (CaSO 4.2H 2 O) Kristallerinin Termolüminesans (TL) Tekniği ile Tarihlendirilmesi. Canan AYDAŞ, Birol ENGİN, Talat AYDIN TAEK

Doğal Gypsum (CaSO 4.2H 2 O) Kristallerinin Termolüminesans (TL) Tekniği ile Tarihlendirilmesi. Canan AYDAŞ, Birol ENGİN, Talat AYDIN TAEK Doğal Gypsum (CaSO 4.2H 2 O) Kristallerinin Termolüminesans (TL) Tekniği ile Tarihlendirilmesi Canan AYDAŞ, Birol ENGİN, Talat AYDIN TAEK 2 3 4 Termolüminesans (TL) Tekniği TL Tekniği ile Tarihlendirme

Detaylı

Arkeolojik Yanmış Tuğla Örneğinin OSL Tekniği ile Tarihlendirilmesi

Arkeolojik Yanmış Tuğla Örneğinin OSL Tekniği ile Tarihlendirilmesi Arkeolojik Yanmış Tuğla Örneğinin OSL Tekniği ile Tarihlendirilmesi Ülkü Rabia YÜCE, Semra Tepe ÇAM LÜMİ-DOZ IV Lüminesans Dozimetri Kongresi M.Ö. 2000 yılında Anadolu'ya gelen Hitit'lerin kurduğu ilk

Detaylı

AMETĠST 'ĠN TERMOLÜMĠNESANS VE OPTĠKSEL ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI SERA ĠFLAZOĞLU HASAN YÜREK ADĠL CANIMOĞLU

AMETĠST 'ĠN TERMOLÜMĠNESANS VE OPTĠKSEL ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI SERA ĠFLAZOĞLU HASAN YÜREK ADĠL CANIMOĞLU AMETĠST 'ĠN TERMOLÜMĠNESANS VE OPTĠKSEL ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI SERA ĠFLAZOĞLU HASAN YÜREK ADĠL CANIMOĞLU Niğde Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Niğde GĠRĠġ Doğal radyasyonun olduğu

Detaylı

İzmir-Urla Bölgesi Tarım Topraklarında Doğal Radyoaktivitenin Belirlenmesi

İzmir-Urla Bölgesi Tarım Topraklarında Doğal Radyoaktivitenin Belirlenmesi Türkiye de Tarımsal Yayım Sisteminde Çoğulcu Yapının Bir Görünümü Araştırma Makalesi (Research Article) Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2016, 53 (2):189-193 ISSN 1018 8851 Müslim Murat SAÇ Kıvanç EKİN İzmir-Urla

Detaylı

Kazdağları/Edremit Ormanlık Alanlarında 137 Cs Kaynaklı Gama Doz Hızı Tahmini

Kazdağları/Edremit Ormanlık Alanlarında 137 Cs Kaynaklı Gama Doz Hızı Tahmini Kazdağları/Edremit Ormanlık Alanlarında 137 Cs Kaynaklı Gama Doz Hızı Tahmini Rukiye Çakır 1 ve Özlem Karadeniz 2 1 Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Medikal Fizik Anabilim Dalı, İzmir;

Detaylı

Betül Mavi 1 ENGINEERING SCIENCES İskender Akkurt 2 Received: May 2011 Amasya University 1 Accepted: October 2011 Suleyman Demirel University 2

Betül Mavi 1 ENGINEERING SCIENCES İskender Akkurt 2 Received: May 2011 Amasya University 1 Accepted: October 2011 Suleyman Demirel University 2 ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 4, Article Number: 1A0226 Betül Mavi 1 ENGINEERING SCIENCES İskender Akkurt 2 Received: May 2011 Amasya University 1 Accepted:

Detaylı

ISSN : 1308-7231 iskender@fef.sdu.edu.tr 2010 www.newwsa.com Isparta-Turkey BAZI MERMER ÖRNEKLERİNDE DOĞAL RADYOAKTİVİTE

ISSN : 1308-7231 iskender@fef.sdu.edu.tr 2010 www.newwsa.com Isparta-Turkey BAZI MERMER ÖRNEKLERİNDE DOĞAL RADYOAKTİVİTE ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 4, Article Number: 1A0243 Kadir Gunoglu Betul Mavi ENGINEERING SCIENCES İskender Akkurt Received: May 2011 Suleyman Demirel

Detaylı

ADANA İLİ VE ÇEVRESİNİN ÇEVRESEL DOĞAL RADYOAKTİVİTESİNİN SAPTANMASI VE DOĞAL RADYASYONLARIN YILLIK ETKİN DOZ EŞDEĞERİNİN BULUNMASI 1

ADANA İLİ VE ÇEVRESİNİN ÇEVRESEL DOĞAL RADYOAKTİVİTESİNİN SAPTANMASI VE DOĞAL RADYASYONLARIN YILLIK ETKİN DOZ EŞDEĞERİNİN BULUNMASI 1 ADANA İLİ VE ÇEVRESİNİN ÇEVRESEL DOĞAL RADYOAKTİVİTESİNİN SAPTANMASI VE DOĞAL RADYASYONLARIN YILLIK ETKİN DOZ EŞDEĞERİNİN BULUNMASI 1 Determination Of Enviromental Natural Radioactivity Of Adana And The

Detaylı

TOKAT BALLICA MAĞARASI SU ALTI NUMUNELERİNİN IRSL YÖNTEMİ İLE EŞDEĞER DOZ TESBİTİ. Mustafa Hicabi BÖLÜKDEMİR, Şeref OKUDUCU

TOKAT BALLICA MAĞARASI SU ALTI NUMUNELERİNİN IRSL YÖNTEMİ İLE EŞDEĞER DOZ TESBİTİ. Mustafa Hicabi BÖLÜKDEMİR, Şeref OKUDUCU SDÜ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ FEN DERGİSİ (E-DERGİ). 27, 2(2), 18-187 TOKAT BALLICA MAĞARASI SU ALTI NUMUNELERİNİN IRSL YÖNTEMİ İLE EŞDEĞER DOZ TESBİTİ Mustafa Hicabi BÖLÜKDEMİR, Şeref OKUDUCU Gazi Üniversitesi,

