EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ. 2. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

Transkript

1 EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ 2. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

2 EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ EĞİTİM TARİHİ ANTİK ÇAĞDA EĞİTİM SÜMER UYGARLIĞI MISIR UYGARLIĞI PERS-HİTİT- FENİKE UYGARLIKLARI ÇİN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ANTİK AMERİKA UYGARLIĞI ANTİK YUNAN VE ROMA UYGARLIKLARI SPARTA ŞEHİR DEVLETİ ANTİK ÇAĞ SONRASI EĞİTİM İSLAM DÜNYASINDA EĞİTİM AVRUPA DA EĞİTİM AYDINLANMA DÖNEMİNDE EĞİTİM OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ CUMHURİYET DÖNEMİNDE TÜRK EĞİTİMİNDE ÇAĞDAŞLAŞMA EĞİTİM DEVRİMLERİ

3 EĞİTİM TARİHİ Eğitimin tarih boyunca geçirdiği aşamaları inceleyen bir bilim dalıdır. Eğitimin tarihi, insanlık tarihiyle eşdeğerdir. Her eğitimcinin, kendi eğitim bakış açısını oluşturabilmesi için, eğitim sürecinin bugünkü yapısına nasıl kavuştuğunu bilmesi önemlidir.

4 ANTİK ÇAĞDA EĞİTİM Antik çağ, yontma taş çağı döneminden, Roma imparatorluğunun çöküşüne (MS 476)kadarki zamanı kapsar. Uzakdoğu, Hint, Mezopotamya, Antik Amerika, Yunan ve Roma eğitimde bu çağda ön plana çıkan uygarlıklardır.

5 ANTİK ÇAĞDA EĞİTİM Antik çağ uygarlıklarının tümünde eğitim ailede başlardı. Daha sonraki yaşlarda çocukların eğitiminde din adamları söz sahibi olurdu. Çocuklara öncelikle dini metinler ezberletilirdi. Asil ve varlıklı ailelerin çocuklarına ileri yaşlarda tıp, coğrafya matematik ve astronomi konularından oluşan bir eğitim verilirdi. Bu okullara alt sınıfın çocukları gidemezdi. Dönemin eğitim anlayışında ezber, sıkı bir disiplin ve dayak benimsenmiştir. Mısır da bulunan bir kil tabletteki «beni dövdün, bilgi kafama girdi» ifadesi bu dönemin eğitim anlayışını özetlemektedir.

6 SÜMER UYGARLIĞI(MÖ 3000) Yazıyı ilk bulan ve diğer kuşaklara aktarımını sağlamak üzere sistemli eğitim etkinlikleri düzenleyen toplum olarak kabul edilir. İlk başlarda kelimelerin resim veya sembollerle ifadesi biçiminde olan yazı, zamanla şekil halini almaya başlamıştır. Bu şekiller çiviyi andırdığı için de «çivi yazısı» adını almıştır. Yazının icadı ile katip olarak yetiştirilen çocuklara, mabetlerde rahipler tarafından okuma-yazma öğretilmeye başlanmıştır. Sümerler 2500 lü yıllarda çarpım tablosuna benzer bir sistem kullanmışlardır. Ayrıca alan ve hacim hesaplamaları yapmış, Pi sayısını 3,125 olarak almışlardır. Ay takvimi, geometri, matematik, edebiyat gibi konularda da önemli gelişmeler göstermişlerdir.

7 MISIR UYGARLIĞI(MÖ ) Nil nehri deltasında kurulmuştur. Antik çağın en gelişmiş uygarlıklarından biridir. Eğitim tarihi açısından önemi «hiyeroglif» i ( resim yazısı) geliştirmeleridir. Bu yazıyı daha çok palmiye liflerinden yapılan papirüs ve kil tabletlere yazmışlardır. Günümüzde kullanılan miladi takvimin temeli sayılan 365 günlük ilk takvimi (güneş yılı takvimi) Mısırlılar geliştirip kullanmışlardır.

