8086 dan core2 ya yazaç yapısını tanımak. Bayrak yazacının içeriğinde yer alan bayrakların görevlerini tanımlamak. Real mod çalışmada bellek

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "8086 dan core2 ya yazaç yapısını tanımak. Bayrak yazacının içeriğinde yer alan bayrakların görevlerini tanımlamak. Real mod çalışmada bellek"

Transkript

1

2 8086 dan core2 ya yazaç yapısını tanımak. Bayrak yazacının içeriğinde yer alan bayrakların görevlerini tanımlamak. Real mod çalışmada bellek kullanımını tanımlamak. Korumalı modda belleğe erişim yöntemlerini tanımlamak. 64 bit Flat bellek modelinde beleğe erişim yöntemini tanımlamak. Program-invisible yazaç yapısını tanımlamak. Bellek sayfalama tekniğini tanımlamak.

3 Program yazmaya başlamadan önce mikroişlemcinin iç yapısını programcı bakış açısından bilmek gerekir. Çok çekirdekli mikroişlemcilerde her çekirdek benzer iç yapıya sahiptir. Tek fak programın farklı parçalarını yürütmeleridir.

4 8086 dan Core2 ya kadar tüm mikroişlemcilerde (program visible) görünür yazaçlar bulunmaktadır. Bu yazaçların bir adı vardır ve program tarafından doğrudan denetlenebilirler dan başlayarak üst sürümlerde görünmez yazaçlar (program invisible) bulunur. Bu yazaçlar program tarafından doğrudan adreslenemez, fakat kullanılan komuta bağlı olarak işlemler yürütülürken kullanılır.

5 80286 ve üzeri sürümlerde görünmez yazaçlar sadece korumalı modda belleği denetlemek ve işletmek üzere kullanılır dan Core2 ya kadar tüm mikroişlemciler 32-bit iç mimariye sahiptir. 8086ve tam olarak üst sürümlere uyumludur.

6

7 RAX 64 bit yazaç, EAX 32 bit yazaç, AX 16 bit yazaçtır ve Akümülatör (accumulator) olarak adlandırılır. AH, AL 8 bit yazaçlardır. Akümülatör mikroişlemcilerde ana yazaca verilen isimdir. Aritmetik ve mantık işlemlerinde birincil görevli olan yazaçtır. RBX, yazacı RBX, EBX, BX, BH, BL olarak ta adlandırılır. BX base index yazacıdır. Bazı komutlar için indeks adresini içerir.

8 RCX, yazacı RCX, ECX, CX, CH, or CL olarak ta adlandırılır. Sayaç yazacıdır (count). Bazı komutlarda sayma işlemi yapar diğer durumlarda genel amaçlı bir yazaçtır. RDX, yazacı RDX, EDX, DX, DH, or DL olarak ta adlandırılır. Veri yazacı (data). Bölme ve çarpmada çarpımın bir kısmını veya bölümün bir kısmını içerir. Çarpma bölmenin dışında genel amaçlı bir yazaçtır.

9 RBP, yazacı RBP, EBP, or BP olarak ta adlandırılır. Bellekte veri transferi sırasında işaretleyici (base pointer) yazacı olarak kullanılır. RDI, yazacı RDI, EDI, or DI olarak ta adlandırılır. Dizi işlemi yapan komutlarda hedef sıralama yazacı (destination index) olarak kullanılır. RSI yasacı RSI, ESI, or SI olarak ta adlandırılır. Kaynak sıralama yazacı (source index). Dizi işlemi yapan komutlarda kaynağın sıra numarasını belirtir. RDI, RSI yazaçları ilgili komutların kullanılmadığı durumlarda genel amaçlı yazaçlardır.

10 R8 - R15 yazaçları Pentium 4 ve Core2 işlemcilerinde bulunur ve sadece 64-bit modu izinlendi ise erişilebilir. Bu yazaçlardaki veriler 64, 32, 16 ve 8-bit genişliklerinde adreslenebilirler. Bu yazaçların özel görevleri yoktur. Genel amaçlı yazaç olarak kullanılabilirler. Günümüzdeki birçok uygulama bu yazaçları kullanmamaktadır. Sadece 64 bit windows ortamında çalıştırılmak üzere yazılmış programlar bu yazaçları kullanabilir. 8-bit olarak kullanıldığında en sağdaki 8 bit kullanılır, 8. ile 15. bitleri ayrıca diğer bitlerden bağımsız kullanmak mümkün değildir.

11 RIP, RSP ve RFLAGS yazaçlarıdır. segment yazaçları CS, DS, ES, SS, FS ve GS yazaçlarını kapsar. RIP bellekte yer alan bir sonraki komutun adresini gösterir. instruction pointer olarak adlandırılır. RSP yığının kullanılacak satırının adresini içerir. stack pointer olarak adlandırılır.

12 RFLAGS yazacı mikroişlemcinin son durumunu gösteren ve mikroişlemcinin özel işlevlerini denetleyen bitler içeren bir yazaçtır. Bu yazaçta yer alan bitler bir olayın oluşumunu göstermesi nedeniyle bayrak (Flag) olarak adlandırılır. Bayraklar 8086 dan core2 ya doğru yukarı doğru uyumludur. En sağda yer alan 5 bayrak ve taşma bayrağı birçok aritmetik ve mantık işlemlerinden etkilenirler. Veri aktarma işlemlerinden bu bayraklar etkilenmez.

13 Bayraklar program kontrol komutlarında değişmez. Bazı bayraklar denetim görevi üstlenmişlerdir..

14 C (carry) elde bayrağı, toplama sonrası eldeyi, çıkarma sonrası borcu gösterir. Bu görevlerinin yanı sıra hata durumunu belirtmek amacıyla programcılar tarafından kullanılır. P (parity) akümülatörün içeriğindeki sayı ikilik kodlandığında 1 lerin sayısına göre değişir. 1 lerin sayısı tek ise lojik 0, çift ise lojik 1 olur. Sayı 3 adet 1 e sahipse tek eşliktir P=0 dır Sayıda 1 yer almıyorsa çift eşliktir ve P=1 dir.

15 A (auxiliary carry) yarım yada yardımcı elde bayrağı. BCD sayılar ile aritmetik işlemlerde kullanılan bayrak 3 nolu bitlerden oluşan eldeyi kaydeder. Elde var ise 1 yok ise 0 olur. Aynı şekilde çıkarmada bit 4 den bir borç alındı ise 1 alınmadı ise 0 olur. Z (zero) sıfır bayrağı. Aritmetik veya lojik işlem sonucunun sıfır olduğu durumda 1 sıfırdan farklı olduğunda 0 olur. S (sign) işaret bayrağı. Aritmetik veya lojik işlem sonrası işaret bitini içerir. T (trap) izleme bayrağı on-chip debugging özelliğini izinler.

