FİZİK 4. Ders 1: Fiziğin Anlamı ve Metodolojisi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "FİZİK 4. Ders 1: Fiziğin Anlamı ve Metodolojisi"

Transkript

1 FİZİK 4 Ders 1: Fiziğin Anlamı ve Metodolojisi

2 KAYNAKLAR Fizik ve Mühendislikte Modern Fizik, John R. Taylor, Chris Zafaritos, 1996 Fizik 3, Serway, Beichner, 2005 Wikipedia, Hyperphysics etc. Not: Ders notları yukarıdaki kaynaklardan derlenmiştir.

3 İÇERİK 1. Fiziğin Anlamı ve Metadolojisi 2. Klasik Fizikte Görelilik Göreliliğin İlkeleri Galile Dönüşümü Referans sistemleri Michelson-Morley Deneyi ve önemi 3. Uzay ve Zamanda Görelilik Einstein Görelilik Postülaları Görelilikte Olayları Tanımlama - Zamanın Göreliliği - Uzunlukların Göreliliği Lorentz Dönüşüm Denklemleri ve Uygulamaları

4 4. Göreli Mekanik Göreli Kütle Göreli Momentum Göreli Enerji Göreli Kuvvet 5. Kuantum Fiziğine Giriş- Işığın doğası Işığın Kuantalanması Karacisim Işıması ve Planck Hipotezi Fotoelektrik Olay

5 6. Işığın doğası devam Compton Olayı X - ışınları Duane - Hunt Yasası 7. Atom Enerjisinin Kuantalanması Atom Spektrumları Atom Modelleri Bohr Atom Modeli Atomun yapısı ve Laserler

6 8. Atom Enerjisinin Kuantalanması devam Bohr Atom Modeli devam Hidrojen Türü İyonlar X - ışınları Spektrumu ve Moseley Yasası Franck - Hertz Deneyi 9. Madde Dalgaları de Broglie Hipotezi Davisson - Germer Deneyi Sinüsel Dalgalar

7 10.Madde Dalgaları devam Dalga Paketleri Dalga Fonksiyonu Belirsizlik İlkesi 11. Bir Boyutlu Schrödinger Denklemi Beklenen Değer Kuyu İçindeki Parçacık Zamandan Bağımsız Schrödinger Denklemi

8 12. Bir Boyutlu Schrödinger Denklemi Kare Kuyu Tünel Olayı Basit Harmonik Salınıcı 13. Çekirdek Yapısı ve çekirdek dönüşümleri (EK Bölüm)

9 1. Fiziğin Anlamı ve Metadolojisi Fizik (Antik Yunanca: φύσις fisis doğa ) maddeyi, maddenin uzayzamanda hareketini enerji ve kuvveti de kapsamak üzere bütün ilgili kavramlarla birlikte inceleyen doğa bilimidir. Daha genel olarak, evren ile ilgili nasılları cevaplamak için doğanın genel bir analizidir. Fizik kuarklar, nötrinolar ve elektronlar gibi temel parçacıklardan galaksi süperkümelerine kadar çok geniş bir yelpazede birçok fenomeni inceler. Böylece fizik hem gözlemlenebilir şeyleri temel nedenlere indirgemeye hem de bu temel nedenleri birbirleriyle ilişkilendirmeye çalışır. Fiziksel teorilerin geçerliliği bilimsel metot ile test edilir. Araştırılan teorinin sonuçları teoriyi test etmek için uygulanan deney verileriyle karşılaştırılır; deney ve gözlemlerden elde edilen bilgiler toplanır ve teorinin tahmin ve öngörüleriyle kıyaslanır, buna göre teorinin geçerli olup olmadığına karar verilir. Deneysel verilerle çok iyi derecede örtüşen ve hiç yalanlanmamış teoriler sıklıkla bilimsel yasa ya da doğa yasası olarak adlandırılır. Tabii ki, bilimsel yasalar da dahil olmak üzere bütün teoriler deneylerle herhangi bir ters düşme söz konusu olduğunda daha tutarlı ve genel teorilerle değiştirilip düzeltilebilir.

10 Fizik Nedir? Maddenin kimyasal yapısındaki değişiklikler dışında kalan genel özelliklerini, genel ya da geçici yasalara bağlı, deney yoluyla incelenebilen, matematiksel olarak tanımlanabilen durum ve devinimlerini konu alan bilim dalı. - Antik çağlardan bu yana insanlar doğanın nasıl davrandığını anlamaya çalıştılar. En büyük gizemlerden biri Güneş ve Ay gibi gök cisimlerinin hareketiydi. Tarihte çoğunluğunun yanlışlığı kanıtlanan teoriler ortaya atıldı.

11

12 Elektron ve Fotonlar konulu 1927 Solvay Konferansı'ndan bir fotoğraf. Fotoğraftaki 29 bilimadamının 17'si Nobel Ödülü'nü ya önceden almış ya da daha sonrasında alacaktır.

13 Teorisyenler var olan deneylerle uyuşan ve gelecek deneylerle sınanabilecek matematiksel modeller üretmeye çalışırken deneyciler teorik öngörüleri test etmek ve yeni fenomenler gözlemlemek için deney yaparlar. Fiziğin alt konuları olan merkezi yani temel teoriler: - Klasik Mekanik - Elektromanyetizma - Termodinamik ve İstatistiksel Mekanik - Kuantum Mekaniği - Görelilik

14

15 Klasik mekanik Makroskopik boyutlarda (~ 10 9 m >) cisimlerin hareketlerini hem deneysel hem de matematiksel olarak inceleyen fiziğin bir ana dalıdır. Basit kristal modellerinden, galaksilerin hareketlerine kadar oldukça geniş bir büyüklük skalada tutarlı sonuçlar vermektedir. Çevremizde gördüğümüz birçok mekanik olay klasik mekanik kullanılarak oldukça yüksek bir doğrulukla hesaplanabilir. Klâsik mekanik, Newton mekaniği, klasik istatistik mekanik ve klâsik elektromanyetik teori alt dallarını içinde barındırır. Klasik Mekanik Harekete bir Örnek: Eğik Atış Hareketi

16 Newton Mekaniğinin Temel İlkeleri: 1- Eylemsizlik İlkesi 2- Dinamiğin temel Denklemi Newton'un İkinci Yasası eylemsiz referans sistemlerinde geçerlidir, eylemli referans sistemlerinde geçerli değildir. 3- Etki Tepki İlkesi

17 Olaylar bir eylemsiz sistemde (x,y,z,t) koordinatları ile tanımlıdır. Olayın uzay ve zaman koordinatlarını, bir eylemsiz sistemden, düzgün bağıl hızla hareket eden bir başka sisteme dönüştürmeyi istersek Galile dönüşümleri ni kullanırız. Galile Dönüşümleri

18 Bir P olayı bir eylemsiz sistemde ortaya çıkıyor. Olayın ortaya çıkma yeri ve zamanı (x,y,z,t) koordinatlarıyla veriliyor. Bu koordinatları bir eylemsiz sistemden sabit hızla hareket eden bir diğerine dönüştürmek istiyoruz. S ve S iki eylemsiz referans sistemidir. S sistemi S ye göre v hızıyla hareket etmektedir. t=0 anında S ve S sistemleri çakışsın. S sistemindeki bir gözlemci P olayının koordinatlarını (x, y, z, t ) olarak belirler.

19

20 Klasik mekanikte zaman evrenseldir. Ardışık iki olay arasındaki zaman aralığı her iki gözlemci için de aynıdır. Bu durum Einstein ın görelilik kuramı ile Newton Mekaniği nin kavramları arasındaki en büyük farklardan biridir.

21 Elektromanyetizma Elektrikçe yüklü parçacıklar arasındaki etkileşime neden olan fiziksel kuvvet'tir. Bu etkileşimin gerçekleştiği alanlar, elektromanyetik alan olarak tanımlanır. Doğadaki dört temel kuvvetten biri, elektromanyetizmadır. Elektrik ve Manyetik alanlar birbiriyle bağlantılıdır yani değişen bir elektrik alan, bir manyetik alan üretir; değişen bir manyetik alan da, elektrik alanı oluşturur.

