BULANIK MANTIK TABANLI TEK EKSEN GÜNEŞ TAKİP SİSTEMİNİN TASARIMI VE UYGULAMASI
|
|
- Ayşe Behçet
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BULANIK MANTIK TABANLI TEK EKSEN GÜNEŞ TAKİP SİSTEMİNİN TASARIMI VE UYGULAMASI Gökhan GÖL Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Havacılık Elektrik ve Elektroniği ABD Yrd. Doç. Dr. Emre KIYAK Anadolu Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Havacılık Elektrik ve Elektroniği Özet Bu çalışmada bulanık mantık tabanlı tek eksende kontrol edilebilen güneş takip sisteminin tasarım ve uygulaması gerçekleştirilmiştir. Güneş enerjisinin gelme açısına göre güneş paneli, bulanık mantık denetleyicisi ile ışık şiddetinin fazla olduğu tarafa yönlendirilmiştir. Böylece güneş ışınlarının güneş paneline en dik şekilde yansıması sağlanarak güneş panelinden elde edilen enerjinin maksimum oranda kullanılması sağlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Bulanık mantık, kontrol sistemi, enerji verimliliği. DESIGN AND IMPLEMENTATION OF SINGLE-AXIS SOLAR TRACKING SYSTEM BASED FUZZY LOGIC Abstract In this study, based on fuzzy logic, which may be controlled single-axis solar tracking system design and procedures were carried out. According to the angle of incidence of solar energy, solar panel is directed to the side where the light intensity over the fuzzy logic controller. Thus, the solar radiation reflected by providing the solar panel in the upright position, the energy obtained from the solar panel is provided to be used to their maximum. Keywords: Fuzzy logic, control system, energy efficiency. 1. GİRİŞ Yenilenebilir enerji, sürekli devam eden doğal süreçlerden elde edilen ve doğal süreçlerin enerjisinin kullanılabilir forma dönüştürüldüğü enerji tipidir. Yenilenebilir enerji kaynakları güneş ışığı, rüzgâr, akan su, biyolojik süreçler ve jeotermal olarak sıralanabilir (Yenilenebilir Enerji, 2015). Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı fosil yakıtların sınırlı olması ve gün geçtikçe tükenmesi, çevreyi kirletmesi ve iklim değişikliğine neden olması açısından hızlı bir şekilde artmaktadır. Bunun yanı sıra her yere kurulabilecek sistemler olması ve çeşitli teknolojilerle geliştirilmeleri kullanımlarını artıran diğer bir faktördür. Yenilenebilir enerji kaynaklarının en yaygın olanları güneş ve rüzgâr enerjileridir. Rüzgâr enerjisi elde etmek için kurulması gereken rüzgâr türbinlerinin kurulduğu yerlerin yeterince rüzgâr alıyor olması gerekmektedir ve ülkemizde her il bu koşulu sağlayamamaktadır. Ayrıca rüzgâr türbinlerinin çıkardığı sesin çevreye verdiği rahatsızlık türbinlerin yerleşim yeri uzağında alanlara kurulmasını gerektirmektedir. Bunun yanı sıra rüzgâr türbinlerinin kurulduğu rüzgâr alan bölgeler genellikle kuşların göç yolu üzerindedirler. Yapılan araştırmalar neticesinde kuşların kurulan türbinlerden dolayı ya göç yollarını değiştirdiği ya da birçok türbine çarparak öldükleri gözlemlenmiştir (Gül, 2015). Dolayısıyla yenilenebilir enerji kaynağı olarak rüzgâr türbinlerine kıyasla güneş tarlalarının kurulması daha fazla görülmektedir. Güneş enerjisi kullanılarak elektrik enerjisi elde etme yöntemi diğer yenilenebilir enerji kaynaklarına göre daha kolay, uygulanabilir, doğaya zararsız ve düşük maliyetli olduğundan ticari bir ürün olarak hızla yaygınlaşmaktadır. Ancak üretilen güneş pillerinin verimlerinin % 20 civarında olması, güneş enerjisinin tam verimde elektrik enerjisine dönüşmesini engellemektedir
2 (Make Solar Energy Economical, 2015). Bu yüzden güneş ışığından yüksek verim elde etmek için, güneşi takip eden sistemler ortaya çıkmıştır. Güneş takip sistemi, güneş panellerinin gün içerisinde güneşi takip ederek tam verimde çalışmasını amaçlayan, güneşin panellere dik gelmesini sağlayan izleme sistemidir. Bu sistemlerin kullanılması ile güneş panellerinden elde edilen verimin % 25 ile % 55 arasında arttığı gözlemlenmiştir (Irina and Cătălin, 2010). Güneş takip sistemlerinin geliştirilmesi ile ilgili son yıllarda çok fazla çalışma yapılmıştır. Çeşitli kontrol teknikleri kullanılarak panellerin güneş ışınlarını dik olarak alması için çalışmalar yürütülmektedir. Yapılan çalışmalara göre güneş takip sistemlerinde, foto direnç ya da fotosel kullanılması bulutlu ortamlarda daha yaygındır (Benghanem, 2011). Bir diğer çalışmada güneş takibinin optimal hale getirilmesi için PLC (programlanabilir lojik kontrol) ve adım motoru kullanılarak SCADA sistemi geliştirilmiştir (Figueiredo and Costa, 2008). Ayrıca mikro işlemci tabanlı bir güneş takip sistemi geliştirilerek takip sistemin çok kararlı olduğu gözlenmiştir (Saxena and Dutta, 1990). Ülkemizde yapılan bir çalışmaya göre ise, yılda metre kare başına 1100 kwh lik bir güneş enerjisi potansiyelinin olduğu görülmektedir (Altın, 2004). Bu çalışmada bulanık mantık tabanlı mikro işlemci ve kontrol üniteleri ile tek eksenli güneş takip sistemi tasarımı ve uygulaması geliştirilmiştir. Kontrolcü olarak bulanık mantık kullanılmış ve gerekli kontrol devreleri tasarlanmıştır. Kontrol devresi Atmega 328 mikro kontrolcüsü üzerine inşa edilmiş ve gerekli yazılımlar Matlab simülasyonları neticesinde oluşturularak kontrol birimine yüklenmiştir. 2. GÜNEŞ TAKİP SİSTEMİ UYGULAMASI Güneş takip sistemlerinin amacı verimliliği düşük olan güneş enerji sistemlerinde güneş ışınlarının tam açıyla güneş panellerine yansıtılmasını sağlamak ve tam verimde enerji üretimini gerçekleştirmektir. Bu yüzden sürekli olarak sistemin farklı noktalarına yerleştirilen güneş ışını şiddet sensörleri ile kontrol edilir ve güneş ışınlarını fazla alan noktaya doğru güneş panelleri DC motor ile hareket ettirilir. Güneş takip sistemi uygulaması için kullanılan malzemeler şu şekildedir: Atmega 328 mikrodenetleyici DC motor DC motor sürücü devresi Güneş paneli Tek eksen kontrol için mekanik sistem Besleme devresi Algılayıcılar 2.1. Atmega 328 Mikrodenetleyici Atmega 328 arduino uno üzerinde bulunan 14 adet dijital giriş/çıkış, 6 adet analog girişe sahip bir mikrodenetleyicidir. Dijital pinlerinden 6 tanesi PWM (Pulse Width Modulation) için kullanılabilmektedir (Şekil 2.1). Giriş/çıkış pinleri maksimum 40 ma e kadar akım verebilmektedir. Mikrodenetleyici üzerinde yazılan kodların saklandığı 32 kb flash hafıza, çalışma alanının oluşturulması ve değişkenlerin çağrılması için kullanılan 2 kb SRAM (Static Random Access Memory) ve kullanıcı için ayrılmış 1 kb EEPROM (Erasable Programmable Read Only Memory) bulunmaktadır.
