PREANALİTİK DEĞİŞKENLER. MediOS 2017

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "PREANALİTİK DEĞİŞKENLER. MediOS 2017"

Transkript

1 PREANALİTİK DEĞİŞKENLER MediOS 2017

2 Laboratuvar testleriyle elde edilen sonuçların hastada gerçek değerler olduğuna inanılır. Ancak birçok faktör bir örnekteki bir veya daha fazla madde ile ilgili analiz (ölçüm) sonucunu değiştirebilir. Laboratuvar test sonuçlarına etki eden faktörler ölçümden önce, ölçüm sırasında veya ölçümden sonra etki ederek hatalara neden olabilirler.

3 Rutin laboratuvarlarda her zaman belli oranda hata vardır. Bu hatalar aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir: -Numune (örnek) alınmadan önce yapılan hatalar -Numune alınırken yapılan hatalar -Numunenin laboratuvara ulaştırılmasında yapılan hatalar -Laboratuvarda analize hazırlama ve analizi hazırlama sırasında yapılan hatalar -Analiz (ölçüm) hataları -Sonucu rapor ederken yapılabilen hatalar

4 Laboratuvar test sonuçlarına analizden önce etki eden faktörlere Hataların Preanalitik Kaynakları da denilir. Laboratuvar test sonuçlarına ölçümden önce etki eden faktörler; örneğin alınmasından önce, örneğin alınması sırasında, örneğin alınmasından sonra etkili faktörler olmak üzere üç ana sınıfa ayrılarak incelenebilirler.

5 PREANALİTİK VARYASYON KAYNAKLARI Kontrol Edilebilir Değişkenler Kontrol Edilemeyen Değişkenler Örnek Alımı Fizyolojik Diğer Biyolojik Varyasyon Çevresel Varyasyon Sirkadiyen Varyasyon Tıbbi Durumlar

6 Laboratuvar test sonuçlarını etkileyen, kontrol edilebilen preanalitik faktörler: Örnek alma Postür (hastanın duruşu) Sürekli yatma ve hareketsizlik Egzersiz Sirkadiyen varyasyon (gün içi değişiklikler) Seyahatler Alınan gıdaların etkisi Sigara ve alkolün etkisi İlaç kullanımı

7 Örnek Alma: Kontrol edilebilen değişkenlerin çoğu örnek alınmasıyla ilişkilidir. Kan alınırken genellikle ven kanı tercih edilir ve venöz kan alma yöntemi kullanılır. Venden kan alma işlemi flebotomi olarak adlandırılır. Flebotomist örnek almadan önce hastalardan adlarını söylemelerini isteyerek kimliklerini doğrulamalıdır.

8 Mastektomi geçirmiş kadınlarda memenin alındığı taraftaki koldan kan alınmamalıdır, çünkü söz konusu ameliyat, kanın bileşimini etkileyen lenf yolunun tıkanmalarına yol açmış olabilir. Eğer bir kol veya bacağa IV sıvı veriliyorsa, örnek alınmadan önce 3 dakikalığına sıvının verilmesi durdurulmalıdır. Diğer koldan veya aynı kolun infüzyon bölgesinin aşağı kısmından kan alınabilir. Fakat glukoz ve elektrolitler gibi infüzyon sıvısında bulunan analitler için infüzyon yapılan koldan kan alınmaz.

9 Turnikenin 1 dk süreyle tutulması hafif derecede de olsa kanın bileşimini etkilemektedir. Turnike 3 dk tutulduğu zaman belirgin değişiklikler olmaya başlar.

10 Venöz oklüzyon 1 dk dan 3 dk ya çıkarıldığında serum bileşenlerinde görülen değişiklikler Analit Artma % Total Protein 4.9 Demir 6.7 Total Lipit 4.7 Kolesterol 5.1 AST 9.3 Bilirubin 8.4 Potasyum 6.2

11 Vene girilmeden önce yumruk açılıp kapatılmamalıdır. Bu hareket plazma K, fosfat ve laktat konsantrasyonlarını artırır. Deri temizlendikten sonra iğne kan alınacak venle hizalanmalı ve deriyle 15 derecelik açı yapacak şekilde venin içine itilmelidir.

12 Farklı Tüplere Örnek Alma Sırası; Kan Kültürü Sitrat lı Tüp (Mavi Kapaklı) Jelsiz Düz Tüp (Kırmızı Kapaklı) Jelli Tüp (Kırmızı-Sarı Kapaklı) Heparinli Tüp (Yeşil Kapaklı) EDTA lı Tüp (Mor Kapaklı) K-oksalat ve NaF içeren Tüp (Gri Kapaklı) Şeklinde olmalıdır.

13 Örnek Alınan Tüpler; Son kullanma tarihine dikkat edilmelidir (Vakum etkileri azalır, kapaktaki silikon parçalanabilir) Uygun miktarda kan konulmalıdır Steril tüp kullanılmalıdır

14 Postürün analiz sonuçlarına etkisi: Normal bir erişkinin dik oturma halindeki kan hacmi, yatay pozisyondaki kan hacminden ml daha azdır (%10 luk azalma). Plazma hacmindeki azalma daha fazladır: Bütün proteinlerin konsantrasyonu artar. Proteine bağlı taşınan ilaçlar, kalsiyum, bilirubin konsantrasyonu artar.

15 Sürekli yatma ve hareketsizliğin analiz sonuçlarına etkisi: Birkaç günlük yatak istirahatinde plazma ve ekstrasellüler sıvı hacmi düşer: Hb düşer Uzun süreli yatak istirahatinde sıvı retansiyonu olur: Serum proteinlerinde azalma meydana gelir. İdrarda azotlu maddeler, kalsiyum, sodyum, potasyum, fosfat ve sülfat miktarları artar. İdrarla katekolamin ve VMA, H + atılımı azalır.

