TÜRKİYE MEDİKAL TURİZMİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2012
|
|
- Süleyman Dede
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TÜRKİYE MEDİKAL TURİZMİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2012
2
3 TÜRKİYE MEDİKAL TURİZM DEĞERLENDİRME RAPORU 2012 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK TURİZMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ISBN:
4 HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Mehmet BARCA Yrd. Doç. Dr. Erdal AKDEVE Arş. Gör. İklim GEDİK BALAY KATKIDA BULUNANLAR Prof. Dr. İrfan ŞENCAN Dr. Dursun AYDIN İŞBİRLİĞİYLE HAZIRLANMIŞTIR. Not: Bu kitapta yer alan bilgiler bir araştırma raporu olup T.C. Sağlık Bakanlığı nın resmi görüşlerini yansıtmaz. Bu kitaba elektronik olarak adresinden ve adresinden ulaşabilirsiniz.
5 İÇİNDEKİLER SUNUŞ 5 ÖNSÖZ 6 YÖNETİCİ ÖZETİ 7 ARAŞTIRMA GRUBUNUN ÖNSÖZÜ 9 ÇALIŞMA HAKKINDA 11 A) SAĞLIK TURİZMİNE GENEL BAKIŞ 13 DÜNYADA VE TÜRKİYE DE TURİZM 14 SAĞLIK TURİZMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 19 DÜNYADA SAĞLIK TURİZMİ 21 C) TÜRKİYE DE SAĞLIK TURİZMİ VE YASAL DÜZENLEMELER 27 D) SAĞLIK TURİZMİ İÇİN YASAL DÜZENLEME 29 E) SAYILARLA TÜRKİYE DE MEDİKAL TURİZM GENEL DEĞERLENDİRME TÜRKİYE DEKİ SAĞLIK TURİZMİNİN HASTANELERE GÖRE DAĞILIMI EN ÇOK HASTA KABUL EDEN HASTANELER İLLERE GÖRE SAĞLIK TURİZMİ BRANŞLARA GÖRE SAĞLIK TURİZMİ ÜLKELERE GÖRE SAĞLIK TURİZMİ 53 F) TÜRKİYE NİN SAĞLIK TURİZMİ GZFT ANALİZİ 61 G) SONUÇ ve ÖNERİLER 65 H) KAYNAKLAR SAĞLIK TURİZMİ FAALİYET RAPORU 69 3
6
7 SUNUŞ Türkiye, Sağlıkta Dönüşüm Programı ile son 10 yılda sağlık alanında dünyada örneği görülmemiş bir değişim ve gelişim sergilemiştir. Sağlık hizmetine erişim ve kaliteli sağlık hizmet sunumunda tüm vatandaşlarına eşit ve birçok batı ülkelerinden daha iyi hizmet sunmaya başlamıştır. En ileri teknolojiyle en kaliteli sağlık hizmetini özel sektörü, kamu sağlık kurumlarıyla ve Üniversite hastaneleri ile sunmaktadır. Bir zamanlar yurtdışına binlerce hastayı tedavi ettirmek için gönderen ülkemiz artık başta çevre ülkelerden olmak üzere birçok ülkeden yüz binlerce hastaya şifa dağıtmaktadır. Anadolu tarihte olduğu gibi artık tekrar dünyaya şifa dağıtan bir bölge olmuştur. Türkiye, bölgesinde sağlık alanında cazibe merkezi haline gelmiştir. İnşâsına başlanan şehir hastaneleri ve planlanan sağlık serbest bölgeleri ile ülkemiz sağlık turizminde lider bir ülke konumuna gelecektir. Ayrıca ülkelerin ekonomilerinde hizmet sektörü ve hizmet ihracatı önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Sağlık turizmi ülkemiz içinde önemli bir döviz kazandırıcı ihracat kalemi olmaya da başlamıştır. Pek yakında yurtdışı hastaların tedavilerini kapsayan ve sağlık turizminin en büyük kısmını oluşturan medikal turizm ülkemizde ve dünyada hızla gelişen bir sektör olacaktır. Medikal turizm, henüz tüm dünyada yeni olduğu gibi, Türkiye için de yeni bir kavram ve çalışma alanıdır. Kısa bir geçmişi olmasına rağmen, sektörün tüm paydaşlarının dikkatini çeken medikal turizm, Türkiye nin önüne yeni fırsatlar sunmaktadır. Bu fırsatların değerlendirilmesi ve ülke ekonomisine kazandırabileceklerini göz ardı etmeden, bu alanda gerek akademik gerekse kamu ve özel sektörün ilgisini canlı tutmak önemli bir adım olarak değerlendirilmelidir. Bu anlamda, Sağlık Bakanlığı nın ilgili birimlerinin elde ettiği verilere dayalı olarak yapılan bu çalışma, Türkiye de medikal turizmin geleceğini aydınlatması ve yönlendirmesi amacıyla da önemli bilgiler sunmaktadır. Ülkemizdeki sağlık kuruluşlarının sunduğu real sağlık hizmetlerinin dünyadaki medikal turizmi hareketinde payını artırmak ve geliştirmek için devlet kuruluşları, sivil toplum örgütleri, aracı kuruluşlar ve medikal turizmin geliştirilmesinde rol oynayacak tüm kuruluşlar ile ortak bir çalışma yürütmek ve başarı için aralarında koordinasyonu sağlamak ve genişletmek önemli bir hedefimiz olmalıdır. Sayısal olarak ülkemizdeki medikal turizminin genel bir özetinin ve analizinin yapıldığı bu çalışmada emeği geçen tüm arkadaşlara teşekkür ederim. Prof. Dr. Recep AKDAĞ Sağlık Bakanı 5
8 ÖNSÖZ Ülkemizde; Sağlıkta Dönüşüm Programına paralel olarak sağlık turizmi hızla gelişmeye başlamıştır. Bugün özel ve kamu hastanelerimizde, batıyla rekabet edebilecek seviyede kaliteli sağlık hizmeti sunulmaktadır. Birçok hastanemiz yüksek teknoloji ve nitelikli insan gücüyle hizmet vermektedir. Ülkemizde özellikle Ankara, İstanbul, İzmir, Muğla, Antalya, Kocaeli ve Adana gibi illerimizdeki sağlık kurumlarımız yurtdışından çok sayıda yabancı hasta kabul etmekte ve tedavilerini yapmaktadır. Özel sağlık sektörü son yıllarda hızla gelişmiş ve mükemmel tesisler açılmıştır. Bugün 50 e yakın sağlık kuruluşumuz uluslararası akreditasyona sahiptir. Ülkemizde her yıl i aşkın yabancı hasta, kamu hastanelerimizde tedavi olmaktadır. Sağlık Bakanlığımızın başlattığı Sağlıkta Dönüşüm Programı na paralel olarak kaliteli, uzmanlaşmış, hızlı ve ekonomik sağlık hizmetlerimiz sınırlarımızı aşmış farklı ülkelerdeki doktor ve hastaların dikkatini çeker hale gelmiştir. Medikal turizmde özel sağlık sektörü lokomotif bir rol almaktadır. Medikal turizm hizmetlerinin % 91 ini özel sağlık sektörü, % 9 oranında kamu hastaneleri sunmaktadır. Özellikle Acil Sağlık Hizmeti sunumu ve Turistin Sağlığı Kapsamında, özel sektörün olmadığı bölgelerde ve süreçlerde kamu hastaneleri çok önem arz etmektedir. Bunun yanı sıra Sağlık Kampüsleri nin faaliyete geçmesiyle birlikte özellikle Ankara ve İstanbul da birçok yabancı hasta başvurusu kaçınılmaz olacaktır. Bu çalışmadaki sonuçlara ve süreçlere baktığımızda ülkemizde medikal turizminin hızla geliştiğini görüyoruz. Sağlık Bakanlığı olarak gerekli her türlü altyapı ve mevzuat çalışmalarımızı gelişen bu yapıya uygun hale getirmek için çalışmalar devam etmekteyiz. Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı da bu amaçla kurulmuştur. Sağlıkta Dönüşüm Programı sonrasında hem kendi vatandaşlarımıza hem de dünyanın her yerindeki hastalara en mükemmel ve ekonomik sağlık hizmetini sunarak Türkiye yi medikal turizminde ön sıralara taşıyacağız. Şunu da belirtmeliyiz ki, sağlık turizmi alanında bugüne kadar Türkiye de profesyonel anlamda sağlık turistini takip edecek kayıtlar tutulamamıştır. Bakanlığımızda yabancı hastalara sunulan sağlık hizmetlerinin kayıtları düzenli bir şekilde tutulmaya başlanmıştır. Ayrıca sağlık turizminin yurtdışında tanıtımı için mali destekler başlamış ve yabancı hastalara sunulan sağlık hizmetlerinden elde edilen gelirlerden % 50 vergi indirimi yasallaşmıştır. Bu çalışmada emek veren tüm arkadaşlara ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ne teşekkür ederim. Prof. Dr. Nihat TOSUN Müsteşar 6
