AKILCI İLAÇ KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI

Transkript

1 AKILCI İLAÇ KULLANIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI Uzm. Dr. Burçak Deniz DEDEOĞLU Akılcı İlaç Kullanımı Şube Müdürü AKILCI İLAÇ KULLANIMI Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozajda, en uygun maliyetle ve kolayca sağlayabilmeleri. Conference of Experts on the Rational Use of Drugs, World Health Organization, Nairobi, Kenya, WHO/CONRAD/WP/RI, ( ). 2

2 AKILCI İLAÇ KULLANIMI İLKELERİ Tedavi planlarken doğru tanıya dayanmak, Doğru ilaç, doğru doz, doğru süre ve doğru uygulama yolunu belirlemek, Tedavi başarısı, yan etkiler ve uyumu değerlendirmek, Çoklu ilaç kullanımlarında etkileşimleri öngörmek, Tedavinin gerçekleştirilebilirliği ve maliyetini değerlendirmek. 3 Dünya Sağlık Örgütü, Kenya Nairobi toplantısı, İlaç kullanımı ilk kez, akılcı bir çerçevede değerlendirilmiştir. Etkinlik Güvenlilik Uygunluk Maliyet 4

3 UYGUNSUZ KULLANIM ŞEKİLLERİ Polifarmasi İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı Klinik rehberlere uyumsuz reçeteleme Uygunsuz kişisel tedavilere başvurulması Yeni ilaçların uygunsuz tercihi 5 DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ ÖNERİLERİ Koordinasyonu sağlayacak bir kurum Kanıta dayalı klinik rehberler Temel ilaç listesi İlaç ve tedavi komiteleri Farmakoterapi ve reçeteleme eğitimi Sürekli tıp eğitimleri Sağlık çalışanlarına geri bildirim Kamuoyunun bilgilendirilmesi ve halk eğitimleri 6

4 PAYDAŞLAR Kullanılacak ilaca karar veren (hekim) İlacı sağlayan (eczacı) İlacı uygulayan (hemşire, hasta, hasta yakını) Üretici 7 ÜLKEMİZDE Sağlık Bakanlığı bünyesinde, akılcı ilaç kullanımı ile ilgili çalışmalar, yaklaşık 20 yıldır sürmektedir. 12 Ekim 2010 tarih ve 6420 sayılı Bakan Oluru ile, İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü bünyesinde, Akılcı İlaç Kullanımı Şube Müdürlüğükurulmuştur. 8

5 Tanıtım Eğitim Rehberler Hastaneler Mevzuat İlaç Kutuları Atık İlaç İmhası Toplantılar Sıcaklık Zaman İndikatörü Ölçme ve Değerlendirme 9 TANITIM 10

6 İLACIM; NE EKSİK, NE FAZLA! Slogan, Logo, Maskot Kısa filmler Gazete ilanları El broşürleri Afişler 11 12

7 MEDYA Ulusal TV ve radyo kanallarında sağlık programları Web sitesi 13 BİLGİLENDİRME VİDEOLARI Web sitesinde yayımlanması planlanan tüm ilaç formlarının uygulama yolları ve dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin yaklaşık 30 adet bilgilendirme videosu 14

8 EĞİTİM 15 EĞİTİM PROGRAMLARI İlköğretim ders programları Tıp Fakülteleri ders programları Eczacılık Fakülteleri ders programları Tıpta Uzmanlık Sınavı 16

9 EĞİTİM MODÜLÜ Refik Saydam Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü tarafından hazırlanmış VLE RADUS Projesi Ankara ilinde çalışan aile hekimlerine yönelik pilot uygulama Türk Eczacıları Birliği uzaktan eğitim modülleri 17 DEVLET HASTANELERİNDE EĞİTİM Sincan Devlet Hastanesi, Gölbaşı Devlet Hastanesi, Çubuk Devlet Hastanesi, 18

10 YÜZYÜZE EĞİTİMLER Türk Farmakoloji Derneği Türk Eczacıları Birliği Hekim, eczacı, yardımcı sağlık personeline yönelik eğitim projeleri. 19 TEBRP Türk Eczacıları Birliği tarafından hazırlanan CD nin eczanelere kurulumu yapıldı. Tüm aile sağlığı ve toplum sağlığı merkezlerine ücretsiz ulaştırıldı. 20

11 REHBERLER 21 BİRİNCİ BASAMAĞA YÖNELİK TANI ve TEDAVİ REHBERİ Refik Saydam Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü tarafından hazırlanmış olan rehber güncellenme sürecinde. Rehber tamamlandığında e rehbere dönüştürülmesine yönelik çalışmalar Türkiye İlaç Kılavuzu nun e rehbere dönüştürülmesine yönelik çalışmalar 22

12 İKİNCİ BASAMAĞA YÖNELİK TANI ve TEDAVİ REHBERİ İkinci basamağa yönelik rehber çalışmaları Derneklerle görüşmeler Hazırlanan özet rehberlerin web sitesine entegrasyonu 23 HASTANELER 24