22 Termodinamik ve İstatistiksel Mekanik İstatistik mekanik, büyük popülasyonları çözümlemekte matematiği kullanan olasılık teorisinin, kuvvete maruz kalan nesne veya parçacıkların hareketiyle ilgilenen mekaniğe uygulamasıdır. İstatistiksel mekanik; her bir atom ve molekülün mikroskobik özellikleriyle, günlük hayatta karşılaşılan maddelerin makroskobik özellikleri arasında ilişki kurar. Bunu nesnelerin termodinamik özelliklerini, moleküllerin spektroskopik (tayfölçüm) yöntemlerle alınmış verileri kullanarak yapar. İstatistiksel mekaniğin temel becerisi termodinamiğe dayanır. Sistemlerin mikroskobik özelliklerini kullanarak makroskobik özellikleri hakkında tahminler yürütür. İki teori de termodinamiğin ikinci yasasını kullanır (entropi). Ancak termodinamiğin ikinci yasasında entropi deneysel bir sonuçken istatistiksel mekanikte sistemin mikro düzeyde dağılımının fonksiyonudur.

23 Entropi Bilim adamları düzensizliği Entropi adı verilen nicelik ile ölçerler. Sistemlerdeki düzensizlik arttıkça, entropi de artar. Bu durum da faydalı (iş yapabilir) enerji miktarını azaltır. Faydasız enerjiyi (entropi) arttırır. Eğer bir sistem tamamı ile düzenli ise entropisi = 0 olabilir. Entropi, enerji gibi korunan bir özellik değildir. Bütün enerji değişimlerinde çevre ile sistemin entropi değişimlerinin toplamı daima pozitiftir. Bu da evrendeki toplam entropinin sürekli artmasına sebep olur. Örnek: Dünya'daki yaşam Güneş'ten gelen Entropiyle beslenir. Bitkiler büyümeleri için gerekli enerjiyi güneş ışığından aldıkları zaman evrene bir miktar düzen katılır ve bu nedenle entropi azalır. Fakat Dünya'daki bu entropi (belirsizlik) azalması, bütün bir evrendeki entropi artışı yanında küçücük kalır.

24 Klasik termodinamikte hacim, basınç, sıcaklık, enerji, ve entropi gibi kavramlar temel alınır. Diğer yandan termodinamik aynı zamanda istatistiksel kavramlar kullanılarak da ifade edilebilir. Mekanik (klasik veya kuantum) yasalarının istatistikle birleştirilerek kullanılması sayesinde geliştirilen "istatistiksel mekanik" veya "istatistiksel termodinamik", klasik termodinamiğin tarif ettiği ancak açıklayamadığı bazı olgulara derin açıklamalar getirmiştir. Bunlardan biri de entropi yasasıdır.

25 Kuantum Mekaniği Madde ve ışığın, atom ve atomaltı seviyelerdeki davranışlarını inceleyen bir bilim dalıdır. Moleküllerin, atomların ve bunları meydana getiren elektron, proton, nötron, kuark, gluon gibi parçacıkların özelliklerini açıklamaya çalışır. Çalışma alanı, parçacıkların birbirleriyle ve ışık, x ışını, gama ışını gibi elektromanyetik radyasyonlarla olan etkileşimlerini de kapsar. Temelleri 20. yüzyılın ilk yarısında Max Planck, Albert Einstein, Niels Bohr, Werner Heisenberg, Erwin Schrödinger, Max Born, John von Neumann, Paul Dirac, Wolfgang Pauli gibi bilim adamlarınca atılmıştır. Belirsizlik ilkesi, anti madde, Planck sabiti, kara cisim ışınımı, dalga kuramı, Kuantum alan kuramı gibi kavram ve kuramlar bu alanda geliştirilmiş ve klasik fiziğin sarsılmasına ve değiştirilmesine sebep olmuştur.

26 Görelilik Özel Görelilik İvmesiz referans sistemleriyle sınırlıdır. Genel Görelilik İvmelenen referans sistemleri ele alınır.

27 Fiziğin temel alanları, onlara bağlı alt branşlar ve teoriler : Yoğun madde fiziği Atomik, moleküler, nükleer ve optik fizik Manyetizma ve elektrik fiziği Yüksek enerji/parçacık fiziği Astrofizik

28 Metodoloji = Yöntem Bilimi Metodolojinin konuları; - metotların temellendirilmesi, - metotların karşılaştırılması, - eşleştirilmesi, - değerlendirmesi, - geliştirilmesi ve yeni metotlar aranmasıdır.

29 KLASİK FİZİKTE GÖRELİLİK İki büyük teori modern fiziği ayakta tutar ve bunlar yirminci yüzyılın ilk 25 yılında kurulmuş teorilerdir. 1- Görelilik Teorisi (Einstein in öncülüğünde gerçekleşmiş) 2- Kuantum Teorisi (Bohr, Einstein, Heisenberg, Schrödinger ve diğerlerinin çabasıyla kurulmuş)

30 Görelilik Fizikte ölçümler seçilmiş bir referans sistemine göre yapılır. Bir olay t=5 sn de oluyorsa bunu t=0 gibi bir başlangıç zamanına göre ölçmüşüzdür. Bir cismin uzaydaki konumu r = x, y, z vektörüyle belirtilmiş olup r = 0 orijinine göre ölçülmüştür. Örnek: Yolda giden bir arabanın kinetik enerjisini bulmak istiyoruz. Bu enerjinin yol kenarında duran bir gözlemciye göre mi, yoksa araba içindeki gözlemciye göre mi ölçülmüş olduğu çok fark etmektedir. (Araba içindeki gözlemciye göre K=0. ) Bu olguya ölçmenin göreliliği denir.

31 Einstein ın 1. Teorisi 1905 yılında yayınladığı ilk makale Özel Görelilik Teorisi. Bu teori geometrik bir teoridir. Bu teori ile; -Uzay ve Zaman kavramlarımızın nasıl değişmesi gerektiği -Newton mekaniğinin nasıl değişmesi gerektiği ortaya konmuştur ÖG, ivmesiz referans sistemleriyle sınırlıdır.

32 Einstein ın 2. Teorisi Genel Görelilikte ivmelenen referans sistemleri incelenir. Newtonun gravitasyon teorisi yetersiz kaldığı yerde geçerli olan bir teoridir. Örnek olarak kara delikler, geniş ölçekli uzaylar ve yerçekiminin zaman ölçümleri üzerindeki etkileri verilebilir. Genel görelilik modern fiziğin önemli bir dalıdır. Çok ileri bir konudur.

33 Orijin ve Eksenlerin Göreliliği Referans sistemi nedir? Birbirine göre hareket etmeyen nesnelerin oluşturduğu ve böylece diğer nesnelerin hareketlerinin kolayca takip edilebildiği bir sistem. Eylemsiz ve Eylemli Referans Sistemleri.

34 Eğik düzlemde kayan blok durumunda koordinat sistemi farklı şekilde seçilebilir. Newton yasaları orijin ve eksen seçimi belirtmez, her iki koordinat sisteminde de geçerlidir. Görelilik teorisinde, Newton yasaları değişmez (invaryant) dir. Hareket yasaları her koordinat sisteminde aynıdır ve en uygun sistemin seçimi serbesttir. Her fizik probleminde orijin ve eksen seçimi keyfidir.

35 Orijin ve eksenler değiştiği durumda temel fizik yasaları değişmez olması durumu hem klasik fizikte yani Newton mekaniği, elektromanyetizma, termodinamik değişmez kalır. Aynı zamanda Einstein ın görelilik ilkesinde de değişmez kalır. Yani her fizik probleminde orijin ve eksenlerin seçimi keyfidir. Bu keyfiyet durumu bize kolaylık sağlar. Uygun koordinat sistemi seçilir ve denklemler daha basit hale gelir.

36 Hareketli Referans Sistemi Görelilik ilkesinin önemli bir örneği; biribirine göre hareket eden iki referans sistemini ele alır. Yatay bir yolda sabit v hızıyla giden bir trendeki öğrenciyi göz önüne alalım. Öğrenci elindeki topu bırakıyor. Top yerde nereye düşer?

37 Yol kenarında S referans sistemi var. Tren ve öğrenci sağa doğru yerçekimi alanında v hızıyla gider. Top bırakıldığı anda sağa doğru v hızıyla hareket eder ve parabol bir yol izler. Bu durumda top S referans sisteminde atıldığı noktanın daha sağında bir yere düşer. Top havadayken trende hareket ettiği için top ile aynı yatay yolu gider. Böylece top öğrencinin elinin altındaki düşey noktaya düşer.