9 YÖNETİCİ ÖZETİ Dünyada büyük bir potansiyele sahip olduğuna inandığımız medikal turizmin gelişimini ortaya koyan bu çalışma Türkiye deki sağlık turizminin stratejik politikalarını oluşturmakta çok faydalı olacaktır. Sağlık turizminin alt dalı olarak da değerlendirilen medikal turizm veya tıp turizminin dünyadaki potansiyeline ve gelişme sürecine bakıldığında, ilerleyen yıllarda önemli düzeyde küresel bir rekabet ortamının olacağı düşünülmektedir. Bu doğrultuda, Türkiye ye gelen sağlık turistlerinin tedavi amaçlı geldiği branşlar, bu branşların toplam içinde aldığı oranlar, hangi ülkelerin daha çok Türkiye yi tercih ettikleri çalışmada ele alınmıştır. Ayrıca, medikal turizm sektörü içinde kamu sektörünün ve özel kesimin toplam içinde aldıkları paylar analiz edilmiştir. Özel sektörün olmadığı bölgelerde ve süreçlerde Turistin Sağlığı Kapsamında, Acil Sağlık Hizmetinde, kamu hastanelerinin rolü çok önem arz etmektedir. Bu çalışmamızda elde ettiğimiz verilerden hareketle, sağlık turizmi ve yabancı hastaya sunulan sağlık hizmeti kapsamında Türkiye nin bir görüntüsünü çıkarmayı hedeflerken, kamu sektörünün sağlık turizmi alanında yeni açılımlara ihtiyaç duyacağını vurgulayacağız. Sağlık Bakanlığı nın bazı illerde oluşturacağı Şehir Hastaneleri Projesi çerçevesinde, dev sağlık kampüsleri faaliyete geçtiğinde sağlık turizmi kapsamında, sağlık hizmeti sunumunda kamunun görevi daha da artacaktır. Kamu hastanelerinin yabancı uyruklu hastalara sağlık hizmeti vermesi uzun vadede özel hastanelere özellikle sağlık turizminin tanıtımı açısından da olumlu yönde etki edecektir. Bu çalışmada yabancı hastaları; iki ayrı kategoride ele aldık. Tedavi amaçlı gelen hastalara sağlık turisti, ülkemize turizm amaçlı gelip de tatillerini geçirdikleri sırada sağlık hizmeti almak zorunda kalanlara turistin sağlığı olarak değerlendirdik. Böylece, yabancılara sağlık hizmeti sunumunun analizi daha efektif yapılabilmiştir. İllere, ülkelere, branşlara ve sağlık kuruluşlarına göre detaylı analizler yapılmıştır. Hasta kayıtları yeni oluşturduğumuz kayıt sistemi esas alınarak yapılmış olup kayıtlara girmeyen özellikle diş, estetik ve saç ekimi hastalarının olduğu ayrıca turizm bölgelerindeki otellerde sunulan poliklinik hastalarının hiç kayıt altına alınamadığını belirtmekte fayda olup bunların sayılarının da yüzbin civarında olduğu tahmin edilmektedir. Önümüzdeki yıllarda yabancı hasta kayıt sistemini iyice geliştirip daha sağlıklı verilere ulaşacağımızı ümit ediyoruz. Ancak dünyanın çoğu yerinde yabancı hastalar sağlık turizmi kapsamında bizim ülkemiz kadar sistemli takip edilememektedir. Netice olarak dünyadaki sağlık turizmi istatistikleri çok sağlıklı olmayıp 7
10 sadece kaba bir fikir vermektedir. Ülkemizde her yıl i aşkın yabancı uyruklu hasta, kamu hastanelerimizde tedavi olmaktadır. Ülkemize gelen yabancı uyruklu hastalar daha çok Kardiyovasküler Cerrahi, Onkoloji, Beyin Cerrahi, Ortopedi, Plastik ve Estetik Cerrahisi, Göz ve Diş Tedavileri branşlarını tercih etmektedirler. Batı ülkelerinde hasta bekleme süresinin çok uzun olması, sağlık hizmetlerinin pahalı ve sigorta kapsamlarının daralmaya başlaması bu alanda Türkiye yi cazip ve avantajlı konuma taşımıştır. Afrika ve doğudaki komşu ülkelerimizin birçoğunda kaliteli sağlık hizmeti, yetişmiş insan kaynağı ve ileri teknoloji yok denecek kadar azdır. Bu sebeplerle ülkemize sözünü ettiğimiz yakın coğrafyadan birçok hasta tedavi amaçlı olarak gelmektedir. Sağlık turizmi alanında bugüne kadar Türkiye de profesyonel anlamda sağlık turistini takip edecek kayıtlar tutulamamıştır. Genel Müdürlüğümüz Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı 2012 yılı itibariyle kayıt ve istatistikî çalışmalarını itina ile yapacak, elde edilecek veriler eşliğinde sağlık hizmet kalite standartları her geçen gün yükselecektir. Bu çalışmada sadece tıp (medikal) turizmi değerlendirilmiştir. Termal turizm ve yaşlı turizmi istatistiklerine yer verilememiştir. Bu çalışma her yıl güncellenecek olup yıllık medikal turizm raporu olarak yayınlanacaktır. Bu çalışma 2011 yılında ülkemizde sağlık hizmeti almış olan yabancı hastalar baz alınarak yapılmıştır. Bu çalışmada verilerin toplanmasında desteğini esirgemeyen Genel Müdürlüğümüz bünyesinde bulunan Sağlık Turizmi Daire Başkanlığından Dr. Dursun AYDIN ve Ekibine, verileri analiz eden Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Akademisyenlerine teşekkür ederim. Prof. Dr. İrfan ŞENCAN Genel Müdür 8
11 ARAŞTIRMA GRUBUNUN ÖNSÖZÜ Sağlık turizmi, Türkiye nin ihraçta konu alanları arasında özel ve ayrıcalıklı bir yere sahip olan sektörlerin başında gelmektedir. Ülke ekonomisine sağlayacağı yüksek katkı ve bunun uzun vadede sürdürülebilme potansiyeli nedeniyle sağlık turizmi stratejik öneme sahip bir sektör niteliğindedir. London School of Economicsand Politics tarafından yürütülen bir araştırmaya göre, önümüzdeki on yılda sağlık hizmetlerinin gelişmiş ülkelerin toplam gayri safi milli hâsılaları içerisinde alacağı payın % 7-10 arasında değişeceği tahmin edilmektedir. Bu, her on harcama veya gelirin onda birinin sağlık ile ilgili olacağı anlamına gelmektedir. Diğer bir ifade ile sağlık hizmeti gelecekte en çok talep edilen veya tüketilen hizmet kalemlerinin başında yer alacaktır. Şüphe yok ki, bu hizmetin önemli bir kısmı ulusal sınırların dışında, sağlık turizmi olarak gerçekleşecektir. Türkiye nin giderek büyüyen bu pastadan büyük bir pay alabilmesi için yeni vizyon ve yaklaşımlara ihtiyaç duyulmaktadır. Sağlık turizmi bilgi ekonomisinin tipik sektörlerinden biridir. Çünkü sağlık hizmeti bilgi yoğun bir özellik taşımaktadır. Sağlık alanında bir yandan her geçen gün gözlenen yeni yaklaşımlar ve hizmet çeşitlenmesi, diğer yandan geliştirdiği ve yararlandığı yüksek teknolojideki artış sektörü çok daha fazla bilgi yoğun hale getirmektedir. Bu özelliği nedeniyle, bilgi yoğun diğer sektörlerde olduğu gibi, yarattığı katma değer oldukça yüksek olmaktadır. Sağlık turizmi, Türkiye nin düşük katma değerli ekonomik modelden yüksek katma değerli bilgi ekonomisine dönüşmesinde katalizör ve hızlandırıcı bir etki yapabilir. Henüz bilgi ekonomisinde önemli mesafeler alamamış bir ülke olan Türkiye, sağlık turizmini stratejik sektör olarak ilan ederek ve bu doğrultudaki çabalarını artırarak önde giden ülkelerden biri olabilir. Çünkü Türkiye hem sağlık hem de turizm alanında dünyanın sayılı ülkeleri arasında yer almakta ve yetkinliği olan bu iki sektörün entegrasyonundan oluşan sağlık turizminde lider olma potansiyeline sahip görünmektedir. Sağlık turizmi, diğer bazı sektörlerin (sigorta, pazarlama, ulaşım, eğitim, danışmanlık, medikal vs.) de bilgi referanslı dönüşümlerini tetikleyerek öncü bir sektör rolü oynayabilir. Kısaca, sanayi ekonomisini olgun bir şekilde yaşamadan bilgi ekonomisine sıçrayabilmek için sağlık turizmi Türkiye için önemli fırsatlar sunan sektörlerin başında gelmektedir. Bunun gerçekleşmesi, büyük ölçüde, bir vizyon ve liderlik işi olacaktır. Bilgi yoğun ve yüksek gelir yaratma potansiyeline sahip sağlık turizmi hizmetinin sunumunda mevcut durumda bir rekabetin yaşandığı ve önümüzdeki yıllarda rekabetin şiddetlenerek artacağından şüphe yok. Bu yönde düşünüldüğünde, bu alanda dünya ölçeğinde rekabet üstünlüğü elde etmek ve sürdürebilmek için konjonktür el çözümler yerine uzun vadeli vizyoner rekabetçi stratejiler çerçevesinde bilinçli ve planlı yaklaşımlara ihtiyaç bulunmaktadır. Bu alandaki rakipler (gelişmiş ülkeler) göz önüne alındığında, rekabette önde olabilmek için bunun kaçınılmaz olduğu kolaylıkla söylenebilir. 9