16 I (interrupt) INTR girişini denetler. Mantık 1 olduğunda bu girişe gelen kesme isteği algılanır. Aksi durumda algılanmaz. D (direction) DI veya SI index yazaçlarının işlem sonrası içeriklerinin otomatik olarak artırılacağınımı yoksa azaltılacağını seçer. O (overflow) Taşma bayrağı işaretli sayılar ile toplama ve çıkarma yapıldığında taşma oluşur. Bu bayrağın işlem sonunda 1 olması taşma olduğunu belirtir. Bunun anlamı işlem sonucu ilgili yazacın boyutuna sığmayacak kadar büyüktür.

17 IOPL korumalı mod çalışmada I/O cihazlarının ayrıcalık seviyesi seçmek için kullanılır. NT (nested task) bu bayrak korumalı modda çalışırken işletilmekte olan program parçasının diğer işlemlerle iç içe geçtiğini gösterir. RF (resume) debug aşamasında bir sonraki komuttan devam etmek için kullanılır. VM (virtual mode) bu bit korumalı moddaki sistemde sanal mod işlemi seçer.

18 AC, (alignment check) word veya doubleword veri word veya doubleword olmayan alana yönlendirildiğinde bu bayrak aktif olur. VIF (virtual interrupt) Pentium 4 te kesme denetim bitinin bir kopyasıdır. VIP (virtual) Pentiumda sanal kesme hakkında bilgi verir. (interrupt pending) multitasking ortamlarda virtual interrupt bayrağı olarak çalışır. ID (identification) bu bayrak pentium mikroişlemcisinin CPUID komutunu desteklediğini belirtir. CPUID komutu sisteme Pentium mikroişlemcisi hakkında bilgi sağlar.

19 Diğer yazaçlardan biri ile birleştirildiğinde bellekte işlem yapılacak adres bilgisini içerir. İşlemcinin sürümüne bağlı olarak dört veya altı adet segment yazacı bulunur. Segment yazaçlarının işlevleri real mode ve protected mode çalışmalarda farklıdır.

20 CS (code) program kodlarının bulunduğu adres hakkında bilgi içerir. DS (data) verinin bulunduğu adres hakkında bilgi verir. ES (extra) bazı komutlar tarafından kullanılan ek veri segmentinin adres bilgisini içerir. SS (stack) yığın olarak kullanılacak bellek alanını belirler. Yığının başlangıç noktasını stack segment ve stack pointer birlikte belirler. BP yazacı da stack segment ile birlikte verinin yerini belirler.

21 FS ve GS segment yazaçları ve üst sürümlerinde yer alır. Bu yazaçlar ek bellek segmentlerine erişilmesine izin verir. Windows bu segmentleri internal işlemlerinde kullanıyor fakat nasıl kullandıkları konusunda bir açıklama yok.

22 80286 ve üst sürümler gerçek ve korumalı modda çalışabilirler. 8086, 8088 ve ise sadece gerçek modda çalışabilirler Gerçek mod (Real mode) belleğin ilk 1M bayt lık kısmını adresleyebilir. Pentium 4 ve Core2 mikroişlemcilerde de aynıdır. Belleğin ilk 1M baytlık kısmına farklı kaynaklarda real memory, conventional memory, veya DOS memory gibi isimler verilmiştir.

23 Gerçek mode çalışmada belleğin adresi iki kısımdan oluşur. Segment yazaçlarında olan kısım ve ofset yazaçlarında olan kısım. Bu iki kısım birleştirilerek işlem yapılacak bellek adresi bulunur. segment yazacında bulunan kısma segment adres adı verilir ve 64K lık bellek parçasının herhangi bir yerinde işlem yapılacak belleğin başlangıç adresini belirler. offset adres işlem yapılacak bellek segmentindeki satır numarasını belirler.

24 Segment başlangıç adresi 10000H, bitiş adres IFFFFH 64K bayt uzunluğunda Ofset yazacının içeriği F000H işlem yapılacak bellek adresi 1F000H

25 Segment yazacının içeriği bilindiğinde başlangıç adresi bellidir. Bitiş adresi bulmak için FFFFH toplanır. Gerçek modda belleğin segmenti 64K dır. İşlem yapılacak adresi bulmak için segmet yazacının içeriğine ofset yazacının içeriği toplanır. Segment ve ofset adresleri yazılırken 1000:2000 şeklinde gösterilebilir. a segment address of 1000H; an offset of 2000H

26 Segmenti pencere olarak düşünün bu pencereyi belleğin her alanına hareket ettirebilirsiniz. Bir program 4 veya 6 dan daha fazla segmente sahip olabilir. Aynı anda sadece 4 veya 6 segmente erişebilir.

27 Program belleğin en altında yer alan DOS ve Driver kodlarının hemen üstüne yerleştirilir. Programın belleğe yerleşimi DOS tarafından yapılır.

28 Segment ve ofset adresleme DOS a programların bellekte yeniden yerleştirilmesine (relocatable program) izin verir. relocatable program belleğin her hangi bir yerine yerleştirilebilir ve değişiklik gerektirmeden işletilebilir. Relocatable data belleğin herhangi bir yerine yerleştirilebilir ve veriyi işleyen programda değişiklik yapılmadan kullanılabilir.

29 Segment ve ofset adresleme kullanıldığında belleğin başka alanına program veya data taşımak istediğimizde sadece segment yazacının içeriğini değiştirmek yeterlidir ofsette değişikliğe gerek yoktur. segmentin içeriğini değiştirme görevi işletim sistemine bırakılmıştır. Windows programları yazılırken ilk 2G lık bellek alanınn kullanılabileceği kabul edilerek yazılır.

30 1M bayt belleğin itibaren yetmemesi üzerine daha geniş bellek alanlarının kullanımı için geliştirilmiş bir yöntemdir. Segment yazacı adres tanımlayıcı tablodan bir satır seçer ve seçilen satırın içinde yazılı bilgi adreslenecek belleğin başlangıç adresini ve kullanım koşullarını belirler. Bu toblo 8192 satırdan oluşur ve her bir satır 64K lık boyutunda belleği adresler. Windows sadece Protected modda çalışabilir.

31 Global adres tanımlama tablosu (Global discriptors) tüm programlar tarafından kullanılan segment adreslerini içerir. Bu nedenle sistem adres tanımlama tablosu adı da verilir. Lokal adres tanımlama tablosu (Local discriptors) uygulama programları tarafından kullanılacak segment adreslerini içerir. Bu nedenle uygulama adres tanımlama tablosu adı da verilir. Global ve lokal adres tanımlama tablosunun her bir satırı 64 bit genişliğindedir.

32

33 Adres tanımlayıcıda yer alan base bilgisi segmentin başlangıç adresini içerir. Segmenti istediğiniz adresten başlatabilirsiniz. G veya öğe boyut biti segmentin boyutunu belirler. 4K lık adımlarla 64K ile 4G arasından boyut belirleyebilirsiniz

34

35

36 Bellek sayfalama yapısı her fiziksel belleğe bir doğrusal adres atar. Doğrusal adres (Iinear address); program tarafından belirlenen adrestir. Fiziksel adres (Physical address); programın belleğe erişmek için kullandığı gerçek adres. Bellek sayfalamada doğrusal adres görünmez şekilde fiziksel adrese dönüştürülür. Sayfalama görevi Mikroişlemci kontrol yazaçlarına verilmiştir. CR0-CR4

37

38

39

40 Flat bellek yapısında segment ve ofset yoktur. İlk adres H; son adres FF FFFF FFFFH. Belleği erişmek için 40 bit adres bilgisi kullanılır. Segment yazacı yazılımın önceliğini seçmek için kullanılır.