38 Şimdi, bu problemi trenle birlikte hareket eden S referans sisteminde çözelim. Bu sistemde tren ve öğrenci hareketsiz olur yani raylar v hızıyla sola doğru hareket eder. Top bırakıldığı anda ilk hızı sıfır ve serbest düşme yapar yani atıldığı noktanın düşey izdüşümü olan noktaya düşer. Bu çözüm daha basit bir çözümdür. Bunun nedeni yerdeki gözlemcinin (x,y,z) koordinat sisteminde Newton yasaları geçerli olup trendeki gözlemcinin (x,y, z ) koordinat sisteminde de Newton yasaları geçerlidir. Bunun diğer anlamı yerdeki S sisteminden trendeki S sistemine geçtiğimizde Newton yasaları değişmez.

39 Bu değişmezliği (invaryantlığı) inceleyelim: Newton yasaları hız ve ivme içerir. Trende atılan topun hızına bakalım. Topun yerdeki S referans sistemine göre hızı u ve topun trendeki S referans sistemine göre hızı u. Tren yere göre sabit v hızı ile gider. u = u + v (Hızların klasik toplama formülü) Bu bağıntı uzay ve zaman konusundaki günlük sezgimizi yansıtır. Hızların vektörler şeklinde toplanacağını söyler.

40 Hızların toplama formülü Klasik fiziğin en temel bağıntısıdır fakat Görelilik teorisinde geçerli değildir. Bu bağıntı hızlar c ışık hızından çok küçük olduğunda yaklaşık olarak doğru olur. Biz bu formülü klasik fizikteki bir çok sorumuza cevap olduğu için kabul ediyoruz. Newton un 3 hareket yasasını ele alalım:

41 1- Düzgün doğrusal hareket yapan bir cisim üzerinde net kuvvet sıfırdır. Bu yasanın yerdeki S referans sisteminde doğru olduğunu kabul edelim. Topa etki eden dış kuvvetler toplamı sıfırsa, u hızı sabit olur. Trenin v hızı sabit olduğundan u de sabittir. u = u v Bu durumda Newton un birinci yasası trene bağlı S referans sisteminde de geçerli olur. Newton un yasası değişmez kalır.

42 2- Newton un ikinci yasası yere bağlı S sisteminde: F = ma F : top üzerindeki net kuvvet m : topun kütlesi a: topun S gözlemcisine göre ivmesi Bu formül S sisteminde doğruysa S de de F = m a olduğunu gösterelim. F, m ve a : trene bağlı S gözlemcisinde ölçülen değerler.

43 F = F oluşunun ispatı kuvveti nasıl tanımladığımıza bağlıdır. Kuvvet tanımı için standart bir yaylı terazi üzerindeki etkisine bakılır. S ve S gözlemcileri terazinin gösterdiği değeri aynı şekilde okur. Kuvvetin her iki referans sistemindeki değeri aynı olur. Klasik fizikte kütle ölçümü için yapılan deneyler (örnek: kollu terazi) her iki sistemde aynı değeri verir. Son olarak ivmeye bakarız. S sisteminde ; a = du dt

44 S sisteminde; a = du dt Klasik fiziğin en temel varsayımı zamanın evrensel bir büyüklük olduğudur. Yani t=t. a = du dt u = u v denkleminde t ye göre türev alınır. a = a dv dt v sabit olduğundan a = a. Newton un 2. Yasası da invaryanstır.

45 3- Newton un 3. yasası olan (etki kuvveti) = - (tepki kuvveti) S sisteminde geçerli olduğu da gösterilir. Kuvvet ölçümünün her iki referans sisteminde aynı olmasından üçüncü yasa S de doğruysa S de de doğrudur.

46 Newton yasaları bir referans sisteminde doğruysa bu sisteme göre sabit hızla hareket eden diğer bir sistemde de doğrudur. Klasik fizikte zaman ve uzayın varsayılan özelliklerinden, sabit hızla hareket eden bir koordinat sistemine geçildiğinde Newton yasaları değişmez kalır. Newton yasaları ivmeli bir referans sisteminde geçerli değildir. Klasik fizikte Newton yasalarının geçerli olduğu ivmesiz referans sistemlerine eylemsiz referans sistemi denir.

47 Klasik Görelilik ve Işık Hızı ( c ) Elektromanyetizma(EM) yasalarında bir referans sisteminden diğerine geçildiğinde sistem ivmesizse yasalar değişir. EM yasaları, ışık ve diğer EM dalgaların boşlukta her yönde ilerleme hızı yani boşluktaki yayılma hızı; c = 1 ε 0 μ 0 = 3x10 8 m/s ε 0 :boşluğun dielektrik geçirgenliği μ 0 : boşluğun magnetik geçirgenliği denilen sabitlerdir.

48 Işığın S deki hızı c. Klasik fiziğe göre S gözlemcisiyle aynı yönde giden bir ışığın S deki hızı c v olmalı. Klasik fiziğe göre S gözlemcisine karşıdan gelmekte olan bir ışığın S deki hızı c + v olmalı. Diğer yönlerdeki ilerleyen ışığın hızı bu iki değer arasında olmalıdır. Fakat EM yasaları bunu vermez ve S de geçerli değildir.

49 Bu sorun nasıl çözüldü? Esir ( Eter) denilen bir ortam düşünüldü. Işık dalgalarının esir adı verilen bu ortamda yayıldığını ve ışık hızının yalnızca esire göre durgun olan özel bir mutlak sistemde c olduğunu düşündüler. Fizikçilerin varsaydığı bu ortam kimsenin görüp duymadığı bir ortam. Bu bir mutlak referans sistemi olup ışık c hızıyla yayılıyor ve esir durgundur. Michelson-Morley deneyi Esiri kanıtlamaya çalıştı. Einstein daha ilerde bunun olmadığını gösterilmiştir.

50 Esirin varlığının kanıtlanması için yapılan en önemli çalışma : Michelson-Morley deneyi Günümüzde Esir kabul edilmese de kendi içinde tutarlı bir bakış açısıydı. Mutlak bir esir referans sistemi varsa, Güneşin etrafında dönen Dünya bu esire göre hareket halinde olmalıdır. Bu hareketin hızını ölçmek için: Işığın Dünyaya göre hızı değişik yönlerde ölçülür. Eğer farklı değerler bulunuyorsa Dünya Esire göre hareket ediyor demektir. Bundan basit bir hesapla esire göre hızını buluruz. Fakat bazen ışığın hızı aynı değerlerde çıkabilir. Dünya bu noktada esire göre hareketsizdir. Birkaç ay sonra deney tekrarlanır Dünyanın esire göre hızı sıfırdan farklı olacaktır. Pratikte bunun deneyinin yapılması zordur çünkü c çok büyük bir değer. Dünyanın esire göre hızı v, değişik yönlerde c+v ile c-v arasında değişecektir. v bilinmese de Dünyanın Güneş çevresindeki hızı 3x10 4 mertebesinde olmalı. Eğer Güneşte Esire göre hareket ediyorsa daha da fazla olabilir. O yıllarda ışık hızını doğrudan ölçen deneysel aygıtlarla bu fark gözlenemiyordu.

51 Michelson-Morley deneyi Doğrudan ışık hızını ölçmek yerine bir interferometre kullandılar. Aynı bir ışık demeti yarı saydam yüzeylerde iki demete ayrılıp farklı yollarda gidip geldikten sonra birleşip girişim saçakları oluştururlar. Saçaklar incelenerek ışık hızındaki fark hesaplanır. Şekle bakarak demetlerden birinin M 1 aynasına diğerinin de M 2 aynasına gittiğini görürüz. Aynalardan yansayan demetler M ye dönerken bir kısmı gözlemciye gider. Böylece iki sinyal arasındaki faz farkına bağlı olarak yapıcı veya yıkıcı girişim olayı gözlenir. Faz farkını hesaplamak için kolların uzunluğu aynı yani l alınır.

52 İki yol arasında küçük zaman farkı t = t 1 t 2 l c β2 ; β = v c Bu zaman farkı sıfır olursa iki dalga aynı fazda gelir ve girişim yapıcıdır. T = λ c periyot ise ; Bir çevrim cinsinden faz farkı; N = t T =lβ2 λ

53 İnterferometreyi 90 0 döndürdüler ve faz farkını yine ölçtüler. Toplam faz farkı N = 2lβ2 olmalıdır. λ Eğer bu kayma gözleniyorsa Dünyanın esire göre hareket ettiği kanıtlanmış olur. Bu değerde β dolayısıyla v Dünyanın hızı hesaplanır. Ama deneyler sonucu bu fark gözlenemedi. Deneyi değişik aylarda değişik yerlerde denediler ama hep aynı sonucu buldular. İneterferometre döndürüldüğünde hiçbir faz farkı kayması gözlenmedi. Fizikçiler bunun sonucunda Michelson Morley deneyininin başarısızlığının nedenini Esir referans sisteminin olmayışına bağlamışlardır. Bu fikri kabul edip bunun sonuçlarını teoriye dönüştüren Einstein olmuştur.

