SU-MA. 69 th Geological Congress of Turkey. Bildiri Özleri Kitabı Abstracts Book. Geopolitics of Natural Resources. Yurtdışı Çalışmalarımız

Transkript

1 SU-MA 69 th Geological Congress of Turkey SONDAJ İNŞAAT JEOTEKNİK OFİSİ IRAK GÜRCİSTAN AZERBAYCAN RUSYA Jet Grauting Enjeksiyon (Bina, Gölet, Baraj) Maden Sondajları (Her Türlü Zeminde % 90 Karot) Adres : Haydarbey Mah. Barbaros Cad. Hakan Yüzbaşı Apt. No: 3 KAHRAMANMARAŞ Telefax : Web : info@sumajeoteknik.com 69 th Geological Congress of Turkey Yurtdışı Çalışmalarımız Congress Center of MTA April 2016 Geopolitics of Natural Resources Bildiri Özleri Kitabı Abstracts Book Editör / Editor Kaan SAYIT Hatay Sokak No: 21 Kocatepe / Ankara Tel: (0312) Faks: (0312) E-Posta: jmo@jmo.org.tr Web:

2 69 Türkiye Jeoloji Kurultayı MTA Kültür ve Kongre Merkezi Nisan 2016 Congress Center of MTA April 2016 Doğal Kaynakların Jeopolitikası Geopolitics of Natural Resources BİLDİRİ ÖZLERİ KİTABI ABSTRACTS BOOK Editör / Editor Kaan SAYIT

3 Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri Kitabı Ankara: Jeoloji Mühendisleri Odası yayınları, s.: 24 cm (Jeoloji Mühendisleri Odası yayın No: 127) jeoloji kurultayı, yer bilimleri, doğal kaynaklar, enerji, jeopolitika, jeoloji TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI YAYINLARI NO: 127 ISBN: Baskı Afşaroğlu Matbaası Kazım Karabekir Cad. Altuntop İş hanı No:87/7 İskitler/ANKARA Tel:

4 KURULTAY DÜZENLEME KURULU (Organizing Committee) Başkan / President Volkan Ş. EDİGER II. Başkan / Vice President Attila ÇİNER Sekreter / Secretary Muzafer SİYAKO Zühtü BATI Sayman / Treasury Halil İbrahim YİĞİT Sosyal ve Kültürel Etkinlikler / Social and Cultural Activities Ümit UZUNHASANOĞLU Murat AKGÖZ Basın ve Halkla İlişkiler / Public Relations Zeynep Elif YILDIZEL İlhan ULUSOY

5 TMMOB JMO BİLİMSEL VE TEKNİK KURUL Erdin BOZKURT Başkan, Jeoloji Eğitimi / President, Geological Education Alper BABA II. Başkan, Çevre ve Tıbbi Jeoloji / Vice President, Environmental and Medical Geology Bülent ÖZMEN Sekreter, Jeolojik Tehlikeler ve Meslek Etiği / Secretary, Geological Hazards and Professional Ethics Hasan SÖZBİLİR Yapısal Jeoloji ve Tektonik / General Geology and Tectonics Mehmet EKMEKÇİ Hidrojeoloji / Hydrogeology Mehmet Ruhi AKÇIL Sondaj Uygulamaları / Drilling Applications İbrahim AKKUŞ Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular / Geothermal Resources Rahmi NARİN Kömür Jeolojisi / Coal Geology İsmail ABALIOĞLU Petrol Jeolojisi / Petroleum Geology Ayhan KOÇBAY Jeoteknik ve Mühendislik Jeolojisi / Engineering Geology and Geotechnics Mehmet Lütfi SÜZEN Uzaktan Algılama ve CBS / Remote Sensing and GIS Şengül Can GENÇ Mineraloji-Petrografi / Minerology and Petrography Erkan EKMEKÇİ Paleontoloji / Paleontology M. Bahadır ŞAHİN Endüstriyel Hammaddeler / Industrial Raw Materials Özcan DUMANLILAR Metalik Madenler / Metallic Mineral Deposits Nihat BOZDOĞAN Stratigrafi-Sedimantoloji / Stratigraphy - Sedimentology Fuat ŞAROĞLU Jeo-turizm, Jeolojik Miras ve Arkeo-jeoloji / Geo-tourism, Geological Heritage and Archeogeology Nizamettin KAZANCI Deniz, Göl ve Kıyı Jeolojisi / Marine, Lake and Coastal Geology Osman PARLAK Jeokimya / Geochemistry Koray K. YILMAZ İklim Değişiklikleri ve İklimsel Afetler / Climate Change and Climatic Disasters Murat NURLU Doğal Afetler ve Afet Yönetimi / Natural Hazards and Disaster Management