13 HİZMET KALİTE STANDARTLARI Hastanelerde hizmet kalite standartlarına Akılcı İlaç Kullanımı ile ilgili maddeler eklenmesi tarihinde Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi yürürlüğe girdi. 25 Standartlar Akılcı ilaç kullanımının sağlanmasına yönelik düzenleme bulunmalıdır Akılcı İlaç kullanımı ile ilgili sorumlu bir ekip oluşturulmalıdır Ekipte, yönetimden bir temsilci, hekim ve eczacı yer almalıdır Akılcı İlaç kullanımı ile ilgili olarak; Hastane politikası belirlenmeli Faaliyet planlanmalı ve uygulanmalıdır 26

14 Standartlar Akılcı ilaç kullanımı ile ilgili, hastalarda farkındalık oluşturulmasına yönelik düzenlemeler bulunmalıdır Hastalar ilaçların kullanımı hakkında bilgilendirilmelidir Hastaların sıklıkla kullandığı alanlarda akılcı ilaç kullanımına yönelik, broşür, poster, video görüntüleri gibi düzenlemeler bulunmalıdır. Yatan hasta eğitimlerinde, akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgilendirme yapılmalıdır 27 FARMAKOVİJİLANS UYGULAMALARI İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü, İlaç Güvenliği İzleme ve Değerlendirme Şube Müdürlüğü, TÜFAM tarafından yürütülmektedir. Akılcı İlaç Kullanımı nın ayrılmaz bir parçasıdır. 28

15 İLAÇTAKİP SİSTEMİ İlaçların Ülke genelinde takibi Dünyada ilk Data matrix 29 MEVZUAT 30

16 TANITIM YÖNETMELİĞİ Kongrelerde Akılcı İlaç Kullanımı konusunda bir oturuma yer verilmesi konusunda derneklere tavsiye yazısı Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik düzenlemesi 31 TANITIM YÖNETMELİĞİ Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik kapsamında, İkinci Bölüm, Bilimsel ve Eğitsel Faaliyetler, Madde 7 (6); "Ruhsat/izin sahiplerinin desteklediği toplantılara akılcı ilaç kullanımı konusunda, toplantının konusu ile ilgili bir oturum konulur. Bu oturumda yer alacak sunumların içeriği, Bakanlıkça onaylanmış eğitim materyalleri ve tanı tedavi rehberleri çerçevesinde olur ve izin başvurusu sırasında Bakanlığa sunulur. " 32

17 İLAÇ KUTULARI 33 Terapötik aralığı dar ilaçlar için güvenli ambalaj oluşturulması Akılcı İlaç Kullanımı sloganlarının ilaç kutuları üzerinde yer alması Kullanma talimatı yazı karakterlerinin büyütülmesi 34

18 ATIK İLAÇ İMHASI 35 ATIK İLAÇ İMHASI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tehlikeli Atıklarla ilgili Yönetmelik Atık İlaçların İmhasına İlişkin Yönetmelik Kampanyalar??? Ekolojik Enerji Ltd. Şti. (İstanbul) İZAYDAŞ (Kocaeli) 36

19 TOPLANTILAR 37 Uzmanlık Dernekleri, Akılcı İlaç Kullanımı temsilcileri toplantısı İl Sağlık Müdürlükleri, Akılcı İlaç Kullanımı temsilcileri toplantısı

20 ICIUM (International Conference for Improving Use of Medicines) Kasım 2011 Antalya Türkiye 39 SICAKLIK ZAMAN İNDİKATÖRÜ 40

21 DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ TAVSİYESİ Soğuk zincir farmasötik ürün grubu İndikatörde renk değişikliği Soğuk zincir kırılmasının tespiti ve ilacın dağıtım ve kullanımının engellenmesi. Uygun olmayan şartlara rağmen henüz sağlam olan ilaçların imhasının engellenmesi. İlaç kullanımında güvenilirliğin artırılması 41 ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME 42

22 Uygulanacak yöntemlerin geçerliliğinin tespitini sağlamak amacı ile akılcı ilaç kullanımına yönelik kampanya gerçekleştirilmeden önce ve periyodik olarak bir ölçme ve değerlendirme yapılması 43 Hekimlerin AİK ile ilgili tutumlarının ölçülmesi için anketlerin düzenlenmesi ve odak gruplar oluşturularak niceliksel ölçümlerin yapılması Eczacıların AİK ile ilgili tutumlarının ölçülmesi için anketlerin düzenlenmesi ve simüle hasta ziyareti ile değerlendirme çalışması Hemşirelerin AİK ile ilgili bilinç düzeylerinin ve davranışlarının ölçülmesi Hane halkı anket yapılması ve evde bulunan ilaçların değerlendirilmesi 44

23 TEŞEKKÜRLER akilci.ilac@iegm.gov.tr