3 Şekil 2.1. Atmega 328 Mikrodenetleyici Atmega 328 mikrodenetleyicinin bir devrede kontrol birimi olarak kullanılabilmesi için harici kristal ve kapasitör gibi bazı ek elemanlara gerek duyulmaktadır. Mikro denetleyicinin çalışması için 1 adet 16 MHz kristale ve 2 adet 22 pf kapasitöre, ihtiyaç vardır (Şekil 2.2) DC Motor Şekil 2.2. Atmega 328 Devre Bağlantı Şeması Doğru akım elektrik enerjisini, mekanik enerjiye çeviren elektrik makinasına doğru akım motoru (DC motor) denilmektedir. Bu çalışmada güneş panelinin hareket ettirilebilmesi için düşük devirli yüksek torklu doğru akım motoru kullanılmıştır. Kullanılan motor (titan motor) dakikada 5 devir gibi küçük bir devir ile dönmekte ve cm başına 32 kg tork üretebilmektedir. Maksimum yük kapasitesinde 400 ma gibi düşük miktarda akım çekmektedir DC Motor Sürücü Devresi Doğru akım motorları iki telli, direk pilden enerji verildiğinde dönmeye başlayan motorlardır. Motor girişlerine uygulanan pilin + ve uçları yer değiştiğinde motor dönüş yönü değişmektedir. Kullanım esnasında motor yönünün bu şekilde değiştirilemeyeceğinden dolayı sürücü devreleri yapmak gerekmektedir. Çok sayıda doğru akım motor sürücü devresi bulunmaktadır. Ancak bu çalışmada oldukça popüler olan H köprüsü yöntemi ile motorun yön ve hız kontrolü yapılmıştır. H köprüsünün çalışma prensibi Şekil 3 de görüldüğü gibi kullanılan transistörlerin base uçlarına uygulanan lojik sinyallerin değişmesine dayanmaktadır. Devrede gösterildiği gibi eğer 1 ve 4 numaralı transistörlerin base tetikleme ucuna lojik 1, 2 ve 3 numaralı transistörlerin base uçlarına lojik 0 verilirse motor sola doğru dönecektir. Dolayısıyla ilgili doğruluk tablosu verilen bu örneğe göre çıkartılabilir. Şekil 2.3. H köprüsü çalışma şeması
4 Verilen şekilde H köprüsü BC237 transistörleri kullanılarak yapılmıştır. Ancak bu devre kurulduğunda trasnsitörlerin oldukça ısındığı ve motorun düzgün bir şekilde kontrol edilemediği görülecektir. Sadece sürücü devresinin nasıl çalıştığını anlamak için yapılan bu devre bu çalışmada motor kontrolü için kullanılmamıştır. Bu çalışmada motor hız ve yön kontrolü için Şekil 2.4 deki devre ütü baskı devre yöntemi ile pcb kart üzerine aktarılarak üretilmiştir (Şekil 2.5). Şekil 2.4. DC Motor Sürücü Devresi Şekil 2.5. Motor Sürücü Devresi Yapılan devreden de görüldüğü gibi sürücü devresine mikro denetleyiciden gelmesi için 2 giriş bulunmaktadır. Bu girişlerden Tablo 2.1 e göre gönderilen lojik sinyaller gönderilerek motor yön kontrolü yapılabilmektedir. Tablo 2.1. Sürücü Devresi Doğruluk Tablosu Giriş 1 Giriş 2 Motor Yönü ON OFF Sağ OFF ON Sol OFF OFF Dur ON ON İstenmeye Durum DC motor hız kontrolü darbe genişlik modülasyonu (PWM) metodu ile yapılmaktadır. Bu yöntemde motor uçlarına uygulanan voltaj sabit frekanslı kare dalga şeklindedir. Yani sürücüye gönderilen lojik 0 ve 1 darbelerin genişlikleri değiştirilerek motor hızı ayarlanmaktadır. Bu çalışmada kullanılan motor 600 Hz frekansında çalıştığı için periyot 1666 µs (mikro saniye) dir. Motor hızı motor sürücü devresine gönderilen sinyalin doluluk oranına (duty cycle) bağlı olarak ayarlanmaktadır. Eğer motor tam hızda döndürülmek istenirse mikro denetleyici yardımı ile motora analogwrite(255) komutu kullanılarak 255 değeri gönderilir. 255 değeri mikro denetleyici
5 çıkış ADC (Analog to Digital Converter) sinin 8 bit olmasından kaynaklanmaktadır. Şekil 2.6 da uygulanan doluluk oranlarına göre darbe genişlik modülasyonu görülmektedir Güneş Paneli Şekil 2.6. DC Motor Hız Kontrolü Güneş paneli, üzerinde güneş enerjisini soğurmaya yarayan birçok güneş pili hücresi bulunduran bir enerji kaynağıdır. Güneş pilleri / fotovoltaik piller, yarı iletken cihazların fotovoltaik etki özelliğini yani ışığı elektrik enerjisine çevirme özelliğini kullanarak güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştürürler. Bu çalışmada 15 Volt 20 W kapasitesinde 1 adet güneş paneli kullanılmıştır Besleme Devresi Bu çalışmada 2 farklı voltaj kademesine ihtiyaç duyulmuştur. Mikro denetleyicinin bulunduğu kontrol devresi için 5 V, motor sürücü devresi için 12 V gerilim gerekmektedir. Güneş panelinden alınan voltaj direk devrelere uygulanmamış akü şarj devresi yardımı ile kullanılan batarya şarj edilmiştir. Şekil 2.7 de 12 V akü için yapılan şarj devresi gösterilmiştir. Şekil 2.7. Akü Şarj Devresi Kontrol birimi için gerekli 5V ise buck konvertör devresi tasarlanarak yapılmıştır. Şekil 2.8 de lm517 entegresi kullanılarak yapılan çevirici devre gösterilmiştir.
