Sözcü Fahri Keskin Eskişehir Üye Abdullah Çalışkan Adana

Transkript

1 Dönem: 22 Yasama Yılı: 3 T.B.M.M. (S. Sayısı: 996) Türkiye Büyük Millet Meclisi Hesaplarını İnceleme Komisyonunun Millî Saraylar Daire Başkanlığına Bağlı Millî Saray, Köşk ve Kasırlarda, Tarihleri Arasında içtüzüğün 177 ve Müteakip Maddeleri Gereğince Yaptığı Denetimle İlgili Rapor (5/16) TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM Hesaplanın İnceleme Komisyonu Başkanlığı olarak tarihli Komisyon toplantımızda almış olduğumuz karar gereğince, Millî Saraylar Daire Başkanlığına bağlı Millî Saray, Köşk ve Kasırlarda; 1 Mayıs 2005 ile 6 Mayıs 2005 tarihleri arasında Komisyon Üyelerimiz ile birlikte yapmış olduğumuz denetim ve inceleme neticesinde hazırlamış olduğumuz raporumuz ekte gönderilmiştir. Genel Kurulun bilgisine sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa arz olunur. Başkan İsmail Özgün Balıkesir Üye Saffet Benli Mersin Üye İsmet Atalay İstanbul Sözcü Fahri Keskin Eskişehir Üye Abdullah Çalışkan Adana Denetçi Mehmet Emin Tutan Bursa Üye Gökhan Durgun Hatay Üye Vezir Akdemir İzmir (Muhalefet şerhimi koyuyorum) Türkiye Büyük Millet Meclisi Hesaplarını İnceleme Komisyonu 1-6 Mayıs 2005 Tarihleri Arasında Millî Saray, Köşk ve Kasırları İnceleme ve Denetim Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu Sayı:A.01.1.HEK/90 Karar No.: Esas No.: 5/16 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Türkiye Büyük Millet Meclisi TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu olarak tarihli toplantımızda almış olduğumuz karar gereğince, Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Saraylar Daire Başkanlığına bağlı Millî Saray, Köşk ve Kasırlarda 1-6 Mayıs 2005 tarihleri arasında denetim ve incelemelerde bulunulmuştur.

2 2 A - MİLLÎ SARAYLARIN MİLLETE İNTİKALİ VE GENEL GÖRÜNÜMÜ Cumhuriyetin ilanından dört ay sonra, 3 Mart 1924 tarihinde çıkarılan 431 sayılı yasa ile halifelik kaldırılmış, padişahın sarayları ve her türlü emlağı, mefruşatı ile birlikte, bu yasanın 8, 9, 10. maddeleri gereği millete devredilmiştir. 18 Ocak 1925 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile de bu yapılar, Millî Saraylar adı altında korunmak üzere, TBMM Millî Saraylar Müdürlüğü'ne verilmiştir. Millî Saraylar Daire Başkanlığı bünyesinde 2 Saray, 8 Köşk ve Kasır ile 2 Fabrika bulunmaktadır. Bunları saymak gerekirse; O Dolmabahçe Sarayı O Beylerbeyi Sarayı O Aynalıkavak Kasrı O Beykoz Kasrı O Ihlamur Kasrı O Küçüksu Kasrı O Maslak Kasırları O Yıldız Şale O Filizi Köşk O Florya Atatürk Deniz Köşkü O Yalova Atatürk Köşkü O Yıldız Çini ve Porselen Fabrikası O Hereke İplikli Dokuma ve Halı Fabrikası yer almaktadır. İmparatorluğun kuruluş döneminde ikamet edilen Bursa ve Edirne Saraylarının yerini İstanbul'un başkent olması ile birlikte Topkapı Sarayı almış ve İmparatorluk 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar buradan yönetilmiştir. Topkapı Sarayı ve bünyesindeki yapılar, Osmanlı Klasik Dönemi'nin mimari özelliklerini ve sosyal yapısını yansıtmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ile birlikte milletimize miras kalan Osmanlı Sarayları ile Millî Saraylar idaresine verilmiş olan Atatürk Köşkleri, günümüzde birer müze-saray olarak yerli ve yabancı misafirlerin ziyaretine açık bulunmaktadır. Bu saraylardan en ilgi çekeni ve geniş ve ihtişamlı yapısıyla Dolmabahçe Sarayı, gerek geçmişi ve gerekse mimari üslûbu ile dünya kültür mirasının en değerli yapıları arasında yer almaktadır. Özellikle son aylarda hızlanan ve Millî Saraylar Daire Başkanlığının en önemli yapısı olan Dolmabahçe Sarayı üzerinde yoğunlaşan Daire Başkanlığı çalışmaları, Sarayımızın kötü fiziksel koşullardan arındırılmasını ve bugüne kadar zarar gören mimari eleman ve objeleri kurtarmayı hedeflemekte ve gelecek kuşaklara aktarmaya çalışmaktadır.

3 - 3 - B - İNCELENEN VE DESTEKLENEN ÇALIŞMALAR 1. ENVANTER KAYIT ÇALIŞMALARI Millî Saraylar Daire Başkanlığımıza bağlı saray köşk ve kasırlardaki objeler 1950 yılında kurulan komisyonların çalışması sonucu; "1952 envanteri" diye adlandırılan, evsaf defterlerinde kayıt altına alınmıştır. Bu defterlerin düzenlenmesi esnasında "Tarihi" eşyalar için tek numaralı defterler, "Demirbaş" eşyalar için çift numaralan defterler kullanıldığı gibi, her saray köşk ve kasnn bölümleri ya da depolan farklı numaralı defterlere kaydedilmiştir. Evsaf defterlerindeki envanter numaralan dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre; kaydın "Tarihi" kaydın ise "Demirbaş" olmak üzere; bu defterlere toplam eşyanın kayıtlı olduğu görülmektedir. Envanter Çalışmasının Günün Koşullarına Uygun Hale Getirilmesi ile ilgili Çalışmalar; TBMM Bilgi îşlem Merkezi ve Millî Saraylar Daire Başkanlığı Mal Saymanlığı koordinasyonu ile yazılımı gerçekleştirilen envanter programına Millî Saraylar Daire Başkanlığı Bünyesindeki tüm saray, köşk ve kasırlara ait defterlerde kayıtlı objelerin veri girişi 1998 Yılında tamamlanmış; yerinde sayım ve tespitlere ilişkin bilgilerin veritabanıyla ilişkilendirilmesi, çekilen dijital fotoğraflann bilgisayar sistemine yüklenmesi ve sayımlan tamamlanan objelerin barkodlama çalışmalan halen devam etmektedir. Envanter Çalışmaları ile ilgili Gerçekleştirilen Faaliyetler; - Görev değişikliği nedeniyle Dolmabahçe Sarayına ait parça objenin Saray Müdürü Dr. M. Erdal EREN' e zimmet devir-teslim işlemi tamamlanmıştır. - Dolmabahçe Sarayı Hususi ve Kapalı Dairenin Alt katında daha önce sayım ve tespiti yapılamayan mekanlarda tarihinde başlatılan sayım ve tespit çalışmalanna devam edilmekte olup; tarihine kadar 1161 parça objenin fotoğraflama, barkodlama ve oda listeleri düzenlenerek, Saray Müdürü Dr. M. Erdal EREN 1 e zimmet işlemi gerçekleştirilmiştir. - Yıldız Şale'nin tefrişli mekanlannda sayım, tespit ve fotoğraflama çalışmalan tamamlanmış, bu mekanlardaki objelerin barkodlama çalışmalan ile depolarda tasnif ve değerlendirme çalışmalan sürdürülmektedir. - Aynalı Kavak Kasnnın restorasyon çalışması nedeniyle; buradaki mevcut tüm objelerin sayım, tespit, fotoğraflama ve barkodlama çalışmaları tamamlandıktan sonra, Yıldız Şale'de tahsis edilen mekana nakli gerçekleştirilmiştir. - Florya Atatürk Köşkü'nde de mevcut olan tüm objelerin sayım, tespit, dijital fotoğraflama ve barkodlama çalışmalan tamamlanmıştır. - Beylerbeyi Saray Müdürlüğünde görev değişikliği nedeniyle Toplam 5523 parça objenin Beylerbeyi Saray Müdürü Sinan BÖLEK'e zimmet devir-teslim işlemi gerçekleştirilmiştir. Ambar Stok Çalışmaları Daire Başkanlığımızın Bünyesinde Bulunan Mal Saymanlığınca halen 4 bini aşkın malzemenin stok hareketi tutulmakta olup; tarihi itibariyle, toplam 1157 giriş işlemiyle TL.lik giriş, toplam adet çıkış işlemi sonucunda TL. tutarında çıkış işlemi gerçekleştirilmiştir.