8 PERS- HİTİT- FENİKE UYGARLIKLARI PERSLER, İran uygarlığının en önemli temsilcileridir. Bilim ve eğitim açısından ilk posta teşkilatını kurmalarıdır. HİTİTLER, En eski Hint- Avrupa dillerinden birini kullanmış olmaları eğitim tarihi açısından önemli görülebilir. İlk yazılı anlaşmayı gerçekleştirerek tarihe geçmişlerdir. FENİKELİLER, İlk alfabeyi bulmuşlardır. 22 harfli olan bu alfabe İonlar, Yunanlılar ve Romalılara geçerek günümüzde kullanılan Latin Alfabesinin temellerini oluşturmuştur.

9 ÇİN UYGARLIĞI( MÖ 2500) Çin de geçerli harflerin büyük bölümünün temeli 3000 yıl önceye dayanır. Eğitin temel amacı, ahlaki yönden gelişmiş, toplumsal kültürü benimsemiş ve devlete karşı görevlerini bilen ve yerine getiren insanlar yetiştirmektir. Pusula, barut, kağıt ve matbaanın ilk örnekleri Çin de bulunmuştur.

10 HİNT UYGARLIĞI(MÖ ) Toplumun sınıflar arasındaki kesin çizgilerin biçimlendirdiği «KAST SİSTEMİ» vardır. Hindistan da din adamları, asiller ve askerlerin çocuklarının eğitim aldığı «GURUKUL» lar bilinen en eski okul sistemlerinden biridir. Bu okullarda edebiyat, tarih, tıp, astronomi, felsefe ve devlet yönetimi alanlarında eğitim veriliyordu. Daha sonra ortaya çıkan Budizm ile birlikte hızla gelişmiş ve bugünkü üniversitelerin antik çağdaki dengi kabul edilen üst düzey eğitim kurumları açılmıştır.

11 ANTİK AMERİKA UYGARLIĞI Amerika kıtasının yerli halkı olan Mayalar ve İnkalar gelişmiş takvimler kullanmış, astronomi ve matematikte ileri düzeye ulaşmışlardır. Mayaların karmaşık yapı sistemi gelişmiş bir eğitim sisteminin bulunduğunun göstergesidir.

12 ANTİK YUNAN VE ROMA UYGARLIKLARI Günümüz felsefe, matematik, tıp, astronomi ve edebiyat alanlarındaki birçok düşünce ve kuramın temeli Antik Yunan ve Roma ya dayanır. Antik Yunanda asillere açık gelişmiş ve kurumsallaşmış bir eğitim sistemi bulunmaktaydı. İnsanın çok yönlü gelişmesi amaç edinilmişti. Jimnastik ile beden; müzik ve felsefeyle, ruh ve zihin geliştirilmeye çalışılmıştır. Eflatun un kurduğu «Akademia» bugünkü Akademilerin temeli sayılmaktadır. Eflatun un öğrencisi olan Aristotales ise «Lyceum» u yani bugünkü «Lise» yi kurmuştur. Aristo mantık biliminin kurucusu olarak kabul edilmektedir. Her şeyin neden-sonuç ilişkisi içinde gerçekleştiğini ifade etmiştir.

13 SPARTA ŞEHİR DEVLETİ Aynı dönemde Atina nın en önemli rakibi olarak görülen Sparta Şehir Devleti nde çocuklara bedensel gelişmeyi sağlayacak ve savaş meydanlarında gerekli olan «cesaret, atiklik ve silah kullanma becerileri» kazandırılmaya çalışılmıştır.

14 ANTİK YUNAN VE ROMA UYGARLIKLARI Antik Çağın diğer bir önemli uygarlığı olan Roma da eğitim, Antik Yunan daki gibi kurumsal olmayıp yaşamın gereklerine yanıt verecek biçimde düzenlenmiştir. Romalıların ideali dünyayı anlamak değil, düzenlemek olmuştur. Öğrencileri sınıflara ayırma yönetimi ilk kez Roma da uygulanmıştır.