16 Egzersizin analiz sonuçlarına etkisi: Egzersizin vücut sıvılarına etkisi aktivitenin süre ve derecesine bağlıdır. Orta derecede egzersiz, serum glukozunu ve insülin seviyesini arttırır. İskelet kası faaliyeti arttığından pirüvat ve laktat da artar. Renal kan akımı azalır; serum kreatinin düzeyi artabilir. Arteriyal ph ve pco 2 azalır İskelet kasına ait enzimler (CK, AST, LDH, Aldolaz) artar

17 Serum bileşenleri üzerine ağır egzersizin etkisi Analit % Artış Analit %Azalma ALT 41 Total lipit 12 AST 31 Demir 11 Kreatinin 17 Potasyum 8 Asit fosfataz 11 Albumin 4 Fosfat 12 Bilirubin 4

18 Sirkadiyen varyasyon (gün içi değişiklikler): Vücut sıvılarındaki maddelerin çoğu, döngüsel veya sirkadyen değişiklikler gösterir. Bu değişikliklere katkıda bulunan etkenler duruş, aktivite, besin alımı, stres, günışığı/karanlık ve uyku/uyanıklıktır. Serum demir, kortizol ve potasyum düzeyleri sabah yüksek, öğleden sonra düşüktür. Erkekte testosteron kadında prolaktin gece yükselir. TSH düzeyi saat arasında maksimumdur. Büyüme hormonu uykuda maksimum düzeye ulaşır.

19 Seyahatin analiz sonuçlarına etkisi: Jet Lag 4 saat diliminden fazla mesafelerde uçulmuş ise meydana gelir. 10 saat dilimi geçildiyse (okyanus ötesi mesafelerde) diurnal ritmin düzelmesi 5 gün sürer Laboratuvar test sonuçlarındaki değişiklikler hipofiz ve adrenal fonksiyondaki değişikliklere bağlanır. Seyahat, normal sirkadiyen ritmi değiştirir. Uçuş sırasında glukokortikoid salıverilişi uyarılır; serum glukoz ve trigliserid konsantrasyonu artar. Uzun süren uçuşta sıvı ve sodyum retansiyonu olur.

20 Alınan gıdaların analiz sonuçlarına etkisi: Gıda alınmasına bağlı olarak en fazla artış gösteren serum glukozu, demir, total lipid ve alkalen fosfataz düzeyleridir Akşam proteince zengin gıda alınmışsa serum üre, fosfor ve ürat konsantrasyonu 12 saat sonra da yüksek olabilir.

21 Kafein, kan bileşenlerinin konsantrasyonunu değiştirir; glukoz, kortizol, serbest yağ asitlerini, trigliserid ve total lipid seviyelerini yükseltir. Soğan, plazma glukozunu ve glukoza insülinin cevabını azaltır. Uzun süre vejetaryan olanlarda LDL ve VLDL konsantrasyonları düşer.

22 Sigaranın analiz sonuçlarına etkisi: Adrenal medullayı uyarmak suretiyle nikotin, plazma epinefrin konsantrasyonunu arttırır. Sigara içiminden sonraki 10 dk içerisinde plazma glukoz seviyesi 10 mg/dl yükselir. Glukoz yükselmesine insülin cevabı gecikir. Plazma büyüme hormonu seviyesi sigara içimiyle yükselir. Sigara içenlerde -lipoprotein, kolesterol, TG düzeyi yüksektir.

23 Sigara içenlerde kan eritrosit sayısı daha yüksektir. Ağır içicilerde karboksihemoglobin miktarı total hemoglobinin %10 unu aşabilir Kan lökosit konsantrasyonu sigara içenlerde %30 oranında artar. Sigara içmek bağışıklık yanıtını etkiler. Sigara içenlerde immünglobülinlerden IgG, IgA ve IgM serum konsantrasyonları içmeyenlerden daha düşüktür, fakat IgE konsantrasyonu daha yüksektir.

24 Sigara içenlerde anti nükleer antikor gözlenebilir. CEA testleri zayıf pozitiftir. Erkek tiryakilerde sperm sayısı daha azdır. Serum B12 düzeyleri belirgin düşüktür.

25 Alkolün analiz sonuçlarına etki: Artmış GGT aktivitesi genellikle sürekli alkol kullanımının göstergesi olarak kabul edilir. Sarhoş edecek kadar alkol alımı kan glukoz seviyesini %20-50 oranında arttırır. Bu artış diyabetlilerde daha fazladır.

26 Laktat ve ürat seviyesi artar. Hiper trigliseridemi görülür. Alkol intoksikasyonu (zehirlenmesi), plazma kortizol ve katekolaminlerinin artmasına yol açar. Akut alkol alımı erkekte hızlı bir testosteron azalmasına ve LH yükselmesine sebep olur.

27 İlaç kullanımının analiz sonuçlarına etkisi: İlaçların laboratuvar testlerine hem in vivo hem in vitro etkileri vardır. İM enjeksiyon, kas irritasyonuna ve kas enzimlerinin (CK, Aldolaz, LDH gibi) artışına yol açar. Diüretikler hiponatremiye yol açarlar. Fenitoin, kalsiyum ve fosfor düzeyini azaltır, ALP ı yükseltir.

28 Laboratuvar test sonuçlarını etkileyen, kontrol edilemeyen preanalitik faktörler: Biyolojik etkiler -Yaş -Cinsiyet -Irk Çevresel etkiler -Yükseklik -Ortam sıcaklığı -Coğrafi bölge Uzun dönem döngüsel değişimler -Mevsimsel etkiler -Menstürasyon döngüsü Tıbbi durumlar -Yüksek ateş -Şok ve tramva -Transfüzyon

29 1- Biyolojik etkiler: Hastanın yaşı ve cinsiyeti laboratuvar sonuçlarını etkiler. a) Yaş: Bireyler yaş açısından genelde dört grupta değerlendirilir 1.Yenidoğan 2.Çocukluk ergenlik arası 3.Yetişkin 4.Yaşlı bireyler

30 Yenidoğan: Matür bebeklerde hemoglobinin çoğu yetişkin hemoglobini olan hemoglobin A iken, matür olmayanlarda fetal hemoglobin formunda hemoglobin F dir. Bilirubin konsantrasyonu doğumdan sonra artar ve yaşamın 3-5. gününde en üst düzeye ulaşır.yenidoğanda gözlenen fizyolojik sarılıkta serum bilirubin düzeyi nadiren 5 mg/dl nin üzerinde gözlemlenir. Glikojen rezervleri az olduğundan kan glukoz konsantrasyonları düşüktür. Sağlıklı yenidoğanda serum tiroksin (T4) konsantrasyonu önemli ölçüde yüksektir.

31 Çocukluk ergenlik arası: Plazma protein konsantrasyonu bebeklikten sonra yükselir ve yetişkin konsantrasyon değerlerine 10. yaştan sonra ulaşır. Serum ALP düzeyi bebeklikte yüksek, çocukluk sırasında düşüktür. Bu enzimin aktivitesi kronolojik yaştan çok, iskeletin büyümesi ve cinsel olgunlukla daha çok ilişkilidir.