6 Şekil V Çevirici Devre 2.6. Algılayıcılar Algılayıcılar, fiziksel ortamlarla elektronik devrelerin birbirine bağlanması için kullanılan, kontrol sistemlerinin duyu organları olarak isimlendirilmektedir. Basınç, sıcaklık, nem, güneş şiddeti gibi farklı değerlerin ölçülmesi için kullanılan birçok algılayıcı bulunmaktadır. Genellikle değerler algılayıcı üzerindeki direncin değişmesi ile voltaj cinsinden ölçülmektedir. Yani direnç ve voltaj arasındaki ilişki göz önüne alınarak ölçümler yapılmaktadır. Bu çalışmada güneş takip sistemi üzerindeki panellerin değişik noktalarına yerleştirmiş güneş şiddetini ölçen 2 adet fotodirenç kullanılmıştır. Fotodirenç sensörü ya da LDR (Light Dependent Sensor) ışığa bağlı, ters orantılı olarak direnci değişen bir algılayıcıdır. Güneş paneli üzerine baş ve son kısımlar olmak üzere sensörler yerleştirilmiştir. Baş ve son kısımlardaki sensörlerin aynı güneş şiddetini görmesi için bu sensör değerleri sürekli olarak okunmaktadır. Çalışmada kullanılan fotodirenç sensörleri direnç değişimine göre voltaj bilgisi vermektedir. Kullanılan atmega 328 mikro denetleyicisinin analog giriş pinlerine, uygun direnç yardımı ile bağlanan sensörden okunan değerler, denetleyicinin giriş ADC değeri 10 bit olduğu için arasında değişmektedir. Aslında arasındaki değerin lineer olarak karşılığı 0-5 V tur. Şekil 2.9 da denetleyici algılayıcı bağlantısı gösterilmiştir. Şekil 2.9. Atmega 328 LDR Bağlantısı
7 3. BULANIK MANTIK KONTROL SİSTEMİ Bulanık mantık (fuzzy logic) kavramı, ilk kez 1965 te Prof. A. Zadeh in makalesiyle duyulan, belirsizliklerin anlatımı ve belirsizliklerle çalışılabilmesi için kurulmuş matematiksel düzen olarak ifade edilmektedir (Zadeh, 1965). Bulanık kelimesi kesin/net olmayan, karışık, belli belirsiz şeklinde tanımlanmaktadır. Adından da anlaşılacağı üzere bu kontrol sisteminde, belirsizlik ortamında akıl yürütme mantığı ile değerlendirilme yapılarak yaklaşık sonuç elde edilmesi amaçlanır. Dünyadaki birçok modellenemeyen dinamik sistemler için uygun olan bu kontrol sistemi klasik Aristo mantığının aksine sadece 0 ve 1 lerle değil tüm ara değerler ile ilgilenerek sistemin tüm durumlarını inceleme imkânı vermektedir. Bu çalışmada güneş takip sistemi bulanık mantık kullanılarak kontrol edilmiştir. Sistem üzerindeki 2 farklı fotodirenç sensöründen alınan veriler, kontrol sistemine girdi olarak uygulanmıştır. Uygulanan girdiler bulanık kontrolün ilk birimi olan bulanıklaştırıcı birime girerek bir ölçek değişikliği ile bulanıklaştırılmaktadır. Başka bir deyişle; bu bilgilerin her birine bir üyelik değeri atanıp, dilsel bir yapıya dönüştürülerek, buradan kural işleme birimine gönderilir (Kıyak, 2003). Kural işleme birimine gelen bilgiler, bu birimde oluşturulan if..and..then.else gibi kural işleme bilgilerine uygun olarak modellenen kurallar ile birleştirilir. Girişlerden ve bu kurallardan oluşan girdiler çıkarım birimine gönderilerek bir sonuç elde edilir. Bir sonraki adımda ise kuralların neticesinde elde edilen sonuçların durulaştırıcı birimine gönderilerek bir ölçekten daha geçirildikten sonra gerçel sayılara dönüştürülmesi sağlanır. Bu çalışmada üyelik fonksiyonu olarak üçgen tip seçilmesi uygun görülmüştür. Üyelik fonksiyonları ve bulanık kontrol sistemi Matlab programı vasıtasıyla oluşturulmuştur. Oluşturulan giriş ve çıkış üyelikleri Şekil 3.1 de gösterilmiştir. Şekil 3.1. Birinci LDR ve çıkış üyelik fonksiyonları Üyelik fonksiyonları için tanımlanan üyelik etiketleri şu anlama gelmektedir: NB = negatif büyük NK = negatif küçük Z = sıfır PK = pozitif küçük PB = pozitif büyük
8 Kontrol sistemine birinci ve ikinci fotodirenç sensörlerinden alınan veriler giriş olarak uygulandı. Çıkış olarak, hızı ve yönü kontrol edilecek DC motorun PWM sinyalinin doluluk oranı ve yön kontrolü ayarlandı. N ile başlayan değerler motorun saat yönü tersine, P ile başlayan değerler motorun saat yönüne dönmesini sağlamaktadır. Doluluk oranı ise motorun hızlı ve yavaş dönmesi ve hiç dönmemesi için uygun üyelik değerleri seçilerek ayarlanmıştır. Tablo 3.1 de sistemin doğruluk tablosu bulunmaktadır. Tablo 3.1. Bulanık Kontrol Sistemi Doğruluk Tablosu LDR1 NB NK Z PK PB LDR2 NB Z PK PB PB PB NK NK Z PK PB PB Z NB NK Z PB PB PK NB NB NK Z PK PB NB NB NB NK Z Şekil 3.2 de Matlab programında oluşturulan kuralların çıktısını gösteren yüzey tablosu gösterilmiştir. Şekil 3.2. Matlab Kural Yüzey Görüntüsü Güneş enerji sisteminin voltaj ve akım bilgisi gerçek zamanlı olarak izlenmiştir. Aynı saatlerde sabit açıda duran sistem ile takip sisteminin aktif olduğu yani açının sürekli değiştiği sistem arasındaki fark Şekil 3.3 de gösterilmiştir. Şekil 3.3. Sabit Ve Hareketli Açılı Sistemlerin Güç Saat Grafiği
9 Tablo 3.2 de takip sistemi bulunan ve bulunmayan sistemden anlık olarak ölçülen voltaj, akım ve güç bilgileri verilmiştir. Bu sonuçlardan da anlaşılacağı üzere takip sistemi kullanılan sistemde elde edilen enerji artmıştır. Tablo 3.2 Sabit Açılı Ve Hareketli Sistemlerin Voltaj, Akım Ve Güç Grafikleri Takip sistemi var Takip sistemi yok Saat V (V) I (A) P (W) V (V) I (A) P (W) ,3 16,9 11,2 1 11, ,5 1,32 19,14 13,9 1,28 17, ,34 20,1 15 1,32 19, ,9 1,21 18,03 14,3 1,1 15, ,1 1,2 18, ,8 0,9 11, ,81 8,1 Toplam 103,8 85,6 Tablo 3.2 den takip sisteminin yapıldığı ve yapılmadığı durumlar için elde edilen toplam güç değerleri dikkate alındığında verimin % 21.2 arttığı görülmektedir. Verimlilik = ( ) 100 = % Şekil 3.4 de bu çalışma kapsamında hazırlanan tek eksen güneş takip sistemi gösterilmiştir. Şekil 3.4. Tek Eksen Güneş Takip Sistemi 4. SONUÇ Bu çalışmada geleceğin en önemli enerji kaynağı olan güneş enerji sistemin de verimliliğin artırılması için güneş takip sistemi tasarlanmıştır. Tasarlanan güneş takip sisteminin kontrolünde bulanık mantık kullanılmıştır. Çalışma kapsamında kontrol, motor sürücü ve besleme devresi ile bir adet tek eksen güneş takip sisteminin mekaniği hazırlanmıştır.