15 ANTİK ÇAĞ SONRASI EĞİTİM İnsanlık Antik Çağ dan sonra, düşünsel anlamda karanlık bir Ortaçağ yaşamıştır. Akılcılığın yerini skolastik düşünce, dogmatizm ve metafizik düşünce almıştır. Bu dönemde insanlar yapıp ettikleri herşey de dini öğretileri referans almışlardır.

16 İSLAM DÜNYASINDA EĞİTİM İslam dünyasının en parlak zamanları MS 8. ve 12. yüzyıllar arasındaki dört yüz yıllık dönemdir. Tıp alanında çiçek ve kızamık hastalıklarının tedavisinde önemli gelişmeler sağlanmıştır. Matematik alanında Hintlilerden alınan sayı sistemine «0 SIFIR» rakamı eklenmiştir. İbni Sinan nın «KANUN» adlı eseri İslam dünyasında ve Avrupa da çok etkili olmuştur. Tıp eğitiminde ders kitabı olarak okutulmuştur. Bir diğer İslam bilgini El Biruni de astronom, tarihçi, botanikçi, ilaç bilimci, jeolog, ozan, filozof, matematikçi, coğrafyacı ve hümanist bir bilim insanıdır.

17 İSLAM EĞİTİM KURUMLARI İslamiyet te sözel eğitim yeterli gelmeyince örgün eğitim kurumları meydana gelmiştir. «Medrese Öncesi» ve «Medrese Sonrası» diye iki bölüme ayrılır. Medrese öncesi kurumlar; Küttap (Kur an-ı Kerim in okunması hedefli ilkokullar), camiler, sarayda eğitim, kitapçı dükkanları, bilginlerin evi, edebi salonlar biçimindedir. Medreselerin ilk ortaya çıkış süreçleri bilinmemekle birlikte, toplumun en önemli eğitim kurumlarından oldukları ve pek çok ihtiyaca cevap verdikleri bilinen bir gerçektir.

18 AVRUPA DA EĞİTİM RÖNESANS VE REFORM(Endüstrileşme Öncesi yy) Rönesans, yeniden doğuş anlamına gelmektedir. Bu sanatsal ve bilimsel anlamda özgür insan düşüncesinin üzerine çöken Ortaçağ karanlığından kurtularak yeniden doğmasıdır. Bu dönemde resim, heykel, mimarlık, edebiyat ve güzel sanatlarda üstün eserler meydana gelmiştir. Aydın düşünce bilim alanlarında önemli gelişmelere ön ayak olmuştur. Veriler toplama, deneyler yapma ve değerlendirme gibi bilimsel yöntemler geliştirmişlerdir.

19 AYDINLANMA DÖNEMİNDE EĞİTİM Avrupa da 18. yüzyılda doğup benimsenmeye başlanan dönem «AYDINLANMA DÖNEMİ» olarak adlandırılmıştır. Aklı ve bilmi ön plana çıkaran «AKILCILIK» dönemine geçişi ifade eder. Dönemin filozoflarından Descartes, «düşünüyorum, öyleyse varım» demiştir. Descartes, Leibniz, Kant, Diderot, Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau, Voltaire, John Locke ve Thomas Paine ilk temsicileridir. Aydınlanmacılara göre insan zihni doğuştan boştur ( Tabula Rasa) ve insan aklına eğitimle istenilen biçim verilmeliydi. Matbaanın icadının eğitim olanaklarının gelişmesine katkısı olmuştur. Sanayileşme ile de göçler ve yeni kültürler oluşmuştur. Toplumsal değişimler temel-okuma yazma ve hesap bilgisinin tüm bireylere kazandırılmasını gerekli hale getirmiştir.