41

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN Bahar Dönemi Öğr.Gör. Vedat MARTTİN 8086/8088 MİKROİŞLEMCİSİ İÇ MİMARİSİ Şekilde x86 ailesinin 16-bit çekirdek mimarisinin basitleştirilmiş bir gösterimi verilmiştir. Mikroişlemci temel iki ayrı çalışma

Detaylı

Bölüm 3: Adresleme Modları. Chapter 3: Addressing Modes

Bölüm 3: Adresleme Modları. Chapter 3: Addressing Modes Bölüm 3: Adresleme Modları Chapter 3: Addressing Modes 3 1 Veri Adresleme Modları MOV komutu veriyi bir bellek satırından diğer bellek satırına yada yazaca kopyalar Kaynak (source) verilin okunacağı belleğin

Detaylı

Bölüm 5: ARITMETIK VE MANTIK IŞLEM YAPAN KOMUTLAR

Bölüm 5: ARITMETIK VE MANTIK IŞLEM YAPAN KOMUTLAR Bölüm 5: ARITMETIK VE MANTIK IŞLEM YAPAN KOMUTLAR Toplama (Addition) Toplama (ADD) belirtilen iki yazaç veya yazaç ile belleğin içeriğini toplar ve kullanılan adresleme moduna göre sonucu belirtilen yazaca

Detaylı

MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER

MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER KARABÜK ÜNĠVERSĠTESĠ TEKNOLOJĠ FAKÜLTESĠ MEKATRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER ArĢ. Gör. Emel SOYLU ArĢ. Gör. Kadriye ÖZ 2 8086 Mimarisi 8086 da bulunan tüm iç register lar ve veri yolları

Detaylı

16 bitlik işlemciler basit olarak 8 bitlik işlemciler gibi Kaydedici ALU Zamanlama/kontrol

16 bitlik işlemciler basit olarak 8 bitlik işlemciler gibi Kaydedici ALU Zamanlama/kontrol 16 bitlik İşlemciler 16 bitlik işlemciler basit olarak 8 bitlik işlemciler gibi Kaydedici ALU Zamanlama/kontrol Birimlerine sahiptirler. Fakat mimari yapıları çoklu görev (multitasking) ortamına uygun

Detaylı

Ders Özeti. Ders 2. PC nin İç Organizasyonu. Mikroişlemcinin Organizasyonu. Basitçe İşlemciyi Oluşturan Parçalar. Mikroişlemciler

Ders Özeti. Ders 2. PC nin İç Organizasyonu. Mikroişlemcinin Organizasyonu. Basitçe İşlemciyi Oluşturan Parçalar. Mikroişlemciler Ders Özeti Ders Bilgisayarlar Hakkında Mikroişlemci ve Bilgisayar sisteminin yapısı Temel komut işleme süreci x86 kaydedicileri (registers) x86 hafıza temelleri Çevre cihazları x86 assembly diline giriş

Detaylı

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Dersin Amacı Mikroişlemciler Mikrodenetleyiciler PIC Mikrodenetleyiciler Micro BASIC Programlama Kullanılacak Programlar MSDOS DEBUG PROTEUS

Detaylı

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ VE ASSEMBLER

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ VE ASSEMBLER BÖLÜM 3 INTEL AİLESİNİN 16 BİTLİK MİKROİŞLEMCİLERİ 3.1 8086/8088 MİKROİŞLEMCİSİ 3.1.1 İÇ MİMARİSİ Şekil 3.1 de x86 ailesinin 16-bit çekirdek mimarisinin basitleştirilmiş bir gösterimi verilmiştir. Mikroişlemci

Detaylı

Bölüm 4 Veri Aktarma Komutları

Bölüm 4 Veri Aktarma Komutları Bölüm 4 Veri Aktarma Komutları 4.1. Giriş Veri aktarma komutları genel olarak MOV olarak adlandırılmıştır. Bunun dışında sayı yüklendiğinde LOAD, Yığın kullandığında POP, PUSH, I/O birimlerinden veri aktarmada

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Adresleme modları Pentium ve PowerPC adresleme modları Komut formatları 1 Adresleme modları

Detaylı

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ VE ASSEMBLER

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ VE ASSEMBLER BÖLÜM 4 INTEL AİLESİNİN 32 BİTLİK MİKROİŞLEMCİLERİ 4.1 80386 MİKROİŞLEMCİSİ Intel in ilk 32 bitlik mikroişlemcisi 80386 dır.bu işlemci diğer x86 işlemcileri gibi, 8086ve 80286 programlarını hiçbir değişiklik

Detaylı

Ders 3 ADRESLEME MODLARI ve TEMEL KOMUTLAR

Ders 3 ADRESLEME MODLARI ve TEMEL KOMUTLAR Ders 3 ADRESLEME MODLARI ve TEMEL KOMUTLAR GÖMÜLÜ PROGRAMLAMA Selçuk Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 2012-2013 Bahar Dönemi Doç.Dr.Erkan ÜLKER 1 İçerik 1. Adresleme Modları 2. İskelet Program

Detaylı

Adresleme Modları. Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar

Adresleme Modları. Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar Adresleme Modları 1 Adresleme Modları İşlenenin nerede olacağını belirtmek için kullanılırlar. Kod çözme aşamasında adresleme yöntemi belirlenir ve işlenenin nerede bulunacağı hesaplanır. Mikroişlemcide

Detaylı

Mikrobilgisayar Donanımı

Mikrobilgisayar Donanımı KARADENĠZ TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ BĠLGĠSAYAR MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MĠKROĠġLEMCĠ LABORATUARI Mikrobilgisayar Donanımı 1. GiriĢ Bu deneyde 16 bit işlemci mimarisine dayalı 80286 mikroişlemcisini kullanan DIGIAC

Detaylı

Quiz:8086 Mikroişlemcisi Mimarisi ve Emirleri

Quiz:8086 Mikroişlemcisi Mimarisi ve Emirleri Öğrenci No Ad-Soyad Puan Quiz:8086 Mikroişlemcisi Mimarisi ve Emirleri S1) 8086 mikroişlemcisi bitlik adres yoluna ve.. bitlik veri yoluna sahip bir işlemcidir. S2) 8086 Mikroişlemci mimarisinde paralel

Detaylı

Komutların Yürütülmesi

Komutların Yürütülmesi Komutların Yürütülmesi Bilgisayar Bileşenleri: Genel Görünüm Program Sayacı Komut kaydedicisi Bellek Adres Kaydedicisi Ara Bellek kaydedicisi G/Ç Adres Kaydedicisi G/Ç ara bellek kaydedicisi 1 Sistem Yolu

Detaylı

Assembly Dili Nedir? Assembly dili biliyorum derken hangi işlemci ve hangi işletim sistemi için olduğunu da ifade etmek gerekir.