Detaylı

BĠR BETA KAYNAĞININ LÜMĠNESANS ÖLÇÜMLERĠ ĠÇĠN KALĠBRASYONU

BĠR BETA KAYNAĞININ LÜMĠNESANS ÖLÇÜMLERĠ ĠÇĠN KALĠBRASYONU BĠR BETA KAYNAĞININ LÜMĠNESANS ÖLÇÜMLERĠ ĠÇĠN KALĠBRASYONU Ş. KAYA, K. DURUER, B. KOZANLILAR, H.Y. GÖKSU Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye sule.kaya@ankara.edu.tr LÜMİDOZ

Detaylı

Sigara tütününün doğal ve yapay radyoaktivitesinin belirlenmesi. Determination of the natural and artificial radioactivity of the tobacco

Sigara tütününün doğal ve yapay radyoaktivitesinin belirlenmesi. Determination of the natural and artificial radioactivity of the tobacco SAÜ Fen Bil Der 20. Cilt, 3. Sayı, s. 559-563, 2016 Sigara tütününün doğal ve yapay radyoaktivitesinin Yusuf Ağuş * 28.06.2016 Geliş/Received, 04.08.2016 Kabul/Accepted doi: 10.16984/saufenbilder.978 ÖZ

Detaylı

CURRICULUM VITAE. University of Gaziantep, Department of Engineering Physics, September, 2004-2009 (PhD)

CURRICULUM VITAE. University of Gaziantep, Department of Engineering Physics, September, 2004-2009 (PhD) CURRICULUM VITAE Name: Vural Emir KAFADAR Born : İskenderun, June 24th, 1978 M. Status: Married with Feyza Nur EDUCATION University of Gaziantep, Department of Engineering Physics, September, 2004-2009

Detaylı

T.Doğan, Z.Yeğingil, H. Çetin, M. Topaksu, F. Duygun, İ. Yeğingil

T.Doğan, Z.Yeğingil, H. Çetin, M. Topaksu, F. Duygun, İ. Yeğingil Termolüminesans (TL) / Optiksel Uyarılmayla Lüminesans (OSL) Tarihlendirme Yöntemlerini Kullanarak Doğu Anadolu Fay Sisteminin (DAFS) Paleosismolojik Analizi T.Doğan, Z.Yeğingil, H. Çetin, M. Topaksu,

Detaylı

Türkiye de radon ölçümleri Radon measurements in Turkey

Türkiye de radon ölçümleri Radon measurements in Turkey Bu makale, 2008. Uluslararası Katılımlı Tıbbi Jeoloji Sempozyumu Kitabı (Editör: Dr. Eşref Atabey), ISBN: 978-975-7946-33-5, Sayfa: 69-72 yayımlanmıştır. Türkiye de radon ölçümleri Radon measurements in

Detaylı

Seydişehir Alüminasında Gözlemlenen Feding Olayının Tünel Mekanizması ile Açıklanması

Seydişehir Alüminasında Gözlemlenen Feding Olayının Tünel Mekanizması ile Açıklanması Seydişehir Alüminasında Gözlemlenen Feding Olayının Tünel Mekanizması ile Açıklanması Erdem UZUN 1, Yasemin YILDIZ YARAR 2, A. Necmeddin YAZICI 3 1 Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik

Detaylı

İYON ODALARI VE DOZİMETRE KALİBRASYONLARI

İYON ODALARI VE DOZİMETRE KALİBRASYONLARI İYON ODALARI VE DOZİMETRE KALİBRASYONLARI Dr. Doğan YAŞAR TAEK,ÇNAEM Radyasyon Metrolojisi Birimi dogan.yasar@taek.gov.tr İçerik 2 Tedavi amaçlı dozimetreler Korunma amaçlı dozimetreler - doz hızı ölçerler

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNĠVERSĠTESĠ FEN EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ FĠZĠK BÖLÜMÜ

ÇUKUROVA ÜNĠVERSĠTESĠ FEN EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ FĠZĠK BÖLÜMÜ ÇUKUROVA ÜNĠVERSĠTESĠ FEN EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ FĠZĠK BÖLÜMÜ Çukurova Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü Lisans Öğrenci Laboratuvarları Temel Mekanik Laboratuvarı Elektrik ve Manyetizma Laboratuvarı

Detaylı

Doktora: Akdeniz Üniversitesi Nükleer Fizik (2011- Devam ediyor) Yüksek Lisans: Sakarya Üniversitesi Atom ve Molekül Fiziği ( )

Doktora: Akdeniz Üniversitesi Nükleer Fizik (2011- Devam ediyor) Yüksek Lisans: Sakarya Üniversitesi Atom ve Molekül Fiziği ( ) Osman AĞAR ŞANLIURFA (1987) E-mail : osmanagar@kmu.edu.tr, osmanagar@windowslive.com Eğitim: Doktora: Akdeniz Üniversitesi Nükleer Fizik (2011- Devam ediyor) Yüksek Lisans: Sakarya Üniversitesi Atom ve

Detaylı

BOR MİNERALİNİN DOZİMETRİK ÖZELLİKLERİNİN ÇALIŞILMASI

BOR MİNERALİNİN DOZİMETRİK ÖZELLİKLERİNİN ÇALIŞILMASI Çukurova Üniversitesi BOR MİNERALİNİN DOZİMETRİK ÖZELLİKLERİNİN ÇALIŞILMASI Mehmet YÜKSEL Fizik Anabilim Dalı Doktora Öğrencisi Bor ve Bor Mineralleri Deneysel Çalışmalar Termolüminesans Yöntemi İÇERİK

Detaylı

Soru 1 (20) 2 (20) 3 (30) 4 (30) Toplam Puan Radyasyon Fiziği Final Sınavı

Soru 1 (20) 2 (20) 3 (30) 4 (30) Toplam Puan Radyasyon Fiziği Final Sınavı 1 Adı Soyadı: No: 4 Ocak 2018 İmza: Soru 1 (20) 2 (20) 3 (30) 4 (30) Toplam Puan 101537 Radyasyon Fiziği Final Sınavı Soru 1) 0,1 gram tabii rutheryum bir araştırma reaktöründe reaktör çekirdeği yüzeyinde

Detaylı

Diş ve Kemik Örneklerinin Lüminesans Tekniklerde Geriye dönük ( Retrospektif ) Dozimetre Olarak Kullanımının Geliştirilmesi

Diş ve Kemik Örneklerinin Lüminesans Tekniklerde Geriye dönük ( Retrospektif ) Dozimetre Olarak Kullanımının Geliştirilmesi Diş ve Kemik Örneklerinin Lüminesans Tekniklerde Geriye dönük ( Retrospektif ) Dozimetre Olarak Kullanımının Geliştirilmesi Doktora tezi Ülkü Rabia YÜCE Danışman : Yrd. Doç. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi

Detaylı

Epsilon Landauer Hakkında. OSL Nedir? Neden OSL? Kişisel Dozimetre Sistemi Kullanım. Kişisel Dozimetre Değerlendirme ve Doz Raporu.

