TÜRKİYE DE VE DÜNYA DA GELİŞEN BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ

Transkript

1 TÜRKİYE DE VE DÜNYA DA GELİŞEN BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ Dr. Mehmet SEZGİN 19 Ekim 2012 ANTALYA

2 Günümüz insanları, insanoğlunun binlerce yıllık birikimini bilişim teknolojileri sayesinde cebinde taşıyor 2

3 Bilişim Teknolojileri Bilişim teknolojisi (information technology) bilginin (resim, ses, görüntü, yazı, vb.) ortaya çıkarılmasında toplanmasında, işlenmesinde, depolanmasında, ağlar aracılığıyla bir yerden bir yere iletilip kullanıcıların hizmetine sunulmasında korunmasında kullanılan iletişim ve bilgisayarlar dâhil bütün alanları kapsar 3

4 Bilişim Teknolojleri Bilgiye hızlı erişimi sağlar. Verimliliği ve etkinliği artırmaya olanak tanır. Düzenli işlemleri otomatikleştirerek zaman kazanımı sağlar. Yetenekleri ve bilgiyi artırmaya yardımcı olur. Bilgiyi yönetmemizi ve bilgiyi doğru yorumlamamızı kolaylaştırır. İletişimi kolaylaştırır. 4

5 Bilişim Teknolojileri Evreler Bilgisayarların üretim teknolojisinin ticari ürün düzeyinde kazanılması. Bireysel bilgisayarların kullanımının yaygınlaştırılması Ağ ortamında bilgisayarların yer alması Son evreden itibaren Geniş Alan Ağları olarak bilinen Wide Area Network (WAN) ve Bölgesel Alan Ağları diye bilinen Local Area Network (LAN) yaygınlık kazanmıştır. 5

6 Bilişim Teknolojileri Bu teknolojik gelişime dayalı ayrım aynı zamanda sanayi ekonomisi geçiş ekonomisi bilgi ekonomisi olmak üzere üç ayrı ekonomik evreyi de ifade etmektedir dönemi "yapısal değişme dönemi, 1995 ten 2010 lu yıllara uzanan dönem de "dönüşümsel işletme dönemi" olarak değerlendirilmektedir. 6

7 Mühendislik tanımı MATEMATİKSEL VE DOĞAL BİLİM DALLARINDAN, (DERS) ÇALIŞMA, DENEY YAPMA UYGULAMA YOLLARI İLE KAZANILMIŞ BİLGİLERİ AKILLICA KULLANARAK, DOGANIN KUVVETLERİ VE MADDELERİNİ İNSANOĞLU YARARINA SUNMAK ÜZERE, EKONOMİK OLAN YÖNTEMLER GELİŞTİREN BİR MESLEKTİR. 7

8 Teknolojinin Serüveni 8

9 Bilişim Teknolojileri Günlük hayatımızda bilişim teknolojisi iletişim ve bilgisayar sistemleriyle bağlanabilen bilgi hizmetlerinin tamamı için kullanılan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. 9

10 Bilişim Teknolojileri Bilişim teknolojisinin 3 temel bileşeni Donanım Elektronik donanım (işlemci kartları, vb) Diğer bileşenler (mekanik bileşenler, ekran, vb) Yazılım Sistem yazılımları Uygulama Yazılımları Alt yapı Ekipmanlar Hizmetler 10

11 Bilişim Teknolojileri - İşlemci Donanımı Transistör (Transformatör + Resistor), bir devreyi açıp kapamaya yarayan, sinyali güçlendiren, farklı elektronik devre parçalarını birbiriyle uyumlu hale getirmekte kullanılan ve 1947 yılında keşfi yapılan bir elektronik eleman. Transistörü bulanlar John Bardeen ve Walter Brattain'dir. 11

12 Bilişim Teknolojileri İşlemci Donanımı Bardeen ve Brattain, radyo ve telefon sinyallerinin alınmasında, güçlendirilmesinde ve yansıtılmasında kullanılan termiyonik kapaklara karşı bir seçenek bulmak için uğraşmaktaydılar. Çabuk kırılabilen ve pahalıya mal olan lambaların ısınması için belirli bir sürenin geçmesi gerekiyordu, ayrıca bir hayli de elektrik tüketiyorlardı. 12

13 Bilişim Teknolojileri İşlemci Donanımı İlk transistor, ince bir germanyum tabakasından yapıldı 1947 yılında üretilen bu transistor bir radyo devresine takıldı, elde edilen ses düzeyinde hissedilir bir yükselme sağlandığı görüldü Transistör, tıpkı lamba gibi, ses sinyalini güçlendiriyordu. Ama hem boyut olarak çok daha küçüktü, hem de daha az enerjiye gereksinimi vardı. 13