12 Yarattığı yüksek katma değer nedeniyle, sağlık turizmi, gelişmiş ülkelerin büyük yatırımlar yaptıkları ve dolayısıyla rekabetin her geçen gün arttığı bir sektör haline gelmektedir. Rekabetin yüksek olduğu böylesi bir sektörde rekabet üstünlüğü elde etmek ve sürdürebilmek için (i) ilkler arasında yer almanın avantajına (firstmoveradvantage) sahip olma, (ii) taklidi kolay olmayan yetkinlikler inşa etme ve (iii) bu yetkinlikleri geliştirmeye sürekli yatırımlar yapma kaçınılmaz olmaktadır. Bu gözlem ve düşünceleri esas alarak, Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı ile Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Rekabet Araştırmaları Merkezi işbirliği yaparak Türkiye nin sağlık turizmindeki mevcut durumunu ortaya koyan bu araştırmayı gerçekleştirdi. Bu çalışmada sağlık bakanlığının 81 ilde kamu, özel ve üniversite hastanelerinden elde ettiği 2011 yılı verileri kullanılmış olup tüm yabancı hastaların verileri tam olarak yansıtılamamıştır. Bu çalışmanın daha sonra yapılacak ileri araştırmalara ve stratejik arayışlara referans oluşturması temennisiyle istifadenize sunuyoruz. Araştırma Grubu 10
13 A ) ÇALIŞMA HAKKINDA Turizm sektöründe en yüksek katma değer yaratan sağlık turizmi, ülkeye sadece turizm geliri sağlamamakta, ayrıca sağlık hizmeti sunan kuruluşları ile sağlık eğitimi veren tıp fakültelerinin standartlarının yükselmesi ve uluslararası kabul görmesine de önemli katkılar sağlamaktadır. Sağlık turizmi, genel olarak cerrahi veya özel uzmanlık gerektiren diğer tıbbi müdahaleleri içeren uygulamalara ihtiyaç gösteren hastalara maliyet etkin özel tıbbi bakım verilmesi maksadıyla turizm endüstrisi ile işbirliği yapılmasıdır. Sağlık turizminde ana fikir, günlük rutinden uzaklaşarak rahat ve değişik bir ortamda tedavi görmek veya sağlığı destekleyici hizmetler almaktır. Bir taraftan doğayla bütünleşmenin keyfini yaşarken diğer taraftan daha sağlıklı hizmetlerinden yararlanılmasını sağlamaktadır. Bunu ruhsal, duygusal ve bedeni açıdan bir yenilenme olarak da ele almak mümkündür. Genel tıbbın konusu içinde yer alan hekimler tarafından hastanelerde gerçekleştirilen birtakım tedavi yöntemlerinden faydalanmak adına yapılan uluslararası seyahatler sağlık turizmi olarak adlandırılabilir. Bu sağlık hizmetleri içerisinde plastik-estetik cerrahi ameliyatları, gittikçe popülaritesi artan, göz kusuru düzeltme ameliyatları, açık kalp cerrahisi, her türlü kanser ve diş tedavileri hatta organ nakli ameliyatları gibi çeşitli tıbbi tedaviler yer almaktadır. Sağlık turizminin gelişimi, tıptaki gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkmıştır (Connel, 2006). Bu doğrultuda, tıbbın ve turizmin bir araya geldiği ve bütünleştiği bir alandır. Tıp ve teknoloji gelişmekte olan ülkelerde henüz yeterince gelişmemişken, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerden maddi durumu yeterli olan hastalar gelişmiş ülkelere tedavi amacıyla gitmesi rastlanır bir durumdu. Ancak son yıllarda başta Türkiye olmak üzere birçok gelişmekte olan ülkeler ülke kendini tıp alanında gelişmiş ülkelerle rekabet edebilecek seviyeye getirdikleri için ve tedavi ücretleri gelişmiş ülkelere oranla daha düşük olduğu için sağlık turizminin rotası tam anlamıyla değişmiştir. Çalışmanın Amacı: Türkiye nin sağlık turizmindeki mevcut durumunu Sağlık Bakanlığı ndan elde edilen veriler ışığında tespit etmek, gelişmeleri değerlendirmek ve gelecekte yapılması gereken çalışmalar konusunda önerilerde bulunmaktır. Bu doğrultuda şu çalışmalar yapılacaktır: Türkiye ye gelen medikal turizm hastalarının özel ve kamu hastanelerine dağılımını belirlemek, Türkiye ye gelen sağlık turizmi hastalarının hangi branşlarda, hangi hastaneleri tercih ettiklerini saptamak, Sağlık turizmi kapsamında, Türkiye de hangi illerin ve hangi tür hastanelerin öncelikli olduğunu tespit etmek, Elde edilen verilere göre sağlık turizmi analizlerini yapmak, Türkiye yi sağlık turizmi alanında hangi ülkelerin tercih ettiğini tespit ederek pazar oluşturmaya yönelik değerlendirmelerde bulunmak, Sağlık turizmi alanında stratejik bakış ile neler yapılabileceğini tartışmaktır. Bu çalışma, bir hareket noktası olarak değerlendirilmelidir. Burada yapılan tespitlerin ışığında daha sonra, Türkiye nin Sağlık Turizmi politikalarını oluşturarak sağlık turizmi stratejik hedeflerini belirlemek ve Türkiye yi sağlık turizminde cazip bir merkez haline getirecek proje oluşturmak ve geliştirmek gerekmektedir. 11
14 Çalışmanın Yöntemi: Bu çalışmanın temel katkısı, Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı tarafından sağlanan verilerin analiz ve değerlendirmesini yapmaktır. Birincil veri niteliğindeki bu bilgiler şu iki şekilde toplanmıştır. 81 il sağlık müdürlüklerine 16 Ocak 2012 tarih ve 2082 sayılı resmi yazı gönderilerek, illerindeki tüm kamu ve özel hastane verileri, sağlık turizmi ve turistin sağlığı iki ana başlık altında branşlar belirlenerek, bilgiler istenmiştir. Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı na ait Yabancı uyruklu Hasta Takip Sistemi isimli web sitesi (web tabanlı kayıt sistemi) mevcuttur. Bu web kayıt sistemine 81 ilin tüm hastaneleri, yabancı hasta bilgilerini kaydetmektedir. Bu sistemde kayıtlı olan veriler aylık raporlar halinde elde edilmiştir. Veri toplama işleminin ardından veriler çalışmanın amacına uygun olarak analiz edilmiştir. Excell ve SPSS programları kullanılmıştır. Sonuçlar yorumlanmıştır. Ayrıca, çalışmada Türkiye nin mevcut durumu GZFT (güçlü yanlar, zayıf yanlar, fırsatlar, tehditler) analizi çerçevesinde değerlendirilmiştir. GZFT analizi, daha sonra geliştirilmesi düşünülen politika belgelerine temel oluşturacak biçimde Türkiye nin sağlık turizmindeki durumunu dengeli (hem güçlü hem zayıf; hem fırsat hem tehdit açılarından) bir değerlendirmeye imkân sağlamıştır. Hem Türkiye de sağlık turizmi hareketliliğine ait birincil verilere dayalı bulgular hem de dünyadaki gelişmeler ve GZFT analizine ilişkin değerlendirmeler internet, kütüphane, online arama motorları, YÖK Dokümantasyon Merkezi, Dünya Sağlık Örgütü gibi çeşitli kaynaklardan elde edilen bilgilerin ışığında yorumlanmıştır. Araştırmanın Kısıtları: Bu çalışma, Sağlık Bakanlığı tarafından sağlanan verilere dayanarak yapılmıştır. Ancak Sağlık Bakanlığı sağlık turizmi hareketliliğine ilişkin bütün verileri sağlayamamıştır. Dolayısıyla çalışmada Bakanlık veri tabanında bulunmayan; i. Küçük ölçekli sağlık kuruluşlarına ilişkin ve ii. Ülkedeki kayıt altına alınmayan sağlık turistleri ile ilgili veriler değerlendirme dışında bırakılmıştır. iii. Saç ekimi, estetik operasyonlar, diş poliklinikleri ve muayenehanelerde sunulan hizmetler istatistiklere yansıtılmamıştır. Bu gruptan da yaklaşık 100 bin civarında kişinin ülkemizde sağlık hizmeti aldığı sanılmaktadır. Çalışmanın bölümleri ve içeriği: Sağlık Turizmi Dünyada ve Türkiye de Turizm Sağlık Turizminin Tarihsel Gelişimi Dünyada Sağlık Turizmi Türkiye de Sağlık Turizmi Sağlık Turizmi İçin Yasal Düzenlemeler Sayılarla Türkiye de Sağlık Turizmi Türkiye deki Sağlık Turizminin Hastanelere Göre Dağılımı Sağlık Turizmi Sağlık Turizminin Tarihsel Gelişimi Dünyada Sağlık Turizmi Türkiye de Sağlık Turizmi Sağlık Turizmi için Yasal Düzenleme Sayılarla Türkiye de Sağlık Turizmi Türkiye deki Sağlık Turizminin Hastanelere Göre Dağılımı En çok hasta kabul eden hastaneler İllere Göre Sağlık Turizmi Branşlara Göre Sağlık Turizmi Ülkelere Göre Sağlık Turizmi Türkiye nin Sağlık Turizmindeki Mevcut Durumunun GZFT Analizi ile Değerlendirmesi Sonuç ve Öneriler 12
15 B ) SAĞLIK TURİZMİNE GENEL BAKIŞ Sağlık turizmi, hastaların acil sağlık hizmetini ya da seçtikleri bir sağlık hizmetini farklı ülkelerden alması olarak da tanımlanabilir. Sağlık turizmine yönelik tanımlama girişimlerinde farklı bir bakış açısı getiren Magablih (2001) e göre sağlık turizmi kapsamındaki seyahatlerin bir süresi vardır. Hastaların bir günden az bir seneden fazla kalmamak koşuluyla, sağlıklarına kavuşma amaçlı tedavi görmek ya da sağlıklarını koruma amaçlı başka bir ülkeye seyahat etmeleri, sağlık turizmi olarak tanımlanmaktadır. Sağlık turizmi sektörü her geçen gün büyümektedir. Hastaların tedavi maksatlı seyahat etmelerinin farklı nedenleri bulunmaktadır (Dinçer, 2010): İleri donanıma ve teknolojiye sahip, bilimsel anlamda dünya çapında etkinliği fazla olan ülkelerde tedavi olma isteği, Tıbbi hizmetlerin pahalı olması ve aynı hizmeti başka ülkede daha ucuza alabiliyor olması, Hastanın başka bir ülkede, kendi ülkesinde bulunan sağlık hizmetinden daha kaliteli bir hizmet alabilmesi, Sahip oldukları sağlık sigortası ile ilgili sorunlar, Tedavi alabilmesi için (uzun bekleme süresini) beklenmesi gereken uzun süreyi kısaltma isteği. Sağlıklı olmak kavramı hiçbir zaman olmadığı kadar öne çıkmıştır. Turizmde eğlenceden çok iş ortamından uzaklaşmak ve sıcak iklimler ile sularda tekrar sağlığa kavuşmak teması öne çıkmaktadır. Sağlık turizmi kavramı genel olarak, sağlıklı ve zinde kalmaya yönelik tüm kavramları kapsarken, Medikal turizm kavramı ile tıbbi müdahaleler ve tedavi maksatlı turizm olarak anlaşılmaya başlanmıştır. Medikal Turizm en basit tanımıyla tedavi almak amacıyla yapılan seyahatleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Turizm sektörünün katma değeri en yüksek alt sektörü olan sağlık turizmi, ülkelere büyük ekonomik katkı sağlamaktadır. Bu katkı hem yüksek oranda olmakta hem de çeşitli sektörlere girdi sağlayabilen geniş bir etkiye sahiptir. Sağlık turizmi endüstrisi, farklı sektörlere şu şekilde girdi sağlamaktadır (Şekil-4). 13
16 Şekil 4: Sağlık Turizmi Endüstrisi İçin Girdiler (Gonzales, Brenzel, Sancho, 2001) Sağlık Turizmi Turizm Endüstrisi Sağlık Hizmetlerinin Kalitesi Pazarlama Otel Hizmetleri Ulaşım Sistemleri İletişim Sistemleri Sağlık Hizmeti Sunanlar Yönetim Altyapı Eğitim Sağlık Turizmini 3 ana başlıkta değerlendirebiliriz: 1. Medikal ( Tıp ) Turizmi: Sağlık kuruluşlarında sağlık hizmeti alan yabancıları kapsamaktadır. 2. Termal Turizm 3. Yaşlı ve Engelli Turizmi Ülkemiz bu üç bölüm içinde yüksek potansiyele sahip olup, ülkemizde Sağlık Turizminin gelişmesi ve sürdürebilirliği için entegrasyon gerekmektedir. Bu rapor da tamamen Medikal Turizm istatistikleri üzerine yapılmıştır. 1 ) DÜNYADA VE TÜRKİYE DE TURİZM Sağlık turizmi esas itibariyle sağlık ve turizm alanlarının bütünleşmesinden oluşan bir alt sektör olarak değerlendirilebilir. Sağlık turizmi büyük ölçüde sağlık ve turizm alanındaki gelişimlere bağlı olacaktır. Bu çerçevede, turizm sektörünün, sağlık turizmi bağlamında incelenmesi gerekir. Ayrıca turizm sektörü, dünyanın en hızlı gelişen ve büyüyen sektörlerindendir. Ekonomik, sosyal, politik ve kültürel açılardan olumlu ve önemli katkıları bulunan bu sektör, dünya ekonomisinde başlı başına bir endüstri haline gelmiştir. Dünyada uluslararası turizm hareketlerine katılan kişi sayısı 1950 yılında 25.2 milyon kişi, 1995 yılında 528 milyon kişi iken; Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) nün verilerine göre 2011 yılında turizm hareketliliği 980 milyonu bulmuştur. Bu sayının 2012 yılında bir milyara ulaşacağı tahmin edilmektedir. 14
17 Şekil 1: Uluslararası Turizm Hareketleri, (UNWTO, 2011) 2010 yılında uluslararası turist hareketi bir önceki yıla göre % 6.7 oranında artış göstererek 935 milyon olmuştur yılında uluslararası turist hareketi toparlanma eğilimine girerek kriz öncesi durumuna geri dönmüştür yılında uluslararası turist hareketliliğinde artış devam ederek sayı 980 milyona ulaşmıştır. Günümüzde hızlı gelişen bir iletişim ve teknoloji çağı yaşanmakta, ülkeler evrensel boyutta birbirine yakınlaşmakta ve böylece dünya küçülmektedir. Diğer bir deyişle, dünyada hızlı küreselleşme süreci yaşanmaktadır. Neticede insanlar daha uzak mesafelere seyahat etme eğilimi içinde olmaktadırlar. Bu eğilimi etkileyen pek çok faktör söz konusudur. Turizm ile doğrudan ilgisi olmayan fakat turizm talebinin yapısını ve hacmini etkileyen ekonomik, sosyo-demografik, politik ve yasal faktörler ile psikolojik faktörlerdeki gelişme ve değişmeler uluslararası turizm talebini etkilemektedir. 15
