İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi

Transkript

1 İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi Ankara 2006

2 İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi Yıl: 7, sayı: 17, Temmuz-Aralık 2006 ISSN İmtiyaz sahibi Aseray ltd. şti adına Aytekin Çelebi Editör Editör Yardımcıları Yrd. Doç. Dr. Halil İbrahim Şimşek Ar. Gör. Ahmet Cahid Haksever Ar. Gör. Vahit Göktaş Hakem Kurulu Prof. Dr. Mehmet Demirci, Prof. Dr. Mustafa Kara, Prof. Dr. Mustafa Tahralı Prof. Dr. M. Erol Kılıç, Prof. Dr. Osman Türer, Prof. Dr. Abdulhakim Yüce, Prof. Dr. İbrahim Düzen, Prof. Dr. Süleyman Uludağ Prof. Dr. Erhan Yetik, Prof. Dr. Turan Koç, Prof. Dr. H. Kamil Yılmaz, Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün, Doç. Dr. Mustafa Aşkar, Doç. Dr. Dilaver Gürer, Doç. Dr. Himmet Konur, Doç. Dr. Kadir Özköse, Doç. Dr. İsa Çelik, Doç. Dr. Ramazan Muslu, Doç. Dr. Ahmet Ögke, Doç. Dr. Necdet Tosun, Doç. Dr. Hülya Küçük, Doç. Dr. M. Necmettin Bardakçı, Doç. Dr. Bünyamin Erul Yayın Kurulu, Prof. Dr. Mehmet Akkuş, Prof. Dr. İrfan Aycan Prof. Dr. Şamil Dağcı, Prof. Dr. Mehmet Özdemir, Prof. Dr. Mehmet Paçacı Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu, Prof. Dr. İdris Şengül, Prof. Dr. İsmail Hakkı Ünal Prof. Dr. Ali Yılmaz, Prof. Dr. İbrahim Sarıçam, Prof. Dr. Baki Adam Doç. Dr. Mustafa Aşkar, Yard. Doç. Dr. Zülfikar Güngör İdare Merkezi Ankara Üniv. İlahiyat Fakültesi Beşevler / Ankara Tel: web: e-posta: tasavvufdergisi@yahoo.com Teknik Hazırlık Halil İbrahim Şimşek Yazı Takip Sevim Yılmaz Kapak Tasarımı Sarakusta Baskı Erkam Matbaası, Tel: TASAVVUF İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi altı ayda bir yayımlanan hakemli bilimsel yayın organıdır. Yazıların ilmî ve hukukî sorumluluğu yazarlarına aittir. Dergimizde yayımlanan yazılar, elektronik veya yazılı bir ortamda izin alınmadan iktibas edilemez ve çoğaltılamaz. Fiyatı: KDV dahil 20 YTL

3 İÇİNDEKİLER Şatahât İbarelerinin Anlaşılmasına Doğru: Metodik Bir Denem Doç. Dr. Saffet Sancaklı Hz. Peygamber in Erdemli İnsan Yetiştirme Bağlamında Îsâr (Diğergamlık) Kavramına Verdiği Önem Yrd. Doç. Dr. Abdurrahman Kasapoğlu Yusuf ve Züleyha Açısından Kur ân da Nefs-i Emmâre Kavramı - Freud un İd Kavramıyla Bir Mukayese Yrd. Doç. Dr. Abdulvahap Yıldız Meybudî nin Keşfu l-esrâr ve uddetu l-ebrâr Adlı Tefsiri Dr. Rüya Kılıç Osmanlı Devleti nde Yönetim-Nakşbendi İlişkisine Farklı Bir Bakış: Hâlidî Sürgünleri Dr. İsmail Erdoğan İslâm Düşüncesi nde Kâmil Tabiat/Tıbâu t-tâmm Fikri Dr. Hamdi Kızıler Câhidî Ahmed Efendi nin Abdest, Namaz ve Hac İbadetlerine Dair Bazı Bâtınî Yorumlar Dr. Abdullah Damar Tasavvuf Terimlerinin Oluşumu İshak Güven Güvelioğlu Rize Meşayihi Yusuf Turan Günaydın Ali Behcet Efendi ve Risâle-i Ubeydiyye-i Nakşbendiyye si Dr. Selami Şimşek Son Dönem Rifâî Şeyhlerinden Edirneli Kabûlî Mustafa Efendi nin Risâlei-i Tasavvuf Adlı Eseri Itzchak Weismann, çev.: Doç. Dr. Hülya Küçük Suriye ve İsrail de Tarikatlar: Günümüzdeki Duruma Toplu Bir Bakış Klasiklerimiz XVI Dr. Mustafa Çakmaklıoğlu et-tedbirâtü l-ilâhiyye fî islahi memleketi l-insâniyye Tasavvuf Üzerine Yapılan Tezler - XVI Kitap Tanıtım ve Değerlendirmeleri Sempozyum Değerlendirmesi Uluslararası Sofyalı Bâlî Efendi Sempozyumu Hristiyanlık ve İslâm: Allah a Giden Farklı Yollar Prof. Dr. Anne Marie Schimmel le Röportaj Konuşan: Renate Beyer, çev.: Dr. Ömer Yılmaz