Epsilon Landauer Hakkında. OSL Nedir? Neden OSL? Kişisel Dozimetre Sistemi Kullanım. Kişisel Dozimetre Değerlendirme ve Doz Raporu. İçindekiler Epsilon Landauer Hakkında 2 OSL Nedir? 5 Neden OSL? 7 Kişisel Dozimetre Sistemi Kullanım 11 Kişisel Dozimetre Değerlendirme ve Doz Raporu 12 OSL Teknolojisi 15 Dozimetre Teknolojilerinin Karşılaştırılması

Detaylı

Nükleer Spektroskopi Arş. Gör. Muhammed Fatih KULUÖZTÜRK fatih.fizik@gmail.com

Nükleer Spektroskopi Arş. Gör. Muhammed Fatih KULUÖZTÜRK fatih.fizik@gmail.com BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİ FİZİK BÖLÜMÜ BÖLÜM SEMİNERLERİ 26.03.2014 Nükleer Spektroskopi Arş. Gör. Muhammed Fatih KULUÖZTÜRK fatih.fizik@gmail.com NÜKLEER SPEKTROSKOPİ Radyasyon ve Radyoaktivite Radyasyon

Detaylı

Kaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti

Kaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti Kaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti Radyasyonun Keşfi 1895 yılında Wilhelm Conrad Röntgen tarafından X-ışınlarının keşfi yapılmıştır. Radyasyonun Keşfi 1896 yılında

Detaylı

Dozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz

Dozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz Çukurova Üniversitesi Fizik Bölümü Dozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz N. NUR, Z. YEĞĠNGĠL, T. DOĞAN LÜMĠNESANS DOZĠMETRĠ KONGRESĠ - IV Gaziantep Üniversitesi,

Detaylı

İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ

İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ İçerik Türkiye de Radyasyon Kaynakları Radyasyona Maruz Kalma Çeşitleri Temel Güvenlik Standartları Doz Sınırları

Detaylı

Lityum Tetraborat Materyalinin Radyoluminesans ve Termoluminesans Özellikleri

Lityum Tetraborat Materyalinin Radyoluminesans ve Termoluminesans Özellikleri Lityum Tetraborat Materyalinin Radyoluminesans ve Termoluminesans Özellikleri T.KARALI 1, A. KELEMEN 2, E. EKDAL 1, M. PROKIC 3 1 Ege Üniversitesi, Nükleer Bilimler Enstitüsü, Bornova, İzmir, Türkiye 2

Detaylı

TRAKYA BÖLGESİNDE DOĞAL VE YAPAY RADYONÜKLİDLERİN BİYOİNDİKATÖR ORGANİZMALARLA İZLENMESİ

TRAKYA BÖLGESİNDE DOĞAL VE YAPAY RADYONÜKLİDLERİN BİYOİNDİKATÖR ORGANİZMALARLA İZLENMESİ X. Ulusal Nükleer Bilimler ve Teknolojileri Kongresi, 6-9 Ekim 2009,187-1 ^ ^ ^ ^ ^ ^ M.Belivermiş TRAKYA BÖLGESİNDE DOĞAL VE YAPAY RADYONÜKLİDLERİN BİYOİNDİKATÖR ORGANİZMALARLA İZLENMESİ Murat Belivermiş,

Detaylı

Karadeniz Teknik üniversitesi, Fen Fakültesi, Trabzon

Karadeniz Teknik üniversitesi, Fen Fakültesi, Trabzon GÜFBED/GUSTIJ (2015) 5 (1): 24-33 Research/Araştırma Gümüşhane İli Çevresinde Toplanan ve Karayosunu Örneklerinde Doğal ( 226 Ra, 232 Th ve 40 K) ve Yapay ( 137 Cs) Radyoaktivite Konsantrasyonlarının Belirlenmesi

Detaylı

RADYASYON ÖLÇME SİSTEMLERİ

RADYASYON ÖLÇME SİSTEMLERİ RADYASYON ÖLÇME SİSTEMLERİ Ankara Üniversitesi Nükleer RADYASYON DOZU 1. Activite: Verilen bir zaman içersindeki parçalanma sayısı A. Becquerel 1 parçalanma / saniye Radyoaktif Çekirdek Saniyede bir parçalanma

Detaylı

TÜRK FİZİK DERNEĞİ 29. ULUSLARARASI FİZİK KONGRESİ

TÜRK FİZİK DERNEĞİ 29. ULUSLARARASI FİZİK KONGRESİ TÜRK FİZİK DERNEĞİ 29. ULUSLARARASI FİZİK KONGRESİ G A ZİANTEP İLİ VOLKANİK KAYAÇLARINDAN ELDE EDİLEN TERMOLÜMİNESANS TEPE ŞİDDETLERİNİN TAVLAMA İLE DEĞİŞİMİNİN İNCELENMESİ H. Toktamış, S. Zuhur, D. Toktamış,

Detaylı

LiF:Mg,Ti (TD-100) TERMOLÜMİNESANS DOZİMETRESİNİN VE XR-QA2 RADYOKROMİK FİLM DOZİMETRESİNİN DOZİMETRİK ÖZELLİKLERİ *

LiF:Mg,Ti (TD-100) TERMOLÜMİNESANS DOZİMETRESİNİN VE XR-QA2 RADYOKROMİK FİLM DOZİMETRESİNİN DOZİMETRİK ÖZELLİKLERİ * LiF:Mg,Ti (TD-100) TERMOLÜMİNESANS DOZİMETRESİNİN VE XR-QA2 RADYOKROMİK FİLM DOZİMETRESİNİN DOZİMETRİK ÖZELLİKLERİ * Dosimetric Properties of LiF:Mg,Ti (TLD-100) Thermoluminescent Dosimeter and XR-QA2

Detaylı

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Haluk YÜCEL 101516 DERS RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ DEDEKTÖRLERİN TEMEL PERFORMANS ÖZELLİKLERİ -Enerji Ayırım Gücü -Uzaysal Ayırma