4 RESTORASYON ÇALIŞMALARI Dolmabahçe Sarayı Sarayın ana yapısı Mabeyn-i Hümayun, Muayede Salonu ve Harem-i Hümayun olarak üç bölüm halinde düzenlenmiştir. İki tam kat, bodrum ve musandralardan oluşan Sarayda 285 oda, 43 salon ve 6 hamam bulunmaktadır. Dolmabahçe Sarayı bodrum katı döşemesi ve duvarlardaki kapiler nemin önlenmesi için aktif elektro-osmos ağı kurulduğu gözlemlenmiştir. Dolmabahçe Sarayı Taş Restorasyonu Çalışmaları; Dolmabahçe Sarayı'nın cephelerinde, yapıldığı dönemde ve daha sonraki onarımlarda maktralı kireçtaşı (küfeki), pembe tüf ve malta taşı kullanılmıştır. Toplam taş cephe alanı, 7360 m 2, dir. Saray cephesinde koruma-sağlamlaştırma-onarım ve restorasyon yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla İstanbul Teknik Üniversitesi ile ortak çalışma yapılmış ve kullanılan taşların korunmuşluk durumları, ayrışma nedenlerinin belirlenmesi, koruma- onarım yöntemlerinin saptanmasını kapsayan projeler hazırlanmıştır. Bu projeler doğrultusunda, aynen korunması gerekenler, temizlik yapılması gerekenler, plastik onarımlar, kaplama yapılacak ve değiştirilecek bölümlerle ilgili olarak çalışmalara devam edilmektedir yılında Musahiban Dairesi de dahil olmak üzere, 650 m 2, lik alanın restorasyonu tamamlanmıştır. Bu çalışmalarda, Avrupa Konseyi ve İtalyan Hükümetinin finanse ettiği Restorasyon Merkezine giden elemanların katkıları bulunmaktadır. Dolmabahçe Sarayı çatı onarımları; Dolmabahçe Sarayı çatı alanı aydınlık boşlukları düşüldükten sonra izdüşüm alanı m 2, dir. Mevcut eski kurşun sökülerek Kurşun Atölyesinde eritilmek suretiyle yeniden levhaya dönüştürülmüştür. Eski kurşun plaka kalınlıklan muhtelif olup yeni imalat esnasında levhaların kalınlıklan standart bir hale getirilmiş, bu işlemi yapmakla Saray çatıları üzerindeki yük 87 Ton azaltılmıştır. Dolmabahçe Sarayı 50 No'lu koridorun (570 m 2 ) çatı alanı ahşap konstriksiyon onanmı, su yalıtımı ve kurşun kaplama işi tamamlanmıştır. Çürüyen çatı ahşap kaplaması ve zafiyet gösteren taşıyıcı ahşap karkas emprenye edilmek suretiyle değiştirilmiştir. Çatı tahtası üzerine suya karşı yalıtım malzemesi uygulanarak yeni levha kurşunla kaplama işleminin yıllara göre yapılan miktarı aşağıda gösterilmiştir yılında 3415 m 2 karşılığında Kg kurşun 2001" 1576 m 2 " Kg 2002" 1989 m 2 " Kg 2003 " 1942 m 2 " Kg 2004" 1517 m 2 " Kg Toplam m 2 " Kg

5 - 5 - Dolmabahçe Sarayı çatısının kurşun kaplanması işi için şu ana kadar 115 ton kurşun kullanılmış, m 2, lik (aydınlıklar hariç) çatının % 80'inin kurşun kaplaması tamamlanmıştır. Bunun dışında diğer Saray, Köşk ve Kasırlarda 2004 yılında Musahiban Dairesi hamam kubbeleri ve uzun yol çatısı kurşun değişim işlemleri yapılmıştır. (1270 m 2 alan kaplanmış, 42 ton kurşun kullanılmıştır). Yıldız Şale Restorasyon Çalışmaları Köşk içi altınvarak, kalemisi restorasyonu ile kapıların boya işleri devam etmektedir. Dış cephe restorasyonuna başlamış, ön cephe balkon restorasyonu tamamlanmıştır. Köşk kalorifer tesisatı kapalı genleşmeye dönüştürülmüştür. Mutfak bölümü, doğalgaz dönüşümü yapılarak revize edilerek, soğuk hava deposu yapılmıştır. Musahiban Dairesi Restorasyonu Dolmabahçe Sarayı sınırları içinde olan ve uzun yıllar boyunca Beşiktaş Kaymakamlığı tarafından kullanılan bina 1996 yılında tamamen boşaltılarak Millî Saraylar Daire Başkanlığına teslim edilmiştir. Bina ile ilgili mimari rölöve, restütisyon, restorasyon projeleri 1997 yılında yapılarak 1998 yılında restorasyon çalışmalanna başlanmıştır. Günümüze kadar süren bu çalışmalar 2004 yılında tamamlanmıştır. TBMM Başkanlık Divanı'nın sayılı Kararına göre Başbakanlık Makamının kullanımına verilmiştir. Makam ve dinlenme odalarının tefrişi için verilecek eşyalar için Başkanlık onayı alınmış, eşyaların teslimi için yazışmalar yapılmış ve tutanaklar tutulmuştur. Sünnet Köşkü Restorasyonu Dış cephe ahşap olan bu yapı zaman ve ahşap zararlılarının verdiği olumsuz etki ile bozulmuş kısımlarından anndınlmıştır. Yeniden aynı tür malzeme emprenye edilmek sureti ile ahşap zararlılanna ve çürümeye karşı korumalı duruma getirilmek suretiyle Köşkün restorasyonu tamamlanmıştır. Altın Varak ve Kalemisi (Bezeme) Çalışmaları Osmanlı Saraylarının önemli süsleme elemanı olan kalemisi sanatı, Millî Saraylar'a bağlı Saray, Köşk ve Kasırlarda yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Bu eserlerin salon ve odalannın, duvar, tavan süslemeleri ayn ayn tasarlanmış ve bezenmiştir. Geometrik kasetlere aynlan bölümler kartonpiyer rölyeflerle dekore edilmiştir. Kalemisleri üslup açısından incelendiğinde; 19. yy ve 20. yy başlarında moda olan Neo Barok, Neo Rönesans, Ampir, Neo Klasik, Art. Nouvequ ve Eklektik üslup anlayışında bezeme örnekleriyle dekore edilmişlerdir. Saray ve Köşklerin iç dekorasyonunda kullanılan koltuk, kanape, jardeniyer, korniş, konsol, çerçeve gibi eserlerin altın varak restorasyonu yine kalemkar atölyesinde yapılmaktadır. Bu tarihi eserlere konservasyon ve konsolide teknikleri uygulanmakta ve estetik tümlemeleri yapılmaktadır. Florya Atatürk Deniz Köşkü Onarımları Tamamen deniz içerisindeki kolon kazıklann üzerine oturan betonarme döşemeye köşk bina edilmiştir. Devamlı deniz suyuna maruz olan betonarme döşemede korozyon etkisiyle köşkün konstrüksiyonunda tehlikeler meydana gelmiştir. Bu korozyon tehlikelerine karşı deniz suyu ve nemden etkilenmeyen karbon elyaf ve epoksi ile betonarme döşemenin güçlendirilmesi gerektiği tespit edilmiş, bu konuda yapılan piyasa araştırmasında bu teknikle güçlendirmenin dolara malolacağı görülmüştür. Millî Saraylar Daire Başkanlığının imkan ve personelince çalışmalara başlanmıştır.