54 Einstein ın Görelilik İlkesi Dünyanın esire göre hızını ölçmenin imkansız olduğunu ve ışık için Galileo hız dönüşüm bağıntısının çalışmadığı belirtildi. Bu güçlükleri ortadan kaldıran bir kuram önerdi. ÖG kuramını iki postülat üzerine kurdu. 1- Görelilik İlkesi: Fizik yasaları bütün eylemsiz referans sistemlerinde aynı olmalıdır. 2- Işık hızı sabittir: Gözlemcinin ve ışık kaynağının hızından bağımsız olarak, bütün eylemsiz referans sistemlerinde ışığın boşluktaki yayılma hızı c dir.

55 Maxwell denklemleri, Galilei dönüşümü altında non-invarianttır. Maxwell Denklemleri

BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1. BÖLÜM:2 Fizik ve Ölçme 13. BÖLÜM 3: Bir Boyutta Hareket 20. BÖLÜM 4: Düzlemde Hareket 35

BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1. BÖLÜM:2 Fizik ve Ölçme 13. BÖLÜM 3: Bir Boyutta Hareket 20. BÖLÜM 4: Düzlemde Hareket 35 BÖLÜM 1: Matematiğe Genel Bakış 1 1.1. Semboller, Bilimsel Gösterimler ve Anlamlı Rakamlar 1.2. Cebir 1.3. Geometri ve Trigometri 1.4. Vektörler 1.5. Seriler ve Yaklaşıklıklar 1.6. Matematik BÖLÜM:2 Fizik

Detaylı

Fizik 203. Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün

Fizik 203. Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün Fizik 203 Ders 6 Kütle Çekimi-Isı, Sıcaklık ve Termodinamiğe Giriş Ali Övgün Ofis: AS242 Fen ve Edebiyat Fakültesi Tel: 0392-630-1379 ali.ovgun@emu.edu.tr www.aovgun.com Kepler Yasaları Güneş sistemindeki

Detaylı

İÇİNDEKİLER -BÖLÜM / 1- -BÖLÜM / 2- -BÖLÜM / 3- GİRİŞ... 1 ÖZEL GÖRELİLİK KUANTUM FİZİĞİ ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ...

İÇİNDEKİLER -BÖLÜM / 1- -BÖLÜM / 2- -BÖLÜM / 3- GİRİŞ... 1 ÖZEL GÖRELİLİK KUANTUM FİZİĞİ ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ... İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii ŞEKİLLERİN LİSTESİ... viii -BÖLÜM / 1- GİRİŞ... 1 -BÖLÜM / 2- ÖZEL GÖRELİLİK... 13 2.1. REFERANS SİSTEMLERİ VE GÖRELİLİK... 14 2.2. ÖZEL GÖRELİLİK TEORİSİ... 19 2.2.1. Zaman Ölçümü

Detaylı

Kısa İçindekiler. Fizik: İlkeler ve Pratik Cilt 1: 1-21 Bölümleri, Cilt 2: Bölümleri kapsar

Kısa İçindekiler. Fizik: İlkeler ve Pratik Cilt 1: 1-21 Bölümleri, Cilt 2: Bölümleri kapsar Kısa İçindekiler Fizik: İlkeler ve Pratik Cilt 1: 1-21 Bölümleri, Cilt 2: 22-34 Bölümleri kapsar Bölüm 1 Temeller 1 Bölüm 2 Bir Boyutta Hareket 28 Bölüm 3 İvme 53 Bölüm 4 Momentum 75 Bölüm 5 Enerji 101

Detaylı

Bilimsel Bilginin Oluşumu

Bilimsel Bilginin Oluşumu Madde ve Özkütle 2 YGS Fizik 1 YGS Fizik Fiziğin Doğası başlıklı hazırladığımız bu yazıda; bilimin yöntemleri, fiziğin alt dalları, ölçüm, birim, vektörel ve skaler büyüklüklerle birlikte fizik dünyası

Detaylı

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. chem.libretexts.org

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. chem.libretexts.org 9. Atomun Elektron Yapısı Elektromanyetik ışıma (EMI) Atom Spektrumları Bohr Atom Modeli Kuantum Kuramı - Dalga Mekaniği Kuantum Sayıları Elektron Orbitalleri Hidrojen Atomu Orbitalleri Elektron Spini

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12 SINIF FİZİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12 SINIF FİZİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12 SINIF FİZİK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı Hareket Hareket 12.1.1.1. Düzgün

Detaylı

Hareket Kanunları Uygulamaları

Hareket Kanunları Uygulamaları Fiz 1011 Ders 6 Hareket Kanunları Uygulamaları Sürtünme Kuvveti Dirençli Ortamda Hareket Düzgün Dairesel Hareket http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Sürtünme Kuvveti Çevre faktörlerinden dolayı (hava,

Detaylı

Özel Görelilik Teorisi. Test 1 in Çözümleri. 3. 0,5c

Özel Görelilik Teorisi. Test 1 in Çözümleri. 3. 0,5c 8 Özel Görelilik Teorisi ÖZEL GÖRELİLİK TEORİSİ 1 Test 1 in Çözümleri 1. Bir isim durgun hâldeyken durgun kütle enerjisine sahiptir. Durgun kütle enerjisini eren bağıntı E 0 m. dir. Cisim ışık hızıyla

Detaylı

Bölüm 2. Bir boyutta hareket

Bölüm 2. Bir boyutta hareket Bölüm 2 Bir boyutta hareket Kinematik Dış etkenlere maruz kalması durumunda bir cismin hareketindeki değişimleri tanımlar Bir boyutta hareketten kasıt, cismin bir doğru boyunca hareket ettiği durumların

Detaylı

1.36 hafta. 2.Cumartesi veya Pazar günü. 3. Günlük 4 saat. 4.Toplam 144 saat

1.36 hafta. 2.Cumartesi veya Pazar günü. 3. Günlük 4 saat. 4.Toplam 144 saat V : - V V: : : - 1.36 hafta 2.Cumartesi veya Pazar günü 3. Günlük 4 saat 4.Toplam 144 saat 1. Hafta 2. Hafta KONULAR MADDE VE a. Madde ve Özkütle b. d. Plazmalar KAZANIMLAR 1. 2. ve rasyonel olur. 3. 4.

Detaylı

Fizik bilimi nedir? Fizik Bilimi nedir? Fizik biliminin uğraşı alanları nelerdir? On5yirmi5.com. Fizik Bilimi nedir?

Fizik bilimi nedir? Fizik Bilimi nedir? Fizik biliminin uğraşı alanları nelerdir? On5yirmi5.com. Fizik Bilimi nedir? On5yirmi5.com Fizik bilimi nedir? Fizik Bilimi nedir? Fizik biliminin uğraşı alanları nelerdir? Yayın Tarihi : 22 Ekim 2012 Pazartesi (oluşturma : 11/28/2015) Fizik Bilimi nedir? Fizik, deneysel gözlemler

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü A Grubu 3. Bölüm (Doğrusal Hareket) Özet Aysuhan Ozansoy

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü A Grubu 3. Bölüm (Doğrusal Hareket) Özet Aysuhan Ozansoy FİZ101 FİZİK-I Ankara Üniersitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü A Grubu 3. Bölüm (Doğrusal Hareket) Özet Aysuhan Ozansoy Bir şeyi basitçe açıklayamıyorsan onu tam olarak anlamamışsın demektir. Albert Einstein

Detaylı

1.ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ -2.BÖLÜM- ATOMUN KUANTUM MODELİ

1.ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ -2.BÖLÜM- ATOMUN KUANTUM MODELİ 1.ÜNİTE MODERN ATOM TEORİSİ -2.BÖLÜM- ATOMUN KUANTUM MODELİ Bohr Modelinin Yetersizlikleri Dalga-Tanecik İkiliği Dalga Mekaniği Kuantum Mekaniği -Orbital Kavramı Kuantum Sayıları Yörünge - Orbital Kavramları

Detaylı

İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ

İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ İÇİNDEKİLER xiii İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM 1 ÖLÇME VE BİRİM SİSTEMLERİ 1.1. FİZİKTE ÖLÇME VE BİRİMLERİN ÖNEMİ... 2 1.2. BİRİMLER VE BİRİM SİSTEMLERİ... 2 1.3. TEMEL BİRİMLERİN TANIMLARI... 3 1.3.1. Uzunluğun

Detaylı

Bağıl hız ve bağıl ivme..