Assembly Dili Nedir? Assembly dili biliyorum derken hangi işlemci ve hangi işletim sistemi için olduğunu da ifade etmek gerekir. Assembly Dili Nedir? Assembly dili biliyorum derken hangi işlemci ve hangi işletim sistemi için olduğunu da ifade etmek gerekir. Bunun için X86 PC Assembly dili, Power PC Assembly dili veya 8051 Assembly

Detaylı

Bileenler arasndaki iletiim ise iletiim yollar ad verilen kanallar yardm ile gerçekleir: 1 Veri Yollar 2 Adres Yollar 3 Kontrol Yollar

Bileenler arasndaki iletiim ise iletiim yollar ad verilen kanallar yardm ile gerçekleir: 1 Veri Yollar 2 Adres Yollar 3 Kontrol Yollar Von Neumann Mimarisinin Bileenleri 1 Bellek 2 Merkezi lem Birimi 3 Giri/Çk Birimleri Yazmaçlar letiim Yollar Bileenler arasndaki iletiim ise iletiim yollar ad verilen kanallar yardm ile gerçekleir: 1 Veri

Detaylı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 7 Kesmeler Kesme (Interrupt) Donanım işareti ile mikroişlemcinin program akışını değiştirme işlemine kesme denir. Kullanım amacı;

Detaylı

DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ. İçerik

DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ. İçerik DERS 3 MİKROİŞLEMCİ SİSTEM MİMARİSİ İçerik Mikroişlemci Sistem Mimarisi Mikroişlemcinin yürüttüğü işlemler Mikroişlemci Yol (Bus) Yapısı Mikroişlemci İç Veri İşlemleri Çevresel Cihazlarca Yürütülen İşlemler

Detaylı

BİLGİSAYAR MİMARİSİ. Bilgisayar Bileşenleri Ve Programların Yürütülmesi. Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü

BİLGİSAYAR MİMARİSİ. Bilgisayar Bileşenleri Ve Programların Yürütülmesi. Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü BİLGİSAYAR MİMARİSİ Bilgisayar Bileşenleri Ve Programların Yürütülmesi Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü Program Kavramı Bilgisayardan istenilen işlerin gerçekleştirilebilmesi için gereken işlem dizisi

Detaylı

CISC Complex Instruction Set Computers

CISC Complex Instruction Set Computers 1 CISC, RISC Mimarisi CISC Complex Instruction Set Computers Emirlerin sayısı ve karmaşıklığını kasteder Emirlerin icrası birkaç clock alır. İyileştirmeler: Multiply ve Divide The number of instruction

Detaylı

ÖZET. Lojiksel ve Hiziksel Hafıza. x86 byte düzeni nın Fiziksel Hafıza Yapısı. Ders 3. Temeller

ÖZET. Lojiksel ve Hiziksel Hafıza. x86 byte düzeni nın Fiziksel Hafıza Yapısı. Ders 3. Temeller ÖZT Ders 3 Hafıza Hakkında Hafızayı adresleme Veri (data) tipleri MOV komutu dresleme modları Komut formatı Öğr. Gör. ren RNR İBÜ/DMYO Temeller x işlemcilerin hafıza yapısı byte adreslenebilir şeklindedir.

Detaylı

İLERI MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

İLERI MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı İLERI MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 3 LCD Gösterge Kullanımı +5 LCD Modülün Bağlantısı 8K2 1K +5 10 P0.5 P0.6 P0.7 P2.0 P2.1 P2.2 P2.3 P2.4 P2.5 P2.6 P2.7 1 2 3

Detaylı

80x86 MICROPROCESSOR Instructions

80x86 MICROPROCESSOR Instructions 80x86 MICROPROCESSOR Instructions Inside The 8088/8086 registers Registers Verileri geçici olarak tutar AX 16-bit register AH 8-bit reg. AL 8-bit reg. Category Bits Register Names General 16 AX, BX, CX,

Detaylı

8086 Mikroişlemcisi Komut Seti

8086 Mikroişlemcisi Komut Seti 8086 Mikroişlemcisi Komut Seti X86 tabanlı mikroişlemcilerin icra ettiği makine kodları sabit olmasına rağmen, programlama dillerinin komut ve ifadeleri farklı olabilir. Assembly programlama dilininde

Detaylı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 6.Hafta

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 6.Hafta SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 6.Hafta Doç.Dr. Ahmet Turan ÖZCERİT Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

Bölüm 8: Ana Bellek. Operating System Concepts with Java 8 th Edition

Bölüm 8: Ana Bellek. Operating System Concepts with Java 8 th Edition Bölüm 8: Ana Bellek 8.1 Silberschatz, Galvin and Gagne 2009 Bölüm 8: Ana Bellek Arka Plan Bilgisi Yer Değiştirme (Swapping) Bitişik Bellek Yerleşimi (Contiguous Memory Allocation) Sayfalama (Paging) Sayfa

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi 1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Processor organization Register organization Instruction cycle 2 Processor organization İşlemci

Detaylı

Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 1 BİLGİSAYAR MİMARİSİ Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü http:// http:// Ders Notlarının Creative Commons lisansı Feza BUZLUCA ya aittir. Lisans: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/

Detaylı

TBİL-405 Mikroişlemci Sistemleri Bölüm 2 1- % %01010 işleminin sonucu hangisidir? % %11000 %10001 %10101 %00011

TBİL-405 Mikroişlemci Sistemleri Bölüm 2 1- % %01010 işleminin sonucu hangisidir? % %11000 %10001 %10101 %00011 TBİL-405 Mikroişlemci Sistemleri Bölüm 2 1- %11010 - %01010 işleminin sonucu hangisidir? % 10000 %11000 %10001 %10101 %00011 2- %0101 1100 sayısının 1 e tümleyeni hangisidir? % 1010 0111 %11010 0011 %1010

Detaylı

DIGIAC 2000 Deney Seti PAT 80286 İŞLEMCİ KARTI :

DIGIAC 2000 Deney Seti PAT 80286 İŞLEMCİ KARTI : DIGIAC 2000 Deney Seti Deney kitinde üç kart vardır. Bunların dışında program yazmayı sağlayacak ve deney kartı ile haberleşmeyi sağlayacak bir bilgisayar (PC) vardır. Bilgisayar üzerinde ayrıca asembler

Detaylı

MTM 305 MİKROİŞLEMCİLER

MTM 305 MİKROİŞLEMCİLER KARABÜK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MTM 305 MİKROİŞLEMCİLER Arş. Gör. Emel SOYLU Arş. Gör. Kadriye ÖZ Alt Programlar (Procedure) Büyük programları tek bir kod bloğu

Detaylı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 2 MSC-51 Ailesi MCS-51 Ailesi Ekim 2014 Yrd. Doç. Dr. Mustafa Engin 8051 in Blok Şeması 4 Denetim Hatları Veri Yolu DPTR P.C. 8051

Detaylı

MC6800. Veri yolu D3 A11. Adres yolu A7 A6 NMI HALT DBE +5V 1 2. adres onaltılık onluk 0000 0. 8 bit 07FF 2047 0800 2048. kullanıcının program alanı