6 6 Bu ana kadar 150 adet döşemenin (1350 m 2 ) 22 adedinin (200 m 2 ) takviyesi gerçekleştirilmiş ve TL'ye malolduğu tespit edilmiştir. Fümigasyon Çalışmaları Daire Başkanlığımız bünyesindeki saray, köşk ve kasırların tüm taşıyıcı sistem elemanları ile döşemeler, çatı ve içindeki objeler tamamen ahşap malzemeden yapılmış olup üzerlerinde yoğun böcek tahribatı mevcuttur. Yapılan incelemeler neticesinde, ahşap malzemede çoğunlukla Anobium Punctatum (mobilya böceği) ve az miktarda Lyctus Brunnesus'un neden olduğu zararlar tespit edilmiştir. Objelere zarar vermeyecek ve çevre açısından da uygun olan yöntem ve kimyasallar belirlenmiş ve fümigasyon uygulamasına geçilmiştir. Millî Saraylar Daire Başkanlığı ile Ankara Üniversitesi arasında; "Küçüksu Kasrında Ahşap Yapı Elemanları ve Ahşap Objelerde Zarar Yapan Böceklerin Eradikasyonu" başlıklı anlaşma doğrultusunda, fümigasyon çalışmaları tamamlanmıştır. Millî Saraylar Daire Başkanlığına bağlı diğer saray, köşk ve kasırların fümigasyonuna aynı yöntemlerle devam etmektedir. Hidrant Sistemi ve Tarihi Sarnıç Beylerbeyi Sarayının yangından korunması amacıyla ihale yöntemi ile yangın hidrant sistemi kurularak devreye alınmış, bu kapsamda mevcut tarihi su sarnıcı güçlendirilerek, yalıtımı yapılarak su rezervi olarak hizmete alınmıştır. Bu çalışma esnasında mevcut kazı çalışmalarından faydalanılarak temiz su ve otomatik sulama tesisatı alt yapısı Daire Başkanlığı personeli tarafından tamamlanmıştır. 3. İLETİŞİM AĞI KURULMASI Dolmabahçe Sarayı'na Yerel Alan Ağı ve tletişim Altyapısı kurma işine Millî Saraylar Daire Başkanlığı ile KOÇ SİSTEM Bilgisayar A.Ş. arasında yapılan sözleşme ile 12 Nisan 2004 tarihinde başlanmıştır. TBMM Bilgi İşlem Birim Amirliği kontrolünde hazırlanan şartnameye uygun olarak, Dolmabahçe Sarayının Tarihi ve Kültürel önemi göz önünde bulundurularak çalışmalar büyük bir titizlikle yürütülmüştür. Dolmabahçe Sarayı kompleksi içinde yer alan personelin çalıştığı 5 binaya toplam 264 uç için mt UTP kablo ve mt fıberoptik kablo çekilerek tüm uçların UPS bağlantıları 21 Haziran 2004 tarihinde sistem çalışır hale getirilmiştir. Dolmabahçe Sarayı iletişim alt yapısı ve bilgi işlem merkezi için 200 milyar TL. İş Bankası AŞ. den ve 30 milyar TL. TBMM Vakfı'ndan olmak üzere toplam 230 milyar TL. harcanmıştır. TBMM Bilgi İşlem Birim Amirliği personelince Millî Saraylar Daire Başkanlığı'nda bulunan bilgisayar sisteminin TBMM Bilgi İşlem Merkezi'nde bulunan ana bilgisayar sistemine bir iletişim hattı bağlanması tarihinde tamamlanmıştır. 4. YANGIN VE İTFAİYE Başkanlığımız uhdesinde bulunan, saray, köşk, kasır ve fabrikalarımızda başta yangın riski olmak üzere her tür sivil savunma hizmetleri sivil savunma uzmanlığı tarafından yürütülmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 996)

7 Yeniden yapılanma çalışmaları kapsamında Sivil Savunma Uzmanlığında da yeni bir düzenlemeye gidilmiş, saray, köşk, kasır ve fabrikalarımızı yok edebilecek en büyük riskin yangın olduğu gerçeğinden hareketle, tüm birimlerle gerekli koordinasyon ve işbirliği sağlanarak, yangın konusunda önleyici ve koruyucu tedbirleri almak üzere Sivil Savunma Uzmanlığı görevlendirilmiştir. - Dolmabahçe Sarayı ve kampüsünde olası bir yangına ilk müdahaleyi yapmak ve yangını başlangıcında söndürmekle görevli Yangın Sezim, İtfaiye ve Koruma Merkezi çalışanlarına, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığınca nazari ve tatbiki özel eğitim almışlardır. - Yangın Söndürmede kullanılan malzemelerden standart dışı olanlar ve kullanım ömrü dolanlar tespit edilmiş yerlerine yenilerin alındığı görülmüştür. - Başkanlığımız çalışanlarına "Yangın Güvenliği ve Başlangıç Yangınlarına Müdahale" konularında nazari ve tatbiki eğitim verilerek, bilgi eksikliği giderilmiş beceriler geliştirilmiştir. Düzenlenen bu eğitim programı her yıl tekrarlanmaktadır. - Millî Saraylar Muhafız Birliği ile müşterek çalışma yürütülmüş her takımın birinci mangası Yangın Söndürme Timi olarak belirlenmiş ve eğitim verilmiştir. - Başkanlığımız Koruma Şube Müdürlüğü ile müştereken yapılan eğitim çalışmaları neticesinde; Saray, Köşk ve Kasırlanmızda görevli Polis Memurlannm Yangına ilk müdahaleyi yapabilecek bilgi ve beceriye sahip olmalan sağlanmıştır. - İstanbul'u dolayısıyla saray, köşk ve kasırlanmızı etkileyebilecek olası bir depremde can ve mal kaybını en aza indirme çalışmalan kapsamında; - Saray, köşk ve kasırlanmız için "Afet Acil Eylem" Planlan hazırlanmıştır. Bu planlarda, Afetin oluş saatine göre hareket tarzları tespit edilmiştir. - Koruma Şube Müdürlüğüne bağlı polis memurlanna, deprem öncesinde, deprem anında ve deprem sonrasında yapılması gerekenler konusunda seminer düzenlenmiştir. - Arama-Kurtarma hizmetlerinde kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan temel malzemelerden 2 adet Kesme-Ayırma takımı ve mekanik destek malzemesi satın alınmıştır. Kaldırma Yastıklannın satın alınması için işlemler devam etmektedir. 5. TANITIM VE BİLET SATIŞ KİOSKU Dolmabahçe Sarayı ve Beylerbeyi Sarayının ziyaretçilere tanıtımı ve aynı zamanda kurulacak olan bilet satış sisteminde kredi kartı ile bilet satışı yapabilecek 3 adet kiosk satın alınarak montajı yapılmıştır. 6. II. DEĞERLİ EŞYALAR SERGİ SALONU ALARM SİSTEMİ Dolmabahçe Sarayı 2. Değerli Eşyalar Sergi Salonu ve vitrinlerine Millî Saraylar Dairesi elemanlan tarafından alarm kablolan çekilerek ve projelendirilerek bilgisayar kontrollü alarm sistemi kurulmuştur. Sergi Salonuna koruma memurlan tarafından yapılan giriş ve çıkışlar, salonun giriş kapısı yanında bulunan kart okuyuculara kişilere özel proximity kimlik kartlannın okutulması vasıtası ile yapılmakta ve giriş/çıkış hareketleri bilgisayar ortamında kayıt altına alınmaktadır.