Bağıl hız ve bağıl ivme.. Bağıl hız ve bağıl ivme.. Bağıl hareket, farklı referans sistemlerindeki farklı gözlemciler tarafından hareketlerin nasıl gözlemlendiğini ifade eder. Aynı hızla giden iki otomobilden birisinde bulunan

Detaylı

BÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM

BÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM BÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM 4.1. Giriş Bir önceki bölümde, hareket denklemi F = ma nın, maddesel noktanın yer değiştirmesine göre integrasyonu ile elde edilen iş ve enerji denklemlerini

Detaylı

Fizik 101-Fizik I 2013-2014. Dönme Hareketinin Dinamiği

Fizik 101-Fizik I 2013-2014. Dönme Hareketinin Dinamiği -Fizik I 2013-2014 Dönme Hareketinin Dinamiği Nurdan Demirci Sankır Ofis: 364, Tel: 2924332 İçerik Vektörel Çarpım ve Tork Katı Cismin Yuvarlanma Hareketi Bir Parçacığın Açısal Momentumu Dönen Katı Cismin

Detaylı

Kuantum Fiziğinin Gelişimi (Quantum Physics) 1900 den 1930 a

Kuantum Fiziğinin Gelişimi (Quantum Physics) 1900 den 1930 a Kuantum Fiziğinin Gelişimi (Quantum Physics) 1900 den 1930 a Kuantum Mekaniği Düşüncesinin Gelişimi Dalga Mekaniği Olarak da Adlandırılır Atom, Molekül ve Çekirdeği Açıklamada Oldukça Başarılıdır Kuantum

Detaylı

Bölüm-4. İki Boyutta Hareket

Bölüm-4. İki Boyutta Hareket Bölüm-4 İki Boyutta Hareket Bölüm 4: İki Boyutta Hareket Konu İçeriği 4-1 Yer değiştirme, Hız ve İvme Vektörleri 4-2 Sabit İvmeli İki Boyutlu Hareket 4-3 Eğik Atış Hareketi 4-4 Bağıl Hız ve Bağıl İvme

Detaylı

BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ

BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ 1.1. Giriş Kinematik, daha öncede vurgulandığı üzere, harekete sebep olan veya hareketin bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvetleri dikkate almadan cisimlerin hareketini

Detaylı

ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ FİZİK ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİİŞ Fizik Bilimine Giriş ADF 01 Bilim Nedir? FİZİK NEDİ? Dünyayı, evreni ve evrendeki olayları... ve... dayanarak mantıksal olarak açıklamaya... denir. 4. Optik:... ve...

Detaylı

Bugün için Okuma: Bölüm 1.5 (3. Baskıda 1.3), Bölüm 1.6 (3. Baskıda 1.4 )

Bugün için Okuma: Bölüm 1.5 (3. Baskıda 1.3), Bölüm 1.6 (3. Baskıda 1.4 ) 5.111 Ders Özeti #4 Bugün için Okuma: Bölüm 1.5 (3. Baskıda 1.3), Bölüm 1.6 (3. Baskıda 1.4 ) Ders #5 için Okuma: Bölüm 1.3 (3. Baskıda 1.6 ) Atomik Spektrumlar, Bölüm 1.7 de eģitlik 9b ye kadar (3. Baskıda

Detaylı

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mühendislik Mekaniği Dinamik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 17 Rijit Cismin Düzlemsel Kinetiği; Kuvvet ve İvme Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Dinamik, R.C.Hibbeler, S.C.Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok.

Detaylı

FİZ111 FİZİK-I. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü B Grubu Bölüm V: Newton un Hareket Yasaları , Ankara.

FİZ111 FİZİK-I. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü B Grubu Bölüm V: Newton un Hareket Yasaları , Ankara. İZ111 İZİK-I Ankara Üniversitesi en akültesi Biyoloji Bölümü B Grubu Bölüm V: Newton un Hareket Yasaları 23.11.2015, Ankara Aysuhan OZANSOY Bölüm-V: Newton un Hareket Yasaları: 1. Kuvvet Kavramı 2. Newton

Detaylı

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mühendislik Mekaniği Dinamik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 13 Parçacık Kinetiği: Kuvvet ve İvme Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Dinamik, R.C.Hibbeler, S.C.Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 13 Parçacık

Detaylı

UZAY VE ZAMAN NEDİR? İnsanın var olduğundan beri kendine sorduğu kendineve evrenedair en önemli soru!

UZAY VE ZAMAN NEDİR? İnsanın var olduğundan beri kendine sorduğu kendineve evrenedair en önemli soru! UZAY VE ZAMAN NEDİR? İnsanın var olduğundan beri kendine sorduğu kendineve evrenedair en önemli soru! Giordano Bruno, Galileo Galilei, Nicolaus Copernicus, Johannes Kepler, René Descartes ARİSTO (ARİSTOTELES)

Detaylı

Bölüm 1: Lagrange Kuramı... 1

Bölüm 1: Lagrange Kuramı... 1 İÇİNDEKİLER Bölüm 1: Lagrange Kuramı... 1 1.1. Giriş... 1 1.2. Genelleştirilmiş Koordinatlar... 2 1.3. Koordinat Dönüşüm Denklemleri... 3 1.4. Mekanik Dizgelerin Bağ Koşulları... 4 1.5. Mekanik Dizgelerin

Detaylı

PROBLEMLERLE GÖRELİ MEKANİK VE ELEKTRODİNAMİK

PROBLEMLERLE GÖRELİ MEKANİK VE ELEKTRODİNAMİK PROBLEMLERLE GÖRELİ MEKANİK VE ELEKTRODİNAMİK ÇÖZÜMLÜ 11 PROBLEM Prof. Dr. Harun AKKUŞ 215 1 PROBLEMLERLE GÖRELİ MEKANİK VE ELEKTRODİNAMİK ÇÖZÜMLÜ 11 PROBLEM Prof. Dr. Harun AKKUŞ 215 2 İÇİNDEKİLER Önsöz....

Detaylı

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN

STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN.  Behcet DAĞHAN Statik Ders Notları Sınav Soru ve Çözümleri DAĞHAN MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ STATİK İÇİNDEKİLE 1. GİİŞ - Skalerler ve ektörler - Newton Kanunları 2. KUET SİSTEMLEİ - İki Boyutlu

Detaylı

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)

Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating

Detaylı

BÖLÜM 17 RİJİT ROTOR

BÖLÜM 17 RİJİT ROTOR BÖLÜM 17 RİJİT ROTOR Birbirinden R sabit mesafede bulunan iki parçacığın dönmesini düşünelim. Bu iki parçacık, bir elektron ve proton (bu durumda bir hidrojen atomunu ele alıyoruz) veya iki çekirdek (bu

Detaylı

FİZİK 4. Ders 10: Bir Boyutlu Schrödinger Denklemi

FİZİK 4. Ders 10: Bir Boyutlu Schrödinger Denklemi FİZİK 4 Ders 10: Bir Boyutlu Schrödinger Denklemi Bir Boyutlu Schrödinger Denklemi Beklenen Değer Kuyu İçindeki Parçacık Zamandan Bağımsız Schrödinger Denklemi Kare Kuyu Tünel Olayı Basit Harmonik Salınıcı

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI . SINIF KONU ANLATIMLI 5. ÜNİTE: MODERN FİZİK. Konu: Özel Görelilik. Konu: Kuantum Fiziğine Giriş Fotoelektrik Olay Compton e de Broglie ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ . Özel Görelilik 5. Ünite. Konu (Özel

Detaylı

İçerik. Fizik 101-Fizik I

İçerik. Fizik 101-Fizik I Fizik 101-Fizik I 2013-2014 Nurdan Demirci Sankır Enerji Araştırmaları Laboratuarı- YDB Bodrum Kat Ofis: 325, Tel:4332-4392 İçerik Yerdeğiştirme, Hız ve Sürat Ani Hız ve Sürat İvme Hareket Diyagramları

Detaylı

Bölüm 8: Atomun Elektron Yapısı

Bölüm 8: Atomun Elektron Yapısı Bölüm 8: Atomun Elektron Yapısı 1. Elektromanyetik Işıma: Elektrik ve manyetik alanın dalgalar şeklinde taşınmasıdır. Her dalganın frekansı ve dalga boyu vardır. Dalga boyu (ʎ) : İki dalga tepeciği arasındaki