32 Serum kreatinin konsantrasyonu, iskelet kasının gelişimine paralel olarak bebeklikten ergenliğe düzenli olarak artar; ergenliğe kadar kadınla erkek arasındaki konsantrasyon farkı çok azdır. Serum ürik asit konsantrasyonu7-10 yaşlarına kadar düşüş gösterir yaştan sonra yükselmeye başlar, artış özellikle erkek çocuklarda 16 yaşına kadar olmak üzere artmaya devam eder.

33 Yetişkin: Serum ALP kadınlarda menopozda yükselmeye başlar, yaşlı kadınlarda ALP erkeklerden daha yüksektir. Serum ürik asit düzeyleri erkeklerde 20 li yaşlarda kadınlarda da orta yaşlarda tepe noktasına ulaşır. Serum total kolesterol ve TG düzeyleri yılda 2 mg/dl oranında artarak yaşlarında en yüksek düzeyine ulaşır.

34 Yaşlı Yetişkinler: Menopozun başlamasından sonra kadınlarda plazma bileşenlerinin çoğunun konsantrasyonunda anlamlı artışlar olur. Erkeklerde testosteron salınımı 50 yaşından sonra düşer.

35 b) Cinsiyet: Ergenlik çağına kadar kızlarla erkekler arasında laboratuvar verileri bakımından birkaç farklılık vardır. Ergenlikten sonra ALP, aminotransferaz, CK ve aldolaz serum aktiviteleri, erkeklerde kadınlarınkinden daha yüksektir. Erkeklerde iskelet kası kaynaklı enzim aktivitelerinin daha yüksek gözlenmesi, kas kütlesinin daha fazla olmasına bağlıdır. Kadınlarda fertil yıllarda serum demiri düşüktür ve plazma ferritin düzeyleride erkeklerin değerlerinin üçte biri kadar olabilir.

36 c) Irk: Siyah ırkta serum protein konsantrasyonu daha yüksektir. CK ve LDH da siyah ırkda daha yüksektir.

37 2- ÇevreselEtkenler: Yükseklik, hava sıcaklığı ve yerleşim yeri laboratuvar sonuçlarını etkileyen çevresel etkenlerdir. a) Yükseklik; yüksek yerlerde yaşayanların kan hemoglobinleri, atmosferdeki po2 nin düşük olması nedeniyle belirgin derecede yüksektir. Yüksek eritrosit konsantrasyonu daha hızlı nükleoprotein dönüşümüne ve ürik asit atılımına neden olur.

38 b) Ortam sıcaklığı; çevre sıcaklığı vücut sıvılarının bileşimini etkilemektedir (hemodilüsyon, hemokonsantrasyon). c) Coğrafi bölge; vücut sıvılarının bileşimini etkileyebilir. Örneğin suyu sert olan bölgelerde yaşayan bireylerde serum kolesterol, TG ve Mg konsantrasyonlarında bir artış gözlenmektedir. Eser elementlerin konsantrasyonlarıda yaşanan yerden etkilenir. Araba trafiği yoğun olan bölgelerde, kırsal bölgelere oranla daha yüksek karboksihemoglobin düzeyleri görülür.

39 3- Uzun Dönem Döngüsel Değişiklikler: a) Mevsimsel etkiler; vücut sıvılarının bileşiminde ortaya çıkan günlük değişmeler yaz aylarında kışa oranla daha fazladır. b) Menstürasyon döngüsü;

40 4- TıbbiDurumlar: Yüksek ateş, şok ve travma, transfüzyon laboratuvar sonuçlarını etkiler. a) Şok ve travma; belirli karakteristik biyokimyasal değişikliklere neden olur. Stres katekolaminlerin atılımını artırır. Ameliyat stresi tiroid hastalığı olmayan bireylerde serumda serumdaki triiyodotironin konsantrasyonunu %50 artırmaktadır. Şoka genel metabolik yanıt, plazma glukoz konsantrasyonunun artıp, glukoz toleransındaki azalmadır. Plazma fibrinojen konsantrasyonu travmaya dikkate değer bir yanıt verir ve ameliyattan sonraki 2-8 gün içinde 2 katına çıkabilir.

41 b) Transfüzyonun analiz sonuçlarına etkisi: Total kan ve plazma transfüzyonu, verilen miktara bağlı olarak plazma protein konsantrasyonunu yükseltir. Verilen eritrositlerin parçalanma oranına bağlı olarak serum LDH aktivitesi artar. Yaralanmaya bağlı kan kaybını yerine koyacak transfüzyonlar, sodyum, klorür ve su retansiyonunu düşürür. Kanama sebebiyle düşen serum demir ve transferrin konsantrasyonları transfüzyonla yükselir. Beklemiş kanın transfüzyonu serum potasyumunu yükseltebilir.

42 c) Ateşin analiz sonuçlarına etkisi Ateş, birçok hormonal cevabı hızlandırır. Ateş başlangıcında hiperglisemi oluşur. Hiperglisemi insülin salgısını uyarır ve glukoz toleransını artırır. Ateş, tiroksin salgılanmasını azaltır. Ateş, kortikotropin salgısını arttırarak kortizol seviyelerini yükseltir. Aldosteron sekresyonu artar; sodyum ve klorür retansiyonu görülür. ADH (Antidiüretik Hormon) artması vücutta su birikimine yol açar.

43

LABORATUVARDA HATA KAYNAKLARI

LABORATUVARDA HATA KAYNAKLARI LABORATUVARDA HATA KAYNAKLARI Prof. Dr. Melahat DİRİCAN Tıbbi kararların % 60-80 i laboratuvar verileri ile alınmakta Hatalı sonuçlar tıbbi hatanın en önemli nedenlerinden biridir. Olguların % 25 de hatalı

Detaylı

UZM. Dr. BĠRSEL ÜNAL BĠYOKĠMYA VE KLĠNĠK BĠYOKĠMYA UZMANI

UZM. Dr. BĠRSEL ÜNAL BĠYOKĠMYA VE KLĠNĠK BĠYOKĠMYA UZMANI UZM. Dr. BĠRSEL ÜNAL BĠYOKĠMYA VE KLĠNĠK BĠYOKĠMYA UZMANI Hastalıkların yanı sıra vücut sıvılarının bileģimini etkileyen çok sayıda faktör vardır. Analiz öncesi değiģkenler de (preanalitik) bunlardan biridir.