Detaylı

S. SÖNMEZ a, F.M. EMEN b, A. EGE c, E. EKDAL d, K. OCAKOĞLU e, T. KARALI d, N. KÜLCÜ a

S. SÖNMEZ a, F.M. EMEN b, A. EGE c, E. EKDAL d, K. OCAKOĞLU e, T. KARALI d, N. KÜLCÜ a S. SÖNMEZ a, F.M. EMEN b, A. EGE c, E. EKDAL d, K. OCAKOĞLU e, T. KARALI d, N. KÜLCÜ a a Mersin Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,Kimya Bölümü, MERSİN b Kırklareli Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,

Detaylı

BAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI

BAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI HER ATOMUN YÖRÜNGE ZARFLARINDA (K,L,M,..) BULUNABİLECEK MAKSİMUM ELEKTRON SAYISI 2n 2 FORMÜLÜ İLE BULUNABİLİR. SON YÖRÜNGE ZARFINDA EN ÇOK 8 ELEKTRON BULUNUR. Helyum atomu BAKIR ATOMUNDA K,L,M ZARFLARI

Detaylı

Giriş. Radyoaktivite bir atomun, ve ışınları yayarak başka bir elementin atomuna dönüşmesi olayıdır.

Giriş. Radyoaktivite bir atomun, ve ışınları yayarak başka bir elementin atomuna dönüşmesi olayıdır. Giriş Radyoaktivite bir atomun, ve ışınları yayarak başka bir elementin atomuna dönüşmesi olayıdır. Bu özellikteki elementlere radyoaktif element denir. Doğada bulunan kayaçlar farklı oranlarda radyoaktif

Detaylı

GAMA TRANSMİSYON TEKNİĞİ İLE Cs-137 GAMA KAYNAĞI KULLANILARAK FARKLI METALLER İÇİN KALINLIK TAYİNİ

GAMA TRANSMİSYON TEKNİĞİ İLE Cs-137 GAMA KAYNAĞI KULLANILARAK FARKLI METALLER İÇİN KALINLIK TAYİNİ X. Ulusal Nükleer Bilimler ve Teknolojileri Kongresi, 6-9 Ekim 2009,27-46 IR1100008 H.A.Özgener GAMA TRANSMİSYON TEKNİĞİ İLE Cs-137 GAMA KAYNAĞI KULLANILARAK FARKLI METALLER İÇİN KALINLIK TAYİNİ Bülent

Detaylı

Nükleer Tekniklerin Endüstriyel Uygulamalarında Radyasyondan Korunma. Prof.Dr.Ali Nezihi BİLGE İstanbul Bilgi Üniversitesi

Nükleer Tekniklerin Endüstriyel Uygulamalarında Radyasyondan Korunma. Prof.Dr.Ali Nezihi BİLGE İstanbul Bilgi Üniversitesi Nükleer Tekniklerin Endüstriyel Uygulamalarında Radyasyondan Korunma Prof.Dr.Ali Nezihi BİLGE İstanbul Bilgi Üniversitesi Endüstride Nükleer Teknikler Radyoaktif izleyiciler Radyasyonla Ölçüm Cihazları

Detaylı

Bitlis Eren Üniversitesi Đleri Araştırma Laboratuarı Nükleer Fizik Birimi

Bitlis Eren Üniversitesi Đleri Araştırma Laboratuarı Nükleer Fizik Birimi Bitlis Eren Üniversitesi Đleri Araştırma Laboratuarı Nükleer Fizik Birimi Đleri araştırma laboratuarı bünyesindeki nükleer fizik biriminde alfa ve gama radyasyonlarını algılamaya olanak sağlayan spektroskopi

Detaylı

RADYONÜKLİTLERİN KİMYASI VE ANALİZİ

RADYONÜKLİTLERİN KİMYASI VE ANALİZİ RADYONÜKLİTLERİN KİMYASI VE ANALİZİ 6. ALKALİ TOPRAK METALLERİN RADYOKİMYASI Doç. Dr. Gaye Çakal ALKALİ TOPRAK METALLERİN RADYOKİMYASI 1. ALKALİ TOPRAK METALLERİN EN ÖNEMLİ RADYONÜKLİTLERİ 2. ALKALİ TOPRAK

Detaylı

HIZU NÖTRON AKTİVASYON ANALİZİ YARDIMI ILE FOSFAT KAYALARINDA FLUOR TAYINI

HIZU NÖTRON AKTİVASYON ANALİZİ YARDIMI ILE FOSFAT KAYALARINDA FLUOR TAYINI HIZU NÖTRON AKTİVASYON ANALİZİ YARDIMI ILE FOSFAT KAYALARINDA FLUOR TAYINI S. DINÇER* - H. ÖZYOL** - E. BARUTÇUGÎL*** - H. SEVÎMLf*** Oxet Bu çalışmada hızlı nötron aktivasyon analizi ile fosfat kayalarında

Detaylı

Türkiye de Nükleer Fizik Eğitimi. Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü, 35100, Bornova, İzmir, TÜRKİYE

Türkiye de Nükleer Fizik Eğitimi. Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü, 35100, Bornova, İzmir, TÜRKİYE Türkiye de Nükleer Fizik Eğitimi Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü, 35100, Bornova, İzmir, TÜRKİYE Turkey-Ukraine Nuclear Education Cooperation Workshop 20-21 February 2017 Türkiye de nükleer

Detaylı

Radyasyon Uygulamalarının Fizik Mühendisliği ve Eğitiminden Beklentileri. Dr. Abdullah ZARARSIZ Fizik Mühendisleri Odası

Radyasyon Uygulamalarının Fizik Mühendisliği ve Eğitiminden Beklentileri. Dr. Abdullah ZARARSIZ Fizik Mühendisleri Odası Radyasyon Uygulamalarının Fizik Mühendisliği ve Eğitiminden Beklentileri Dr. Abdullah ZARARSIZ Fizik Mühendisleri Odası İÇERİK - İYONLAŞTIRICI RADYASYON Endüstriyel Uygulamalar Medikal Uygulamalar Diğer

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ NÜKLEER BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Y Ö N E T İ M K U R U L U K A R A R I

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ NÜKLEER BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Y Ö N E T İ M K U R U L U K A R A R I Toplantı Sayısı: 1 Karar Sayısı: 1 Toplantı Tarihi: 13.01.2015 Yüksek lisans tezini tamamlayarak 12.01.2015 tarihinde Enstitüye sunan ve 30.12.2014 tarihli yüksek lisans tez sınavında başarılı bulunan

Detaylı

GAMA IŞINLARI İLE IŞINLANMIŞ ŞEKER ÖRNEKLERİNİN ESR TEKNİĞİ İLE TEŞHİS EDİLMESİ. Canan Aydaş*, Birol Engin, Talat Aydın, C.