20 OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ En güçlü Türk devleti Osmanlı İmparatorluğudur. 16. yüzyıla kadar eğitime verdiği önem, uzun yıllar varlık göstermesinin sebebidir. Daha sonra eğitime verilen önemin azalması, yıkılmasında önemli bir yer tutmuştur. Osmanlı da eğitim, «Tanzimat Öncesi» «Tanzimat Sonrası» diye ikiye ayrılır.

21 OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) 1-Geleneksel Dini Sivil Öğretim Kurumları Sıbyan Okulları (ilköğretim) Medreseler (orta ve yüksek öğretim) 2-Saray ve Ordu Eğitim Kurumları Saray Okulu (Mekteb-i Enderun) Acemi Ocakları Yeniçeri Ocağı 3-Batılı Anlayışa Göre a)askeri Teknik Okullar Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn (1773) Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn (1793) Tıbhane-i Amire Cerrahhane-i Mamure (1826) Mekteb-i Ulum-u Harbiye (1834) Mızıka-i Hümayun Mektebi (1834) b)genel Eğitim Kurumları Rüştiyeler (1838) Mekteb-i Ulum-u Edebbiye (1839) Mekteb-i Maarif-i Adliye (1838) 4-Yabancı Azınlık Okulları

22 OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) SIBYAN OKULLARI ( İLKÖĞRETİM DÜZEYİNDEKİ OKULLAR) Osmanlı İmp. da vakıflara bağlı olarak ilköğretim düzeyinde eğitim vermekteydiler. Sıbyan okulları, genel olarak küçük erkek çocuklara özgü ve çoğunlukla mahalle camii ya da mescitlerinin yanında ve mahalle aralarında bağımsız olarak hayırsever kimselerce yaptırılırdı. Okul hayırsever kişinin kurduğu özel vakıfça yönetilirdi. Dersler, sabahtan öğleye, öğleden de ikindiye kadar olmak üzere iki bölümde işlenirdi. MEDRESELER (ORTA VE YÜKSEK ÖĞRETİM DÜZEYİNDEKİ OKULLAR) Vakıf yönetimlerine bağlı olarak daha çok da dinsel içerikli bilgilerin verildiği orta ve yükseköğretim kurumlarıydılar. İlk Türk Medresesi Selçuklu hükümdarı Tuğrul bey tarafından Nişapur da 1040 yılında kurulmuştu. Osmanlı develinte, ilk medreseyi 1331 yılında İznik te Orhan Gazi kurmuştur.

23 OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) SARAY OKULU (MEKTEB-İ ENDERUN) Osmanlı devletinde geleneksel ve dini eğitim kurumlarının yanında saray hizmetleri için nitelikli personel yetiştiren kurumlardır. Bu okulların en eskisi Edirne sarayında, en kısa ömürlüsü İskender çelebi sarayında, en uzun ömürlüsü ise Galatasaray da kurulmıuştur. Enderun mektebi, ordu ve devlet örgütüne 1850 lere kadar 79 sadrazam, 3 Şeyhülislam, 36 Kaptan-ı Derya ve sayılamayacak kadar da önemli görevlerde bulunan elemanlar yetiştirmiştir. ACEMİ OCAKLARI Yeniçeri ocağının asker kaynağı ve ilk temel eğitimin verildiği yerdir. İlki Gelibolu da kurulmuştur.

24 OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) YENİÇERİ OCAKLARI Osmanlı ordusunun en önemli gücü olan yeniçeri askerlerinin yetiştiği yerdir. Yeniçeri Ocağı, bir askeri eğitim kurumu olarak Osmanlı devletinin bölgesinde uzun yıllar askeri üstünlük sağlamasında önemli bir rol oynamıştır. Yalnız devletin çöküş döneminde her ilerlemenin ve yeniliğin karşısına dikilen Yeniçeri ocağı, tarihe «Vaka-i Hayriye» diye geçen II: Mahmut döneminde 1826 yılında gerçekleşen kanlı bir olayın sonunda kapatılmıştır.