Detaylı

Parçacık Fiziğinde Korunum Yasaları

Parçacık Fiziğinde Korunum Yasaları Parçacık Fiziğinde Korunum Yasaları I. Elektrik Yükünün Korunumu II. Lepton Sayılarının Korunumu III. Baryon Sayısının Korunumu IV. Renk Yükünün Korunumu V. Göreli Mekanik i. Göreli Konum ii. Lorentz Denklemleri

Detaylı

Fizik 101: Ders 7 Ajanda

Fizik 101: Ders 7 Ajanda Fizik 101: Ders 7 Ajanda Sürtünme edir? asıl nitelendirebiliriz? Sürtünme modeli Statik & Kinetik sürtünme Sürtünmeli problemler Sürtünme ne yapar? Yeni Konu: Sürtünme Rölatif harekete karşıdır. Öğrendiklerimiz

Detaylı

A B = A. = P q c A( X(t))

A B = A. = P q c A( X(t)) Ders 19 Metindeki ilgili bölümler 2.6 Elektromanyetik bir alanda yüklü parçacık Şimdi, kuantum mekaniğinin son derece önemli başka bir örneğine geçiyoruz. Verilen bir elektromanyetik alanda hareket eden

Detaylı

HAREKET HAREKET KUVVET İLİŞKİSİ

HAREKET HAREKET KUVVET İLİŞKİSİ HAREKET HAREKET KUVVET İLİŞKİSİ Sabit kabul edilen bir noktaya göre bir cismin konumundaki değişikliğe hareket denir. Bu sabit noktaya referans noktası denir. Fizikte hareket üçe ayrılır Ötelenme Hareketi:

Detaylı

TEST 1 ÇÖZÜMLER ÖZEL GÖRELİLİK

TEST 1 ÇÖZÜMLER ÖZEL GÖRELİLİK TEST ÇÖZÜMLER ÖZEL GÖRELİLİK. Klasik fizik isimlerin hızları için herhangi bir kısıtlama getirmez. Hız her değeri alabilir. Özel röletivite terisine göre maddesel hiç bir parçaık ışık hızına çıkamaz. Klasik

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI 1. SINIF KONU ANLATIMLI 5. ÜNİTE: MODERN FİZİK 1. Konu: Özel Görelilik. Konu: Kuantum Fiziğine Giriş Fotoelektrik Olay Compton e de Broglie ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 1 Özel Görelilik 5. Ünite 1. Konu

Detaylı

Newton un ikinci yasası: Bir cisim ivmesi cisim üzerine etki eden toplam kuvvet ile doğru orantılı cismin kütlesi ile ters orantılıdır.

Newton un ikinci yasası: Bir cisim ivmesi cisim üzerine etki eden toplam kuvvet ile doğru orantılı cismin kütlesi ile ters orantılıdır. Bölüm 5: Hareket Yasaları(Özet) Önceki bölümde hareketin temel kavramları olan yerdeğiştirme, hız ve ivme tanımlanmıştır. Bu bölümde ise hareketli cisimlerin farklı hareketlerine sebep olan etkilerin hareketi

Detaylı

Fizik Bilimine Giriş. Test-1. Fizik Nedir. 1. Evrendeki olayları anlamımıza yardımcı olan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?

Fizik Bilimine Giriş. Test-1. Fizik Nedir. 1. Evrendeki olayları anlamımıza yardımcı olan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? 1.Ünite Fizik Bilimine Giriş Fizik Nedir 1. Evrendeki olayları anlamımıza yardımcı olan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Matematik B) Biyoloji C) Kimya D) Arkeoloji E) Fizik 4. Kuvvet, hareket

Detaylı

DENEY 1. İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi

DENEY 1. İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi DENEY 1 Düzgün Doğrusal Hareketin İncelenmesi Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Isparta - 2018 Amaçlar 1. Tek boyutta hareket kavramının incelenmesi. 2. Yer değiştirme ve

Detaylı

1. Aşağıdakilerden hangisi fizik bilim insanının özelliklerinden değildir?

1. Aşağıdakilerden hangisi fizik bilim insanının özelliklerinden değildir? FİZİK ÖDEV TESTİ - DÖNEM - ÖDEV - FİZİĞİN DOĞASI FİZİK ÖDEV TESTİ - DÖNEM - ÖDEV - FİZİĞİN DOĞASI Aşağıdakilerden hangisi fizik bilim insanının özelliklerinden değildir? A) Fizik biliminin sınanabilir

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

FİZİK. Mekanik 12.11.2013 İNM 103: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ. Mekanik Nedir? Mekanik Nedir?

FİZİK. Mekanik 12.11.2013 İNM 103: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ. Mekanik Nedir? Mekanik Nedir? İNM 103: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ 22.10.2013 MEKANİK ANABİLİM DALI Dr. Dilek OKUYUCU Mekanik Nedir? Mekanik: Kuvvetlerin etkisi altında cisimlerin davranışını inceleyen bilim dalıdır. FİZİK Mekanik

Detaylı

G = mg bağıntısı ile bulunur.

G = mg bağıntısı ile bulunur. ATIŞLAR Havada serbest bırakılan cisimlerin aşağı doğru düşmesi etrafımızda her zaman gördüğümüz bir olaydır. Bu düşme hareketleri, cisimleri yerin merkezine doğru çeken bir kuvvetin varlığını gösterir.

Detaylı

Bölüm 1: Fizik ve Ölçme

Bölüm 1: Fizik ve Ölçme Fizik Bölüm 1: Fizik ve Ölçme f=ma İnsanoğlu Problem? Bilim Temel Yasalar Matematik Teori Doğal olayları yönetentemel yasaları bulmak ve ileride yapılacak deneylerin sonuçlarını öngörecekteorilerin geliştirilmesinde

Detaylı

Birinci Mertebeden Adi Diferansiyel Denklemler

Birinci Mertebeden Adi Diferansiyel Denklemler Birinci Mertebeden Adi Diferansiyel Denklemler Bir veya daha çok bağımlı değişken, bir veya daha çok bağımsız değişken ve bağımlı değişkenin bağımsız değişkene göre (diferansiyel) türevlerini içeren bağıntıya

Detaylı

Düzgün olmayan dairesel hareket

Düzgün olmayan dairesel hareket Düzgün olmayan dairesel hareket Dairesel harekette cisim üzerine etki eden net kuvvet merkeze doğru yönelmişse cismin hızı sabit kalır. Eğer net kuvvet merkeze doğru yönelmemişse, kuvvet teğetsel ve radyal

Detaylı

MADDESEL NOKTANIN EĞRİSEL HAREKETİ

MADDESEL NOKTANIN EĞRİSEL HAREKETİ Silindirik Koordinatlar: Bazı mühendislik problemlerinde, parçacığın hareketinin yörüngesi silindirik koordinatlarda r, θ ve z tanımlanması uygun olacaktır. Eğer parçacığın hareketi iki eksende oluşmaktaysa

Detaylı

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Termodinamik Laboratuvarı Laboratuar

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

Parçacık Fiziği Söyleşisi

Parçacık Fiziği Söyleşisi Parçacık Fiziği Söyleşisi Saleh Sultansoy - TOBB ETÜ Gökhan Ünel - UC Irvine HPFBU2012 12-19 Şubat, Kars, Kafkas Üniversitesi 1 Parçacık fiziği Maddenin ve etkileşimlerin alt yapısını anlamak 2 Büyük Patlama

Detaylı

r r s r i (1) = [x(t s ) x(t i )]î + [y(t s ) y(t i )]ĵ. (2) r s

r r s r i (1) = [x(t s ) x(t i )]î + [y(t s ) y(t i )]ĵ. (2) r s Bölüm 4: İki-Boyutta Hareket(Özet) Bir-boyutta harekeçin geliştirilen tüm kavramlar iki-boyutta harekeçin genelleştirilebilir. Bunun için hareketli cismin(parçacığın) yer değiştirme vektörü xy-düzleminde

Detaylı

Bilgi İletişim ve Teknoloji

Bilgi İletişim ve Teknoloji MADDENİN HALLERİ Genel olarak madde ya katı ya sıvı ya da gaz hâlinde bulunur. İstenildiğinde ortam şartları elverişli hâle getirilerek bir hâlden diğerine dönüştürülebilir. Maddenin katı, sıvı ve gaz

Detaylı

FİZİK. Mekanik İNM 101: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ. Mekanik Nedir? Mekanik Nedir?