MC6800. Veri yolu D3 A11. Adres yolu A7 A6 NMI HALT DBE +5V 1 2. adres onaltılık onluk 0000 0. 8 bit 07FF 2047 0800 2048. kullanıcının program alanı GİRİŞ Günümüzde kullanılan bilgisayarların özelliklerinden bahsedilirken duyduğumuz 80386, 80486 Pentium-III birer mikroişlemcidir. Mikroişlemciler bilgisayar programlarının yapmak istediği tüm işlerin

Detaylı

Mikrobilgisayar Mimarisi ve Programlama

Mikrobilgisayar Mimarisi ve Programlama Mikrobilgisayar Mimarisi ve Programlama 2. Hafta Bellek Birimleri ve Programlamaya Giriş Doç. Dr. Akif KUTLU Ders web sitesi: http://www.8051turk.com/ http://microlab.sdu.edu.tr Bellekler Bellekler 0 veya

Detaylı

İŞLEMCİ DURUM KAYDEDİCİSİ (PROCESSOR STATUS REGISTER)

İŞLEMCİ DURUM KAYDEDİCİSİ (PROCESSOR STATUS REGISTER) Mikroişlemci içinde yapılan işlemlerin durumlarını programcıya bildiren bir kaydedici mevcuttur. Tüm karar alma mekanizmaları bu kaydedicide gösterilen sonuçlar baz alınarak yapılır. İŞLEMCİ DURUM KAYDEDİCİSİ

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemlerine Giriş Bellek Yönetimi (Memory Management) İşletim Sistemlerine Giriş - Ders09 1 SANAL BELLEK(Virtual Memory) Yıllar önce insanlar kullanılabilir olan belleğe sığmayan programlar ile

Detaylı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 3 MSC-51 Ailesi Mikrodenetleyicilerin Komut Kümesi Mikroişlemci Programlama Mikroişlemci ikilik komutlar kabul eder ve sonuçlarını

Detaylı

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlenenin Yeri. Örnek MİB Buyruk Yapısı. İvedi Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Bellek. Kütükler.

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlenenin Yeri. Örnek MİB Buyruk Yapısı. İvedi Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Bellek. Kütükler. Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü http://ninova.itu.edu.tr/tr/dersler/bilgisayar-bilisim-fakultesi/0/blg-/ Getirme Çevrimi Yürütme Çevrimi Çözme İşlenen Yürütme

Detaylı

MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER

MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER KARABÜK ÜNĠVERSĠTESĠ TEKNOLOJĠ FAKÜLTESĠ MEKATRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER ArĢ. Gör. Emel SOYLU ArĢ. Gör. Kadriye ÖZ Aritmetik İşlemler Aritmetik iģlemler toplama, çıkartma, çarpma

Detaylı

x86 Ailesi Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar

x86 Ailesi Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar x86 Ailesi 1 8085A,8088 ve 8086 2 Temel Mikroişlemci Özellikleri Mikroişlemcinin bir defade işleyebileceği kelime uzunluğu Mikroişlemcinin tek bir komutu işleme hızı Mikroişlemcinin doğrudan adresleyebileceği

Detaylı

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ VE ASSEMBLER

MİKROBİLGİSAYAR SİSTEMLERİ VE ASSEMBLER BÖLÜM 2 INTEL AİLESİNİN 8 BİTLİK MİKROİŞLEMCİLERİ 2.1 8080 MİKROİŞLEMCİSİ Intel 8080, I4004, I4040 ve I8008 in ardından üretilmiştir ve 8 bitlik mikroişlemcilerin ilkidir ve 1974 te kullanıma sunulmuştur.

Detaylı

İŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır.

İŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır. İŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır. Programların ve donanımların kullanılması için bir çalıştırılması platformu oluşturur. Sistemin yazılım

Detaylı

Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. MİB Yapısı. MİB in İç Yapısı. MİB Altbirimleri. MİB in İç Yapısı

Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. MİB Yapısı. MİB in İç Yapısı. MİB Altbirimleri. MİB in İç Yapısı Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü http://ninova.itu.edu.tr/tr/dersler/bilgisayar-bilisim-fakultesi/0/blg-1/ Merkezi İşlem Birimi (MİB): Bilgisayarın temel birimi

Detaylı

Debug Komutları C:\>DEBUG - Çizgi işareti artık debug programının komut kabul etmeye hazır olduğunu belirtmektedir.

Debug Komutları C:\>DEBUG - Çizgi işareti artık debug programının komut kabul etmeye hazır olduğunu belirtmektedir. Debug Komutları Assembly komutlarının nasıl çalıştıklarını deneyerek görmek ve yazılan programların amacına uygun çalışıp çalışmadığını anlamak varsa hatalarını düzeltmek için DOS'un DEBUG.COM isimli programı

Detaylı

Program Kontrol Komutları. Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar 1

Program Kontrol Komutları. Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar 1 Program Kontrol Komutları Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar 1 Bu başlık, altında incelenecek olan komutlar program akışını oluşan bazı koşullara göre değiştirmektedirler Program akışında meydana gelen

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemleri ve Donanım İşletim Sistemlerine Giriş/ Ders01 1 İşletim Sistemi? Yazılım olmadan bir bilgisayar METAL yığınıdır. Yazılım bilgiyi saklayabilir, işleyebilir

Detaylı

x86 Ailesi Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar

x86 Ailesi Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar x86 Ailesi 1 8085A,8088 ve 8086 2 Temel Mikroişlemci Özellikleri Mikroişlemcinin bir defade işleyebileceği kelime uzunluğu Mikroişlemcinin tek bir komutu işleme hızı Mikroişlemcinin doğrudan adresleyebileceği

Detaylı

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2. SAYI SĐSTEMLERĐ VE KODLAR

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2. SAYI SĐSTEMLERĐ VE KODLAR .1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. SAYI SĐSTEMLERĐ VE KODLAR Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri.1.1. Sayı Sistemi Günlük yaşantımızda

Detaylı

Aritmetiksel Komutlar

Aritmetiksel Komutlar Aritmetiksel Komutlar 80x86 programcıya toplama, çıkarma, çarpma, bölme gibi temel aritmetiksel işlemlerin yanı sıra elde edilen sonuçları değişik biçimlerde saklama olanağı sağlar. Aritmetiksel komutların

Detaylı

Komut Seti Mimarisi (ISA)

Komut Seti Mimarisi (ISA) Komut Seti Mimarisi (ISA) BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Dr. Öğretim Üyesi Fatih Gökçe Ders kitabına ait sunum dosyalarından adapte edilmiştir: http://csapp.cs.cmu.edu/ Adapted

Detaylı

Araş. Gör. Abdulkerim ŞENOĞLU Araş. Gör. Mehmet AYAN Araş. Gör İbrahim Kök. BM 310 Mikroişlemciler Dersi Laboratuvarı (LAB2)

Araş. Gör. Abdulkerim ŞENOĞLU Araş. Gör. Mehmet AYAN Araş. Gör İbrahim Kök. BM 310 Mikroişlemciler Dersi Laboratuvarı (LAB2) BM 310 Mikroişlemciler Dersi Laboratuvarı (LAB2) 1ÖN ÇALIŞMA SORUSU Mutlu sayı; bir pozitif tamsayının rakamlarının karesi alınıp topladığımızda ve bu işlemi bir kaç kere gerçekleştirdiğimizde bu kare

Detaylı

İşletim Sistemlerine Giriş

İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemlerine Giriş Bellek Yönetimi (Memory Management) İşletim Sistemlerine Giriş - Ders10_02 1 Yazılım ile LRU Benzetimi Donanım kullanmadan LRU algoritmasının yazılım ile gerçekleştirimidir.