4 YAZIM İLKELERİ 1. Dergimize gönderilen yazılar, PC Microsoft Office Word (Word 2000 veya daha yüksek bir versiyonu) programında yazılmalı veya bu programa uyarlanarak gönderilmelidir. Metin sonuna bibliyografya, İngilizce- Türkçe (özetler 100 er kelimeden fazla olmamalı) özet ve İngilizce başlık eklenmelidir. Gönderilen yazı, burada belirtilen sayfa ve yazım düzeninde ekleriyle birlikte toplamı 30 sayfayı aşmamalıdır. 2. Sayfa düzeni: A4 boyutunda, kenar boşlukları soldan 3,5 cm, sağdan 3 cm, üstten 3,5 cm ve alttan 3 cm şeklinde ayarlanmalıdır. 3. Yazı biçimi: Metin kısmı Times New Roman yazı tipi, 12 puntoyla, başlıklar bold olarak; metnin tamamı 1,5 satır aralıkla, dipnotlar ise tek satır aralıkla ve Times New Roman yazı tipinde 10 nk ile yazılmalıdır. 4. Dipnotlarda aşağıda belirtilen kaynak gösterme usullerine uyulması gerekir: a. Kitap: Basılmış eser; yazar adı ve soyadı, eser adı (italik), çeviri ise çevirenin, tahkikli ise tahkik edenin, sadeleştirme ise sadeleştirenin, edisyon ise editörün veya hazırlayanın, yayınevi, kaçıncı baskı olduğu, baskı yeri ve tarihi, cildi, sayfası. Telif Arapça eser örnek: Suad el-hakim, el-mu cemu s-sûfî: el-hikme fî hudûdi l-kelime, Daru Nedre, Beyrut 1981, s Çeviri eser örnek: Suad el-hakim, İbnü l-arabî Sözlüğü, çev.: Ekrem Demirli, Kabalcı Yay., İstanbul 2005, s Tez örnek: Mahmut Erol Kılıç, Muhyiddin İbnu l-arabî de Varlık ve Mertebeleri: Vücûd ve Merâtibu l- Vücûd, (Basılmamış Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1995, s. 51. Yazma eser; yazar adı, eser adı (italik), Kütüphanesi, varsa kütüphane bölümü, kayıt numarası, varak numarası. Yazma eser örnek: Mehmed Emin Tokadî, Şerh-i Kelimât-ı Hâcegân, Millet Ktp., Ali Emîrî Şer iyye, no: 832, vr. 18. Hadis kitaplarında, ilgili eserin hadis alanında meşhur olan referans yöntemi kullanılmalıdır. Örnek: Buharî, es-sahîh, İman 1. b. Makale: Yazar adı soyadı, makale adı (tırnak içinde), dergi veya eser adı (italik), çeviri ise çevirenin adı, yayınevi, baskı yeri ve tarihi, cildi, sayı numarası, sayfası Telif makale örnek: O. Nuri Küçük, Zaman Düşüncesinin Tasavvufî Açılımı, Tasavvuf, Ankara 2002, sayı: 9, ss Çeviri Makale örnek: Hamid Algar, İlk Dönem Nakşbendî Geleneğinde İbnü l-arabî nin Düşüncelerinin İzleri, çev.: Salih Akdemir, İslâmî Araştırmalar, Ankara 1991, c. V, sayı: 1, ss c. Basılmış sempozyum bildirileri ve ansiklopedi maddeleri, makalelerin referans veriliş düzeniyle aynı olmalıdır. d. Dipnotlarda kullanılan kaynak ilk geçtiği yerde yukarıdaki şekilde tam künye ile verilmelidir. İkinci defa gösterilen aynı kaynaklar için; yazarın soyadı veya meşhur adı, eserin kısa adı, birden çok cilt varsa cildi ve sayfa numarası yazılır. Örnek: Kuşeyrî, er-risale, s. 21. e. Arapça eser isimlerinde, birinci kelimenin ve özel isimlerin baş harfleri büyük, diğerleri küçük harflerle yazılmalıdır. Farsça, İngilizce, vb. diğer yabancı dillerdeki ve Osmanlı Türkçesi ile yazılan eser adlarının her kelimesinin baş harfleri büyük olmalıdır. f. Birden çok yazarı ve hazırlayanı olan eserlerde her şahıs isminden sonra virgül konmalıdır. g. Ayetler; italik karakterle yazılmalı, referansı (sure adı, sure no/ayet no) sırasına göre verilmelidir. Örnek: el-bakara, 2/10. Dergimizde kullanılan bazı genel kısaltmalar: bakınız: bk., karşılaştırınız: krş., adı geçen eser: age, adı geçen makale: agm, aynı müellif: a.mlf, Yayınları: Yay., kütüphane: Ktp., numara: no:, ölümü: ö., tarihsiz: ts., yayın yeri yok: yy., aleyhi s-selam: (s), Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi: DİA, MEB İslâm Ansiklopedisi: İA, Üniversite: Ü., yardımcı: Yrd., Araştırma Görevlisi: Ar. Gör., çeviren: çev.:, hazırlayan: haz.:, editör: ed.:, tahkik: tahk.:, cilt: c., sayfa: s., Hazreti: Hz., varak: vr., editör: edit.:, hazırlayan: haz.:, sadeleştiren: sad.:, sayfadan sayfaya: ss., mektup nmarası: m.no:, hadis numarası: h.no:, miladî: M, Hicrî: H., celle celalühu (c.) Not: Kelimeler ve harfler arasındaki virgüller ayırım içindir, kısaltmalara dahil değildir.