18 Turizm sektörünün günümüzde Dünya ticaretindeki yerine ve gelecekte ulaşacağı kapasiteye bakıldığında, hiçbir ülkenin bu sektöre ilgisiz kalacağı düşünülemez. Özellikle Türkiye nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ve turizm potansiyeli yüksek olan ülkeler için turizm sektörü büyük önem taşımaktadır. Turizm, ülkelere ekonomik katkılar sağlayacağı gibi yeni iş sahaları oluşturacak bir alandır. Bu nedenle turizm, diğer sektörlerde olduğu gibi ülkeler arasında bir rekabet ortamı yaratmaktadır. Bu rekabet ortamındaki ülkelerin öncelikli hedefi, küresel turizm piyasasında pazar paylarını arttırmaktır, (Akat, 2000). Şekil 2: Sağlık turizminde öne çıkan ülkeler; Türkiye, 1980 lerde başladığı turizmi geliştirme girişimleri ile bu sektörde önemli ve güçlü bir aktör olmasını sağlamıştır. Özellikle son on yılda yaptığı atılımla turizm sektöründeki en büyük ilk yedi ülkeden biri haline gelmiştir de Dünya turizminde turist sayısı bakımından 17. sırada olan Türkiye, 2009 da 7. sıraya kadar yükselmiştir de Türkiye ye tüm dünyadan gelen turist sayısı 26,3 milyon iken bu rakam 2011 deyaklaşık 31,4 milyona ulaştı. Turizm geliri geçen yılın aynı dönemine göre % 9,7 azaldı Ocak, Şubat ve Mart aylarından oluşan I. dönemde turizm geliri, geçen yılın aynı dönemine göre % 9,7 azalarak $ oldu. Turizm gelirinin % 72 si yabancı ziyaretçilerden, % 28 i ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edilmiştir. Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile gerçekleştirmektedir. Bu dönemde yapılan harcamaların $ ını kişisel, $ ını ise paket tur oluşturmaktadır I. Dönemde kişi başına ortalama harcama 664 $ dır. Bu dönemde yabancıların ortalama harcaması 594 $, yurtdışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerin ortalama harcaması ise 943 $ dır. Ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre % 4,1 azaldı 2012 yılı I. Dönemde ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı kişidir. Bunun kişisini yabancı, kişisini ise yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturmaktadır. 16
19 Turizm gideri geçen yılın aynı dönemine göre % 36,6 azaldı TÜRKİYE MEDİKAL TURİZMİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2012 Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı dönemine göre % 36,6 azalarak $ olmuştur. Bunun $ ı kişisel, $ ı ise paket tur harcamalarıdır. Yurt dışını ziyaret eden vatandaşın kişi başı ortalama harcaması 601 $ dır. Şekil: Dönemsel Turizm Geliri ve Gideri, Yıl / Dönüm Turizm geliri ($) Çıkış yapan ziyaretçi sayısı Kişi başı ortalama harcama ($) Turizm geliri ($) Yurtiçi ikametli vatandaş sayısı Kişi başı ortalama harcama ($) 2011 I.Dönem II. Dönem III. Dönem IV. Dönem Yıllık I.Dönem Ocak Şubat Mart Tablo 1: Türkiye ye Gelen Turist Sayıları, (Kültür ve Turizm Bakanlığı, Tanıtma Genel Müdürlüğü). Yıllar Ziyaretçi Sayısı Değişim Oranı (%) yılında Türkiye ye turist gönderen ülkeler sıralamasında Almanya % oran ve kişi ile birinci, Rusya Federasyonu % oranla ve kişi ile ikinci, İngiltere % 8.21 oran ve kişi ile üçüncü sıradadır. İngiltere yi sırayla İran, Bulgaristan, Hollanda, Gürcistan, Fransa, Suriye ve ABD izlemektedir. ( Turizm sektöründeki bu yoğun rekabet içinde Türkiye, en çok turist alan ilk on ülke içerisinde yer almaya başarmıştır yılı itibariyle Türkiye, turizm sektöründeki %2,99 pazar payı ile yedinci sırada yer almaktadır. Birinci sırada yer alan Fransa yı ABD takip etmektedir. Tablo 2: Ülkeler ve Pazar Payları (UNWTO,2011). 17
20 Tablo 2: Ülkeler ve Pazar Payları (UNWTO,2011). Ülkeler ve Pazar Payları (%) Ülkeler Pazar Payları Fransa 8,01 ABD 6,4 Çin 5,87 İspanya 5,78 İtalya 4,73 İngiltere 3,12 Türkiye 2,99 Almanya 2,89 Malezya 2,64 Avusturya 2,36 Meksika 2,33 Dünyada turizm sektörü hızla gelişirken ve çeşitlenirken ülkeler arasındaki rekabet ortamı da gittikçe artmaktadır, (Bakırcı, 2002). Küreselleşme çerçevesinde diğer tüm sektörlerde olduğu gibi turizm sektöründe de yeni fikirler ortaya atılmakta ve gelişim için yeni yollar aranmaktadır. Dolayısıyla, önceki yıllarda turizm tanımı, tatil ve eğlence amaçlı seyahatten öteye gitmezken günümüzde turizm kavramına yeni anlamlar yüklenmiş ve alternatif turizm çeşitleri ortaya çıkmıştır. Sağlık turizmi, kültür turizmi, din turizmi, dağcılık turizmi, dalış turizmi, rafting turizmi, alternatif turizm başlığı altında sayılabilecek turizm çeşitlerinin sadece birkaçını oluşturmaktadır, (Aymankuy, 2003; Erdoğan, 1995; Kaya, 1996; Özdemir, 1998). Dünya Turizm Örgütü nün araştırmasına göre, turizm hareketinin % 51 ini kültür, eğlence ve tatil amaçlı turizm, % 15 ini iş ve meslek amacıyla ziyaret turizmi, % 27 sini ise arkadaş, akraba ziyareti turizmi, sağlık turizmi, din ve hac turizmi oluşturmaktadır. Araştırmaya katılanların %7 si fikir beyan etmemiştir. Bu kapsamda, sağlık turizmi alternatif turizm çeşitlerinden birini teşkil etmektedir. Sağlık turizmi kavramına hala üzerinde tam olarak uzlaşılan tek bir anlam yüklenmemektedir. Örneğin; gezme, eğlenme veya sağlık hizmeti almak dışında başka amaçlarla seyahat eden kişilerin hastalanması sonucunda seyahat ettikleri ülkede tedavi görmeleri sağlık turizmi kapsamına girmemektedir. Bu durum, Turistin Sağlığı olarak değerlendirilmektedir. Gonzales, Brenzel ve Sancho (2001) sağlık turizminde sunulan hizmetleri üç ana başlıkta incelemektedir: Sağlığı Geliştirmeye Yönelik Hizmetler (kaplıca, bitkisel tedavi, masaj vb.) Tedaviye Yönelik Hizmetler -Medikal Turizm (estetik ameliyat, kalp ameliyatı, göz ameliyatı, kanser tedavisi vb.) Rehabilitasyon Hizmetleri (diyaliz, bağımlılık programı, yaşlı bakım programı gibi) Sağlık Bakanlığı Sağlık Turizmini; 1. Medikal ( Tıp ) Turizmi 2. Termal Turizmi 3. Yaşlı ve Engelli Turizmi olarak üç ana başlıkta değerlendirmiştir. 18
SAĞLIK TURİZMİNİN YENİ YILDIZI; TÜRKİYE. Dünyada sağlık turizminin gelişmesine sebep olan faktörler şu şekilde sıralanabilir;
Yrd. Doç Dr. Gonca Güzel Şahin SAĞLIK TURİZMİNİN YENİ YILDIZI; TÜRKİYE Sağlık Turizmi; insanların tedavi olmak amacıyla yaşadıkları ülkeden, kaliteli ve görece daha ucuz hizmet alabilecekleri başka ülkelere
DetaylıYrd. Doç. Dr. İlkay TAŞ GÜRSOY Dokuz Eylül Üniversitesi
AVRUPA BİRLİĞİ NDE SAĞLIK TURİZMİ Yrd. Doç. Dr. İlkay TAŞ GÜRSOY Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık turizmi nedir? hastaların ihraç edilmesi? tıbbi hizmetlerin ithal edilmesi? sağlığın/sağlık hizmetlerinin
DetaylıDÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLER Ali DİKİLİ Devlet Yardımları ve Ar-ge Dairesi Başkanı Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler G.M. 2. DÜNYA TİCARET MÜŞAVİRLERİ KONFERANSI Ankara 5 Haziran 2012 1 DÖVİZ
DetaylıSAĞLIK TURĠZMĠ DESTĠNASYONLARI: DÜNYADA ĠYĠ UYGULAMA ÖRNEKLERĠ VE ADANA DESTĠNASYONU
26 Aralık 2012 SAĞLIK TURĠZMĠ DESTĠNASYONLARI: DÜNYADA ĠYĠ UYGULAMA ÖRNEKLERĠ VE ADANA DESTĠNASYONU Doç. Dr. Mehmet Cihan YAVUZ Çukurova Üniversitesi, Seyahat ĠĢletmeciliği Bölüm BaĢkanı SAĞLIK TURĠZMĠ
DetaylıDünyada yılda bir milyar kişi ülke değiştiriyor ve bu sayı her yıl %7 artıyor.