Detaylı

http://alikoker.name.tr Assembly Programlama Dili T e m m u z 2 0 0 3

http://alikoker.name.tr Assembly Programlama Dili T e m m u z 2 0 0 3 Assembly Programlama Dili T e m m u z 2 0 0 3 Hazırlayan : Fehmi Noyan İSİ fni18444@gantep.edu.tr fnoyanisi@yahoo.com http://www2.gantep.edu.tr/~fni18444 1 2 Bu dokümanda Intel firmasının 80x86 serisi

Detaylı

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Örnek MİB ile Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Doğal Adresleme. İvedi Adresleme

Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Örnek MİB ile Adresleme. Adresleme Yöntemleri. Doğal Adresleme. İvedi Adresleme Adresleme Yöntemleri MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü www.cs.itu.edu.tr/~gunduz/courses/mikroisl/ İşlenenin nerde olacağını belirtmek için kullanılır. Buyruk çözme aşamasında adresleme

Detaylı

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN

Bahar Dönemi. Öğr.Gör. Vedat MARTTİN Bahar Dönemi Öğr.Gör. Vedat MARTTİN Merkezi İşlemci Biriminde İletişim Yolları Mikroişlemcide işlenmesi gereken komutları taşıyan hatlar yanında, işlenecek verileri taşıyan hatlar ve kesme işlemlerini

Detaylı

Assembly. Programlama Dili. T e m m u z 2 0 0 3

Assembly. Programlama Dili. T e m m u z 2 0 0 3 Assembly Programlama Dili T e m m u z 2 0 0 3 Hazırlayan : Fehmi Noyan İSİ fni18444@gantep.edu.tr fnoyanisi@yahoo.com http://www2.gantep.edu.tr/~fni18444 1 2 Bu dokümanda Intel firmasının 80x86 serisi

Detaylı

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri

Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri. 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR Sayı sistemleri iki ana gruba ayrılır. 1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri 2. Kayan Noktalı Sayı Sistemleri 2.1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri 2.1.1. Ondalık Sayı Sistemi Günlük

Detaylı

27.10.2011 HAFTA 1 KALICI OLMAYAN HAFIZA RAM SRAM DRAM DDRAM KALICI HAFIZA ROM PROM EPROM EEPROM FLASH HARDDISK

27.10.2011 HAFTA 1 KALICI OLMAYAN HAFIZA RAM SRAM DRAM DDRAM KALICI HAFIZA ROM PROM EPROM EEPROM FLASH HARDDISK Mikroişlemci HAFTA 1 HAFIZA BİRİMLERİ Program Kodları ve verinin saklandığı bölüm Kalıcı Hafıza ROM PROM EPROM EEPROM FLASH UÇUCU SRAM DRAM DRRAM... ALU Saklayıcılar Kod Çözücüler... GİRİŞ/ÇIKIŞ G/Ç I/O

Detaylı

MTM 305 MİKROİŞLEMCİLER

MTM 305 MİKROİŞLEMCİLER KARABÜK ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MTM 305 MİKROİŞLEMCİLER Arş. Gör. Emel SOYLU Arş. Gör. Kadriye ÖZ Mikroişlemci Mimarisi Mikroişlemcinin tanımı Mikroişlemci, işlemci

Detaylı

Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. MİB Yapısı. MİB Altbirimleri. Durum Kütüğü. Yardımcı Kütükler

Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. MİB Yapısı. MİB Altbirimleri. Durum Kütüğü. Yardımcı Kütükler Merkezi İşlem Birimi MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü Merkezi İşlem Birimi (MİB): Bilgisayarın temel birimi Hız Sözcük uzunluğu Buyruk kümesi Adresleme yeteneği Adresleme kapasitesi

Detaylı

Sistem Programlama. Kesmeler(Interrupts): Kesme mikro işlemcinin üzerinde çalıştığı koda ara vererek başka bir kodu çalıştırması işlemidir.

Sistem Programlama. Kesmeler(Interrupts): Kesme mikro işlemcinin üzerinde çalıştığı koda ara vererek başka bir kodu çalıştırması işlemidir. Kesmeler(Interrupts): Kesme mikro işlemcinin üzerinde çalıştığı koda ara vererek başka bir kodu çalıştırması işlemidir. Kesmeler çağırılma kaynaklarına göre 3 kısma ayrılırlar: Yazılım kesmeleri Donanım

Detaylı

8086 nın Bacak Bağlantısı ve İşlevleri. 8086, 16-bit veri yoluna (data bus) 8088 ise 8- bit veri yoluna sahip16-bit mikroişlemcilerdir.

8086 nın Bacak Bağlantısı ve İşlevleri. 8086, 16-bit veri yoluna (data bus) 8088 ise 8- bit veri yoluna sahip16-bit mikroişlemcilerdir. Bölüm 9: 8086 nın Bacak Bağlantısı ve İşlevleri 8086 & 8088 her iki işlemci 40-pin dual in-line (DIP) paketinde üretilmişlerdir. 8086, 16-bit veri yoluna (data bus) 8088 ise 8- bit veri yoluna sahip16-bit

Detaylı

Windows Eski Sürümleri Bellek Yapısı

Windows Eski Sürümleri Bellek Yapısı Windows Eski Sürümleri Bellek Yapısı -Intel 8086/8088 mimarili işlemciler//640k RAM -Segment Modeli(Segmented Model) -Her segment 64K uzunluğunda -Intel 80286,640K dan daha fazla RAM i destekledi -Windows

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Mikroişlemciler BIL242 4 3+2 4 6 Ön Koşul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Zorunlu / Yüz Yüze Dersin

Detaylı

DSP DONANIMI. Pek çok DSP için temel elemanlar aşağıdaki gibidir.