5 بسم االله الرحمن الرحيم Allah a (c.) hamd ü senâ, Peygamber Efendimize (s) salât ü selâm olsun. Elinizde bulunan 17. sayımızı da diğer sayılarımız gibi dolu bir şekilde siz değerli okuyucularımızın takdirine sunuyoruz. Herbiri alanı açısından ayrı bir değer sahip olan dokuzu telif olmak üzere transkribe ve çeviri 12 makale, tasavvuf klasikleri ve tez tanıtımı, kitap tanıtım ve değerlendirme yazıları, sempozyum izlenimleri bu sayımızda yer almaktadır. Önceki sayılarımızdan beri süregelen tasavvuf araştırmacılarıyla yapılan röportajların yayınlanması geleneğimize elimizde olmayan nedenlerden dolayı bu sayıda ara verdik. Ancak bu boşluğu 2003 te vefat eden tasavvuf araştırmacısı Prof. Dr. Annemarie Schimmel le Renate Beyer in gerçekleştirdiği Hristiyanlık ve İslâm: Allah a Giden Farklı Yollar başlıklı röportajın Dr. Ömer Yılmaz tarafından yapılan çevirisini sunarak bir nebze gidermiş olacağımızı umuyoruz. Bugüne kadar geçen süreçte kapsamlı çalışmalarıyla sayılarımızı zenginleştiren ve bir an bile bizi yalnız bırakmayan araştırmacılarımıza, titiz okumalarıyla kalitenin sürekli artmasını sağlayan hakem hocalarımıza, yazı takibinden başlayıp yayınlandığı ana varıncaya dek emeğini esirgemeyen arkadaşlarımıza şahsım ve yayın kurulumuz adına kalbî teşekkürlerimi sunuyorum.