Sağlık Turizmi GENEL BİLGİ Dünyada yılda bir milyar kişi ülke değiştiriyor ve bu sayı her yıl %7 artıyor. Türkiye 2002 de 17. Sıradan 2012 de 7 sıraya yükseldi. (Fransa, ABD, Çin, İspanya, İtalya, İngiltere,
DetaylıPAZAR ANALİZ SÜRECİ 3 AŞAMA DA YAPILIR. 1. Masa başı araştırması 2. Alan araştırması 3. Hedef pazar bölümünün seçimi
PAZAR ANALİZ SÜRECİ 3 AŞAMA DA YAPILIR. 1. Masa başı araştırması 2. Alan araştırması 3. Hedef pazar bölümünün seçimi 1. Masa başı araştırmasında. Masa başı araştırmasında şu soruların cevabını vermeliyiz;
DetaylıHizmet Sektörü Olarak Sağlık Turizminin Ülke Ekonomisindeki Rolü. Dr. Seyit KARACA TOBB Türkiye Sağlık Kurumları Meclis Başkanı
Hizmet Sektörü Olarak Sağlık Turizminin Ülke Ekonomisindeki Rolü Dr. Seyit KARACA TOBB Türkiye Sağlık Kurumları Meclis Başkanı Türkiye Ekonomisi Ülkemiz 2011 yılında yapmış olduğu büyüme trendiyle, dünya
DetaylıGlobal Pazar ve Rekabet
NE GENEL BAKIŞ Global Pazar ve Rekabet Özlem KARAKIŞ SAĞLIK TURİZMİ EKONOMİSİ Dünya da 2008 yılında toplam 4,1 trilyon, 2009 yılında ise 5,4 trilyon dolar tutarında sağlık harcaması yapıldı. ABD deki sağlık
Detaylı2012/4 SAYILI DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMET TİCARETİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (SAĞLIK TURİZMİ SEKTÖRÜ)
2012/4 SAYILI DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMET TİCARETİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (SAĞLIK TURİZMİ SEKTÖRÜ) DÜNYADA HİZMET TİCARETİ SAĞLIK TURİZMİ Dünya ticaret hacmi yaklaşık 100 milyar ABD Doları Her yıl
DetaylıSAĞLIK TURİZMİ TÜRKİYEDE EN HIZLI GELİŞEN HİZMET SEKTÖRÜDÜR
SAĞLIK TURİZMİ TÜRKİYEDE EN HIZLI GELİŞEN HİZMET SEKTÖRÜDÜR SAĞLIK TURİZMİ TANIMI VE ÇEŞİTLERİ Sağlık Turizmi: Herhangi bir sebeple sağlık hizmeti almak için ikamet edilen yerden başka bir yere yapılan
DetaylıABD DE SAĞLIK TURİZMİ
ABD DE SAĞLIK TURİZMİ HAKAN KARALOK, MD. YALE UNIVERSITY SCHOOL OF MEDICINE Sağlık Turizmi Dünyada Sağlık Turizmi Merkezleri Dünyada Sağlık Turizmi Sağlık Turizmi Sebepleri 15 9 4 40 32 Yeni teknik, teknoloji
DetaylıSAĞLIK KOMİTESİ SUNUM
SAĞLIK KOMİTESİ SUNUM BAŞLIKLARLA TÜRSAB TÜRSAB, 1972 yılında 1618 sayılı yasa ile kurulmuş ilk turizm meslek birliğidir. 01 İLK MESLEKİ BİRLİK 2013 yılında Türkiye ye gelen yabancı turistlerin yaklaşık
DetaylıTUROB Vakantiebeurs / Utrecht - HOLLANDA 2013 Turizm Fuarı Sonuç Raporu
TUROB Vakantiebeurs / Utrecht - HOLLANDA 2013 Turizm Fuarı Sonuç Raporu Fuar Tarihleri 08.01.2013 13.01.2013 2014 Yılı Fuar Tarihleri 07-12.01.2014 Fuarın Açık Olduğu saatler 08/09/10/12/13.01.2013 10:00-18:00
DetaylıMedikal Turizmde Tanıtım, Pazarlama Stratejileri ve Hedef Ülkeler
Medikal Turizmde Tanıtım, Pazarlama Stratejileri ve Hedef Ülkeler Oğuzhan KAYA TKHK Kaynak Geliştirme Daire Başkanlığı khk.kaynakgelistirme@saglik.gov.tr www.tkhk.gov.tr Slayt1/28 Bakanlığımızın 2013-2017
DetaylıTAYLAND SAĞLIK SEKTÖRÜ
TAYLAND SAĞLIK SEKTÖRÜ HAZIRLAYAN: AHMET TOPRAK UZMAN YARDIMCISI ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ ULUSLARARASILAŞTIRMA VE DIŞ TİCARET ŞEFLİĞİ 0 Asya Kıtası Medikal Turizmi 1 Medikal turizm için dünyadaki
DetaylıTÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ
TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Eylül - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İçindekiler 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1. TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA
DetaylıDÜNYA SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ İHRACATI. Genel Değerlendirme
DÜNYA SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ İHRACATI Genel Değerlendirme Haziran 2014 2012 yılı dünya seramik sağlık gereçleri ihracat rakamlarına bakıldığında, 2011 yılı rakamlarına nazaran daha az dalgalanma gösterdiği
DetaylıÇimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010
Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Avrupa kıtasından Amerika kıtasına, Orta Doğu Ülkelerinden Afrika ülkelerine kadar geniş yelpazeyi kapsayan 200 ülkeye ihracat gerçekleştiren
DetaylıTÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ
TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Mayıs - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1. TÜRKİYE YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN
DetaylıİÇİNDEKİLER 1.DÜNYA TURİZM SEKTÖRÜ Turist Sayısı ve Bölgesel Gelişmeler En Çok Ziyaret Edilen Ülkeler Turizm Gelirleri...
İÇİNDEKİLER 1.DÜNYA TURİZM SEKTÖRÜ... 2 1.1.Turist Sayısı ve Bölgesel Gelişmeler... 2 1.2.En Çok Ziyaret Edilen Ülkeler... 3 1.3.Turizm Gelirleri... 4 2.TÜRKİYE TURİZM SEKTÖRÜ... 6 2.Gelen Turist Sayısı
DetaylıSn. M. Cüneyd DÜZYOL, Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Açılış Konuşması, 13 Mayıs 2015
Sayın YÖK Başkanı, Üniversitelerimizin Saygıdeğer Rektörleri, Kıymetli Bürokratlar ve Değerli Konuklar, Kalkınma Araştırmaları Merkezi tarafından hazırlanan Yükseköğretimin Uluslararasılaşması Çerçevesinde
DetaylıSERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI
SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Seramik sektörünün en
DetaylıTR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI
TR 71 BÖLGESİ 2013 YILI İHRACAT RAPORU AHİLER KALKINMA AJANSI NİSAN 2014 İçindekiler 2013 YILI İHRACAT RAKAMLARI HAKKINDA GENEL DEĞERLENDİRME... 3 2013 YILI TR 71 BÖLGESİ İHRACAT PERFORMANSI... 4 AKSARAY...
DetaylıİSTANBUL 2018 YILI İLK 12 AY TÜRKİYE İSTANBUL 2017 ye Göre
TÜRKİYE 2018 YILI İLK 12 AY TÜRKİYE'YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI YILLAR % DEĞİŞİM ORANI AYLAR 2016 2017 2018* 2017/2016 2018/2017 OCAK 1 170 333 1 055 474 1 461 570-9,81
DetaylıTürkiye Sağlık Turizm Sektörünün Analizi ve Strateji Önerileri 1 Strategic Analysis of Medical Tourism in Turkey and Strategy Recommendations
Türkiye Sağlık Turizm Sektörünün Analizi ve Strateji Önerileri 1 Strategic Analysis of Medical Tourism in Turkey and Strategy Recommendations Mehmet BARCA Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, İşletme Fakültesi,
DetaylıSAĞLIK TURİZMİN DE HASTALAR A YAKLAŞIM VE SATIŞ YÖNETİMİ
SAĞLIK TURİZMİN DE HASTALAR A YAKLAŞIM VE SATIŞ YÖNETİMİ Sağlık Turİzmİ ve Sağlık Turİstİ Nedİr? Sağlık turizmi sağlığın korunması, geliştirilmesi ve hastalıkların tedavi edilmesi amacıyla ikâmet edilen
DetaylıINCOMING TURİZM RAPORU / ARALIK 2017
Özet Sonuçlar Ocak-Aralık döneminde gelen yabancı ziyaretçi sayısında % 27.84 oranında artış Aralık ayında gelen yabancı ziyaretçi sayısında %30.84 oranında artış Ocak- Aralık döneminde OECD ülkelerinden
DetaylıDÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ
DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ Hazırlayan ve Derleyen: Zehra N.ÖZBİLGİN Ar-Ge Şube Müdürlüğü Kasım 2012 DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİNDE ÜRETİM VE TÜKETİM yılında 9.546 milyon
Detaylı2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK MART DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ 2009 yılında ülkemiz halı ihracatı % 7,2 oranında düşüşle 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk çeyreğinin sonunda
DetaylıSAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU
SAĞLIK SEKTÖRÜ RAPORU İçindekiler DÜNYA ÜRETİMİ... 3 DÜNYA TİCARETİ... 4 TÜRKİYE DE İLAÇ ve ECZACILIK ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜ... 5 Türkiye de Sağlık Harcamaları... 5 TÜRKİYE DE DIŞ TİCARET... 6 İhracat... 7 İthalat...