6 69. Türkiye Jeoloji Kurultayı Nisan/April th Geological Congress of Turkey ANAMAS DAĞI BLOĞUNU SINIRLAYAN AKTİF FAYLARIN PALEOSİSMOLOJİSİ, ISPARTA BÜKLÜMÜ, GB ANADOLU Hasan Elmacı a, Selim Özalp a, Meryem Kara b, Alican Kop c, Tamer Y. Duman a a MTA, Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı Dumlupınar Blv. No:139, Çankaya, Ankara b MTA, Doğu Akdeniz Bölge Müdürlüğü, Çukurova, Adana c Sütçü İmam Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Kahramanmaraş (hasan.elmaci@mta.gov.tr) ÖZ Çalışma alanı, Isparta büklümünün iç kesiminde yer alan Anamas Dağları ve çevresini kapsamaktadır. Anamas Dağı bloğu, KB-GD genel uzanımlıdır. GPS ve jeolojik veriler birlikte değerlendirildiğinde günümüz tektonik sürecinde Anamas Dağı bloğu saatin tersi yönünde dönel hareketiyle birlikte kuzeyden güneye itilmektedir. Anamas Dağı bloğunun doğu, batı ve kuzey kenarını sınırlayan aktif yapılar, Yenilenmiş Türkiye Diri Fay Haritası nda Beyşehir, Sarıidris ve Gelendost fayları olarak adlanmıştır. Bu çalışmada Sarıidiris ve Gelendost fayları üzerinde gerçekleştirilen hendekli paleosismolojik araştırmalardan elde edilen bulgulara dayalı olarak Anamas Dağı bloğunun güncel tektonik süreçteki konumu tartışılacaktır. Anamas Dağlarını doğudan sınırlayan Beyşehir fayı, K35B genel doğrultulu 31 km uzunlukta ve KD ya eğimli normal bileşenli sağ yanal doğrultu atımlı bir faydır. Fay kuzeyde temele ait platform tipi çökeller ve ofiyolitik kayalar arasında, güneyde ise Kuvaterner yaşlı çökelleri keser durumda gözlenir. Anamas Dağını batıdan sınırlayan Sarıidris fayı, 14 km uzunlukta K30B genel doğrultulu ve GB ya eğimli normal fay karakterindedir. Fay, Yeşilköy yakın güneyinde yapmış olduğu yaklaşık 100 m genişlik ve 1 km uzunluktaki sola sekme yapısı ile iki geometrik parçaya ayrılmaktadır. Kuzey parça Jura-Kratese karbonatlı kayaçlar ile Pliyosen kırıntılı kayaçlar arasında, güney parça ise Jura-Kratese karbonatlı kayaçlar ile Triyas kırıntılı kayaçlar arasında dokanak oluşturur. Fay, Yeşilköy ile Sarıidris köyleri arasında güncel akaçlama ağında oluşturduğu sistematik sağ yanal yönde ötelenmeler ile karakteristiktir. D-B genel doğrultulu 26 km uzunluktaki Gelendost fayı derece kuzeye eğimli normal bir faydır. Fay doğuda Jura-Kretase neritik Kireçtaşları ile Mesozoyik peridotitler arasında, batıda ise Jura-Kretase neritik kireçtaşları ile Neojen birimleri arasında dokanak oluşturur. Balcı kuzeyinde ise Kuvaterner yaşlı yelpaze ve alüvyon çökellerini keser. Tarihsel dönem kayıtlarında bu faylardan kaynaklanan herhangi bir yıkıcı depremin varlığına rastlanılmamaktadır. Aletsel dönemde ise 28 Mart 1968 tarihinde Gelendost fayı ile ilişkilendirilebilecek Mw:5,3 büyüklüğünde bir depremin varlığı bilinmektedir. Bu çalışmada Sarıidris ve Gelendost fayları üzerinde hendekli paleosismolojik çalışmalar yapılmıştır. Hendek duvarlarında her iki fayın yakın jeolojik dönemdeki aktivitesi ve faylanma kinematikleri hakkında bilgi toplanmıştır. Holosen döneminde yüzey yırtılmasıyla sonuçlanmış Sarıidris fayında 2, Gelendost fayında 3 depreme ilişkin sedimantolojik ve yapısal kanıtlar gözlenmiştir. Laboratuvar işlemleri devam eden jeokronolojik yaş analizlerin sonuçlanmasıyla depremlerin oluş zamanlarını hakkında daha ayrıntılı değerlendirmeler yapılabilecektir. Diğer taraftan hendek duvarlarındaki yüzey kırıklarını oluşturan faylanma mekanizmalarının Anamas Dağının günümüz tektonik sürecindeki saatin tersi yönündeki dönel hareketini destekler nitelikte olduğu gözlenmiştir. Anahtar Kelimler: Paleosismoloji, diri fay, Isparta büklümü, GB Anadolu 444