25 Osmanlı Eğitiminde Yenileşme Hareketleri Tanzimat Öncesi Eğitim Merkezde dini eğitim vardı. Bireyleri öteki dünyaya hazırlama amacındaydı. Yaşama dönük olamayan bu eğitim işlevsel değildi. Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketleri sonucu eğitim ilerlemişti. Osmanlı, Avrupa daki yeni icatlar karşısında savaşlarda yenilmeye başlamıştı.

26 Osmanlı Eğitiminde Yenileşme Hareketleri Tanzimat Öncesi Eğitim Osmanlı devleti kötü gidişi durdurmaya yönelik olarak Eğitim sisteminde ilk çağdaşlaştırma girişimleri asker-i teknik eğitim kurumlarında başlatıldı. Niteliği ve teknik gücü yüksek subay kadrosunu oluşturmak üzere de «Hendesehane ( sivil mühendis)» açıldı de Kasımpaşa da «Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn» (Ruslar, Çeşme de donanmayı yakınca daha güçlü donanma yapacak mühendis ve subay yetiştirmek için) açıldı. «Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn (1793)» «Tıbhane-i Amire Cerrahhane-i Mamure (1826)» «Mekteb-i Ulum-u Harbiye (1834)» «Mızıka-i Hümayun Mektebi (1834)» açıldı.

27 Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma Tanzimât, (Osmanlıca: تنظيمات ) ) Osmanlı İmparatorluğu'nda 1839 yılında Tanzimât Fermânı olarak bilinen Gülhane Hatt-ı Şerif-î'nin okunmasıyla başlayan modernleşme ve yenileşme döneminin adıdır. Sözcük anlamı "düzenlemeler, reformlar" demektir. Batı dillerinde genellikle Osmanlı Reformu (İng: the Ottoman Reform) deyimi kullanılmaktadır. Tanzimât Dönemi 1876'da II. Abdülhamit'in tahta çıkması ve Meşrutiyet'in ilânıyla sona ermiş kabul edilir. Ancak genel anlamda Osmanlı Reformunun 1922'de Osmanlı Devleti'nin sona ermesine dek sürdüğü de söylenebilir. Tanzimât çağının önde gelen siyasi liderleri döneminde Mustafa Reşit Paşa, 1850'lerin başından 1871'e kadar da Mehmed Emin Âli Paşa ve Keçecizade Fuat Paşa'dır. Fuat Paşa'nın 1868'de, Âli Paşa'nın 1871'de ölümünden sonra reform süreci krize girmiş ve uzun süren bir siyasi istikrarsızlık dönemi yaşanmıştır.

28 Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma Tanzimat döneminde pek çok olumlu gelişme olsa da eğitim sistemini kökten değiştirecek nitelikte değildir. Eski eğitim sistemi korunmuş, batılı anlamda eğitim kurumları açılmaya çalışılmıştır. Böylece toplumda farklı görüşlere sahip topluluklar meydana getirmiştir de Maarif-i Umumiye Nezareti(Milli Eğitim Bakanlığı) kurulmuştur. Maarif Nazırlığına Abdurrahman Sami Paşa (Cumhuriyet Dönemi MEB Bakanlarından ikincisi olan Maarif Vekili olan Hamdullah Suphi Tanrıöver in dedesi) getirilmiştir.

29 Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma Darülmuallimin-i Rüşdi, ilk öğretmen okulunun açılması önemlidir da Saffet Paşa Nazırlığında Maarif-i Umûmiye Nizamnâmesi, eğitimi sistemimizin ilk yazılı belgesidir. 198 maddelik bu belge Fransız eğitim sistemini model almıştır. Yabancı dille eğitim yapan okullar açılmıştır. (1868 Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi), 1863 Robert Koleji) Okullar, nitelik olarak pek değişmese de nicelik olarak değişmiş, sayıları artmıştır. (özellikle İstibdat döneminde)

30 Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma İkinci meşrutiyet (1908) özgürlükler getirse de istikrarsızlık da getirmiştir. Bu dönemde ilköğretim ile ilgili 1913 tarihli Tedrisat-ı İptidaiye Kanun-ı Muvakkati (Geçici İlköğretim Yasası) çıkmış ve tarihli 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu na kadar yürürlükte kalmıştır.