DSP DONANIMI. Pek çok DSP için temel elemanlar aşağıdaki gibidir. DSP DONANIMI Pek çok DSP için temel elemanlar aşağıdaki gibidir. Çarpıcı yada çarpıcı- toplayıcı (MPY/MAC) Aritmetik lojik birim (ALU) Öteleyici (SHIFTER) Adres üreteci (AG) Komut yada program sıralayıcı

Detaylı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 3 Assembler Programlama ve Program Geliştirme Program Geliştirme Problem Tanımlama Bağlantı Şekli Algoritma Akış Diyagramı Kaynak

Detaylı

Özet DERS 5. Şu ana kadar bilmeniz gerekenler... İşaretsiz Çarpma. Bayraklardaki Durumlar. İşaretli Çarpma

Özet DERS 5. Şu ana kadar bilmeniz gerekenler... İşaretsiz Çarpma. Bayraklardaki Durumlar. İşaretli Çarpma Özet DERS 5 Çarpma, Bölme ve Dallanmalar Öğr. Gör. Eren ERENER AİBÜ/DMYO Neredeyiz Çarpma Bölme Karşılaştırma Jump komutları Şu ana kadar bilmeniz gerekenler... İşaretsiz Çarpma Kaydediciler ve bellek

Detaylı

Giriş MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Elektronik Öncesi Kuşak. Bilgisayar Tarihi. Elektronik Kuşak. Elektronik Kuşak. Bilgisayar teknolojisindeki gelişme

Giriş MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. Elektronik Öncesi Kuşak. Bilgisayar Tarihi. Elektronik Kuşak. Elektronik Kuşak. Bilgisayar teknolojisindeki gelişme Giriş MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ Bilgisayar teknolojisindeki gelişme Elektronik öncesi kuşak Elektronik kuşak Mikroişlemci kuşağı Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü 1 Bilgisayar Tarihi Elektronik Öncesi Kuşak

Detaylı

K uark projesi. Temel Özellikler :

K uark projesi. Temel Özellikler : K uark projesi Temel Özellikler : Kuark işlemcisi 16 bit kelime uzunluğuna sahip bir işlemcidir. Veri ve komut belleği aynıdır ve en fazla 4 Gigabyte bellek adresleyebilir. İşlemcimiz paralel çalışabilecek

Detaylı

İşlem Buyrukları MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları

İşlem Buyrukları MİKROİŞLEMCİ SİSTEMLERİ. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları. İşlem Buyrukları MİKROİŞLMCİ SİSTMLRİ Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü www.cs.itu.edu.tr/~gunduz/courses/mikroisl/ Silme: Akümülatörün, yardımcı kütüğün, bir bellek gözünün içeriği veya durum kütüğü içindeki bayraklar

Detaylı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı Hafta04 : 8255 ve Bellek Organizasyonu Doç.Dr. Ahmet Turan ÖZCERİT

Detaylı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 8.Hafta

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 8.Hafta SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı 8.Hafta Doç.Dr. Ahmet Turan ÖZCERİT Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

Hem lw hem de sw komutlarının ofseti 16-bitlik işaretli tamsayıdır.

Hem lw hem de sw komutlarının ofseti 16-bitlik işaretli tamsayıdır. DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ BAHAR 2012-2013 BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BLGM-324 BİLGİSAYAR MİMARİSİ DENEY #2 DİZİLERE ERİŞİMDE MIPS BELLEK TALİMATLARI Amaç: Veri bölütü kullanımını ve tek-modüllü dizi

Detaylı

Bölüm 8: Ana Bellek 8.1

Bölüm 8: Ana Bellek 8.1 Bölüm 8: Ana Bellek 8.1 Arka Plan Bilgisi Çalıştırılmak istenen program öncelikle diskten belleğe alınmalı ve bir işleme dönüştürülmelidir CPU nun direk olarak erişebileceği kayıt birimleri yalnızca ana

Detaylı

9. MERKEZİ İŞLEM BİRİM MODÜLÜ TASARIMI

9. MERKEZİ İŞLEM BİRİM MODÜLÜ TASARIMI 1 9. MERKEZİ İŞLEM BİRİM MODÜLÜ TASARIMI Mikroişlemci temelli sistem donanımının en önemli kısmı merkezi işlem birimi modülüdür. Bu modülü tasarlamak için mikroişlemcinin uç işlevlerinin çok iyi bilinmesi

Detaylı

8. MİKROİŞLEMCİ MİMARİSİ

8. MİKROİŞLEMCİ MİMARİSİ 1 8. MİKROİŞLEMCİ MİMARİSİ Gelişen donanım ve yazılım teknolojilerine ve yonga üreticisine bağlı olarak mikroişlemcilerin farklı komut tipleri, çalışma hızı ve şekilleri vb. gibi donanım ve yazılım özellikleri

Detaylı

3/7/2011. ENF-102 Jeoloji 1. Tekrar -- Değişken Tanımlamaları (Definition) ve Veri Türleri (Data Type) Veri Tanımları ve Mantıksal Đşlemler

3/7/2011. ENF-102 Jeoloji 1. Tekrar -- Değişken Tanımlamaları (Definition) ve Veri Türleri (Data Type) Veri Tanımları ve Mantıksal Đşlemler Veri Tanımları ve Mantıksal Đşlemler Tekrar -- Değişken Tanımlamaları (Definition) ve Veri Türleri (Data Type) Kullanılacak bütün değişkenlerin kullanılmadan önce C derleyicisine bildirilmeleri gerekir.

Detaylı

DOSYA NEDİR? Verilerin HDD de saklanması. Verilerin HDD de saklanması DOSYA SİSTEMİ NEDİR?

DOSYA NEDİR? Verilerin HDD de saklanması. Verilerin HDD de saklanması DOSYA SİSTEMİ NEDİR? DOSYA NEDİR? Dosya;disk üzerinde depolanmış verilerin bütününe verilen isimlendirmedir. İşletim sistemi tipik olarak iki çeşit dosya içerir. Birincisi; bir sistem görevi yerine getirirken yada bir uygulama

Detaylı

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe

Bit, Byte ve Integer. BIL-304: Bilgisayar Mimarisi. Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe Bit, Byte ve Integer BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr. Fatih Gökçe Ders kitabına ait sunum dosyalarından adapte edilmiştir: http://csapp.cs.cmu.edu/ Adapted from slides

Detaylı

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİKROİŞLEMCİLİ SİSTEM LABORATUVARI KESMELİ GİRİŞ/ÇIKIŞ

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİKROİŞLEMCİLİ SİSTEM LABORATUVARI KESMELİ GİRİŞ/ÇIKIŞ İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MİKROİŞLEMCİLİ SİSTEM LABORATUVARI KESMELİ GİRİŞ/ÇIKIŞ 8259 PIC (Programmable Interrupt Controller) ve 8086 CPU tümleşik devrelerin sinyal akışı

Detaylı

Linux Assembly Programlamaya Giriş

Linux Assembly Programlamaya Giriş Linux Assembly Programlamaya Giriş Barış Metin Konular gcc / gas / ld Intel ve AT&T söz dizimleri gdb INT 80H C kütüphane fonksiyonları Stack Frame Örnek

Detaylı

Bildiğiniz gibi programları oluşturan kodlar ve veriler hafızaya yüklendikten sonra işlemci tarafından satırsatır icra edilirler.

Bildiğiniz gibi programları oluşturan kodlar ve veriler hafızaya yüklendikten sonra işlemci tarafından satırsatır icra edilirler. ADRESLEME MODLARI Bildiğiniz gibi programları oluşturan kodlar ve veriler hafızaya yüklendikten sonra işlemci tarafından satırsatır icra edilirler. Ayrıca CPU tüm giriş çıkış işlemlerini de hafızaya erişerek

Detaylı

SAYI SİSTEMLERİ. 1. Sayı Sistemleri. Sayı Sistemlerinde Rakamlar

SAYI SİSTEMLERİ. 1. Sayı Sistemleri. Sayı Sistemlerinde Rakamlar SAYI SİSTEMLERİ 1. Sayı Sistemleri Sayı sistemleri; saymak, ölçmek gibi genel anlamda büyüklüklerin ifade edilmesi amacıyla kullanılan sistemler olarak tanımlanmaktadır. Temel olarak 4 sayı sistemi mevcuttur:

Detaylı

İşletim sistemlerinde, gerçekleştirilen işlemlerin geçici olarak saklandığı merkeze ana bellek (RAM) denir.