Detaylı

3. Açlık Durumu: Genellikle laboratuar testleri için 10-12 saat açlık süresi istenir. Bu sürenin 16 saatten uzun olması tercih edilmez.

3. Açlık Durumu: Genellikle laboratuar testleri için 10-12 saat açlık süresi istenir. Bu sürenin 16 saatten uzun olması tercih edilmez. LABORATUAR TESTLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: Klinik laboratuarlar sağlık hizmetlerinin sunumunda önemli bileşenlerden biridir. Klinik laboratuarların başlıca fonksiyonu klinisyenlere hastaların teşhis, tedavi

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

LABORATUVAR TEST SONUÇLARINA ÖLÇÜM (ANALİZ) ÖNCESİ ETKİ EDEN FAKTÖRLER

LABORATUVAR TEST SONUÇLARINA ÖLÇÜM (ANALİZ) ÖNCESİ ETKİ EDEN FAKTÖRLER LABORATUVAR TEST SONUÇLARINA ÖLÇÜM (ANALİZ) ÖNCESİ ETKİ EDEN FAKTÖRLER Laboratuvar testleriyle kan veya bir başka vücut sıvısında bir maddenin (analit) konsantrasyonu veya etkinliği (aktivitesi) ölçülür

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Yeterlilik Testleri Sağlayıcısı Adresi : Maslak Mah. AOS 55. Sokak 42 Maslak No:2A Daire: 231 (A9/07) Sarıyer 34398 İSTANBUL/TÜRKİYE Tel : 0 212 241 26 53 Faks

Detaylı

NUMUNELERİN SAKLANMA KRİTERLERİ TALİMATI

NUMUNELERİN SAKLANMA KRİTERLERİ TALİMATI Dok No: BİY.TL.23 Yayın Tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/No: -/0 Sayfa No: 1 / 11 01 AMAÇ : Biyokimya Laboratuvarının ulusal ve uluslararası standartlara, kanun ve yönetmeliklere uygun olarak, düzenli, hızlı

Detaylı

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ TEST ADI ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ SONUÇ VERME GÜN ve SAATİ RUTİN BİYOKİMYASAL ANALİZLER Glukoz, BUN, Kreatinin, Ürik Asit, AST, ALT, CK, LDH, ALP, GGT, Lipid Profili, Total Protein, Albümin, Total Bilirubin,

Detaylı

Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 TROPONİN-T VEYA TROPONİN-I. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 HBV DNA HCV-RNA HCV GENOTİP. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 ÜRE GLUKOZ

Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 TROPONİN-T VEYA TROPONİN-I. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 HBV DNA HCV-RNA HCV GENOTİP. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 ÜRE GLUKOZ Sayfa: 1 / 9 320.00451 SİEMENS SAN.TİC.A.Ş. Kodu 54 190281 TROPONİN-T VEYA TROPONİN-I 40000 2,29 91.600,00 320.00577 MZM SAG.UR.LAB.HIZ.SAN VE TİC. LTD. ŞTİ 91.600,00 Kodu 55 56 57 190271 190272 190275

Detaylı

GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ

GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ 0 1 Test Adı Endikasyon Çalışma Yöntemi Numunenin alınacağı tüp Glukoz Diabetes mellitus (tarama, tedavi) Üre Böbrek yetmezliği Kreatinin Böbrek yetmezliği

Detaylı

YAŞLIDA DOĞRU LABORATUVAR KULLANIMI. Dr. Kadir Kayataş SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM

YAŞLIDA DOĞRU LABORATUVAR KULLANIMI. Dr. Kadir Kayataş SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM YAŞLIDA DOĞRU LABORATUVAR KULLANIMI Dr. Kadir Kayataş SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM Başlıklar 1-Doğru laboratuvar kullanımı 2-Yaşlıda laboratuvar sonuçlarını etkileyebilecek durumlar 3-Yaşlıda laboratuvar

Detaylı

LABORATUVAR SONUÇLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

LABORATUVAR SONUÇLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER LABORATUVAR SONUÇLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER KLİNİK ANALİZ; Amaçlar: Hastalıkları teşhis etmek Uygulanan tedaviye yanıtları ve prognozu değerlendirmek Tarama yapmak 2 Klinik Analizlerde kullanılan materyaller:

Detaylı

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT

EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım

Detaylı

DETAYLI KADIN CHECK- UP

DETAYLI KADIN CHECK- UP DETAYLI KADIN CHECK- UP Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi ( kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu,

Detaylı

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)

Detaylı

DETAYLI KADIN CHECK- UP

DETAYLI KADIN CHECK- UP DETAYLI KADIN CHECK- UP Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi ( kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu,

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI Değerli Laboratuvar Sorumlusu Ülkemizde Ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan KBUDEK 2014 yılından itibaren Uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2017 yılında

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2019 PROGRAMLARI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2019 PROGRAMLARI Değerli Laboratuvar Sorumlusu Ülkemizde Ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan KBUDEK 2014 yılından itibaren Uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2017 yılında

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI Değerli Laboratuvar Sorumlusu Ülkemizde Ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan KBUDEK 2014 yılından itibaren Uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2017 yılında

Detaylı

ÇALIŞMA GÜNLERİ saat. Mesai saatleri içinde saat saat saat. Mesai saatleri içinde

ÇALIŞMA GÜNLERİ saat. Mesai saatleri içinde saat saat saat. Mesai saatleri içinde TEST ADI ÇALIŞILAN LABORATUVAR ADI ÖRNEK TÜRÜ / ALINACAĞI TÜP BİM KODU SUT KODU ÇALIŞMA GÜNLERİ örnek TRANSFER BİLGİSİ SONUÇ VERME ZAMANI AKTİVE PROTEİN C REZİSTANSI Plazma/Mavi kapaklı 300546 904280 15

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

ÇOCUK CHECK UP PROGRAMI

ÇOCUK CHECK UP PROGRAMI ÇOCUK CHECK UP PROGRAMI Çocukların büyüme gelişmesi sırasında düzenli muayene, laboratuvar testleri ve gelişme kayıtlarının tutulması gereklidir. Bkz: çocukluk çağı aşıları ve testleri. Çocuk Check up

Detaylı

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI Okul öncesi check-up programı okul çağı çocuklarının başarılarını ve öğrenme kabiliyetlerini etkileyebilecek en sık rastlanan problemlerinin arandığı sağlık taramasıdır. Bu