14 Bilişim Teknolojileri İşlemci Donanımı- Transistör Transistör öylesine önemli bir gelişme sayıldı ki, mucitlerine 1956 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazandırdı. 14

15 Bilişim Teknolojisi İşlemci Donanımı- Transistör 1972 yılında santimetre kare başına 3000 transitör yerleştirilebilirken bu değer günümüzde birkaç yüz milyon transistöre ulaşmış durumdadır. Transistörün icadı yalnızca transistörlü radyonun değil, bilgisayarlar, uydular, robotlar, cep telefonları ve tablet bilgisyarlara dek elektronik aygıtların doğumunda hayati bir rol oynadı. 15

16 Teknolojik İlerlemelere Temel Oluşturan Aşamalar Transistör ün keşfi İlk uydunun fıraltılması Radyolink Sistemlerinin kullanımı Uydu haberleşmesi Çalışma frekanslarının artması Elektronik devrelerde güç tüketiminin azalması Batarya teknolojilerindeki gelişmeler Display teknolojilerindeki gelişmeler... 16

17 Bilişim Teknolojisi Moore Yasası, Intel şirketinin kurucularından Gordon Moore un 19 Nisan 1965 yılında Electronics Magazine dergisinde yayınlanan makalesindeki ifadesine dayalı olarak teknoloji tarihine kendi adıyla geçen yasa. «Her 18 ayda bir tümleşik devre üzerine yerleştirilebilecek bileşen sayısının iki katına çıkacacağını, bunun bilgisayarların işlem kapasitelerinde büyük artışlar oluşturacağını, üretim maliyetlerinin ise aynı kalacağını, hatta düşme eğilimi göstereceğini öngören deneysel (ampirik) gözlem». 17

18 İlk Bilgisayarlar İlk kez 7 Ocak 1946 tarihinde 'ENIAC' adıyla kullanımına başlanan elektronik bilgi işlem cihazları (yani bilgisayarlar), 66. yılında hayal edilemeyecek boyut ve işlevlerle yaşamımızı kolaylaştırmakta. ABD ordusu için geliştirilen ilk bilgisayar ENIAC 30 ton ağırlığında, 167 metrekare hacminde iken, zamanla küçüldü, ucuzladı, günlük hayatın vazgeçilmezleri arasına girmiş durumda. 18

19 Bilişim Teknolojisi Bilişim teknolojilerindeki ilerlemeler günümüzde de devrimsel nitelikte değişimlere neden olmaya devam etmektedir Bilişim teknolojilerine sahiplik derecesi ülkelerin sınıfını belirlemektedir. Güncel bilişim teknolojileri vasıtasıyla bilgiler istenilen noktalara geleneksel yollara kıyasla milyon katlara varacak biçimde daha hızlı ulaştırılabilmektedir. 19

20 Bilişim Teknolojisi Günümüzeki tablet bilgisayarlar, bilgisayar ve internet dünyasını tamamen dokunmatik ekranla işleyen bir platforma taşımış durumda. 20

21 Bilişim Teknolojisi Bilişim teknolojisinin altyapısı bilgisayar ve diğer iletişim araçlarına dayanmaktadır, ancak bu teknolojide insan unsuru yok sayılamaz. Donanımın da yazılımın da geliştirilmesinde insana ihtiyaç duyulmaktadır. 21

22 Bilişim Teknolojisi Gelişen teknolojileri insan aklının günlük hayatımıza yansımaları olarak yorumlanabilir. Bilişim teknolojisi, yaşamımızın her alanında her türlü işimizin yapılmasında bize yardımcı olmakta aynı zamanda bizi zaman kaybından kurtarmaktadır. Bize kendimize daha fazla zaman ayırma ve yoğunlaşma imkânı vermektedir. 22

23 Bilişim Teknolojisi Bilişim teknolojileri, bilişim toplumunun hammaddesi olan bilgiye istenildiği zaman ve mekânda hızlı bir şekilde ulaşılmasını sağlar. Sürekli olarak yeni bilgilerin üretilmesine aracılık ederler. Toplumun yeniden şekillendirilmesine katkı sağlar 23

24 Bilişim Teknolojisi İnsan zekâsının daha neler başarabileceğini hayal etmek gerçekten zordur. Bilişim teknolojisi diğer bütün disiplinler ile ilgilidir ve bunun neticesi olarak çok farklı biçimlerde uygulanarak bize sınırsız bir etki ve gelişme olanağı sunmaktadır. 24