10 Yapılan çalışma sonucunda tek eksen güneş takip sistemi kullanılan sistemlerden elde edilen enerjinin, kullanılmayan sistemlere göre % 21.2 oranında arttığı gözlemlenmiştir. Verimliliğin % 20 gibi oldukça düşük olduğu güneş enerjisinden elektrik üretimi için dizayn edilen sistemlerin, güneş takip sistemleri ile birleştirilerek verimliliğin artırılabildiği gözlenmiştir. İleriki çalışmalarda güneş takip sisteminin 2 eksende uygulanması planlanmaktadır. Verimlilik hesabı için gerçek zamanlı veri iletimi konusunda bir arayüz tasarlanacak ve sistem sürekli olarak takip edilebilecektir. Bulanık mantık kontrol sistemine girdi olarak mevcut algılayıcılara ilave algılayıcılar eklenecek ve hassasiyet optimum seviyeye getirilecektir. KAYNAKLAR Altın, V Güneş Enerjisinden Yararlanılarak Elektrik Üretimi, Mimar ve Mühendis Dergisi, 33, Benghanem M. (2011). Optimization of tilt angle for solar panel: Case study for Madinah, Saudi Arabia, Applied Energy 8, s: Figueiredo J. M. G. and Costa J. M. G. S. (2008). Intelligent Sun-Tracking System for Efficiency Maximization of Photovoltaic Energy Production, ICREPQ 08. Int. Conference on Renewable Energies and Power Quality. Symposium, Santander. Gül, R. Rüzgâr Türbinleri ve Kuşlar, nk_sunum.pdf (30 Haziran 2015) Irina T. and Cătălin A. (2010). A Study on the Tracking Mechanisms of the Photovoltaic Modules, Fascicle of Management and Technological Engineering, Vol: IX, s: Kıyak E. (2003). Bulanık Mantık Yöntemiyle Uçuş Kontrol Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Make Solar Energy Economical, (30 Haziran 2015) Saxena A. K. and Dutta V. (1990). A Versatile Microprocessor Based Controller for Solar Tracking, 21.IEEE Photovoltaic Specialists Conference, Kissimmee. Yenilenebilir Enerji, (30 Haziran 2015) Zadeh, L. A. (1965). Fuzzy Sets, Information and Control, 8,
MKT2012,Proje Tabanlı Mekatronik Eğitim Çalıştayı, 25-27 Mayıs 2012, Çankırı-Ilgaz, TÜRKĐYE
GERÇEK ZAMAN SAATİ VE MİKRODENTLEYİCİ KULLANAN GÜNEŞ TAKİP SİSTEMİ SOLAR TRACKING SYSTEM USING REAL TIME CLOCK AND MICROCONTROLLER İbrahim YILDIZÖZ & Ahmet GEMEÇ, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu Meslek
DetaylıGüneş Takip Sistemli Bir Güneş Enerjili Pişirici Geliştirilmesi ve Performansının Belirlenmesi
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Research Article JAFAG ISSN: 1300-2910
DetaylıPROJE RAPORU. Proje adı: Pedalmatik 1 Giriş 2 Yöntem 3 Bulgular 6 Sonuç ve tartışma 7 Öneriler 7 Kaynakça 7
PROJE RAPORU Proje Adı: Pedalmatik Projemizle manuel vitesli araçlarda gaz, fren ve debriyaj pedallarını kullanması mümkün olmayan engelli bireylerin bu pedalları yönetme kolu (joystick) ile sol el işaret
DetaylıÖZEL EGE LİSESİ GÜNEBAKAN PANELLER
ÖZEL EGE LİSESİ GÜNEBAKAN PANELLER HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Eren Ege AKAR Atlas Ferhat HACIMUSALAR DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Nilüfer DEMİR İZMİR 2016 İÇİNDEKİLER 1.Projenin amacı...2 2. Giriş...2 3.Sonuçlar...5
DetaylıFatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I LAB SINAVI DARBE GENLİK MODÜLASYONU (PWM)
Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I LAB SINAVI DARBE GENLİK MODÜLASYONU (PWM) 9.1 Amaçlar 1. µa741 ile PWM modülatör kurulması. 2. LM555 in çalışma prensiplerinin
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim
Detaylı6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1
6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1 Günümüzde kullanılan elektronik kontrol üniteleri analog ve dijital elektronik düzenlerinin birleşimi ile gerçekleşir. Gerilim, akım, direnç, frekans,
DetaylıArduino nedir? Arduino donanım ve yazılımın kolayca kullanılmasına dayalı bir açık kaynak elektronik platformdur.
Arduino nedir? Arduino donanım ve yazılımın kolayca kullanılmasına dayalı bir açık kaynak elektronik platformdur. Açık kaynak nedir? Açık kaynak, bir bilgisayar yazılımının makina diline dönüştürülüp kullanımından
DetaylıYILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ. Işığı Takip Eden Kafa 2 Nolu Proje
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ Işığı Takip Eden Kafa 2 Nolu Proje Proje Raporu Hakan Altuntaş 11066137 16.01.2013 İstanbul
DetaylıDC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri
DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri Armatür (endüvi) gerilimini değiştirerek devri ayarlamak mümkündür. Endüvi akımını değiştirerek torku (döndürme momentini) ayarlamak mümkündür. Endüviye uygulanan
DetaylıBESLEME KARTI RF ALICI KARTI
BESLEME KARTI Araç üzerinde bulunan ve tüm kartları besleyen ünitedir.doğrudan Lipo batarya ile beslendikten sonra motor kartına 11.1 V diğer kartlara 5 V dağıtır. Özellikleri; Ters gerilim korumalı Isınmaya
DetaylıHazırlayan: Tugay ARSLAN
Hazırlayan: Tugay ARSLAN ELEKTRİKSEL TERİMLER Nikola Tesla Thomas Edison KONULAR VOLTAJ AKIM DİRENÇ GÜÇ KISA DEVRE AÇIK DEVRE AC DC VOLTAJ Gerilim ya da voltaj (elektrik potansiyeli farkı) elektronları
DetaylıÖrnek. int analogpin = 3; int val = 0; void setup() { Serial.begin(9600); } void loop() { val = analogread(analogpin); Serial.