GAMA IŞINLARI İLE IŞINLANMIŞ ŞEKER ÖRNEKLERİNİN ESR TEKNİĞİ İLE TEŞHİS EDİLMESİ. Canan Aydaş*, Birol Engin, Talat Aydın, C. X. Ulusal Nükleer Bilimler ve Teknolojileri Kongresi, 6-9 Ekim 2009,29-30 TR00028 H.Peşkircioğlu GAMA IŞINLARI İLE IŞINLANMIŞ ŞEKER ÖRNEKLERİNİN ESR TEKNİĞİ İLE TEŞHİS EDİLMESİ Canan Aydaş*, Birol Engin,

Detaylı

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi October26-28, 216, Malatya Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi ÖZET Murat Topal DSİ Genel Müdürlüğü, DSİ 9. Bölge Müdürlüğü, Elazığ, murattopal@dsi.gov.tr

Detaylı

Doz Birimleri. SI birim sisteminde doz birimi Gray dir.

Doz Birimleri. SI birim sisteminde doz birimi Gray dir. Doz Birimleri Bir canlının üzerine düşen radyasyon miktarından daha önemlisi ne kadar doz soğurduğudur. Soğurulan doz için kullanılan birimler aşağıdaki gibidir. 1 rad: Radyoaktif bir ışımaya maruz kalan

Detaylı

OPTİKSEL UYARILMAYLA LÜMİNESANS (OSL) TARİHLENDİRME YÖNTEMİNİ KULLANARAK DOĞU ANADOLU FAY SİSTEMİNİN (DAFS) PALEOSİSMOLOJİK ANALİZİ *

OPTİKSEL UYARILMAYLA LÜMİNESANS (OSL) TARİHLENDİRME YÖNTEMİNİ KULLANARAK DOĞU ANADOLU FAY SİSTEMİNİN (DAFS) PALEOSİSMOLOJİK ANALİZİ * OPTİKSEL UYARILMAYLA LÜMİNESANS (OSL) TARİHLENDİRME YÖNTEMİNİ KULLANARAK DOĞU ANADOLU FAY SİSTEMİNİN (DAFS) PALEOSİSMOLOJİK ANALİZİ * Paleoseısmological Analysis in East Anatolia Fault System (EAFS) Using

Detaylı

YEŞİLOVA HÖYÜĞÜ ARKEOLOJİK ÖRNEKLERİNİN TERMOLÜMİNESANS YÖNTEMİ İLE TARİHLENDİRİLMESİ ELÇİN (EKDAL) TEKİN

YEŞİLOVA HÖYÜĞÜ ARKEOLOJİK ÖRNEKLERİNİN TERMOLÜMİNESANS YÖNTEMİ İLE TARİHLENDİRİLMESİ ELÇİN (EKDAL) TEKİN EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (DOKTORA TEZİ) YEŞİLOVA HÖYÜĞÜ ARKEOLOJİK ÖRNEKLERİNİN TERMOLÜMİNESANS YÖNTEMİ İLE TARİHLENDİRİLMESİ ELÇİN (EKDAL) TEKİN Nükleer Bilimler Anabilim Dalı Bilim Dalı

Detaylı

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ İlke ÇELİK 1, Seda Aslan KILAVUZ 2, İpek İMAMOĞLU 1, Gürdal TUNCEL 1 1 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü

Detaylı

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR DENİZLİ İLİ ACIPAYAM İLÇESİNDEKİ KELOĞLAN MAĞARASINDAN ALINAN İKİ ADET DİKİT ÖRNEĞİNİN ESR TEKNİĞİ İLE KAYSERİ-KÜLTEPE İLÇESİNDEN GÖNDERİLEN ARKEOLOJİK YANMIŞ

Detaylı

LÜMİNESANS MATERYALLER

LÜMİNESANS MATERYALLER LÜMİNESANS MATERYALLER Temel Prensipler, Uygulama Alanları, Işıldama Eğrisi Özellikleri Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara. Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü meric@ankara.edu.tr Enerji seviyeleri Pauli

Detaylı

RADYASYON DEDEKTÖR ÇEŞİTLERİ

RADYASYON DEDEKTÖR ÇEŞİTLERİ GAZLI (İyon odası, Orantılı, G-M ded.) SİNTİLASYON YARIİLETKEN KALORİMETRİK BULUT /KABARCIK(Bubble) Kıvılcım(Spark) Odacıkları-YEF NÖTRON Dedektörleri ÇERENKOV Portal Monitörler Duman(smoke) dedektör Nükleer

Detaylı

Measurement of Environmental Gamma Radiation in and Around The Hatay Province, Turkey

Measurement of Environmental Gamma Radiation in and Around The Hatay Province, Turkey Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 18 (2018) 011102 (780-785) AKU J. Sci.Eng.18 (2018) 011102 (780-785)

Detaylı

RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA

RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA Mehmet YÜKSEL Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı MADDENİN YAPISI (ATOM) Çekirdek Elektronlar RADYASYON NEDİR? Radyasyon; iç dönüşüm geçiren

Detaylı

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR TÜRKİYE'DEKİ ÇEVRE RADYOAKTİVİTESİNİN İZLENMESİ, 2010 2011 TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU 2690 sayılı kanun ile kurulmuş olan Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun ana

Detaylı

NÖTRON RADYASYONU ZIRHLAMA MALZEMESİ OLARAK POLYESTER MATRİSLİ VERMİKÜLİT TAKVİYELİ NUMUNE HAZIRLANMASI VE ZIRHLAMA KABİLİYETİNİN ARAŞTIRILMASI

NÖTRON RADYASYONU ZIRHLAMA MALZEMESİ OLARAK POLYESTER MATRİSLİ VERMİKÜLİT TAKVİYELİ NUMUNE HAZIRLANMASI VE ZIRHLAMA KABİLİYETİNİN ARAŞTIRILMASI NÖTRON RADYASYONU ZIRHLAMA MALZEMESİ OLARAK POLYESTER MATRİSLİ VERMİKÜLİT TAKVİYELİ NUMUNE HAZIRLANMASI VE ZIRHLAMA KABİLİYETİNİN ARAŞTIRILMASI Selim AYDIN-Tuncay TUNA TAEK SANAEM-ÇNAEM 2017 ÇALIŞMANIN