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

YENİ DİYABET CHECK UP

YENİ DİYABET CHECK UP YENİ DİYABET CHECK UP Toplumda giderek artan sıklıkta görülmeye başlanan ve başlangıç yaşı genç yaşlara doğru kayan şeker hastalığının erken teşhisi için bir Check Up programı hazırladık. Diyabet Check

Detaylı

ÇOCUKLARDA FİZİKSEL AKTİVİTE VE FİZİKSEL UYGUNLUK PROF. DR. ERDAL ZORBA

ÇOCUKLARDA FİZİKSEL AKTİVİTE VE FİZİKSEL UYGUNLUK PROF. DR. ERDAL ZORBA ÇOCUKLARDA FİZİKSEL AKTİVİTE VE FİZİKSEL UYGUNLUK PROF. DR. ERDAL ZORBA Vücut Kompozisyonu Çocukluk ve gençlik dönemi boyunca beden kompozisyonu sürekli değişkenlik göstermektedir. Bu değişimler; kemik

Detaylı

METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS

METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS Aerobik Antrenmanlar Sonucu Kasta Oluşan Adaptasyonlar Miyoglobin Miktarında oluşan Değişiklikler Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçlar dayanıklılık antrenmanları

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI Değerli KBUDEK Katılımcısı; Ülkemizde ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan programımız her geçen gün artan panelleri ile hizmetlerini sürdürmektedir. KBUDEK,

Detaylı

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI Okul öncesi check-up programı okul çağı çocuklarının başarılarını ve öğrenme kabiliyetlerini etkileyebilecek en sık rastlanan problemlerinin arandığı sağlık taramasıdır. Bu

Detaylı

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ TEST ADI ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ SONUÇ VERME GÜN ve SAATİ RUTİN BİYOKİMYASAL ANALİZLER Glukoz, BUN, Kreatinin, Ürik Asit, AST, ALT, CK, LDH, ALP, GGT, Lipid Profili, Total Protein, Albümin, Total Bilirubin,

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ İÇİNDEKİLER 2 PREANALİTİK SÜREÇ ÇALIŞILAN TESTLER VE ÖZELLİKLERİ 16-32

KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ İÇİNDEKİLER 2 PREANALİTİK SÜREÇ ÇALIŞILAN TESTLER VE ÖZELLİKLERİ 16-32 SAYFA 1 / 36 İÇİNDEKİLER 1 GENEL BİLGİLER 1.1 Laboratuar Lokalizasyon ve Telefon Numarası 1.2 Laboratuar Çalışma ve Numune Kabul Saatleri 1.3 Laboratuar Pneumatik İstasyonları 1.4 Numune Kabulü, Laboratuar

Detaylı

KAN NUMUNELERİNİN ALINIŞI. Dr. Duran Karabel

KAN NUMUNELERİNİN ALINIŞI. Dr. Duran Karabel KAN NUMUNELERİNİN ALINIŞI Dr. Duran Karabel 1 Kan numuneleri (örnekleri) Tam kan (total kan): Serum veya plazması ayrılmamış kandır. Kan sayımı (hemogram) ve eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) tayini,

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Sayı : 95966346././2014 Konu : Gözetimli Hizmet Laboratuvarları Hakkında

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Sayı : 95966346././2014 Konu : Gözetimli Hizmet Laboratuvarları Hakkında Konu : Gözetimli Hizmet Laboratuvarları Hakkında Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği 09.10.2013 tarih ve 28790 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Mezkûr yönetmeliğin "Tıbbi laboratuvarların

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ BL.RH.01 Nisan-2013 01 Kasım-2014 1/18 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2 2. Laboratuvar Numune ve Sonuç Verme İş Akış Şeması 3 3. Test Girişi 4 4. Laboratuvarda Çalışılan Testler

Detaylı

LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU (%70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR.

LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU (%70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR. LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU (%70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR. AŞAĞIDAKİ YÖNERGELERE UYULDUĞU TAKDİRDE BU HATALAR EN AZA İNECEKTİR. 1 Laboratuvarımızda

Detaylı

LABORATUVAR TEST SONUÇLARI PANİK DEĞERLER TALİMATI

LABORATUVAR TEST SONUÇLARI PANİK DEĞERLER TALİMATI Dok No:BİY.TL.02 Yayın Tarihi:NİSAN 2013 Rev.Tar/No:-/0 Sayfa No: 1 / 5 1.0 AMAÇ: Laboratuvarda tespit edilen ve hemen müdahale edilmesi gereken test değerlerinin ilgili hekime acil olarak bildirilmesini

Detaylı

AKILICI LABORATUVAR KULLANIMI TEST İSTEM PROSEDÜRÜ

AKILICI LABORATUVAR KULLANIMI TEST İSTEM PROSEDÜRÜ DOKUMAN BL.PR. 03 İLK YAYIN 16.11.2018 SAYFA 1/ 7 Revizyon Nedeni: 1. Amaç 1.1. Prosedürün amacı, sağlık hizmet sunucularında, hastaya doğru tanı konulmasını sağlamak ve test sonuçlarının klinik yararlılığını

Detaylı

PROF. DR. ERDAL ZORBA

PROF. DR. ERDAL ZORBA PROF. DR. ERDAL ZORBA Vücut Kompozisyonu Çocukluk ve gençlik dönemi boyunca beden kompozisyonu sürekli değişkenlik göstermektedir. Bu değişimler, kemik mineral yoğunluğundaki artış, beden suyundaki değişimler,

Detaylı

Arter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

Arter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Arter Kan Gazı Değerlendirmesi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Asit-Baz Dengesine Farklı Yaklaşımlar Seifter JL: N Engl

Detaylı

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI Sayfa No :1 / 7 1.0-KLİNİK DIŞI MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER Diyaliz Suyu 2 gün LAL (Limulus Amebocyte Lysate) - Endotoksin Pyrosate Toplam Koloni Sayısı (37 C-48s) TS EN ISO 6222 Doğal Kaynak ve İçme Suyu

Detaylı

E DOK O RİN İ S İ S S İ T S EM

E DOK O RİN İ S İ S S İ T S EM ENDOKRİN SİSTEM Prof.Dr. Erdal ZORBA Kontrol sistemleri Sinir sistemi Hızlı, anlık değişim ve yanıtlar Endokrin sistem Saniyelerden aylara kadar süren etki ve yanıt endokrin sistem hormonal iletişim 2

Detaylı

2. Kapsam 2.1. Sağlık hizmet sunucularındaki acil ve yoğun bakım üniteleri dışındaki birimlerden istenen test istemlerini kapsar.