Seri Port Ekranı Arduinoyu USB üzerinden bilgisayarımıza bağladığımızda aslında seri port bağlantısı yapmış oluyoruz. Bu seri port üzerinden hem bilgi alışverişi yapabilir hem de uç bağlantı noktasındaki,
DetaylıELEKTROLİZ YAPMAK İÇİN PI DENETİMLİ SENKRON DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI
5. luslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13 15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye LKTROLİZ YAPMAK İÇİN PI DNTİMLİ SNKRON DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI DSIGN OF A PI CONTROLLD SYNCRONOS DC-DC CONVRTR
DetaylıGÜNEŞ PANELLERİNİN ÜRETİM KAPASİTESİNİ ARTTIRACAK GÜNEŞİ TAKİP EDEBİLEN GÜNEŞ PANEL SİSTEMİNİN PROTOTİPİ
GÜNEŞ PANELLERİNİN ÜRETİM KAPASİTESİNİ ARTTIRACAK GÜNEŞİ TAKİP EDEBİLEN GÜNEŞ PANEL SİSTEMİNİN PROTOTİPİ Birol Arifoğlu Sabri Çamur Esra Kandemir Beşer Ersoy Beşer Elektrik Mühendisliği Bölümü Kocaeli
DetaylıŞekil 3-1 Ses ve PWM işaretleri arasındaki ilişki
DARBE GENİŞLİK MÖDÜLATÖRLERİ (PWM) (3.DENEY) DENEY NO : 3 DENEY ADI : Darbe Genişlik Modülatörleri (PWM) DENEYİN AMACI : µa741 kullanarak bir darbe genişlik modülatörünün gerçekleştirilmesi.lm555 in karakteristiklerinin
DetaylıGÜNEŞİ TAKİP EDEN HAREKETLİ KOLLEKTÖR MÜNİR ATAMAN BTSO Kamil Tolon Bilim Ve Sanat Merkezi Osmangazi-BURSA munirataman@hotmail.com ŞENOL YILDIZ Ekinciler 75. Yıl İlköğretim Okulu-Göynük BOLU senolyildiz5@hotmail.com
DetaylıŞekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri
2. Alternatif Akım =AC (Alternating Current) Değeri ve yönü zamana göre belirli bir düzen içerisinde değişen akıma AC denir. En çok bilinen AC dalga biçimi Sinüs dalgasıdır. Bununla birlikte farklı uygulamalarda
DetaylıGÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ
DENEY 1 GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ YENİLEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUAR YRD. DOÇ. DR. BEDRİ KEKEZOĞLU DENEY 1 GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ 1. GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ Dünyamızın en büyük enerji kaynağı olan
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ
YENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ Yenilenebilir enerji sistemleri eğitim seti temel olarak rüzgar türbini ve güneş panelleri ile elektrik üretimini uygulamalı eğitime taşımak amacıyla tasarlanmış, kapalı
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri)
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) 1. DENEYİN AMACI ÜÇ FAZ EVİRİCİ 3 Faz eviricilerin çalışma
DetaylıErzurum Teknik Üniversitesi RobETÜ Kulübü Robot Eğitimleri. ARDUİNO EĞİTİMLERİ I Arş. Gör. Nurullah Gülmüş
Erzurum Teknik Üniversitesi RobETÜ Kulübü Robot Eğitimleri ARDUİNO EĞİTİMLERİ I Arş. Gör. Nurullah Gülmüş 29.11.2016 İÇERİK Arduino Nedir? Arduino IDE Yazılımı Arduino Donanım Yapısı Elektronik Bilgisi
DetaylıDENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP
DENEY 7 DALGALI GERİLİM ÖLÇÜMLERİ - OSİLOSKOP Amaç: Bu deneyin amacı, öğrencilerin alternatif akım ve gerilim hakkında bilgi edinmesini sağlamaktır. Deney sonunda öğrencilerin, periyot, frekans, genlik,
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA 1 İçindekiler DC/AC İnvertör Devreleri 2 Güç elektroniğinin temel devrelerinden sonuncusu olan Đnvertörler, herhangi bir DC kaynaktan aldığı
Detaylı3 Fazlı Motorların Güçlerinin PLC ile Kontrolü. Doç. Dr. Ramazan BAYINDIR
3 Fazlı Motorların Güçlerinin PLC ile Kontrolü Doç. Dr. Ramazan BAYINDIR Endüstride çok yaygın olarak kullanılan asenkron motorların sürekli izlenmesi ve arızalarının en aza indirilmesi büyük önem kazanmıştır.
DetaylıDüzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 634-639 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Fotovoltaik Paneller İçin Güneş Takip Edebilen Basit Ve Ekonomik Bir Sistem
DetaylıDeğişken Doğru Akım Zaman göre yönü değişmeyen ancak değeri değişen akımlara değişken doğru akım denir.
DC AKIM ÖLÇMELERİ Doğru Akım Doğru akım, zamana bağlı olarak yönü değişmeyen akıma denir. Kısa gösterimi DA (Doğru Akım) ya da İngilizce haliyle DC (Direct Current) şeklindedir. Doğru akımın yönü değişmese
Detaylı4-Deney seti modüler yapıya sahiptir ve kabin içerisine tek bir board halinde monte edilmiştir.
MDS 8051 8051 AİLESİ DENEY SETİ 8051 Ailesi Deney Seti ile piyasada yaygın olarak bulunan 8051 ailesi mikro denetleyicileri çok kolay ve hızlı bir şekilde PC nizin USB veya Seri portundan gönderdiğiniz
DetaylıIŞIK ĐZLEYEN ROBOT PROJESĐ FOLLOWĐNG ROBOT SĐNOP LIGHT PROJECT. Proje Yürütücüleri Bünyamin TANGAL, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü
IŞIK ĐZLEYEN ROBOT PROJESĐ FOLLOWĐNG ROBOT SĐNOP LIGHT PROJECT Proje Yürütücüleri Bünyamin TANGAL, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü 1 ÖZET Bu projenin amacı, basit elektronik ve mekanik
DetaylıMultivibratörler. Monastable (Tek Kararlı) Multivibratör
Multivibratörler Kare dalga veya dikdörtgen dalga meydana getiren devrelere MULTİVİBRATÖR adı verilir. Bu devreler temel olarak pozitif geri beslemeli iki yükselteç devresinden oluşur. Genelde çalışma
DetaylıDOKUMANLAR
DOKUMANLAR https://www.pickat.org Bu belgeyi yukarıdaki karekodu telefonunuza taratarak veya aşağıdaki linkten indirebilirsiniz. Link sürekli güncellenmektedir. https://drive.google.com/file/d/1wyi3ejzvge9vbu0ujklajnsjukbfldv/view?usp=sharing
DetaylıĐki Eksenli Güneş Takip Sisteminin Tasarımı ve PLC Đle Kontrolü
Đki Eksenli Güneş Takip Sisteminin Tasarımı ve PLC Đle Kontrolü Gökay BAYRAK, Muhsin Tunay GENÇOĞLU Fırat Üniversitesi, Müh. Fak., Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Elazığ gbayrak@firat.edu.tr,mtgencoglu@firat.edu.tr
DetaylıMelih Hilmi ULUDAĞ. Yazılım Mühendisi Mekatronik Mühendisi. a aittir.
Melih Hilmi ULUDAĞ Yazılım Mühendisi Mekatronik Mühendisi www.melihhilmiuludag.com a aittir. ÖZET Teknolojiyi kısaca bilimsel bilgiden yararlanarak yeni bir ürün geliştirmek, üretmek ve hizmet desteği
DetaylıBÖLÜM 2 8051 Mikrodenetleyicisine Giriş
C ile 8051 Mikrodenetleyici Uygulamaları BÖLÜM 2 8051 Mikrodenetleyicisine Giriş Amaçlar 8051 mikrodenetleyicisinin tarihi gelişimini açıklamak 8051 mikrodenetleyicisinin mimari yapısını kavramak 8051
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI FOTOVOLTAİK PANELLERİN ÇEŞİTLERİ VE ÖLÇÜMLERİ DERSİN ÖĞRETİM
DetaylıModüler Hibrid Enerji İstasyonu- MOHES
Modüler Hibrid Enerji İstasyonu- MOHES Modüler Hibrit Enerji istasyonu (MOHES) Sivil ve Askeri Endüstrinin bir çok alanında şebeke elektriğinden veya petrol kaynaklı diğer enerji kaynaklarından istifade
DetaylıGenişleme Modülleri. Dijital Çıkış Genişleme Modülü. Kullanım Kılavuzu. 1 Genişleme Modülleri Dijital Çıkış Genişleme Modülü
1 Genişleme Modülleri Dijital Çıkış Genişleme Modülü Genişleme Modülleri Dijital Çıkış Genişleme Modülü Kullanım Kılavuzu [Rev_1.0_Dijital Çıkış Genişleme Modülü 2 Genişleme Modülleri Dijital Çıkış Genişleme
DetaylıDoç. Dr. Cüneyt BAYILMIŞ
BSM 460 KABLOSUZ ALGILAYICI AĞLAR Doç. Dr. Cüneyt BAYILMIŞ Nesnelerin İnterneti 1 BSM 460 KABLOSUZ ALGILAYICI AĞLAR 5. Hafta KABLOSUZ ALGILAYICI AĞLAR Nesnelerin İnterneti 2 Kablosuz Algılayıcı Ağlar (Wireless
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ DENEYİ
T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ DENEYİ ÖĞRENCİ NO : ADI SOYADI : GRUP NO
DetaylıDeney 10: Analog - Dijital Dönüştürücüler (Analog to Digital Converters - ADC) Giriş
Deney 10: Analog - Dijital Dönüştürücüler (Analog to Digital Converters - ADC) Analog - Dijital Dönüştürücülerin ADC0804 entegre devresi ile incelenmesi Giriş Sensör ve transdüser çıkışlarında genellikle
DetaylıMakine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi. Ders Notu-2 Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU
Makine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi Ders Notu-2 Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU DİRENÇLER Direnci elektrik akımına gösterilen zorluk olarak tanımlayabiliriz. Bir iletkenin elektrik
DetaylıGÜNEŞ TAKĐP SĐSTEMĐ (2-YÖNLÜ) SOLAR TRACKING SYSTEM (2-WAY)
GÜNEŞ TAKĐP SĐSTEMĐ (2-YÖNLÜ) SOLAR TRACKING SYSTEM (2-WAY) Serkan ĐŞCAN, Sinop Üniversitesi, SĐNOP Rahmi KARAYEL, Sinop Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Elektrik Bölümü, SĐNOP Ziya Ozan Özcan, Sinop Üniversitesi
DetaylıGiyilebilir Teknolojiler ve Solar Enerjili Şapka Uygulaması
Giyilebilir Teknolojiler ve Solar Enerjili Şapka Uygulaması 1 Necip Fazıl Bilgin, 2 Bülent Çobanoğlu and 3 Fatih Çelik 2 Faculty of Technology, Department of Mechatronic Engineering, Sakarya University,
DetaylıYedi Karat Kullanım Klavuzu. Yedi Karat nedir? Neden Karat?