Detaylı

SANAEM İKİNCİL STANDART DOZİMETRİ LABORATUVARI

SANAEM İKİNCİL STANDART DOZİMETRİ LABORATUVARI SANAEM İKİNCİL STANDART DOZİMETRİ LABORATUVARI Dr. Çiğdem YILDIZ Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Sağlık Fiziği Bölüm Başkanı Proje (2011-2017) Proje Adı: Türkiye nin Radyasyondan Korunmada

Detaylı

by Karin Şeşetyan BS. In C.E., Boğaziçi University, 1994

by Karin Şeşetyan BS. In C.E., Boğaziçi University, 1994 A PROBABILISTIC ASSESSMENT OF THE SEISMIC HAZARD IN THE CAUCASUS IN TERMS OF SPECTRAL VALUES by Karin Şeşetyan BS. In C.E., Boğaziçi University, 1994 Submitted to Kandilli Observatory and Earthquake Research

Detaylı

İÇİNDEKİLER ANA BÖLÜM I: RADYASYON, RADYOAKTİVİTE,VÜCUDA ETKİLER VE RİSK KAVRAMI...1. Bölüm 1: Radyasyonla İlgili Kısa Açıklamalar...

İÇİNDEKİLER ANA BÖLÜM I: RADYASYON, RADYOAKTİVİTE,VÜCUDA ETKİLER VE RİSK KAVRAMI...1. Bölüm 1: Radyasyonla İlgili Kısa Açıklamalar... İÇİNDEKİLER ANA BÖLÜM I: RADYASYON, RADYOAKTİVİTE,VÜCUDA ETKİLER VE RİSK KAVRAMI...1 Bölüm 1: Radyasyonla İlgili Kısa Açıklamalar...3 Bölüm 2: İyonlaştırıcı Radyasyonlar Vücudumuzu Nasıl Etkiliyor?...7

Detaylı

İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA

İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi sibel.turkes@taek.gov.tr İçerik Türkiye Atom Enerjisi Kurumu

Detaylı

ISLAKLIK ÖLÇÜMLERİ. a. Metalin paslanması b. Tahtanın çürümesi c. Ekmeğin küflenmesi. Şekil 1. Malzemeler üzerindeki bozulmalar

ISLAKLIK ÖLÇÜMLERİ. a. Metalin paslanması b. Tahtanın çürümesi c. Ekmeğin küflenmesi. Şekil 1. Malzemeler üzerindeki bozulmalar 483 ISLAKLIK ÖLÇÜMLERİ Ali UYTUN Aliye KARTAL DOĞAN ÖZET Her ürünün belirli ortam şartlarında korunması ve saklanması gerekir. Yanlış saklama koşullarında bekletilen ürünlerin yapısında büyük değişikler

Detaylı

Radyasyon, Radyoaktivite, Doz, Birimler ve Tanımlar. Dr. Halil DEMİREL

Radyasyon, Radyoaktivite, Doz, Birimler ve Tanımlar. Dr. Halil DEMİREL Radyasyon, Radyoaktivite, Doz, Birimler ve Tanımlar Dr. Halil DEMİREL Radyasyon, Radyoaktivite, Doz ve Birimler Çekirdek Elektron Elektron Yörüngesi Nötron Proton Nükleon Atom 18.05.2011 TAEK - ADHK 2

Detaylı

Tarihlendirme: Luminesans yöntemlerle arkeolojik ve jeolojik örneklerin tarihlendirilmesi.

Tarihlendirme: Luminesans yöntemlerle arkeolojik ve jeolojik örneklerin tarihlendirilmesi. ÖZGEÇMİŞ Adı : NİYAZİ Soyadı : MERİÇ E-posta : meric@ankara.edu.tr, niyazimeric@gmail.com Tel : +90 (312) 212 03 84 Ünvan : Doç. Dr. Birim : MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Bölüm : FİZİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Görev

Detaylı

Çok kanallı analizör deneylerinin ilk aşaması olan enerji kalibrasyonu incelenecektir.

Çok kanallı analizör deneylerinin ilk aşaması olan enerji kalibrasyonu incelenecektir. 6. Enerji Kalibrasyonu Amaç Çok kanallı analizör deneylerinin ilk aşaması olan enerji kalibrasyonu incelenecektir. Deney Malzemeleri Ortec 296 model ScintiPack fotoçoğaltıcı tüp Yüksek gerilim (HV) güç

Detaylı

FARKLI ÇİMENTOLARLA ÜRETİLEN ÇİMENTO PASTALARININ RADYASYON ZIRHLAMA ÖZELLİKLERİ

FARKLI ÇİMENTOLARLA ÜRETİLEN ÇİMENTO PASTALARININ RADYASYON ZIRHLAMA ÖZELLİKLERİ Farklı Çimentolarla Üretilen Çimento Pastalarının Radyasyon Zırhlama Özellikleri 135 SDU International Technologic Science pp. 135-140 Constructional Technologies FARKLI ÇİMENTOLARLA ÜRETİLEN ÇİMENTO PASTALARININ

Detaylı

KAPADOKYA VOLKANĠK KOMPLEKSĠNDEKĠ MĠNERALLERĠN OPTĠK VE TERMAL UYARIMLI LÜMĠNESANS ÖZELLĠKLERĠ

KAPADOKYA VOLKANĠK KOMPLEKSĠNDEKĠ MĠNERALLERĠN OPTĠK VE TERMAL UYARIMLI LÜMĠNESANS ÖZELLĠKLERĠ KAPADOKYA VOLKANĠK KOMPLEKSĠNDEKĠ MĠNERALLERĠN OPTĠK VE TERMAL UYARIMLI LÜMĠNESANS ÖZELLĠKLERĠ B. KOZANLILAR 1, ġ. KAYA 1, E. KÖSE 1, H.Y. GÖKSU 2, Y.K. KADIOĞLU 3, Ç.TARIMCI 4, Y.MOĞULKOÇ 4 1 AÜ, Nükleer

Detaylı

İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE İŞ HİJYENİ

İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE İŞ HİJYENİ İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE İŞ HİJYENİ Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi Tel: +90 312 295 88 09 Fax: +90 295 89 56 İçerik Ayrıntılı

Detaylı

Işıldar malzemeler günlük yaşamda aydınlatma ve monitör tüpleri, tıpta tomografi cihazları, dişçilik, güvenlik ve uyarı sistemleri ve dozimetreler