8 - 8 - Kart okutulmadan Sergi Salonuna giriş yapılmak istendiği takdirde alarm çalmakta ve kontrol merkezinde bulunan koruma memurları uyarılmaktadır. 7. PARK VE BAHÇE Saraylarımızda Anadolu-Türk kültürünün yansıtıldığı Türk Bahçeleri de kendine özgü çizgisiyle kendi kültürünü ortaya koymuştur. Türk bahçeleri her zaman insan ölçeğinde, alçak gönüllü ve içinde yaşanabilir mekanlar olmuşlardır. Mermer fıskiyeli havuzlar, çeşmeler, bahçe kökleri, ağaçların gölgesinden yararlanma, meyve ağaçlarının kullanımı, topografyanın setlemeler ile düzenlenmesi biçimsel özelliğini oluştururken, Klasik Türk Bahçesini süsleyen güller, laleler, karanfiller vazgeçilmez süsleme öğeleri olmuşlardır. Dünyanın çeşitli iklimlerinden gelen seçkin çiçekler ve ağaçlarla donanmış saray bahçelerini çoğu zaman has bahçe olarak bazen de harem bahçeleriyle düzenlenmişlerdir. Diğerlerinden farklı olarak meyve ağaçları da yer almıştır. Aynalıkavak Kasrı peyzaj projesi hazırlanmıştır. Aynalıkavak Kasrı, Türk Bahçesinin günümüze kadar gelen tek örneğidir. Saray, Köşk ve Kasırlarımızın bahçelerinde bitki rölöve çalışmalarına başlanmış, Beykoz Kasrı Bitki Rölövesi tamamlanmıştır. TBMM Konukevi bahçe düzenlemesi ve iç mekan bitkilendirme çalışmaları yapılmıştır. Bunun yanı sıra program dahilinde Küçüksu Kasrı ve yeni alman arazi, Ihlamur Kasrı, Florya Atatürk Köşkü'nde yeni alınan arazi, Belediye Binası önü ve eski konaklama yerlerinin arka bahçeleri, restoran kısmının ön bahçesi düzenlenmiş ve yeniden tesis edilerek yeşil alan çalışmaları tamamlanmış ve ayrıca devam eden Dolmabahçe Sarayı ve Yıldız Şale Köşkü'nün büyük bir kısmının bitki rölöve çalışmaları tamamlanmıştır. Tarihi Bahçelerimizdeki mevsimsel doğal güzelliklerin yansıtıldığı, değişik türlere ait endemik ve tarihi bitkilerin tanıtıldığı "Tarihi Bahçelerde Dört Mevsim" adlı çalışmanın, içinde yer alacak bazı fotoğraf çekimleri tamamlanmış ve bitkilere ait bilgiler derlenmiştir. Çalışmalar devam etmektedir. 8. BÜTÇE 2005 YILI BÜTÇESİ HARCAMA KALEMLERİ 2005 YILINDA TAHSİS HARCANAN KALAN EDİLEN ÖDENEK Personel Giderleri ,00-YTL ,80-YTL ,20-YTL Sosyal Güv. Kur. Dev. Pir. Gid ,00-YTL ,23- YTL ,77-YTL Mal ve Hizmet Alımları Gid ,00-YTL ,4-YTL ,36-YTL Cari Transferler ,00-YTL ,48-YTL ,52-YTL Sermaye Gideri ,00-YTL ,75-YTL ,25-YTL Yedek Ödenekler Toplam ,00-YTL ,90-YTL ,10-YTL

9 - 9 - SARAY, KÖŞK VE KASIRLARIN SON BEŞ YILLIK ZİYARETÇİ SAYILARI DOLMA BEYLER YILDIZ MASLAK IHLAMUR AYNALI KÜÇÜKSU FLORYA YALOVA GENEL BAHÇE BEYİ ŞALE KASRI KASRI KAVAK KASRI ATATÜRK ATATÜRK TOPLAM SARAYI SARAYI KASRI KOŞKU KOŞKU SARAY, KÖŞK VE KASIRLARIN SON BEŞ YILLIK ZİYARETÇİ GELİRLERİ DOLMABAHÇE SARAYI BEYLERBEYİ YILDIZ-ŞALE MASLAK KASRI IHLAMUR KASRI YALOVA ATATÜRK KÖŞKÜ FLORYA ATATÜRK KÖŞKÜ AYNAL1KAVAK KASRI YILDIZ ÇİNİ FABRİKASI KÜÇÜKSU KASRI GENEL TOPLAM C - MİLLÎ SARAYLARDA AÇILIŞLAR VE TANITIM ÇALIŞMALARI Saat Müzesi Türkiye'nin ilk ve tek Saat Müzesi Dolmabahçe Sarayı İç Hazine Dairesi'nde açılmış olup, Saat Atölyesi'nde restore edilen 65 adet saatin yer aldığı "Saat Müzesi" broşürü basılarak tanıtımının yapıldığı görülmüştür. III. Değerli Eşyalar Sergisi Cumhuriyetimizin ilk yıllarında, Dolmabahçe Sarayı'ndan Cumhurbaşkanlığı Çankaya Köşkü'ne gönderilen ve Cumhurbaşkanlığı'ndan Kurumumuza iade edilen adet eserin bir bölümü "III. Değerli Eşyalar Sergisi" adı altında ziyarete açılmıştır.