Yedi Karat Kullanım Klavuzu Yedi Karat nedir? Karat, fiziksel dünya ile iletişim ve etkileşim kurulabilmesini sağlayan, elektronik prototip geliştirme kartıdır. Karat, tek başına çalışabilen interaktif
DetaylıDENEY NO : 4 DENEY ADI : Darbe Genişlik Demodülatörleri
DENEY NO : 4 DENEY ADI : Darbe Genişlik Demodülatörleri DENEYİN AMACI :Darbe Genişlik Demodülatörünün çalışma prensibinin anlaşılması. Çarpım detektörü kullanarak bir darbe genişlik demodülatörünün gerçekleştirilmesi.
Detaylı5.5. GÜNEŞİ İZLEYEN KOLLEKTÖRE AİT BENZETİM PROJESİ
5.5. GÜNEŞİ İZLEYEN KOLLEKTÖRE AİT BENZETİM PROJESİ Prof. Dr. Asaf VAROL avarol@firat.edu.tr Güneşi yatayda ve dikeyde, yani sağa-sola ve aşağı-yukarı hareket etmesini sağlayarak, tam olarak izlemesini
DetaylıKüçük Rüzgar Türbini ve PV Güç Sistemi Modellemesi
Küçük Rüzgar Türbini ve PV Güç Sistemi Modellemesi CENGİZ Kadir 1 ER Enver 2 SUDA Cemil 3 METİN Bengül 4 TOPÇUOĞLU Kıvanç 5 BAŞDAĞ Hüseyin 6 1,2 Muğla Sıtkı Koçman Ün., Muğla M.Y.O., Elektronik ve Otomasyon
Detaylı9. Güç ve Enerji Ölçümü
9. Güç ve Enerji Ölçümü Güç ve Güç Ölçümü: Doğru akım devrelerinde, sürekli halde sadece direnç etkisi mevcuttur. Bu yüzden doğru akım devrelerinde sadece dirence ait olan güçten bahsedilir. Sürekli halde
DetaylıÇizgi İzleyen Robot Yapımı
Çizgi İzleyen Robot Yapımı Elektronik Elektronik tasarım için yapılması gerek en önemli şey kullanılacak malzemelerin doğru seçilmesidir. Robotun elektronik aksamı 4 maddeden oluşur. Bunlar; 1. Sensörler
DetaylıYILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ. Işın Avcısı Proje 2.
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ Işın Avcısı Proje 2 Proje Raporu Kaan Tellioğlu - 12067006 16.01.2013 İstanbul 1 İÇİNDEKİLER
DetaylıELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR
ELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR Hazırlayan ve Sunan: ELEKTRİK_55 SUNUM AKIŞI: PWM (DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONU) NEDİR? Çalışma Oranı PWM in Elde Edilmesi Temelleri PWM in Kullanım Alanları AC
DetaylıMİKROİŞLEMCİ İLE A/D DÖNÜŞÜMÜ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR ORGANİZASYONU LABORATUVARI MİKROİŞLEMCİ İLE A/D DÖNÜŞÜMÜ 1. GİRİŞ Analog işaretleri sayısal işaretlere dönüştüren elektronik devrelere
DetaylıANOLOG-DİJİTAL DÖNÜŞTÜRÜCÜLER
ADC ve DAC 1 BM-201 2 ANOLOG-DİJİTAL DÖNÜŞTÜRÜCÜLER Maksimum ve minimum sınırları arasında farklı değerler alarak değişken elektriksel büyüklüklere analog bilgi ya da analog değer denir. Akım ve gerilim
DetaylıTEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLSÜZ DOĞRULTUCULAR
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) TEK FAZLI VE ÜÇ FAZLI KONTROLSÜZ DOĞRULTUCULAR 1. DENEYİN
DetaylıEv Tipi Yenilenebilir Hibrit Sistem İçin Mikro-Genetik Algoritma ile Optimal Yük Planlaması
Ev Tipi Yenilenebilir Hibrit Sistem İçin Mikro-Genetik Algoritma ile Optimal Yük Planlaması Özay CAN, Nedim TUTKUN Düzce Üniversitesi Elektrik/Elektronik Mühendisliği Kapsam Giriş Hibrit Sistem ve Güç
DetaylıARIADNE KC-01 Vuruntu Kontrolü
ARIADNE KC-01 Vuruntu Kontrolü Zarardan koruma Yüksek randıman Düşük emisyon Maliyetten kazanma 20 sensöre kadar gözlemleme Bütün uygulamalarla çalışır Farklı Çözümlerin Altında Yatan Zeka ARIADNE - Vuruntu
DetaylıDERS NOTLARI. Yard. Doç. Dr. Namık AKÇAY İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi
DERS NOTLARI Yard. Doç. Dr. Namık AKÇAY İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Ders-3 11.10.2016 555-Zaman Entegresi 555 Zaman Entegre Devresi monastable multivibratör (asimetrik kare dalga osilatör), astable
Detaylı- Gerilme ve Gerinme ikinci dereceden tensörel büyüklüklerdir. (3 puan)
MAK437 MT2-GERİLME ÖLÇÜM TEKNİKLERİ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ I. öğretim II. öğretim A şubesi B şubesi ÖĞRENCİ ADI NO İMZA TARİH 30.11.2013 SORU/PUAN
DetaylıPROSES KONTROL DENEY FÖYÜ
T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNA TEORİSİ, SİSTEM DİNAMİĞİ VE KONTROL ANA BİLİM DALI LABORATUARI PROSES KONTROL DENEY FÖYÜ 2016 GÜZ 1 PROSES KONTROL SİSTEMİ
Detaylı6. Osiloskop. Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır.