31 Cumhuriyet Döneminde Türk Eğitiminde Çağdaşlaşma Sultan II. Abdülhamit in İstibdat Döneminde uzun bir barış dönemi yaşanmış, ancak 1900 lü yılların başında Balkan savaşları ve I. Dünya savaşı devletin tüm kurumlarının çökmesine sebep olmuştur de Mondros Mütarekesi imzalanmıştır. Ardından ülkenin dört bir yanı işgal edilmiştir. Devletin tüm organları ve halk çok zor durumdaydı. 19 Mayıs 1919 da Mustafa Kemal Atatürk, Samsun a çıkarak Milli Mücadele yi başlatmıştır. Kurtuluş Savaşı nın verilmesinin ardından Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Daha önceki savaşlar ve Kurtuluş Savaşı sonunda ülke sahip olduklarının çoğunu kaybetmiştir. Belki de kaybettiklerinin en önemlisi «yetişmiş insan gücü» olmuştur. Nitelikli insan gücü kalmadığından TBMM de tutanakları bile öğretmenler tutmaktaydı. Öğretmen sayıları yetersizdi. Ankara'da ve diğer şehirlerde birçok resmi kurum, okullara yerleşmişti ilkokul (1764 ü açık 581 i kapalı) ve 28 Sultani (ortaöğretim) vardı.2386 erkek, 647 bayan öğretmen vardı. Tüm olumsuzluklara rağmen TBMM de Maarif Vekili Dr. Rıza Nur, milli eğitimle ilgili hedefleri açıklamıştı. Ulusal bir eğitim sisteminin vurgusu yapılmıştı.

32 Cumhuriyet Döneminde Türk Eğitiminde Çağdaşlaşma Kurtuluş Savaşı sürerken de Maarif Vekili Hamdullah Suphi Tanrıöver, «Maarif Kongresi» toplamıştır. Mustafa Kemal Paşa, cepheden gelerek kongre çalışmalarını izlemiştir. Atatürk ün buradaki konuşması yeni kurulacak devletin eğitim ilke ve politikalarını göstermektedir.

33 Eğitim Devrimleri ÖĞRETİMİN BİRLEŞTİRİLMESİ YASASI Tevhid-i Tedrisat Kanunu 03/03/1924 de TBMM de benimsenmiş 29/04/1924 de yürürlüğe girmiştir. Tüm eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığına bağlanmış ve Osmanlı nın sonunu getiren çok başlı eğitim sistemi kaldırılmıştır. (Geleneksel dini sivil eğitim / Modern askeri teknik okullar ve 1838 sonrası modern sivil ilk ve ortaöğretim kurumları / Azınlık ve cemaat okulları)

34 Eğitim Devrimleri YAZI DEVRİMİ 1 Kasım 1928 tarihli ve 1355 sayılı yasa ile Arap harfleri kaldırılmış, Latin harflerinden oluşan yeni alfabe benimsenmiştir. En önemli kültürel devrimlerden birisidir. Bu devrim ile Türk insanının çağdaşlaşmasını engelleyen bilgisizliğe karşı önemli bir darbe indirilmiştir.

35 Eğitim Devrimleri ULUS OKULLARI (Millet Mektepleri) Yeni Türk harfleriyle büyük bir okuma yazma seferberliği başlatılmıştır de yönetmelik yayınlanmıştır. Atatürk, başöğretmen seçilmiş, irfan ordusunun başına gelmiştir. 12 Eylül 1980 askeri darbesi ile bu tarih «Öğretmenler Günü» olarak kabul edilmiştir tarihinde ulus okulları ülke genelinde faaliyete başlamıştır. Önemli hizmetler veren Maarif Vekili Mustafa Necati, bu tarihte vefat etmiştir.