10 -10- Abdülmecid Efendi Sergisi Abdülmecid Efendi 'ye ait yağlı boya tablo, desen, fotoğraf, renkli baskı, renkli eskiz, resim defteri ve resim malzemeleri, Dolmabahçe Sarayı Camlı Köşk 50 Koridorda, 26 Ocak 2004 tarihin-, den itibaren sergilenmiş ve gördüğü ilgi nedeniyle, sergi süresi 1 Temmuz 2004 tarihine kadar uzatılmıştır. Sergi için "Osmanlı Hanedanı'ndan Bir Ressam; Abdülmecid Efendi" kitabı ve "Millî Saraylar Tablo Kolleksiyonunda Abdülmecid Efendi'nin Yapıtları" broşürü basılmıştır. Ayrıca, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş.nce Bağlarbaşı Yapı Kredi Korusu içinde Abdülmecid Efendi Köşkü'nde, Millî Saraylar Daire Başkanlığı Koleksiyonunda yer alan Abdülmecid Efendi'ye ait eserlerin yer aldığı "Abdülmecid Eserleri Sergisi" açılmıştır. Abdülmecid Efendi Kütüphanesi Abdülmecid Efendi'nin Dolmabahçe Sarayı'nda bulunan Kütüphanesi halkın kullanımına ve ziyaretçilere açılmıştır. "Dolmabahçe Sarayı Abdülmecid Efendi Kütüphanesi" broşürü basılmıştır. Saray Süslemelerinde Kuş Sergisi Saray süslemesinde Kuş Sergisi, Camlı Köşk Sanat Galerisi 'nde 26 Ocak 2004 tarihinden itibaren sergilenmeye başlamış,"saray Süslemesinde Kuş" isimli broşür basılmıştır. Fausto Zonaro Sergisi Osmanlı Saray Ressamı Fausto Zonaro doğumunun 150. Yılı dolayısıyla İstanbul ve Roma' da iki sergi açılmıştır. Padişah II. Abdülhamit'in saray ressamı olan italyan Ressam Fausto Zonaro'nun doğumunun 150. yılı dolayısıyla TBMM Millî Saraylar Daire Başkanlığı, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık ve İstanbul İtalyan Kültür Merkezi tarafından düzenlenen, İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'nda, Roma'da ise Vittoriano Sarayı'nda açılan iki sergide sanatçının Türkiye ve İtalya'daki müze ve koleksiyonlardan derlenen resimleri sergilenmiştir. Endüstri Araçları Sergisi TBMM Millî Saraylar Daire Başkanlığı ısıtma ve Endüstri Araçları seksiyonu tarafından düzenlenen Sanayi Devrimi Yıllarında Osmanlı Saraylarında Sanayi Ve Teknoloji Araçları adlı sergi 31 Ekim-30 Aralık 2004 tarihleri arasında Yıldız Istabl-ı Amire-i Ferhan Manej Binası'nda halkın ziyaretine açılmıştır. Avrupa' da ve dünyada Sanayi Devrimi 'nin yaşandığı yıllarda Osmanlı İmparatorluğu'ndaki sanayileşme girişimleri ve günlük yaşam teknolojilerine ışık tutan sergide, 1840'lardan 1940'lara uzanan dönemde Osmanlı Saraylarında kullanılmış, çoğu dönemlerinin ilk icatları olan 120 alet ve makine sergilenmiştir. Haberleşme, yazışma, aydınlatma, ısıtma, ölçme, ev ve mutfak aletleri, bahçecilik ve görselişitsel sanatlar alanında kullanılmış alet, makine ve gereçlerin tanıtımı görsel malzeme kullanılarak zenginleştirilmiştir. Sergide yer alan mevcut koleksiyonun özel koleksiyonlarla desteklenerek ülkemizde bulunmayan bir sanayi ve teknoloji tarihi müzesinin oluşturulması için çalışmaların başlaması ve tamamlanması Komisyonumuzca olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 996)

11 -11- Bosna Hersek Sergisi Dolmabahçe Sarayı-Muayede Salonu'nda Bosna'dan İzler" isimli sergiyi TBMM Millî Saraylar Daire Başkanlığı ve Boşnak Enstitüsü (Adil Zulfıkarpasic Vakfı) birlikte düzenlemiş 28 Kasım 2004 tarihinde açılışı yapılmıştır. Bosna'dan gelen 350 eserden oluşan sergi de Bosna tarihini anlatan çok sayıda yağlı boya tablo, 46 adet arşiv belgesi, 20 adet el yazması Arapça, Farsça ve Türkçe eserler, 5 adet heykel yer almıştır. Ayrıca sergide Bosna tarihi simalarına ait ve soykırımla ilgili baskı resimleri de sergilenmiştir. Sergilerin halkın ziyaretine açılması ve milletimizin bu konularda bilgilenmesi Komisyonumuzca takdir edilen çalışmalardır. D- MİLLÎ SARAYLARIN SOSYAL FAALİYETLERLE HALKLA BÜTÜNLEŞTİRİL MESİ ÇALIŞMALARI Sarayda Tarih Sohbetleri TBMM Millî Saraylar Daire Başkanlığımıza bağlı Millî Saraylarımızı topluma daha fazla tanıtmak amacıyla Tarih Sohbetleri düzenleniyor. Millî Saraylar Daire Başkanlığının, toplumun her kesimini kucaklayacak tarih sohbetlerinde amacı; Sarayın tarihi atmosferinde ünlü tarihçi ve ilim insanlarımızı, bilim adamlarımızı tarih severlerle buluşturmak, tarihimiz konusunda milletimizin bilinçlendirilmesi ve doğru bilgilendirilmesini amaçlamaktadır. Bu açıdan tarih sohbetleri çok önemlidir. Dolmabahçe Sarayı'nda, her ayın ilk haftasında düzenlenen Tarih Sohbetleri Toplantıları bir gelenek haline gelmesi ve bu toplantılarda üniversite akademisyenleri, üniversite öğrencileri, kültür-sanat dünyasından aydınlarımızı ve toplumun her kesiminden insanlarımızı bu tarihi mekanlarda buluşturması takdir edilen ve desteklenen faaliyetlerdir. Saray Konserleri TBMM Millî Saraylar Daire Başkanlığının Kültür Sanat faaliyetleri kapsamında "Saray Konserleri" düzenlemesi millî değerlerimizle bütünleştirmesi bakımından çok önemlidir. Klasik Müzik severleri Millî Sarayların büyülü atmosferinde bir araya getiren Saray Konserleri Dolmabahçe Sarayı Medhal Salonda gerçekleştirilmiş olan "Saray Bestekârları" konseriyle başlamıştır. Kültür Sanat dünyasından geniş bir davetli grubunun katılımıyla gerçekleştirilen Saray Konserleri, üç ayda bir yapılmakta olup, bunun iki aya ve 45 güne indirilmesi daha da güzel olabilir. Sultan Kayıkları Dolmabahçe Sarayı'nın ziyaretçi yoğunluğu göz önünde bulundurularak, Dolmabahçe Sarayı'na gelen ziyaretçileri Beylerbeyi Sarayı'na yönlendirerek Millî Saray, Köşk ve Kasırların bir bütünlük içerisinde tanıtımının yapılması düşüncesiyle 2004 yaz döneminde hizmete başlayan "Sultan Kayıkları" ile iki Saray arasında ulaşım gerçekleştirilmiştir. Denizyolu bağlantısıyla Küçüksu Kasrı, daha sonra Aynalıkavak Kasrı ile bağlantılı projeyle ilgili çalışmalar sürdürülmektedir.