6. Osiloskop Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır. Osiloskoplar üç gruba ayrılabilir; 1. Analog osiloskoplar 2. Dijital osiloskoplar
DetaylıOFF-GRID veya STAND-ALONE INVERTER NEDİR?
ON-GRID veya GRID-TIE INVERTER NEDİR? On-Grid solar fotovoltaik sistem, şebekeye bağlı (paralel) bir sistem anlamına gelir. Güneş enerjisi kullanılabilir olduğu zaman, sistem şebekeye güneş tarafından
DetaylıDENEY 21 IC Zamanlayıcı Devre
DENEY 21 IC Zamanlayıcı Devre DENEYİN AMACI 1. IC zamanlayıcı NE555 in çalışmasını öğrenmek. 2. 555 multivibratörlerinin çalışma ve yapılarını öğrenmek. 3. IC zamanlayıcı anahtar devresi yapmak. GİRİŞ
Detaylı13. ÜNİTE AKIM VE GERİLİM ÖLÇÜLMESİ
13. ÜNİTE AKIM VE GERİLİM ÖLÇÜLMESİ KONULAR 1. Akım Ölçülmesi-Ampermetreler 2. Gerilim Ölçülmesi-Voltmetreler Ölçü Aleti Seçiminde Dikkat Edilecek Noktalar: Ölçü aletlerinin seçiminde yapılacak ölçmeye
DetaylıSU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ
DetaylıÜNİTE 5 KLASİK SORU VE CEVAPLARI (TEMEL ELEKTRONİK) Transformatörün tanımını yapınız. Alternatif akımın frekansını değiştirmeden, gerilimini
ÜNİTE 5 KLASİK SORU VE CEVAPLARI (TEMEL ELEKTRONİK) Transformatörün tanımını yapınız. Alternatif akımın frekansını değiştirmeden, gerilimini alçaltmaya veya yükseltmeye yarayan elektro manyetik indüksiyon
DetaylıAlternatif Akım; Zaman içerisinde yönü ve şiddeti belli bir düzen içerisinde değişen akıma alternatif akım denir.
ALTERNATiF AKIM Alternatif Akım; Zaman içerisinde yönü ve şiddeti belli bir düzen içerisinde değişen akıma alternatif akım denir. Doğru akım ve alternatif akım devrelerinde akım yönleri şekilde görüldüğü
DetaylıOTONOM ÇĐM BĐÇME MAKĐNESĐ GELĐŞTĐRĐLMESĐ DEVELOPING OF AUTONOMOUS LAWN MOVER. Danışman: Prof.Dr. Koray TUNÇALP, Marmara Üniversitesi Đstanbul
OTONOM ÇĐM BĐÇME MAKĐNESĐ GELĐŞTĐRĐLMESĐ DEVELOPING OF AUTONOMOUS LAWN MOVER Danışman: Prof.Dr. Koray TUNÇALP, Marmara Üniversitesi Đstanbul Cihan ÇATALTEPE, Marmara Üniversitesi-Mekatronik Öğrt.4.Sınıf
DetaylıIR Modülü. Kart Özellikleri Çalısma Frekansı: 38KHz Mesafe: 6 Metre Çalısma Voltajı: 3.3-5V Kart Boyutları: 20 mm x 20 mm
ÜRÜN KATALOGU IR Modülü Kart Özellikleri Çalısma Frekansı: 38KHz Mesafe: 6 Metre Çalısma Voltajı: 3.3-5V Kart Boyutları: 20 mm x 20 mm Modül üzerinde PIC12F675 mikrodenetleyicisi bulunmaktadır. Vcc pinine
Detaylı5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri
Elektrik devrelerinde ölçülebilen büyüklükler olan; 5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri Akım Gerilim Devrede bulunan kaynakların tiplerine göre değişik şekillerde olabilir. Zamana bağlı
DetaylıMUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVARI II DENEY FÖYÜ LABVIEW PROGRAMLAMA DİLİ VE DAQ KARTI UYGULAMASI Hazırlayan Arş. Gör. Vedat YEĞİN 1. AMAÇ Bir
DetaylıKıyıcı Beslemeli DA Motorun Oransal İntegral ve Bulanık Mantık Oransal İntegral Denetleyicilerle Hız Kontrolü Karşılaştırılması
Kıyıcı Beslemeli DA Motorun Oransal İntegral ve Bulanık Mantık Oransal İntegral Denetleyicilerle Hız Kontrolü Karşılaştırılması Erhan SESLİ 1 Ömür AKYAZI 2 Adnan CORA 3 1,2 Sürmene Abdullah Kanca Meslek
Detaylıİçİndekİler. 1. Bölüm - Mİkro Denetleyİcİ Nedİr? 2. Bölüm - MİkroDenetleyİcİlerİ Anlamak
XIII İçİndekİler 1. Bölüm - Mİkro Denetleyİcİ Nedİr? Mikrodenetleyici Tanımı Mikrodenetleyicilerin Tarihçesi Mikroişlemci- Mikrodenetleyici 1. İki Kavram Arasındaki Farklar 2. Tasarım Felsefesi ve Mimari
DetaylıDeney 4: 555 Entegresi Uygulamaları
Deneyin Amacı: Deney 4: 555 Entegresi Uygulamaları 555 entegresi kullanım alanlarının öğrenilmesi. Uygulama yapılarak pratik kazanılması. A.ÖNBİLGİ LM 555 entegresi; osilasyon, zaman gecikmesi ve darbe
DetaylıElectronic Letters on Science & Engineering 5(1) (2009) Available online at www.e-lse.org
Electronic Letters on Science & Engineering 5(1) (2009) Available online at www.e-lse.org Traffic Signaling with Sensor and Manual Control Sıtkı AKKAYA Erciyes Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik
DetaylıPWM Doğrultucular. AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde,
PWM DOĞRULTUCULAR PWM Doğrultucular AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde, - elektronik balastlarda, - akü şarj sistemlerinde, - motor sürücülerinde,
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ
YENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ KULLANIM KİTAPÇIĞI ve Deneyler İÇİNDEKİLER Eğitim Seti Özellikleri 3 Hibrid Şarj Regülatörü Modülü Özellikleri 4 DC-AC İnverter Modülü Özellikleri 5 AKÜ Modülü Özellikleri
DetaylıPROGRAMLANABİLİR LOJİK DENETLEYİCİ İLE DENEYSEL ENDÜSTRİYEL SİSTEMİN KONTROLÜ
PROGRAMLANABİLİR LOJİK DENETLEYİCİ İLE DENEYSEL ENDÜSTRİYEL SİSTEMİN KONTROLÜ Öğr.Gör. Mehmet TAŞTAN Celal Bayar Üniversitesi Kırkağaç M.Y.O 45700-Kırkağaç/Manisa Tel:0-236-5881828 mehmettastan@hotmail.com
DetaylıSATIŞLARIMIZ JENERATÖRLER EMSA JENERATÖR
SATIŞLARIMIZ JENERATÖRLER EMSA JENERATÖR KARJEN JENERATÖR KARJEN Jeneratör çoğu firma için basit gibi görünse de önemli bir yatırımdır aynı zamanda. O yüzden jeneratör alirken firma seçimine çok dikkat
DetaylıAdres Yolu (Address Bus) Bellek Birimi. Veri Yolu (Databus) Kontrol Yolu (Control bus) Şekil xxx. Mikrodenetleyici genel blok şeması
MİKRODENETLEYİCİLER MCU Micro Controller Unit Mikrodenetleyici Birimi İşlemci ile birlikte I/O ve bellek birimlerinin tek bir entegre olarak paketlendiği elektronik birime mikrodenetleyici (microcontroller)
DetaylıYumuşak Yolvericiler. Kalkış için kontrollü yol verme fonksiyonları. Duruş için özellikle pompa uygulamalarına yönelik yumuşak duruş fonksiyonları
Yumuşak Yolvericiler Vektör kontrollü AKdem dijital yumuşak yol vericisi, 6-tristör kontrollü olup, 3 fazlı sincap kafesli motorlarda yumuşak kalkış ve duruş prosesleri için tasarlanmıştır. Vektör kontrol,
DetaylıZM-2H2080 İki Faz Step. Motor Sürücüsü. Özet
ZM-2H2080 İki Faz Step Motor Sürücüsü Özet ZM-2H2080 iki faz, 4,6 ve 8 telli step motorlar için üretilmiştir. Yüksek frekanslı giriş sinyallerini kabul edebilecek şekilde donatılmıştır. Akım kararlılığı,
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AC AKIM, GERİLİM VE GÜÇ DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ : TESLİM
DetaylıBİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ TASARIM PROJESİ ÇALIŞMASI PİC PROGRAMLAMA İLE BASİT UÇAK OYUNU MEHMET HALİT İNAN BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BAHAR 2014 KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
DetaylıGENEL KULLANIM İÇİN SABİT AKIM LED SÜRÜCÜLERİ. Uygulama Notları ACG-D350/500/700/1000 UYGULAMA NOTLARI. 1. LED adedi
GENEL KULLANIM İÇİN SABİT AKIM LED SÜRÜCÜLERİ Uygulama Notları ACG D-Serisi sürücü devreleri düşük voltajla LEDleri sabit bir akımda çalıştırmak için ideal bir çözüm sunar. LEDlerin düşük voltajla çalıştığı,
Detaylı5. (10 Puan) Op-Amp devresine aşağıda gösterildiği gibi bir SİNÜS dalga formu uygulanmıştır. Op-Amp devresinin çıkış sinyal formunu çiziniz.