7 69. Türkiye Jeoloji Kurultayı Nisan/April th Geological Congress of Turkey PALEOSEISMOLOGICAL STUDIES ON ACTIVE FAULTS BORDERING ANAMAS MOUNTAIN BLOCK, ISPARTA ANGLE, SW ANATOLIA Hasan Elmacı a, Selim Özalp a, Meryem Kara b, Alican Kop c, Tamer Y. Duman a a General Directorate of Mineral Research and Exploration, Dept. Of Geological Research, Çankaya, Ankara b General Directorate of Mineral Research and Exploration, Office of East Mediterranean District, Çukurova, Adana c Sutçu Imam University, Department of Geolgical Engineering, Kahramanmaraş (hasan.elmaci@mta.gov.tr) ABSTRACT The study area includes the Anamas Mountains and surroundings located in the inner part of the Isparta Angle. The Anamas Mountain block trends in NW-SE direction. GPS and geological data showed that The Anamas Mountain block has been moved from north to south with a counterclockwise rotation in recent tectonic period. Anamas Mountain block s east, west and north margin bounds by Beyşehir, Sarıidris and Gelendost active faults which are named on the Updated Turkish Active Fault Map. In this study, based on the findings obtained from the paleoseismological trenching surveys, the position of the Anamas Mountain block in the tectonic period will be discussed. The Beyşehir fault, which is located at the east margin of Anamas Mountain, is a right lateral strike slip fault with a component of NE dip slip, 31-km long and trends in N35W. The fault is observed at boundary between platform deposits and ophiolitic rocks at north and cuts Quaternary units at south. The Sarıidris fault bounding Anamas Mountain from west is a normal fault with 6-75 SW dip slip, 14-km long, and has a trend of N30W. The Fault, with the left slip structure of 100-m wide and 1-km long in the close south of Yeşilköy, seperates into two geometric segments. While the northern section forms a contact between Jurassic- Cretaceous carbonates and Pliocene clastics, the southern section forms a contact between Jurassic- Cretaceous carbonates and Triassic clastics. Fault generates right-lateral offsets on the current drainage network between Yeşilköy and Sarıköy. The Gelendost Fault is a normal fault dipping to the North, trend in E-W and 26-km long. The fault creates a boundary between Jurassic- Cretaceous neritic carbonates and Mesozoic peridotite at the east and Jurassic- Cretaceous neritic carbonates and Neogene units at the west. And also it cuts Quaternary fans and alluvial deposits at the north of Balcı. Any destructive earthquake triggered by these faults was not recognised in the historical records. According to the instrumental records an earthquake (M w 5.3) occurred in 1968 March 28 th is associated with Gelendost and Sarıidris faults. In this study, paleoseismological assessments carried out on the Sarıidris and Gelendost faults. Trenches excavated on Sarıidris and Gelendost faults give information about current activity and faulting kinematics of the faults. Sedimentological and structural evidences associated with two earthquakes on the Sarıidris fault and three earthquakes on the Gelendost fault caused surface rupture during Holocene were observed. Origin time of earthquakes will be clearly revealed after geochronological dating is resulted. On the other hand, it is determined that faulting mechanisms generating surface ruptures on the trench walls are related with counterclockwise rotation of Anamas Mountain in current tectonic period. Keywords: Paleoseismology, active fault, Isparta Angle, SW Anatolia 445