12 12 E - MİLLÎ SARAYLARA BAĞLI İŞLETMELER YILDIZ ÇİNİ VE PORSELEN İŞLETMESİ Yıldız Çini ve Porselen İşletmesi bakım ve onarımına hız verilerek orijinaline uygun halde tadilatlar yapılmaya başlanmıştır. Bu bağlamda kapı ve pencere doğramaları yapılarak montaj yapılmak üzere hazır hale getirilmiştir. Fırınlardan çıkan ateş tuğlaları diğer saray ve kasırlarımızda kullanılarak değerlendirilmiştir. Yıldız Porselen İşletmesi'nde 1959 yılında kurulan ve 1997 yılında devre dışı bırakılan 36 m. uzunluğundaki fırının, Bilim ve Değerlendirme Kararı doğrultusunda 30 metrelik kısmı her aşamasında fotoğraf çekimleri yapılarak kaldırılmış, laboratuvara yakın olan 6 metrelik kısmı muhafaza edilmiştir yılına kadar muhtelif amaçlarda kullanılmış olan ve daha sonra boşaltılarak atıl vaziyette bekleyen yapı statik etüdü yapılarak güçlendirme projesi doğrultusunda onarımı ve yeni fonksiyonuna göre tadilat işleri tamamlanmıştır. Ambar binasında güçlendirme yapılarak, daha kullanılabilir güvenli bir hal almış, bu işin maliyeti için işçilik dahil olmak üzere TL dir. Sosyal Tesis olarak değerlendirilecek binaya TL bedelli doğalgazlı ısıtma sistemi, TL bedelle mutfak teçhizatı yaptırılmıştır. Diğer tüm alt yapı sistemleri Millî Saraylar Daire Başkanlığı personelince gerçekleştirilmiştir. İşletmede yeni tasarımlar büyük beğeni toplamış, hazırlanan katalogların resmî ve özel kurumlara dağıtılması sonucunda yerli ve yabancı üst düzey önemli ziyaretçiler ağırlanmıştır. YILDIZ ÇİNİ VE PORSELEN İŞLETMESİ 2004 YILI ARALIK SONU GELİR-GİDER DURUMU 1- FABRİKACA YAPILAN MASRAFLAR a- İlk madde malzeme ve diğer masraflar: 212,403,408, SARAYLAR TARAFINDAN YAPILAN MASRAFLAR a- Maaş 2,298,500,000,000 b- Elektrik 83,630,300,000 c- Doğalgaz 60,669,500,000 d- Su 16,862,000,000 Toplam 2,459,661,800,000 GENEL TOPLAM 2,672,065,208,858

13 13 GELİRLER 1- Satıştan Gelirler 1,103,679,440, Saraylara Yapılan Bakım ve Model işleri 110,624,700,000 GELİRLER TOPLAMI 1,214,304,140,105 STOKLAR 1 - İLK MADDE MALZ, STOK 160,061,076, MAMUL STOK 56,811,414,900 STOKLAR TOPLAMI 216,872,491,191 GELİRLER + STOKLAR 1,431,176,631,296 KÂR (+) ZARAR (-) -1,240,888,577,562 YILDIZ ÇİNİ VE PORSELEN İŞLETMESİ 2005 YILI BÜTÇESİ GELİR EL-DEKOR TEKNİK DEKOR TOPLAM SATIŞ GİDERLER (MALİYET) GELİR - GİDER FARKI (KÂR) SATIŞ Parça Parça Parça YTL YTL YTL YTL YTL HEREKE İPEKLİ DOKUMA VE HALI FABRİKASI Hereke İpekli Dokuma ve Halı Fabrikasının El Dokuma Halı Ünitesinde çalışmaları daha etkin hale getiren "Bilgisayar Destekli Desen Hazırlama Sistemi" kurulmuş, satılan her halı için müşteriye "Kalite ve Kimlik Sertifikası" hazırlanmıştır. Hereke Halı Fabrikası'nın zengin halı desen arşivi yeniden taranıp, 500 kadar orijinal halı deseninden 370 adedi tasnif edilerek bilgisayar ortamına aktarılmış, İpekli dokuma ünitesinde de aynı çalışmalar başlatılarak 169 desenden 19 adedi bilgisayar ortamına aktarılmıştır. TBMM Vakfı'nın kapatılması sonucu Fabrika'nın ticari faaliyetleri sonlandınldığından, Fabrika'nın El Dokuma Halı Ünitesinde üretim faaliyetlerinin devamlılığını sağlamak üzere bazı tasarımlar yapılmış ve üretime Ocak 2005 ayı itibarıyla başlanmıştır. Fabrikada bulunan atıl durumdaki tezgahlardan bir kısmının İstanbul'a nakledilmesi sonucunda, çok sayıda müze ziyaretçisi olan ama sembolik üretim yapılan Müze-Fabrika yapısına kavuşturmada önemli adım atılmış oldu. Ayrıca Yıldız Istabl-ı Amire-i Ferhan Binalarında Saraylarımızın ihtiyacı olan halı tamir işleri ile döşemelik ve perdelik kumaş üretiminin yapılacağı, tekstil objelerinin sergilenebileceği Hereke Fabrika-i Hümayun Müze-Atölyesi için çalışmalar başlatılmıştır. Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası Ürün katalogu baskısı yapılmıştır.

14 İpekli Dokuma Ünitesi'nde Mart 2005 ayı içinde TBMM Basın Evrak ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı'nın talebine istinaden Basın Toplantı Salonu'nda kullanılmak üzere ipekli perdelik kumaş üretimi gerçekleştirilmiştir. Üretim Kapasitesi Halı Ünitesi 35 sabit +101 seyyar olmak üzere toplam 136 adet el halı tezgahı bulunmakta olup, fiili kapasite: mevcut 17 dokuyucu ile 25 milyon düğüm/yıl yün veya ipek halı üretimi yapılabilmektedir. İpekli Ünitesi 16 adet jakarlı el tezgahı bulunmakta olup, fiili kapasite: mevcut 9 dokuyucu ile 1000 mt/yıl kumaş üretimi yapılabilmektedir. Stoklar Mamul Stok: fabrikamızın 2005 mart ayı sonu itibariyle m 2 halı, mt.ipekli stoğu bulunmakta olup; toplam değerleri YTL' dir. Hammadde Stoğu: fabrikamızın 2005 mart sonu itibariyle kg. iplik stoğu bulunmakta olup; toplam değeri YTL' dir. F - SARAY, KÖŞK VE KASIRLARDA TESPİT EDİLEN DİĞER ÇALIŞMALAR DOLMABAHÇE SARAYI Dolmabahçe Saray içi boya, sıva, ahşap döşeme ve elektrik işlerinin periyodik bakım ve onarımları devam etmektedir. Dolmabahçe Sarayı alt katında kapiler nem sorununu çözmek için başlamış olan enjeksiyon işine devam edilmektedir. Dolmabahçe Sarayı alt katının ısıtılması ile ilgili fonksiyon proje işinin tamamlandığı görülmüştür. Dolmabahçe Sarayı içi kalemisi restorasyon çalışmalarına devam edildiği, Harem Dairesi dış cephe boya onanmlarına başlandığı, Muayede Salonu deniz cephesine henüz başlanamadığı tespit edilmiştir. Saat Kulesi girişi danışma bürosu olarak düzenlenmiş, Dolmabahçe Sarayı rıhtımının taş ve mermer bakım ve onarımları tamamlandığı görülmüştür. Dolmabahçe Sarayı Selamlık Bölümü çatı onarımları (ahşap, kurşun, sıva) devam etmektedir. Mefruşat Dairesi avlusundaki eski satış mağazasının Konferans Salonuna dönüştürülmesi tamamlanmıştır. Hazine-i Hassa Dairesindeki Dolmabahçe Sarayı ve Külliyesi maketinin aydınlatma işi yapılmıştır. Kaymakamlık Binasının yıkımı tamamlanmış, tarihi doku araştırması devam etmektedir. Matbah-ı Amire X-Ray Binası yapımı devam etmektedir. Batı kökenli saray mobilyasında Osmanlı İzleri sergisi için obje restorasyonu çalışmalarına devam edilmekte, sergi mekanı hazırlıkları devam etmektedir.