MAK442 MT3-MEKATRONİK S Ü L E Y M A N D E MİREL ÜNİVERSİTES E Sİ M Ü H E N DİSLİK-MİMM A R L I K F A K Ü L T E Sİ M A KİNA M Ü H E N DİSLİĞİ BÖLÜMÜ Ü ÖĞRENCİ ADI NO İMZA SORU/PUAN 1/15 2/15 3/10 4/10 5/10
DetaylıEleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 29 Kasım 2014, Bursa
Fotovoltaik Sistemlerde Değiştir Gözle ve Artan İletkenlik Algoritmalarının Karşılaştırılması Comparison of P&O and Incremental Conductance Algorithms for Photovoltaic Systems Yunus Emre KESKİN 1, Mustafa
DetaylıPIC KULLANARAK GÜÇ KARSAYISI ÖLÇÜM DEVRESİ TASARIMI VE SİMÜLASYON
PIC KULLANARAK GÜÇ KARSAYISI ÖLÇÜM DEVRESİ TASARIMI VE SİMÜLASYON Sabir RÜSTEMLİ 1 Muhammet ATEŞ 2 1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van 2 Başkale Meslek Yüksekokulu
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ. Amaç:
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ Amaç: Bu laboratuvarda, yüksek giriş direnci, düşük çıkış direnci ve yüksek kazanç özellikleriyle
DetaylıTemel elektronik laboratuvarı olarak kullanılmaktadır. Bu laboratuvarda ders alan öğrencilerimiz;
L4 Laboratuvarı Temel elektronik laboratuvarı olarak kullanılmaktadır. Bu laboratuvarda ders alan öğrencilerimiz; Temel pasif devre elemanlarını öğrenir. Temel Elektrik-Elektronik büyüklükleri ve elemanların
DetaylıBelirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi
CBÜ Fen Bil. Dergi., Cilt 11, Sayı, 11-16 s. CBU J. of Sci., Volume 11, Issue, p 11-16 Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi Anıl Kuç 1*, Mustafa Nil *, İlker
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI TEMEL DEVRE TEOREMLERİNİN UYGULANMASI
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI TEMEL DEVRE TEOREMLERİNİN UYGULANMASI DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Şaban ULUS Şubat 2014 KAYSERİ
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖLÇME UYGULAMASI
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖLÇME UYGULAMASI 1. AMAÇ Teknolojideki gelişmeyle birlikte fiziksel büyüklüklerin hızlı, kolay ve doğru ölçümü için birçok mühendislik uygulamasında artık algılayıcılar yani sensörler
DetaylıPLC (Programlanabilir Lojik. Denetleyici)
PLC (Programlanabilir Lojik Denetleyici) İÇERİK Giriş PLC nedir? PLC lerin Uygulama Alanları PLC lerin Yapısı PLC lerin Avantajları PLC Çeşitleri SİEMENS PLC JAPON PLCLER KARŞILAŞTIRMA Giriş PLC
DetaylıFOTOVOLTAİK SİSTEM DENEY FÖYÜ
T.C. KARADENĠZ TEKNĠK ÜNĠVERSĠTESĠ TEKNOLOJĠ FAKÜLTESĠ ENERJĠ SĠSTEMLERĠ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ FOTOVOLTAİK SİSTEM DENEY FÖYÜ Ders: Yenilenebilir Enerji Kaynakları Ders Sorumlusu: Doç. Dr. İsmail Polat Eylül
DetaylıYükseltici DA Kıyıcılar, Gerilim beslemeli invertörler / 12. Hafta
E sınıfı DC kıyıcılar; E sınıfı DC kıyıcılar, çift yönlü (4 bölgeli) DC kıyıcılar olarak bilinmekte olup iki adet C veya iki adet D sınıfı DC kıyıcının birleşiminden oluşmuşlardır. Bu tür kıyıcılar, iki
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ Amaç: Bu deneyde terslemeyen kuvvetlendirici, toplayıcı kuvvetlendirici ve karşılaştırıcı
DetaylıStatik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta AA dalga şekli üretmektir.
4. Bölüm Eviriciler ve Eviricilerin Sınıflandırılması Doç. Dr. Ersan KABALCI AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Giriş Statik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta
DetaylıBİLGİSAYAR BİLİMİ DERSİ (KUR-2)
BİLGİSAYAR BİLİMİ DERSİ (KUR-2) ROBOT PROGRAMLAMA 2.1.1. Robot Mimarisi 2.1.2. Robot Türleri ve Eğitsel Amaçlı Robotlar 2.1.3. Eğitsel Robotta Mekanik Bileşenler 2.1.4. Eğitsel Robotta Elektromekanik Bileşenler
DetaylıEĞİM AÇISI AYARLANABİLİR EKONOMİK PV SİSTEM SEHPASI TASARIMI
EĞİM AÇISI AYARLANABİLİR EKONOMİK PV SİSTEM SEHPASI TASARIMI Metin AYDIN Bülent YEŞİLATA Harran Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Osmanbey Kampüsü, Şanlıurfa aydinmetin@harran.edu.tr byesilata@harran.edu.tr
DetaylıYILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ. Proje Adı Proje No
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ Proje Adı Proje No Işık İzleyen Araba Projesi Proje No 2 Proje Raporu Adı, Soyadı, Öğrenci
Detaylı