2. Kapsam 2.1. Sağlık hizmet sunucularındaki acil ve yoğun bakım üniteleri dışındaki birimlerden istenen test istemlerini kapsar. AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI AKILCI TEST İSTEMİ PROSEDÜRÜ 1. Amaç 1.1. Prosedürün amacı, sağlık hizmet sunucularında, hastaya doğru tanı konulmasını sağlamak ve test sonuçlarının klinik yararlılığını arttırmak

Detaylı

Toksisiteye Etki Eden Faktörler

Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında

Detaylı

21 gün. 21 gün. 21 gün. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir.

21 gün. 21 gün. 21 gün. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir. 2014 Yükleme Takvimi Yükleme takvimi aşağıdaki gibidir: Test Yükleme Test Yükleme Açılış Pencere Dönemi Sonuç Bildirim Son Günü 1 26 Mart, Çarşamba 2 25 Haziran, Çarşamba 3 22 Ekim, Çarşamba 21 gün 21

Detaylı

MATRİKSE DUYARSIZ KİMYA DKK

MATRİKSE DUYARSIZ KİMYA DKK Bu bölümdeki Protein elektroforezinin (SPEL431) bilim mimarı VEQ, CEQAL ise diğer tüm programların bilim mimarıdır. Matrikse Duyarsız Kimya DKK program numuneleri insan kaynaklı olup aşağıdaki özelliklere

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Tıbbi Laboratuar Adresi :Bağdat Cd. No:28 Kızıltoprak - Kadıköy 34724 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0 216 349 51 51 Faks : 0 216 418 13 47 E-Posta : gelisim@gelisimlab.com.tr

Detaylı

KAN TRANSFÜZYON TEDAVİSİ. Dr. Emre ÇAMCI

KAN TRANSFÜZYON TEDAVİSİ. Dr. Emre ÇAMCI KAN TRANSFÜZYON TEDAVİSİ Dr. Emre ÇAMCI Amaç ve Hedefler Kan grupları Kan transfüzyon endikasyonları Kan ve kan ürünlerinin hazırlanması ve saklanması Komponent tedavisi Transfüzyon komplikasyonları Masif

Detaylı

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ

DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın

Detaylı

KBUDEK 2016 PROGRAMLARI

KBUDEK 2016 PROGRAMLARI Değerli KBUDEK Katılımcısı; Ülkemizde ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan programımız her geçen gün artan panelleri ile hizmetlerini sürdürmektedir. KBUDEK,

Detaylı

NUMUNE ALINIRKEN YAPILABİLEN HATALAR. Yrd. Doç. Dr. Funda BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO

NUMUNE ALINIRKEN YAPILABİLEN HATALAR. Yrd. Doç. Dr. Funda BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO NUMUNE ALINIRKEN YAPILABİLEN HATALAR Yrd. Doç. Dr. Funda BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO 1-KİRLİ MALZEME KULLANILMASI Dispozıbl malzeme kullanılmayan klinik ve laboratuvarlarda enjektör,iğne ve tüplerin

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ Sami Uzun 1, Serhat Karadag 1, Meltem Gursu 1, Metin Yegen 2, İdris Kurtulus 3, Zeki Aydin 4, Ahmet

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ LABPT P R O G R A M I GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ LABPT PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2015 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVARI ÇALIŞMA PROSEDÜRÜ

BİYOKİMYA LABORATUVARI ÇALIŞMA PROSEDÜRÜ KOD:BİY.PR.01 YAYIN TRH:MART 2005 REV TRH:EYLÜL 2012 REV NO:04 SAYFA NO: 1 / 5 1-AMAÇ: Biyokimya Laboratuvarında yürütülen faaliyetleri tanımlamak. 2-KAPSAM: Bu talimat, Biyokimya Laboratuvarını kapsar

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı Uzman Dr. Mehtap Ezel Çelakıl DR.MEHTAP EZEL ÇELAKIL 4YAŞ ERKEK HASTA Şikayeti:

Detaylı

SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri

SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri Adı Soyadı*... Hastanızın ad, ikinci ad (varsa) ve soyadının baş harflerini giriniz

Detaylı

HİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi

HİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi HİPERKALSEMİ Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi Tanım: Hiperkalsemi serum kalsiyum düzeyinin normalden (9-11 mg/dl) yüksek olduğunda meydana gelen

Detaylı

LİPOPROTEİNLER. Lipoproteinler; Lipidler plazmanın sulu yapısından dolayı sınırlı. stabilize edilmeleri gerekir. kanda lipidleri taşıyan özel

LİPOPROTEİNLER. Lipoproteinler; Lipidler plazmanın sulu yapısından dolayı sınırlı. stabilize edilmeleri gerekir. kanda lipidleri taşıyan özel LİPOPROTEİNLER LİPOPROTEİNLER Lipidler plazmanın sulu yapısından dolayı sınırlı olarak çözündüklerinden, taşınmaları için stabilize edilmeleri gerekir. Lipoproteinler; komplekslerdir. kanda lipidleri taşıyan

Detaylı

İDRAR ÖRNEKLERİNDE ÖZEL TESTLER. DR.MURAT ÖKTEM / Düzen Laboratuvarlar Grubu

İDRAR ÖRNEKLERİNDE ÖZEL TESTLER. DR.MURAT ÖKTEM / Düzen Laboratuvarlar Grubu İDRAR ÖRNEKLERİNDE ÖZEL TESTLER DR.MURAT ÖKTEM / Düzen Laboratuvarlar Grubu İdrarda Özel Testler } Atılım ürünleri } Hormonlar / Metabolitler } Kortizol } Metanefrinler } Amino asitler } Organik asitler

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI 2012 Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2012 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar arası harmonizasyonun arttırılması ve klinik laboratuvarcılık konusunda ülkemizde eksikliği hissedilen,

Detaylı

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI Okul öncesi check-up programı okul çağı çocuklarının başarılarını ve öğrenme kabiliyetlerini etkileyebilecek en sık rastlanan problemlerinin arandığı sağlık taramasıdır. Bu

Detaylı

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Özel Formülasyon DAHA İYİ DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX! Özel Formülasyon DAHA İYİ Yumurta Verimi Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALIYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA IÇIN AGRALYX!