15 -15- BEYLERBEYl SARAYI Saray içi sütun başlan kalemisi, altmvarak çahşmalan devam ediyor. Zemin Kat Harem Bölümü nolu odalann boya, badana onanmlan tamamlandı. Harem Bodrum Kat tavan kirişlerinin (650m 2 ) tamamı temizlendi ve fırça ile emprenye ilacı tatbik edilmiştir. Ahır Köşk; Cephedeki zamanla aşınmış, kopmuş taş motiflerin eksik parçalannın atölyede malta taşı ile imalatı ve yerine montaj i, mevcut parçalann da toplanarak epoksi ile bütünlenmesi ve temizliği devam ediyor. Selamlık Deniz Köşkü tuvalet ve mutfak bölümlerinin kurşun yağmur iniş borusu yenilenmiş, su almış ve rutubetlenmiş çimento harçlı sıvalar dökülerek horasan harcı ile sıvanmıştır. Sıva çahşmalan sırasında çıkanlan tarihi çeşmenin yerine montajı yapılmıştır. Beylerbeyi Sarayı giriş kontrol binası düzenlendi ve güvenlik amacıyla X-Ray cihazı kurulmuştur. AYNALIKAVAK KASRI Aynalıkavak Kasn restorasyon çalışmalanna bodrum kat ve dış duvarlardan başlandı, dış ve ara bölme duvarlan açılarak çürümüş olan taşıyıcı ahşap konstrüksiyon değiştirilme işine devam edilmektedir. Zemin kat ahşap taşıyıcı elemanları, zaman, rutubet ve ahşap zararlılannın etkisiyle çürümüştür. Bu durum, yapıda statik açıdan problem teşkil ediyor olması nedeniyle sisteme müdahale zorunlu hale gelmiştir. Çürüyen taşıyıcı elemanlar, lamine edilen meşe keresteler ile değiştirilmiştir. Aynca, zeminden yükselen kapiler suyun duvarlarda yükselmesini önlemek amacıyla ahşap yastıklann altına dönem malzemeleri olan kurşun levhalar yerleştirilmiştir. Bağlantı elemanlan ise, çam kerestesinden üretilerek değiştirilmiştir. BEYKOZ KASRI 490 m 3 ihata duvan onanını tamamlanmıştır. IHLAMUR KASRI Giriş Kontrol Binası Yapımı; Bina Yapımı Bilim ve Değerlendirme Kurulunca onaylanan projeye uygun olarak tamamlanmıştır. Yangın sezim uyanm merkezi ve giriş kontrol amacıyla düzenlenmiş uyanm sistemi ana hatlar çekilmek sureti ile devreye alınmıştır. Mabeyn-i Hümayun binasında elektro-osmos yöntemiyle binanın döşeme ve duvarlanndaki kapiler suyun önlenmesi sistemi kuruldu. Saray, köşk ve kasırlanmızda kendi ustalanmızla gerçekleştirilen bakım, onanm, restorasyon çalışmalannın alanı gittikçe genişletilmekte olup, Millî Saraylar Daire Başkanlığı bünyesinde stucco sıva yapım ve onarım çahşmalan için Stucco Atölyesi kurulmuştur. Ihlamur Kasn stucco sıvalan Daire Başkanlığı imkânları ile yapılmaktadır.

16 -16- Mabeyn-i Hümayun Binasının bozulmuş olan stucco sıvalarının restorasyonuna başlanmış, doğrama onarımları ile cila işlerine devam edilmektedir. KÜÇÜKSU KASRI Küçüksu Kasrı iskele yapımına başlanmış, çalışmalar devam etmektedir. Projesine uygun olarak çevre düzenleme çalışmalarına başlanmış, dış bahçe parmaklık imalat ve montajı yapılmıştır. Küçüksu Kasrı'nda tarihi iskele binası yeniden inşa edilerek kafe olarak düzenlenmiştir. Mihrişah Sultan Çeşmesi mermer temizliği ve altınvarak bezeme işleri tamamlanmıştır. Yeni alınan arazinin peyzaj projesi tamamlanmış, peyzaj çalışmaları kapsamında bitki dikme çalışmaları devam etmektedir. Küçüksu Kasrı iskelesinde Sultan kayıkları projesi kapsamında inşaat çalışmalarına devam edilmektedir. MASLAK KASRI Elektrik tesisatı yenilenmiş ve yangın sezim uyarım sistemi kurulmuştur. Kalemisi restorasyonuna başlanmış, çalışmalar devam etmektedir. YALOVA ATATÜRK KÖŞKÜ Yalova Atatürk Köşkü'nde yıllardır devam etmekte olan Sosyal Hizmet Binası, Termal Havuz, Restoran, ve konaklama bölümü inşaat çalışmaları tamamlanarak 29 Ekim 2003 tarihinde hizmete açıldı. Yangın sezim uyarım sistemi kurulmuş, Köşkün yenilenen elektrik tesisatı devreye alınmıştır. Yalova Atatürk Köşkü Sosyal Tesislerinin bahçe düzenlemesi yapılmıştır. 120 yatak kapasiteli Tesis için "Yalova Termal Sosyal Tesisleri" broşürü basılmıştır. Sağlık Bakanlığına bağlı Yalova Kaplıca Sahaları içinde bulunan Bakanlığa ait Kaplıca İşletmesindeki rezerv su deposunun Genel Sekreterliğimize ait Yalova Atatürk Köşkü, Genel Sekreterlik ve Ek Hizmet Binası tesislerinde ihtiyaç duyulan termal suyun temin edilmesi için protokol hazırlanmıştır. Yalova Atatürk Köşkü eşanjör kurulması işi tamamlanmış, böylece kaplıca suyunun eşanjör kullanılmasıyla sıfıra yakın maliyet sistemiyle devreye alınmış ve önemli bir tasarruf sağlanmıştır. Yalova'da bulunan Yürüyen Köşk'ün rölövesi çıkartıldı. Şu anda rapor hazırlanmaktadır. TBMM Genel Sekreterliği Millî Saraylar Daire Başkanlığı'nın sorumluluğu altında bulunan Yalova Atatürk Köşkleri ile yeni tamamlanan TBMM Genel Sekreterliği ek hizmet binası, TBMM Başkanı, parlamenterler ile yerli ve yabancı devlet adamları tarafından ziyaret edilen önemli bir merkez haline gelmiş, bu sebeple söz konusu sahanın güvenlik tedbirlerinin oluşturulması, çevresinin koruma çiti içine alınarak bakımının yapılabilmesi amacıyla, kullanım sahamızın belirlenmesi ihtiyacı hasıl olmuştur. Konuyla ilgili tahsis işlemleri için TBMM Genel Sekreterliğimiz kanalıyla Orman Genel Müdürlüğü arasında gerekli yazışmalar yapılmış, tahsis işlemlerine başlanmıştır.