Işıldar malzemeler günlük yaşamda aydınlatma ve monitör tüpleri, tıpta tomografi cihazları, dişçilik, güvenlik ve uyarı sistemleri ve dozimetreler Işıldar malemeler günlük aşamda adınlatma ve monitör tüpleri, tıpta tomografi cihaları, dişçilik, güvenlik ve uarı sistemleri ve doimetreler gibi oldukça geniş ugulama alanlarına sahiptir. Işıldarların

Detaylı

NÜKLEER İZ DEDEKTÖRLERİNİN KONUMLARININ RADON KONSANTRASYONU ÖLÇÜMLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

NÜKLEER İZ DEDEKTÖRLERİNİN KONUMLARININ RADON KONSANTRASYONU ÖLÇÜMLERİ ÜZERİNE ETKİSİ NÜKLEER İZ DEDEKTÖRLERİNİN KONUMLARININ RADON KONSANTRASYONU ÖLÇÜMLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Alaaddin Yılmaz 1 *, Mehmet Ertan Kürkçüoğlu 2 ' 3, Bülent Haner 2 'Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Fen-Edebiyat

Detaylı

KAPALI ORTAMLARDA RADON GAZI

KAPALI ORTAMLARDA RADON GAZI KAPALI ORTAMLARDA RADON GAZI 2012 Teknik Rapor 2012/3 Adres : Tel : +90(312) 295 87 00 Fax : +90(312) 287 87 61 Web : www.taek.gov.tr insanlar ; na, n ve 8 k ortalama radyasyon dozuna lar. G gelmektedir.

Detaylı

RADYASYON GÜVENLİĞİ. Öğr.Gör. Şükrü OĞUZ KTÜ Tıp Fakültesi Radyoloji AB

RADYASYON GÜVENLİĞİ. Öğr.Gör. Şükrü OĞUZ KTÜ Tıp Fakültesi Radyoloji AB RADYASYON GÜVENLİĞİ Öğr.Gör. Şükrü OĞUZ KTÜ Tıp Fakültesi Radyoloji AB İyonlaştırıcı radyasyonlar canlılar üzerinde olumsuz etkileri vardır. 1895 W.Conrad Roentgen X ışınını bulduktan 4 ay sonra saç dökülmesini

Detaylı

Alüminyum Test Eğitim ve Araştırma Merkezi. Mart 2017

Alüminyum Test Eğitim ve Araştırma Merkezi. Mart 2017 Alüminyum Test Eğitim ve Araştırma Merkezi Mart 2017 SEM Nedir? SEM ile Neler Yapılabilir? SEM ile Neler Yapılabilir? SEM Giriş SEM nedir? Mikro ve nano boyuttaki yapıları görüntüleyebilmek için kullanılan

Detaylı

Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU RADYASYON NEDİR? Radyasyon, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçiminde enerji yayılımı ya da aktarımıdır. RADYASYON ÇEŞİTLERİ İYONLAŞTIRICI

Detaylı

İzmir İlinde Buca, Bornova, Karşıyaka ve Bayraklı İlçelerinin Radon Dağılım Haritalarının Oluşturulması

İzmir İlinde Buca, Bornova, Karşıyaka ve Bayraklı İlçelerinin Radon Dağılım Haritalarının Oluşturulması İzmir İlinde Buca, Bornova, Karşıyaka ve Bayraklı İlçelerinin Radon Dağılım Haritalarının Oluşturulması Öğr.Gör. Türkan ÖZBAY Doç. Dr. Özlem KARADENİZ Prof.Dr. Hatice DURAK Genel Bilgiler Çalışmanın Amacı

Detaylı

REFERANS STANDART DOZİMETRE SİSTEMLERİNİN İZLENEBİLİRLİĞİ

REFERANS STANDART DOZİMETRE SİSTEMLERİNİN İZLENEBİLİRLİĞİ 1 REFERANS STANDART DOZİMETRE SİSTEMLERİNİN İZLENEBİLİRLİĞİ Tülin ZENGİN* Enis KAPDAN Selim AYDIN Muharrem KORKMAZ Hasan EREZ Doğan YAŞAR TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU ÇEKMECE NÜKLEER ARAŞTIRMA VE EĞİTİM

Detaylı

Doç.Dr.Bahar DİRİCAN Gülhane Askeri Tıp Akademisi Radyasyon Onkolojisi AD 10 Nisan 2014 -ANKARA

Doç.Dr.Bahar DİRİCAN Gülhane Askeri Tıp Akademisi Radyasyon Onkolojisi AD 10 Nisan 2014 -ANKARA Elektron Dozimetrisi IAEA TRS-398 Doç.Dr.Bahar DİRİCAN Gülhane Askeri Tıp Akademisi Radyasyon Onkolojisi AD 10 Nisan 2014 -ANKARA Elektron Derin Doz Eğrisi Farklı Enerjilerdeki Elektronların Derin Doz

Detaylı

Öğr. Gör. Dr. Demet SARIYER

Öğr. Gör. Dr. Demet SARIYER Öğr. Gör. Dr. Demet SARIYER ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Yıllar Lisans Afyon Kocatepe Üniversitesi Fizik Bölümü 200-2008 Y. Lisans Celal Bayar Üniversitesi Fizik / Nükleer Fizik 2008-200

Detaylı

İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA

İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi sibel.turkes@taek.gov.tr İçerik Türkiye Atom Enerjisi Kurumu

Detaylı

Prostat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177. Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar

Prostat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177. Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar Prostat Kanserinde Prostat Spesifik Membran Antijen 177 Lu-DKFZ-617 ( 177 Lu-PSMA) Tedavisinde Organ ve Tümör Dozimetrisi: ilk sonuçlar Nami Yeyin 1, Mohammed Abuqbeitah 1, Emre Demirci 2, Aslan Aygün

Detaylı

AN INVESTIGATION OF OXYGEN ADSORPTION ON W(110) USING REFLECTANCE ANISOTROPY SPECTROSCOPY

AN INVESTIGATION OF OXYGEN ADSORPTION ON W(110) USING REFLECTANCE ANISOTROPY SPECTROSCOPY TR0500125 1 22. FIZIK KU\C,IU:S!. hi 17 KYLl 7-200-1. BODRl 'M TUİKİYU AN INVESTIGATION OF OXYGEN ADSORPTION ON W(110) USING REFLECTANCE ANISOTROPY SPECTROSCOPY O. ZEYBEK AND S.D. BARRETT* Faculty of Art

Detaylı

KÖMÜRLERDE KÜL ORANININ 2-µ ve DEMİR DÜZELTME YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜLMESİ. (MEASUREMENT OF ASH CONTENT OF COALS BY USING 2-µ AND IRON COMPENSATION METHOD)