Detaylı

Düzen Laboratuvarlar Grubu

Düzen Laboratuvarlar Grubu PROGRAMIN AMACI Katılımcı laboratuvarlar arasında test sonuçları açısından Gerçek/doğruluk (Trueness/Accuracy) ve Kesinlik (Precision) ile Sonuçların RA verilerine göre değerlendirilmesi yani daha fazla

Detaylı

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HASTANESİ LABORATUVAR TEST REHBERİ 2013. Doküman No: BİY.RH.02 Yay. Tarihi NİSAN 2013 Rev.

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HASTANESİ LABORATUVAR TEST REHBERİ 2013. Doküman No: BİY.RH.02 Yay. Tarihi NİSAN 2013 Rev. KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HASTANESİ LABORATUVAR TEST REHBERİ 2013 Doküman No: BİY.RH.02 Yay. Tarihi NİSAN 2013 Rev. Tarih/No:-/0 1 GİRİŞ Tanı ve tedavinin takibinde laboratuvarlar önemli bir konumda

Detaylı

T.C SAĞLIK BAKANLIĞI HASEKİ EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ LABORATUVAR SONUÇLARI

T.C SAĞLIK BAKANLIĞI HASEKİ EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ LABORATUVAR SONUÇLARI LABORATUVAR BIYO HORMON 29.09.2015 10:33:14 30.09.2015 09:14:27 Glukoz 81 74 106 Ürik Asit 6.5 2.6 6 Kreatinin 0.72 0.51 0.95 Kolesterol 125 < 200 Trigliserid 56 < 150 HDL Kolesterol 36.0 40 60 LDL Kolesterol

Detaylı

Kırmızı/sarı kapaklı jelli serum tüpü

Kırmızı/sarı kapaklı jelli serum tüpü LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK BİR ÇOĞUNLUĞU (%60-70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR. AŞAĞIDAKİ YÖNERGELERE UYULDUĞU TAKDİRDE BU HATALAR EN AZA İNECEKTİR. Laboratuvarımızda

Detaylı

(İnt. Dr. Doğukan Danışman)

(İnt. Dr. Doğukan Danışman) (İnt. Dr. Doğukan Danışman) *Amaç: Sigara ve pankreas kanseri arasında doz-yanıt ilişkisini değerlendirmek ve geçici değişkenlerin etkilerini incelemektir. *Yöntem: * 6507 pankreas olgusu ve 12 890 kontrol

Detaylı

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık

DAHA İYİ ÖZEL FORMÜLASYON. Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık ÖZEL FORMÜLASYON DAHA İYİ Yumurta Verim Kabuk Kalitesi Yemden Yararlanma Karaciğer Sağlığı Bağırsak Sağlığı Bağışıklık Karlılık DAHA DÜŞÜK MALİYETLE DAHA SAĞLIKLI SÜRÜLER VE DAHA FAZLA YUMURTA İÇİN AGRALYX

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)

11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) 11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı

Detaylı

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde

Detaylı

TESTOSTERON (TOTAL) Klinik Laboratuvar Testleri

TESTOSTERON (TOTAL) Klinik Laboratuvar Testleri TESTOSTERON (TOTAL) Kullanım amacı: Erkeklerde ve kadınlarda farklı kullanım amaçları vardır. Erkeklerde en çok, libido kaybı, erektil fonksiyon bozukluğu, jinekomasti, osteoporoz ve infertilite gibi belirti

Detaylı

Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl;

Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl; KREATİNİN KLİRENSİ Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl; Kandaki kreatinin miktarının ne hızla temizlendiğini gösteren ve böbrek fonksiyonları hakkında detaylı bilgiler veren bir testtir. Ölçüm

Detaylı

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI Değerli KBUDEK Katılımcısı; Ülkemizde ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan programımız her geçen gün artan panelleri ile hizmetlerini sürdürmektedir. KBUDEK,

Detaylı

Üriner Sistem Taş Hastalığında Metabolik Değerlendirmede Kullandığım Algoritmler

Üriner Sistem Taş Hastalığında Metabolik Değerlendirmede Kullandığım Algoritmler Üriner Sistem Taş Hastalığında Metabolik Değerlendirmede Kullandığım Algoritmler Hikaye: aşağıdaki özellikler sorulmalıdır. Diyet ve sıvı alımı ( et, süt, sodyum, potasyum, askorbik asit ) İlaç alımı :

Detaylı

ENERJİ METABOLİZMASI

ENERJİ METABOLİZMASI ENERJİ METABOLİZMASI Soluduğumuz hava, yediğimiz ve içtiğimiz besinler vücudumuz tarafından işlenir, kullanılır ve ihtiyaç duyduğumuz enerjiye dönüştürülür. Gün içinde yapılan fiziksel aktiviteler kalp

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ LABPT P R O G R A M I GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ LABPT PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2014 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar

Detaylı

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK Uzun süreli immobilizasyon sonucu: - Nitrojen ve protein dengesi bozulur. - İskelet kasının kitlesi, kasılma kuvveti ve etkinliği azalır. - İskelet kaslarında

Detaylı

EK-2 A- HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ ÜZERİNDE YAPILACAK DÜZENLEMELER

EK-2 A- HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ ÜZERİNDE YAPILACAK DÜZENLEMELER EK-2 A- HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ ÜZERİNDE YAPILACAK DÜZENLEMELER 1- Testlerle ilgili oluşturulmuş olan kişisel paneller eğer varsa kaldırılacaktır.(hastanenin özelliğine göre ve bilimsel gerekçeler

Detaylı

Muayeneler Laboratuvar Tetkikleri Radyoloji Tetkikleri. (Hesaplamalı) Elektrokardiyogram (BAYAN) Glukoz (Açlık) Total Kolesterol

Muayeneler Laboratuvar Tetkikleri Radyoloji Tetkikleri. (Hesaplamalı) Elektrokardiyogram (BAYAN) Glukoz (Açlık) Total Kolesterol Avantaj Check-Up Kadın Doğum LDL Kolesterol (Hesaplamalı) Elektrokardiyogram (BAYAN) Glukoz (Açlık) (EKG) Üroloji HDL Kolesterol (ERKEK) ALT (Alanin Aminotransferaz) AST (Aspartat Transaminaz) İdrar tetkiki

Detaylı

BÜYÜME. Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir.