FİZİK. Mekanik İNM 101: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ. Mekanik Nedir? Mekanik Nedir? İNM 101: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ 12.10.2017 MEKANİK ANABİLİM DALI Dr. Dilek OKUYUCU Mekanik Nedir? Mekanik: Kuvvetlerin etkisi altında cisimlerin davranışını inceleyen bilim dalıdır. FİZİK Mekanik

Detaylı

I FİZİĞE ÖN HAZIRLIKLAR

I FİZİĞE ÖN HAZIRLIKLAR İÇİNDEKİLER Önsöz. III Bölüm I FİZİĞE ÖN HAZIRLIKLAR 1 1 Ölçme ve Birim Sistemleri 1 2 Uzunluk, Kütle ve Zaman Büyüklükleri (Standartları) 1 3 Boyut Analizi 1 4 Birim Çevirme ve Dönüşüm Çarpanları 1 5

Detaylı

FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım

FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım devreleri Manyetik alanlar Akım nedeniyle oluşan manyetik

Detaylı

1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar

1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar 1. HAFTA Giriş ve Temel Kavramlar TERMODİNAMİK VE ISI TRANSFERİ Isı: Sıcaklık farkının bir sonucu olarak bir sistemden diğerine transfer edilebilen bir enerji türüdür. Termodinamik: Bir sistem bir denge

Detaylı

ELEKTRİKSEL POTANSİYEL

ELEKTRİKSEL POTANSİYEL ELEKTRİKSEL POTANSİYEL Elektriksel Potansiyel Enerji Elektriksel potansiyel enerji kavramına geçmeden önce Fizik-1 dersinizde görmüş olduğunuz iş, potansiyel enerji ve enerjinin korunumu kavramları ile

Detaylı

Hareket Kanunları. Newton un Hareket Kanunları. Fiz 1011 Ders 5. Eylemsizlik - Newton un I. Yasası. Temel - Newton un II. Yasası

Hareket Kanunları. Newton un Hareket Kanunları. Fiz 1011 Ders 5. Eylemsizlik - Newton un I. Yasası. Temel - Newton un II. Yasası Fiz 1011 Ders 5 Hareket Kanunları Newton un Hareket Kanunları Eylemsizlik - Newton un I. Yasası Temel - Newton un II. Yasası Etki-Tepki - Newton un III. Yasası http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ DİNAMİK

Detaylı

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz.

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Işık genellikle titreşen elektromanyetik dalga olarak düşünülür; bu suda ilerleyen dalgaya

Detaylı

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 10 Eylemsizlik Momentleri Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C.Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 10. Eylemsizlik Momentleri

Detaylı

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ

ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Spektroskopiye Giriş Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY SPEKTROSKOPİ Işın-madde etkileşmesini inceleyen bilim dalına spektroskopi denir. Spektroskopi, Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların

Detaylı

Kuantum Fiziği (PHYS 201) Ders Detayları

Kuantum Fiziği (PHYS 201) Ders Detayları Kuantum Fiziği (PHYS 201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Kuantum Fiziği PHYS 201 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i PHYS 102, MATH 158

Detaylı

V = g. t Y = ½ gt 2 V = 2gh. Serbest Düşme NOT:

V = g. t Y = ½ gt 2 V = 2gh. Serbest Düşme NOT: Havada serbest bırakılan cisimlerin aşağı doğru düşmesi etrafımızda her zaman gördüğümüz bir olaydır. Bu düşme hareketleri, cisimleri yerin merkezine doğru çeken bir kuvvetin varlığını gösterir. Daha önceki

Detaylı

Bölüm 9: Doğrusal momentum ve çarpışmalar

Bölüm 9: Doğrusal momentum ve çarpışmalar Bölüm 9: Doğrusal momentum ve çarpışmalar v hızıyla hareket eden m kütleli bir parçacığın doğrusal momentumu kütle ve hızın çarpımına eşittir; p = mv Momentum vektörel bir niceliktir, yönü hız vektörü

Detaylı

Maddeyi Oluşturan Tanecikler

Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddeyi Oluşturan Tanecikler a) Saf Madde : Kendine özgü fiziksel ve kimyasal özellikleri olan, ayırt edici özellikleri bulunan ve bu ayırt edici özellikleri sabit olan maddelere saf madde denir. Elementler

Detaylı

FİZ304 İSTATİSTİK FİZİK. Klasik Yaklaşımda Kanonik Dağılım I. Prof.Dr. Orhan ÇAKIR Ankara Üniversitesi, Fizik Bölümü 2017

FİZ304 İSTATİSTİK FİZİK. Klasik Yaklaşımda Kanonik Dağılım I. Prof.Dr. Orhan ÇAKIR Ankara Üniversitesi, Fizik Bölümü 2017 FİZ304 İSTATİSTİK FİZİK Klasik Yaklaşımda Kanonik Dağılım I Prof.Dr. Orhan ÇAKIR Ankara Üniversitesi, Fizik Bölümü 2017 Klasik Yaklaşım Klasik kavramlarla yapılan bir istajsjk teorinin hangi koşullar alnnda

Detaylı

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK)

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK) MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK) Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, temel kavramlar, statiğin temel ilkeleri 2-3 Düzlem kuvvetler

Detaylı

E = U + KE + KP = (kj) U = iç enerji, KE = kinetik enerji, KP = potansiyel enerji, m = kütle, V = hız, g = yerçekimi ivmesi, z = yükseklik

E = U + KE + KP = (kj) U = iç enerji, KE = kinetik enerji, KP = potansiyel enerji, m = kütle, V = hız, g = yerçekimi ivmesi, z = yükseklik Enerji (Energy) Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir. İş, bir cisme, bir kuvvetin tesiri ile yol aldırma, yerini değiştirme şeklinde tarif edilir.

Detaylı

FİZİK. Mekanik İNM 221: MUKAVEMET -I. Mekanik Nedir? Mekanik: Kuvvetlerin etkisi altında cisimlerin davranışını inceleyen bilim dalıdır.

FİZİK. Mekanik İNM 221: MUKAVEMET -I. Mekanik Nedir? Mekanik: Kuvvetlerin etkisi altında cisimlerin davranışını inceleyen bilim dalıdır. İNM 221: MUKAVEMET -I 03.07.2017 GİRİŞ: MEKANİK ANABİLİM DALI Dr. Dilek OKUYUCU Mekanik Nedir? Mekanik: Kuvvetlerin etkisi altında cisimlerin davranışını inceleyen bilim dalıdır. FİZİK Mekanik 1 Mekanik

Detaylı

Fen - Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü

Fen - Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü http://ogr.kocaeli.edu.tr/koubs/bologna/genel/listesi_prn.cfm?ed=0 1 / 5 22.05.2018 15:51 Fen - Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Adı 2017/2018 Listesi 1. YARIYIL TLU Atatürk İlkeleri ve İnkılap 9905005

Detaylı

MEKATRONİĞİN TEMELLERİ HAREKET

MEKATRONİĞİN TEMELLERİ HAREKET MEKATRONİĞİN TEMELLERİ HAREKET Bir Doğru Boyunca Hareket Konum ve Yer-değiştirme Ortalama Hız Ortalama Sürat Anlık Hız Ortalama ve Anlık İvme Bir Doğru Boyunca Hareket Kinematik, cisimlerin hareketini

Detaylı

Bir boyutta sabit ivmeli hareket..