17 -17- YILDIZ ŞALE ISTABL-I AMİRE-İ FERHAN Ambarlar ve tamirhane binasının kaloriferi tamamlandı. İç ve dış tesisatı yapımı tamamlanmıştır. Azot tankı sistemi kurulması tamamlandı. Çevre temizliği tamamlandı. Şale ön balkon onarımı tamamlanmıştır. Asker Koğuşu atık su gideri yapılmıştır. Kuşluk Binası pis su gideri yapılmıştır. İlaçlama çadırlarının kurulması tamamlanmıştır. Manej çatı makasları onarımı tamamlanmıştır. Obje ilaçlama çalışmalarına başlanmıştır. FLORYA ATATÜRK DENİZ KÖŞKÜ Köşkün kalorifer tesisatı revize edilmiştir. Restoran arkası düzenleme yapılmıştır Restoran terasının suya karşı yalıtımı yapılmıştır. Restoran girişine otomatik kapı yapılmış, yıpranmış doğramalar yenilenmiştir. Restoran ve otel binalarının periyodik bakımları yapılmıştır. G -TAMAMLANMASI GEREKEN PROJELER 1 - Yıldız Sarayının Millî Saraylar Daire Başkanlığına bağlanması ya da Kültür Bakanlığı tarafından tahsis edilecek ödenekle Millî Saraylar Daire Başkanlığı uzmanlannca bu önemli mekanın kurtanlması çalışmalarına başlanması, 2 - Yüzde 80 oranında tamamlanmış olduğunu gördüğümüz Dolmabahçe Sarayı kurşun çatı onanmı ve yenilenmesinin hızla tamamlanması, 3 - Dolmabahçe Sarayındaki mevcut gezi güzergahına yeni mekanların eklenmesi ve ziyaretçilere sunulan alternatiflerin daha da zenginleştirilmesi, özellikle Sarayın idari ofislerinin bodrum katlara indirilip şu an ofis olarak kullanılan odaların gezi güzergahına alınması, 4 - Depo müze projesinin bir an önce hayata geçirilmesi böylece depolarda gözlerden uzak kalan objelerin de sergilenilmesi suretiyle toplumla buluşmasının sağlanması, 5 - Beylerbeyi Sarayı Mermer Köşkün restorasyonunun tamamlanıp halkın ziyaretine açılması, 6 - Küçüksu deresinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İSKİ) tarafından ıslahının tamamlanması ve bu mevkide Millî Saraylara ait olan bahçenin düzenlenerek TBMM parkı olarak açılması, 7 - Aynalıkavak Kasrının restorasyonunun tamamlanıp, Haliç kıyısına geçişin açılması ve bu şekilde deniz yoluyla Millî Sarayların diğer mekanlarıyla deniz yoluyla ulaşımın sağlanması, 8 - Daha önceki yıllarda Musiki Müzesi olarak düzenlenen Aynalıkavak Kasrının, yine benzer bir misyonla Musiki Müzesi olarak açılması, 9 - Ihlamur Kasrı duvarlarının Beşiktaş Belediyesiyle işbirliği içinde dışarıdan görünümü kolaylaştıracak şekilde düzenlenmesi, Kasır bahçesinde gezi yollan oluşturulup bahçe peyzajının tamamlanması,

18 18 i O - Yine Ihlamur Kasrı bahçesindeki ağaçların kimliklendirme çalışması yapılıp bilgilendirme panoları konulması, 11 - Beykoz Kasrının fonksiyonunun bir an önce tanımlanarak restorasyonunun tamamlanması ve bu kasrın deniz yoluyla da ulaşıma açılması, 12 - Florya Atatürk Köşkü ayaklarındaki güçlendirme işlemine hız verilmesi, 13 - Yalova Atatürk Köşkü bünyesindeki sinema binası restorasyonunun tamamlanması ve bu Köşkün arazisinin mülkiyet sorununun ivedilikle çözülmesi, aynı zamanda bahçe peyzajının tamamlanması, 14 - Hereke İpekli dokuma koleksiyonunun özel hazırlanacak mekanda koruma altına alınması, 15 - Millî Saraylar bünyesindeki tarihi halıların Yıldız Şale Köşkünde kurulması planlanan yıkama ve onarım atölyelerinde bakıma alınması, H - SONUÇ OLARAK TEMENNİ VE DÜŞÜNCELERİMİZ Millî mirasın yapıları ve objeleri ile birlikte; korunması, özgün sınırları içinde bütünlüğünün sağlanması, bir kültür hazinesi olarak halka mal edilmesi, tüm kültürel ve bilimsel birikimin yarınlara ve gelecek kuşaklara doğru olarak aktarılması temel ilkemizdir. Orijinal tefrişli olarak dönemindeki yaşantı biçimini yansıtan Millî Saraylarımızın ve imparatorluk fabrikalarının özgün ürünlerinin korunmasında ve gelecek kuşaklara doğru olarak aktarılmasında önemli çabalar gösterilmelidir. Bu amaçla, gerekli araştırmalar yapılarak, yurtiçi ve yurtdışında bilim adamları, uzman kişi ve ilgili kurumlarla kültürel ilişkiler kurularak gerekli dayanışma sağlanmalı, çağdaş müzecilik standartlarına uygun olarak hazırlanan projelerle sonuçlandınlması gerekmektedir. Bu projeler öncelik sırasına göre kısa ve uzun vadeli olarak programa alınarak uygulamaya geçirilmelidir. TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu olarak hazırlamış olduğumuz Millî Saraylar, Köşk ve Kasırları İnceleme ve Denetim Raporunu Genel Kurulun bilgisine arz ederiz.

19 -19- MUHALEFET ŞERHİ Türkiye Büyük Millet Meclisi Hesaplarını İnceleme Komisyonu Başkanlığı olarak tarihli komisyon toplantımızda almış olduğumuz karar gereğince, Millî Saraylar Dairesi Başkanlığına bağlı Millî Saray, Köşk ve Kasırlarda, ile tarihleri arasında komisyon üyelerimiz ile birlikte yapmış olduğumuz denetim ve inceleme neticesinde hazırlanmış olan rapora aşağıdaki nedenlerden dolayı şerh bırakıyorum Tarihinde Yalova Atatürk Köşkünde yaptığımız inceleme neticesinde restoran ve otellerin gerek personel istihdamı ve gerekse gelir ve gider dengesizliği tespit edilmiş olup sistemli ve bilinçli bir şekilde çalıştırılmamaktadır. Yine aynı bölgede sosyal tesis olarak inşaatı yapılmakta olan sinema restorasyon inşaatının malzeme alımı ve inşaat yapımı teknik kadrolannca bilinçli bir şekilde proje hazırlanarak metraja uygun bir şekilde malzeme alımı yapılmamaktadır. 2- Dolmabahçe Sarayı çatı onarımında teknik ve imalat anlamında yeterli çalışma yapılmadığı görülmektedir. Florya Atatürk Deniz Köşkünün onarımı için piyasadan alınan teklif miktarı baz tutularak, Millî Saraylar Daire Başkanlığının imkân ve personelince yapılmasına başlanmıştır. Ancak sağlıklı tespit yapılmadan kaç Türk Lirasına malolacağı kesin olarak bilinmemektedir. Yine aynı yerde konaklayan misafirlerin kimin restoran bölümünden yararlanıp yararlanmadığının tespiti yapılmamaktadır. Genel olarak Millî Saraylar Daire Başkanlığı bünyesinde bulunan saraylar, köşkler ve kasırlar gerek işletim anlamında ve gerekse onarım anlamında teknik ve sistemli bir şekilde korunmamakta ve çalıştırılamamaktadır. Durum bilgilerinize arz olunur. Vezir Akdemir TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu Üyesi