İşletim sistemlerinde, gerçekleştirilen işlemlerin geçici olarak saklandığı merkeze ana bellek (RAM) denir. Bellek Yönetimi 2 İşletim sistemlerinde, gerçekleştirilen işlemlerin geçici olarak saklandığı merkeze ana bellek (RAM) denir. Ana bellek, giriş-çıkış aygıtlarının kolaylıkla ulaşabildiği bir bilgi deposudur.

Detaylı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı Doç.Dr. Ahmet Turan ÖZCERİT Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Yrd.Doç.Dr. Murat

Detaylı

İŞLEMCİLER (CPU) İşlemciler bir cihazdaki tüm girdilerin tabii tutulduğu ve çıkış bilgilerinin üretildiği bölümdür.

İŞLEMCİLER (CPU) İşlemciler bir cihazdaki tüm girdilerin tabii tutulduğu ve çıkış bilgilerinin üretildiği bölümdür. İŞLEMCİLER (CPU) Mikroişlemci Nedir? Mikroişlemci, hafıza ve giriş/çıkış birimlerini bulunduran yapının geneline mikrobilgisayar; CPU' yu bulunduran entegre devre çipine ise mikroişlemci denir. İşlemciler

Detaylı

AND Komutu. and hedef, kaynak

AND Komutu. and hedef, kaynak Mantıksal Komutlar Bu komutlar herhangi bir işlem sırasında mantıksal karşılaştırmalar yapmak için kullanılır. Bu komutlar icra görürken kullanılan register yada bellek bölgesinin içerisindeki değerler

Detaylı

D Duplex : Alıcı + Verici Çalışma Debouching : DMA : Direct Memory Access Data-Bus : Data Veri Yolu Data Flow : Veri Akışı Data Processing : Veri

D Duplex : Alıcı + Verici Çalışma Debouching : DMA : Direct Memory Access Data-Bus : Data Veri Yolu Data Flow : Veri Akışı Data Processing : Veri A: Access time : Erişim Zamanı Active High : Aktif Yüksek Active Low : Aktif Düşük Adress : Adres Address Bus : Adres Yolu Adress Decoding : Adres Kod Çözümü ALE : Adress Latch Enable Architecture : Mimari

Detaylı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı

Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Mikroişlemcili Sistemler ve Laboratuvarı Doç.Dr. Ahmet Turan ÖZCERİT Doç.Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Yrd.Doç.Dr. Murat

Detaylı

BM-311 Bilgisayar Mimarisi

BM-311 Bilgisayar Mimarisi 1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Bilgisayar Bileşenleri Bilgisayarın Fonksiyonu Instruction Cycle Kesmeler (Interrupt lar)

Detaylı

SAYISAL ELEKTRONİK. Ege Ü. Ege MYO Mekatronik Programı

SAYISAL ELEKTRONİK. Ege Ü. Ege MYO Mekatronik Programı SAYISAL ELEKTRONİK Ege Ü. Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 2 Sayı Sistemleri İkilik, Onaltılık ve İKO Sayılar İkilik Sayı Sistemi 3 Çoğu dijital sistemler 8, 16, 32, ve 64 bit gibi, 2 nin çift kuvvetleri

Detaylı

İLERI MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı

İLERI MIKRODENETLEYICILER. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı İLERI MIKRODENETLEYICILER Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı BÖLÜM 1 Embedded C, C51 Temel Veri Tipleri Veri tipi (Data Type) Bit Bayt Değer bit 1 0, 1 char 8 1-128, +127 unsigned char 8 1 0,

Detaylı

MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER

MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER KARABÜK ÜNĠVERSĠTESĠ TEKNOLOJĠ FAKÜLTESĠ MEKATRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER ArĢ. Gör. Emel SOYLU ArĢ. Gör. Kadriye ÖZ KONTROL KOMUTLARI Program Kontrol Komutları Program akıģını bir

Detaylı

BLG2109 BİLGİSAYAR DONANIMI DERS 3. Öğr. Grv. Aybike ŞİMŞEK

BLG2109 BİLGİSAYAR DONANIMI DERS 3. Öğr. Grv. Aybike ŞİMŞEK BLG2109 BİLGİSAYAR DONANIMI DERS 3 Öğr. Grv. Aybike ŞİMŞEK Haftanın Konuları Giriş İşlemciler İşlemci Tarihçesi İşlemci Parametreleri Saat Hızı Komut Seti Cache Bellek Bus Giriş Bir mikroişlemci bağımsız

Detaylı

2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR

2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR 2. SAYI SİSTEMLERİ VE KODLAR 2.1. Sabit Noktalı Sayı Sistemleri 2.1.1. Ondalık Sayı Sistemi Günlük yaşantımızda kullandığımız sayı sistemi ondalık (decimal) sayı sistemidir. Ayrıca 10 tabanlı sistem olarak

Detaylı

BBM 341 Sistem Programlama

BBM 341 Sistem Programlama Öğrenci Adı Soyadı: Öğrenci Numarası: S1 S2 S3 S4 S5 Toplam Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü BBM 341 Sistem Programlama Ara Sınav Tarih: 19 Kasım 2012 Süre: 105 dak. Sınava başlamadan

Detaylı

PROGRAMLAMAYA GİRİŞ DERS 2

PROGRAMLAMAYA GİRİŞ DERS 2 PROGRAMLAMAYA GİRİŞ DERS 2 Program editörde oluşturulur ve diske kaydedilir Tipik Bir C Programı Geliştirme Ortamının Temelleri 1. Edit 2. Preprocess 3. Compile 4. Link 5. Load 6. Execute Önişlemci programı

Detaylı

1 NEDEN SEMBOLİK MAKİNA DİLİ ÖĞRENİLMELİDİR?...7 1.1 MİKROİŞLEMCİLERİN ÇALIŞMA BİÇİMLERİ...7 1.2 TİPİK BİR RAM İN YAPISI...8 1.

1 NEDEN SEMBOLİK MAKİNA DİLİ ÖĞRENİLMELİDİR?...7 1.1 MİKROİŞLEMCİLERİN ÇALIŞMA BİÇİMLERİ...7 1.2 TİPİK BİR RAM İN YAPISI...8 1. 1 NEDEN SEMBOLİK MAKİNA DİLİ ÖĞRENİLMELİDİR?...7 1.1 MİKROİŞLEMCİLERİN ÇALIŞMA BİÇİMLERİ...7 1.2 TİPİK BİR RAM İN YAPISI...8 1.3 CPU İLE RAM ARASINDAKİ BAĞLANTI...8 1.4 MAKİNA KOMUTU KAVRAMI...9 1.5 MAKİNA

Detaylı