Detaylı2010 ŞUBAT AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 ŞUBAT AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı 2009 yılını % 7,2 oranında düşüşle kapanmış ve 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk iki ayının
DetaylıTUROB - Selanik Philoxenia 2014 Turizm Fuarı Sonuç Raporu. 2. Istanbul CD 3. İstanbul Haritası 4. Katılımcı otellerin sağladığı promosyonlar
TUROB - Selanik Philoxenia 2014 Turizm Fuarı Sonuç Raporu Fuar Tarihleri 13-16.11.2014 Fuarın Açık Olduğu saatler 11.00 20.00 Dağıtılan Malzemeler 1. Istanbul Guide 2. Istanbul CD 3. İstanbul Haritası
DetaylıTÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu
TÜRKİYE TURİZMİ Değerlendirme Raporu Özet Sonuçlar *2016 yılında gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 30.05 oranında düşüş gösterirken 2017 ilk 9 ayında yüzde 28 artış kaydedilmiştir. *Türkiye'ye en çok
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: İsmail ÜNVER Mevlana Kalkınma Ajansı, Konya Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü
DEĞERLENDİRME NOTU: İsmail ÜNVER Mevlana Kalkınma Ajansı, Konya Yatırım Destek Ofisi Koordinatörü KONYA ÖZELİNDE YABANCI SERMAYELİ FİRMALARIN ÜLKE BAZLI ANALİZİ 06.08.2014 1 DEĞERLENDİRME NOTU: İsmail
DetaylıŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
ŞUBAT 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
DetaylıSAĞLIK TURİZMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI VE POLİTİKALAR. Dr. H. Ömer Tontuş Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü
SAĞLIK TURİZMİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROGRAMI VE POLİTİKALAR Dr. H. Ömer Tontuş Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü Programın Amacı ve Kapsamı-1 2 Tıbbi tedavinin alınması, termal kaynakların kullanılması,
DetaylıPAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı
1 DÜNYA ve TÜRKİYE POLİPROPİLEN ( PP ) DIŞ TİCARET ANALİZİ Barbaros Demirci ( Genel Müdür ) Neslihan Ergün ( Teknik Uzman Kimya Müh. ) PAGEV - PAGDER DÜNYA TOPLAM PP İTHALATI : Dünya toplam PP ithalatı
DetaylıDünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri
Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri ÜLKE Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri Üretiminde İlk 1 Ülke 29 21 211 212 212 Dünya /212 Üretiminden Aldığı Pay Değişim (%) (%) 1 ÇİN
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu
2016 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2016 YILI TEMMUZ AYI İHRACAT PERFORMANSI 2016
DetaylıİHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI
İHRACATTA VE İTHALATTA TL KULLANIMI Gizem ERİM Araştırma Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü Ağustos, 2017 1 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. DIŞ
DetaylıULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU
ULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ Ar-Ge ve Pazara Giriş Şubesi TEMMUZ 2016 GENEL DEĞERLENDİRME Türkiye İhracatçılar Meclisi
DetaylıKALKINMA BAKANLIĞI KALKINMA ARAŞTIRMALARI MERKEZİ
Yükseköğretim Sisteminin Uluslararasılaşması Çerçevesinde Türk Üniversitelerinin Uluslararası Öğrenciler İçin Çekim Merkezi Haline Getirilmesi Araştırma Projesi KALKINMA BAKANLIĞI KALKINMA ARAŞTIRMALARI
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Kasım Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2016 HALI SEKTÖRÜ Kasım Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2016 KASIM AYI İHRACAT PERFORMANSI 2016 yılı Ocak-Kasım döneminde Türkiye nin toplam
DetaylıUluslararası Öğrencilerin Ülke ve Üniversite Seçimlerini Etkileyen Faktörler
Uluslararası Öğrencilerin Ülke ve Üniversite Seçimlerini Etkileyen Faktörler İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ Yüksek Öğretim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Fakültesi 2 Giriş Dünyadaki hızlı
Detaylı2010 OCAK AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ
2010 OCAK AYI HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemiz halı ihracatı 2009 yılını % 7,2 oranında düşüşle kapanmış ve 1 milyar 86 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. 2010 yılının ilk ayında ise halı
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2018 HALI SEKTÖRÜ Mart Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2018 MART AYI İHRACAT PERFORMANSI 2018 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye nin toplam ihracatı
DetaylıTEMMUZ 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
TEMMUZ 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi OCAK-HAZİRAN 2018 İHRACAT VERİLERİ
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Haziran Ayı İhracat Bilgi Notu
2016 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Haziran Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2016 YILI HAZİRAN AYI İHRACAT PERFORMANSI 2016
DetaylıYAPI FUARI TURKEYBUILD İSTANBUL FUARI ZİYARET ORGANİZASYONU SONUÇLARI
YAPI FUARI TURKEYBUILD İSTANBUL FUARI ZİYARET ORGANİZASYONU SONUÇLARI Övgü PINAR-Nurel KILIÇ Yapı fuarları; mal ve hizmet üreten kuruluşlar ile yine bu sektörde çalışan yöneticiler, mimarlar, mühendisler,
Detaylı15 yıl aradan sonra 1-3 Kasım da Turizm şurasını toplayacağız. Hükümet olarak 3.Turizm Şurası ile stratejik bir sektör olan turizmde üçüncü evreye
15 yıl aradan sonra 1-3 Kasım da Turizm şurasını toplayacağız. Hükümet olarak 3.Turizm Şurası ile stratejik bir sektör olan turizmde üçüncü evreye geçmiş olacağız. Turizmde Üçüncü Evre İmkan, Strateji
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2017 HALI SEKTÖRÜ Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 NİSAN AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Nisan döneminde Türkiye nin toplam
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Ekim Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2015 HALI SEKTÖRÜ Ekim Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2015 EKİM AYI İHRACAT PERFORMANSI Ülkemizin halı ihracatı 2014 yılını % 7,3 oranında
DetaylıMAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
MAYIS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
DetaylıBATI AFRİKA ÜLKELERİ RAPORU
BATI AFRİKA ÜLKELERİ RAPORU ( Sektörü Açısından) ULUDAĞ İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ ARGE ŞUBESİ NİSAN, 2018 GSYİH- Milyar USD Nüfus -Milyon Araç Parkı-adet Pazar İthalat-milyon USD* -milyon
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2018 Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu
2018 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2018 Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2018 YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI 2018 yılı
DetaylıBerkalp Kaya KASIM 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
KASIM 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 15,5 Milyar Dolar İle Tüm Zamanların En Yüksek Kasım Ayı İhracatı Kasım ayı ihracat verilerine göre kasımda ihracat geçen yılın aynı dönemine
DetaylıZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI 9 12 Ocak 2013
ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI 9 12 Ocak 2013 TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi Büyükçekmece İstanbul 1 İÇİNDEKİLER SAYFA 1. ARAŞTIRMA KONUSU 3 1.1. FUAR KÜNYESİ 3 1.2. ARAŞTIRMANIN AMACI 3 1.3. ARAŞTIRMANIN
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2017 HALI SEKTÖRÜ Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde Türkiye nin toplam
DetaylıNİSAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
NİSAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
DetaylıUNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2015 LANSMANI 24 HAZİRAN 2015 İSTANBUL
UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2015 LANSMANI 24 HAZİRAN 2015 İSTANBUL UNCTAD Dünya Yatırım Raporu Türkiye Lansmanı Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü nün (UNCTAD) Uluslararası Doğrudan Yatırımlar
DetaylıTEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME
TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN 2009 YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME 2009 Ocak - Mayıs Beş Aylık Tekstil İhracatı Türkiye nin tekstil ihracatı, 2009 yılının Ocak Mayıs döneminde geçen
DetaylıAylık Dış Ticaret Analizi
EKİM YÖNETİCİ ÖZETİ Bu çalışmada, Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından her ayın ilk günü açıklanan ihracat rakamları temel alınarak Türkiye nin aylık dış ticaret analizi yapılmaktadır. Aşağıdaki analiz,
DetaylıAylık Dış Ticaret Analizi
YÖNETİCİ ÖZETİ Bu çalışmada, Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından her ayın ilk günü açıklanan ihracat rakamları temel alınarak Türkiye nin aylık dış ticaret analizi yapılmaktadır. Aşağıdaki analiz,
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2018 HALI SEKTÖRÜ Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2018 OCAK AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılında Türkiye nin toplam ihracatı 2016 yılına kıyasla
DetaylıEKONOMİK GÖRÜNÜM MEHMET ÖZÇELİK
Dünya Ekonomisine Küresel Bakış International Monetary Fund (IMF) tarafından Ekim 013 te açıklanan Dünya Ekonomik Görünüm raporuna göre, büyüme rakamları aşağı yönlü revize edilmiştir. 01 yılında dünya
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2018 Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu
2018 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2018 Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI ARALIK AYI İHRACAT PERFORMANSI 2018 yılı
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu
Deri ve Deri Ürünleri Sektörü Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI yılı mayıs ayında, Türkiye
DetaylıKÜRESEL TİCARETTE TÜRKİYE NİN YENİDEN KONUMLANDIRILMASI-DIŞ TİCARETTE YENİ ROTALAR
KÜRESEL TİCARETTE TÜRKİYE NİN YENİDEN KONUMLANDIRILMASI-DIŞ TİCARETTE YENİ ROTALAR T.C. Ekonomi Bakanlığının gerçekleştirdiği Küresel Ticarette Türkiye nin Yeniden Konumlandırılması-Dış Ticarette Yeni
DetaylıİTKİB Genel Sekreterliği AR&GE ve Mevzuat Şubesi
HALI SEKTÖRÜ 2014 EYLÜL AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİİ EKİİM 2014 1 2014 YILI EYLÜL AYINDA HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ Ülkemizin halı ihracatı
DetaylıHAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2014 MART İHRACAT PERFORMANSI ÜZERİNE KISA DEĞERLENDİRME
HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜ 2014 MART AYLIK İHRACAT BİLGİ NOTU İİTKİİB GENEL SEKRETERLİİĞİİ AR & GE VE MEVZUAT ŞUBESİİ Niisan 2014 HAZIRGİYİM VE KONFEKSİYON SEKTÖRÜNÜN 2014 MART İHRACAT PERFORMANSI
DetaylıEYLÜL 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
EYLÜL 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi İHRACAT TAŞIMALARI UND nin derlediği
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Şubat Ayı İhracat Bilgi Notu
2017 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Şubat Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI ŞUBAT AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı
DetaylıDÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLERİN DESTEKLENMESİ. Berrak BİLGEN BEŞERGİL Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü D.T.