KÖMÜRLERDE KÜL ORANININ 2-µ ve DEMİR DÜZELTME YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜLMESİ. (MEASUREMENT OF ASH CONTENT OF COALS BY USING 2-µ AND IRON COMPENSATION METHOD) DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 93-98 Ekim 001 KÖMÜRLERDE KÜL ORANININ -µ ve DEMİR DÜZELTME YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜLMESİ (MEASUREMENT OF ASH CONTENT OF COALS BY USING

Detaylı

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ İlyas CAN*, İbrahim BÜYÜKÇAYIR* *Durer Refrakter Malzemeleri San. Ve

Detaylı

RETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI BİREYSEL DOZİMETRİ DENEY FÖYÜ

RETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI BİREYSEL DOZİMETRİ DENEY FÖYÜ RETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI BİREYSEL DOZİMETRİ DENEY FÖYÜ 1. GENEL BİLGİ Bireysel Dozimetreler Pasif Dozimetreler: Radyasyon dozunun, anlık olarak değil, daha sonra yapılan bazı işlemler

Detaylı

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR ESKİŞEHİR İLİ SİVRİHİSAR YÖRESİNDEN ALINAN JİPS KRİSTALİNİN ESR ve TL TEKNİKLERİ İLE İNCELENMESİ ve TARİHLENDİRİLMESİ 2011 TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU 2690 sayılı

Detaylı

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM

Detaylı

IMRT - VMAT HANGİ QA YÜCEL SAĞLAM MEDİKAL FİZİK UZMANI

IMRT - VMAT HANGİ QA YÜCEL SAĞLAM MEDİKAL FİZİK UZMANI IMRT - VMAT HANGİ QA YÜCEL SAĞLAM MEDİKAL FİZİK UZMANI Hasta-spesifik QA??? Neden Hasta Spesifik QA? Hangi Hasta Spesifik QA? Hangi Hasta QA ekipmanı? Hangi Hastaya? Nasıl Değerlendireceğiz? Neden Hasta

Detaylı

AAPM NĠN TG-51 KLĠNĠK REFERANS DOZĠMETRĠ PROTOKOLÜ VE UYGULAMALARI

AAPM NĠN TG-51 KLĠNĠK REFERANS DOZĠMETRĠ PROTOKOLÜ VE UYGULAMALARI Çukurova Üniversitesi AAPM NĠN TG-51 KLĠNĠK REFERANS DOZĠMETRĠ PROTOKOLÜ VE UYGULAMALARI Mehmet YÜKSEL, Zehra YEĞĠNGĠL Lüminesans Dozimetri Kongresi IV Gaziantep Üniversitesi, 20-22 Eylül 2010 1 İÇERİK

Detaylı

Kişisel dozimetre nedir?

Kişisel dozimetre nedir? TEKNİKERLERE YÖNELİK BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMLERİNDE RADYASYONDAN KORUNMA VE PERFORMANS TESTLERİ BİLGİLENDİRME SEMİNERLERİ 24-25 Ocak 2014 KİŞİSEL DOZİMETRİ SİSTEMİ VE DOZİMETRE KULLANIMI Erinç REYHANİOĞLU

Detaylı

ÇEVRESEL TEST HİZMETLERİ 2.ENVIRONMENTAL TESTS

ÇEVRESEL TEST HİZMETLERİ 2.ENVIRONMENTAL TESTS ÇEVRESEL TEST HİZMETLERİ 2.ENVIRONMENTAL TESTS Çevresel testler askeri ve sivil amaçlı kullanılan alt sistem ve sistemlerin ömür devirleri boyunca karşı karşıya kalabilecekleri doğal çevre şartlarına dirençlerini

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır

Detaylı

TL Malzemelerde Parçacık Boyutunun Dozimetrelerin TL Hassaslığı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

TL Malzemelerde Parçacık Boyutunun Dozimetrelerin TL Hassaslığı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi TL Malzemelerde Parçacık Boyutunun Dozimetrelerin TL Hassaslığı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi A.Necmeddin YAZICI ve V.Emir KAFADAR Gaziantep Üniversitesi, Fizik Mühendisliği Bölümü, Gaziantep Prof.Dr.

Detaylı

Türkiye de Kişisel Dozimetri Hizmeti

Türkiye de Kişisel Dozimetri Hizmeti 1. ULUSAL RADYASYONDAN KORUNMA KONGRESİ 19-21 Kasım 2015 Türkiye de Kişisel Dozimetri Hizmeti Dr. Çiğdem YILDIZ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Sarayköy Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Sağlık Fiziği Bölümü

Detaylı

CEPHE KAPLAMA MALZEMESİ OLARAK AHŞAPTA ORTAM NEMİNİN ETKİSİ

CEPHE KAPLAMA MALZEMESİ OLARAK AHŞAPTA ORTAM NEMİNİN ETKİSİ CEPHE KAPLAMA MALZEMESİ OLARAK AHŞAPTA ORTAM NEMİNİN ETKİSİ Öğr. Gör. Hakan ÜNALAN (Anadolu Üniversitesi Engelliler Entegre Yüksekokulu) Yrd. Doç. Dr. Emrah GÖKALTUN (Anadolu Üniversitesi Mimarlık Bölümü)

Detaylı

Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar

Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Termal nötronlar (0.025 ev) Orta enerjili nötronlar (0.5-10 kev) Hızlı nötronlar (10 kev-10 MeV) Çok hızlı nötronlar (10 MeV in üzerinde)

Detaylı

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) 021102 (406-414) AKU J. Sci. Eng. 17 (2017) 021102 (406-414)

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Ayşe Gülbin ÖZGER CEYHAN, YUMURTALIK VE POZANTI BÖLGELERİNİN DOĞAL RADYOAKTİVİTE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ FİZİK ANABİLİM DALI ADANA, 2005

Detaylı

TRS 398 VE YÜKSEK ENERJİLİ FOTONLARDA DOZ KALİBRASYONU

TRS 398 VE YÜKSEK ENERJİLİ FOTONLARDA DOZ KALİBRASYONU TRS 398 VE YÜKSEK ENERJİLİ FOTONLARDA DOZ KALİBRASYONU Kalibrasyonun Önemi Radyasyon demetinin kalibrasyonu komplike ölçümlere ve pek çok dönüşüm ve düzeltme faktörünün uygulanmasına dayanmaktadır. Bu

Detaylı