36 Eğitim Devrimleri ÜNİVERSİTE REFORMU Osmanlı dan kalan İstanbul Darülfünuna Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri uzun süre müdahale etmemiştir. Darülfünun kendinden beklenen performansı sergileyememiştir. Prof. Dr. Albert Malche (İsviçre Gelf Üniversitesi), konu ile ilgili ülkemize çağrıldı sayılı yasa ile İstanbul Üniversitesi kuruldu. Mevcut 151 öğretim üyesinden ancak 59 u görevine devam edebildi. Almanya dan kaçan bilim adamları da burada görev almıştır.

37 Eğitim Devrimleri ÜNİVERSİTE REFORMU Osmanlı dan kalan İstanbul Darülfünuna Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri uzun süre müdahale etmemiştir. Darülfünun kendinden beklenen performansı sergileyememiştir. Prof. Dr. Albert Malche (İsviçre Gelf Üniversitesi), konu ile ilgili ülkemize çağrıldı sayılı yasa ile İstanbul Üniversitesi kuruldu. Mevcut 151 öğretim üyesinden ancak 59 u görevine devam edebildi. Almanya dan kaçan bilim adamları da burada görev almıştır.

38 Eğitim Devrimleri DİL DEVRİMİ 12 Temmuz 1932 de TDK (Türk Dil Tetkik Cemiyeti), Türk dilinin yabancılaştırılmasını önlemek ve gelişimini sağlamak için Atatürk tarafından kuruldu. 26 Eylül 1932 de Türk Dil Kurultayı toplandı. 7 maddelik bir program belirlendi. Türk dilinin çeşitli dillerle karşılaştırılması Tarihi gelişiminin taranması Lehçeler ve Türkçe terimler sözlüğü oluşturulması Türk dilbilgisinin hazırlanması Doğu ve Batı ülkelerinde çıkan Türkçe hakkındaki yapıtların toplanması Türk dili ile ilgili çalışmaların bir dergide yayınlanması Türkiye gazetelerinde dil işlerine özel bir yer verilmesi

39 Eğitim Devrimleri KÖY ENSTİTÜLERİ Yüzlerce yıl ihmal edilen, kendi yazgısı ile baş başa kalan Türk köylüsü, Atatürk ün yaklaşımları ile saygın değerinin farkına varmıştır. «Milletin efendisi» olarak nitelemiştir. Türk köyü ancak çağdaş bir eğitimle canlandırılabilirdir. Bu amaçla Mustafa Necati zamanında Kayseri ve Denizli de öğretim yılında iki köy öğretmen okulu kuruldu. Etkili olamayan bu okullar kısa süre sonra kapatıldı de Maarif Vekili Dr. Reşat Galip, «Köy işleri komisyonu» oluşturdu. Köy öğretmenlerinde olması gereken nitelikler belirlendi. Çalışmalar kendisinden sonra da devam etti. Ama etkili çözüm bulunamadı.

40 Eğitim Devrimleri Köy Enstitüleri Bir ara çözüm olarak 1936 da askerde çavuş olanlar, Eskişehir Çifteler Harasında 8 aylık «Eğitmenler Kursu»na katıldı. Başarılı sonuç alınması sonucu yaygınlaştırıldı. İsmet İnönü, zamanında Bakan Hasan Ali Yücel ve İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç un katkılarıyla «Köy Enstitüleri» kuruldu (17 Nisan sayılı yasa) yılında kapatıldıklarında 16 bin dolayında öğretmen yetiştirmişlerdi. Cumhuriyet döneminin önemli bir projesi olan «Köy Enstitüleri», günümüzde hala güncel tartışma konusu olmaya devam etmektedir.

41 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.

42