DÖVİZ KAZANDIRICI HİZMETLERİN DESTEKLENMESİ Berrak BİLGEN BEŞERGİL Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü D.T. Uzmanı 1 2012 YILI İTİBARIYLA DÜNYADA HİZMET TİCARETİ 2 KÜRESEL HİZMET
DetaylıSERAMİK SEKTÖRÜ NOTU
1. Dünya Seramik Sektörü 1.1 Seramik Kaplama Malzemeleri SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 2007 yılında 8,2 milyar m 2 olan dünya seramik kaplama malzemeleri üretimi, 2008 yılında bir önceki yıla oranla %3,5 artarak
DetaylıSAĞLIK TURİZMİNDE KAMU HASTANELERİNİN ROLÜ DR. OSMAN KÜRŞAT ARIKAN
SAĞLIK TURİZMİNDE KAMU HASTANELERİNİN ROLÜ DR. OSMAN KÜRŞAT ARIKAN Cazibe Merkezi Coğrafya Jeopolitik Stratejik konum Neden Türkiye Sağlık Turizmi: İkamet edilen yerden başka bir yere sağlık hizmeti almak
DetaylıTÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ
TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Şubat - 2019 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1 TÜRKİYE YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLERİN
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu
2017 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI MAYIS AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı
DetaylıULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI EYLÜL AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU
ULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI EYLÜL AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ Ar-Ge ve Pazara Giriş Şubesi EKİM 2016 GENEL DEĞERLENDİRME TİM in Eylül ayı verilerine
DetaylıTORBALI TİCARET ODASI MOBİLYA SEKTÖR ANALİZİ
TORBALI TİCARET ODASI MOBİLYA SEKTÖR ANALİZİ a. Sektörün Dünya Ekonomisi ve AB Ülkelerindeki Durumu Dünya mobilya üretimi 2010 yılında yaklaşık 376 milyar dolar olurken, 200 milyar dolar olan bölümü üretim
DetaylıAyakkabı Sektör Profili
Ayakkabı Sektör Profili Elif UĞUR Ayakkabı, çok eski çağlarda insanların zorlu coğrafya ve iklim koşullarında ayaklarını muhafaza etmek ve zarar görmelerini engellemek amacıyla kullanılırken günümüzde
DetaylıAĞUSTOS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
AĞUSTOS 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU 2018 yılı içerisinde Türk araçlarının karayolu ile taşımacılık yaptığı ülkelerin harita üzerinde gösterimi İHRACAT TAŞIMALARI UND nin derlediği
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Eylül Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2015 HALI SEKTÖRÜ Eylül Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2015 EYLÜL AYI İHRACAT PERFORMANSI Ülkemizin halı ihracatı 2014 yılını % 7,3 oranında
DetaylıTÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ
TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Ekim - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1.TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA
DetaylıTÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1
( STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - SUUDİ ARABİSTAN YUVARLAK MASA TOPLANTISI 1 Yeni Dönem Türkiye - Suudi Arabistan İlişkileri: Kapasite İnşası ( 2016, İstanbul - Riyad ) Türkiye 75 milyonluk nüfusu,
DetaylıBüyüme Rakamları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Tablo 1. En hızlı daralan ve büyüyen ekonomiler 3. 2009'da En Hızlı Daralan İlk 10 Ekonomi
POLİTİKANOTU Mart2011 N201126 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sarp Kalkan 1 Politika Analisti, Ekonomi Etütleri Ayşegül Dinççağ 2 Araştırmacı, Ekonomi Etütleri Büyüme Rakamları Üzerine
DetaylıSAĞLIK TURİZMİNDE MEVZUAT VE TEŞVİKLER
SAĞLIK TURİZMİNDE MEVZUAT VE TEŞVİKLER Müge ÜNAL Küreselleşme sürecinde, ülkeler arasında işbirliğinin artması, seyahat özgürlüklerinin ve imkanlarının artması, ulaşımda maddi manevi kolaylıklar sağlanması
DetaylıDünya Halı Pazarları ve Türkiye nin Durum Tespiti. Fazıl ALKAN Ar-Ge ve Mevzuat Şubesi 2008
Dünya Halı Pazarları ve Türkiye nin Durum Tespiti Fazıl ALKAN Ar-Ge ve Mevzuat Şubesi 2008 Dünya Halı İthalatı (Milyon $) 12.000 10.000 8.000 7.621 8.562 9.924 10.536 11.241 6.000 4.000 2.000 0 2002 2003
DetaylıULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU
ULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2016 YILI ŞUBAT AYI DIŞ TİCARET DEĞERLENDİRME RAPORU ULUDAĞ Ar-Ge ve Pazara Giriş Şubesi MART 2016 TÜRKİYE GENELİ İHRACAT DEĞERLENDİRMESİ TİM verilerine
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Ağustos Ayı İhracat Bilgi Notu
2016 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Ağustos Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2016 YILI AĞUSTOS AYI İHRACAT PERFORMANSI 2016
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu
2017 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Temmuz Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI TEMMUZ AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017
DetaylıHALI SEKTÖRÜ 2015 YILI İHRACATI
HALI SEKTÖRÜ 2015 YILI İHRACATI Ülkemizin halı ihracatı 2014 yılında % 7,3 oranında bir artışla kapanmış ve 2,4 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. 2015 yılında ise halı ihracatımız bir önceki yıla kıyasla
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Kasım Ayı İhracat Bilgi Notu
2017 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Kasım Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI KASIM AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı
DetaylıHALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1
2017 HALI SEKTÖRÜ Mart Ayı İhracat Bilgi Notu TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği Page 1 HALI SEKTÖRÜ 2017 MART AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı Ocak-Mart döneminde Türkiye nin toplam ihracatı
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Ekim Ayı İhracat Bilgi Notu
2017 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Ekim Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI EYLÜL AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı
DetaylıHAZİRAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
HAZİRAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU Ocak-Haziran İhracat taşımalarımızın %49 u (~297.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %35 i (~208.000) Avrupa Ülkelerine, %16 sı ise (~100.000)
DetaylıDeri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Mart Ayı İhracat Bilgi Notu
2017 Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2017 Mart Ayı İhracat Bilgi Notu TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜMÜZÜN 2017 YILI MART AYI İHRACAT PERFORMANSI 2017 yılı
DetaylıUNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2006
UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2006 ULUSLARARASI YATIRIMCILAR DERNEĞİ 16.10.200.2006 İSTANBUL DÜNYADA DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR (milyar $) 1600 1400 1396 1200 1092 1000 800 693 826 716 710 916 600 400 331
DetaylıTürk araçlarının taşıma yaptığı ülkelere göre yoğunlukları gösterilmektedir. Siyah: ilk 15 ülke
Türk araçlarının taşıma yaptığı ülkelere göre yoğunlukları gösterilmektedir. Siyah: ilk 15 ülke İHRACAT TAŞIMALARI UND nin derlediği verilere göre; Türk araçlarının geçen yılın Aralık ayında 111.953 adet
DetaylıTÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ
TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ Kasım - 2018 Hazırlayan: Aslı VAZ İÇİNDEKİLER 1. TÜRKİYE'YE VE DÖRT İLİMİZE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI... 1 1.1.TÜRKİYE YE GELEN ZİYARETÇİLERİN YILLARA
DetaylıMART 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU
MART 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU İhracat taşımalarımızın %55 i (~685.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %30 u (~380.000) Avrupa Ülkelerine, %15 i ise (~185.000) BDT ve Orta Asya
Detaylı