BÜYÜME. Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir. BÜYÜME Vücudun ya da vücut bölümlerinin boyut olarak artması Yaşamın ilk 20 yılında görülen en önemli biyolojik süreçtir. 2 BÜYÜME Örneğin doku büyümesi gerçekleşerek vücut ağırlığı ve boy uzunluğunda

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2013 YILI TAKVİMİ

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2013 YILI TAKVİMİ GENEL BİLGİLER VE 2013 YILI TAKVİMİ Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2013 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar arası harmonizasyonun arttırılması ve klinik laboratuvarcılık konusunda ülkemizde

Detaylı

Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım

Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım Dr. Sıtkı Sarper SAĞLAM DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 1 Netter in Yeri: DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU

Detaylı

(*) Dr. Çağatay Kundak DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU 16 Ekim 2009, Ankara

(*) Dr. Çağatay Kundak DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU 16 Ekim 2009, Ankara (*) Dr. Çağatay Kundak DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU 16 Ekim 2009, Ankara Referans Aralığı Kavramı Eş anlamlılar Referans değerler = Reference Values Normal değerler = Normal Values Beklenen değerler = Expected

Detaylı

ÇOCUKLARDA FİZİKSEL GELİŞİM

ÇOCUKLARDA FİZİKSEL GELİŞİM ÇOCUKLARDA FİZİKSEL GELİŞİM 1 2 Büyüme ve Gelişme Çocukluk ve ergenlik döneminde değişkenlik gösteren büyüme ve gelişme özellikleri, çocuk sporcuların fizyolojik standartlarının oluşturulmasında, performans

Detaylı

DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ

DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ Kortizol süpresyon testi; ACTH süpresyon testi; Deksametazon süpresyon testi Hipotalamus ve hipofiz bezinin kortizole cevabını ölçen laboratuar testidir. Kortizol Hipotalamus

Detaylı

Romatoid Artrit (RA)ve Ankilozan Spondilit (AS) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırması FTR

Romatoid Artrit (RA)ve Ankilozan Spondilit (AS) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırması FTR Romatoid Artrit (RA)ve Ankilozan Spondilit (AS) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırması RA AS FTR Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Saha Araştırması Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon saha araştırması n=250

Detaylı

SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER

SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim

Detaylı

her hakki saklidir onderyaman.com

her hakki saklidir onderyaman.com Andropoz: Yaşlanan Erkek: Tarihsel yaklaşım Yaşlanma ile beraber gonadal (testis) fonksiyonlarda azalma ve bu durumun kişi üzerine etkileri antik çağlardan beri bilinmekte ve araştırılmaktadır. Örneğin

Detaylı

KAN ALMA TALİMATI REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

KAN ALMA TALİMATI REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Yrd. Doç. Dr. Kaya Süer, Dilek Baytaş Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5 1. AMAÇ

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI Doç. Dr. Ayşe Palanduz Aile Hekimliği Anabilim Dalı DERS PLANI TARİH DERS 07.09.2015 Sağlık Hizmetlerinin Basamaklandırılması ve Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

Detaylı

Salgısını görev yerine bir salgı kanalıyla ulaştıran bezlerdir. Gözyaşı, tükrük, süt ve ter bezleri bu gruba girer.

Salgısını görev yerine bir salgı kanalıyla ulaştıran bezlerdir. Gözyaşı, tükrük, süt ve ter bezleri bu gruba girer. ENDOKRİN SİSTEMİ Çok hücrelilerde vücudun uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlayan sistemlere düzenleyici sistemler denir. Düzenleyici sistemler endokrin sistem ve sinir sisteminden oluşur. A. SALGI BEZLERİ

Detaylı

LABORATUVAR NUMUNE KABUL RED KRİTERLERİ LİSTESİ

LABORATUVAR NUMUNE KABUL RED KRİTERLERİ LİSTESİ Hazırlayan Laboratuvar Sorumlusu LABORATUVAR KABUL LİSTESİ İnceleyen Kalite Yönetim Direktörü Sayfa No: 19/1 Onaylayan Başhekim TEST ADI KABI AKŞ(Açlık Kan Şekeri) Serum Sarı tüp 5 cc 25 C de 4-8 Cde 1saat

Detaylı

KALP KRİZİ UZ.DR.MUHAMMET HULUSİ SATILMIŞOĞLU

KALP KRİZİ UZ.DR.MUHAMMET HULUSİ SATILMIŞOĞLU KALP KRİZİ UZ.DR.MUHAMMET HULUSİ SATILMIŞOĞLU Türkiye ulusal düzeyde ölüm nedenleri arasında ilk sırayı 205.457 ölümle kardiyovaskülerhastalıklar (tüm ölüm nedenlerinin %47,73 ü) almaktadır. Kardiyovasküler

Detaylı

KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET

KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLULARI DIABETES MELLITUS Diabetes mellitus, direkt olarak insülin direnci, yetersiz insülin salımı veya aşırı glukagon salımı

Detaylı

KAN ALMA 30.12.2014. Kan Alma. 10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği

KAN ALMA 30.12.2014. Kan Alma. 10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 16.Hafta ( 29.12-02.01 / 01 / 2015 ) 1.) KAN ALMA 2.)VENÖZ KAN ALMA TEKNİĞİ Slayt No : 26 KAN ALMA ;.Tanı için gerekli mikrobiyolojik ve biyokimyasal incelemeleri yapmak,,.tedavi

Detaylı

Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği

Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği İlaçlar hamilelik esnasında rutin olarak kullanılmaktadır. Kronik hastalığı olan (astım, diyabet, hipertansiyon, epilepsi, depresyon ve

Detaylı

Uzm.Dr. KÜBRANUR ÜNAL ANKARA POLATLI DEVLET HASTANESİ TBD BİYOKİMYA GÜNLERİ, SİVAS KASIM

Uzm.Dr. KÜBRANUR ÜNAL ANKARA POLATLI DEVLET HASTANESİ TBD BİYOKİMYA GÜNLERİ, SİVAS KASIM Uzm.Dr. KÜBRANUR ÜNAL ANKARA POLATLI DEVLET HASTANESİ SUNUM AKIŞI Giriş ve Amaç Materyal Metod Bulgular Tartışma Sonuç GİRİŞ ve AMAÇ Ramazan ayı Müslümanların güneşin doğuşu ve batışı arasında geçen sürede

Detaylı

Prof.Dr.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 2006-2007 Eğitim yılı

Prof.Dr.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı. 2006-2007 Eğitim yılı ASİT Prof.Dr.Abdullah SONSUZ Gastroenteroloji Bilim Dalı 2006-2007 Eğitim yılı Ders programı Asitin tanımı Fizik muayene bulguları Asit miktarının ifadesi Asit yapan nedenler Asitli hastada ayırıcı tanı

Detaylı