Bir boyutta sabit ivmeli hareket.. Bir boyutta sabit ivmeli hareket.. İvme sabit olduğunda, ortalama ivme ani ivmeye eşit olur. Hız hareketin başından sonuna kadar aynı oranda artar veya azalır. a x = v xf v xi t ; t i = 0 ve t f = t alınmıştır

Detaylı

2. Konum. Bir cismin başlangıç kabul edilen sabit bir noktaya olan uzaklığına konum denir.

2. Konum. Bir cismin başlangıç kabul edilen sabit bir noktaya olan uzaklığına konum denir. HAREKET Bir cismin zamanla çevresindeki diğer cisimlere göre yer değiştirmesine hareket denir. Hareket konumuzu daha iyi anlamamız için öğrenmemiz gereken diğer kavramlar: 1. Yörünge 2. Konum 3. Yer değiştirme

Detaylı

h 7.1 p dalgaboyuna sahip bir dalga karakteri de taşır. De Broglie nin varsayımı fotonlar için,

h 7.1 p dalgaboyuna sahip bir dalga karakteri de taşır. De Broglie nin varsayımı fotonlar için, DENEY NO : 7 DENEYİN ADI : ELEKTRONLARIN KIRINIMI DENEYİN AMACI : Grafit içinden kırınıma uğrayan parçacıkların dalga benzeri davranışlarının gözlemlenmesi. TEORİK BİLGİ : 0. yüzyılın başlarında Max Planck

Detaylı

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FİZİK ANABİLİM DALI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU (YÜKSEK LİSANS)

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FİZİK ANABİLİM DALI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU (YÜKSEK LİSANS) FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FİZİK ANABİLİM DALI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU (YÜKSEK LİSANS) 1.Yarıyıl GÜZ YARIYILI DERSİN DERS KURAMSAL UYGULAMA TOPLAM ULUSAL KREDİSİ DERSİN ADI OPTİK KODU

Detaylı

Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri

Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri 7 Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu 225 Test 1 in Çözümleri 1. Elektrikçe yüksüz parçacıklar olan fotonların kütleleri yoktur. Işık hızıyla hareket ettikleri için atom içerisinde bulunamazlar. Fotonlar

Detaylı

DİNAMİK TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ

DİNAMİK TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ 7 TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ Adem ÇALIŞKAN Hareket veya hareketteki değişmelerin sebeplerini araştırarak kuvvetle hareket arasındaki ilişkiyi inceleyen mekaniğin bölümüne dinamik denir. Hareket, bir

Detaylı

4.1 denklemine yakından bakalım. Tanımdan α = dω/dt olduğu bilinmektedir (ω açısal hız). O hâlde eğer cisme etki eden tork sıfır ise;

4.1 denklemine yakından bakalım. Tanımdan α = dω/dt olduğu bilinmektedir (ω açısal hız). O hâlde eğer cisme etki eden tork sıfır ise; Deney No : M3 Deneyin Adı : EYLEMSİZLİK MOMENTİ VE AÇISAL İVMELENME Deneyin Amacı : Dönme hareketinde eylemsizlik momentinin ne demek olduğunu ve nelere bağlı olduğunu deneysel olarak gözlemlemek. Teorik

Detaylı

ÇALIŞMA YAPRAĞI (KONU ANLATIMI)

ÇALIŞMA YAPRAĞI (KONU ANLATIMI) ÇALIŞMA YAPRAĞI (KONU ANLATIMI) ATOMUN YAPISI HAZIRLAYAN: ÇĐĞDEM ERDAL DERS: ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME DERS SORUMLUSU: PROF.DR. ĐNCĐ MORGĐL ANKARA,2008 GĐRĐŞ Kimyayı ve bununla ilgili

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 5.62 Fizikokimya II 2008 Bahar Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr

Detaylı

Parçacık Fiziği. Dr. Bora Akgün / Rice Üniversitesi CERN Türkiye Öğretmenleri Programı Temmuz 2015

Parçacık Fiziği. Dr. Bora Akgün / Rice Üniversitesi CERN Türkiye Öğretmenleri Programı Temmuz 2015 Parçacık Fiziği Dr. Bora Akgün / Rice Üniversitesi CERN Türkiye Öğretmenleri Programı Temmuz 2015 Parçacık Fiziğinin Standard Modeli fermion boson Dönü 2 Spin/Dönü Bir parçacık özelliğidir (kütle, yük

Detaylı

Bölüm 3: Vektörler. Kavrama Soruları. Konu İçeriği. Sunuş. 3-1 Koordinat Sistemleri

Bölüm 3: Vektörler. Kavrama Soruları. Konu İçeriği. Sunuş. 3-1 Koordinat Sistemleri ölüm 3: Vektörler Kavrama Soruları 1- Neden vektörlere ihtiyaç duyarız? - Vektör ve skaler arasındaki fark nedir? 3- Neden vektörel bölme işlemi yapılamaz? 4- π sayısı vektörel mi yoksa skaler bir nicelik

Detaylı

İNSTAGRAM:kimyaci_glcn_hoca

İNSTAGRAM:kimyaci_glcn_hoca MODERN ATOM TEORİSİ ATOMUN KUANTUM MODELİ Bohr atom modeli 1 H, 2 He +, 3Li 2+ vb. gibi tek elektronlu atom ve iyonların çizgi spektrumlarını başarıyla açıklamıştır.ancak çok elektronlu atomların çizgi

Detaylı

Dalton atom modelinde henüz keşfedilmedikleri için atomun temel tanecikleri olan proton nötron ve elektrondan bahsedilmez.

Dalton atom modelinde henüz keşfedilmedikleri için atomun temel tanecikleri olan proton nötron ve elektrondan bahsedilmez. MODERN ATOM TEORİSİ ÖNCESİ KEŞİFLER Dalton Atom Modeli - Elementler atom adı verilen çok küçük ve bölünemeyen taneciklerden oluşurlar. - Atomlar içi dolu küreler şeklindedir. - Bir elementin bütün atomları

Detaylı

FİZİK BÖLÜMÜ LİSANS DERSLERİ

FİZİK BÖLÜMÜ LİSANS DERSLERİ FİZİK BÖLÜMÜ LİSANS DERSLERİ BİRİNCİ SINIF GÜZ YARIYILI ADI Z/S T U K AKTS FZK 101 Fizik I Z 4 2 5 6 FZK 103 Fizik Laboratuvarı I Z 0 2 1 3 FZK 105 Analiz I Z 4 0 4 4 FZK 107 Kimya I Z 3 2 4 4 ENF I Temel

Detaylı

Manyetik Alanlar. Benzer bir durum hareketli yükler içinde geçerli olup bu yüklerin etrafını elektrik alana ek olarak bir manyetik alan sarmaktadır.

Manyetik Alanlar. Benzer bir durum hareketli yükler içinde geçerli olup bu yüklerin etrafını elektrik alana ek olarak bir manyetik alan sarmaktadır. Manyetik Alanlar Manyetik Alanlar Duran ya da hareket eden yüklü parçacığın etrafını bir elektrik alanın sardığı biliyoruz. Hatta elektrik alan konusunda şu sonuç oraya konulmuştur. Durgun bir deneme yükü

Detaylı

KM in Sorunları ve Başarısızlıkları

KM in Sorunları ve Başarısızlıkları Klasik Mekanik (CM) makroskopik kuantum olaylarını betimlemede başarısızlığa uğramıştır. Mikroskopik özelliklerin makroskopik dünyaya taşınımına ait olaylar şunlardır: üstün akışkanlık Yeterince düşük

Detaylı

ELEKTROMANYETİK DALGALAR

ELEKTROMANYETİK DALGALAR ELEKTROMANYETİK DALGALAR Hareket eden bir yük manyetik alan oluşturur. Yük sabit hızla hareket ederse, sabit bir akım ve sabit bir manyetik alan oluşturur. Yük osilasyon hareketi yaparsa değişken bir manyetik

Detaylı

Parçacıkların Standart Modeli ve BHÇ

Parçacıkların Standart Modeli ve BHÇ Parçacıkların Standart Modeli ve BHÇ Prof. Dr. Altuğ Özpineci ODTÜ Fizik Bölümü Parçacık Fiziği Maddeyi oluşturan temel yapı taşlarını ve onların temel etkileşimlerini arar Democritus (460 MÖ - 370 MÖ)

Detaylı

MODERN FİZİĞİN DOĞUŞUNDA MOR ÖTESİ KRİZİNİN ROLÜ

MODERN FİZİĞİN DOĞUŞUNDA MOR ÖTESİ KRİZİNİN ROLÜ MODERN FİZİĞİN DOĞUŞUNDA MOR ÖTESİ KRİZİNİN ROLÜ Öğretmen Olcay NALBANTOĞLU Hazırlayanlar A.Cumhur ÖZCAN Mustafa GÖNENÇER Okan GİDİŞ Tolga TOLGAY İÇİNDEKİLER 1. Klasik Fiziğin Tanımı 2. Klasik Kuramın

Detaylı

DİNAMİK - 7. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü

DİNAMİK - 7. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü DİNAMİK - 7 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 7. HAFTA Kapsam: Parçacık Kinetiği, Kuvvet İvme Yöntemi Newton hareket

Detaylı

Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü

Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü 101537 RADYASYON FİZİĞİ Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI.. ANADOLU LİSESİ 12. SINIF FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI.. ANADOLU LİSESİ 12. SINIF FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN 2018-2019 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI.. ANADOLU LİSESİ 12. SINIF FİZİK DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN 12.SINIF KAZANIM SAYISI VE SÜRE TABLOSU ÜNİTE NO ÜNİTE ADI KAZANIM SAYISI SÜRE / DERS SAATİ ORAN (%) 1

Detaylı

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde

Detaylı