25 Bilişim Teknolojisi Uygulama Alanları İnternet Elektronik posta Mobil telefonlar Bankacılık işlemleri Çağrı merkezleri Hukuk 25

26 Bilişim Teknolojisi Uygulama Alanları Sesli ve görsel medya Animasyon ve bilgisayar oyun sektörü Ulaşım Sosyal ağlar Dijital yayıncılık, Elektronik kitap 26

27 Bilişim Teknolojisi Uygulama Alanları Internet üzerinden TV-radyo yayını, TV birimlerine getirilen Internet servisleri Uydu yayınları Ses tanıma Sesten metine dönüşüm Metinden sese dönüşüm Simulatene tercüme 27

28 Bilişim Teknolojisi Uygulama Alanları Eğitim Biyomedikal Teletıp Akıllı evler E-ticaret Bilişim suçları adli bilişim Askeri uygulamalar 28

29 Bilişim Teknolojisi - Kazandırdıkları Bilgi akış hızının artması ile birlikte, bilim, teknoloji ve üretim çevrimininin hızı da artmaktadır. Bilişim teknolojileri yeni ekonomik yapının dinamiğine de yön vermektedir. 29

30 Bilişim Teknolojisi - Kazandırdıkları Bilişim teknolojileri ekonomik yapı üzerindeki büyük bir dönüşüm başlatmıştır. Ekonomik faaliyetlerin küreselleşmesine olanak sağlamıştır Yapılacak yatırımlar ulusal ölçekli ekonomik büyüme oranlarını ve diğer bütün sektörlerini etkiler. 30

31 Bilişim Teknolojisi - Kazandırdıkları Firmaların iç verimlilik oranlarını yukarı trende sokarken, dış çevreleriyle de ilişkilerinde yeni mekanizmalar içine girmelerine neden olmaktadırlar. Böylece iç ve dış süreç ayrımları ortadan kalkmaya başlar Firmalar, bilişim teknolojileriyle sağladıkları esneklikle maliyetlerini düşürmekte ve küresel ölçekli rekabetlere girişebilmektedirler. 31

32 2011 ve 2012 Yılı Dünya Verileri DÜNYA ÇAPINDA IT HARCAMALARI (MİLYAR ABD DOLARI ) KATEGORİ 2011 harcamaları 2012 harcamaları İŞLEMCİ DONANIMLARI YAZILIMLAR IT SERVİSLERİ İLETİŞİM ALT YAPISI İLETİŞİM SERVİSLERİ 1,663 1,686 TOTAL 3,523 3,628 32

33 2011 Yılı Türkiye Verileri Donanım, yazılım, hizmet, elektronik haberleşme, e- ticaret, savunma sanayii, çağrı merkezi, mobil cihazlar pazarları toplam büyüklüğü: 66,7 milyar TL Donanım pazarı: 8,9 milyar TL Yazılım ve hizmet pazarı: 4,2 milyar TL 33

34 2011 Yılı Türkiye Verileri Elektronik haberleşme pazarı: 27,6 milyar TL E-ticaret pazarı: 18,4 milyar TL Savunma sanayii yazılım ve hizmet pazarı: 0,6 milyar TL Çağrı Merkezleri: 1,8 milyar TL Mobil cihazlar pazarı: 4,9 milyar TL 34

35 Türkiye de Bilişim Türkiye'de halen nüfusun yarısınından fazlası ''bilişim okur yazarı'' değil Avrupa ülkelerinde bilişim okuryazarlığı %70'ler düzeyindeyken,türkiye de bu rakam % 40'larda. Cumhuriyetin ilk yıllarındaki okuma yazma seferberliği gibi şimdi de bilişim okur yazarlığı seferberliğine başlanması konuşulmakta 35

36 2011 Yılı Türkiye Verileri Donanım, yazılım, hizmet, elektronik haberleşme, savunma sanayii ve çağrı merkezi pazarları 2011 yılı toplam istihdamı 125 bin 847 kişi 36

37 2011 Yılı Türkiye Verileri Türkiye bilgi teknolojileri ve iletişim pazarının (Donanım, Yazılım, Hizmet, Savunma Sanayii Yazılım ve Hizmet) toplam ihracatı 732,5 milyon TL Yazılım ve Hizmet İhracatı 455,9 milyon TL Savunma Sanayii Yazılım ve Hizmet İhracatı 159 milyon TL 37

38 Gelecekte Eğitim 38

39 Teşekkürler 39